De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 10 maart pagina 3

10 maart 1907 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

No. D E AMSTERDAM MER W E E K B L AD Y O OH NE D E RL A N D. Ten anders dra de gewone reporter dat doet. Het fpijt onawïteen, dat -Diomeda» voortaw^ «il dfooines de eeuwigheid daar van, een bftrbaarsch»TMfkornelmgficbap, die een Tri-urnphus Weid «n niet triomphaal genoeg .was naar uw klassieken smaak." Ons- dunkt, dat da bwbaarscne nafeomelingFchup nog wei wat anders bad mogen te b»oren krijgen, dan dart ze niet triomphaal genoeg was. Hier was de gelegenheid gunstig geweest voor iemand als Fvith, die hart voor dieren heeft, om Stichtecbe jongelieden even over Ai vlegeljaren, eens te verteilen hoe 1»f, geesteloos en walgelijk- gevoelloos hun wreede imitatie van Romeinech-heidenRche tenten is geweest. ' Het zjin immers, deze Heien, die ginds de arme paerden afbeulden, die later van den kaneel, van achter de balie «f door stichtelijke lectuur, verzachting van Beden en beschaving zullen moeten verbreitten. Want daar de heer Feith humorist if, Mg b« zieh het ridendo castigare moren" berinneren. Goede staaltjes van de kunst van den fcumorüt Feith zijn er vele ia 't boek. Ziet er een aardige beschrijvineuit HarmonikaArtiesten" : >ie barmonika's zijn maar kleine «n eigenlijk wel recht ongelijke toestelletjes, Zelfr van veel kleuren lachen ze vroolijk, en ' *net v«el koper beslag en met al die netgele registerg en toetsen zijn het heel niet -armelijke, maar naar het uiterlijk protsigeen celfswel weelderige muriek-dingen. Maar «ia hy zijn lange lijf uitwringt en aqjn plooiïge huid vol zuigt met lacht en «Un uitperst zijn znchtl . . . Dan schrompelt .tij in zijn i echte plooien als een dwerg ?amen en met woedende kracht dry f t by den ademstoot uit zijn glimmend karkas, die ^en- Ion K- al -K n g, met grimmigen alems'oot *fch vrij zucht en met blaffenden hoest uitfereekt. En dan schreeuwt zoo'n harmonika «^ IjrtrxtB gjmreeatwid zijn wije, zoodat ia «en» de aeele lage kroegkamer er -ran vol fe ' -JBatt onèehbelijk met zy'n bonte geweldrt e«v dringt bq rlcb zoo'n scrireeowruimte tn; in den hevige-n krtegroes rumoert ?h|j,- en al prcbteren een paar kerels rauwe zanguithalen hun eigen geluid in i -trtnpeest vao geloeibeven-uittebrpngen, 4e b«ra>6Gtka allén,' onder -den vingergreep 'innt ajpa bespeler, krijccht met brutaler ?ebetter zjjn muziefcgeweld naar voren, en ^jtompt er zoo'n heel feestlokaal mét n OMaord fwl ; dan near buiten, de kierende ? e«r «U, of als er weer een klant uitstommelt, doot geep kamerruimto bedwongen, dave.rt lïij.umj het-open deurgst uit." Mg dankt, ' om tóó'n harmonika te beschrij ven, moet men, zin voor humor, fantatie en macht over de taal hebben. Wie tot zoo iets ia- etaat (f, iberit een waarachtig schrijver gtateut en temperament. Op dergelijke knappe beschrijft Feith in Jordaan Muziek" '? AaaterdatrMch straatorgel en Feitb's muzikaal talent komt dan meteen uit j* gpïtzkki* geroiden neologismen zooato *. r. e kruiwagen vaa den vischboer kleppert luchtiger de straat steenen over;" dan e l if f eren de voeten, nauwelijks geheven «W de steenen, weer terug;" enz. Dat Joris trouwens een bijzonder schets, al hinderen journalisterige als : too'n «teegwijf met mond «b, «ra bakker-saven1", bat straetorgel beliehtMnt een sociale weidaad ;'' de weldaad, in sociologischen zin, laat zich nog Biet Kttap, zooals misschien alleen een journa list iets kort en dadelijk leert zeggen, zijn «chter weer andere zinnen. BV. in Die van Lux et Verilas": De juffrouw aan de piano toepte ny' lig de klep over de toetsen dicht." Bet is moeilijk twee heeren tegelijk te dienen en het ligt aan Jan Feith zelf of hij ?en vo'gende maal wil optreden óf als lid van d*a journalistenkring of als lid van de vereoHtgiag van Letterkundigen. Men kan beiden xjjn, o- zeker, maar elk op zijn tijd, nooit tegefijltertgd Dat de heer Feith den dagbladacfecij.v«r ea den boekacbrijver, in een werk heeft willen verecnigen, betreuren wij. Hij *t*A& een volgende keer zijn eerzucht hooger, ai steBger, veeleischender voor zich zelf. Het is zeker dat hij ons dan een boek zal ?ühenkea, dat als geheel, als afgerond knnstirerk .hoogei staat dan deze bundel Kost winners." Hij worde zelf van kostwinner, kooatwinner. B. CASTEB. Phytiologie der Uchaamtoefeningfn, door ? dr. med F. A. .SCHMIDT. Voordrachten gehouden in het Department of Piiysical Culture der Wereldtentoonstelling 'te St. Louis. Bewerkt door P. J. Schim,, leeraar in de gymnastiek te Amster dam. Uitgegeven door J. Yersluys te Amsterdam. Toen eenige j*ren geleden van denzelfden jchjjjyer een werkje verscheen onder den ttfwf: ie L<?ibesübungen na:ch ihrem k rperli&beD Uébungswert" ' was dit voor vele Jhtitsche ggmnattiek-mderuiijzers eene openbaiMg. Hetgeen de practijfe bun dagelijks leerde, vonden zij nu wetenschappelijk ver klaard en bevestigd en menig al te ijverig ewpirist t&g zicb, bij l>et overdenken van «Ürti.inlioud van.dit boekje, de grenzen van *8|i streven aangewezen, iïgeleerde-schrijver hid door een gelukkige compilatie van de Resultaten der onderzoekingen van d«n taüaanschen professor Mosso en van'de ^ransche - pbysiologen Marey, DemeÉy, ?j^agmnge en Duéhennëde Boulogne, in be;yattelijken vorm, de wetenschappelijke gr nd.«^C«K ^P 30»g«veer alle HeNranii jQefeningf n, ;|myiM!B KwMsrt bereik gebrachf- "Het gunstig Jbnthaal, dat dit beekje alom ten deel viel iet werd in verschillende talen, ook in het jfederlandach^iHe^iet heeft den schrijver qleidiog gegeven, in een werk van grooteren Sè^diMk'Bèefaen over lichamelijke ^ten ^beste re geven. Dit werk, dat beteehft»tn3oefen.ngen i it een gezond en ethiseh oogpunt. De wo?dt er op anateniisch-physiologische grondslagen in bebaideld en tal van ervarittgea, in de practijk opgedaan, worden er in woord en beeld op afdoende .wgze in veüdniÓeMJËt. De groote bekendheid, die dr. Schmidt zich door bovengenoemde 'werken en door talle*ze belangrijk» -opstellen. in dag-envakWaden, ais antortteit op weten schappelykpymaa^tiecb gebied, heeft .verworven, was oorznék, dat by tiitgetbodigd werd .om in 1904 te St. Louis een serie voordrachten over -de phystatogie der licbaamsoefeningen te , zg», met wegwt dft bw*tofvflod« anatomie, ge x'' '' ?" '??'??'" ' traibeerd uit het werk Unver' Körper" en aangevuld met enkeienieuwerephyuiologisctie ontdekkingen, in het hier te bespreken werk , samengevat. Niet minder dan 193 onderwerpen zy'n in de volgende hoofdstukken behandeld : Inleiding DaitPehe en 2frweed*cne schoolgymnastiek. I. De'liutiaamsoefeningen beschouwd uiteen pbysiologiscb oogpunt. II. Invloed der licüaamsoefeningen op beenderen en gewrich ten. 111. Invloed der lichaamsoefeningen op de afzonderlijke spieien. IV. Invloed der lichaam j ,efeningen op de physiologische pro cessen in het spierweefsel. V. De physiologiscbe opvoeding van het zenuwstelsel door licbaamsoefeningen. VI. Invloed der lichaamsoefeniogen op de ademhaling ea de ontwik keling der longen. Vil. Invloed der lichaams oefeningen op het hart en zijn verric iting. VIII. luvloed der lichaaoijoefeningen op de stofwisst-ling van het licbaara. IX Physiologis;be oefeningswaarde der verschillende soorten van lichaamsoefeningen. X. Behoefte aan oefening in de verschillende leeftijden. Uit dezen rijken inhoud blijkt duidelijk, dat men in dit boek niet te vergeefs zoeken zal, als men o~er de beteekenis van de een of andere lichaamsoefening wensclit ingelicht te worden De waarde ervan wordt in niet ge ringe mate verhoogd, doordat bet vele leerry'ke, dat hier geboden is, niet i n een d rogenabstract-wetenschappelijken vorm, doch in een aangeiamen, pakbenden toon geschreven is. Van den eersten tot den laatsten regel toe boeit dit boek onafgebroken de aandacht. In 't midden la'ende of, voor het publiek dat zich melde wetenschappelijke verklaiing der lichaamsoefeningen bezighoudt, 't nog wel noodig is een* vertaling vaneen Duitsch werk te bezorgen, mag ik toch bij den onverdeelden lof, bjveu gebracht,.enkele op merkingen niet in de pen houden ; ze raken zoowel den schrijver als den vertaler. Ik schrijf opzettelijk vertaler" in afwy'king van den heer Schuil, die zich bewerker." noemt. Bewerker is m. i. iemand, die den inhoud van een werk volgende, daarin eigen ervaringen en denkbeelden overbrengt, zoodat bet geheel een eigen tempel krij <t, eigen lijk een ander werk wordt. i)it nu is iu net besproken boek volstrekt niet het geval. Het hier en daar weglaten van,een zin en bovendies van 13 figuren, die dr. Schmidt ter verduidttlijliiBg TOB den tekst noodig achtte, gaven n>. i. niet h«t recht op het praedicaat BeWerkw'V De eenige zelfs andige opmer king, die de heer Setmü(pag. 47) maakt De Zwtedsche boom is; voor eveawJc tisuëiVningen ver-1 beter ingericht dan onze vodiige evenwÉchtslaJeo" onderschrijf ik inHiischen volgaarne. De heer Schuil kon echter weten, dat bedoelde latjes, in een onzalig oogenblik, ongeveer 25 jaar geleden, uit Saksen zy'n ingevoerd en dat de boom niet van Z A eedse hen, doch van Duitschen oarsprong is. Beeds ia Guths Muth's Gymnastik für die Jngend* van 1793 i» hij afgebeeld, (Zie dtel H, Plaat XIII fijj. 42) de oefeningen zijn te vinden op blz. 155?162. Mdul en andere Duitsche autoriteiten hebben nooit latjes, doch altyd den boom bij het onderwijs gebrnibt en hier te lande is hij als boeg spriet" misschien even lang bekend ais wij schippers en visschers onder onze bevolking tellen. v IQ het Voorwoord" zegt de heer Schail, dat hij de voordrachten van Dr. Sotimidt hier te lande wilde bekend maken, in de eerste plaats om een einde te maken aa a de veroordeeling van de Zweedscbe schoolgymnastiek, die niet op bijster veel kennis van dit stelsel berust." Deze veelzeggende zin beteekent, dat ue uit zeven beroemde ge neeskundigen bestaarde commissie, d .e inder tijd met den grooten Virchow aan het hoofd, door de Duitsche Regeermg benoemd werd om o. m. een onderzoek naar de Zweed.'che gymnastiek in te stellen, blijkens bare ver oor ieeling van dit stelsel, niet tot oordeelen bevo«gd wav; dat de-professoren Parteeh en Kessl«r, die verleden jaar ten studiereis. naar Zweden maakten, op grond van hunne critiek, geen kennis van dit stelsel hebben en dat de afgevaardigden van 23 landen, zoowel van de oude als nieuwe wereld, die in 1905 op de congressen te Brussel, Luik en Bergen bijeen waren, niet het recht hadden in casu beslui en te nemen. Zij hebben het evenwel gedaan en. met volle erkenning van de booge waarde der Zweed^che gymnastiek voor geneeskundige doeleinden, dit stelsel voor een gezonde, levenslustige jeugd o. m. uit paedagogisch-practiscbe overwegingen afge keurd. De heer Schuil is intusschen ook van meening veranderd Na het'bedoelde Voor woord1' geschreven te hebben, is bij in cojnmissie met twee collega's naar Denemarken geweest om door ei^en aanschouwing de1 Zweedeche gymnastiek te leeren kennen. In het door deze commissie uitgebrachte rapport komt zij dus ook de bter Schuil tot de conc'usie, dat de Zveedeche gymnastiek wel gO'd voor zieken e'n zwakken is', doch voor de school niet deugt. Dientenge?olge meen ik gerechtigd te zijn op te merken, dat de vroegere ingenomenheid van den heer Schuil met de Zweedscht» gymnastiek niet op bijster veel kennis van dit stelsel be rust" (te.) In den gevel van een huis aan de Wijnhaven alhier gelegen kan men lezen : Oordeel niet voor het tijd is, dus weet of wacht." Sapienti sat. De schryver, (Ur. Schmidt) een zeer temperamentvol man, heeft op verschil lende p'aatsen tusschen zijn wetenschappelijk werk blijkbaar moeilijk te onderdrukken critische beschouwingen gemengd. Die critiek raakte echter toestanden, zooals ze in etiktle streken van Duitecbland voorkomen Om te voorkomen, dat het vertrouwen, dat de gymnastiekonderwyzer hier te lande langzamer hand is gaan genieten, geschokt wordt, meen ik nog op 't volgende d i aandacht te moeten vestigen. De vertaler kan weten, dat de Neder'. gymnastiekonder wijzer aan zekere wetenschap pelijke eisenen moet voldoen, waardoor hij in vele opzichten hij moge in ander op zicht te kort ichieten de meerdere van zijn Duitsche collega's is. Vanaf het oogenblik, dat de gymnastiek Lier te lande is ingevoerd, hebben tal van geneeskundigen er het hunne toe bijgedragen om de lichaamsoefeningen op anatomisch-physiologische grondslagen te doen onderwijzen. De heeren Dr. Lubach, Allebé, van Capelle, Coronel, Goddard, Hui zing» e. a., en in den laatsten tijd. de leeraar in de natuurlijke historie, Dr. Le Rog heb ben werken geschreven, die, indien ze door Dr. Schmidt gekend waien, hem ongetwijfeld aanleiding zouden gegeven hebben, zijne veroordeeling met voorbehoud van Nederland en Belgiëuit te spreken. Ook de tegenstel ling tusfchen een Zweedsche en een Duitsche pytnnasiiekles is slechts toepasselijk, waar onvoldoende toestanden en niet-goede onder wijzers de Puiteche les leiden. Onder nor-, male omstandigheden en goede onderwijzers moet tegen vele uitspraken van Dr. Schmidt ernstig protest worden aangeteekend. Het komt mij voor, dat de vertaler ter juiste beoordeeling van de Nederlandsche toestan den, desnoods door enkele korte aanfeekeningen, hierop de aandacht had moeten vestigen. Omdat ik vertrouw, door deze laatste op merkingen een onbillijke beoordeeling van den Nederlandscben vakman te hebben voorr komen, hoop ik, dat vorenstaande beschou wing tot een ruim debiet van het b ekje ni 'ge b.y'dragen. De vertaler heeft zich op zeer verdienstelijke wijze van zijn niet gemakkelijke taak ge kweten; de uitgever verdient waardeering voor den vorm, waarin bij het boekje de wereld inzond. Rotterdam. VAN AKEN. Kunstverkoopingen. Keur van meube'en, stijl Lodewijk XVen Lodewijk XVI, staande klokken; kostbaar porselein, een ui'eret zeldzaam, geheel eetservies, vazen (Napoleonstijl), busten; kostbaarheden, zilverwerken, pendules, curio siteiten; kristal, glaswerk en kunstrijke me talen voorwerpen zullen door de firma Boos &.Co., Maandag 12, Dinsdag 13 en Woens dag 14 Maart &.*., in De Brakke Grond" te A fasterd,im worden verkocht, nadat alles Zondag 10 n Maandag 11 Maart te zien ia geweest. Behalve het reeds genoemde worden op dezelfde verkooping verkocht merkwaardige schilderijen van ou Ie meesters, *ls: Wintervermaak van Averkamp (1585 1663), Vogels van Bjssuhop(lC70 17 il) Onder struikroovers van Adriaen Brouwer (1605?1638). Portret vari sinjeur Karsbergen door Govert Flinck (1614 16(50), Ruiters door Pieter van Laer (1582?1642) Een bengelaar door Jacob van Kuisdael (1628?168;:) enz. enz. Al he'geen op deze^ verkooping ter tafel komt, ij afkomstig uit de nalatenschappen van mevr. de wed. J. de Geel Bennigsen en M. G. Verschuur uit Nizza, e. a, VOOR DAMES. Berött m M jcB-BKtëran tot i. In htt Februari-nummer van het door haar geredigeerde Journal des femmes beschrijft Madame Maria Martin het streven der femi nisten, zij mogen dan ultra's zy'n of gematig len, als de uiting van een sterk moederlijk gevoel. Al moge uien telkens opnieuw den feministen tegenwerpen.dat de vrouw de c ude paden moet blijven bewandelen in bet belang van den huiselijken haard, van de wieg, van het kind, de vooruitstrevenden onder de vrouwen gaan voort aaüte dringen, dat men der trouw meer rtcht doe «cdervSreïi niet om haarzeive, maar ter wille - van hel kind. Het gevoel van het moederschap, gaat Madame Maria Martin verder, i» bij de vrouw zoo inaig en zo) diep, dat iedere vrouw, ook de ongehuwde, altijd ge ree l is zich te wijden a*n eatn ne*Q«, aan een nichtje, aan een petekind, aan cenea kleinen vreemde .ing. De feiuinistejujjo allen moeders, zoo niet ? van eigen kinde-en dan U/ch van de kinderen, die lijden, die onv«rzoigd wegkwijnen omdat zij geene moeder hebben, of omdat hunce moeder niet zelve by machte was hen bij te staan, van de kinderen, die o aderwijzing behoeven, van de kinderen, wier weg in de groote rnenfchenmaatschappij moet worden geëffend en be veiligd n voor wie moet worden gezorgd en gewaakt ook buiten de vier enge wanden der huiskamer. Die moedera gevoelen, dat hare zorg is vereitcht ook buitenshuis: in de school, in de werkplaats, op de straat, in het woelige leven der 'groote stad, waar hare kindeien bloot staan aan tal van verleidingen. Van oads her is de kinderverzorgitg de taak geweest der vrouw. Maar nu de S aat door de Leerplichtwet htt kind opeischt voor de school en het misdadige kind plaatst in zijne tuchucholen ; nu het groote vraagstuk der zuigelingssterfce een voorwerp is van staatsonderzoek : nu de Staat de openbare zedelijkheid-aan zy'n toezicht onderwerpt en zich moeit met woning- hygiëne en wat niet al meer, dus op tal van wijïen ingrijpt in wat steeds de arbeid der motder, der huisvrouw werd geacht, beseft deze het diep, dat zij haren invloed op dit alles niet mag prijs geven, .dat zij dien ter wille van het kind moet handhaven metal dekracht,diein haar ip. Dat het moederschap aüerwege de groote drijfveer is der huidige vrouwenbeweging b'lyk't \veder treffend uit de berichten, die inkwamen aangaande de werkzaamheden der bij den Internationalen Vrouwenraad aange sloten Nationale Vrouwenraden. Zoo drong die van Frankrijk bij de regeerin^ aan op vermeerdering van het aantal der inspectrices belast met toezicht op uitbestede zuigelingen, weike inspectrices reeds uitnemende diensten hebben bewezen, en verzocht hij tevens om vrouwen ziitrng te geven in den Hoogen Raad voor openbare armenzorg, aan welk verzoek gereedelijk werd voldaan door de benoeming daarin van Madame Isabèlla Bogelot, de vrouw wier jarenlange, zegenrijke arbeid onder de ontslagen vrouwen uit de bekende straf ge vangenis Saint-Lazar e wijd ver maard is. Iu studie bij den Fransehen Raad is thani een plan tot oprichting van voogdij raden, zooals wij die in Nederland reeds be zitten en waarin dan ook vrouwen zitting moeien hebben. In Australië, waar de vrouwen het kies recht reeds bezitten, richten ay dit wapen op het oogenblik vooral tegen den alcohol t n dit met het vooropgestelde doel om het kind, altijd weder het kiad, te ont trekken aan de vreeselijke gevolgen eener noodlottige erfelijkheid. Moederlijk in den meest verheven zin van het >woord wa t ook het streven van de vrouw, wier verscheiden niet enkel in En geland, maar in tal van andere landen wordt betreurd, van Josephine Butler, de moedig* strijdster tegen de regletaehteering der ontucht van staatswege. Weinige vrouwen hebben zoo schrijnend ondervonden, hoeveel, smaad en vernedering de vrouw verduren moet, als rij bet waagt te gpreken over dingen, die ZÜwel moet ondergaan, maar waarover baar iwtstUewJjgen is opgelegd. Niet enkel beleedigingen maar wezenlijk levensgevaar heeft zij getrotseerd in den strijd tegen een bepaald onrecht, den strijd, die onder het strijden wies tot den strijd voor het groote beginsel van nheid van zedewet voor man en vrouw. Die strijd noopte baar tevens tot een onderzoek van verse luiende andere misstanden en in tal van brochures ijverde zij bovendien voor verbeterd vakonder wijs voor meisjes, teneinde haar beter te wapenen voor den strijd om het bestaan, waarin zoo vele slachtoffers vallen ; voor de toelating der vrouw tot de inricatingen voor hooger onderwijs, omd*t de verbuiging van het ontwikkelingspailder vrouw immers niet enkel haar zelve ten goede komt, maar der geheele menschheid en vooral het kind; voor de wet, waarbij der Engelsche gehuwde vrouw de beschikking wordt gelalen over haar eigendom. Trouwens zij is de eenige niet geweest, die het ondervond, dat al die vragen nauw verband houden. Alle vrouwen welhaast, die zich wijden aan de redding van geva lenen, aan de bekamping; der zuigelingensterfte, aan verbeterd onderwas, aan kinderbescher ming, aan drankbestryding, aan eene betere berechting van jeugdige misdadigers, aan herziening van het ge/angeniswezen of aan wat ook, stuiten ten slotte op de nood zakelijkheid om invloed te verkrijgen op de wetgeving, waarbij al deze zaken worden geregeld. Vandaar de in alle landen, waar een constituuoneele regeeringsvorm bestaat, bijna gelijktijdig aangevangen en thans met gelijke volharding gevoerde strijd te-r verkrij ging van vrouwenkiesrecht De meeste vrouwen wier namen in onze digen bij verschillende natiën als toongevend worden genoemd, zy'n met den strijd ter verkrijging van poli tieke rechten niet begonnen. Zij werden er toe gedreven in het belang d er zaak, waaraan zij de beste, krachten van haar leven hadden gewy'd. Wie de uit de verschillende lauden ingekomen berichten nagaat, wordt getroffen door de kracht, waarmede in alle kringen zonder on ierscheid van ras, van klassaverschil, van religie, van politiek inzicht, de overtuiging zich baan breekt, dat allereerst de poliütke onlvoogding der vrouw moet worden verkregen, zal zij de plichten van het moederschap in den vollen zin des woords naar waarheid tunnen vervullen. Dit verklaart ook het volharden der Engelsclie vrouwen tegtn den onwil van het Parlement om haar recht te doen op eene wijze, die weinig strookt met onze Hoilandsche opvattingen, en die, ofschoon minder in tegenspraak met Engelsche zeden en gewoonten dan wij hier wel meenen, toch van die vrouwen eene zelf verloochening vergt, die wij niet mogen miskennen, Ge looft mij", zoo sprak eene van baar, Mrs. ?Dor* Monteflore, die dezer dagen hier in Nederland optrad, om ons eene bêteie voor stelling dan de dagbladen die gaven, te brengen, van wat er bij de Engelsche vrou wen omgaat : Gelooft mij, wij ngehche_ vrouwen prijzen de Nederlaodsche vrouwen gelukkig, omdat zij leven onder eene regee ring, die te billijk is en te rechtvaardig deukt om haar tot zulk uitersten te drijven. Wij, Engelsche vrouwen, hebben dit alles gedaan met tegenzin, alleen omdat men er ons -toe dwong, omdat ^etn ander middel van ver weer ons werd gelaten; wij moesten, de nood was ons opgelegd". (Slot volgt.t , JOH. W. A. NABER. Eei har Men zou boven dit artikel kunnen zetten : Uit het dorikerst den Haag; want bet zoo j uist uit gekomen jaar verslag,*) geeft een duideyken buk. op ^ouiiuige bestaande toestanden, die in deze eeuw der publiciteit, nu einde;yfc eens, neg slechts helaas gedeeltelijk bekend worden. De opstelster van het verslag bsgint hare mededeeling, met het bespreken van de algemeeue awahng, als zou de stationsdame niels auders te doen hebben, dan behulp zaam te zijn by het verwisselen van treinen, c f inlichtingen te geven, welke uien evengoed bij den eersten den besten conducteur zou kunnen vragen. Zy die het werk niet kennen, vinden het dan cok, op zijn zachts genomen, totaal over bodig. Ik zou degenen die zoo danken, willen uitnóodigeu, een week lang, met open ougen eens te letten op wat er alzoo vaakgebtuit, bij het aankomen dt-r treinen. Ik schrijf met open oogen, want voor een oppervlakkig beschouwer, die onbekend is met de praktijken der souteneurs en dergelijken, is er niets bijzonders waar te neineu. Met de spreuk m de gedachte: Hetis beter te voorkomen dan te geneaen" speurt echter de statioiudame, die al spoedig het gier volkje azend op prooi leert kennen, voordat de trein aankomt, of zica ook iets verdachts op de perrons bevindt. Gewoonlijk wordt dit volkje ook spoedig door de aanwezige recherche onldeki. Men zou zeggen: .Maar dan beeft men niets mter te doen, dan die sujetten in te rek entn ! Wel, dat zou best gaan, als er geen wetten waren, die bel )tten dat iemand zonder direct bewijs wordt opgepakt en van zijn vrijheid beroofd Daarenbsven moet men niet vergeten, dat het bij het aankomen der treinen een gewarrel van komenden en gaanden is, ongerekend nog de familieleden die nerveus loopen te zoeken naar te verwachte betrekkingen. En dat is juist het oogenblik, waarop de souteneur vaak zoo onopgemerkt zijn slag kan slaan. Een van zijn kornuiten houdt de recherche of de stationsdams in bet oog, die niet overal te gelijk kunnen zijn, en door geheime teekens slaan de handlangers der prostitutie met elkaar in voortdurende verbinding. Wordt dit ge merkt, dan is het plan der schurken verijdeld, zij worden gevolgd, en op Int rechte tijdstip, voordat het slachtoffer zonder het te weten, bet huis der schande betreedt, wordt zij aan een leven van ellende en zonie ontrukt. Dat men overtuigd is van het groot nut van ons werk, blijkt uit bet feit dat nu bijna drie jaar geleden de drie groote Vereenigingen die van : Ver. ter behartiging van de Belangen van jonge Meisjes, de K. K. Ver. ter be scherming van jonge Meisjes en de Vrouwen bond tot Verhooging van het Zedelijk Be wustzijn, dvor den Minitter aangezocht zijn, het werk ter hand te nemen. Daarom ware het te wenschen, dat Rijk en Gemeente, of ten minste een van beiden, een jaarlijksjhe subsidie gaf, ten behoeve *) Verkrijgbaar a 10 cents. van het zoo nuttige en noodige stationswerk. Ook als Informatiebureau doet bet station»werk al meer en meer dienst. Van alle kanterl komt men raad vragen, en herhaaldelijk wordt ons advies ingeroepen, doer de meisjes die nu wel'door een gelukkig toeval aan een leven der schande zijn ont rukt, maar voor wie nu een onderkomenen betrekking moet worden gezocht. Voor dat alles is geld noodig en dat heb ben we niet I Het ware te wenschea, dat velen, heel velen lid werder, en n gulden of meer afstonden, ten behoeve van ons werk. En nu eenige mededeelin gen over de er va ring door ons opgedaan in het afgeloopen jaar. Leeringen wekken, maar voorbeelden trekken! De meeste gevallen van meisjes die ten prooi vielen, of dreigden te vallen aan de souteneurs, kwamen naar den Haag, op ad ver- " tenties, alwaar in de groote en provinciale bladen, mooie betrekkingen werden aan geboden Het bleek on? ook nu weer, hoe licht vaardig de ouders hun k nderen vaak laten hekken naar de groote steden. Om een voorbeeld te noemen:_ Een moe der die met haar dochter van zet-tien jaar, mij naar den weg vroeg, bracht dat meisje in een betrekking, waarvan zij niets afwist. Op mijn vraag : Waar moet dat kind op haar vrije avonden heen? werd me geantwoord: O, ze heeft hier een paar vriendinnetjes uit It??"?""?? . t Zijde is Mode. Vraagt Stalen van onze voorjaars- en zomer nouveautés, voor costumes en b'.ouses: Echizen, Taffetas lustre, Louisine, a jour, Mousseline 120cM.breed,van bocent per meter af, in zwart. wit. effen er ge| kleurd.als ook ge':orduurdsblouses] en robes in batist. Wy leveren alleen gegarandeerd solide Zijde stoffen direct aan par ticulieren, franco vracht en rechten aan huis. SCHWEIZtR & Co., Luzern K26. /(Zw.tserland^. Zijdestoffar-Export. Kon. Hcfl. Bitterwater E ms e r Water mranchen 26 CENT PER HEELÉKRUIK. tmser Paatilles 50 CENT PER DOOS. Verkrijgbaar bij: Firma ADR. SCHAKEL, Hofl., Amst. M'<9 ', A.mst. KON MAHCHÉ, Arnet. Mag. HEL' AL\KKK. Den Haag. <. J. v d. ti(IR<,H. Leiden. A. KAST1 . Utrecht. i>A(JHS&Vo, Utrecht. KD H. T KVK, Arnhem. . PK LI KM E. Arnhem. Tjebr. , Zutphen. BOUWT t. NUNSPEET O/d. VELUWE. Inlicht, b/d. Vereeniging Kantoren voor Vaste Goederen in Nederland te Ntmspeet. J

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl