De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 24 maart pagina 3

24 maart 1907 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

K.1 DE AM6TERDA M M E R WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. III. Al beller en heller bepint het Hebt van den dag op de arme,verdoolden te vallen. Waar, waar dringt de arme kudde zich heen, door den blinden herder geleid. Weet bij nog waarheen hij hen leiden zal, hu die niet -eens meer weet, van waar hu komt ? Want als gij hem vraagt: van waar zijt gij?" Dan antwoordt hij: Het rechtstreeksch verleden der tegen woordige wijggeerige beweging is de lite ratuur van '80". (pag.' 11). Hoe motiveert de heer B. d. H. d«ze uitspraak ? Be fieuwe Literatuur bracht een nieu?w«n factor in de geestelijke beschaving aan n.l. den Hartstocht der Taal". Vw>r mij is deze uiting van den heer B. de H. de grootste teleurstelling -van al de teleurstellingen, die dit tijdschrift mij faeeft gebracht. Ik had waarlijk met de grootste belangstelling de > komst van de «erste aflevering ervan te getnoet gezien. Ik luid zoo menigmaal vroeger de scherpzin nigheid en den waarlijk wysgeerigen blik .van den heer B, d. H. gewaardeerd. Ik had ook verwacht dat dit tijdschrift werkelijk oongeniaal zoude zijn met de nieuwe Nederlandsche literatuur. Maar, helaas! het is dit niet. Hoe kan men het nog verwachten, ?n de leider zóó iets zegt. De artistieke en psychologische stelling, ?teermalen uitvoerig uitgesproken en toe gelicht : de taal, met geweten gebruikt, stelt reen dichter in staat zijne hartstochten en stemmingen direct te uiten, hunne equiva lenten door zijne woorden bij den hoorder te wekken souder ze te hullen in ab*tr*ctwe; deze stelling heeft hu zéó ver keerd begrepen, dat hij kan spreken fan «den hartstocht der taal". En wat maakt bjj van den zieledrang van den nieuwen dichter, on zelf eeire gansene nieuwe wereld uit de oude.*tukgeshmene te doen herrijzen ? Zoo had de nieuwe literatuur geen moraal, noch godsdienst (hm den Hartstocht der Taal." Hoe ver deze geleerde schrijver afstaat, van het begrip voor de nieuwe hollandscbe literatuur blijkt ook hieruit Zoo weinig ondervinding heeft h\j van h«t wezen Van den droom, dat bij kan zeggen dat de diehter, -de objectieve natuur tot droom vertvmst (pag. 15)? Heeft hij wel ooit een droom gezien, of zelf opgerezen uit *yn binnenste of door het woord des dichters daar gewekt, dat hu niet weet dat juist de werkelijkheid van den droom heel wat graden intenser is dan de gewone werkelijkheid, dagelijks rondom ons ge den ? H i<l v e ra., 20-3- '07. Dr. H. J. BOKKEN. Wat dunkt u van den Chrishuf Preeken van een Revolutionair, door N. J. O. SCHKRMERHORN, predikant te NieuweNiedorp. Amersfoort. P. M. Wink, 1906. 220 blz. Prijs ?1.25, gebonden ?1.75. e4«wre v*n dit bted, welks redactie m\j verzocht deze preeken aan te kondigen, stellen er zeker niet veel Belang in, of ze goed ge bouwd en in ft aaien vorm gesteld zjjn; z\j rien alleree! et naar die kenschetsing van den «chrgver ah revolutionair/' Hij zelf geeft ze ook niet als proeven van predik-kuncV', maar wil iets-schenken aan de revolutionaire arbeiders, wier sti^d zjjn stryd is" en die' van godsdienst vervreemd zyn; te bunnen bate heeft hy in deze kanselredenen z\jn geiooven en hopen neergelegd." Toch moet ik een enkel woord over de preeken zeggen buiten het revolntionaii" karakter om. Te liever doe ik dat omdat er zooveel in is te prijzen. Schermerhorn is een talentvol spreker: hij zegt zeer goede dingen, dikwijls in treffeljjken vorm. De inkleeding is soms pakkend. Niet altjjd. Soms is zy gekunsteld, en de tekst Zoek de ezelinnen", voor eene, uit stekende, preek over Geen verlies maar winst", is gecoeht aardig. En waarom moet S., die zoo g«»d Hollanésch schrpt, meedoen aan de gekheid te praten van ziele-visies, begeesteren, evolutie, adoreer»n en zoo meer? En dat terwy'l hy' schreef en ook Bfrfftk voor arbeiders'l Of verstaan zyne boerenarbeiders te Nieuwe-Niedorp die woor den? Doch dit zijn slechts vlekken in wat over het geheel schoon is. Nu de hoofdzaak! 8. noemt zyne preeken die van een Revolutionair, onderstelt dat vele zyner ambtgenooten zich aan die be naming zullen ergeren, en durft niet hopen dat hy hen tot zijn gevoelens zal bekeereu; toch vertrouwt by dat men na lezing zal erkennen dat er iets te zeggen is voor het houden van scciale" preeken. Ook in de kerk moeten we in contact blijven met de werkelijkheid" (Een woord vooraf). Is dit revolutionair'' ijn, dat wil zeggen: geneigd om de maatschappij onderst boven te keeren ? Nu, dan is ieder eenigermate verstandig prediker het. S. wil met de werkelijkheid in contact" bly'ven. In contact, dat is: in aan raking, zooals een tangens aan een kromme lijn? Neen, h\j moet er midden in leven. Sociale preeken" wat zijn dat? Preeken over maatschappelijke nooden en behoeften? Dat kunnen uitstekende stukken zyn, Zou het Schermerhorn, als eiken prediker,'niet vrijstaan op de wonde plekken in ons maatschappelijk leven den vinger te leggen, met name op de ver schrikkelijke wanverhouding tusschen armen en ly'ken? Zou hy' het recht niet hebben boogernstig, scherp desnoods, te gispen hen die er schuld aan hebben ? Zeker. Het is zyn plicht zelfs. Laat hy een navolger zyn van den profeet van voor zes-en twintig eeuwen die losbarstte: Wee hun die huis bij huis voegen, akker aan akker trekken; totdat er geen plaats meer is en gy alleen in het lacd gevestigd zijt! (Jez. 5 :8). Och of wy in staat waren een omwenteling tot stand te brengen, zoodat zulk een Wee u I niet meer te pas kwam l Maar ik vrees dat Schermerhorn, ondanks zijne talrijke uitstekende woorden, door zijn preeken tot de wording der blyde toekomst waarop hij wijst niet veel zal bijdragen; want hy' is slechts in contact" met de werkelijk heid en leeft er volstrekt niet in. In zijne verbeelding ziet hy' tweeërlei menschen: loonslaven, die vergeefs zoeken naar een eigen erf, en ry'kaards, die zich vetmesten met hun arbeid, parasieten, badend in overvloed en weelde, ten koste van duizenden zwoegers". En zeker, dezulken zyn ei; geesel hen, zoo ge wilt; al zal het u gewis weinig baten. Maar het grootste deel der nietar bei der s zyn geen ry'ke nietsdoeners, maar burgers die hard werken voor hun dagelijkscb, brood, droog of belegd, en volstrekt geen uitbuiter» van den kiemen man. Doch wellicht ia naar de meening van 8. iedereen dat die iets meer heeft dan het allernoodigste hy zelf mee. Want de maatschappelijke toestand waarnaar wy' moeten streven is de com munistische. Nu, ik moet erkennen dat dit rny' vry w* l oniin toeschijnt. Communis tische vereenigingen van gerlneen omvang mogen nu en dan bestaan hebben, door overspanning, zooals wellicht kort na Jezus' dood; hoewel Hand. 2, waarin S. dat ideaal vindt, goed gelezen, dit niet leert; zy waren van korten duur. "Gelukkig. Want niet alleen zyn ze onmogelijk?verbeeld u de bevolking eener gróote stad zoo levend dit zy' alle dingen gemeen hebben! om van een com munistisch eamenle* en der volkeren niet te spreken maar al waren alle menschen door en door litflery'k en verstandig, dan was zoo iets nog niet gewenscht. Het com munisme' is niet alleen onbestaanbaar door der menseden zondigheid, maar het is tegen des menschen aanleg, roeping en bestemming, m. a. w. legen Gods wil. Want wy' zijn iets anders dan deelen van een geheel, bestemd om voor de gemeenschap te lever, wy' zyn personen en hebben dus onze eigen rechten. Bij S. heet deze meening de openbaring van zelfzucht en niets anders; waar liefde heerscht, daar streeft men naar communisme (bl. 38), Dit heeft hem zoo betooverd dat hij van de liefde durft zeggen (bl. 171): Het ie een gevoel, dat betreft niet allereerst de enkelingen, maar. de menschheid in het algemeen." Inderdaad ? Iemand in wien de liefde ontwaakt begint dus met een Seid umschlungen, Millionen! Diesen Kuss der ganzen Welt l" Ik dacht dat het leven van elk menschen dat der mensch heid het tegenovergestelde leerde. Indien 8. de werkelijkheid ook maar een weinig heter had gadegeslagen,, dan zou hy gezien hebben dat het vraagstuk der armot de ontzaglyk ingewikkeld is en zij niet alleen is te wijten aan de schuld van sommigen. Zonde heeft er deel aan, zeker; doch niet in de eerste plaats die der gróote landeigenaars die het bij S. vóór allen verkorven hebben maar die der zivendelaars, op Je beurs en elders, der waienvervalfchers en oneerlijke bandelaars, der onmatigen en verkwister?, onder de armen niet minder dan onder de rijken- En buitendien aan menige ooreaak die wij met den besten wil ter were!d niet kunnen wegnemen. O. a. aan den ge wapenden vrede waarin wij leven. Nu, men kan gissen, wat S. hierover te zeggen heeft. Hy' vaart uit met -een Gij geveinsden l" tegen de wet gevers op het Binnenhof, die schatten be steden voor kanonnen en alleen de belangen van ryken en machtigen behartigen. Heeft S , die met de werkelyfchtid rekening wil houder, ook slechts n oogenblik bedacht, welke de taak Udermansendie trachten de verhouding te regelen, niet der burgers van het Konink rijk Gods, maar van de tegenwoordige Neder landers? Dit is mijn grief tegen deze sociale" preeken: hij die ze hield kent de maatschappelijke vraagstukken niet, loopt over de moeilijkheid ze op te lossen heen, en werkt daardoor met gróote woorden, die wel dezen en genen kun nen opwinden zonder nut, zoo niet tot schade ,?maar niets dnujzaams zullen uit werken. En dit is zonde en jammer, want S. heeft gaven waarmee hij iets duurzaams uitwerken kan; warm klopt s\jn hart voor al wat lijdt, zonder aarzeling schaart hij zich, als de eene mensch den ander verdrukt, aan de zyde van den zwakste. Hij weet ook zeer goed, wat per soonlijke' godsvrucht is, zonder welke arm noch rijk het hoogste geluk kan erlangen men leze slechts zijn diepgevoeld Stilte". Bij ernstiger studie en dieper nadenken zal hy' met zijn warmte en toewijding veel nut kunnen stichten. Leiden. H. OOET. De $peIIiQ|-flas$el&acli, Wegens gebrek aan plaatsruimte is een uitvoerige bestrijding hier niet mogelik. Over vele beweringen, was andera nog al zo iets te zeggen, maar nu de hoofdzaak. Li e heer Hasselbich koppelt onafscheidelik h et grammatikaal CH het natuurJik geslacht aaneen. Hij weet dat wij van een hele missa dierea en dingen hij zeggen, hem en 2771 (voornaam woord) er voor gebruiken. Die wil bij dus nu mannelik maken. Goed; maar dat mannetik-zijn brengt voor hem onherroepelik mee het lettertje n achter lidw., by'v.nw. en vn.w., wat dus een toeneming met duizenden van n's beduidt, terwijl de levende taal juist die n'a me*r en meer verliest. Hu wil dus om dit te verduideliken : of: zet den tafel, den bank, den kast, den stoof, enz. waar hij vroeger stond naast den stoel op zijn oude plaats of zet de taft-1, de bank, enz. waar zij vroeger stond naast de stoel op haar oude plaats; al naar gelang meubels tot mannelike of vrouwelike woorden zullen worden uitgeroepen. Wu willen in aansluiting met de levende *praaK: zet de tafel, enz. waar hij vroeger stond naast de stoel op zijn oude plaats. Onze taal krijgt op papier door zijn toedoen een meer Units uiterlik. En dan zou ik voor my en dat zegt zo iets nog eerder De Vries en Te Winkel verkiezen, die ons ftitelik niet daartoe dwingen, want zy sluiten zich aan bij de beschaafde uit spraak". 1) De dwang komt alleen uit de gewoonte voort, een slechte gewoonte 2), die de taal van velen bederft. En nu. nog even de wijze waarop die epellingHasselbach er komen moet: er moet een kommissie komen óf van geleerde genoot schappen uitgaaride óf van de staat. Prof dr. H. Kern, van Utrecht, die zelf meegeholpen heeft om onze vereenvoudigde ie- en baslaardwoo/d-regeling te maken, is tegen beide kommissies: geen tentoonstellen van geleerd heid wenst hij en, om zijn woorden aan te halen, waartoe hij my vergunning gaf: Een staatecommissie is het toppunt van dwaasheid; niet door gezag maar door overtuiging moet elke hervorming tot stand komen." Ruimte om te overtuigen heb ik hier nu niet, 3) maar dr. R. A. KoUewiju's Opstellen over spelling en verbuiging" kunnen dat werk wel opknap pen. Laten we dit vasthouden: EEN STAATS COMMISSIE IS HET TOPPUNT VAN DWAASHEID" ; een waar woord van een grijs maar krachtig levend taalgeleerde en vooral van een braaf Nederlander. Haarlem. J. B. SCHEPERS. 1) Zie voorrede Woordenlijst De Vries en Te Winkel, blz. XXVII; 2) Zie ook v. d. Bosch en Meyer Nederl. Leesboek I, (Aanhangsel), waar zij met die gewoonte wél, maar niet met de spelling van De Vr. en T. W. breken. S) In De vrije Tribune hoop ik dit uitvoerig te doen eerstdaags. Inhoud van Tijdschriften. De Maand, aft. 3: Alb. Plaischaert, Verzen. J. Steijnen, De vagebond. P. van der Meer, Het geluk. 7 r De Aarde en haar Volken, No. 16: De ramp van Valparaiso, door Henri Bourdon. Van Kairo naar Boven-Egypte. Gedenkfeest te Maria Zeil. De Baadinrots op het Kangoe roe-eiland. Van Jamaica. Feuilleton. Den Gulden Winkel, No. 3: Over Ex Libris, door H. C. d. V., met 25 af b. van boekmerken. Door welke achterdeur'jes zich de Times Book Club" boeken verschaft, door E. Sub Specie Aeternitatic, door Daan van der Zee, met een naschrift van Gerard van Eckeren. Boekenechouw, door J. Everts J r., Ida Haak man, F. A. Buis en Edmond vanOffel, met l portret. Boekbeschry ving, Letterkundig levf-n uit de Maa*t-tijdschriften. Ett Tooneel, No. 15: Prijsvraag. B., Het repertoire van de Comédie Francaise Het schaamtegevoel op het tooneel. Een vredig debat. ingezonden. Knipsels en snippers. Op de Hoogte, Maart-arl.: Op het omslag : Reproductie aaar schilderij boerenhuisje, van C. BaUé. By lage: Foto reiswagens op weg naar Wawona (Vereenigde Staten v. Amerika. Over de maand die heenging. Reizen en trekken door Californië. Ver zen, door S. G. Reddingins van Harlingen. Het herdenkingsfcest van Michiel de Ruyter, geïll. Aristocraten, vervolg roman J. de Meester. Over de Jungfraubahn, II, met afb., door dr. FrieJrich Wrube'. Microgeninm, een mysteiiefflee:-geschiedenis met af b., door Willy Pottuin. Dramatische kro niek, met portret, door L, van de Capelle. Het ontstaan van werelden, met afb., door A. J. van PeEch Jr. De as. ring-opvoe ringen te Rotterdam, met portretten, door Herman Rutleie. Eigen Haard: De erfenis v in oom Gerbrand, door Lute Klaver, III Michiel Adriaensz. de Ruyter, 1607?1076 door Jero. de Vries, met onuitgegeven portretten n afb., II, s'ot. De Hollandsche vloot onder van Wassenaer en de Ruyter in de Deensche wateren 1658?166Ü, Fragment door J. K. Koch Jzn., Berlijn, met afb. Onzeafb. Feuilleton. Onze al b. Ongelukken met Oorlogsschepen. i-en Manégefeest. Vrouwelijke koetsiers in Frankrijk en in Nederland. De Ruyter-Gedenkpenning 1907. De Staatsloterij. Voor Postzegel verzamelaars door J. C. auf der Hei :e S H. D. Frau'ein Alma Saccnr, alles met afb. NIEUWE UITGAVEN. OOSTLOOBN, Djrptchetien, door S. ULFBRS. 4e vt-rm. druk. Rotterdam, D. van Syn & Zoon. Vrije wil, misdaad en toerekenbaarheid, door A. HAMON, met een woord vooraf van dr. C. J. WIJXAENDTS FiuxcKEN.Am8terdam,D.8uy's Dz. Ptt't Pocabuluire Raigonné, par C. RQOVKRS. Gorcum, F. Duijm. Lyrieche zangen, door LËOKARD BüYsT. Brassel, L. J. Krijn. Rotterdam, Meindert Boogaerdt Jr. Handleiding der ziekenverpleging in hospitaal, te velde en te huis voor Nederland-ch- ndï, door L, A. DEMJIER*. Amsterdam, N. J. Boon. La Paix par Ie Droit, par K. KEMPE. Réponse an concours du Bureau international de la Paix , Berne en 1905, prix: Nareisse'Tülbault". Ayant obtenn une Mention Honorable a vee Medaille Pax Sociétéanonymedepublications Vivat", Amsterdam. De Boekzaal, Ie jaargang. No. 2. Zwolle, Ploegsma&Co. ". ''?*? " Muderne kunstwerktfhjl 3. VOOR DAMES. Een brief oyer bet Stureciit yan Ellen Eey. IL De beide damt s verzekerden dat hun ver blijf in de gevangenis hun slechtst gesterkt heeft in hun eisch voor het stemrecht der vrouw. Dat al de tien vrouwen in nog sterker verzet zullen komen tegen de maatschappelijke organisatie, die hen veroordeelde. Esrenals verscheidene mannen de kwestie van het stemrecht voor de vrouw nu ernstiger opne men, sinds zij gezien hebben dat de vrouw niet alletn verdraagt dat zij uitgelachen wordt, maar zich ook onderwerpt aan onaangename dingen, die haar meer persoonlijk treffen. Nu het dus deze uitwerking had was't maar goed dat de straf vrouwen gold die tot de welgestelden behoorden en die er dus dubbel gevoelig voor zijn. Ook verschillende andere hoofden van burgelijke, geen socialistische vereenigingen, die streven naar algemeen stemrejht hebben hun goedkeuring te kennen gegeven over de handelwijze der socialistische vrouwen, terwijl weer anderen meenen dat zij de zaak geechaad en verdtaaid hebben" de zaak. die niettegenstaande de socialistische en antisocialistische beweging al veertig jaar naar een oplossing wacht l at de manuen er nu nog meer tegen protesteeren, sinds de vrou weninvasie" in het parlement, spreekt van zelf. Maar er zijn ook mannen die het onge rijmde er van aantoonen om de vrouwen zoo geheel buiten de welf ontwerping te stellen in een land waar de man onder den stemrechtstrijd de leus op zijn vaandel draagt: Belasting zonder vertegenwoordiging is tyrannie." In een land waar de mannen niet de grootste kalmte de vrouwen gebruiken om stemmen voor hen te werven, waar de mannen onder den strijd voor ten stemrecht huizen in brand gestoken en bijna een bisschop vermoord htbben! Die moesten er zich dus niet zoo over verbazen, dat de vrouwen gedurende huar strijd, een paar leden van het parle ment durfden interpelleeren! De Engelsche socialistische vrouwen laten zich echter niet afschrikken. Nu zijn zy allen uit de gevangenis ontslagen en hebben voor den 18den Februari een gróote vrouwen meeting op touw gezet, waartoe zij ook de representanten van verschillende vereecigingen in andere landen uitnoodigen. Het doel van deze meeting is wederzijdsche onder vindingen mee te deelen en nieuwe strijdplannen te vormen. Ik voor mij geloof, dat er maar n revo lutionair middel bestaat, waardoor de vrouwen een krachtige drukking teweeg zouden kun nen brengen. Maar dit middel is even onuit voerbaar als dat het dadelij k uitwerking zou hebben. Dit middel zou zijn dat al de vrouwen van alle landen besloten geen kinderen meer te geven aan eene maatschappij, die de moe der zekere rechten onthoudt, een maatschappij die haar invloed gelden doet op die kinderen, een maatschappij die de kinderen door arbeid en oorlog offert aan schijt-waarden. Maar dit middel is natuurlijk ondenkbaar. Daarom zal de vrouw wel door de gewone middelen door woord en petities haar strijd moeten vervolgen voor het stem- en kiesrecht der gehuwde, zoowel als dat van de ongehuwde vrouw. Want alleen met dit volle medeburgersrecht moeten de vrouwen genoegen nemen. In Zweden heeft men een woord gebezigd waartegen ik waarschuwen wil: de vrouwen eisenen er niet hun etem-recht maar wepschen alleen hun stern-plicht te kunnen vervullen. Deze woorden honden geen steek, omdat het onze plicht is ons recht te eigenen l Vervullen wij dien plicht niet, dan hebben wy zelf schuld aan het onrecht dat ons en bun rondom ons aangedaan wordt Er bestaat een kostbare anecdote over Washington, die ie een cafévan een kellner het kwartje terug verlangde, dat de kellner had gehoopt hèn te kunnen aftroggelen. Een vrietd van Washington sprak er zijn verba zing over uit dat een president der republiek op zulk een kleinigheid zag. Washing ton's antwoord luidde ongeveer zoo: Juist als president ga ik even krachtig een onrecht vaardigheid tegenover mezelf tegen als een onrechtvaardigheid tegenover anderen! Want het onrecht dat mij treft verlaagt de moraal (p zichzelf evenveel als dat wat een ander treft." * * £ De onrechtvaardigheid wel schatplich tig te zijn, maar geen stemrecht te hebben is de voornaamste oorzaak peweest van het protest der vrouw. Maar de diepst gevoelde oorzaak is misschien geweest hoe zij gezien he*ft hoeveel wanverhoudingen er bestaan en hoe zij hoopt door het verkrijgen van stemrecht, daarin verandering te kunnen brengen en velen voor gróote ellende te behoeden. Geen nadenkende vrouw en deze Engel sche socialistische vrouwen zijn lang niet dom gelooft dat alles goed wordt, als de vrouw maar stemrecht krijgt. Zij zien zeer goed de moeilijkheden in van verschillende problemen uit den modernen ty'd, vooral de arbeids- en v redeskwestie, en zij zijn nog niet zulke fan«ti<iten der vrouwenzaak, dat zy vergeten dat de vrouwen, evenmin als de mannen, alleen goede eigenschappen hebben! Zij weten, dat zy ook hun fouten en gebre ken in het openbare leven mee zullen bren gen. Maar zij hopen als alle anderen die voor het stemrecht der vrouw zijn dat een deel van de schreeuwende onrechtvaar digheid, van het vreeselike krachtrnisbruik, van het publieke onverstand en het doodende hechten aan vormen en gebruiken, dat de tegenwoordige maatschappij kenmerkt, door het stemrecht der vrouw verdwijnen zal I En vóór alles verlangen zy het recht het lijden van hun medemenschen te verdachten door krachtiger m ddelen dan alleen door de weldadigheid, waartoe de vrou w nu gedwongen is haar meevoelen te betuigen. Nu bevindt de voelende en nadenkende, maar stemrechtloo*e vrouw zich tegenover de maatschappij in denzelfden toestand als iemand die aan een boom is vastgebonden en om zich heen menschen ziet vermoorden en mishandelen. Of als iemand, die aan het strand staat niet een paar sterke amen, maar zonder boot. terwijl hy op zee een schip ten onder ziet gaan. Of ?ls iemand, die aan de put staat met gewillige banden, maar zonder touw en emmer om het lavende Irissche vocht op te halen en aan de rondom hem dorstenden uit te deelen ! Venetië. Een mooi t er04 In de Süddiutsche Mnnulshefte, schrijft eene politie-assistente over haar arbeid als zoodanig t« Siuttgart en de mooie resultaten, waar mede zy haar hoogst-inspaanend, maar ook rijke bevrediging schenkend beroep, be kroond zie', doen my' besluiten dezen werk kring, waai aan geen enkele vrouw in ons land zich wijdt, onder de aandacht te brengen van de velen, di« gewapend met goeden wil en volhardenden moed. wellicht zich tot dezen arbeid voelen aangetrokken en door wie het mogelijk zou kunnen worden ge maakt, dat eene dergelijke betrekking, waar van de onberekenbare voordeelen bieronder zullen worden uiteengeztst, ook bij ons politie corps in het leven werd geroepen. Onberekenbare voordee!en, vooral op zedelij fe gebied voor haar, die aan de goede zorgen van de politie-assistente zouden kunnen worden toevertrouwd, zooals dat nu reeds, met zoo gunstia;en uitslag, in de meeste steden van Duitschland, dat in it opzicht ons ook alweer zoover vooruit is, plaats heeft. De taak der politie-assistente toch, is hef, alle vrouwelijke personen, die naar het bureau worden getransporteerd, de behulpzame hand te bieden, haar te helpen, zich weer omhoog te werken uit de ellende en een menschwaardig bestaan te gaan leiden. De Stüttgartsche po.itie-assistente dan geeft in de Süddeuteche Monattfiefle de volgende beschouwingen omtrent haar arbeid. In de eerste plaats ben ik belast met de bewaking van de vrouwer, die naar het bureau worden gebracht; niet alleen zij, die zich aan eenig misdrijf hebben schuldig ge maakt, maar voornamelijk zij, die geen onder komen hebben en later weder op vrije voeten worden gesteld. Verder diegenen, wie de gevangenis of een verbeterhuis wacht. Mijn taak is het, te zorgen, dat iu de behandeling en den omgang met deze vrouwen niets zedek wetsends kan gebeuren. Daarom woon ik het onderzoek door de doktoren bij en heb het recht, ah mij dat genecscht voorkomt, mijne meening ten beste te geven, als ik bezwaar heb tegen een onderzoek of het integendeel noodzake ijk acht. Mijn werkkring heeft zich zeer uitgebreid ?MUMUIIMIHIMUHIMIItllMIMIIHIIIHlIttMIimmMlinillllllUlimi Bitterwater Emser Water (Kranchen 26 CENT PER HEELE KRUIK. Emser Past i M es 50 CENT RER DOOS. Da Costaplein Ao. 9-14 en »O. Gróote Winkelhoekhnizen te huur, zeer geschikt voor magazjjn of mimtebehoevende inrichting. Huurprijs billijk. Te bevragen Nationaal Grondbezit", Overtoom 73. Caille de eehfe e is Mode. l Vraagt Stalen van onze voor| jaars- «n zomer-nouveautés, voor costumes en blouses: Echizen, l Taffetas lustre, Louisine, a jour, Mousseline 120cM.ta-eed,van 60cent J per meter af, in zwart. wit. «-fiVn en ge|kleurd,als ook geborduurde blouses ' en robes in batist. W\j leveren alleen gegarandeerd solide Zijde stoffen direct aan psr| ticulieren, franco vracht en rechten aan huis. SCHWEIZfR & Co., Luzern H26. (Zw.tserland>. Zijdestoffen-Export. Kon. Hofl. Deor (lui/enden als HET BESTE e kt>nd. Wie altijd versche en heerlij t smakende Groent»n en Vruchten hebben wil, bestell* KRUMEiCH's InmaakpoiteiL Met metalen deksel. Van steen met zoutglazuur overtrokken. Vraagt uwen Winkelier in huishoudelijke artikel en de brochure: Hoe maakt men het bos! Fruit en (J.oenten ia", welke U gratis wordt verstrekt. En gros by: JOH. II. \\\ llKK JltlDEV, Am<T>fu«rt. iedeponcertt Filialen: SPUI 25, VAN WOUSTRAAT 9. Depots: v. Baerle traat 38, Joh. Verhulststraat 105, 1ste Const. Hny^enps'raat 92, 1ste Helmersstraat 201, Xas^ukade 304a, d« Clercqstraat 8, Marnixstraat 257, Haarlemmerdyk 20, Van der Hoopstraat 38, Plantage Kerklaan 15, Von Zesenstraat 29, Ooftenburgergrachtt 17. Javastr. 5 Camperstr. 20, Wf«8perzijde 74, Watergraafsmeer: Bretdeweg L flEDERL: INDUSTRIE TER VERVAARDIGING VA/S: K COMETE ^ ner EE/IKE ZUIVERE /IATUUR yoLLöió/iPERWtP BESLIST KRi^PVRIJ ZÖMDER WASCHVOORSCHRIFT. ONDER VOLLE GARAHïE Verkrijgbaar bjj : Firma ADR. SCHAKEL, Hofl., Amst. M" ff .luist. A U KON MA Kt'tfÉ, Amst. Mag. ME'l Ai\KKk, Den Haag. (-f. J. v. d. tiVR<,H. Leiden. P. VAN 'T KAAK. Westzijde 4, Zaandam T. frCHAKWKK, Broerstr. 60, Nijmegen E D t». T KOM, Arnhem. IS. L) K LÏKME. Arnhem. (iebr. KfJER, Zutphen. TE HUUR DE VELÜWVILLi t e Auntpeet. Te bevragen Vereeniging KANTOREN VOOE VASTE GOEDEREN IN NEDERL, afd. Nunspeet.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl