No. 1553' DE AMSTERDAMMER W E E K B LA D YO OH NEDERLAND. 3 Maar naijver levend der leeken doen omslaan in een verzet tegen de doodsche, versteende hieraichie der pries ters. In Italiëis die werking veel later en veel meer opeens gekomen dan in de noordelijke landen, waar en leeken en kerk meer geleidelijk zich hebben kunnen aanpassen aan nieuwe denkbeelden en maatschappelijke veranderin gen, daarvan het gevolg. Daardoor is de tegenstelling in Italiëveel plotselinger en sterker. . Ia de kerk zelve is dit gevoe'.d. En ook is gevoeld hoe noodlottig het voor baar zou kannen worden, indien hare dienaren bleven volharden in sleur en traditie. Nieuw levtn moest er zjjn in haar, wilde van haar een nieuwe leven wei kende kracht uitgaan. De macht van de noodlottige tegenstelling: Rede en Geloof diende gebroken. E»nvoudig door die tegenstelling niet te dalden, door ook de Rede als harmonisch deel van het geestelijk leven der. trouwe geloovigen te erkennen. Niet de we;enschap buiten, maar ia de Kerk, alle denkers bezield door haar geloof. Van deze geestelijke beweging is het boek vau Fogazzaro een get .igenis. Zyn P. er o Maironl ia de man door wien hy' den strijd dezer dagen aanechou wlyk heeft willen maken. Piero is de tweede zoon van Franco en Luisa Maironi. Zijn vader bezweek aan de voeden 'in den ooi log van 1869 bekomen, zijn moeder stierf bg zijn geboorte. Wij hooren, van zyn jonge leven in het tweede deal der reeks: eea leven van ge luk, strijd en leed. Na het over y'den van zjjn jong« vrouw verdwijnt hij op geheim zinnige w\jze; niemand weet waarheen. In het derde deel vinden we hem terug, ge broken hebbende met heel zijn vroeger bestaan, zich wijdend aan den dienst van God. Deze dweper wordt door het volk i,de> Heilige genoemd, om zijn echt vroom leven. Hy is een asceet, een strever naar enkel goedheid, met als hoogste doel het dragen kleed der ai moe en wereld /erng. juist als leek wekt hij dra den der geestelijken. Hy' is hun een verwet*. Zij zetten hem den voet dwars: hy vindt geen rust, trekt eindelijk nttv Rome, waar hq in alle stilte, arbeidt met het vrome woor J. Doch ook daar ontdekt men hem ias door zijn aanhang. En de behoudende elementen in déKerk verbinden «ish met de burgerlijke machthebbers om dien man, wiens invloed zij vreezen, het verblijf in Rome onmogelijk te maken. Het hoogtepunt van 't boek is het onder hond met den Pao?. Dézen wijst hu op het kwaad dat de Kerk bedreigt, niet Vin buiten af maar van binnen uit,, en vraagt hem dat te «verhoeden. Het antwoord van den Paus ist een van goeden wil, maar machteloosheid. Aan het slot van het boek sterft Benedetto (dazen naam had Piero Maironi aangenomen), als een heilige, vereerd door de velen die hem liefhadden. Het spreekt vanzelf dat wij objectiever slaan, tegenover het boek dan de meeste Italianen. En dat we ons niet geheel kannenlaten beheerschen duor het belangrijke van het onderwerp. Juist voelen we aU een bezwaar dat dit al het andere overvleugelt. Een Piero is een mogelijkheid alt persoon, maar lykt ondanks alle mystieke aspiraties geheel bedacht voor het doel. En ook bij de anderen zy n verscheidene met een persoons naam betitelde abstracties. Het meest levend is mogelijk juiat door baar zwakheid en onvolkomenheid de vrouw, die Piero liefheeft en aanhangt met heel haar ael, maar die voelt dat haar ongtloof hem van haar scheidt. De efeer waarin de meesten zich bewegen is niet de werkelijke wereld waarmee wij voeling hebben, maar de ideeën wereld waarin zij als onmaterieele gedaanten hun weg gaan, weinig reëel zelfs in hun hartstochten en aandoeningen. Het boek is niettemin belangwekkend. Niet alleen om den inhoud, ook om den schrijver. Hu heeft de afkeuring der Kerk gehoord en buigt zich l... Maar hy zal niet zwijgen. In bet nieuwe Italiaansche tijdschrift 11 Rinnovamuite bracht hijzelf het bericht dat bij binnen kort met anderen wetenschappelijk-godsdiensiige lezingen zal houden. Zal hij zijn Benedtlto opzijn wijze gaan volgen? De vertaling ik kom hier tot myn bedenking in 't begin terug lykt mij te vluchtig bewerkt. Van vorige vertalingen van E. J. T. kreeg ik beteren indruk. Al dadelijk in den aanvang zijn er blijken van niet begrijpen. Het gesprek tusschen Jeanne en Noeini wordt half in 't Italiaansch, half in 't Frausch gevoerd. Jeanne vraagt schertsend aan Noerni, of ook zy' niet dol op haar. is. Noemi antwoordt ondeugend: Mais point du toutl" En dan Jeanne, plapend, in het Italiaansch: In italiano si dice: ti, di tutto cuore!" wat E. J. T. vertaalt met: In het Italiaansch «egt men: ja, van ganscher harte l" waar door de pointe verloren gaat. 'c Moet natuurlijk zijn : Dat wil in 't Italiaansch zeggen" enz. Op blz. %- zegt Carlirjo dat hij 's avonds wil wandelen om noten te neoien:'. Moet z£n: aanteekeningen te maken" prender note". Blz. 11 laat Cartino een 9jerp" om den hals winden. Dan heeft zij in dat eerste hoofdstuk al dadelijk heel wat gekapt, waardoor het er niet Guidelyker op geworden i?. Ik moet het wel aan vluchtigheid wijten als op blz. 233?34 een delegato di pubblica secarezza, nu eens een inspecteur van de Openbare Veiligheid", dan een afgevaar digde" genoemd wordt. De man is commis saris van politie. Veel doet zij den schrijver soms te kort door snoeien en vry stileeren. Zoo wordt er op blz. 56 van een Abt gesproken, van wien Fogaziaro zegt; Era intelligente, alquanto bizarro, ricco di une cultera letteraria, tiloso. flca e religiosafermasdegnosamentesul L850". Dat is : Hij was intelligent, wat zonderling en in zijn letterkundige, wijsgeerige en gods dienstige ontwikkeling omtrent 1850 blijven stilstaan, minachtend wat daarna kwam". Maar de vertaalster wil ons genoegen doen nemen hiermede: Hy was ontwikkeld, een beetje zonderling, belezen op letterkundig, philogofisch en godsdienstig gebied"! Een boek als II Santo' is niet in de eerste plaats literair, maar de schrijver heeft toch recht op een billijk literaire behandeling. En daar is werkelijk niet voldoende voor gezorgd. Laat ik dit nog met een enkel voorbeeld toelichten. Tegen het einde van zijn leven denkt Be nedetto dat zy'n sterven niet zóp zal zijn, in werkelijkheid, als bij het in een vizioen gezien heeft. Maar hij vindt daarin zelf zonde en egoïsme. Nu vertaal ik: Telkens had hy in zyn hart verstikt dat zelfbehagen, niet vrij van zelfzuchtige, menschelijke ijdelheid, niet geheel n geworden met en opgaande in de eerbiediging van den goddelijken wil; maar* bij had het niet met den wortel kunnen uit rukken". Men ziet het: vry' van het conventioneele is het niet. Maar luister nu een) naar de vertaalster, blz. 289 : Telkenmale had hy' dit welgevallig beeld, dat niet vrij was van zelfzuchtige, menschely'ke ijdelheid, niet ganschelijk door drongen van berusting in den Goddelijken wii, in zijn faart onderdrukt (fet wel: het beeld!); maar hy' had het niet met wortel en al kunnen uitroeien". Vertalen is een moeiely'k werk ! W. G. VAX NOTJHÜYS. Zie, er wordt veel voorgedragen tegen woordig; het i» mode geworden er naar toe te gaan" schreef ik in mijn beoordeling van L ki door Mare Emants en ik heb een ogen blik gedacht er aan toe te ?oegen: gelukkig, maar daar zag ik mij zelf weer zitten onder een voordracbtavond van Róyaarce, waarbij hij moderne gevoels verzen voordroeg, verzen, die allén afeil genoten moeten worden, maar wier intimiteit verloren gaat in een schouwburg, waar een voorirager zit te wachten tot een deur goed dicht is, of iets anders heeft, dat hem hindeit. Ik durfde er toen een eed op doen dat de menigte naar huis ging meteen vage sensatie van klank-mooi, dat niet verder doordrong. En daar zag ik van de/.e'fde aan gekondigd stukken van Potgieters Florence" en nu weer Nederlandse en Duitse brokken kunst, die scen zich nergens ter lezing kan verschaffen. Welnu, men mag nu duizendmaal, roepend, schreeuwend, uuitend, giilend het publiek de raad geven zo iets eerst te gaan kopen, te bestuderen, de rol van de aan die de Sahara probeert te overschreeuwen is zo weinig beny'denswaard, dat de mond my' ontbreekt naast hem te gaan staan. Zsker, als ze het daden, geen beter les in letterkunla denkbaar, mits hier en «laar iets, veel verklaard werd, maar hel klubje dat er dan zou overblijven om daarvan te genieten kon best in een moderne suite ziiten. En dat is de bedoeling niet. Evenmin om nu in 't biezonder de heer R. aan* te vallen; zijn voorbeelden zyn mij het felst bijgebleven ook al wegens zyu kunst van zeggen. Dat ik daarmee de. Vöprdrachtkunet ver oordeelde 1 't Zou wat inoois zijn, ik die al m'n best doe om Albert Vog^l te horen, als by' hier komt; om hem hier te Krijgen zelfs. Maar met htm en Verkade is men ook weer op ander terrein als het door my ver smade. Als Vogel S;a'kadd, Verkade Alacbeth. geeft, is dat toneelspeelkunst, uitbeelden van ietf, doen leven van'menstn en meeleven van hun strijd. Dat is aangrijpend ook voor de ge wone mens, terwyl een voordracht als ik eens hoorde van de Geboorh kloek van Vondel alleen een tijdelik, snel voorbijgaand klanksuksèa waarborgt, als men 't goed doet; hoogste-aa eens grg pen naar Vond als boekje, om er dan allicht het mooie niet weer in terug te vinden. Vogels voordrachten van toneelstukken heb ben dit voor, voor de volksopvoediag, dat nu eens niet de middelpunten van ruk of provinsie allén kunnen gemeten van deze kunst., Nutedepartementen te Uithuizen en Akkrum b. v. verschatf-m velen uit de om trek dat kunstgenot, dat meeleven met helden. En dan hindert het ook niet zo, als men niet van te voren het toneelstuk bestudeerd heeft; men krijgt de machtige indruk mee en wanneer dan maar, b v. door de VVereldbibliotheek",gezorgd wordt vooi een goedkope uitgave, is er meer gedaan voor opvoeding van het gemoedsleven, voor het biengen uit de sleur van het leven, dan door de voor dracht van honderden geraels- en verstands verzen. Maar daarom juist was ik niet zo voor LoU van Emants als stof voor Vogel. Het is niet dramaties genoeg, de tragedie in Slarkadd en Macbetk is honderdmaal aangrijpende» ; ook al weer omdat de schryver zich niet vry ge noeg geworsteld heeft van de Noorse Eddd, omdat er te veel van het verstand gevorderd wordt en het gemoedsleven van die EdJagoden te ver afstaat van het onze. Ook in dit opzicht zou hersmeden van het glanzige, hechte, klinkende versmetaal van de G'odtnscherrurwg, grote verdienste hebben, al betwijfel ik ook dan nog of er in de Lokigescbiedenis genoeg tragiek is om te kunnen wedijveren met Shakespeare, Molière en Vondel, de door do heer Kiesseltaann ge noemden, wier stukken wél pakken, ook de Luciftr, als laatst bij de opvoering door de Utrechtse tudenten bleek. Voordrachtkunst is dm mooi, mits beel dend, mits natuurlik, d. w. z. eenvoudig, wat mij in Vogels spel altijd tieft. Ik zeg dit zonder Royaards te smaden Een ding een aanmerking moet hier nu _meteen uit de pen. Ook Vogel heeft de eigenaardigheid om angstvallig te zorgen voor het uitspreken van de geschreven zachte medeklinkers. Als wij af val s chrijven spreken wij a ff al uit; zet te zeegen we, we schrijven zet ze. Scherpe medekhukers verscherpen in de regel de volgende zachte medeklinkers. Hit omgekeerde doet zich ook voor, waar ?wij b.v. zakdoek en zakboek uitspreken met in plaats van k de Fra., Hgd., Eng., Friese 0; zelfs wordt die g samengesmolten met do d bij het eerste en velen zeggen zaddoek; liet is de wordt uitgesproken als het te te of als het iz de, niet overal gelijk In een woord de medeklinkers oefenen natuurlik invloed op elkaar uit, omdat de mondstand bij scherpe medeklinkers anders is dan bij zachte. Doet men nu z'n best om te zeggen af-val, dan moet men n van beiden doen : of de ? verzachten tot D en men geeft aan het geheel iets weeks, zwaks, f rusten achter de ? om de mond tot de r-stand te brengen. Dit laatste gebeurt in de regel niet, houdt te lang op, dus het eerste wel en zo geeft deze eigenaardigneid voor mijn gehoor iets vrouwehks zachts, iets wekeliks aan de krach tigste taal. Het is dus nodig voor heren- en dames voordragers niet alleen goed te leren spreken maar vooral te luisteren naar datgene wat beurtelings de kracht en de zachtheid van de Nederlandse taal uitmaakt. Massaas zachle beginletters; zachte mede klinkers die in het woordlichaam zich ver harden tot stevige klankkomplexen, om aan het slot vaak onder invloed van een volgende b of d zich weer te verzachten, of zich als vaste klankmassa aan met scherpe medeklin kers beginnende woorden aan te sluiten. Grote rijkdom van klankmooi I Haarlem. J. B. SCHEPERS. ANNIE WOTHE, Toch gelukkig, door C. VAN ROSKEL. P. Kluitman, Alkmaar. Toch gelukkig ! Deze titel stelt alle lezeres sen gerust, die haar hart vast houden, als haar verteld wordt onder welke omstandigheden Jolande en Hasso van Hassenburg een paar worden. Deze roman toch eindigt niet, maar begint met het huwelijk. Jolande is een eenigszins zonderling meisje. Haar moeder fjuwehjkt Laar uit aan den rijken adelijken Hasso, die een prachtig kasteel bewoont aan den Duit-chen Ry'n en, van zijn ontrouwe vrouw gescheiden, een meesteres op zijn slot en een vriendelijke tweede moeder voor zyn kind verlangt. Jolande verzet zich een poosje niet eens hevig, maar geeft al gauw zuh gewonnen, omdat 't belang der familie 't eigcht, en jong, dom en onervaren gelooft ZP, dat werkelyk de liefde voor Hasso zal komen als zy aan zijn arm kerkwaarts gaat. Mama die zooveel verstand van die dingen heeft", heeft nog nadrukkelijk tot haar gezegd: de liefde komt in het huwely'k, en Ha'soiszoo goed en ridderlijk jegens haar. Zy geeft haar bruidegom geen enkele reden om te ver moeden, dat zij niet ten volle bereid is met hem te trouwen, zelfs in de kerk terwyl het huwely'k door den priester wordt ingezegend, denkt ze dat de liefde wel komen zal evenals in den roman van Marlitt, déTweede Vrouw. (pag 4 en 5). Maar ziet wat gebeurt er. Een kwartier later, als de jongelui op den weg zyn naar den Hassenburg, z'et Jolande in, dat zy' schandelijk door haai moeder is ver kocht, en dat Hasso haar als koopwaar heeft weggevoerd. De liefde is niet gekoaen op weg mar de kerk, en nu haat de jonge vrouw haar man en zijn engelachtig kind de kleine R»na. Ik laat mij niet dwingen, zegt ze 4103 vóórdat zy haar reismanf el heeft afgeleg l ik laat mij niet dwingen tot liefde, ik wil hen kind riet liefhebben, welks vader myale eet s: uk koopwaar zyn huis binnensleept, die mij van myn moeder gekocht heeft zonder mij met een enkel woord te vragen, hoe ik zelf over dezen smalelijken handel denk." Die Jolande! die Jolande was er toch een'jp; als Hasso onderweg naar de kerk nog had gevraagd, hoe zy over de saak dacht, dan zou ze geantwoord hebben: Och de liefde zal wel komen, zie Marlitt's Tweede Vrouw. En toch meent zij 't recht te hebben haar man te beleedigen. zijn g zin te verwaarloozen, zijn dochtertje van zich te stöoten, vy'f jaar lang zijn leven te ?erbitteree, totdat eindelijk toch het geluk komt. Hoe ? dat zal ik niet verklappen. Hasso' wordt wel eens boos, maar verdraagt alles met engelen geduld en iedere geroutineerde romanlezer gevoelt terstond, dat de kleine Rena détraiut'union zal zijn. Al heeft het boek een feninistische strekking, het zal ouderwetsche romaiilezers wel bevallen. De personen spreken lang niet, zooals gewone mensehen spreken in het dagelijksch leven, maar zouden voor 50 jaren op de planken een prachtig effect gemaakt hebben. A. v. H. Rectme-piaat. E. Braösia. De plaat trekt, de plaat spreekt, de reclame plaat van E. Brandstna, voor zjg'ne thee. Een meis-je, met dikken haardos, lachen! gezicht, open mond om de mooie witte tanden, bovenkleed wijd open, zit by' een trekpot en warmt de handen, d e blauw van de kou zien of blauw, om het effekt, even als de neus. Het licht onder de trekpot bepaald geen Verkade's nacht lichtje sterk als een wachuuur der Kozakken, ver licht als een vuurschyn het gp.zicht, de open borst en het binnenste deel der handen van het meipje, en werpt een schijnsel pp een vaasje voor lepeltjes. Het meisje zit niet in het zonnetje," maar in het vuurtje." De verlichting is fel, zoodat er van het verlichte meisjeskopje warmen gloed uitstraalt. Dit steik geïdealiseerde verlichte kopje dwingt tot aandacht. Het begrip: reclame" heeft de schilder, die bepalaid Duitse her is, vol komen bereikt, want ziende naar het kopje, leest men van zelf dat, bij E. Brandsma, thee te koop is, van Karavanen-thee af. Bij deze, slechts uit het oogpunt: reclame, wei-geslaagde plaat, vraagt men zich toch af of den schilder zich niet aan de waarheid had moeten houden. Wanneer de theepot staat op een vuur, waarop men een os kan braden, zal de thee alles behalve lekker smaken. Bovendien strijdt het begrip van theezetten" op een groot vuur of albeschijnend licht, tegen het bepro fde recept. Ook is het warmen der handen, alsof het ui-ntir is, regelrecht in strijd met het zomerlandschap buiten het kamertje, waar het meisje zit. Mag de reclame schilder zoo ver buiten waarheid, werkelijkheid en begrip gaan? De Duitsche schilder schijnt, in zijn lichtgloed op een gelaat, den ITden eeuwschen Hollandscliec schilder Jcbaleken na te vol gen, die op zijn beurt Gerard Dou navolgde, maar hem nooit na >ij ij gekomen R. NIEUWE UITGAVEN. Journalen van de admiralen Van WassenaerObdam 1058,59 en De Ruyter 1059/60, u'tgegeven door G. L.Grove. Amsterdam, Joh. Muller. Nederl. vereeniging van ambachts- en nijverheidskunst, Verslag betreffende de enquête naar den toestand in deambachts- ennijrerheidskunsten, gehouden door de commissie voor den artistieken eigendom. Amsterdam, L J. Veen. Brie f'wisseling van Bakhuizen van den Brink met zijne vrienden gedurende zijne balling schap 184-t i851, uitgegeven door mr. S. MULLER Fzn. Nalezing. Haarlem, Da Erven F. Bohn. D<: boekzaal, No. 2 Zwolle, Ploegsma & Co. In de Nachtbuurt, door M. J. Brusse. Rotter dam, W. L en J. Brusse. Sociaal-technische vereeniging van democratitche ingenieurs en architecten, Staatsexploitatie onzer spoorwegen. Amsterdam, Maas & van rfucfotelen. Prcekfn tnn J'. Sijbolts, met een voorwoord van A. BIXNEKT.S Si Assen, L. Hansma. Etnborkv&n Henri Hartog. In d'r nieuwe woning". Realistische novelle, met een portret van den schrijver.Rotterdam,W.L. &J. Brusse. Twee en-veertigftejaarverslag van het Emmakinder-ziekenhuis te Amsterdam 1906. Inhoud van Tijdschriften. De Lerend? Natuur, afl. XII: Goethe her dacht, door B. E B. Ziekten van aquariumvisschen, door E. Heimans. De harkwesp in Bloemendaal, door Jac. P. Thy'sse. Een guitfnatreek van den luien Uuk VVunk", naar W. J. Long, door Spphie O. H. R. Een observatiekast voor bijenvrienden, door Cbr. H. J. Raad. Imkeren te Amsterdam, vervolg en slot, door L. Dorsman Cz. Buitenlandsche vogels, door J. Pustma.. Van myn Uiterwaa' den, door H. J. Kuylaars. Vragen en korte mededeelii gen. Schoonheid en Onderwijs, Ie jaarg. No. l en 2: Aan de lezers. Schoonheid en onderwijs, door Ida Hcyermais. Schoolgebouwenen inrichting- n, door J. D. Ros. Iets over tempo, door S. Brons. J. A. H. Mialaret, door K. De Belgi-che vereeniging l'art a l'école et au foyer", door W. A. L R. V. Goethe en het onderwijs in de muziek, door X. Nieuwe leden, Orgaanfond'. Bibliotheek?De plannen onzer vereenigtng. Sejaarlijksche algemeene vergadering. Handeliber chten, No, 1: Ambtelijke berich ten van persoonlijken aard. Economische en handelsberichten: A. van Nederlandsche diplomatieke en consulaire ambtenaren; B. uit verschillende bronnen. Handelsverdragen en tarieven. Tentoonstellingen. Aanbe stedingen.?Scheepvaartstatistiek. Bijlage: Jaarverslag over 1906 van den consul-gener. Pianten, New-York. Toonkunst, No. 12: Dj onzedelijke Salomé", door H. R. Van Dy'ck's opei a- onderneming te Londen Ist 's erreicht ? Richard Srraoss en de Sociétédes auteurs" te Pary's. Eigen f/aard: De erfenis van oom Gerbrand, door Lutte Klaver, IV, slot. Marcelin Berthtlot f en zyne synthese van organische lichamen, mei portret. De slag bij Kykduin (21 Aug. 1673). (Naar aan leiding van een nog niet beschreven schil derij van Willem van de Velde den Jonge), door J. F. L. de fialbian Vereter, met af b. KunBtfotogiafieën van Clansing, met afb. Wirnp-e en Robbedoes, duor M. J. Salverda de G, ave?Herderschèe. Mededeeling: De Ruyter nummers. Feuilleton. Geheele demping van het Rokin. De Vlissingsche Feestdagen. Nederl. Opera, alles met af b.. iiiiiiiiiiMiiiimfiiiiiiiittMiiitiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHmiiiiiiii'tHiimiti VOOR DAMES. Een ToortjiM ttr Dayo!p2, In den Deenschen Rijksdag is in behan deling een wetsontwerp regelende de rechts positie van het buitenechtelijke kind en van de ongehuwde moeder. De wetgeving op dit gebied is sinds baar eerste ontstaan in 1763, dikwijls Ijerzien en uitgebreid, het laatst bij de wet van L895, maar ouderging toch in al dien tijd geen i r ucipieele verandering. Al kan men ze in zekeren zin nog niet verou derd noemen, n 1. vergeleken met die der andere Europeesche landen, waaronder ze zelfs een hooge plaats inneemt, begint zich toch meer en meer de opvatting te doen gelden, dat een grondige herziening, een breken met het principe waarop de tegen woordige wet berust, urgent is. Of de regeering die opvatting geheel deelt kunnen wij moeilijk uitmaken; waarschijnlijk is het de drang der omstandigheden, de meer en meer zich n»ar voren dringende volksmeening, die den Minis-ter van Justitie in Novem ber van het vorig jaar er toe bracht, een wets ontwerp in te dienen, dat werkelijk radicale hervormingen brengt Eere wien eere toekomt l Aan het initiatief van den Deenschen Vrouwenbond is het in de eerste plaats te danken, dat dit voorstel zóó is uitgevallen Eigenlijk is het niets anders dan een bewerking van een ontwerp, dat op initiatief van dien bond werd samengesteld en ia den vorigen zomer aan den minister ingezonden. De bond heeft het terrein ontgonnen, het voorbereidende onderzoek gtdaan naar de oorzaken der veelvuldig voorkomende kindermoorden en de daarmede in verband staande toestanden en is gekomen tot de gewone conclusie: dat kindermoord zeiden zijn oorzaak heeft in aangeboren cri minaliteit; dat de ongehuwde moeders die haar kind dooden blechta bij uitzondering voortkomen uit in eenig opzicht erfelijk be laste families (krankzinnige, drankzuchtige enz) en dat zij hoogst zelden nadat haar straftyd om is, zich aan een tweede misdrijf schuldig maken. De ongelukkige omstandig heden, dit blijkt duidelijk, dragen hier hoofd zakelijk de schuld. Een volgende maatregel van den bond was, een commissie van vier leden te be noemen, tot voorbereiding van het zooeven genoemde 'wetsontwerp. "Ze Bestond uit mej. Helerie, Berg, die ook reeds het voorloopig onderzoek geleid had er verder uit den inspecteur van' politie A. Goll, het rijksdagslid Jengen en den gemeen,te secretaris S. Bentzon. Xu was de groot e vraag deze: Welke moet, in onzen verlichten ty'd, de positie zijn van de ongehuwde moeder en van haar kind tegenover den tadjr en tegenover de maat schappij? De tegenwoordige wet kent aan beiden zektre leohten toe. Recht op bijdrage van den vader in de kosten der bevalling en in de onderhoudskosten van het kind, totdat dit zijn veertiende jaar heeft bereikt, een verplichting, die soms tot het achttiende jaar kan worden verlengd. De maatschappij stelt zich in zekeren zin borg voor den vader, omdat, in geval van nood. de moeder zich tot de overheid kan wenden om de uitbe taling der bijdragen, wanneer de vader in gebreke blijft. Nu varieert dese bijdrage, voorzoover natuurlijk de vader niet uit eigen beweging een honger bedrag uitkeert, al naar de plaats waar het kind verzorgd wordt, tuaschen 30 en £0 gulden per jaar, de z. g. miniinum-bijdrage, die door de locale over heid wordt vastgesteld. Een kleine o 'erpenning dus, waarmede de man zijn schuld heeft betaald en maatschappelijke absolutie verkregen. Het natuurlijke kind is hiermede door zijn geboorte alleen, al tot kind der armen' gestempeld. Het recht om zijn vader te kennen heeft het niet; de moeder kan den vader aanwij zen, maar niets dwingt er haar toe en noch het kind zelf, noch iemand anders in zijn naam kan eenig onderzoek doen instellen, tenminste, wanneer het kind niet aan het armenwezen vervalt, dat in dat geval het recht heeft, den vader te doen opsporen. Dan is er nog een merkwaardige by-omstandigheid waardoor het mogelijk is, dat in sommige gevallen ook de naam van de moe der verborgen blijft. In 1753 werd namelijk te Kopenhagen op gericht het nu nog alty'd bestaande Konink lijke gesticht voor geboorten". ledere onge huwde zwangere vrou v vindt daar kosteloos opname en verzorging en kan er haar kind achterlaten. En bovendien rust op de be ambten van het gestic'it de plicht der geht-imhouding. De geboorten moeten natuurlijk worden aangegeven, maar zonder vermelding van den naam der moeder. Een maatregel, die in den ty'd waarin by gegeven werd een nitv oeisel was van een toen ontwakend humaniteitsgevoel : medelijden met de ongeluk kige ongehuwde moeder, die men de gele genheid wilde geven haar fchande te ver bergen om niet voor alty'd uit dj maatschappij te worden uitgestooten. De Deensche Vrouwenbond meent, naar myn opva tin g zeer terecht, dat die geheim houding uit den booze is. Dat ieder kind het recht heeft beide cuders te kennen, dat de ongehuwde moeder, zoo goed aU de ge huwde, de verautv>oord;ng van haar eigen daad moet dragen en verplicht is haar kind te erkennen. Dus schrijft het ontwerp voor, dat deze bepaling ?an het Koninklrk gesticht moet vervallen, en ei>cht tevens, dat by de geboorte van ieder kind, ook naam, woon plaats t-n beroep van den vader worden vermeld, voor zoover de moeder in staat ij daarover inlichtingen te verstrekken. Maar dan eischt het. ontwerp ook, dat bij het onderhoud en de opvoeding van het kind rekening zal worden gehouden met de levensomstandigheden van beide ouders, en dat de koiten zóó veideelj zullen worden, 40 ??ntt p «r r*g«l. COGNAC J. & F. MARTELL Vraagt Uwen Wijnhandelaar naar deze absoluut zuivere Cognac, welke vanaf ? 3.5O tot / 8.5O p. flesch geleverd wordt. Generale Agenten voor Nederland en Koloniën: KOOPJ1AN* *V Klit IMKlt. eixei1 Zijde! Vraagt Stalen van onze voorjaars- en zomer-nouveautés, voor costumes en blouses: Echizen, Taffetas lustre, Louisine, a jour, Mousseline 120cM.oreed,van ocent per meter af, in zwart, wit. pffen en geI kleurd,ais ook geborduurde blouses en robes in batist. Wij leveren alleen gegarandeerd solide Zijde-stoffen direct aan par ticulieren, franco vracht en rechten- aan huis. SCHWEIZiR & Co., luzern H25. (Zw.tserland'. ZijdestofTan-Export. Kon. Hof) Bitterwater Emser Waler (Kranchen 26 CENT PER HBELE KRUIK. Emser Pa stil l es 50 CE NT PER DOOS. Normual-OnÉrkleedin van Prof.DrG Eenige Fabrikanten W.BengerSöhne Stuilgarfr Hoofddepöt te AMSTERDAM: Kalver^tr. 157 K. F. DEÜSCHLE-BENGER. Gedeponeerd Filialen: SPUI 25, VAN WOTJSTRAAT 9. Depots: v. Baerlestraat 38, Joh. Verhulststraat 105, 1ste Const. Hii}venss!raat 92, 1ste llelmersstraat 201, Nasj-aukade 304<z. de Clercqstraat 8, Marnixstraat 257, Haarlem merdijk 20, Van der Hoopstraat 38, Planlage Kerklaan 15, Von Zesenstraat 29, ostenburgergrachtt 17, Javastr. 5 Camperstr. 20, Weesperzijde 74, Watergraafsmeer: Breedeweg 1. TE HUUR DE VELUWVJLU te l\untpeet. Te bevragen Vereeniging KANTOREN VOOE VASTE GOEDEBEN IN NEDERL., afd. Nunspeet.