DE AMSTERDAMMER W K E K B L A D VOOR JS' K D K H L A KI D. JSo. 1554 kende mannen zitting, waaronder Prof. Kern, wie niemand aarzelen zal de eerste onder onze moderne taaigeleerden te noemen: Prof. A. van Hamel, Prof. H. Kern, Dr. Salverda de Grave, Dr. Hesseling. Prof. Vercoullie, Dr. Kollewijn, Mr. Th, Ruys en de heren "Marcellns Emants en Emous. Men kan dus niet met reden zeggen dat het hoofdbestuur van geen wetenschappelik overleg heeft wil len weten. Het heeft gemeend, dat na in Zuid-Afrika algemeen, zelfs in de preken, de voorstellen van de Vereniging worden toegepast, nu er verscheidene boeken en tijdschriftartikels reeds in deze spelling ge drukt zijn, het nu maar uit moet zijn, dat de eerste de beste, zelfs de wetenscbappelike Hasselbach, met nieuwe onbekookte voor stellen voor den dag komt, voorstellen soms zo weinig serieus overwogen, dat ze spoedig daarop door andere worden vervangen. Mij dunkt, voorstander of tegenstander zal het met het hoofdbestuur eens zyn, dat wil men iets verkrijgen, een vaste houding een noodzakelike eis is. De tweede oorzaak van de tegenkanting welke de heer Hasselbach opgeeft, is 't heftige, 't revolutionaire van sommige voorstanders, de minne grove stijl waarvan enkelen zich bedienen. Ik zal hier niet nader op ingaan, waar de schrijver noch plaatsen, noch namen noemt; ik laat aan de lezers over, een epi theton voor deze uiting te zoeken. Slechts dit in 't voorbijgaan gezegd: heeft men ooit aan de spelling van de Vries en Te Winkel 't heftige, revolutionaire, de grove stijl in sommige tijdschriften verweten? De vrees voor schade voor 't onderwijs, voor vergroving, verboersing van de taal. By 't bespreken van deze door hem opge geven oorzaak is de heer Hasselbach al zeer ongelukkig in zijn beweringen. Hij geeft toe dat de vrees voor schade aan 't onder wij s ongerechtvaardigd is. Indirect kan er ver betering van taalonderwijs komen, maar zij die meenen, dat ze zal komen door de invoering van Kollewijn 1), hebben het evenzeer mis als de tegenstanders die een stuk ie de nieuwe spelling een cacografie noemen. Zoo 'iet onderwijs verbeterd moet worden, kan het evengoed bij De Vries en Te Winkel als bij Kollewijn". Hoe is deze uiting overeen te brengen met het volgende: Met de vereen voudigde zal men zeker minder dan thans ge noodzaakt zijn den leerling te zeggen: Dit moet zoo, omdat het zoo moet." De moeilijkheden worden ontwijfelbaar minder. De onderwijzer zal zeggen: dankbaar ! En bescheiden en ver standig zal hij niet meer verlangen, beseffende dat geen spellingsysteem denkbaar is, dat voor de jeugd en voor onontwikkelden geen moeilikheid zou opleveren". Commentaar overbodig. De vrees voor verboersing. Bij de bespre king van dit punt is de heer H. onwaar waar hu 't doet voorkomen, dat de vereenvondigers woorden en uitdrukkingen uit de schrijftaal zouden willen verbannen, welke niet in de beschaafde spreektaal voorkomen. En deze onware voorstelling kan niet anders dan opzettelik zijn, want deze heer is lid van de Vereniging en moet dus weten, dat velen van ons in ons schrift woorden en uitdrukkingen, ook zinswendingen, gebruiken, die niet in de gewone beschaafde spreektaal gebruikelik zijn ook in dit stukje kan men daar voorbeelden van «inden en dat wij dus geenszins schrijvers, dichters en rede naars, die menen dat ze voor klank of rhythmus andere middelen nodig hebben dan de beschaafde spreektaal geeft, het recht willen ontzeggen zodanige uitdrukkingen te gebrui ken. Wanneer ik en andren menen, dat we voor de gang van onze periode een tweede naamval meervoud beier kunnen gebruiken dan een omschrijving met van, dan schromen wij niet daarvan gebruik te maken; maar we verzetten ons ten sterkste er tegen, dat men ons taalonderwijs dwingt in de sfeer van deftigheid of artisticiteit. Gezond onder wijs gaat uit van de realiteit, van 't werkelikheidsbeeld. 't Kind brengt zijn Moedertaal mede. De uiting moet ontwikkeld worden, en de negatie van deze uiting is de negatie van datgene wat opvoeding zijn moet. Men moet niet 't kind van boven afin een bepaalde deftigheidsrichting dwingen, niet onderwijs in de Moedertaal geven alsof men een vreemde taal heeft te onderwijzen. De tijd op school gaat tang voor een groot deel verloren met 't aanleren van letterschrijving, die geen weerspiegeling is van de taal van 't kind, van zün ouders en onderwijzers. Wij willen 't kind zo vroeg mogelik tot uiting, tot een voudige, natuurlike taaiopenbaring brengen, om daarna die uiting krachtiger en inniger te maken door oefening, en door hem de uiting van anderen voor te houden; ook de deftige, de artistieke uiting van andren, wan neer zijn leeftijd voor 't begrijpen daarvan geschikt is. Maar wij verzetten er ons tegen in naam van 't enig waarachtige beginsel van goede opvoeding, dat Pestalozd en Fröbel eens verkondigden en dat tans in vele andere vakken wordt gehuldigd, dat de deftige schrijftaal de kunstvormen aan de duizenden kinderen van on'.e stam als de enige waaraan zij zich te houden hebben, worden opgedrongen; dat de duizenden die geen kunsttaal, geen kanseltaal, geen balie taal hebben te schrijven, gedwongen worden die vormen te gebruiken, willen zy niet voor onbeschaafd staan aangeschreven. EQ dit ons verzet wordt versterkt door de wetenschap uit onze jeugd, dat de deftige schrijftaal als basis van uitgang lustdodend iu plaats van bezielend onderwijs tengevolge heeft. De vierde oorzaak voor de tegenkanting is de overtuiging, dat het Kollewijnsche stelsel" nog geen stelsel, nog onaf is. Ze laten het voorkomen," zegt de heer H., alsof bij hen slechts 2 hoofdregels gol den" (dr. Schepers, Pro en Contra): 1. duid bij het schrijven van een woord de letter klanken die in een zuivere en beschaafde uitspraak worden gehoord, door de daarvoor vastgestelde tekens aan" ; 2. schrijf eenzelfde woord, zoveel de uitspraak en de verbuiging of vervoeging toelaten, steeds met dezelfde letters: daq (naast dagen), hoofddoel en ni et hoofdoel oi hoovdotl (de gelijkvormigheidsregel)." Deze voorstelling is niet zuiver, volgens ie heer H. Want ook de vereenvoudigers spellen volgens afleiding, overeenkomst en ge bruik, evenals de volgelingen van De Vries en Te Winkel. Behouden ze niet," vraagt hij, ei en ij, au en ou 1 Spellen ze niet ook: ijselik, veertig, zestig, loods, Aaijt, ijzeren, zelfs purperen en azuren, boven, enigszins, stadszaal, aktrice, akcent, nog, noch, thuis 'l De voorstelling die de heer H. van de zaak geeft, is niet zuiver. Hij weet als lid, 1) Ik cursiveer. dat onze Vereniging niet voor de dag ge komen is met een geheel nieuw systeem, maar met voorstellen lot vereenvoudiging. In dien hij nu in deze voorstellen kan aanwijzen, dat met de regels van afleiding, overeenkomst ea gebruik rekening wordt gehouden, zo heeft hy de onzuiverheid bewezen, eerder niet. C Wordt vervolgd.} Dr. W. F. GOMBAULT. Inbond van Tijdschriften. De Katholiek, April 1907: Het ontstaan van soorten door Mutatie. Naar de onderzoekingen van prof. Hugo de Vries, J. Sohmutzer. De opgravingen in het Oosten en de godsdienst van Israël, door P. van den Tempel. De bron nen der Altaergeheimenissen", I, door B. H. Molken boer. rforrente.?Aan eencommuniebruidje, door A. M. J. I. Binnewiertz. In den Olij venhof aan den Hosannaweg. Nacht van smart, door E. van Kroonenburg. Vragen van den Dag, afl.4: T. J. Bezetner, Het Animisme bij de volken van den Indischen Archipel. Onze kennis van het binnenste der aarde. R. H. Herwig, Westerwolde en de verkeerswegen in het oosten van Groningen. E. MHJer.De land- en zeemacht der Vereenigde Staten van Noord Amerika. S. Kalff, De kinderen van admiraal De Ruyter. G. H. Priem, De nieuwere Duitsche lyriek. -Snel heid van bewegingen in de hemelruimte. Bibliographie. Wezen van het materialisme, door dr. A. J. C. Snijders. De Vrouw en haar Huis, No. 12: Leute Eerste geluiden, door Johanna Steketee Praatje o ?er kunstnaald werk, II C, door EHs. M Rogge. Zaaien, door dr. A. J. M. Garjeanne. Motten, door Ericus. BloemenmeHJes in Parsifal, door H. Hx. Verschillende weefsels voor onderkleeding, door B. P. Over temperatuur-opname, II, door G. A. Ooi mar. Tijdsverdeeling, door Joha Wierts van Coehoorn Stout. Kinderuitvoeringen, door C. L. v. d. V.-B. Inleiding tot het klavierspel, door Johanna Veth. lck wat wils Isadora Duncan's dansschool. Terugblik op Kinderkleeding". Wat men ziet en leest. Nieuwe uitgaven. Voorradige knippatronen. Bericht over de naaldwerk-patronen in dezen jaargang. De Aarde en haar Volken, No. 18 : De zomer in Kaschmir, door mevr. F. Michel. Op weg ruïne te worden. Aardig badplaatsje. Watertochtjes. Het Tooneel, No. 16: Officieel. Verbete ring. L. H. Chrispijn, De kunst van het theater. Chr. N., Ten bate van... De Walportsheim, Chrysanthemums.Een tooneelspelersvereeniging. Het dubbele leven. Knipsels en snippers. Eigen Haard: Een viertal op den Montparnasse, Parysche schetsen, door d. R.. I. Voorpret, door Han Hagen. Mr. Knijfl's nagedachtenis gehuldigd, met portret en tegel tableau. Huldeblijk van de ingezetenen van Nederl.-Indiëaan H. M. de Koningin en aan Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Nederlanden, met vele afb. P. J. van Eldik Thieme, f met portret. Verschei denheid. Feuilleton. Belangrijke Wer ken. Een lastige overweg en een dure tunnel. De leeszaal der Gemeentelijke Openbare Bibliotheek te Rotterdam. Z. M. Leopold II, Koning der Belgen. Een statistiek van de Parijsche groote Opera. messenkoopman te Utrecht, alles met af b. Advertentiën. KUNSTHANDEL:- - = WED. G. DORENS & ZN. ROKIN 56. EXPOSEERT: ORIGINEELE ETSEN EN LITHO'S VAN BATJER, DU PONT, GR. VAN ROGGEN, MOULIJN, NIEUWENKAMP, WITSE>f, E.A. ORIGINEELE FRA.NSCHE KLEURETSEN. ETSEN NAAR SCHILDERIJEN VAN HOLLANDSCHE MEESTERS VAN PROF. DAKE. GR. VAN ROGGEN, E.A. REPRODUCTIES PROCÉDÉVAN MEURS. SIMILI-AQUARELLEN, KLEURDRUKKEN, ENZ. COPENHAGEN'-PORCELEINSSS REPRODUCTIE i NAAR BEELDHOUWWERiE.V. SPIEGELS ESENCA.DREMENTEN. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP ZEISTER FABRIEK _. _ __ V A N _ _ KOPERWERKEN 2 MLNÜl'EN VAN - STATION DRIEBERGEN MODERN EN ANTIEK KOPERWERK GIETERIJ VOOR - - FIJN KOPER EN BRONS Een natuurgetrouw Portret l» naar iedere foto geschilderd, is een allerdankbaarst ge schenk voor elke gelegenh. H. BOCAERTS&C0, B O X T K E,. DROVOT ?f ?*? WESSER & Co. ?»? 4* * LANGE HOUTSTRAAT7 * 2 * ? ? ? Den HüA|2? ? ? m . . TKL.BVOON INTKBC. »T« . « GROOTSTE INRICHTING VOOR COMPLETE MEUBILEERING = IN ALLE STIJLEN === = = ANTIQUITEITEN = = = EIGEN M EUBELFABBIEK J.J.BIKSING, Kunsthandel. 's-GRAVENHAGE, Molenstraat 65,65'en 67, Moderne Schilderijen, Aquarellen en Gravures. MEUBEL-BAZAR, Singel 263-283, de Kantoor-Meubelen J. MEIJERINK MEIJER. Telefe*M «Se». «a. L. P. H. DE BIDDER & Zn., Irlofle-veran-oiers Allén KONINGSPLEIN, Amsterdam. Moderne Rieten Menbelen worden alle aan onze werkplaatsen ver vaardigd, waardoor voor solide afwerking, i^emakkelijken vorm en billijken prijs wordt ingestaan. Wij etaleereti in onze magazijnen voort durend «O a 3O complete SERRK AMEUBLEMENTEN, in verschillende stijl en in diverse prijzen, waardoor niet naar teekening besteld behoeft te worden. Werkplaatsen: Reg.dwarsstr. 26-27-28. Winkel en Magazijnen £il l n KOSINIrSPLEIN. I Kon, Ik Fabriek van Zitowta, I Ho f juwelier. l Oudegracht E 17, utrecht, l C 4 N I» i; L, 4 B K E S. Doelenstraat 16-18, AMSTERDAM. l» K TE TAALVAR KTJNSXMATsr 13 K L J. C. «OJHLTJLI^EK, Plein 29a^ -t- -i- -t- -+ -t- 'ti-tmê*firenlKifie. Moderne Schilderijen, Aquarellen, enz. ANTIQUITEITEN VEILING, bestaande uit de verzameling | JOS. raOXCHElfte VGravenhage en vele andere Nalatenschappen, zal plaats hebben op 16-22 APRIL a.s. Zij zal bevatten: Kostbare fxothisclie Beeldhouwwerken en Meubelen. Ken ongekende hoeveelheid Blauw Chineefcch Porselein (Stellen en Vn'/.cn met de lange lijzen'', Fransche punt", bloemenmand". schotels, tagèregoed) van de prachtigste qualiteit. Niet minder fraai gekleurd C'iiiiieeseh, Saksisch, Höelist, Haagsen. Amstel, Klis|»aiio-iVIaiire*k. Zeldzaam ^elfl*eh (beelden, vele fraaie liastMelleii. l'ijnacker''. Tegels). Strenge en rijk-gesneden 17e eeuwNelie lia.steii. sierlijke löe eeuwsche Comniodes, Secr taires. Buffetten. *-iO staiuule Klokken, waarbij pracht-. stukken. Pendules. --. Xilver.?Diamantwerken Vitrinevoorwerpen. Gobelins, enz. enz. De Catalogi (2OOO nummers), versierd met 58 afbeeldingen, worden aan de bekende adressen verzonden.