DE AM STERDAMMER WEEKBLAD VOOR N E D K U L A N U. No. 1555 zoozeer varieert, ia van een te vél eigenen van lichaam of van geest geen sproke. Het gedurende tweemaal zes maanden samen zy'n van voor verreweg 't meerendeel jongelui, die vóór dien, veelal op een inzich-zelven leven waren aangewezen, opent de blik, maakt los de neiging tot gedachtenwisseling, leert 't zich uiten op duidelijke, beschaafde wjjze. Tot dit laatste brengt ook de voorlezingen door de jongens zei ven ge houden, of wel het voordragen van stukken proza of van nationale of vreemde poëzie, niet weinig bjj. Niet als in zuidelijker landen van Europa moet men zich het leven der Deensche landbevolking voorstellen. Op een tocht per rijtuig van pi. m. vier uur naar het coöperatieve zuivelbereidingastation Haverholm, heb ik ? zeer vele van welvaren getuigende hoeven aan beide zyden van den uitstekenden land weg gezien, doch die allen lagen verspreid op het ietwat heuvelachtig terrein. Gén dorp z\jn wy doorgereden en de enkele plek, waar een vier, vijftal woningen vrij dicht bijeen lagen, was, 't aan het Sondstrand gelegen gehuchtje, waar 't einddoel van onzen tocht bereikt was. Het onderling verkeer ten platte lande wordt dus dit spreekt uit bovenstaande vaak voor dagen, weken, onderbroken. Men verlftat zijn hoeve dan niet. Wat zegen, zoo dan bij het gezin, dank den tot hopger ont wikkeling gebrachten zin voor gezellig-samen zijn, dank de lust tot goed-samen-zingen, tot voorlezen van gezonde lectuur, de lange avon den worden: een bron van genot l Waarljjk geen kleine weldaad heeft tot heden de Volkshoogeschool een groot deel der Deensche bevolking bewezen ! Dat in Denemarken, trots de hechte grond slag van conservatisme, op-godsdienstig-gebied. de moderne sociale begrippen, speciaal ten platte lande steeds krachtiger zjjn door gedrongen, ik heb gemeend dit te moeten toeschrijven aan 't feit, dat, hoewel de lands godsdienst 3) veel overeenkomst heeft met de Engelsche, deze oneindig minder fanatiesch heerschzuchtig is, beter mee weet te leven met belang en aard van het volk; waarlijk d&éx heerscht meerdere ware vroomheid. Er z\jn op 't oogenblik in Denemarken 80 volkshoog'escholen, die voor 2/s door winter studenten bevolkt' zijn. Dat het onderricht voor de meisjes eenigszins afwijkt van dat, den jongens^verstrekt, spreekt vanzelf,doch ingrijpend is* 't verschil niet. De kosten der volkshoogescholen worden beschouwd als voor 3/4 gedekt door de leerlingen; de staat geeft een jaarlykscbe subsidie de scholen zijn particuliere ondernemingen van kr. 120.000 (± ? 80.000). Men rekent de gezamenlijke bevolking der volkshoogescholen, voor zoover 't de laatste jaren betreft, op 8000 per jaar. Ten slotte een enkel woord aangehaald uit wat den stichter N. F. S. Grundvig als zijn doel beoogd heeft: Waarachtig Christendom is tot een zekere hoogte n met waarachtige: zuivere humaniteit; deze moet das tovenal den leerling worden bijgebracht." En verder, Sociale kwesties kunnen juist dé.drom niet worden terzijde gesteld. Integendeel moet de ware christen met hart en ziel daaraan deel nemen. Het christendom moet ons in staat stellen, om met succes de juiste plaats in de gemeenschap in te nemen." Niet vijandig mag het christendom staan "tegenover ontwikkeling; haar moet de hand worden gereikt." De Deensche Volkshoogeschool behoude tot devies: Homo sum; nil humani a me alienum puto." [Ik ben mensch en acht niets wat menschelijk is, vreemd van mvj.] Zou 't inderdaad onmogelijk zijn, onze 1) Zie Vragen vjd. Dag. 2) Voor on- of minvermogenden wordt tot een maximum van 25 kronen door den Staat de verplegings, en onderwijskosten betaold. Dit geschiedt dan door bemiddeling van 't plaatselijk bestuur. 3) Men vindt in Denemarken ten platte zoo goed als geen, in Kopenhagen zér weinige katholieken. Er is daar slechts n katholieke kerk, en mij werd verzekerd, dat men van een goed bezoek spreekt, zoo daar Zondags 20 menschen bijeen zijn. Een zee-liospitui voor ziele Mm. Met hoe warme instemming heb ik, eenige jaren geleden, een klein stukje gewijd aan de oprichting der Vereeniging tot bestrijding der tuberculose te Rotterdam! Hoe ge voelde iedereen, nietwaar, welkeen hoogst menschlievend niet alleen, maar ook: welk een hoog maatschappelijk werk deze ver eeniging op zich ging nemen, door zich bijzonder er op toe te leggen, vooral de lyders aan de .Witte Pest" uit de minder gegoede krin gen, met raad en daad büte staan, reeds dadelijk nadat de sporen dezer vreeselijke ziekte waren vastgesteld'. En hoe uitnemend heeft deze vereeniging aan de ver wachtingen die men koesterde, beantwoord! Haar consulta tiebureau voor onvermogen den, haar ondersteuningen der armere lijdenden met geld en natura, haar lighal op Rozenburg voor hoevelen is dit alles in de enkele jaren van haar bestaan reeds, niet ten zegen geweest. En waarlijk de vereeni ging heeft over gebrek aan belangstelling, medewerking en sympathie niet te klagen. Staat, provincie en gemeente steunen haar streven met niet onbelangrijke subsidiên, en onder het publiek zün even als al meerderen, die, mee willende helpen voor _deze goede zaak, de vereeniging helpen. In den loop van het vorige jaar werd de vereeniging verrast met een gift van ... ? 100,000.?. Een kapitaal! Wat lag meer voor de hand dan dat de Vereeniging trachtte, deze enorme gift aan te wenden niet voor de gewone uit ga yen, maar als financieele grondslag eener stichting! Er was trouwens de vriendelijke overweging bygevoegd, dat de som bestemd was tot oprichting van een zee-hospitium -voor klierachtige kinderen. Een doel dus. volkomen overeenstemmende met het doel Hollandsehe landbouwersbevolking voegen wij er gerustelyk bij: hél de Hollandtche natie, een dergelijke zegen, als zulk een opvatting van onderwijs móét meebrengen, deelachtig te doen worden? Den Haag. VHODWXE. TecMese hogeschool. (Ingezonden). Het volgende als wederantwoord op de artiekels van de heren Neme" en v. d. Ploeg omtrent bovenstaand onderwerp in de Groene van 31 Maart 1.1. Allereerst dan de heer v. d. Ploeg. Deze kan niet nalaten krachtig te protesteren", doch mijn artiekel bestrijden, daarvan kan ik in zijn schrijven niets vinden, wel tref ik er een verkeerde voorstelling in aan omtrent punt 2, Hij zegt n.l. dat volgens mij de professoren allen technisch ontwikkeld moe ten zijn om toch vooral de studenten nieti te vertellen, wat ze niet nodig hebben bij zuiver technische vraagstukken" (cursiv. van mij, H.) hetgeen door mij niet beweerd is en waarmee dus zijn bewering van rechtsomkeert maken vervalt. Waar hu mij dus niet bestrijdt, kan ik slechts antwoorden op de 3 vragen, waarin ,zijn protest is vervat: Vraag 1. Antwoord: De betrekking van ingenieur bij de 8.S. is vooruit afgebakend, omdat men beginnend als asp. adj. ingenieur tegen een bepaald salaris vooruit weet, dat men over p] m. zoveel jaar met zoveel ver hoging adj. ingenieur wordt weet, dat men zo allengs verder opklimt volgens een vrijwel aan te geven promotielijtt, wanneer men maar zorgt op z$n bepaalde diensturen pre sent te zijn en behoorlik te doen, wat men door zijn meerderen wordt, opgedragen. Zelfstandig is men dus ook niet zo, als b.v. een advokaat, fabrikant, dokter, architekt, koopman enz. enz. dat zijn, en zo als ook een ingenieur, die zich zelfstandig heeft ge vestigd. Die personen regelen zelf hun werk zaamheden. Zij maken hun werkkring. Vraag 2 (of de uitdrukking ambtenaren in de slechte betekenis van het woord o.m. ook slaat op ingenieurs 8.S.). Antwoord: natuurlik niet, zoals vrijwel iedere metonnozele lezer begrepen moet hebben. Van minachting voor die ingenieurs of gebrek aan moed om met volle naam en beroep te ondertekenen is dus in de verste verte geen sprake. Vraag 3 Antwoord: Mijn gezegde van bepaalde hoeveelheid kennis slaat niet op die van de een of andere betrekking maar op het onderwijs aan Is., hbs. en ths. Z'n kennis van welk vak ook kan men tot in het oneindige uitbreiden. En dus een technies terrein zo uitgebreid als dat van inge nieur 8.8. is bv. dat van. ingenieur, die zich als zodanig heeft gevestigd, ingenieur-fabri kant enz. En beu ik goed ingelicht, dan is het terrein van de ingenieurs S.S. niet in dien zin uitgebreid als u aangeeft, het omvat niet al de afdelingen, die u vermeldt, maar men behoort tot de ene afdeling of tot de andere. De heer Nemo" gaat vrijwel akkoord met beide door mij verlangde verbeteringen. Büde eerste verbetering echter, n.l. de eis, dat een student vóór of tijden» zijn studie in zijn vak werkzaam moet zijn geweest, acht de heer Semo" dit werkzaam zijn vóór de gtadietyd verkeerd. Over het aankweken van zelfstandigheid, het onttrekken aan de sleur, die zo licht leidt tot een ambtenaars baantje in de slechte betekenis in plaats van tot een vrije en onafhankelike werkkring, ook over het kennis nemen van een massa eenvoudige techniese feiten, daarover heeft hu het büzijn besrijding niet. Süzegt in hoofdzaak, dat b.v. een aanstaand werktuig kundig ingenieur op een fabriek wel het hoe; maar niet het waarom leert. .,De fabriek, waarop hij komt, moet zijn eeu landschap, dat h\j in gedachten reeds bestudeerd heeft in zijn Baedeker." De werktuigkundige tekenaars bewijzen echter het tegendeel, zij hebben zich wel door zien, zelfstudie en privaatleasen tot zekere hoogte opgewerkt En in de handel gaat het evenzo. Informeer eens, zoals ik in my'n eerste schrijven reeds aangaf, bij degenen, die als ondergetekende in hun vak werkzaam zijn geweest vóór ze in Delft kwamen; de antwoorden zullen treffend eenstemmig zijn. Het is toch ook duidelik, dat men in Delft veel beter en vlugger en ook veel meer begrijpt, wanneer men reeds iets aan zijn toekomstige werk zaamheden weet, dan wanneer men daar technies grasgroen aankomt, of om de beeld spraak van de heer Nemo" te gebruiken. Men heeft veel meer aan zijn Baedeker, als men het landschap van te voren reed» gezien heeft. Het verdere gedeelte van het artikel slaat minder op het mijne en laat ik dus buiten beschouwing. Trouwens met het meeste stem ik in. H. Hiermede sluiten wij dit debat. Bed. NIEUWE UITGAVEN. Apen en Menschen, door FBLIX OKTT. 's Gravenhage, De Nederl. Boek- en Steendrukkerij v/h. H. L. Smits. Inhoud van Tijdschriften. Revue voor Internat-ionalisme, afl. I: Voor woord. - Björnstjerne Björnson, Een grootsch plan. Nico van Suchtelen, De Hoofdstad der Wereld. Wm. T. Stead, De Eeuw van het Internationalisme. Francis Wm. Fox, De federatie der Europeesche Staten en een permanent Internationaal Federatief Gerechts hof. Alfred H. Fried, Internationalisme en Patriotisme. Henri M. Wolff, Coöperatie een Internationale Vredestichtster. Dr. Herm. Beek, De Internationale Bibliograhie en hare toekomst. John. W. Simpson, Internatio nale belangen van Architecten. Mr. J. van Schevichaven, De Levensverzekering als In ternationaal Instituut.: r^ James S. Gibson, De Stichting der wereid-hoofdstad in den Haag. InternationWia. De Hoofdstad der Wereld, Ontwerp van K. P. C. de Bazel. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMMiiiiiiMniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiMiiitiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiitiliMltJrfi^iMJtiuiffffiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiifriiiiii Magazijn Oud-Holland Damrak 75, Amsterdam. Directie :JP. C^AEKELS. Imitatie- en Antiek Kunstsnijwerk, Koper- en Zilverwerh, Porselein, Glas, Tin, Oude Perzische Tapijten enz. enz. ATELIER VOOR HET VERVAARDIGEN VAN' OUD-HOLLANDSCH SNIJWERK. TELEFOON 7261. der vereeniging: de lijders aan tuberculose, vooral in de eerste periode van hun ziekte, op te sterken en weerstand te schenken! De/er dagen nu, heeft de Vereeniging zich tot de gegoede stadgenooten gewend met het plan. Een schoon plan! Van de ? 100,000.?had men zich voorgesteld, de helft te gebruiken voor de stichting, terwijl de overige ? 50,000.?een gedeelte van het exploitatie-kapitaal zouden vormen. Nader bleek echter, dat voor den bouw voor het doel geschikt, werd door het Rijk in erfpacht afgestaan. Welk een schoone, ruime inrichting dit zou worden, moge blijken uit het hierbügaande ontwerp van den architect Molenbroek. Thans echter heeft men noodig exploitatiekapitaal, en daarvoor wordt f 100,000. vereischt. Het bestuur heeft den moed gehad, ook zonder exploitatie-kapitaal den bouw te beginnen, daartoe geleid door de uitste kende resultaten in het buitenland met van zulk een stichting, waarin een belang rijk aantal patientjes onderkomen zmden kunnen vinden, alleen aan bouw en inrich ting ? 150,000.?noodig zouden zijn. En zie de ?50,000.?die nog ontbraken, werden óók geschonken. Een terrein van 12 n. A. ge legen in de duinen te Katwijk, uitnemend zulk een stichting, verkregen; en in het vaste vertrouwen, dat, waar n persoon zulk een enorme som gaf, anderen niet zullen achter bl\jven dit Bchoone plan mogelijk te maken. Moge toch dat vertrouwen niet beschaamd worden! X. J. J. BIESING, JKutisthandet. 's-GRAVENHAGE, Molenstraat 65,65* en CT. Moderne Schilderijen, Aquarellen en Gravure». >* VOOR MET 5UCCE5 VAN W ARTIKEL 15 HET H.V.ARnHEM5CHE 5TKNDRUKKERIJ & ETIKETTENfABRIEK mUPPELUEBELIHG ABW! VERL PARKSTRAAT 98 TELETOON S70 TtLEGRAM ADRES ..LITHO" J. C. Plein 99°, -t- -f Moderne Schilderijen, Aquarellen, enz. KUNSTHANDEL:- =-= =?= WED. G. DORENS & ZN. . . ROKIN 56.' EXPOSEERT: ORIGINEELE ETSEN EN LITHO'S VAN BATJER, DU PONT, GR. VAN ROGGEN, MOULIJN, NIE WENKAïMP, WITSEN, E.A. « ORIGINEELE FRANSCHE KLEÜRETSEN. ETSEN NAAR SCHILDERIJEN VAN HOLLANDSCHE MEESTERS VAN PROF. DAKE, GR. VAN ROGGEN, E.A. REPRODUCTIES PROCÉDÉVAN MEURS. SIMILI-AQUARELLEN, KLEURDRUKKEN, ENZ. COPENHAGEN-PORCELEINggg REPRODUCTIE ?> NAAR BEELD HOUWWERKEN. SPIEGELS EN ENG ADREMENTEN. Alp. Kunst- en S I ER KUNST" IV, SsSpieg-elstraat Verschillende soorten Aardewerk, Batik- en Borduurwerk, Koperwerk, Beeldhouwwerk. Schilderijen, Teekeningen, Etsen, Foto's en Lithografieën. Antiquiteiten (Meub«len, Aarde werk enz.) RUDOLF ELION & C'. AT?U?RvsöED?CORATI?V ?:- Ontwerpen en uitvoering van -:- PLAFOND- EN W&NDBESCHILDERING KUNSTNAAI DWERK Ontwerpen, begonnen patronen en ?:- -;- uitgevoerd werk z.a.: -:- -:Jappnversieringen > Kinderkapjes - Kinderkleeding - Damestaschjes ~ ENZ. ENZ. ENZ. - Tafelkleeden - fheewarmers - - Kussens - - Dekservetten VAN H El H MERCKENS. ONTWERPEN EN TEE KENINGEN - op het gebied vat Kunstnijverheid WONING-INRICHTINGEN SPUISTRAAT. 76 DAMRAK. AMSTERDAM Js. VAN G1NKEL i ZEIST . FABRIKANT VAN KTJN8T-KOPKB WKKKJSN OT OUD-HOLLA9D8GHX MODKKNB- BW ANDERE 8TLTLKB DIRtVSCttM&tL STER1 OP KOPER EN ZINK oüW.PELIX MERITIS" KEIZER5GRACHT324TCL.2ÖO7 D.DEBIÈmEBIESAART ACHTER ST. PIET EB 16 -:- -:- Utrecht -:- -:MAGAZIJN VA» COMPLETE MEU BELEERINQ EN STOPFEEBIJO = VERHUIZINGEN, TRANSPORTEN, SPECIALE APDEELING AKTIQUI TEITEH EH KUNSTVOORWERPEN