10 DE A 1VTS T E R D A M M E R WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. löG 6 tigen overigens de verwachting, dat 1907 voor aandeelhouders van Tabakswaarden ?wederom een zeer gunstig jaar zal blijken. Ook Staatsfondsen hebben slechts weinig n koers geschommeld. Op 23 dezer bieden de heeren Hope & Co. en de Banque de Paris et des Paye-Bas de gelegenheid 'aan, tot inschrijving op de 4K pCt. Bulgaarsche Conversie-leening a 86% pCt., hetgeen een rendement van ongeveer 5 pCt. beteekent. Bij de huidige aeldkoersen is dit geen bij zonder koopje, maar men dient in aanmer king te nemen, dat de inschrijring ook in Frankrijk open staat, waar wel het grootste gedeelte plaatsing zal vinden, en d -t Francche beleggers zich met een veel lager netto-ren dement tevreden steil, n, m. a. w., den koers eerder tot pari opdrijven. ALE.Y. J. HENDKI.XS. * * * Disconto verlaging. Een opmerkelijk verschijnsel was het, dat, toen op 11 dezer de Bank of Kngland het disconto van 5 op 4% pCt. terugbracht, deze verlichting van den druk, die hooge rente noodzakelijk op den handel uitoefent, bijna onopgemerkt bleef, althans geen noemens waardige uitbreiding van den omzet of ver betering van de algemeene marktsteinming ten gevolge heeft gehad. En dit zelfde verschijnsel deed zich voor aan onze beurs, toen op 15 deser de Nederlandsche Bank het wissel-disconto met /4 j»Ct verminderde en van 6 op 5X pCt. terugbracht. De verlaging van het disconto der beide instellingen, waarvan de eerste voorzeker het Btandaard-instiiuut der geldmarkt is, heeft den indruk gemaakt van een halven maat regel, niet in overeenstemming met het tijd stip des j aar B, waarop door de verzilvering van coupons en dividenden en den volbrach ten overgang naar een nieuw trimestre, geld ruim pleegt te zijn. En bovendien handhaafde de Bank van Frankrijk, ondanks haren aanzienlijken goud voorraad van 2583 mil'ioen francs, haar ver hoogd disconto van 3M pCt., waartoe zy noode 20 Maart 1.1. was overgegaan. Zelfd werd begin dezer maand een verdere verhooging gevreesd, althans geruchten van dien aard deden de ronde. Voorts bleef de Deuteche Reichsbank, die 22 Januari 1.1. het zeer hoog disconto van 7 op 6 pCt. had verlaagd, «an dit laatste percentage vasthouden, ronder ?vooruitzicht op te leveren, daarin voorloopig vermindering te kunnen brengen. Bij een fergelijsing met ongeveer hetzelfde tjjdstip van 1906 en eenige daaraan voirafgegane jaren, komt men tot de gevolgtrek king, dat ,die vergelijking ten nadeele van thans uitvalt en de jongste disconto-verlaging hoogstens den ongunstigen toestand eenigermate kan hebben verminderd, maar nog geenszins afdoende verbetering daarin heeft gebracht. By de catattrophe van de tweede helfi van Maart 1.1. bestond gegronde vrees voor een nieuwe verhooging van het disco at o der Bank of England, nadat de Banque de France en die van Belgiëdaartoe waren «niiimliililimiiiiiliii minimin iiiiliiiliiiiHiiiiiiiiiiiiimniim van Prof. HASS NAR. (16) Des dienders gezondheid! "Wie me in deze dagen, als van ouils, zoo flink en opgewekt langs 's Heeren wegen ziet wandelen, zal 't moeilijk kunnen gelooven, dat ik reeds tal van nachten in slapelooze onrust m'n hoofd op m'n peluw ?wentel. Toch is dit zoo, lieve vrienden, heusch! Geen slaap luikt 's nachts mijn oogen! In m'n verhitte verbeeldnig zie 'k niets anders als politie-agenten voor me, louter politie-agenten !... 'n Akelig gezicht, vooral l)ij nacht!'!... O, neen! Stelt u maar gerust! 'k Heb niet ingebroken ! 'k Houd er ook niet 'n geheim speelhuis op na! 'k Tap zelfs niet clandestien sterken drank in 't klein!'k Heb absoluut niets uitgehaald, dat me in conflict met de politie zou kunnen brengen. Te dezen opzichte is m'n geweten zoo rein, zoo rein als... de vermaarde witte hand schoenen van de Haarlemsche smerissen. (Excuseert die minder parlementaire be naming, welke ik beslist niet met eenige minachtende nevenbedoelin r bezig, doch alleen, om niet te dikwijls't woord rpolitie agent" te herhalen!) De zaak zit zóó: 'k had 't genoegen, 'n paar dagen geleden per krantenverslag kennis te nemen van 'tgoen 'n zekere docter L. HeyermaD?, geuieeni e-arts te Amsterdam, in een lezing heeft verteld over den invloed van 't beroep van politie beambte op de gezondheid (bedoeld is ver moedelijk: op zijn gezondheid!) En, rond uit gezegd, 'k ben als uit de wolken ge vallen! Als geslagen!! Finaal paf!!! Kijk, tot nu toe meende 'k altijd, dat 't baantje van klabak (voor deze minder par lementaire tituleering, zie boren,) 'n ideaal beroep was, 'n heerenleventj-?, welks gemak kelijkheid zeer begrijpelijk 't aanzien heeft kunnen geven aan de legende, dat, wanneer je een politie-beambtelijk kind vraagt:,, wat doet je vader voor den kost?" het onvermijdelijk zal antwoorden: A7ffo.' Vader is diender!'... overgegaan, de laatste zelfs met l pCt. (?an 4 op 5J. Nadat de bank-rate te Londen van 19 October 1900 tot 17 Januari 1907 op 6 pCt. was gehouden, bleef het van af den laatstea datum tot 11 dezer op 5 pCt.; dus gedurende bijna een half jaar bemoeilijk]e het hooge disconto den handel, terwijl het oruatreeks dien zelfden tijd in 1906 Z%, 1905 2% en 1901 3>* pCt. was geweest. ZMi. in het oorlogsjaar 1900, toen gedurende de eerste weken 6 pCt. moest worden betaald, was het om dezen tijd nog 4 pCt. In de laatste 20 jaren was in April geen 41A pCt. disconto voorgekomen. De positie der Bank of England is over het algemeen gunstiger dan ten vorige jare; zoowel de reserve als de specie-vooriaad zijn grooter, de eerste £ 25.135.000 teijen £ 23.370.000, de laatste £ ci5.457.000 tegen £ 33.785.000. De vergelijk;ng van het disconto hier te lande van nu met een j mr geleden, toont een scherp verschil aan. Half April 1906 was het wisseldisconto 3, promesse 3)i, beleening binnenlandsche fondsen 3, buitenlandsche 3 M, goederen 3 pCt., terwijl het thans in dezelfde volgorde is: 5, 6, 6, 6K en 51A pCt., daar de ren'evoet voor het beleenen van fondsen gehandhaafd bleef op het hoo^e niveau, waarop de Bank het 12 Maart 11. had gebracht. Al is de toestand te Nuw-York in de laatste dagen ook minder gespannen geworden, toch dreigt van ddar even als van Berlijn nog altijd hetzelfde gevaar, dat in het laatste trimestre van 1906 van zoo nadeeligen in vloed op den toestand der geldmarkt is ge bleken. Wat Wallstreet betreft, blijkt het nog steeds onzekere van deu toestand genoegzaam uit het op- en neergaan, somtijds met zeer be langrijkekoersafwijkingen, van de fondsenlijst en het doorgaans overheerschend aanbod bij geringe prijsverbeteringen De terugvrerking der o f erspeculatie is niet plotseling tot staan te brengen, doch moet geleidelijk geschieden. En welken waarborg heeft men, dat een geleidelijke afwikkeling niet plotseling op nieuw wordt gestoord, zoo het dn een of anderen spoorwegkoning of trustmagnaat in het hoofd komt, een nieuwe coup d'état te wagen en de markt te overvallen? Wat Duitschland betreft, ook dóar kan met een machtspreuk als belangrijke beper king der Industrie" niet plotseling een ingrijpende verandering worden tot stand gebracht Zeker heeft men in menig opzicht, zonder zich rekenschap van de gevolgen te geven, op industrieel gebied de ruimste grenzen overschreden, maar evenmin als een sneltrein, die in vliegende vaart voortrolt, in een seconde tot volslagen stilstand kan worden gebracht, kunnen de groote industrieele lichamen hare werkzaamheid plotse ling inkrimpen of de door haar begonnen groote werken ten deele onuitgevoerd laten liggen. Voor de afwerking heeft men geld geleend, veel geld, te Londen, Parijs, Brussel en Amsterdam. Om dat te kunnen terugbetalen moet worden afgewerkt en daarvoor zijn heel wat jaren noodig. iiiimimiiiiiiimiinimiiimiimiMMiiiiiiiiiiiiiiMmtititMiiiiMiMMiiiiMii Altijd netjes gekleed, met glimmende knoppen en mooie witte handschoenen; lustig kuierend langs de stilste straten en grachten van onze goede stad, de handen lekker lui op den rug; steeds onzichtbaar, als er iets aan de hand i», steeds present als er 'n gemoedelijk praatje te houden valt met den schoenmaker uit 't pothuis op den hoek of de j uffrou w uit't schuurgoed winkeltje; voor de afwisseling eens 'n paar uurtjes kalm gaan lummeien in het naastbij'.ijnde Politie-posthuis,op'n mak'lijken stoel,'t pijoje in den mond zóó heb 'k me den gehelmden rustbewaarder (let s.v.p. op de verscheiden heid, welke ik in de titelatuur weet aan te brengen!) hier altijd voorgesteld en uit dien hoofde heb 'k dan ook immer de illusie gekoesterd, dat iemand, met zulk een be nijdenswaardig ambt, op z'u minst honderd jaar oud moest worden. Wat ik hem natuurl ijk van harte graag gundo, den braven man, die met zooveel voorbeeldigen ijver en onver schrokken toewijding voor mijn zeer gewaar deerde rust en veiligheid zorgt. En daar komt nu op eens zop'n allesonderzoekende arts me deze kostelijke illusie verstoren! Volgens docter L. Heyermans bestaan er n.l. invloeden, die schadelijk inwerken op de gezondheid van den dienaar der Heilige Hermandad (alweer 'n andere betiteling, merkt u wel ?). ZEd. /Gel. noemde o. a.: den nachtarbeid; 't verblijf in de politie posthuizen;'t blootgesteld zijn ain alle weersgesteldheden, zonder vol doenden lichamelijken arbeid ; de zware ver antwoordelijkheid van 't ambt; de veelzijdige en strenge controle; de levens- en loonstandaard ; de kleeding... Sapristi! allemaal dingen, waaraan ik nooit heb gedacht, maar die, sinds m'n oogen er voor geopend zijn, 't onderwerp van al m'n denken uitmaken bij dag en bij nacht! Snapt u nu eindelijk, waarom 'k niet slapen kan? En al peinzende ben 'k reeds tot de ontdekking gekomen, dat die goeie docter nog zeer belangrijke, des dienders kostbare gezondheid arglistiglijk belagende omstandigheden en oorzaken ongemoeid heeft gelaten, zooals b.v. 't rooken van de vele slechte sigaren, welke vrijgevige bur gers, vooral na 't middernachtelijk uur, hem presenteeren; de recalcitrante arrestanten,die hem 'n breuk of'zoo-ieis schoppen; de schadelijke stoffen, welke hij inademt bij zijn meest vóórkomende, doch niet meestvoorkómende, bezigheid: 't bekeuren van kleed jeslf leppende' dienstmeisjes, en nog zooveel meer. Enfin, 'k heb dit hoogstgewichtige onder werp thans zóó serieus bestudeerd, dat ik het pogenblik gekomen acht, om er alvast 't mijne van te zeggen. Daar gaat ie dan! lo. De nachtarbeid. De h^er Heyermans doet ons 't geneesmiddel tegen deze kwaal al dadelijk aan de hand: aanstelling van meer personeel, waardoor de nachtdienst kan worden verkort. Maar ik zou veel ver der willen gaan en voorstellen : vervroegde sluiting van alle cafc's, zoodat de boemelaars vroeger van de straat komen en voorts, het uitvaardigen van 'n officieel, maar nietlemin beleefd, verz) k aan H.II. inbrekers, om 's nachts na l uur niet meer te werken, opdat de dionderlijke nachtdienst kunne vervallen. Ik houd er mij van overtuigd, dat die heeren zich zoo'n kleine opoffering, ter wille van 't lichamelijke en geestelijke welzijn onzer politie-agenten ('k kan dat woord nu wol eens weer gebruiken!) gaarne Daarbij komt, dat de toestand der geldmarkt in Duitschland nog het meest ongunstig ij en in den laatsten tijd slechts in geringe mate is verbeterd. Nog altijd is het disconto der Reirhsbank 6 pCt: en hare noten-uitgifte van zoodanigen omvang, dat daarvan nog ruim £00 millioen Rijksmark aan belasting is onderworpen. En eerstdaags zal opnieuw een krachtig beroep op het kapitaal worden gedaan voor een leening van 400 millioen Rijksmarlr. Onder de tegenwoordige omstandigheden moest daarvoor het 4 pCt's rente'ype worden genomen, in den rorm van schatkistobligatiën, met 5 jarigen looptijd, waarvan de uitgifie zal geschieden op 25 dezer tot den koers van 99 pCt. De 400 millioen. waarvan de helf ten laste van het Rijk en de andere helft ten laste van Pruisen komt, zijn door een consortium overgenomen, dat 100 ruiilioen aan Londen afstond, waar de coupons tot eeu vasten koers zullen worden betaal baar geste'd. Sedert 1890 behoefde Duitschland geen 4 pCt voor zijn leeningen te betalen; wél werden in 1900 4 pCt.'s scbatkistobluatiën uitgegeven, die do >r Amerika werden genomen en bij verval in 1904/5 door 31A pCt.'s werden vervangen. Hiervan zijn nog 160 millioen Rijksmtrk in omloop, die \pril 1908/9 ver vallen, behoudens vervroeedeaflossing, waarop echter onder de tegenwoordige omstandig heden weinig kans is. Dit alles in aanmerking genomen, heeft de jongste disconto verlaging dus slechts de beteekenis van een beecheiden vermindering van den druk, waarmede in ruimere mate dient te worden voortgegaan, om den handel weder vrijer te doen ademhalen. V. D S. 4e Jaargang. 21 April 1907. Red.: C. H. BROBKKAMP, Damrak 59, Amsl. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubrit k betreffende, te richten aan bovenstaand adres Oplossing van probleem No. 83, van den anteur F. C. Hemmes, Haren, bij Groningen: wit 21-17.', 17:8, 27-21, 37-3L, 32:4 (z 49:16, de bestt), 4:57, 25 : 34 ! Van dit natuurlijk opgebouwd probleem is de inleiding zeer aardig gevonden, terwijl het slot, den combinatie-speler in zijn ?olle kracht doet kennen. UIT DE DAMWERELD. Den 2n Pinksterdag, tevens den tweeden dag van het Int. Nat. Congres te Lyon, zal daar een groot concours plaats hebben, waar aan vele beroemde damspelers zullen deel nemen. De prijzen bestaan uit meer dan 1000 fr. aan spe 'ie, benevens vele fraaie kunstvoorwerpen, damboeken en'.. Dezer dagen heeft te Lyon reeds een voor loopig concours plaats, ttneinde zich voor den groo'en wedstrijd te kunnen oefenen. zullen getroosten. 2o. De pohtie-posthuizen. Deze voldoen, op enkele uitzonderingen na, niet aan de laagste eischen van de hygiëne, beweert de docter, aangezien de luchtvolume der vertrekien veel te gering is. Wel de middelen ter wegneming van dit euvel liggen m. i. maar voor 't grijpen! Ra Tien openzetten b.v.,of desnoods'tdak wegbreken, lijkt me't eenvoudigste toe.En ten behoeve van een meer comfortabele inrichting do?or posthuizen zou men zirh allichc met Napoléoi Le Grand van 't Modolhuis of met Pander of Janssen kunnen verstaan. So.~f{et blootgesteld zijn aan alle weersgestelilheden, zonder coldoenilen lichainelijk*n arbeid. Dat euvel weg te nemen is moeilijk, maar toch niet bepaal l onmogelijk, vind ik. Men dient middelen te beramen, om den straatdienst-doenden agenten op kunstma tige wijze arbeid te verschaffen, b.v. door 't engageeren van l:eden, die bereid zijn, zich, tegen 'n matigo vergoeding, geregeld naar 't bureau te laten brengen, liefst onder 't bieden van tegenstand, zoodat van den wapenstok gebruik moet worden gemaakt, wat uitmuntend is voor den bloedsomloop van beide partijen. Ook zou men de politiemannekes kunnen gebruiken voor 't opbre ken en dan weer dichtmaken der straten, 'n werkzaamheid, die in onze goede stad nog al vaak voorkomt. 't Zijn natuurlijk maar simpele voorstel len, die 'k doe. Wie er iets beters op weet te vinden, mag 't gerust zeggen. 4o en 5o. De rrantu'ooi'di'lijk/u'id vin '< ambt en de controle. De politie-agent, zegt de heer Heyermans, moet steeds gereed zijn, om op te treden, waartoe oen rustig zenuw stelsel noodig is en volgens dienzeifde des kundige moet 't controle-stelsel uit den booze worden geacht. Inderdaad, 'k geef toe, dat 'n scherpe, strenge controle nu niet bepaald kalmeerend op de zenuwen zal werken. Overmits we hier dus te kiezen hebben tusschen twee stelsels, die elkaar absoluut niet kunnen verdragen het con trole- en het zenuwen-stelsel en we het luatste het slechtste kunnen missen,ueef ik in overweging, dan in 's Hemelsnaam maar het controle-stelsel af te schaffen. De agenten zullen daar, vertrouw ik, wel geen bezwaar tegen hebben. 't Eenige nadeel van die afschaffing zal zijn, dat het publiek er door beroofd wordt van 't, altijd hoogst imposante en interessante, schouwspel, dat 'n piepjong, arroguant, zich hevig voelend inspecteurtje of 'n zwaarwichtig-doende knop-smeris 'n allesdoorborenden blik in't zakboekje des te becontroleeren dienders weipt, er plechtig een hiëroglief in krabbelt, 't zakboekje met 'n herablasssende beweging te-uggeeft en dan, met 'n welvollanen trek op t v:m plichtsbesef blakende gelaat, na 't wisselen van 'n overweldigend militair saluut, statig afdeinst. Doch terwille van 't hooge belang, dat er mede gemoeid is, zullen wij ons natuurlijk gaarne van dit genot spenen. (io. De, levens- ende loonstandaard. 'n Week1 >on van ?'12 a /'13 noemt de docter hygiënisch te min. Alleen maar hygiënisch, vraag ik? De heer L. Heyermans-zelfdoet 't er zeker niet voor, ik evenmin en 'k wed de burgemeester, de wethouders en de leien van den Raad nog minder! En daarom ben 'k dan ook sterk vóór verhpogin^ van dat weekloon, mits de stedelijke belasting er maar niet weer hooger door wordt, welk _gevaar te voorkomen is, indien de autoriProbleem No. 84, (er mededinging No. 24. Zwart (13 schijven) v M^m^ ^^Ws ^'PIT/ ^'tm'^'vm "'vm' ^éan Wit (13 schijven). Oplossingen moeten biiii>en 14 daaen wor den opgezonden aan bovenstaand adre-". VOORGEKOMEN COMBINATIES. Onderstaande combinatie is in een spelende partij uitgevoerd, door onze meer dan 70 jarige nestor, den heer K. Bjuwes, voorzitter van de damvereeniging Ons Genoegen", te Edam. Statid-van de partij: Zwart (K. Bouwes.) Wit. Het sae'. had het volgende verloop: z 7 11!, w30-ï5??, z 17-21, w 25:3, z21:4:-, w 39 : 48, z 11-17, w 3 :21, z 10: 38!! Ous compliment voor dit kranig stukje, waarmede gelijktijdig de uitgeloofde premie werd behaald. CORRESPONDENTIE. M. te H. Dank voor uwe mededeeling, waarvan wij goeie nota hebben genomen. K. te B. In antwoord het volgende : Naar wij vernemen is, bij de aanvrage en toeken ning van de koninklijke goedkeuring op de sta'uten van den Alg. Ntd. Dambond, geen sprake geweest, of de aangesloten vereeni teiten mijn, sub. 7 te geven, raad opvolgen. 7o. De kleeding. Tot nu toe vond ik de klabakarische uniform zeer mooi. Om dat mooie pakkie alleen zou jo diender willen wezen ! Edoch, dr. Heyermans predikt, dat deze mannen meer vrijheid behooren 13 hebben in de keuze hunner kleeding. Eerlijk gezegd, achteraf beschouwd ben ik 't volkomen met ZBd. Z.Gel eens zelfs vind ik: hoe meer vrijheid hoe beter! Indien b.v. 'n agent des zo ners liever 'n licht luster jasje draagt dan 'n zwaarlakensche uniform-jas; liever 'n makkelijk li.gend boordje dan 'u nauwe stropdas; liever 'n strooien hoed dan 'n onmogelijken helm... dan behoort hij daarin even vrij te zijn als u en ik. Vooral op dat lamme hoofddeksel heeft /HM. ZGel. het niets begrepen. Eens dien ders-helm weegt, volgens dezen der zake tot in de kleinste bijzonderheden kundige, 4 ons en die van 'n brigadier 5'/2 ons. Als dat nu zoo doorgaat, zal de helm van een inspecteur zeker ongeveer 'n kilo wegen en hoe zwaar moet die van den HoogEdelgestrengen heer Hoofd commissaris dan niet wegenr! Enfin, i eem nu maar eens den helm van 'n doodgewonen agent en reken daarbij 't gewicht der her senen van dien ge*ichtigen functionaris, dan kun je je zoo eenigszins voorstellen, hoe 'n zwaar hoofd zoo'n rustbewaarder in dienst moet hebben ! Er is echter meer! Proeven, door den hear Heyermans gommen, toonden aan, dat de temperatuur in een, op 'n diendershoof'd gedragen, helm binnen :t half uur steeg tot 3'2l/i graden Celsius! Hiermede is althans het vreemde feit verklaard, dat er zooveel beethoofden bij 't politiecorps zijn!.. En na deze onthulling toch eenmaal gedaan is, kan ik er ook nog wol een bijloen, n.l. dat in eender laatste, zeer koude nachten,'n dien der met inhouding van 4 vrije zondagen gestraft is, om lat hij door 'n inspecteur geknapt wfrd op 't oogenblik, dat hij z'n voeten in z'n helm warmde, terivijl de vorige maand een ander zelfs 'n sühomng van 'n week heeft opgeloopsn, omdat hij, zonder verlof' van B. en W., z n dinor in z'n helm placht te koken!! Dit, volgens docter H>yer>nans, 't uit vallen van 't hasir, ook al tengevolge van den helm, veelvuldig bij de agenten voor komt, vind ik, voor mij, niets erg. Eerstens niet, omdat 'n mooi kaal hoofd den indrui van bezadigdheid en ernst goet'r, welke den politik-man zoo goed te stade komt en ten tweede niet, omdat, al verliest 'n vos ook z'u haren, hij daarom nog niet z'n... Wablief? (), ja, pardon! .Maar u begrijpt me wel! Intusschen, het zij hoe 't /,ij, de hoofd bedekking onzer politie-dienaien eischt driimend verandering. Meer dan wie ook, dienen deze beambten onder alle otustandigdigheden 'n koel hoofd te behouden. Ik zou dus voorstellen, helmen van 50 gram aan te schaffen, indien dit niet nieuwe uitaaven ei-chte en tevens mijn, hierna te ontvon >ven plan, onmogelijk zou maken. /iehier : men late den dienders hun z «rare helmen, doch plaatse er 'n machinetje in ter fabricoering van ijs ft lit vanille en fi la wat je maar wilt! De langs dezen practischen weg te behalen voordeelen zijn ie in 't oog huppelend, dan dat 'k veel woorden aan toelichting behoef te vermorjen. Om slechts de voornaamste te noemen : de temperatuurin den helm zal steeds frisch zijn, en de straatbrengels, die uu hun centen aan gingen wel- dan niet geautoriseerd warenj, terwijl elke aangesloten of aansluitende ver eenigin^, ion Ier voorafgaande verplichtingen, onmiddellijk kan prcfHeeren van de soordeelen dier autorisatie. Wel wordt tegen woor lig-.. van hoogerband, teu nauwkeurig onder.oek. ingesteld naar depersoi_en, die deel uitmakens van het bestuur, hetwelk de goedkeuring. aanvraagt, zooals ook is geschied, vóór de. toekenning van boren genoemde autorisatie^ KORTE BIOGRAPOIE. Van enkele meesters in het daüspel. Werd in mijn vorige causerie, het ontstaan van het Puolsch darnspel behandeld, thans wil ik hiervan, meer in 'D bij/.on Ier eLkele meesters en auteurs beschrijven, vertrou wende, ook hiermede de amateurs genoegente dueii. Wrj weten dat het damspel, zooals dit bij ons wordt ges-peeld, omstreeks het jaar 172i, door een te Parijs wonende Pool is ontwor pen, en dat deze het oude of Spaani-clie bord inet 64 ruiten, veranderde in een met JUO ruiten, terwijl hierop 40- iu plaats van 24-. tcbijven werden gebracht. Ook. de werking met den dam onderging een gioote veran dering, daar deze in net oude spel maar n, ruit tegelijk mocht verplaatst worden, zooals iu 't schaakspel met den koning ook.: geschiedt , terwijl in de nieuwe speel wij'.e hiermede elke lijn die bt streken wordt, niag>: doorgeloopen worden. Wij moeten ons verwonderen over het diepe inzicht in het spel, dat bij dien meesterheeft voorgezeten. Immers, hij moet reeds te voren gezien hebben, welke diepe combina ties, door deze verandeiing konden ontwik keld worden en ook, dat de berekeningen, bij de practische uitvoering, veel moeielijker werden, dan in het oude of Spaansche spel.. Deze speelwijze, wij hebben het reeds ver nomen, is naar de ontwerper genoemd gewor den: Poolsch damspel'. Jammer, dat er grtta litteratuur van dieeu Pool is nagelaten, en dat alJes wat wij van, hem weten,bij overlevering tot ons is gekomen.. Zoover wij kunnen nagaan, is Laclef" de eerste auteur, die het Poolsch epel beschrijft.. Uit het jaar 1740, vinden wij een klem stu dieboekje van deze meester, getiteld: Coupade pani s de dames a la Polonoise". Laclti" blijft echter zeer beperkt in zijn verhandeling,, en weinig vak hieruit mede ie doelen. Meer van beteekeuis is de hierna volgende auteur Man-jury'. Deze geeft on? het Poolschi spel in zijn voile schoon beid te aanschouwen. Wij kunnen Manoury" dan ook vrijwel alade eerste auteur van beteekenis noemen,. daar hij het ig, die ons meer in 't bijzonder de geheimen van het Poolsch spel bloot legt. Manoury ' was van beroep Marchand^ Limonadier", en tevens zetbaas in het, later» naar hem genoemd café, gelegen aan der Schoolkade, te Parijs. Zijn eenvoudig optre den, zoowel indam als andere zaken, mtakteem algemeen geacht en bemind. Niuainer zou hij zich op den voorgrond plaatsen, maar toonde steeda door dadeu, in de ware kennis van het dam'pel, ver bopen zijn tijdgenooten.. verheven te staan. (Wordt tervolgdj. de ongemeentelijke ijskarretjes versnoepen.. zullen dan hun waar bij den politie-ageijtkoo»pen, met 't gevolg, dat er al spoedig 'n met r' vriendschappelijke, op wederzijdsche waardeering berustende, verhouding tussctienk deze twee, thans zoo vijandelijke, straatmachten geboren wordt, wat de openbaraorde onvoorwaardelijk ten guede moet komen en der straatjeugd baudeloosheid, waarover men altijd steen en been klaagtr, allengskens tot een minimum zal red aceeren. Maar 't voornaamste voord?el zoek in deze^'r belangrijke winst, welke de politiehelmijsfabricatie zonder twijfel zal opleveren^ want die kan worden besteed aan de zoonoolige verhooging van 't, outegenjeg'lijk. n hvgièiiisch n financieel te lage weekloon» onzer uooit-volprezen Herraandaddisteu. Rommeerende komt de heer Heyepmans tot de conclusie, dat 'u kalme, bezadigde? Opperste leiding" noodig is, om de veel .uldig onder't politiepersoneel woedende zenuwziekte te voorkomen, en teneinde daartoete geraken, geeft ZÉd.ZGI. het alleszinsafioende middel aan de hand, dat de be ambten invloed zullen mogen uitoefenen opde benoeming van 'n Hoofdcommissaris. Bravo! BravissimoüEn nog eens: bravissimo!!! Dat is me vierkant uit m'n ziel gesneden! Maar ik ben nog verder in m'n on derzoek gegaan dan die brave doctei*.. 'k Heb tot mezelf gezegd: naast den politie-beambte ftaat de arrestant!' en me afgevraagd: bestaan er óók niet invloeden. die nadeelig werken op de gezondheid van. de arrestanten r1" Nou, de resultaten van m'n onderzoek bleken bedroevend te zijn! 't Is me o. a. duidelijk geworden, dat voor hen 't verblijf in de politie-posthuizen nog nadeeliger is dm voor de dienders, aangezien de lucht volume in de cachotten nóg geringer is, dan in de overige posthuis-vertrekken en de toepassing van het door mij aangegeven middel: Bramen opxetten en 't dak wegbre ken", blijkt te hunnen opzichte practisch onuitvoerbaar! Ook zijn de arrestanten meestal bloot gesteld aan dezelfde weersgesteldheden als de agenten en ook zij verkeeren veelal in 'n overprikkelden en onrustigen gemoeds toestand, die zeer nadeelig op hun zenuw stelsel inwerkt. Voorts toonden de statistie ken mij ann, dat bij 90 p('t. der arrestantens de kleeding nog heel wat onhygiönischer is, dan die der pohtie-mannen en dat hun verdiensten al evenmin in juiste verhouding staan tot den levensstandaard. Ten slotte leerde 'n zeer diepgaand minutieus onderzoek mij, dat't s'euren over de straatkeien, 't stompen en trekken bij de overbrenging, 't pak slaag, dat hun wel licht in 't posthuis woroH toegediend, hoogst schadelijk werken op de hu^d en op 't been derenstelsel van de arrestanten, terwijl te sterk aangedraaide paternosters en te nauwe handboeien uiterst nadeelig intluenceeren op de geregelde circulatie van 't bloed. liedenen waarom ik den machthebbende in deze eerbiedig in overweging geef', het daarheen te willen leiden, dat de arrestanten in den vervolge invloed zulten mogen uit oefenen op d^ keuze hunner klabakken. Niet vóór en aleer we dat hebben bereikt, zullen wij, de Wel Edel Zeergel. Heer Docter L. Heyermans en UEd. dw. dienaar, ons weer kalm en slaapgraag op onze sponde kunnen uitstrekken!