De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 2 juni pagina 10

2 juni 1907 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1Ü62 de algemeene reactie betalen. SumatraPalembangs zijn tot 90 pCt. Ex-7K pCt. dividend teruggeloopen, na aanvankelijk tot 102 pCt. cum-dividend te zijn verhandeld. Van Mijnaandeelen blijven Ketahoens zeer vastt Daarentegen zijn Redjangs eer iets afgebrokkeld, echter bij stillen handel. Cul tuurwaarden stil. Aandeelen Handelmaatscliappij liepen op nieuw terug op ongunstige di videndramin gen . ALEX. J. HBNDRIX. * ** Hooge graanprijzen. II. De verwachting, dat na weldadige regens de tarwe-prijs te Budapest, die van 13 tot 18 dezer voor Qctober-leveiing van Kr. 10.99 tot Kr. 9.74 -was teruggegaan, verder zou dalen, is niet vervuld geworden. Integendeel is in het laatst der vorige week een nieuwe rijzing tot Kr. 10.71 ingetreden. En tegelijkertijd heeft ook zoowel in Ame rika als te Berlgn de stijging der gaaanprijzen verdere vorderingen gemaakt en allengs het hoogste niveau in dit eeizoea bereikt. Wat Budapest betreft, bedraagt de rijzing sedert het begin van dit jaar ongeveer 40 pCt., nl, van Kr. 7. 7 op 2 Januari 11 tot Kr. 10.71 op 23 dezer, een prijs, die sedert het voorjaar van 1898, toen de corner te Chicago alle graanmarkten in beroering bracht, niet werd bereikt. Teen toch ging tarwe te Chicago tot f 1.85 en te Budapett, waar de gebeurtenissen in Amerika het mee:t weerklank vonden, tot boven Kr. 15. Het prijsverloop gedurende deze maand te Chicago en t» Berlijn wordt door onder staande opgave weergegeven : Chicago. Berlijn. Berlijn. per Juli tarwe. tarwe. rogge. l ;Mei D. 080^ R. M. 196% R. M. 186Vt 13 0.96% 203 Ji 199^ 21 1.01 % 202% 19!-% 22 1.01% 2d4 'A MIX. Zelfs noteerde rogge Mei-levering 23 dezer te Berlijn 207M en tarsve 208 Rijksinark, ten deele onder den indruk van het op dien datum gepubliceerd officieel bericht, volgens Jietwelk van de met tarwe bebouwde opper vlakte . 34.03 pet. en van de winterrogge 3.45 pet. moest worden omgeploegd wegens den langen duur der winterkoude en andere gebade, tegen refp. 0.35 en 0.24 pet. in het vorige jaar. Het speculatief element spreekt natuurlijk bij deze omstandigheden een krachtig woordje mede, vooral in Amerika, waar de speculatie bij den stilstand der laats'e weken aan de fondsenmarkr, haar geluk aan de graanmarkt is gaan beproeven, evenals te Budapest, dat als het centrum der graan speculatie in Europa wordt beschouwd. De belangstelling der Hongaarsche handels wereld is in buitengewone mate gevestigd op de prijsbeweging van die markt. Volgt deze een opwaartsche richting, dan komen da bezoekers uit de provincie in grooten getale opdagen, wier aantal even snel ver mindert, zoodra een da!ing intreedt, om bij . de eerstvolgende rijzing opnieuw op 't appèl te verschijnen. De overwegende beteekenis dfr hausseengagemen'en beiust ook thans bij de provin ciale speculanten, die het eerst in de gelegen heid waren door eigen waarneming den minder gunstigen stand van het gewas op te merken en sedert met kennersblik de verdere ge ringe ontwikkeling volgden. Ook Budapester graan firma's hebben belangiijke hausse-engagementen loopen en in de laatste dagen hebben zich Rumeensche speculanten daarbij aangesloten, zoodat met gespannen aandacht wordt nagegaan of in Rumenië, Bulgarije, Serviëof in Zuid Rusland regen ia gevallen. Ook in Oostenrijk wordt reeds rekening gehouden m(t de noodzakelijkheid van een eventueelen invoer van tarwe en koren. Een Budapester specialiteit taxeert de tarweopbrengst in Hongarije op ca. 30.000.000 metercentner, hetgeen in vergelijking met het vorig jaar een vermindering van 23.000.000 m. c. zou beteekeren. Afgescheiden van het al dan niet betrouw bare van dergelijke taxatie's op dit oogenblik, ?wordt de komende oogst toch met allengs minder hooggespannen verwachtingen tege moet gezien. Wat Frankrijk betreft, wordt de stand der tarwe we! als ten achter, doch niet als be paald ongunstig beoordeeld. Men verwacht echter ook ddar dat men, ook zelfs bij een lateren oogst, tesen het emd van 'c seizoen tot vrij belangrijken inroer zijn toevlucht zal moeten nemen om het voor de consumptie ontbrekende aan te vullen. In Spanje is de stand van het gewas wél verbeterd, doch ook dit land zal moeten invoeren, terwijl Portugal in hetzelfde geval verkeert. Ook in Italiëwordt de toestand van den graan bouw minder gunstig geacht dan in het vorige jaar. Volgens de schatting, opgemaakt naar de tot dusver beschikbare gegevens, wordt de tarwe opbrengst voor Europa op 10 en voor Canada en voor de Vereenigde Staten van Nooid Amerika zelfs op 25 pet. beneden die van het vorige jaar gesteld. Natuurlijk moet deze raming nog onder allen voorbehoud worden aangenomen, daar in verband met de meer of minder gunstige weersgesteldheid der eerstvolgende inaaaden nog veelvuldige wijzigingen, 'c zij ten voorof ten nadeele, zijn te verwachten. En die zelfde factor zal eveneens op de verdere fluctuatie's van de graanprijzen van grooten invloed zijn. De oogst-opbrenest van de laatste 6 jaren was, in millioenen quarters uitgedrukt, aldus: in Eiirupa: luit? Europa' tn'aal: 1901 190020 177.DOO 3G7.t>20 1902 228.850 170.500 39!) 350 1903 232370 179100 411470 1904 223.000 179000 402000 1905 231.820 1S9.800 421.020 1906 228.800 209 299 438.000 gemiddeld: 222.600 184.000 400.600 1907 lij raming: 205.000 185.000 390.000 De tarwe- opbrengst van het vorige jaar was de grootste van de laatste 6 jaren en oveitrof het gemiddeld cijfer in belangrijke mate. Zelfs in Europa b eef het resultaat, ondanks de geringere opbrengst in Rusland, weinig bij dat van 1905 ten achter. Voor gebrek behoeft echter nog geen vrees te bestaan, want begin dezer maand bedroegen de zichtbare wereldvoorraden niet minder dan 19.980 millioen quarters tegen 16.725 millioen in Mei 1906; de nu voorradige hoeveelheid is dan ook de grootste sedert 1895, rraar niettemin hebben de ongunstige verwachtingen een hausse van degraan-prijzen kunnen veroorzaken van zóó groote be teekenis, als sedert jaren niet is voorgekomen. Zou de opbrengst in Europa werkelijk 10 pCt beneden die van 1906 blijven en die van buiten Europa, waarbij voor Indië, Australiëen Argentiniëde ongevoel e resul taten van het vorige jaar zijn aangenomen, niet meer dan 185 millioen quarters bedragen, dan zou het totaal inderdaad belangrijk beneden het gemiddelde der laatste 6 jaren blijven en de .opbrengst sedert 1901 de geringste zijn, waarbij dan nog dient in aanmeiking genomen, dat de wereld consumptie jaarlijks ongeveer 6 millioen quarters, d. i. 1/4 pCt., grooter wordt. 30,5 '07. V. u. S. lUIIIIIIIIIIIHIinilllHIIMIIIIItllllMIIIHIIIIMIIIIIIMIHIHUIIIlHIItltllllllllllHI INHOUD: VAN VERRE EN VAN NABIJ: Verstaatlichung1', II, door S. J. Visser. On dankbare leerlingen. Sympathiek. SOCIALE AANGELEGENHEDEN: Over commiezen en klerken bij de posterijen en telegraphie, door B. B. FEUILLETON: Hervormende liefde. Naar het Fransch, van Jacques Vontade. KUNST EN LETTEREN: Veiling, Fred ik Muller & Co., door W. Steenhoff. Het Jaarboekje, van Jos. Alb. Thijm, beoord. door Henr. H. van Calker. Legende van den Heiligen Juliaan den Herbergzame, door R. Jr. VOOR DAMES: Vrouwenarbeid in Frankrijk, door M. K. Schuldigen en ... schuldigen!, door D. E. A. J. Gezelschapsdame, door P. P., met bjjs;hrift van May. ALLERLEI, door Ca price. UIT DE NATUUR, door E. Heimans. Landhuizen der Maatschappij Villabouw Zantvoort', Ie Zandvoort, met afb., door J. H. W. Leiiman. Hendrik Jacobus Scholten, f, met portret. liet mystieke in de kunst van Jan Toorop, door Frank van den Berg. Medaille prof. Van Hamel, met afb. Indische heroworship", I, door S. Kal ff. FINANCIEELE EX OECOXOMISCHE KRONIEK, door Alex. J. Hendrix en v. d. S. IN'GKZOXDEN. DAMRUBRIEK. - SCHAAKSPEL. ADVERTEN TIEN. Club De Tien". De leden van dj Gooische club De Tien" deelen mede, dat zij te Larei (Gooi) hebben opgericht een kunsthandel, waar alleen wer ken van de leden: schilderijen, aquarellen, teekeningen en etsen zullen worden geëx poseerd. Zij vragen voor deze geheel nieuwe onderneming de belangstel ling van het publiek en vrijden er op, dat deze kunsthandel is onderling"; dus alle belang van tusschenpersocen is uitgesloten. De tentoonstellings zaal is gevestigd Stationsstraat tegenover het Postkantoor en dagelijks, ook Zondags, voor belangstellenden gratis toegankelijk. Tentoonstelling van schüderiji n Te Hilversum is in de Gooiscbe kunst handel" van den heer Reddingius eéne tentoonstelling geopend van schilderijen door E. R. D. Schaap en mevrouw M. Schaap van der Pek. Tentoonstelling D. Njjland. Vier-enveertig teekeningen heeft D. Xij'and in de kunstzalen van wed. G Dorens & Zoon to Amsterdam ten toon gesteld. De expositie blijft open tot 15 Juni a.s. Zomerspelen onder leiding van Willem Royaaid? en Eduard Verkade. Het gezelschap bestaat uit veertien dames en heeren medespelers; verder een technisch personeel. De vooistellingen hebben plaats in zalen, die a'leén eeiie verhooging (geen tooneel) behoeven te bezitten, daar het geheele dekoratief per verhuiswagen wordt meegevoerd en op het vlikse podium zal worden opgebouwd. Het dekoratief is door de leiders vervaardigd, waaraan onder meer de heeren Isselman en Zoon uit H«ailem medewerkten. De belichting van het tooneel zal worden verkregen door een aantal kalklicht-reflectors, teneinde bij iedere voorstel ling, onafhankelijk van de zaal verlicht in g, f enzelfde pikturaal resultaat te kunnen heb ben. De kostuums zijn in overleg met de leiders ontworpen door mejuffrouw Cato Neeb uit Amsterdaoo, en worden onder haar toe zicht gemaakt. De première der moraliteit Elckerliju" zal den 28sten Juni, die van het abelspel Lanseloet van Denemarken," op den 2Jsten Juni a.8 , plaats hebben te Laren (NT.-H.) in de groote zaal van het Hotel Hautdotf, des avonis te half negen uur. Dat de premières juist in Laren worden gegeven, vindt zijne Verklaring in het feit, dat reeds vóór twee jaren de heer Royaards door den heer Nico van Harpen was aangezocht, eenige openluch'.-spelen onder zijne leiding aldaar te doen vertoonen. De voorgenomen voorstel lingen te Bussuin, Baarn en Hilversum ver vallen. Den Isten en 2den Juli wordt gespeeld voor den Rotterdamschen Kunstkring. Daarna te Apeldoorn, Zandvoort, Haag of Scheveningen, Haarlem en van waar aanvragen komen. De ad i;inistratie der zomerspelen is gevestigd in de JohannesVerhulststraat 81 te Amsterdam. Verbetering. HUYSMiNS. In het artikel van den heer Erens over Iluysmans zijn, door het uitvallen van een regel, een paar zinnen niet te be grijpen. Er staat: Mallarmégaf er zijn eerste proza, dat zeker onder het zeldzaamste en meest Wijzewa de negentiende eeuw behoort. wij ;en van toen", enz Men vcrbelere het aldus: Mallarmégaf er in (in de Revue ind^pendante) zijn eerste proza, dat zeker ond> r het zeldzaamste en meest curieuse van de negentiende eeuw behoort. Wijzema, toen nog niet de deftige pontifex, enz. NIEUWE UITGAVEN. Sociale Vertoogen, door dr. C. J. WI.TN-AENDTS FRANCKEN. Haarlem, H. D. Tjeenk Willink iV Zoon. Plattegrond ran Amsterdam in 1907 met alle noodzakelijke aanwijzingen voor Vreemde lingen, door J. II. SCIIMÜLL, Amsterdam, Holkema & Warendorf Bibliotheek voor Reiner leven" No. XV. DeMai'ernij ren de Vrouw, door l.on. VAN MIKHOP. Den Haas, Uitgeversvereeniging Vrede'. ANNIE SALOMOXS, Ken Meitje-titudentje. Bussum, C. A. J. van Dishoeck. Volksbibliotheek" No. 12. Waarom rechts stemmen hij de a. s, Slatenrerl-iezingen? door mr. A. BARON VAN WIJNBEF.GEX. Leiden, Uitgeversvenn. Futura'. Bretontcl.e Volkditderen. Blce nlezing uit den bundel Barzaz Breiz. Naar het Fiansch be werkt door E. H. DU QUESJJE VAM GOGII. Baarn, Hollandia-drulkerij. I ene brandende Kwestie. Is wijziging der Militiewtt noodig ? door een Nederlandsen. officier. Voorburg, Drukkerij Luctor et Emergo". Kerk en Secte'' No 5. De Iniex en f e Pioekencensuur in de Rooyns. h-Katholieke, kerk, door dr. S. D. VEEN. Baarn,Hollandia drukkerij. De Buren. Een meisjesboek van NANNIE VAN WEIIL, met teekeningen van C. ROVERS. Uitgave van L J. Veen te Amsterdam. Volksbibliotheek'' No. 10. De Antilhere «f De Strijd lufmrhen lii-ee, Wirthlhtsrh uwingen, door nir. P. J. M AAI.u R.SE. Lti len, Uilgeversvennootschap Fuiu a". Verslag der Werkzaamheden van de vereeniging voor Gezondheid^-KoloniO'n te Rot terdam, gedurende het jaar l',)<'6. 'llie Lite 'iiry ReaderlV dl. l, Living Authors Poetry and The Drama. Culeuiborg, Blom & Olivierse. Seliriftcriticl- en Inspiratie. Een woord naar aanleiding van H. C. Van Woerdeti's Kansel en Schriftcritiek", in den strijd tegen de predikanten dr. J. A. Cr<mer en dr. J. H. Gerretsen, door A. J. ROTTEVEEL. Middelburg, G. A. W. van Straaten. Htt fietol on flen uien Geachte Hetr Redacleui .' Gij stuurt mij het bo .-enstaande stukje (Uit eigen aandrang; zie de Groene van de vorige week), om er een antwoord onder te schrijven. In den vorm: allright. Miar de zaak gaat mij vervelen. De heele ha've kolom kostbare plaats ruimte, die hij verknoeit, bewijst mij en elk logUch denkend buitenstaander slechts dit: dat de man de kunst van lezen niet verstaat. Die kwaal komt als bekend meer voor. Uive redactie registreerde in haar noot bereids n Itesfout. Het heele pleid 101 wan kelt op meer lees-stornniiteiten. Zoo de fa meus-intrigante alinea o-er bcd'Hlen en itggen, De inzender laat het voorkomen a'güf ik ach ter m'n zeggen een bedoelen heb en ui'n zeggen als naar 'n gemaskerd oal de wereld instuur. Roepen ze je aan ; dan struip het masker af ! D ?rnasqué! Dat daar was maar een masker, liet cm.geit al los van me. Rien. Zóó ziet mijn weikelijk eiycn-inml er uit. Look here l Natuurlijk is er geen kwestie van dat ik zoj'ii perüden goochelaar in de polemiek ben. Zeggen en bedoelen hebben zich hij mij steeds met elkaar verdragen. Het vvarcn geen antagonistiscl-e begrippen; zij dekten mekaar wederkeer!^, i e heele chose «as hem: dat ik gezeg l had (en ook brdoeld !) dat rcu-j. R. H. wtinig inet artistiek succes arbeidt en dat de heer Voriink daar et-n persoonlijke insinuatie tegen den wert«il en ijver der betrokken artieste uit had ge'ezen. Aan de hand van eeiii/e nadere gegevc ns (onbekend heid met de artieste en de omstandigheden, waaronder zij werkt) demonstreerde ik: dat mijn zeggen enkel een zuiver artistieke qualificatie had gegolden. Rien de plus. Ktn verbijsterende Itztns-omnacnt, blijkt uit de passage over het kind-vrouwtje. Het niet-kindvrc uw zijn vau m t-j. II jpper verde digt of rechtvaardigt ' de inzender ijiet. Wat wil hij daarmee zeegen? Alsof het m ij 'n cent kan sciielt'n, wie of wat mej. Hopper; wie of wat Sortna is of Duse. Alsof de kunst daarom maalt. En a;sof met name Duse niet een zacht-geloovige, in den man geloovende. Nora geeft Duse, die toch aan veie vruchten geknabbeld en het geloof in den-man 7.eker niet aan de schouders van d'Annuuzio heefc opgepeurd. De inzender heeft mijn conclusie van 10 .Vlei totaal verkeerd op^evail De tooneelkwaliteilen van R. H. zijn niet zulke, waarop de Nora uit ht-t iw'oiWHg is tesptlen. Dus studie! Dat heb ik "ez< gd. De tooneelkwaliteiten van Duse zijn wél van de seiitimtnteele en sterke gel ofsplastiek, die e<n spel uit het vceltn weg verdienstelijk kan maken. Over m-mch eigenschappen heb ik niet gesproken. De philologen ik heb bepaalde bronnen aangewezen: Wótrner, Jaeger, George Brandos, Paul Schlenther. De inzender komt nu met 'n reclame-schrifije va den jurist K. \\'ulf<jn aan. Wil z'n beleztnheiil laten blijken. Puikl Meneer Wulfen is iemand, die vlot schrijft en psychologisch den knobïiel heeft ? en 'n boekje over het Nora-probletm heeft geschre ven. Te gelooveu, ihu l!. H. da;i'op gespeeld heeft, lijkt mij verdwaasde speculatie, te meer wanneer men den datum der ui'gave in de rekening betrekt. Op waaide in artistiektn zin, naar de plankenbeeldiug kan dit kratje nauwelijks aanspraak maken. Wulfen hteft Nora handig uit elkaar gep'ozen zooals hij nv weer den juweelenkaper en hó'eldief Manolescn psychi-ch en intellectueel aau dradf-n getrokken heeft. Dat is ?ijn lief hebberij. Boeven, genieën of kunstphantas;eën juridisch en psychisch te ontleden. Nieoaar.d hecht echter aan zoo'n studie een diepere beteekenis: vooral niet de zui/er artistieke : die der uitbeelding tot voorbeeld te dienen. Vijf-ec-twin'ig jaren na het Dukkejhem is immers al alle r jlperspectief ontdekt. Of deukt de inzender, dat rnen het over vijftig jaar pas bij mekaar heeft, als Xora nog meer van de planken geduwd xal wezen dan thans Dat mag dan met recht mosterd na den maaltijd heeten. En nu : de kern. De in',er,der beweert dat ik niet in m'n stukje van 10 Mei had moeten vertellen, wat me;. II. had moeten doen, maar had moeten bewijzen: dat zij alles n 'tt deed." Het een sluit het ander in, en ik heb dat bewijs in een paar lijnen schematisch aange geven. Is dat den inzender ontsnapt? Ik heb met opzet n et te veel document gegeven daar ik voor mijzelf de over uiging heb (ik ken het per jbedrijf zoo'n beetje) dat het niet aangaat van. een weekb'ad als de Groene tijdschrift ruimte te verlangen anderzijds de redacteur van dit crgsan bij mij (vol komen terecht) op beperking van de stof heeft aangedrongen. De sop is mi. de kool niet waard, en ik heb daarom 5 car linaa!punten opgesomd. waarvoor uit de door mij genoemde geschriften andere opvattingen door studie te k weekt n vallen. Het gesprek met Frau Linde. De Christbaum scène. De handel met Krogstad. De coquetferie niet Kank. De oprichting in het laatste bedrijf. Ik heb mijn korte stukje vrij van citatenbaliast gehouden?en alleen om die reden en omdat de be'angstellende in het aangegeven mat<riaal ztlf tijnwegkan finden, s ;kte bewijs/y'nm aangegeven. Ik heb b.v. geschreven : dat R H. in het laatste bedrijf piengelt als een koopjesloopster en'n scène te zien geeft als van 'u petite feairne die rnoailijk meer met d'r arni overweg kan Zy l jopt eenige malen te ftel naar de tafel en terug Ia diesem Augenblick vorn Bekenntniss ihres Iuneiile*>ens soll Nora geduckt s'.ehen. Hermann Bahr. Regungslos. Nur urn ihrtn Muud darf es leise zuckeu." Als de aangedrongen Heimer blyft doorschertseu, niet snapt ; Eile Ie regarde, consternée et après uu long temps d'une vo x lomiaine, a peine percsptib.e une utatue, donc aucun menibre ne tressaille elie redit la Cjnfessuon de fa croyance." Conmeniaar van Frant-je S-trcey. Schlen her heeft de houding beter aangegeven enFrauRetty, die de Xora ond r zijn regie ges-peeld heen, die houding voor liet eerst in artistieke beelding gejracht: Dan begint de openbaring van hei wunderr-aie in Njia te werKeii. Zij meet Heliner met een blik van groot vergeven waar nauwelijks do kleinachtuigeen uuance in vindt. Haar schouleis gaan op, als om een zware ia^t te loischen." Und ohm dasz Sie die Kegungeu ihrer S.jele init pat ieti;chen oder herrischen Gcibarden assiuiiüert, spontan zpgt zij haar bitcnt. Enkel in den hals en schouders d'r. emoties stuwend. Ieder voelt, dat een preciese docuuienteerir,g vau elk der vijf genoemde tooneelen, en 'n opsomming van wat onkunstzinnig, te s'ap van studie, uitgebeeld wa-», kolommen ja bladzijden druks zou vergen. Zóó m set het. Zoo doet R. H. heil Ik ga d*ar alleen toe over, wanneer de redactie van de Groene mij de samenstelling van een zoodanig artikel opdraagt. IK voor mij geloof, dat aan de kwestie woorden genoeg verspild zijn en zelfs eeue meer dan midd Imatye kunstenares als R. H. op zooveel weekblad ruimte geen aanspraak kaa maken. Als onderschrift van ingezonden-stukken-lyriek is dit naschrift beslitt in deze aangelegenheid m'n laatste. Hilversum, 24 Mti. R FEESSTKA. (Herplaatst weyer,s misstelling ) Zaandam, 21 Mei 1907. De geachte redactie «as zoo goed mij het bovenstaande ter iuzajge te zenden, waarvoor ik haar bij dezen hirtelijk dank zeg. Ziehier mijn ar twoord aan den heer Bendien: 'Jeachte heer. Wat het door u aangegeven art. in het A. N. E., dato 5 Oct. 1.1. oetref, ik verzeker u, dat ik het bij het schrijven van mijn art. niet voor oogen heb gehad en aldus mij niet aan t-lagiaat heb schuldig gemaakt. Dat bet A. N. E. znfs de haren te berge rezen moet niet opgevat worien alsot de redactie eindelijk eens wakker geschud is gemorden, maar dat het haar, die reeds zoo veel treurigs in tiet consu aatwezen in het daglicht steide en dit nog doe', waarvoor ik haar h'er gaarne hulde orerjg, ze In te bar wa^. Immers de tegenstelling tusschen het verslag vau den Oostetr. Horjf. consul en dien van Ne Ierland was zoo reu-aehüg groot, dat 'zij in hit nr. vau 2. Dtc. 1.1. Lier eens danig het licht op liet vailer. Vandaar u.ijn ge zegde, vandaar het mis.erttaLd door liet woordje nelfi". De kinderachtige uitdruk king ,,'ioe dan niet geachte heer alsof u de koe voor het terst bij de horens val" zal meen ik na deze opheldering terstond door den hoofdredacteur van het A. N. E. worden ingetrokken. Ik acht het geenszins billijk, dat door staatsd\var;g of anderszins een ollïcieelen vertegi n.voordiger een vaderschap opgedrongen wonit, maar ik acht het *el de zedelijke plicht van 's lands vertegen woordigers in dm vreemde als 'c ware de vader te zijn van de Nederland.-che kolonie, waardoor juUt d belangen van het moederland zullen bevor derd worden. Hoe u kuLt beweren, dat ik mij eenigszins ete^k ten nadeelüuit van onzen < llicieelen vertegenwoordiger te Teheran, is mij geheel en al onbegrijpelijk. Integendeel, ik heb mij zeer gunstig over jhr. de lurler uitgelaten en Z'.'U niets liever wenschen dan dat ons diplomaten- en consulcorps uit geeue andere dan dergelijke kranige lui bestond. Toch wel typisch, mijnheer Bendien, dat juist de Sturler zijn ho >g en moeilijk ambt te Suiyrna als con^ul-generaat niet ver-uld he:-ft als een ambtenaar eenvoudig doord tmjfn van zijn plti-lit, iiM'ir a's een nt'ler, die de pfrfonen, wier bi/ungt'u hij had te lic hartig en, b*sclioun'Ie als de Itdi'.n eever fnmile') zooals rao juist werd gezegd in een. den grooten rnan huldigend art. Un homine de marque van de hand van Cte de H. (ochej ied) in het Sinyrniootïch dagblad en voor een groot deel overgenomen door Xeerlaadm bl/.. 4S-4'J, 10e jaarg. l s 00. Wat mr. Van Uje Pieterse betrtft, ik loof het in hem, dat hij steeds rnet de meeste wel willendheid en met spoed de aan hem gerichte vragen beantwoordt, maar er wordt van den vertegenwoordiger nog iers meer verlangd dan vers'agen schrijven eu vragen heintwoordeo, zaken, die slechts ambte'ijke zijn en wel een meeleven met Holland abroad," waarloor juist de Sturler en Knobel zoo schitteren. \Vn. consul R tikema laat ik geheel en a! onbesproken, daar ik iu mijn aitikel zelfs geen oogenblik aan zijn persoon gedaaht heb. Door mij is ild diplomatieke vertegenwoor diger te Ooiistantinopel niet gehoord en wel om de doodeenvoudige reden, dat ik er zeker van was nul op het rekest te krijgen, aacgezien de gezant zoo onhoflelijK was bet Hoofibestuur van het A. N. V. taal noch teeken te laten bemerken, een bewijs m i. dat Z. E. het aau het verkeerde eiiul had. Beide partijen konden zich laten hooien, maar de ambtelijke partij kroop niet uit haar schulp: vandaar mijn schrij >'en. Onze landgf nooien in den vreemde zijn echter ook niet altijd zulke prettige lieden om mee r m te gaan,'' zegt u. Mocht hierin ech'er een i n si uai ie gelegen zijn ten opzichte van de kranige llollan Iers in Constantinopel, dan a. u. b. bewijs hiervan in het openbaar. Nogmaals, ik voor mij en ik niPen zeer velen itot mii, vind het noodzakelijk dat de vertegenwoordiger vriendschapsbanden sluit met de Hollandsche kolor ie. geen geiingeerde maar gebo:en uit den diang orn krachtig werk/aam te zijn voor het N*ederland-ch belang. Ik kan niet nalaten nogmaals te wijzen op Knobel en de Sturler, eterren aan den consulairen hemel eu de vertrouwde vriend deze vroeger van Hollan l in Snayrni eu thans in Teheran, gene van Holland in gansch Zuid-Afrika. En hiermee meen ik met mijn antwoo d te kunnen volstaan P. H. STUI U-MAN. *) De cursiveering is van mij. 4e Jaartang. 2 Juni 1907. Red.: C. H. BKOEKKAKP, Damrak 59, Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubrii fc betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No. 87, van den heer K. C. de Jonge, A'daoa, opgedragen aan de damclub Zaandam", fer mededinging" No. 1. Zwart (U schijven). Wit (8 schyven en l dam). Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opge onden aan bovenstaand adres. Oplossing van pr. No. 86, van den auteur W. van Daalt n. W 22-17,47-41,35:44,44-40, 29 23, 39 33, 34 : 3, 3 : 32!!! Wij brengen den auleur dank, voor de opdracht van dit schoon, natuurlijk en ge compliceerd probleem. Meer eer, lan met dezeopdracht, kon ons moeielijlc aar.gedaan wor den. Wij zien hier als 't ware de spiegel, waarin onze theorie op practitche wijze weerkaatst. UIT DE DAMWERELD. Concours Lyon. Uitslag: Hoofdklasse-spe lers. Kampioen van het congres, M. BonnarJ, Lyon, met 42)4. van de 50 te beha'en punten; 2e pr. M. Garoute, Murseille, met 40 p.; 3e en. 4e pr. M. Le Goft', Lyon en M. Uphaël, Marpeille, met 30 punten. Ie afdeeling ama teurs: Ie pr. M. Thibault, Lyon, met 25 p. ( naxirnum); 2e pr. M Fabre, Mirseille, 2ïp. (Deze verloor te^en Thibault); 3<e pr. M. Demai-on. Lyon, met 23 punten. 2e aflee'ing. Ie pr M. Saliinat, Lyon, met 25 p.; 2e pr. M. Merias, Lyon, nut 25 p. (deze, verloor teeen Salignat); 3e pr. M. Gaudot fi's, Lyon, met 23 p.; 4e p>-. M. Merlitant Lyon, mtt 23 p. (deze verloor tegen Gau lot. De match tusschen de heeren I. Weiss (n J. de Ihas is Dinsdsg ).'. giëir.digd mtt een ovfrwinning vcor Weiss. De sorn waarom is gespeel!, alsmede de wij je waarop de.e is of wordt verkregen is zoo herhaaldelijk in tegenstrijdige bar'chtcn gepubliceerd, vooral do r de led(n van het Ver. ArnH. Damg. zelf, dat wij hiervan niets met ze'ierheid kunnen vermelden. De uitslag is: I. Weiss, gew. 3 partijen, en J. de llfas, gew. 2 part. 15 part. werden ren. KORTE BYOGRAPHIP, van enkele meesters in Let damspel. III. Wij weten dat de notatie, welke heden nog algemeen wordt toegepast, door Mauoury is ontworpen en, dat velen later getracht he'iben deze te verbeteren ; echter, zonder gevolf. Ook heeft men herhaa'delijk beproefd, de wij/,e van noteeren, zooals die bij het schaken geschiedt, toe te passen bij het Poolsch dam men. Telkens bleek echter het on;nogelij-t e hiervan, omdat ht-t d.'ui veld te groot is en men uits'uilend op witte-of op zwarte ruiten . speelt. Men stuit, bij het uitwerken vaa varianten, meermalen op moeie'ijkheden, welke bij bet toepassen van Manouiyv's fysteem niet voorkomen. Eigenaardig is, dat Manoury'':n zijn bardleiding het bord nummerde vau onderlinks l, naar boven rechts 50 ,en dit later zelf wijzigde, door van boven links l, naar onder rechts 50 te tellen. Dese meester heeft ook duidelijk te kennen gegeven, dat de natuurlijke stelling in eea probleem, de hoogste plaats inneemt, en als bewijs, laat ik hier een zijner vele compo sities volgen: Zwart, 11 schijven: op l, 2, G, 7, 8. 9, 10, 11, 13, 17, 29. Wit, Jl schijven: op 10, 22, 20, '.'7, 28, SI, 32, 30, 37, 38, 49. Op!.: w 20 21, 28 23, 27 21 *), f2 : 51 *) Hiermede wordt tevensaangetoond.dat de meeste stukken moeten geslagen worden. Het verschil tusschen de Fransche en onze speelwijüe, is algemeen bekend; in Frankrijk wordt op de lichte- en bij ons op de donkere ruiten gespeeld. Daar hè', ou Ie spel ook op de donkere ruiten werd uitgevoerd, hebben wij reden om te veronderstellen, dat dese af wijking van Marioii'y" is uitgegaan, en dat hij Legreep, <ïat bet spelen op de lichte rui ten minder vermoeiend is voor de oogen, vojral wanne»r de twee kleuren veel van elkander afwijken, zooals op Fracsche borden veeltijds het geval is. Trouwens, de order vinding heeft ook mij geleerl, dat deze ziens wijze juist is. In Holland is ichter de ge woonte om op de donkere ruitin te spelen zoo ingeworteld, dat ik tiet zal trachttn, hierin verandering 1e brengen. Ik hoop e?£nwel, d.it ook de.e afwijking eenmaal zal ver dwijnen, en het Poolsch spel in p.lle opzichton gelijkvormig wordt uitgevoerd. Minoury' laat ons verschalende standen zien van l tegen 3 dammen, en enkelen hier van zijn reeds in deze rubriek opgenomen. Ook geeft bij de regels van het spel duidelijk aan, en notmt hierbij rp de eerste plaats: Dame touchée, Dame jouée," hetgeen in gewoon Hollandsen wil zeggen; aanraken is zetten." Jammer, dat dit in de practijk nog zoo dikwijls vergeten word'. Manoury past ook het bla'.en toe en regiemen eert dit in zijn 3e artikel. Wij weten dat blazen beteekend; het stuk wegnemen waar mede geslagen moe-t worden doch dat ver zuimd is." Hoewel Manoury het hiaten ala rechtmatig beschouwdt, hebben wij hierom trent andere en m. i. betere inzichten en het ais eene onbillijke handeling afgeschaft. Ook ia Frankrijk beseft men meer en meer, dat blazen liet spel ontsiert, en de tijd zal niet ver meer zijn, dat het ook diar geheel ver dwijnt. Voorts zijn de regels van het spel door Minoury aangegeven, vrijwel aan de onze gelijk, en behoeven wij dus riet verder hierop in te gaan. ( II'ordl vervolgd,.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl