De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 2 juni pagina 2

2 juni 1907 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

D E A^M i T fc E D A M M E R W E E KB LA D VOO R N E D ER L-A N D. Zij vond het noodig aldus wil het ons vo >rkomen olie te gieten op de golven." Hier worden ?'?wij dus, omdat het dezen journalist zoo wil voorkomen", na onze onomwonden verklaringen, voor huichelaar en leugenaar uitgema t kt. Wij zijn op den terugtocht m. a. w. aanvankelijk bedoel den wij wel degelijk sympathieke moor denaar" in den gewonen zin. Aldus te insinueereo, 't is zeer zeker ook een ma'iier. Maar hierbij houdt alle discussie op! De Tijd heeft, wat al te onnadenkend, een boom opgezet over onze duivelsche gezindheden, en het aardige van het geval is, toen zij dit deed, drukte zij daar tevens haar verwondering bij uit, dat door de redactie v. d. Groene, een zelfs bij sommige Katholieken zóó sympathiek blad, met geen enkel woord of teeken van een afwijkend oordeel of zelfs maar van eenigen twijfel of eenig voorbehoud werd blijk gegeven." En nog liet zij volgen : Het is echter de eerste maal, tneenen wij, dat zij deze sympathie-verklaring in een Sïederland-ch orgain, hetwelk zich in 't a'gernjen niet de verded'ging van anarchistische ' begrippen ten doel s elt, openlijfe en zonder protest van de redictie wordt uitgesproken." Als wilde zij aan haar lezers vragen: begrijpt ge nu zoo iets van een blad als ; De Amsterdammer ? En ziet, daar komt diezelfde Amster dammer, niot met oen enkel woord, of teeken van afwijk ^ndoo.'deel, of van twijfel ef voorbehoud neen, met de meest ? afdoende logenstraffing van den onzin: iedere inoordenaur is een sympathiek mensch", en De Tijd blijft zich schrap zetten en zegt: Neen, hoor, van zoo een als die Groene vertrouw ik eeen woord... liet schijnt dat nu De Tijd zich eens zoo deerlijk vergaloppeerd heeft, de' sympathieke moordenaar niet meer door hanr kan worden prijsgegeven. Met hem alleen redt zij haar figuur. En toch de Tijd-redacteur schijnt ?wel te gevoaltjn, dat na onze stellige ontkenning, den sympithieken moor denaar" als hiilp om er de redactie van de Groene" mee te vervolgen, hem ont gaan zal. Maar hij ziet dan toch nog ?een kansje; hij wij4 op \\etopmerkelijke van het geval, dat niet de sebrijver van het artikel, maar wij hem van antwoord dienden. Als wilde-hij zeggen: laat de redactie van de Groene" den sympa thieken moordenaar schieten, dan heb ben wij nog den heer De Haan. Maar ook dit kan hem geen baat brengen. "Wij mogen hem verzekeren, dat de heer De liaan over den sympathieken moor denaar" precies denkt als wij. Ook dit deurtje is gesloten; Zoo blijft er dus niets anders voor hem o^er, dan, gelijk een fair man betaamt, zijn lezers mede te dealen, dat hij, door een ongebruikelijke, incorrecte uitdrukking misleid, tegen een paar onschuldigen te keer is gegaan, zooals het den trouwen waakhond kan overkomen, die soms, bij ontstentenis vin den dief, uren lang bast tegen het man netje in de maan. IIIIIIIIIIIINIIIIHHJH HERVORMENDE LIEFDE. Naar htt Frarisch, van JAC", u E VONT AD E. ISTiets ii zoo verkwikkend ala de omgang met gelukkige menschen. Daarom heb ik ?Bernard en Jeanhe verzocht, mij hun gefchiedenis te komen vertellen. Die twee zijn ,zoo geluV.kig en tevreden, als iemand maar kan zijn ; zij hebben elkaar lief en vereeren .elkaar, en gain de volgende maand trouwen, Ik heb hun bezoeken aan mij zoo geschikt, dat zij elkaar niet ontmoeten, zoodat beiden het groote genot kunnen smaken, in volkomen vrijheid over elkaar te praten. Ea om de fee.-tvretude te voltooien heb ik een ou Ie juffrouw uitgenoodigd, die zoowel een vrien din van hen als van mij is een allerliefste ,oud; juffrouw! Menschen, die baar niet goed kennen, vinden haar leelijk ; in haar jeugd bezat zij niet de hoeveelheid geld, die de jnannen .ertoa aanmoedigt, te gelooven, dat achter een onbeduidend gelaat dikwijls een schoone ziel kan schuilen. Niemand heeft deze beminnelijke vrouw liefde aangeboden, niemand'heeft liefde van maar gevraagd; en van al die liefde, waar naar nooit is gevraagd, hetft zij dni/.en l andere zaken gemaakt: ?hartelijke, fijngevoe'ige goedheid, bedekte, doch krachtige raadgevingen, zulke kiesche vriendelijkheien, dat menigeen jarenlang mis bruik er van heef; gemaakt, ze voor on schuldige aanwensels houdende.' Ja, wat heeft Bij al niet gemaakt uit dien overvloed van liefde! breiwerk voor de armen, hul vaardige woorden, vroolijkheid zelfs, van die friifche, welsprekende, nuttige vroo'ijkheid, die men somtijds aantreft bij hen, die weenen als zij alleen zijn... een heilzame vroo'ijkheid, reinigend en versterkend als zuivere bo-cblucht. .. De oude julfrouv is bezig uit een lapje rood flinel een alleraardigst, heel klein jurkje te maken ; zij kijkt telkens naar de klok, wij verdachten da gelukkige Jeanne... Daar is zij! Jeanne is een bekoorlijk schepseltje, hfel j.onsr, en toch reeds bekend met désmart Haar .moeder, een vrouw met'de beste be doelingen, maar slecht op de hoogte van datgene wat werkelijk van waarde i?, heeft haar op haar achttiende jaar een prachtig huwelijk laten dien. Dat wil zeggen, dat de uitverkorene een au'om'obiel, e'en k.isteel, een kunst ;er:auipling en een brandkast vol sol ie Ie eücCten- bezat. Behalve- dat was hij op htt oog niet slechter dan een ander, maa-r even min beter, en dat wag niet voldoende voor dit fijne kleine . ding, zoo teer van lichaam en van ziel, zoo intelligent, zoo gevoelig. Maar al te spoedig bleek het, dat haar echt genoot een hoogst onaangenaam karakter beza', dat hij alle.s kwali'k nam, zonder eern^e reden jaloersch was, en zijn bekoorlijk vrouwtje behandelde, alsof zy on toereken baar was. Oïer commiezen en'llerten lij te posterijen entelPgrfli. Bij de commiezen der posterijen en (elf grafie treedt tegenwoordig een s:erk stre.en op den voorgrond, een streven naar verbeteiing hunner positie. Willen sommigen hunner die verbetering alleen materieel zien door meer tiaktement te e sohen, tn traktement naar dienstjaren, anderen willen behalve dit ook den werkkring der commiezen verbeteren en de commiezen mtrt eenige jaren dienst ontheffen van het gewone routine werk. Het gevolg van dit laatste zou moett-n zijn een vermindering van het aantal commiezen en dus ook een betere promotie voor deze in dit opzicht zoo slecht bedeelde categorie van ambtenaren. Bij de behandeling van de wa'erstaatsbegrooting verleden j or heeft Je Mi:ii.-ter een suppletoTre begrooting toegezegd voor de irecteuren en commiezen. Deze begrooting, waarna hunkerend wordt u'toezien, is nog niet verschenen ea zooals het Tw< e Ie Kamer lij Tak zeide: de comurleien komen ook met klachten die niet ongerechtvaardig i z'_n". (De broederschap ran commieitn der poste rijen" nam 9 Mei!.'. met il ^eineene stem uien een mo'.ie ain wiarin men aanlrong op etn spoedige indiening der begrooting en terug werkende kracht ervan; de Vereeniging"' zondt een adres ook een spoeditre indiening vragende). En inderdaad zij kunnen n et wachten, zij alleen zijn het die nog geen bevordering naar dienstjaren hebben en hun promotie is zeer treurig ( eiken jare worden pi.m. 40 4» klasje commiezen aaageste d en hoogstens 20 bevorderd tot 3e) Vroeger kocden de commiezen naar een 8e en 7e klasje k ntoor mededingen, deze kantoren zijn den klerken gegeven en de co nmiezen kregen niets'terug. Het merkwaardige geval doet zich nu voor, dat een klerk een vrij zwaar examen extra gedaan hebbende geon directeur van een 7e k'a^se kantoor lan worden, om lat bij voor 't examtn slaagde (bij etn ander vak is 't juist andersom) De klerken der Posterijei en Telegrafie hebben in de laatste jaren veel verbeteringen gekregen: ze kunnen adspirant-coimiie^ wor den, hun salaris is verbeterd en ze krijgen de directie's dei 7e en 8e klasje kantoren. Waar de laatste verbetering ten koste der commiezen gedaan is, H zooals vanze f.spreekt de verhouding van commitzen tot klerken niet al'ijd even vreedzaam, (toe te ,u;chen is het dat ze op ander gebie l als b.v. zieken fonds samen wenschen te werker). In den laatsten tijd zijn tvree adressen aan den Minister gezonden, een van Jen ?.<j. .klerkenbocd en een tegen adres van de commiezen-?ereen'ging. Het verzoek van dt-n klerkenbinl is niets meer of mitder dan de jongere comm'ezin af te schaffen, om lat deze meestal hetzelfde werk doen als de klerken n omdat ze erg geen praktische kennis genoeg be/i'ten ca Jeanne verdroeg alles KCO goed het baar mogelijk wa^; maar na eenige jaren begon mijnheer's humeur op belenkelijke wij'.e te verergeren. Hij kwam tot de ontdekking, dat de gehee[e wereld een verbond legen bem had gesloten; zijn familie wilde h-m op allerlei wijzen benadeelen, zijn zaakwaarnemes was van plan, hem te ruïneeren, zijn vrienden belasterden hem, zijn btdienden behoorden .allemaal tot de politie en beraamden samen zweringen tegen hem in zijn eigen buis; zelfs de voorbijgangers op straat keken hem aan met een onverklaarbare, dreigende uit drukking in do oogen. En zijn vrousv . .. Wat beteekeude haar stij'.wijgeudhtid? Waarom zag zij er zoo ongelukkig uit? Wat vertelde zij van hem? Zij a!leen was Ie jorzaak van die atmosfeer van onrust en wantrouwen waar door hij zich omgeven voelde... \Vaaroin volgde zij hem onophoudelijk met de oogen, zelJs bij zijn eenvoudigste, gewoonste hpndeüngen?. . . Nadat hij tijdea Janj en onop houdelijk dergelijke vragen hal gedian, vreeselijke scèLes had gemaakt, in onmin was geraakt met het grootste deel zijner familieleden, eenige duels hal gevochten, waarvan niem.-ind de aanleiding begreep, kwam bij 03 een keer in heftige gemoedsbewegini thuis. Zooeven had hij. zoo ver te de hij op den boulevard Haussmann den keizer van Duilschlan-1 en den heer Fallières arm in arm xien rondwandelen. Persoon'ijk behcligd door een dergelijk schouwspel, had hij aan de beide heeien ronduit zijn meenini ge«egd, en toen (ie kei/.er daarop een bedreinicg tegen hem had geuit, had hij hem een kogel door het hoof l ge jaagd. Ten gevolge vau dit kriiclitdn 1U optreden was natuurlijk dadelijk de oorlog verklaard, en was hij zelf, wat trou wens niet meer dan billijk was benoe nd tot opper bevelhebber van het Fransche leger. Hij gaf bevel dat men onmiddellijk per telefoon zijn kleermaker moest ontbieden, da ir h ij dadelijk eenige uniformen uoolig had. De kleermaker Wtrd na'uurlijk met rust gelaten en de krank'.innige werd in verzekerde bewaring gebracht. l*>n maand later sneed bij zich de keel af en Jeanne was eimlelijk vri;. tn ;oen eerst stemde zij erin toe, te erkennen, dat zij seiert geruimen tijd Bernard lief ha l, die haar eveneens liefhad en ik had we/eens willen zien, hoe hij dat had kunnen laten! Hun aandoenlijke genegenheid is een jaar lang eea geheim gebleven; doch nu wet-t iede:e?n het, en over een maand zijn ze getrouwd, die beste kinderen!... Jeance lacht, terwijl zij baar beide ou Ie vriendinnen goeden dag ;:ejt. Alles aan haar lacht en straalt, haar haar, haar ge/.icht, ei) haar ziel iacbt en straalt in ha.tr oogen. Wij doen haar enkele vragen en zij begint te praten zij doet niets liever d.in daf. Ik ben gelukkig, o zoo gelukkig!" zegt, zij. Als gij eens wist, wat Bernard voor mij is gewerf-t! Z\>o goed en te< der . . . Hij heeft mij zoo lief.o hij heeft mij zv> ',icf! Ik weet niet, hoe ik anders rn j'n vreselijk leven zou hebben kunnen uithouden '. . ik-,yas ziek, ik ,v.ts ellenniet in 't genot van voldoende levens wijsheid zijn, om het werk te doen wat ze dienden te doen: de leidin| in een kantoor in handen nemen", dus de zg. chefbaan'jes. De bedoeling der klerken is dat deze dan commies woiden, d w.z. alleen de uitver korenen onder hen. Hiervoor zouden zij dus twee examens moeten doen. Ten eerste een theoretisch examen en ten tweede e-en vakexamen, liet eers'e is noodig, want de vrij geringe hoeveelheid algenieene ont wikkeling noodig om klerk te worden', kan toch zeker niet voldoen Ie zijn om als leider eener tak van dienst op een groote afdeelirg, of als directeur van een kantoor op te treden. Het handig-"ijn in de praktijk: het vlug postwisaeh aannemen of uitbetalen, het vlujge gorteeren is niet het eecig-noodi<e voor een hoog ren ambtenaar. Htt vakexam-n is ook noodig want de ralicaalexamens voor posterijen en voor telegrafie vragen lang niet wat de commiezen examens vragen. En over a'gen.een wordt gevonden, dit deze en de practitcbe n de theoretische niet genoeg eiscben. De k.erken zouden deze examens op vrij hoogen leefiijd moeten doen, (daar de jonge com nieztn vervallen) en dus als zij al lang de schoolbanken verlaten hebben. Deze examens zouden hen zwaarder vallen dan de tegenwooidigeadspirant-commiesexamensEen andere weg zou zijn deze examens te laten vt-rvallen. In dat geval zouden echter de eischen voor de klerk- en voor de radicaalexamens mouten verzwaard worden. Mij goed. Mjar dan kreeg je allemaal commie en niet den naam van klerk. liet sf-chaffen der jongere commiezen i i nojdig omdat zij zoowat hetzelfde werk doen als de klei ken," wordt gezegd. \Ve zullen hier niet in dea breede uitmeten het verschil in wei k op de grootere postkantoren en spoorwegpostkau'oren en dit op de telegraaf kantoieu en veieenigde kantoren. Behalve op de zeer jroote vereeni^de kantoren (Gouda, Amersfoort e. a., die door commiezen behoor den ! ezet te zijn) doen de commiezen in het algemeen moeilijker en verautwoor,lelijker werk dan de klerken. Bovendien is het wonen der commiezen in de grootere plaatsen duur der. (De, minister stemde toe dit woningtoelaje in de groote steden zeer gewen<cht Was, doch zei tevens dat het en S aat te ; veel ,ko.-tte ) Dat het weik der commie :en en klerken in eenige gevallen hetzelfde is getf ik toe (voor den omgang met buitenlandsch publiek en met een groot personeel ep de grootere kantoren ij meer algemeeiie ontwikkeling nooJig dan hut klerk examen geeft.) De grootere kantoren zijn voor de commiezen een noodige leer chool, al hoeft die leer school niet zoo lang te zijn a!s nu, en kuuneu ze dus eerder uit het routine-werk ge nomen worden. En dit laatste kon door, zooais gezegd is, minder commiezen aan te stellen: in dat gei-al beginnen m meer te lijken op de Duitscbe Sekrela^e. Op dit ooitnVik kan een klerk examen doen voor adipirant-commies en heeft dan niet te versmaden voorde.elen boven den outsider (hij heeft voonang en krijgt tracternent, l'e outsider ni nder kans hebbende turnurnerair (e worden en meer besteed heb bende) voor xijn opleiding krijgt dat niet) De klerk die dus genoeg ontwikkeling heefi om dat ex.unen te do;n woidc op die wijze commies op vrij jeugdigen leeftijd, maakt dan door op een groot kantoor ot ,-poorweg postkantoor Werkzaam te zijn een leerschool door en krijgt het werk dat de com nies behoort te doen, sU nl. de positie der cotnmi.'Zen beter word f. B. O. dia . . ? En toen plotseling, op een d.ij;, zaa ik in zijn oogen, dat hij mij lief had ... Nooit hal ik aan hem gedacht ik dacht nergens aan, ik was verloren, ik was geheel wanhopig. Ik wist niet. wat er van mij worden :uoest! En toen z.ig ik dat. . . lïij had mij lief', begrijpt gij dat goed ? Alles was veranderd, liet gaf mij de kracht, mijn leven te blijven dragen. Ik wist niet, of en op welke wij'.e alles nog eens zou kunnen terecht komen. Maar ik wist, ik voelde, dat ik bemind werd, liter ergens een man was, voor wien ik alles was, d.e mij niet kou missen, die altijd aan mij dacht . .. Toen hoorde ik de kreten van dien oug> lukkigfn krankzinnige niet mejr, zijn woest heid joeg mij geen angst meer aan. Dat alles werd als een nachtmerrie, waaruit ik wist eenmaal te zullen ontwaken... Bernard had mij niet gezegd, dat hij mij liefhad, waartoe was dat noodig? Hij heeft het mij niet gezegd, zelfs niet toen hij bij mij kwam op dien dag, toen zij mijn in-ui heb )en weggebracht. Hij wachtte ... M-.ia r ik, ik wi-t het l .Ik wist zoo goe.l, d t hij mij geheel en al toebehoord ^, dat ik alles met bom kon doen wat ik wilde... Geluk mo:*t je altijd betalen, ik heb mUschien wel vooruit betaald, m's-chien is dat, wel beter? En nu wil ik al'-en nog maar vergeten en ge'ukkig zijn...zoo gelukkig! Bernard heeft zoo'n goed karakter. . Hij is wel heel ar.d rs dan i T, maar dat doet er niet toe l Als je van elkaar hou H kom' dit allemaal wel terecht, l!ij zal zich wel l iten t yranniseeren voor zijn bestwil... d;e lieve jongen ... Hij heeft er behoefte ain eens (link geschud te worden, nu, ik zal hem wel schu Id'-n ! O.n tnair iets op te Doemen: hij houdt van een sul, eentonig leven, van het hoekje van d n haard ; ik daarentegen houi\ van af?visst-Un^, ik heb een wa^en hartstocht voor reizen : \vij zalen veel reuen. K n dan is bij zoo besclrei len, bepaal l ziekelijk be-chellen ; hij heeft er een afschuw van zich op dea voorgrond te stt-llen . . . En dat iemand met zijn gaven ! W.tt een dwaasheid!... Nu, dat zulb-n we wel eens grondig veranderen.' Ik wil, d.U hij toont, wat hij in zich heeft, dat hij z:eri uit, dat hij zich laat hoo'eti . . . (jij weet, hoe stil bij is, niet waar? Gij moest hem eens kunnen hoor n, als wij alleen zijn!... ilij be it een groot, een zeer bijzonder talent voor welsprekendheid, hij heef: alleen uiaar een manie voor gesprekken ondtr vier oogen ! . . . Maar ik zal lieni we! jenezen van dit) minie! Ik wil hem iiïet m'>iioj>ul'S!.ett n, ik wil hem niet tiitdo 'en.. ." Maar als hij nu «Ie voorkeur ;-:?">!"( ;un etn bescheiden ae'.uk ? ' ztgt do oude j''ï;' oii .v. ..Wel, d.in moet hij mii'.ir van voo k"ur veranderen A's i<vn i.'id c-'n li.'iwe ijk uit liefde sluit, (hi'i doet hij dat roet o'sr te blijven stilstaan, ina.-ir ota zich te on t ,vikk.-!t-n, om het beste wa' in hem i.s, te voorschijn te doen ko-nui. o ra zich te .wij.'.i ^e.r r;.iar ,!e;i Miivxk v;tii (K-p.,)-;]1 die hciii h'\l; r<:'verkoren . .. Bernar d'.- i lea.d is, a'-ii'- 111.1:1:<!e,'i van hot jair hulte-i i ? WO:H'II... . S'i-1 u vonr, \\\it een krankzinnigheid! . . . \V,'j zuUen VdliDg Ffed rik Maller & Co. Op deze veiling zijn niet veel schilderijen aan te wijzen als kunstwerken van bij rondere hoedanigheid, liet voortretlelijk^te is dan wellicht een Willein Maris, een f-pcciraeu uit den tijd dat zijn ontwikkeling in volle fleur stond ; 'c is een klein schilderijtje maar van machtige voldiagenheid. Ik noteerde verder, oppervlakkig rondziende, een vroege Bosbooua met piecieus doorwerkte details, een n^gal kapitale en door reproductie algemeen heken Ie schilderij van I-raëls uit zijn overgingstijd: Huiselijk Leed, twee minder beduidende zeer vroege v\ erken van Mauve en Blommers, een Koslofs, een, Tholen, deze ook van afgelt-gen datu a en een klein schilderijtje van Wei^sen bruck. Uit de collectie du Buis, inhouJende meerendeels werken uit het iniiden der 19e eeuw en ook vaa vreemde n-itionoliteit, (uit welke laatste vooral eenschilderytjs van Gunlemina'.s van zeer opmerkelijke kwaliteit zij angeduid) zijn vtrschillende karakteristieke exemplaren, die deze veiling to.jh belangwei k-nd maker, al heeft de publieke suiaak het zich ontwend de kunstuiting uit deu. tijd van I'ieneman, Koekkoek. en Louis Meijer met groote ingenomenheid aan te kijken. L)ie werken blijven echter altijd een aanleiding de kuustui ing naar het verl jop der tijden in haar wi.-selend aansc ;ijn met wat ruimtr oog te leereu bezien. De geschiedenis der j'Je eeuwsohe kiiüstontwikkeün i is altijd nog te maken. We! werJeu de verschijningen uiet ernstige nauwgezetheid leeds nagenoeg volledig te boc-k ges el i, maar het b eef bij een categori sche rangschikking der wetenschap. E 'i verstandige kunsthistorische studie, die doordringt tut den ondergrond van het uiterlijkevlitk der verschijnselen, Lau ruimer vrucht dragend wezen. Zi zal ontheven zijn aan de beperk,e syrnpath'.ëa van den dilettant-schil derij minnaar, maar toch niet dezen geneen hebben de vaardigheid tot rchter begrip en warmer waardeeiing, dan da wetensville kunsthistoricus. De beoordeeling ^an schilders van verouderde richtingen is of te neutrail, of te kortzichtig. Ze wor den veelal geschat naar hun enkelbei l, niet begrepen naar dj vertegenwoordiging Vin een cultuur-stadium. Het landschap van Koekkoek is in werkelijkheid met lebend omd.it het ontdaan is van nienscheHjkheid. Toe i is deze schilder,, door dj wijze waarop hij getuigenis gaf van.de schoonheidsidee ea kit Htbegrippea van zijn tijdgeest, een meester. Abio!u;e miskenning van zooeen is kortzichtig, een zeer Heit/aardige ontztg^ing van ontvankelijkheid voor het sc'i >one bij lemanschen.diehemalskuristenaar huldigden. Hij en ve.e anderen zullen ge il -ukwaardiger blij ren als de verpersoonlijking van een kunstrichting, die onde'g ng, met aan zienlijker vermojen tot kunstdaad, dan velen der tegenwooriligen, wier werken we, zij 't cLm ook met recht, nu preferabeler heaten. Er moet evenwel een richtsnoer blijven, hij het onderkennen vau valsch en echt in deu algemeenea gang der kunstrichtingen Het onderzoek naar de gemoti veeriheid in het ontslaan van een kunstwerk moet daarbij d; b-isis b.ijven. Dd kunst beoefend om de kunst, of de kunst beoe/end met het uit sluitende doel tot voortbrengen van knappe» benagelijke schilderyen, zooats van omstreeks het laatst der 18e tot aan het midden der 19e eeuw. Met andere woorden het natuurlijke ontstaan van kunstwerken uit den impulsieven drang naar schoonheid, die een menschelijke aandrift kennelijk doet zyn, of het maken van kunst mtt voorbe lachten ra Ie, die voortvloeit uit de weeUezuchs van eea gedegenereerd esthetische he.'chaving. Kijkdagen tot Maandag 3 Juni. W. STEENHOFP. llllllMinilllllllllllMIIUIlhjUIIIIIIIIIIIHIIlll beginnen met een lange reis te m iken, zoodat ik d« gelegenheid zal hebben, h-m goei uit te legden, wat ik allemail van hem ver A-acht. En dan zullen we een poosje naar buiten f;aan omdat hij dat zoo heerlijk vindt! en dan kunnen ivij samen ziju carrdidatiiur voor de eerstvolgende verkiezingen voorbe reider:.'' Ik waag l J te visgen: En zijn af keer van politiek, w a i denk je daarmee te beginnen1.'" Daar hou! ik heelemaal geen rekening rnee, ' ze^t Jeanne met een gelukkigen glim lach. Een man met zijn ga<en kanen mag geen afkeer vau politiek hebben. Daar moet hij overheen komen, en daar za' hij overheen komen, d w r van kunt ge verzekerd zijn! Ik reken er ze f'i op, hem van het grootste deel van zijn denk Deelden op dat punt af te bren gen. . Die zijn veel te ouderwetsch. G t moet weten, dat Bernard het type van een reactionnair is, van een man van tradities. Dat i« hij in a Ie iriogoüj^e opzichten, in de wijze, waarop hij zich kleedt, waarop hij zijn huis gemeu beld heeft, in de keuze van zijn vrienden ; dat is om zoo te zeggen de richting van zijn geest, van zijn gevoel zelfs. ... Ik zal dat alles Wel in orje maken. . " M.iar, k'ndlief, ... je hebt dien Bernard imni"rs lief?" O, wat een vraag... wat eea onzinnige vraii? ! . .. N'atuuriijk heb ik hèn lief! Wairom vraagt ge dat?" ., Te hebt hem lief, omdat hij i=, zooals hij is?. . Waarom ben je dan van plan lieni van top tot teen te veranderen?' Juist om-lat ik hem lief heb wil ik hem geheel en al gelijk heb oen a,iu mij u ideaal. wil ik, dat hij het geaeel en al waard zal zijn. dat ii zoo trotscb op hem ben... Maar bet, is al drie uur, hij zal wel dadelijk komen. Ik: zal ma.ir gauw wegga-.n ... als hij mij hier vindt, laat hij mij niet gaan..." Zij vertrt-kt en laat de kamer vol lichten leven Niet lang daaina komt Bernard Hij is ernstiger, maar toch straalt ook zyn gelaat van geluk, en al spoedig niet zóó gauw als .Ir-anne begint hij te praten over het gelie'Mc onderwerp. ,.Xij hal zoo'n ellendig leven met dien krankzinnigen man, dat ik diep medelij leu mei haar rad. Arm kir.dl En zij hal zoon ongelukkige omgeving, zij had niemand om h.i-ir iie waarachtige beteekeni.s van het leren bij te brengen... Ha-.ir moeder is een i* ot 'Ie vrouw, miiar bijna e.'en gek a's haar s.-:ti.i'>:i?:r,(>'i \va-. 7/j liotft Je;i:r,e een helar hel ij ke opvo <lin^ gegeven.. . Voortdurende (?rikkeiing van het -enu «vstelscl, aanwakkeren van «ie ijaeliii'id. - wi-rkeüjk. het lieve kiml niii-'t een buiteng.-'woon weerstand -«vermogen bc-,i!ten 0:11 riiet nog vee! meer op een «l wa'il«?po'-ir te ?ijn gcbraclit. .. Z If.s vóórdat ik lüiar het kreeg, inteie.sseei<le zij mij, als i-vüan l, die in groot gevaar verkeer Ie... Het d"n.i;bi"c',d van een rnen-ch te kunnen re',l,n b c|'; ;ii!j het eer-t t-r. haar a.i:ig;'troiken... II.i-.r verstand is (/p zoo'n be.r.ic!i"üjk.' wij-.e geleid, en zij in verstandig, /.eer \ er-t-atiolsg-zelfs .' \"an nature: heeft zij Het Jaarboekje, van Jos. ALB. TIIIJM 1907. L. C. G. Malmberg, Nijmegen. Voor de zes en vijf igste maal vraagt het Jaarboekje van Alb. T hij en thans de aandacht van den kunstminnenden lezer. Waar het den stichter reeds jaren rnoeft missen en waar het te staan kwam tusschen tal vaa nieuwe jaarboeken en annuaria, getuigt dat 56ste laargang" van groote levenskracht en moet het boekje wél veltr sympathie voor immer hebben verwor.-en. Ook dit jaar bevat het wederom vele en veelsoortige bijdiagen; bijd/agen die strekken zullen om de lezers naar iederen nieuwen bundel gretig te doen grijpen, bijdragen ook die wijselyker waren weggebleven. Vóirin staat het portret van mr. M. J.C. M. Kolkman, 111 der Tweed i Kamer en voorzitter der katholieke kamerclub, bij welke beeltenis een onbekende een van veel waar deering getuigend bijschrift levert en de verdiensten van dezen katholieken staatsman dankoaar herdenkt. Onmiddellijk hierop volgt het eerste der vier overzichten, welke de redactie zelf het meest karakteristieke gedeelte van het Jaar boekje" noemt en welke bet Jaarboekje altijd mg volgens de redactie.! maken tot een kostbaar monument dat de gefchieds:;hrij er van het katholieke Nederland eens zal te raadplegen hebben/' De redictie <?an het jaarboekje ecbat die overzichten blijk baar hooger dan ik. Dat ze voor den katho lieken lezer karakteristiek zijn in zoo/errp, dat zij een kijkje verschaffen op het geestelük streven en bereiken der katholieken op velerlei gebied, valt dankbaar te erkennen; maar dat zij iets meer zouden zijn, dat zij het Jaarboekje maken tot een kostbaar nioaiiment dat de geschiedschrijver van het katholieke Nederland eens za! te raadplegen hebbeu," dat ij, ii'en déplaise de redaciie, toch wat trop de bruit pour une omelette! Ik vermoed, dat de geschiedschrijver van later liever de boeken enz. zelf dan de beknopte opsomming daarvan in de Jaarboekjes zal raadplegen. Zulk een heksen werk zal dat waarlijk niet zijn. Met uitzondering van het poli iek overzicht door het Tweede Kamerlid A. C. A. van Vuuren, dat echter om zijn ongeë/enredigde Uitgebreidheid en den aard der samei stelling, meer een politieke stuJie werd en daar loor minder tl.uis behoort in het Jaarboekje, bete kenen de drie resteert nde o verzichten niet bijster veel. De E-rw. heer Knuif geeft in ?ijn overzicht van Godsdienst en Wetenschap" niet veel anders dan een beknopten catalogus der op dat gebied weinig talrijk versohenen werken, met hier en daar een citaat er (mschen en weinig van hem zelf di-n Eerw. heer C. P, M. vau Er fen borens werd reeds elders terecht opgemerkt, dat zyn muzikaal overwicht meer een uitvoerige ciitiek op de Antonius mis van Fhilip Loots is, terwijl het kunst over zicht door Gerard Btom meer de aandacht trekt door zyn weidichen titel: Geschiedenis van Woord- en Beeldkunsl" dan door zaakiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiimiiiiiminiiiiiinimMiiimiiiiiiiiiiimmmiHiiiim een zeer juist oordeel; maar ze hebben alles verwrongen, ze hebben bijna een zeiiuwpatie'nt van haar gemaakt, 't Is werkelijk ergerlijk, een vrouw met zulke saven! Maar Goddank, er is nog riets verloren!... Het is ongeloofelijk, het is aandoenlijk, zoo'n vertrouwen als zij ia mij steU. . , En haar ver trouwen zal niet beschaamd worden l Als ik haar nitt zoo innig liefhad zou ik mij nog tot haar aangetrokken voelen door de ge dachte aan de heerlijke hervorming, die ik in haar zal kunnen teweeg brea&ou. ... Zij heeft mij mo litf! Hoe zal ik mijn best moeten doen, rein en edel te woidi-n, om zooveel liefde waard te zijn!... Gij zult eens zien, welk een vrouw Jeanne over een paar jaar zal zijn, wanneer ik haar sirnak zal heb ben vereleld, haar naar gee-telijk evenwicht r;&\ hebben teruggegeven, wanneer haar in ner ijk leven te voorschijn geroepen en ont wikkeld zal zijn ' . . . Ik vraag mij wel eens at', waarmee ik zooveel gelui verdien l heb!... S el u eens voor, zoo'u rijken buigsainen aanleg te vinden, zoo te worden bemind wat alles gemakkelijk maakt en dan te weten, d tt men uit dit onvolmaakte wonder een meesterwerk '.a.1 kunnen vormen, dat men het om zoo te zegaen zal kunnen herscheppen. O, ge kunt ervan verzekerd zijn, dat ik haar g» en uur langer in dat verd rfulijko milieu zal laten, dat haur op den duur geheel aan mij zou ontrukken l Ik zal haar zoo gauw mogelijk daar vandaan halen!..." Je bent immers van plan, een lau^ertis te maken ?" ..Km Inge rei-i rni'ten? Gien denken aan ! Later misschien . .. Maar voor 't oogenblik zou dat iiiet te vereenigen zijn, met de p'annen, die ik voor haar heb gemaakt. Wij zullen builen gaan wonen, op mijn landgoed, in de Creu-;e, e-n heerlijke streek, lUitiu', ernstig, etil . . . Daar zal ik haar zachijes aan, latuzamerhan l,de denkbeelden bijbrengen,die zij noodig heefi. Zij heefi behoefte aan kalm'.e, eenzaamheid, stilte... en over eenigen tij'l zal ik; haar bij u terugbreng-m, dit lieve kind, rustig, gekalmeerd, in volkomen even wichf, gein-el en al #elijb aan uaijn id-aal . .. O, 't is bijna te heerlijk om waar te kunnen zijn ..'* Bernard blijft nog geruimen tijd zitten praten, en daarna vertrekt hij, met opgeheven. hoofd en schitterende oogen. De 011.la juJl'roii .v schudt hftroo J ilanellen jurkje uit, dat zij intu-schen hei ft afgemaakt; zij ilraait het naar alle kantenen btkijkl het .'(tl teeds-rieid, aUof lij er in gi ds chie rttdi 't een et' andere arm'; kindje in ziet spar telen. l).ui le^t zij het op haar sclnot, en n;e . een eenus-iins Ve,r!-!ufLe uitdrukking op haar ge'aat, ze^t zij aarzelend : 'rij zegt te'ker.s en telkens weer, d.it de li'-fie de groo;e h< rvormer is, gij zuil zeker wel gelijk hebben .. . Maar LU moet ge mij op een goeden keer ook eens uitlegden, waarom men-dun, die iemand liefiieiben altijd- il. n inile.'e willea her vormen, in nooit

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl