De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 16 juni pagina 1

16 juni 1907 – pagina 1

Dit is een ingescande tekst.

1564 DE AMSTERDAMMER A°. 1907.. WEEKBLAD <5L e r r e cL a. c t i e Dit nummer bevat een bijvoegsel. ?V a. :n_ J". 3D IE IK! O O. Uitgevers: VAN HOLKEMA & WAREMBORF, Keizersgracht 333, Amsterdam. Het auteursrecht voor den inhoud van dit Blad wordt verzekerd overeenkomstig de wet van 28 Juni 1881 (Staatsblad No. 124). Abonnement per 3 maanden ...... . . . f 1.50, fr. p. post f 1.65 Voor Indiëper jaar, bij vooruitbetaling mail 10. Afzonderlijke Nummers .aan de Kiosken verkrijgbaar ...... 0.12'/2 Zondag 16 Juni. Advertentiën van 1?5 regels f 1.25, elke regel meer. ...,.? 0.25 Reclames per regel , ,...?0.10 Annonces uit DuitsclilanJ, Oostenrijk en Zwitserland «orden uitsluitend aangenomen door de firma RUPOLF MOSSE te Keulen en door alle filialen dezer finna. De prijs per regel is iOffeamg. De ingekomen ontwerpen zijn van 17 24 Juni, dageïyks tentoongesteld in de vergaderzaal van het genootschap Archi tecture et Amicitia," gebouw Parkzicht", Stadhouderskade beek Tiobbemastraat, te Amsterdam. ;' RAPPORT. In handen der lury werden^gesteld 63 ontwerpen drageade de volgende motto's: 1. Aan veijnzen enz.;; .2. Voorstad; 3. Driehoek en paseer ^geteekend},; ,4.iDriehoek met verlengde 'basis v(geteekend) ; 5. Mes souvenirs, 1. Eigen haard.; 7. Daar gaat hij weer voor niets;; -8. Oost West, thuis best ; 9. T, H. .S.:; 10. Nieuwwijk ; '11. Twee driehoefcenv(geteeKend);; 12..Rjj ea huis; 13. Illusie;; 14. G. R. ; 15. Drie hoek in cirkel (geteekend); 16.D. O..B.; 17. 4652; 18. Vif; 19.5T^20. Mpha;.21.>0ostbest thuis best (in schrijfletters,);^. At Home; 23. Salome ; 24. Economisch;; 25. lück auf; 26. Spes bona^2T.C.:;28.8.JH[.,B;; .29. Burgerdeugd; .30. &. T. E. .M.; : 31. Rijenhuis; 32. Drie cirkels^geteekend); : 33. Driehoek in cirkel ((geteekend); 3.4. -Anker (getekend); m. ; 36- Mari,anne ; 37. Maes ; 38. E. K . J1..-; 39. Iets _ anders ; 40. Vierhoek in.eir.kel (geteekend) ; 441. Kees; 42. Jo ; 43. Pas 'begonnen; 44. Vita ? breyis, ars longa ; 45. E. K. I. T..; 46. iHuis; 47. Grasmaaad; 48. .Bouwstof; .,49- Driecirkel in een grooten. cirkel ,(gei teekend) ; 50. Passer <en teekenboek in .«irkel (geteekend) ; 51. Home (met cirkel) ; .52. Home; 53. Mei; 54. Licht -en lucht; ,55.1 Drie cirkels met driehoek (geteekend); 56. : L'art ; 57. Een begin ; .58. l)e woning; .59. ,Twee driehoekea (geteekend);; 60. Duo; 61. De Groene; 62. Deidkoenei(in 'Lauwerkrans); 63. Het had; der aarde is 'De, jury begint vast te «.tellen 'dat ,h\j tde ingekomen ontwerpen v«eil vverdien>atelijk .werk is, dat den inzenders .allo teef:, aandoet. Enkele der ontwerpen waren .echter zeker in portefeuille gehouden, wanneer , de inzenders over «enige «e>ftóititiek i. beschikten. Met instemming aam ide.fftfry .waar dat verschillende .ontwer pers .«rastig gestreefd haddea in kunne indeeling Jets anders te lever&n dan k»wen .van , het banale suite-std.«dL De Jur,y heeft echter gemeend geen ontwerpen v.aor eene bekroning te kun nen «o&rdragen. De uit artistiek «ogpuort (beste . ontwerpen immers wanen niet voor <de (beschikbare bouwsom uit te moe ren, tiindanks. de bijgevoegde begrootiagea het tegendeel .zouden willen uitwijzen,, of wel ibod^n /zij ,gaen geriefelijke iadeeling, terWiijl.de meöet economische plaanen niet .aap ^gepaste «esthetische eisenen beantwoorden, (Ook voldeden meerdere ontwerpen inist aap de eisenen der Amsterdamsche .bouwverordening. Toch Haag .dezfl prijsvraag geenszins mislukt geooetnd .worden, Verschillende der ontwcftrjpen ijmmers waren door eenige omw#rj£iiig.aanmerk«3ljjk te verbe teren en aan het jpsogrammg, beantwoor dend te makten. Na eene eet«fce schifting der ontwerpen l&wamen voor nadere beoordeling in : opmerking de «u* werpen No. 4, 10, 16, 20, .23, 38, 39, 47, 51, .§4, 55, 63. ;Bg nadere schifting Weef hiervan een leitaf /mr : 16, 20, 23., ,38, 47, 63, welke ontworpen, zonder eea yoüedige oplos sing s^wi de in hét programma gestelde eifichen te brengen, beschouwd mogen warden («Js de zes beste der jngekome» antwoorden, die het meest het pro gramma iftabij komen. Geteuik jïiakende van haar recht de voor prjjzw beschikbare gelden naar goedvinden tte verdeelen, besloot de Jury aan ieder dezer ontwerpen eene premie als blijk vflB waardeering toe te kennen. De jury heeft daarbij aan elk dezer «uiwerpen toegekeod ?40. en deze som verhoogd al uaar gelang een dezer ont werpen zich bovendien onderscheidde door l o. bijzondere «esthetische hoedanigheden, 2o. economiaehen opzet in ver band met débeschikbare geldsom, of 86, gerietejijke indeeling. Voor elk dezer punten werd de premie met ?20. ver hoogd, De «indconclusie luidde, dat ondanks elk dar ontwerpen der Jury ook tot op- en aanmerkingen aanleiding gaf, zou worden toegekend aan No. 16. D. O. B. en No. 23, Salome : Wegens den economischen opzet en geriefelijke indeeling, elk eene premie v*n ?80. JTo. 47, Grasmaand, Wegens de feriefelyke indeelingen e bijzondere aesthetische hoedadigheden . ?80. No, 63, Het hart der aarde is van goud, met het oog op de aesthetische ver dienste ?60. No. 20. Alpha, wegens den eco nomischen opzet . .. ?60. No. 38. E. N. U. P. ... ?40. De inzenders dezer zes ontwerpen worden verzocht aan de firma Holkema & Warendorf, Juitgevers van De Amster dammer vergunning te geven tot het openen hunner naambrieven. De Jury H. P. BERLAGE Nzx. W. KROMHOUT Czs. J. H. W. LELIMAX. J. W. C, TELLEGEN. J. VBEIIKUL INHOUD: VAN VERRE EN VAN NABIJ : Prijsvraag voor een woonhuis. De staatkundige toe stand. De Rotterdameehe misère. Maat schappelijke misstanden, door E.van Gendt. Het nieuwe Rotterdamsetie havenplan en de ... gemeente-financiën, door P. FE Uil. LETON: Milieu's, II. Naar het Engelsch, van Grace Ellery Channing. KUNST EN LETTEREN: Over Maupassant, door R. van Genderen Stort. Een gewichtige beslissing, door dr. J. B. Schepers. VOOR DAMES: De herdenking van het 25-jarig bestaan der Vereeniging ter behartiging der belangen vaoa jonge meisjes, door Joh. W, A. Naber. ALLERLEI, door Caprice. UIT DE NA TUUR, door E. Heinaans. Laet ons gaen naer Betleëm, behoorende bij de prijsvraag voor Nederl. liederen in den volkstoon", muziek van P. Jos. Vrankeo. Tentoonstel ling der werken van dr. P. J. FLCuypere in het stedelyk museum (meubelen). Het Vredespaleis, door prof. Carel L. Dake. Portret van ;K. Andriesse, f. Derkzen van Angeren en Aerts (bij Schüller, den Haag,<i. Plassctvaert. Amerikaanse indrukken, door J. T. Brieyen uit Nieuw-Nederland, door A. M. S. te Laer. Openbare Leesmusea en Volksbibliotheken, door dr. H. E. Greve, beoordeeld door Bymholt. FINA.NCIEELE EN OBCONOMISCHE KRONIEK, door Alex. J. Hendrix en V. d. S. - SCHETSJE. INGEZONDEN. DAMRCJBRIEK. SCHAAKSPEL. AD VERTENTIËN. HHHIMiniHMIHIUMIIHtllHIUMItlllllHMIIIMIUIIHIHIM De Staatkundige toestand. De uitspraak der Staten-verkiezingen in Zuid-Hölland, gevolgd door die in de andere provinciën, is weinig minder dan ?een vonnis «oor de liberale partij. Een vonnis van tijdelijke onttrooning, zóó duidelijk, dat het niet kan worden misverstaan. Hiermede zt|n grondwetsherziening en dus ook die zoete duive harer politieke arke, dat donzige blanco-artikel, naar <de maan. Ons voegt het daarbij meewarig het hoofd Ie schudden^; tot diepe droefheid «ehter kan het on« niet stemmen. Wij geyoelea ons ten deze zonder schuld. Hoe herhaalde maien hebben wij ge waarschuwd reeds bij het geknoei vóór de verkiezingen van 905, vervolgens tijdens het bijeenscharfelen van het Borgesius-atelletje als kabinet, steeds er op aaadringende dat links .zich niet zou leeneo tot de fatale sJimmigheidjestaktiek, welker voorstanders den politieken bodem nooit te moerassig zullen achten, of zij probeeren nog wel voor hun zelf of hun vrienden er een regeeringshuisje op te timmeren. Hoe was het toen, waar zij, ouder een onmogelijke verhouding van Eerste en van Tweede Ka.rn.ef, tot regeeren genoodigd werden, plicht geweest de porte feuilles te weigeien, tenzij op het pro gramma grondwetsherziening tot het beëindigen van verwarring als eerste, en zoo goed als eenige eisch ware ge plaatst. Maar ach, daarvoor had iemand van karakter aan het hoofd vóór of achter de schermen moeten staan, een van Thorbecke's belangeloosheid en wilskracht, van diens waarheidszin en hoog beleid. En in dit opzicht zijn de dagen van thans zoo armzalig voor de liberale partij! In ieder geval men heeft deze gele genheid laten passeeren; wél de porte feuilles aangenomen met de kinder achtige toezegging van grondwetsherzie ning over vier jaar als ware het negental zichzelf niet alleen onbewust van zijn eigen karakter-slapheid, maar ook van het roemloos einde dat hun ondernemen hebben moest. . Deze zelfde lafhartigheid hebben wij E.U in 't begin van dit jaar nog eens zich zien herhalen. Nu zelf door de Eerste Kamer tot aftreden zich genoopt ziende, waren de heeren alweder zóó belust op de portefeuilles, en om nog zoo'n beetje in het klein zaakjes te doen, dat zij zelfs Staal lieten schieten; zonder den vader 'van hun ontslagname maar op nieuw hun zetels bezetten, en al weer met een grond wetsherziening in 't verschiet, in plaats van als eerste voorwaarde; zoodat zij het Nedeiiandscae volk van links, niet eens tot de politieke warmte brachten, waar voor het anders dan bij Statenverkiezing vatbaar is. Ook deze gelegenheid heeft het kabinet laten voorbijgaan en nu is het uit. .Zeker, het is mogelijk, dat zelfs na liet door de Staten-verkiezing uitgesproken vonnis de negen ridders van de droeve figuur het nog zullen lusten eenige maanden te pronk te staan, als zoovele .parodiën op heusche Excellenties omringd door hunne getrouwen," waar onder er niet n is, die in het vlaminsnd vuur van verheven plichtsgevoel met de .noodige gestrengheid hen in het openbaar heeft veroordeeld, als benadeelende het belang van partij en land. Edoch dit allerergste, van nu ten derde male, en dat na deze kiezerauitspraak, nog porte feuilledrager te willen zijn we zul len den tijd afwachten, waarop wij zoo iets manlijks te constateeren hebben. Dat de Kerkelijken zich bovenmate verheugen over den afloop van dezen verkiezingsstrijd, zal wel niemand ver wonderen. Voor den eersten tijd is hun regime het eenig mogelijke geworden. Zij behooren thans, desnoods met Kamer ontbinding, de Regeering te aanvaarden. Hun daartoe de gelegenheid te openen, hen daartoe te dwingen, is constitutioneele plicht. Zeker is het mogelijk, dat ook dan weder zal blijken, hoe de uitslag van ?een nieuwe kiezersvolk-stemming niet beantwoordt aan dien, welke thans de .Staten-verkiezing heeft gegeven. Goed, dan -zullen zoowel rechts als links te beter inzien, dat een grondwetsherziening tot zuivering van een door uilen, be halve v. Houten veroordeeld kiesstelsel volstrekt noodig is. Want hier ligt des Pudels kern, die de Kerkelijken bij ;dit, hun overigens rechtmatig victorie-gekraai, maar liefst niet waarnemen; althans geen woord daarover tempert hun lofgezang. Wederom is bewezen, dat Nederland ?ook bij de stembus een Christenland is," roept de Rotterdammer uit, wanneer het zich maar vrij kan uitspreken " Welzeker, Nederland dat zich vrij mag uitspreken, onder een kiesrecht hetwelk 400.000 burgers den mond snoert! En dan bij een districtenstelsel, dat het platteland, in het algemeen en vooral voor de Eerste Kamer, zoo onrecht vaardig mogelijk boven de steden be voordeelt!! Of Nederland, in den zin, waarin De Rotterdammer c. s. dat zoo gelieft te noemen, Christelijk" is, zal te eenigertijd nog eens bewezen moeten worden, maar dit is zeker, dat juist de Christenen zelf, blijkens hun onwil om een zuiverwerkend nationaal kiesstelsel te geven, de laatste zijn om aan de politieke Christelijkheid" van 't ATederlandsche volk te gelooven. Er bestaat dus inderdaad wel eenige reden voor de Christelijken, vooralsnog die bescheidenheid te betrachten welke als den aard van hun wezen moet kunnen worden beschouwd. Maar hierover te deuken past den liberalen wel het minst. Dezen hebben zich te verdiepen in het voor hen zoo beschamend geval, dat hunne leiders, twee jaren lang, zelfs bij de zeldzaamst aangeboden gelegenheid, verzuimd hebben, grondwetsherziening en kiesrechthervorming te eischen, als ware in zulk een herziening en hervor ming niet de eenige mogelijke redding gelegen uit het moeras, waarin men steeds dieper zinkt. De Rotterdamsche misère. Eigenlijk hebben wij nog een appeltje te schillen met den waarnemenden redacteur van de N. R. Ct, Maar laat ons niet al te wreed zijn. Wie staat daar na den afloop der eerste verkiezingen voor de Prov. Staten erger stuk geslagen dan deze journalist, die in bluf op zijn stad, in grootspraak over zij a vrijzinnige" candidaten, in onbekend heid met de politieke gesteldheid der kringen voor welke hij schreef; in van bombast klinkend verkiezingsidioom, al zijn cornuiten eens een lesje zou geven. Arme vogel te vroeg ontkropen aan het nest. Zijn laaste wijsheid gaf hij 's avonds vóór de verkiezing, verklarende dat wij niet zouden weten, hoe de socialisten nog iets anders dan de antithese zien, en dat wij niet begrepen hoe het een OM(Wiberaal en een socialist om 't hart is, als zij elkander ontmoeten... buiten herstemming in anti-clericalen strijd. "Wij werden te oud om zulk een geweldig terrein te overzien. Te oud zelfs om een oud-liberaal bij te houden in zijn vlucht! Maar de man heeft dien dag extra sterk gedacht. Trouwens hoe kon dat anders, het was de laatste dag voor de verkiezingen. En nadat hij aan ons artikel: Geen leugens, eerst een artikel tot waar schuwing zijner lezers had gewijd, schreef hij in den namiddag nog een stuk; alweder tegen, het Groene Weekblad", omdat wij gezegd hadden: in anti-clericalen strijd hebben socialen en vrijzinnigen te samen ón belaag. De vryzinnige kiezers te Rotterdam mogen het hier ter stede niet op een herstemming aan laten komen, in de gedachte, dat dan de socialisten hen wel zul en helpen. De socia listische taktiek is doorzichtig ggnoeg. Zij hebben, voor zich, natuurlijk hoop, op een of andere wijs, by stemming of herstemming-, een of enkele hunner partijgenooten in de Staten te brengen. Aan die zeer enkele stem men hebben zij niet veel, lierer gelegd niets, wanneer in de Statenvergadering zelve eene besliste meerderheid is. Evenwel, een, twee socialistische leden in de Staten beteekenen . heel wat, wanneer die twee tusschen twee groepen, welke elk eene minderheid vormen, boven op de wippJank komen te staan. De socialisten zien dit, terecht, zelven ook zoo in. Hunne meest voor de hand liggende herstemmingstaktiek moet dus deze zijn in Het Volk meenden wij reeds iets te lezen, dat op de waarschijnlijkheid van het volgen van zulk een taktiek wijst dat zij de par tijen, die bij de eerste stemming het minste succes hebben, bij de herstemming zullen steunen. Waaruit, wat onze partyen betreft, weer dit valt af te leiden. Kregen onze partijen in Zuid-Holland bij de eerste stem ming klop, dan zuilen de sociaal-democra ten ons bij de herstemming precies zooveel steunen, dat noch onze partijen, noch de rechter partijen in da Statenvergadering meerderheid hebben. Winnen wij bij de eerste stemming zooveel zetels, dat enkele, bij de herstemming erbij gewonnen, ons in de meerderheid zouden brengen, dan behoeven wij by de herstemming op steun niet te rekenen. Altijd zullen de socialisten en het zal van hun kant beschouwd mooi ma noeuvreeren zijn het zoover trachten te sturen, dat in de Staten-vergadering hun n, twee mannen den doorslag geven. Of een rechter of een linker man naar de Eerste Kamer of in het college van Gedeputeerde Staten zal worden gekozen, hangt dan van hen af. Elk voorstel in de Statenvergadering, waarbij de kerkf lijke tegenover de vrijzinnige partijen komen te staan, kunnen zij dan doeu slagen of duikelen. Hun positie woidt dan behagelyk. Maar hieruit blijkt tevens van hoe uitne mend belang het is, dat de vrijzinnigen by' de eersta stemming hunne candidaten ver kozen trachten te krijgen. Gebeurt dat niet, dan spelen de sociaal-democraten mooi weer. En de kerkelijke partijen lachen na afloop. Zij verloren wel hunne meerderheid; maar wij bleven niettemin minderheid. Onze veld tocht bleek mislukt. Alles is er dus aan gelegen, dat wij bij de eorste stemming onzen slag slaan." Men denke .zich in dit geval eens goed in. Een socialist met een behayelijke positie met zulk een behagelijke positie in... de Staten van Zuid-Holland ? waar bleef het polderheil!! Nu zullen wij op deze hoofdzaak, door onzen verkiezingsmatador hier in het licht gesteld, niet verder ingaan, maar wij willen toch vragen: hoe was het mogelijk, dat hij dezen sleutel tot het anti-socialistisch verkiezingsprogram in zijn zak gehouden heeft tot den avond vóór de stemming, en dat hij waarschijn lijk nog vergeten zou hebben hem daaruit te voorschijn te halen, hadden wij door ons artikel hem niet tot deze vlotheid verleid. Een klein beetje ijdelheid, moge men ons vergeven, maar hebben wij niet alle recht er op te wijzen, dat wij de Rotterdammers voor nog erger teleurstelling hebben bewaard door althans zóó tijdig te spreken, dat hun verkiezingsleidsman hen nog, zij het dan ook wat laat, zulk een hoofdmotief kon mededeelen om hen tot een marcheeren naar de stembus, in etormpas" en in dichte gelederen" te nopen. Hoe tragisch zou zonder dat de -uitslag wél zijn geweest? Toch geen enkel woordje van dank ontvingen wij tot dusverre van de N. Rott. Ct. of haar vrienden. Ja wel, zoo leeft daar ia ons een stil verwijt... Men heeft ons miskead. Maar wij zijn bereid dit te vergeten. De redacteur van de N. Rott. Ct heeft al zóó veel leed ondervonden, wij willen zijn last niet verzwaren. Daar staat hij met beide voeten verzonken in de Rotterdamsehe misère, dragende bovendien zijn eigen misère! Men gunne hem den tijd een weinig te bekomen en in dagelij ksche oefening zich te ontwikkelen tot een degelijk, waarnemend en nadenkend journalist. Maatschappelijke Misstanden. (Het lokken van jongelingen op den kinderl{jken leeftyd voor de landmacht). Geen terugdeinzen voor do waar heid, omdat zij in den prikkel haar kenmerk en tevens haar vermogen tor opwekking en genezing behoudt, (Gr.oEX VAX PKINSTEKEB.) In dezen lijd, waarin het zoo uiterst moeilijk is voor ouders om hun jongens bijtijds aan eene betrekking te helpen, ligt het voor de hand, dat door hen ook gretig wordt ingegaan op daarop betrekking heb bende ad verten tien en mededeelingen door of vanwege een departement van algemeen bestuur uitgevaardigd. Dat daarmede intusschen uiterst omzichtig te werk gegaan moet worden, blijkt overtuigend uit het volgende. Een van de belangrijkste, maar ook een van de moeielijks'e zaken voor een legerbestuur is het voorzien in de behoefte aan een geschikte kader onderofficieren en kor poraals. In Nederland tobt men daarmpde, sedert geruimen tijd, in het bijzonder. Noch uit de vrijwilligers 1^ noch uit de militie, noch door middel van het reservekader kan het noodige getal op verre na verkregen worden, zooals de afgetreden minister van oorlog nog in December 11. aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal verzekerde. In deze omstandigheid nu wordt aanlei ding gevonden tot het instandhouden van eene militaire instelling, waarbij jongelie den eigenlijk kinderen worden gelokt^ die, na eenige opleiding, zelfs op 16-jarigeu leeftijd als korporaal bij een der regimenten infanterie kunnen worden ingedeeld. We hebben hier speciaal het oog op het Instructie-Bataljon gevestigd te Kampen. Niettegenstaande deze inrichting in hoofd zaak ten doel heeft opleiding tot korporaal» ontziet men zich niet o. a. in dagbladen aan jongelieden niet alleen verschillende graden in den onderofticiersstand, maar zelfs officier worden voor te spiegelen. En dat, niettegen staande dit laatste in de werkelijkheid eea, uiterst klein percent bedraagt, Het heeft menigeen verwonderd, dat aan bedoelde jongelieden niet tevens een goed huwelijk wordt in uitzicht gesteld. Meu had dit zelfs op gezag kunnen doen. Het Tweede Kamerlid de heer Melchers toch vestigde^ er in het jaar 1901 de aandacht op, dat het leger aan sommigen een carrière geeft en daardoor de gelegenheid om (dank z]j het dragen van uniform) een goed huwelijk tedoen. Hoe dit intusschen zij, het groote» belang, dat het hier geldt, eischt, dat door de militaire autoriteiten in deze klare wijn wordt geschonken. Nu loopt menig ouderpaar en jongeling er in en blijven bittere teleurstellingen niet uit. WerJ op dit belangrijk onderwerp reed* de aandacht gevestigd in het tijdschrift De Militaire Gids, na dien tijd heeft de> zaak een wending genomen, die in hot bij zonder de aandacht heeft getrokken. Niet minder toch, dan een der divisie-comman danten, de generaal-majoor de Meester, vaardigde een rondschrijven aan de korps commandanten uit, waarin o. m. het vol gende voorkwam: Bij het korps, dat ik vóór mijne benoeming; tot divisiecommandant heb gecommandeerd, werden de van het Instructie-Bataljon over geplaatste korporaals eerst na eenigen tijd over de compagnien verdeeld. Ondanks deze voorzorgen en het meerdere toezicht dat daardoor op hen werd uitgeoefend, liet het gedrag voor een groot aantal te weuschen over. Mijn bepaalde overtuiging is, dat het brengen van die zeer jeugdige elementen ia den troep, zoowel voor henzelven als voor het geheel nadeelig is 2) en ik heb daarbij vooral het oog op de, ik zou bijna zeggen kinderen van 16 a !61/2 jaar, die met eenig: gezag bekleed, bij de regimenten worden overgeplaatst. Alleen zij, die een zeer degelijk karakter hebben, komen terecht; een betrek kelijk groot aantal gaat verloren. 2) De> overgelegde rapporten bewijzen m. i., dat die meening niet overdreven is. En niet alleen, dat zij persoonlijk verloren gaan, maar zij doen ook groote schade aan de krijgstucht bij den troep." Een troepenofficier teekent in een zeerlezenswaardig artikel over dit onderwerp o.a. het volgende aan: We mogen waarlijk den generaal de» Meester wel dankbaar zijn, dat hij in kwa liteit, eens zoo den vinger heeft gelegd op> een zieke, we zouden gerust kunnen zeggen rotte plek 2) van onze legerorganisatie. 3) Nu de maat begint over te loopen, zijn 1) Omtrent he6 gehalte van den Nederlandschen vrijwilliger, lichtte de minister Staal in December 11., voor de zooveelstemaal, een tipje van den daarover hangenden sluier, op. Hij verklaarde toch, dat in elf maanden van 190(5, op eene sterkte van pi. m. 13-50 vrijwilligers bij de cavalerie, niet minder dan 109 man het leger hebben verlaten. Het waren minderwaardige individuen, welke eerst htt handgeld aannamen, zich een poos Heten oefenen en dan deserteerden of stalen. Zijne excellentie heeft intusschen het leger aan zich verplicht door het in het leven roepen van een nieuwe instructie op de werving, waardoor misstanden als deze by de vrijwilligers, in den vervolge, niet meer mogelijk zullen wezen. 2) Wjj cnraivèeren. 3) Vergelijk dagblad De Telegraaf van 21 October 1906.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl