Historisch Archief 1877-1940
No. 1564
D E - A M S T- E R D A M M E- II W E E K B L 2\ D VOOR NEDERLAND.
3
dien vooruitgarg, in dien wedloop van het
wereldverkeer, en zegt: j*, het ziet er
dreigend uit voor 't budget, maar dat moet
zich op de een of andere manier regelen.
Hier mogen we niet aarzelen!
- Maar juist die een of andere manier,"
wordt etn grooto moeilijkheid! Want er
zijn nog endere eischen dan die van het
\erkeer. Ouderwij-», armenzorg, openbare
6pzondheid werkt loozenvem kering, salaris,
alles dringt naar uitbreiding, verhoo.;ing,
invoering', en men kan en mag zich daaraan
op den duur niet onttrtkkep, zonier het
nageslacht eenvoudig'een onmogeliiken toe
stand na te laten, en al te erg te zondigen
tegen den vooruitgang op elk gebied.
Maar dan mott er ook een andere ver
houding komen der financiën, en zal Rot
terdam, wier budget uuoplraait voor reus
achtige uitgaven waarvan het fjehwle land
profiteert, ook sjoedig en belangrijk mér
door don Staat gehulpen moeten worien!
P.
Maupagsart eft un tr
srenarquablenrn'Mliere, un Hos charmant coiteur denouve.les,
mais uu styliste, ttn grand crivain, ncn, B on!"
AldusEdrnond d- (jroncourt.l)E/enwel komt
het ons voor, dat deze uitspraak veire van
juist is en dat, integendeel, de meerderheid
van Vlaupas-ant boven de Gonccurts onbe
twistbaar mag gehteten worden. Waut waar
de etn kl 'iue romans en kleine norellen
echreef iii den grooten ftyl der klassieken,
daar vermochten de andereu slecht?, behoed
zaam en tauwieiet, in kostlijk bearbeid
proza, werken saaien te stellen, gaver, wie
yal het ontkennen en breeder van opset vaak.
maar waari i de bestan Ideelen van algetneene
meuscht lijk held, die het karakter der klas
sieke schepping vormen, ten eeneinale af iveiig
zyn.
Onder klassieken styl dus verstaan wjj niet
den rtetorischen rtiyihuaenxwaai, die, als
-navolging der schooue, oorspiongouivere
klankmaat van het oude tieurspel en helden
dicht 'ele eeu wen de scheppin gen der dich i'ren
in zijn strakke, schoon statige en luisterrijke
kleed, gevangen hield, maar den
onnavolgbartn voi m, die, als onafscheidelijken inhoud,
een of ander e emect der universeele
nenechelykheid besloten houdt.
Hieruit volgt, dat elke klassieke gestalte
noodzakelijkerwijs symboliecl if; inderdaad,
de neiging of eigenschap, die de kunstenaar
in hem uitbeeldt, is er geen, zooals zij in
dien eenen, bepaalden persoon alleen kan
waargenomen worden, neen, zij is, om zoo
te zeggen, de quintessens der homogene
neigingen of eigenscoappen, gelijk die in a Ie
men chen, bepaald door hun individueelen
aard en de gesteldheid der omgeving, mm
of meer aanwezig zijn.
Wij zien in bet wetk van Guy de Mau
passant welhaast aan alle personen dit merk
van type ingeprent, dat hun bijzondere
beduidenis tut algecmener zin verheft: hetzij
Boule de huif en Rachel uit Mademoiselle
JFifi, in welke beide primitieve n Uuren het
patriotisme op de zui erste en edelste, immers
door zijn spontaneïteit, de aanctoenüjkste
wijze tot uiting komt, heuij Jeanne uit Uiie
Vie, dat meesterwerk van streenen eenvoud en
doordiingenden weemoe i, Jeanne, de nederige,
liefJerijke, die in den droeven loop van haar
grijze leven de blijde idealen, waar die in
haar onwetende hart eens heerlijk bloeiden,
verdorren ziet en vallen, de een na d'ander,
zianeheeld in waarheid van de tallcone le
vens dier zwakken en aruien, jammerlijk
kwijnerd in hun verlatenheid en die het
wreede leven met verwonderlijken voorkeur
te geeselen pchynt, hetzij el-Aaii, die prach
tige belichaming der zelfzucht, die personen
en omstandigheden dienstbaar maakt aan zijn
matelozen hunker naar de zoo begeerlijke
genietingen des stoffeiijken leveas, het klin
kende gou l en de schoone vrouwen, hetzij
Montieur Parent, de tragische sukkel, die,
zgn geluk vermorzeld, zijn lamme leven in
den walm van koftiehuizen doof1, hetzij de
de burgemeester uit La' petite Rcque die
aangrijpende stulie van den s:oopenden
arbeid der wroeging in een brute natuur,
hetzij AndréMariolle uit M o re Coeur, dat
andere meesterwerk van Maupassaut, datiijk
en fijn doorwrochte mannenhart, dat zijn
vo!Kdige en hooggestemde liefde ijdellijk schenkt
aan een vrouw, die, haar verstandelijk waar
deerend, door haar luchie karaiter, haar niet
voeden noch looi en kan en zoo heel de bonte
en drokke menigte, die achter deze en andere
hoofdpersonen in het om ?angiy'k ka Ier van des
schrijvers arbeid zich beweegt en verdringt.
typen, neet een enkelen jenoetrek geteekend
eoms, potsierhjk, deerniswtkkend, hatelijk,
aandoenlyk, komisch in hun treurrjii, tragisch
in hun joel, boeren, deeri.en, penneliklser?,
geestelijken, losbollen, Noiniandische
landdelliedeh, were d-:che vrouwen,
geesteskianken met schrikwekkend voork(mtn.
Het leven van alle dag, waar het woelt
om ons heen in dlüzenderlei
verschyningsvo:men, al wat er erbarmelijks en nobels heeft
in de geheimste gchuilhotken van ons hart,
Maupassant betrapte het telkens en teltens
weer, beeldde het uit, dat het levend en sid
derend en bloedwarm voor ons bleef. Die
bgzondeie rapheid en vastheid en helderheid
van waarneming, dat plotteling en diep door
dringen in het karakter eener persoon of
gebeurlykheid, die onvergelijkelijke zekerheid
van te verwerpen al wat overtollig is
en het oorspronkelijke, het ess, niieele
ver? fluisteren moet of verwateren, die gelukkige
afwezigheid van alle van buiten aangebrachte
moraal, zoo, dat de gerechtigheid vo gt uit het
wezen der dingen zelf, verklaar^ den stetken,
diepen indruk, dien schier elke vertelling in
: ons slaat.
Niet als by Zola bij voorbeeld, in La Joie
: de Vivre, dien analytischen roman by
uiti.e} ^mendhéid, een der schoonste door *.ijn
mach' t'gen zwaarmoed en treflVlijke samenstelling
! van den Meester, was bij Maupassact de
l:psychologuche analy;e gelijk een scalpel,
i dat het ragge weefsel van het zieleleven
ontt wart, als gold het een anatomisch geval.
i Die verstandelijke onüding is de oorzaak,
'dat het dieper zielsgebeuren ola veelal
ver|jborgen bleef; de inluitive rtde van
Maufcjpas^ant daarentegen, subtieler van aanleg,
vermocht 'ot die wondere roerselen dcor te
dringen. Ij liet dus waar, dat Maupassant
niuimer die hoogten van dramatiek en epiek
bereikt heeft, waartoe Zola in zijn meest
gracdiosa werken te stijgen vermocht, in
tegendeel draagt Maupassants uitnemendate
arbeid van dieper en rijker leven*inzicht
blijk, dan waartoe zich te heffen de Meester
wel bij machie was.
Velen dergenen, die over Guy de Mau
passant geschreven hebber, besloten tot een
volstrekte onpersoonlijkheid als kenmerk van
zyn ktn.st. 2)
Intu^schtndient men omtrent het vraagstuk
dier onpersoonlijkheid zich wel te veistaan.
Flaubni leerde, dat, ter wille van een
htrmonisciier samenhang, de romanschrijver zijn
persoon ijke meeningeti uit moest sluiten dat
wil zeegen, in zooverre hij gewoon was die
meenii.uen buiten den verhaaljmng om in den
verhaa ^ang ia te lasechen, aldus gelijken!
een nt,.swy3 iemanl, die af en toe van achter
de Cuu. 'sen l et tooieel betreedt en, het spel
der acti'urs*>nderbrekend, zich veroorlooft zijn
betrekkelijke schatting van het leven, dat sieh
daar af peelt, ten beste te geven. Des schrij
vers persoonlijk inzicht bleef dus bestaan,
?<!-,.hQU kon het anders? maar, in stee van
"J"at inzicht grofweg in breedsprakige
tusschenkomsten te formuleeien, gelyk de romantiek
we! p'acht te doen, bem .eide hij zie i het aan de
feillooze, aan alle gebtur immanente
Alwijslieitl onderdanig te stel'en, zoodat zyn
persoonly'kheid, raachtiglijk beheerscht, waar hij
zicti niet rechtstreeks uiten kon, als een
? mystieke toon in zijn oogen^chijnlijk starre
en koele blad A (ja te zingen kwam.
De onperfounlykheid in het algemeen
en van Maupassant in het bij ouder is
dus niair betiekkelijk, zooals al; wanneer
er waarlyk van oopersoonüjkheid sprake kan
zyn, dan is, met het vaststellen daarvan,
het voi.nif over het werk gericht, aangezien
het immers de persoonlijkheid is, die van
een kunstwerk de bijzondere waarde bepaalt.
Wij veroorloven ons dus den absuluten
zin door deüheeren aan de
ODpeisooulijkheid van Maupaesant gehecht, telaker, wijden
bepaaldelijk op het be ache ij ie de/ier regelen
vau Pellissier ter aangohaahie plaats :
U est absolument iinpersonrjel. Nuïautre
sintlment chez lui que Ie pla'sir Je retiacer
les tres qul passent dans Ie champ de sa
vision. 11 les retrace, exempt d'amonr et
de hain», (Sif1. v. G. P.) avec une h'délit
tuut o^jective, gans que ie'irs peines ou
letirs joiei l meu ent, sans qu'aucune
platitude l'écoeure, sans qu'aucune vilenie
t'inrfigub" (Sic. v. G. S.) 3.)
Mtn leze aandachtig en onbevangen Une
Vie bijvoorbeeld en elke bladzij fchier van
dat meesterlijke boek zal den lezer van de
zotte valschheid dier uitspraak'inniger over
tuigen.
Talent robus'e plu'ót que fin" verklaart
Lanson4), robuust in den -dn van grof, wel
te verstaan, en de/.e schromelijke onjuis'heid
is niet de eenige in de twee bladzijden,
waarin de geschiedschrijver getracht heeft
een beeld van dezen genialen ainleg te ont
werpen. Dat in talrijke novellen en in frag
menten van zijn romans zekere grove
kraehtosten atie en brutaal cynisme behaaglijk wordt
uitgestald, het valt niet te mi-kennen, maar
wie mede door de dsei nis volle teederheid is
ontroerd, gelijk die in het aanzienlijkst deel
van zijn werk zich ontvouwt, zal verstaan, dat
dat drok vertoon een ijdele houding slechts is
van iernau i, piat op zijn machtig
kunstenaarste tnpeiament.
Ja, bet moet duidelijk zijn. dat die teeder
heid de essentie was van Maupassant; im
mers zij kan niet geveinsd zijn, gelijk cynisme,
in welk geval zij een wanklack in ons wekken
zou, terwijl het tegendeel de proefonder
vindelijke waarheid is en waar men ze beide
in zijn werk aantreft en beide niet tegelijkertijd
essentieel kunnen zijn, daar pchïnt het ge
oorloofd dat gedeelte van zijn werk met
baldadig voorkomen als het minst zuivere
te beschouwen. Men heefl die deernis, die
i eederheid eerst in de laatste werken van
Maupasfant willen zien en waar men trachtte
voor dat vermeen l verschijnsel een ver
klaring te vinden, daar bedacht de een 5),
dat het door den invloed moest wezen der
toenmaals zoo sterk zich geldende weten
schappelijke beweging, welke beweging het
handelen van rfen mensch als een innerlijke
noodzakelykheid, voortkomend uit de inMinc
ten onzer natuur en onze eeëifle neigingen,
begreep, zoodat de menschheid, ellendig en
gedoemd,.wel verie van onzen haat of onze
mina hting, integendeel ons eindeloos mede
lijden behoeft, daar meende de ander, 6) dut
het alreeis om fymptomen ging van de
schrikkelijke krankheid, die hem eenige jaren
later vernietigen zou.
Given wij zooeven als onze overtuiging te
kennen, dat leederheid het wezen was van
den voortrefTflijken schrijver, dan houdt zij in,
dat die teederheid ook in zijn eersten arbeid
aanwezigen waarneembaar moet zijn, hetgeen
klaarblt kelijk in. De beide hierboven
ui'eengezette verklaringen, waarvan de tweede
de meest algemeer.e, want de meest
tanneemlijke is hebben dus slechts waarde
als min of meer vernufiige inducties met
daarenboven alle onwaarde daarvan en
de verklaring, dat die critici meenden een
uieu v element in het later werk van den
schjyver te ontdekken, terwijl Je aanwez
gheiJ van dal element in zijn eersle hun ont
ging, moet gezocht worden in de
vooropstelling van de grove veeleer dan van ile iijne
kracht van yijn talent, eeu voi-ropatelling te
begrijpelijker oij hen, die zijn tijdgenooten
waren en met ophef vau zijn spojtieve ver
richtingen gewagtn hoorden, een
vooropstelling, die als vanzelf tot het zoeken van
een verband tusS'jaen d,e laat outdtkte
barmhartigheid en een beginnende verwar
ring van zijn intellect leiden moest.
In waarheid echter wij/en de teersïe innig
heid van zekere bladzijden uit Une Vie en
de verheven droefenis, die ai'emt in Xotre
Cotur eenzelfdtn graad van iijtiste literaire
gevoeligheid aan.
O.ntient de oorzaken, die de ziekte en df n
tragischen Jood van Guy de Maupassant tot
gevolg hadden, heeft men nog i;een volledige
zekerheid erlangd Lombroso 7, verklaart heel
stellig, krachtens verzamelde documenten en
getuigenissen, dat ei felijkheid uitgesloten is en
dat de waanzin, waarin hij onderging het
noodwendig resultaat was eener overmatige,
lichamelijke en geestelijke krachtsinspanning',
tier jaar volgehouden en ze: fs door prikkelende
middelen aangescherpt. Maynial 8) betoogt,
op grond van andere bewijitn, dat bij erfelijk
belast was en, door zijn levenswijs tot
alg"heele verlamming voojbestemd. De
nasporingen om de kennis der juiste toed'acht te
gewinnen, moeten voorloopig waar:c;iijulijk
vruchteloos blijven, aangezien die naspo) ingen
in de naaste omgeving des s^hrijveis zouden
moeten aanvangen, hetgeen, waar de tragedie
van betrekkelijk zoo lecenten datum is, op
bezwaren van intiemer aard begrijpelijkerwijs
stuiten moet.
Afwachtende blijft men in onzeteiheir), of
de hui reringsekkende novellen in zijn werk
versprei'!, bepaaldelijk Lui? Le Horla, CJtii
fait? a's uitingen van patholoyis-che troebelen,
dan wel al-j cetebiale snakerijen verstaan
moeten worden.
R. VAK GEMJEEEN STOKT.
1) Journal des Goncourt, IX.OJanvier, 1892.
2) Brunelière, LP, Roman N'aturaliste, 405;
Douuiic, Ecri^airs d'Aujomd'mii, 51;
Pellisgier, Maupas'ant jugépar G. Pelhssier.
Luiubroso, Souveciis sur Maupassant, 172;
JVJaynial, Li Vie et l'Oeuvre de Guy de
Maura-<Miit. IntrO'.lucliop, 7.
3) Verg. La Revue, 15 Dec. 11)06, waar de
heer Pellissier, de gelegenheid benut, deze
en dergelijke enorinileiten te herhalen.
4) tlisu ire de la Litiérature franyaise, 1065.
) Doinnic, op. cit , 67 08.
6) Pellissier, op. cit.. 173.
7) Op. cit., 87, 103.
8; Op cit., 232.
Etn £twi(M£8
Op de jaarvergadering van het Genootschap
van Leraren aan NeJertaud e Gymnasien,de
le Junie te Arnhem geuouden, is het besluit
genomen aan Z Esc. de Minister van Bin
nenlandse Ziken de insteminirg te betuigen
vaii het GonootscIÜffr1 met het verzoek van
alle anieie Verengingen van Onderwijs om
gi-lijkttelling van dt \enenvoudgae Spelling
?intt die va/t De fnes (n Te M'inkel.
Nu vraagt dus het hele onderwijs dat
Z.Exc. het voorbeeld vau Thorbecke zal
volden en zeggen: de regeling houdt zich in
de meest volstrekte zin onzijdig, d. w. z. bij
alle examens wordt uitdi ukkelik afn de
GekooiiniUeerden gelast weik in beide spel
lingen toe te la eu en het invoeren van de
vereenvoudigde spelling op de scholen wordt
niet meer door het schooltoezicht verhinderd.
Ii zei: het hele onli-rwijs vraagt dat,
maar de Akademie hooit daar natuuriik niet
bij, immers ook al zijn ruim 20 pr ifessoren
lid, al heöbtii oorspronkehk ook 4 profes
soren de voorstellen getekend, het is zo
weinig een Akadenuts vraagstuk, 't staat zo
nauw in verband met de prak ijk van bet
leven, dat uien gerust mug zeggen: het hele
onderwijs vraagt er om, a.s die vraa^ uitgaat
vau alle verenigingen van La^er Onderwijs
(Openbaar en Biezondei), vaii Middelbaar en
Gymnasiaal Onderwijs.
Eu ang?t voor verwarring behoeft niet
te bestaan: die is er nu al, erger dan
ooit. Om daar uit te komen, moeten we
vóóiuit. Kaar de Veieeavoivliging, voelt
het ondersvijs, leidt de weg. Hoe sneller we
die beieikeu, des te eerder zijn we waar we
moeten komen bij de eenheid op spelling
gebied. In. snel tempo is Zuid Afrika o s
vooruitgeuiarcheerd : bij de examens voor de
Taalbond maken 90 a. 'JöpCt. van de Ver
eenvoudigde Spelling, dezeljde die wij willen,
gebruik en bij examens zakt plotseling sedert
do invoering maar de hellt van anders. Zij
begonnen al schoolboeken u;t te geve.ii in d«
Ver et nvoudigde, al een twintigtal: als we
n.et oppassen ontgaat ons de wooj den
boekleveraucie b.v., want, a!s c!e zon opkonjt is
het overal da^ en ook bij vertalen moet de
Vereenv. Sp. gevonden en gebruikt kunnen
worden. De tijdschnitfn t u kranten gaan
daarginds mee, dtt kan niet anders.
Maar daar heeft ook de. regeling
onniiddellik de durf gehad geiijse richten aan
beide spellingen toe te slaan. Hier heeft Z.
Exc. de Mm. v. B. Z. de Vereniging vau
Lïraren bij het M. O. met eenklui'je in het
riet gestuurd, toeu zij met een
doordeA!kmaarse motie gemotiveeid aJres om gelijk
stelling vroegen eu Z. Exc. om nadere
mhchtin=en vroey, wat een paai uitdrukkingen
in die motie betekenden. Net t f het niet te
doen was om da bewoordigiugen va i het
adres zei r'. Kr heerst dus we.faling a^n het
Ministerie. Er heerst tegenzin tegen de Ver
eenvoudigde Spelling uit onbekendheid.
Welnu, het is te nopen dat dit besluit te
Arnhem genomen a's een waardige volgeling
van de verleden jaar genomen gelijkluidende
besluiten te Brussel (Taal en Letterkundig
Kongres), ook Vlaanderen wil onze ver
eenvoudiging en te Alkmaar (Verer. v.
Leraren aan Inlichtingen van M. O.) de stoot
mag geven om óver de tegenzin, dóór de
weifeling heen te komen en veitrouwen in
de rnaciien van het onderwijs te tonen, zodat
dese liberale regering ook in die zin. bet
\oorbteld van z'n grote voorganger Thor
becke vo'gt.
Haarlem. J. B. !
Dr. Kuyper's Reis naar hut Oosten".
Hes boek, waarin J'. Kuypei zijne indruk
ken over /,ijn itis naar hoi Oosttn ie boek
stel*", rtdert lijne voltooiing. Het groots:e
gedeelte, waarin o. a. de hoofdstukken :
Rumeuië. Rusland, De Zigvuners, De Joden,
Constaotmopel, Klein-Azië, Syiie en Palestina
voorkomen, zal in het najaar verschijnen.
Het tweede gedeelte, waarin behanield zal
worden : Egypte, Suudan, Griekenland, Sicilië,
Tunis, Algiers, Marokko, Spanje en Portugal
zal in het voorjaar van 19U8 verschijnen.
Het boekweik wor it uitgegeven door de
firma Van Holkeuia eu Warend ui f te Am
sterdam.
NIEUWE UITGAVEN.
Hel Xieuvu Wickllad, orgaan van de onaf
hankelijke vereeniging in de diaaiant indus
trie, JSo. 1.
litteratuur en Reehlxpraak belrefffnde.de
Ongelallenivrt 1901 en lierofj.swet. Ie vervolg, door
mr. H. L. VAX l uvi- en mr. dr. A. HEUIXGA.
Haarlem, H. D. Tjeenk Willink.
Nieuwe bijdrage tot de kennis
vandegexch'edenia en het wez*n van liet Lutheranisme in de
Nederlmide,:, l e deel. Geschieden s der Schied
msche Lulkersclie gemeinte (l 757?1907). De belij
denis ran df, Luthers, Ie gemeente te Antwerpen
orer de eifzonds, 1579, door dr. J. \Vv-PoKT.
Schiedam, II. A. M Roelant?.
P actisrlie iui'ndleid'ng voor vakcerccn'ffi
igsadininietialie, door J. OCDEOEE.-T en I. G.
K.EKÏ-ING. Amsterdam, J. J Bos K.Azn.
Gedichten van Prudtus van Duyse, verza
meld en ingeleid door YICTOR DE MKYERE. I.
Uit de werken tijJens zijn ieven verfchenen.
II. Uit de nagelaten gedichten. Bussuni, C. A.
J. van Dishoetk.
Jacob Geel (1789 1802). Naar zijn brieven
en geschriften geschetst, door dr. M. J. HAMA
KER Leiden, Gebr. van der Hoek.
Handbotk van vnemde woorden, uitdrukkingen
enz. door L M. BAALE en mr. dr. C. H. BAALE,
afl. 11 en 12.
De gemeente Asstn in hare wording in ontwik
keling, geschetst door ALB. OLTMAXS. Assen,
L. Il< nsana.
IL t krijgsgeschiedkundig archief en de Waar
heid" betreffende Beeringen 5 Augustus 1831,
door F. DE BAS, met kaartje. Harderwijk,
flrma I. Wedding.
Uit in l kvrn, leesboek voor de lagere school,
door CH. KüiEXEN'. 5e stukje, geïllustreerd.
Haarlem, Vitccnt Loosjes.
DeMjiinttlit Klnal en de ministirieele crisi',
door jhr. in. O. VAN NISIMON TOT SKVI;XAEK.
Leiden,Ui'g. Venn. Futura".
Modirne kimxluxrken, afl. 5.
Inhoud van Tijdschriften.
Le Nieuwe G'"l<, afl. 9 : Burgerlijk milita
risme. Ver/.en, door Willem Kloos.
Tooneel kroniek, d'ior Frans Mijnsser. Literc.ire
kroniek, door Willem Kloos.
Pro en Contra, No. 5 : tiet recht
derrr!jz:nnigm ;n de AT. II kerk. Pro: dr. B. D. Eerde
mans. Contra: dr. J. Slotemaker de Bruine.
Het H uu, Oulen Nieuio, : tl (j : Toelichting
bij de platen. De St Pieterskerk te Leiden,
door J. C. van Overvoerde. Het sladhuis te
Naarden, d F. W. Dry ver, BoekVe-'preking.
Lecinsrech/,So.B: Paassen, De kunst in het
leven van het kind. Johan Schmidt, Mijn
Vritiek pp de MarckuvSproke. AdaBrenner,
Ver/.en. Elisee Rtc'us, De mensch en de
aarde, H, gtïll. Alewijn Huisman,
Volkssanatorium. llenricus van Heeswijk, Over
hteraiie kunst. P. Kok, Het tegenwooidige
n.eu3i:hdom en Darwinisme.
'Jijduchrift voor Onderwijs'en Handenarbeid.
No. 4: J. Stam. Iets ovtr de toepassing van
den handenar Jfid op het gebied van het
onderwijs in natuurkunde, (vervolg). J.
S am, Een universeel statief. J. van Bladel,
t'nderht'Ud en gebruik der gereedschappen
voor den hnutarbeid, (vervolg). A. van
Waart, Tentoonstellingen. L. Broekbuijzeu,
Het aanvankelijk leesonderwijs en dialect.
V. d. M , Das Papieiformen. Drie adressen.
De Aarde en !<a-ir Vo /.?-;«, No. 28 : Hoofdb'ad:
Pe reis van prins Scipio Borghese naar de
Hemelsche Bergen, door Jules Brocherel.
Kif/bind: Het Achilleion, bestendigd als
vorsten'erbl ij f. E'n bezoek aan het eiland
Pitcairn. Marokko. S aviscb grajje.
Feuilleton.
Het Tooneel, No. 20: Officieel. B.,
Lodewijk Mulder, T. B., Sophie Pauwelj-van
Bii ne, f. Knipsels en snippers.
Mautsdi/'/ipij tul. Nul i'im't . Igtmeen, No. 5:
Openingsieue aUenieene vergadering l'J07.
Reizenöe bibliothi ken, IV. De eerste ge
meentelijke bibliotheek met leeszaal te Rot
terdam, c.et afb. Ut t
Nieuwenhuyienfon is voor oiuierwijs. N'ulseommissie voor
onderwijs. Lijst van curresponJenten voor
1. o. Prof dr. A. G. van Hamel in de
Xutscommissie voor onderwijs. Ontvangen
boeken. Aan d i bes! uren der departem
nt.n. Uit de departementen.
E gen Haa d: Eros als Hero?, door H. S.
S. K., II. Kw;i;onuPn*, door Jero de Vries,
bij da platf n. Hendrik Jacobus Scholten f,
1824?..907, met portret en af b.
Weerge'onden, door Made L :uise, I. In het
Blinden-Instituu' te Amsterdam, door W. P.
J. M. van den Heuvel, II, met af b., s'.ot.
Verscheidenheid. Feuilleton. Als het
ZonJas; is en heel mooi w« er.. ." De
V redes Conferentie. Kt-n oflicieele
Datnesko >i " Oud-Amsterdam tn liet Xituwj van
den Dag, alles met ifb.
VOOR DAMES.
De Mwln m het 25jari2 testaan O
VtreeDigioa Ier lislifcrlipïfler sla, gen
In eene druk bezccMe samenkomst, op 5
en (i Juni jl. te Utrecht geh( udt-n, herdacht
de Vereeni^irg ter behartiging der belangen
van jonge meisjes, anders gezegd : de
Nederlandsche afdeeling der Union interraticna'e
des amies de la jeune fiile", het feit, dat zij
voor vijf ec-twinlig jaren werd gesticht.
Gelijk de vereeniging in HS2 werd opgericht
in eene stille gebedsure ec toenam in wasdom
ouder het aanhoudend gebed der leidsters,
zoo was ook de bidstond, waarmele de fees
telijke herdenking werd ingeleid, een dank
stond voor rijken zegpn op eenen zii h steeds
uitbreidenden arbeid. Voor wie de dicht op
ni gedrongen schare der deelneemsters rond
zag en hoorde gewagen van al wat in het
verl open tijdperk wer l ondernomen en
beie,ikt, -was het ir.deidaad indrukwekkend te
bt denken, dat deze Vereenigirg. die tbaas
hare leden bij honderden telt, (780), is voort
MNiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiMiiiHiiiiiiiiiiiiiititMitiimmtmiiiMMflii
40 i ? n t e per r t g ? 1.
e is Mode.
Vraagt Stalen van onze
voorjaars- en zomer-nouveautés, voor
costumes en blouses: Echizen,
Taffetas lustre, Louisine, a jour,
Mousseline 120cM.breed,van ocent
per meter af, in zwart, wit. nffen en
gekleurd,als ook geborduurde blouses
en robes in batist.
Wij leveren alleen gegarandeerd
solide Zijde stoffen direct aan par
ticulieren, franco vracht en
rechten aan huis.
SCHWEIZtR & Co., Luzern H26.
(Zw.tserland'.
Zijdestoffen-Export. Kon. Hofl.
V
Echt Victoriawater
Hotel df s Pays-Bas, fl rnhem
Huis len rang, matige prijzen, ekctriscli
licht ear. en'.
Boor dni/enden als HET BESTE erkend.
Wie altijd versche en heerlij i smakende
Groent' n en Vruchten hebben wil, bestella
KRUMEICH's Inmaakpoiten.
Met metalen deksel. Van steen met zout-"
glazuur overtrokken. Vraagt uwen Winkelier
in huishoudelijke artikelen de brochure: Hoe
maakt men het bes! Fruit en Groenten in",
welke U graüs wordt verstrekt.
En gros by: J01I. II. V A S «FR H1EIDEV, Amersfoort.
Extra Tarwebloem
voor de fijne keuken.
't Pakje van % Kilogr. ?0.123.
MIJ. VOOR MEEL- EN BKOODFABEIEEEÏ,
VJ/ELGRA.CHT 2S.
Bij opgave van uw adres wordt U door de
afdeeling Broodfabriek particulier bediend.
OBERLAHNSTEIN
Echt Victoriawater
OBERLAHNSTEIN
HEDERLANDSCHE INDUSTRIE
IEDER STUK DflT KRIMPT
WORDT TERUQÜENOMEM
FABRIKANTEN V ALTON ZONEN.
AMSTERDAM.
Verkrijgbaar bn:
H. MEIJER. Hofl. Amsterdam.
tuut Hitrffr'TS. Old England, Amst.
,/. fi'wy.^ftrt.N Ju"... Haarlem.
Wed. H. i-i ' K K KR. Wormervepr.
r. /l A>M/7' it KnOfJWERS. Zwolle.
(T. <;. iM.'/-/« v h.K'iQM, Leeuwarden.
H. HllKM t VA en ~. A. WRKKKMAN,
lironmgen.
JULI u f! H ('F. Amsterdam.
H Kt AiVKER. Den Haag.
C', v. d.
l;el.
>S. I>K /./7-:.V/fe'.en EDW T KOK Arnhem.
H K KM A. \ A YL'EL*, Spuorstraat 41,
Gedeponeerd
Filialen: SPUI 25, VAN WOUSTRAAT <9.
Depots: v. Baerle-traat 38, Job.
Verhulststraat 105, 1ste Const. Huyijenssiraat 92,
1ste Helmersstraat 201, Nass-aukade 304a, de
Clercqstraat 8, Marnixstraat 257,
Haarlemmerdyk 20,. Van der Hoopstraat 38, Plantage
Kerklaan 15, Von Zesenstraat 29,
Oostenburgergrachtt 17, Javastr. 5 Camperstr. 20,
Weesperzijde 74, Watergraafsmeer: Breedeweg 1.
BOÜWr^üNSPEÊt
,
VELUM.
Inlicht, b d. Vereeniging Kantoren
voor Vaste Goederen in Nederland te
Nunspeet.