Historisch Archief 1877-1940
No. 1566
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD V O O K NEDERLAND.
SILKS | lOCD^TV COSTUMES
CASHMERES LIBEfm l T BLOUSES
DELAINES COATS
DRESSCOTTONS 185/187 KALVERSTRAAT CHILDREN'S WEAR
DRESSLINENS AMSTERDAM HATS
MONDAY JULY 18T
SUMMER SALE
GREAT REDUCTIONS
SALE CATALOGUE POST FREE
CURTAINS
CUSHIONS
TABLE COVERS
EMBROIDERIES
POTTERY
SOLE AGENTS FOR HOLLAND SCARVES
FECHUS
LACES
FANCY GOODS
NEEDLEWORK
OULC Aucnio run RULLHUU
METZ & CO
t o', aanbeveling, daarna een artikeltje met een
gunstige beoordeeling, en langzamerhand nam
de omvang van mijn gekozen werkkring zóó
toe, dat ik met volle tevredenheid terugzie op
het behaald succes. Twee van dekinderen staan
reeds op eigen beenen, de beide anderen zijn
nog in de jaren van opleiding die ik hun
naar hun wensch en aanleg geren kan. Een
groote dosis volharding, geduld en plicht
besef ging deze uitkomst vooraf, maar ik ben
vast overtuigd dat iedere vrouw, die niet
ziek is, op elk haar geschikt voorkomend
gebied evenveel, ja zelfs in vele beroeps
bezigheden nog veel rneer bereiken kan
Alleen moet men zeker zijn, dat het gekozen
beroep, noch hare lichaamskrachten, noch die
van verstand en gemoed te boven gaat.
Als een vrouw van rijper leeftijd, plotse
ling in kommervolle omstandigheden geraakt,
is zij toch altijd nog in beter conditie dan
een jonge. Als grond daarvoor voer ik aan
dat de blik der volwassene scherper is in de
beoordeeling van zaken zich zei ven en anderen
betreffende. Zij behoeft zich niet blindelings
een beroep te laten ?welgevallen, zooals dat
wel eens gedaan wordt met een, tot oordeelen
onbevoegd, opgroeiend kind, wiens bekwaam
heid nog onontwikkeld, wiens neigingen nog
onbeteugeld zijn. Zij kan wikken en wegen,
kiezen en verwerpen. En juist dit maakt het
haar mogelijk, met grooter genot en
iuten8.iek.er te werken in een beroep dat voor
haai- persoonlijkheid geschikt is. Daardoor
zal ze meer doorzetten en meer bereiken,
want innerlijke tevredenheid staalt haar,
zoodat ze, de van ieder beroep onafschei
delijke onaangenaamheden en bezwaren ge
makkelijker verdraagt, en de voordeelen beter
weet te waardeeren en te genieten. Echter,
moest zij juist op grond dezer ondervinding
gewaarschuwd worden, alleen op uiterlijke
gronden af, een werk op zich te nemen dat
niet met eigen neiging en aanleg strookt,
omdat misschien deze of gene prachtige
resultaten daarvan zag en zich groote in
komsten verzekerde. Men onder«oeke zich
zelve ernstig of men die eigenschappen bezit,
die een ander daarvoor zoo geschikt maakte,
en hale met vaste hand een streep door
UIT DE N AT U U Ij
CCXXIX.
Fermentwerking bij onze spijsvertering
Nog niet lang geleden schreef mij eens
een trouwe lezeres van Uit de Natuur (na
de betuigingen van ingenomenheid die een
verzoek plegen vooraf te gaan) waarom ik 't
nooit eens over de natuurlijke historie, over
de biologie of de physiologie van den mensuh
heb; of die dan niet tot de natuur behoort en
wat dies meer zei.
Nu krijg ik weer zoo'n aanmaning; en ik
moet zeggen : :t is een niet geheel ongegrond
verwijt. Toch heb ik 't wel eens over den
mensch gehad; laatst nog over 't gehoor
orgaan en ook al over geslachtscellen, maar
dat was een uitzondering; en een uitzonde
ring zal 't blijven ook, al voldoe ik ook
nu eens weer aan een billijk verlangen. Over
de natuurlijke historie van den menach te
schrijven, up to date, en, meer dan in een ge
woon leerboek staat,daarvoor moest ik,al houd
ik mij buiten de eigenlijke ziekteleer, eigenlijk
medische studies maken en de periodieken
bijhouden; daartoe ontbreekt mij de tijd en
de gelegenheid, niet de lust.
Ook is 't niet zoo gemakkelijk als 't schijnt,
een onderwerp te vinden, dat in een paar
kolommetjes afgedaan kan worden,en dat, ver
moedelijk, iedereen interessant zal vinden;
maar ik wil 't probeeren.
Eten en drinken, zoo dunkt mij, doet ieder
gezond mensch met welbehagen. En nu is
't wel een goeden gulden regel: bij 't eten
niet veel na te denkan en vooral niet te
lezen of te praten, maar over 't eten behoeft
men nu juist niet tijdens het dineeren te den
ken. Soms duurt't wat lang,eer 't opkomt als we
al zijn gaan aanzitten; en dan dringt de lekkere
geur van de toebereide spijzen al vast onzen
neus binnen. Daarvan wordt men niet zat en
soms kribbig; toch is dit onbillijk; want dan
ia de spijsvertering eigenlijk begonnen; we
eten immers niet om den mond en zelfs niet
om de maag te vullen, maar om te voorzien
in de slijtage van ons lichaam; gesteld al dat
't niet meer behoeft te groeien.
Heusch, in de keuken, in de pot en de
ketel begint de spijsvertering. Dat wij onze
spijzen ."koken, braden, bakken, stoven, is een
proees, dat wy anders in onzen mond met
onze tanden en't speeksel, met maag of darm
moest doen; 't is een cultuur-vorm van eten.
A.1 't eten toch zou ons maai weinig baten,
als 't voedsel niet in zoo'n toestand gebracht
werd, dat het in 't bloed kan komen, en dat
grootsche plannen, als ca rijp beraad een
ontkennend antwoord moet volgen.
Als een beroep goed toeschijnt, dat tot
dusverre zoo ver buiten eisjen waarneming
en naaste omstandigheden ligt, dat een juist
oordeel niet goed mogelij J is, dan moet men
er niet tegen op zien, zaakkundige raad in
te winnen. Ik weet dat juist ernstige man
nen en vrouwen, trots veelzijdige in
beslagname, op belangelooze en voorkomende wijze
bereid njn, eeue in verlegenheid verkeerende
vrouw, met raad en daad bij te staan. Maar
dan ook moet men bereid zijn den gegeven
raad op te volgen, ook al is hij niet geheel
naar onzen zin. Daarentegen hoede men
zich de raadgevingen van ieieren zoogenaamd
goeden vriend als richtsnoer te nemen voor
een beslissing. Niet zelden wordt in zulk
een geval de oude wijsheid bevestigd: de
ongelukkige heeft geen vrienden, en de raad
gevingen zijn meestal oppervlakkig, over
vloedig, maar niet eens goed gemeend, want
het is inderdaad bijna onmogelijk voor iemand
om zich in anderer omstandigheden en
karakter, in al zijn eigenaardigheden te ver
plaatsen. Daarom zal bijna geen raad werkelijk
voordeel aanbrengen, uitgezonderd de boven
genoemd zuiver zaakkunditre, die door den
belanghebbende, voor zijn bijzondere omstan
digheden moet worden ingeroepen.
Even dringend zou ik er tegen willen
waarschuwen om dadelijk na een zwaar ver
lies een gewichtig besluit te nemen, waarvan
men later slechts bezwaarlijk af kan. Het
oogenblik waarop mea uit de gewone om
standigheden wordt gerukt, waarop alles wat
men meende dat vast stond, aan 't wankelen
wordt gebracht, is niet geschikt tot het nemen
van gewichtige besluiten. De toestand schijnt
ons zoo troosteloos, dat wij er licht toe over
hellen, om verbasteringen te maken waarvan
wij bij rustig nadenken de schadelijke ge
volgen inzien. Kr zijn wel gevallen, waarin
dadelijk handelen noodzakelijk is. maar dan
zijn er meest derden die beslissend ingrijpen.
Maar daar waar de beslissing aan de vrouw
zelve ligt, doet zij beter, als 't eenigszins
mogelijk is, daarmee te wachten tot een tijd
van rust naar omstandigheden ig aangebroken.
het door fijne adertjes en zelfs door vliezige
celwanden heen, kan worden vervoerd naar
de plaatsen in ons lichaam, waar 't noodig
is wegens afslijting en verbruik. Iedereen
weet en begrijpt het wel: 't moet om zoo te
zeggen opgelost worden. Dat lastige werkje
nu: aardappels, boonen, andijvie, vleesch of
eieren dun vloeibaar te maken, dat wordt al
ingeleid in de keuken; 't vuur van gas,
petroleum, kolen of de electrische hitte doet
de eerste daad van onze spijsverteering. Het
is de eerste stap op den langen weg.
Hier valt al dadelijk een
groot verschil in 't oog
tusschen mensch en dier. 'k Heb
nog nooit gehoord, dat een dier
zijn voedsel kookte, braadde
of ook maar eenigszins murw
maakte, door vuur te gebrui
ken. Dit is tenminste iets, dat
absoluut menschelijk is; we
besparen ons een deel van 't
kauwen.
Het is een aanwinst, want
't haalt tijd en moeite uit.
Wel zullen u sommige
natuurmenechen weten te ver
tellen, dat 't een verlies is; wafit
dat wij daardoor ons kostelijk
gebit bedorven hebben en dat
het een van de oorzaken is,
waardoor tegenwoordig zoo
veel guldens uit onze beurzen
naar die van de tallooze tand
artsen verhuizen. Maar daar
geloof ik niet veel van.
Zeker, de cultuur dwingt ons
lichaam tot wijzigingen tot
aanpassingen, zooals 't gewoon
lijk genoemd wordt; getuige
de kortere kaken, waarin de
tanden nauw aaneen sluiten
en elkaar licht aansteken. Ook
't wegblijven van de verstandskies wordt als.
gevolg genoemd; maar daar staat tegenover,
dat wij 't hersenwerk er door verbeteren;
de menschen verloren kauwtijd en wonnen
werk- en denktijd, en wat 't zwaarste is moet
't zwaarste wegen.
't Wachten op 't eten dat bereid wordt, is
een mooie gelegenheid, om over zoo iets na
te denken Maar ge begint te watertanden,
zult ge zeggen en dat is vervelend. Ja, heel
vervelend, dat watertanden. Toch iets heel
merkwaardigs.
Dat water is speeksel, natuurlijk. Dat 't
zich in de mond verzamelt, terwijl wij
een aardappel of boterham eten, (gemalen
Alleen een vereenvoudiging van de geheele
evenswyze kan terstond beginnen.
Ook hierom is afwachten aan te bevelen,
omdat lichaam en geest eerst langzamerhand
hun veerkracht terugkrijgen, en er dan meer
kans bestaat, om de nieuwe op zich geno
men plichten ook inderdaad bevredigend te
vdrvullen.
Wie nu het vóór en tegen van een werk
kring heeft overwogen en voor zich zelven
klaar inziet wat hy wil, talme geen dag
langer om zijn willen in praktijk om te zet
ten. Werkeloos wachten verlamt onze krach
ten l Als het wezenlijk eerlijk werk is, ook
al wordt het door een ander als gering aan
gezien, dan moeten we ons niet laten weer
houden het flink ter hand te nemen en er
ons niet laten afbrengen door zwakke argu
menten of meeningen onzer lieve naasten.
In het meerendeel der gevallen wordt
werken" eensluidend met een schijnbare
afdaling uit de tot dusverre ingenomen po
sitie. Trots alle vrouwenbeweging wordt de
voor geld werkende vrouw veei minder hoog
geschat dan de man, wiens streven naar ver
dienste als iets van zelf'sprekends wordt
beschouwd.
De verdienende vrouw zal veel verliezen
aan omgang met vroegere kennissen, van
velen vervreemden en dat kan o zoo hard
vallen, maar zij zal ook w«inig tijd meer
over hebben tot nutteloos gebabbel. Het is
goed om zich vooruit deze gevolgen van
zelfstandig optreden voor oogen te stellen,
om dan niet zoo licht gevaar te loopen, deze
dingen tragisch op te nemen. Daartegenover
staat dat men zich de achting en het ver
trouwen van vele degelijke menschen ver
wei f t en ongezocht, maar daarom des te
meer gewaardeerd, ondervinden we menig
echt hartelijk bewijs van belangstelling, dat
ons boven gene krenkingen verheft!
Het beste vinden we echter in ons zelven;
dat gevoel van bevrediging, iets te kunnen
volbrengen, iets te zijn uit ons zelven, on
afhankelijk te zijn van medelijden, gunst of
met weerzin toegereikte aalmoezen! Is wer
ken op zich zelf al het eenige middel om
zware slagen van het lot te boven te komen,
langzamerhand zelfs te leeren vergeten, toch
is het uitwendig" gevolg van werken, uit
drang naar onafhankelijkheid, niet het eenige
wat waarde heeft, maar het brengt ons het
verheven gevoel, met onze kracht anderen
ten nutte te zijn, zwakkeren te kunnen hel
pen, en dit gevoel behoort tot het beste wat
ons het leven geven kan.
Naar het Duitsch.
Nationaal Bureau van Vrouwenarbeid.
Door het Nationaal Bureau van Vrouwen
arbeid, Jacob v. d. Doesstr. 68,'s-Gravenhage,
is het volgend adres verzonden aan den
gemeenteraad van Amsterdam:
Geven te kennen, ondergeteekenden, vor
mende het bestuur der Vereeniging van
gemeente-telefonisten, goedgekeurd bij kon.
besluit van 21 Febr. 1902 no. 30, optredende
namens hunne vereeniging en domicilie kie
zende aan het adres van de secreta.esse;
dat zij met belangstelling hebben gevolgd
hetgeen in de gemeenteraadszitting van 31
Oct. 1905 betrekkelijk egg ,$Qor hun vereeni
ging gezonden adres is vocygesteld, besproken
en besloten;
dat zij uw raad in herinnering brengen,
dat in hun adres van 4 Sept. 1905 is verzocht
het volgende, betreffende:
a. Salarissen: De leerlingen te geven een
loon van f4.?per week gedurende de eerste
6 maanden, de aspirant telefonisten te geven
een loon van ?5.?gedurende het eerste jaar,
de telefonisten, in plaats van ?6.?per week
?8.?, een en ander met een tweejaarlijksche
verhooging van f 50.?totdat een weekloon
van ?12 is bereikt.
b. Verloftijd: In plaats van 7 dagen verlof
tijd een rusttijd toe te staan van 14 dagen
met behoud van loon, aangezien eene week
niet genoeg is om uit te rusten van den
zenuwachtigen werkkring:
imiimiiiuumtiiiiiimiiiiiimimmtumuiHiiiiiMmiiiiiiiiiiiiimiMiim
en gebakken meel niet waar), is zoo iets heel
gewoons, dat geen mensch er bij denkt; dat
komt door 't kauwen zelt, zou men zoo zeggen.
Maar hoe dan bij't watertanden, dan kauwen
we niet. Neen, dat is een psychisch ver
schijnsel, daarmee hebben onze ziel, onze ver
beelding, onze hersenen iets te maken.
En nu weet ge ook, dat daarbij
physiologische raadsels op te lossen zijn. Laat me u even
in herinnering brengen, indien ge 'i vergeten
mocht zijn waarvoor 't speeksel noodig is.
't Is om te beginnen alweer een
oplos-singsGist-celien. .' ,
middel. Meel, (zetmeel vfln aardappels, brood
of boonen) is door 't ifialen en bakken of
koken nog niet voldoende oplosbaar gewor
den; décelletjes waar 't .in zit, zijn alleen wat
stuk gewreven, stuk gekookt; 't meel is soms
?wat gewiJEigd van vorm, nog niet veel van
samenstelling. En 't is he£l moeilijk oplosbaar
dat zetmeel; heelemaal niet geschikt om ons
lichaam te voeden, want 't kan slecht ver
voerd en haast niet opganomen worden door
't bloed. En 't speeksel nu zorgt, voor 't
oplosbaar worden; 't maakt van zetmeel iets
anders, iets zoets; dat proeft ge dadelijk als
ge er op let, 't wordt namelijk suiker. Maar hoe
gaat dat in zijn werk ?
c. Ziekte: Geen salaris bij ziekte in te
houden; dat thans in dienst zijn 105 telefo
nisten en telef.-leerlingen, wier weekloonen zijn
als volgt: 11 telefonisten Ie kl. ?12, 2 id.,
?11, 3 idem, ?10, 11 idem, ?9, 13 id. ?8,
30 idem ?7, 22 idem ?6, 4 aspirant telefo
nisten ? 5, 9 leerlingen ? 4 ;
dat zij zich de vrijheid nemen onder de
aandacht van uw Raad te brengen, dat reeds
op de vergader in g van31 /50 1905is aangenomen
een voorstel, waarbij B. en W. werden
uitgenoodigd, zoo spoedig mogelijk aan den raad
een ontwerp-reglement voor de telefonisten
aan te bieden;
dat meer dan 11/2 jaar is verstreken sinds
dat voorstel werd aangenomen;
dat zij hunne verzoeken bij adres van
September 1904 ingediend, en hiervoren
vermeld thans handhaven en er bij uw Raad
op aandringen eene zoodanige beslissing te
nemen, dat aan hun billijke wenschen gevolg
wordt gegeven;
dat hun verzoek betreffende de
loonsverhooging de strekking heeft, dat de telefonisten
die thans f 7 weekloon genieten ? 9 zullen
krijgen; zy, die f 8 per week verdienen, f 10
zullen ontvangen, enz. totdat het maximum
van ? 12 zal zijn bereikt.
't Welk doende,
Het bestuur vooraoemd.
Modes: Motor-coat. Framcli
costuum. Zomerweejsels. Hoeden.
Kapsel. Zonnesnhe n.en.
De moderne, leeren motor-coat voor dames,
is praktisch ; weer-en-wind kan men er veilig
mee trotseeren, wat in een winterschen zomer
als die van 1907, van niet geriEgebeteekenis
is! Deze automantels zijn sierlijk, niet zwaar;
en worden gemaakt in prachtige kleuren,
waaronder reekleur, donker-blauw, staal-grijs,
diepgroen en violet, het meest in den smaak
vallen. De leeren mantel is gevoerd met heel
fijn solide laken; de mouwen zijn voorzien
van een dubbele voering: laken en daarover
zijde, om makkelijk in en uit dezen surtout
te glippen. De neerliggende kraag en revers,
kin men opzetten, zoodra een regenbui of
venijnige bries zich doet gelden. Een laken
of uweelen pet niet water-proof sluier van
crêpe de Chine staat heel goed bij dezen leeren
mantel. Met de dwaze meening dat men zich
voor een automobieltocht moet toetakelen als
een kinder- of vogel verschrikking, hebben wij
afgedaan.Onder den op zichzelf reeds sierlijken
auto-jas, kan men een onberispelijk costuum
aantrekken, wanneer men vrienden per auto
wil bezoeken. De neutrale, modieuse, grijze
tint maakt dit seizoen buitengewoon veel op
gang. De grand couturier" Paquin heeft met
zijn wondere creaties reeds menig vrouwenhart
sneller doen kloppen, en menig mannenoog
toornend doen fonkelen, wanneer zijn
echtgenoote hem de rekening bood van het
exquise toilet waarop haar keuze was gevallen.
Onder de bewonderde robes is er een van
mat-grijs, souple laken. Snit van den rok,
nig mooi! Gemouleerd om de heupen; van
daar uit z ich verwijden! en neervallend in
diepe, slanke plooien. Niet meer dan twee
naden heeft de rok: n van achteren, n
van voren; keurige, opgestikte tailleur-naden.
Geen garneering hoegenaamd op den rok.
Het corsage is tout simplement une merveille!
Vest van zacht-grijs panne, gedeeltelijk over
dekt door een flou beeldige, witte kant. Twee
revers langs het vest; smal van boven, zich
verwijdend naar onderen, in stijl met den
snit van den rok. Op de voorste revers
twee groote knoopen van panne, schijnbaar om
de neergolvende kanten slippen een ietsje in
bedwang te houden. Hooge ceintuur-corselet
met drie smalle biais van panue; links en
rechts van de ceintuur drie knoopen zooals
op de revers. Wijde elleboog-mouwen van
laken met opgestikte laken biais afgezet door
fluweelen biesjes. Oudermouw n-en-al luch
tige wirreling van witte kant.
Indien de Julizon ons niet verrast met
weelde van licht en zomeische
warintekoestering, indien de aanstaande maand ons
niet raa doet vergeten het nukkig en boos
iiiimimiimiiuiiiiiiiiiimiiiiiiiitiuiiiiititiiiiiiuiimiiimitiiiiMitiiiiiiii
Ge zat te watertanden, niet waar? Waar
kwam dat water vandaan ? Uit drieërlei
sponsjes, door de physiologen klieren ge
noemd, speeksel-klieren. De beide klieren
achter de ooren kent ieder wel, want de
zwelling er van is een verschijnsel van de
zoogenaamde bof. De andere liggen in de
wangen ;n OLder de tong. Elke klier scheidt
een bijzondere stof af, ook 't raondslijm
komt er bij, eii 't mengsel ncemen we ge
woon mond-speeksel. Dat van de
oorspeeksel-klier is zeer dun en waterachtig; de
wangklier geeft ook een dunne vloeistof maar
die wordt gauw taai; de t ongklier produceert
een taaie draderige speekselsoort.
De dunne vloeistof uit de oorspeeksel
klieren is 't vooral, die onoplosbaar meel in
oplosbare suiker kan veranderen, 't Is be
proefd en bewezen; door bij een dikke meelpap
of stijfsel, ook al zetmtel, een weinig speeksel
te brengen, wordt de stijfsel dun vloeibaar en
zoet; 't wordt suikerwater.
Kookt men vooraf 't speeksel, dan
mislukt de proef; 't werkzame bestanddeel
ervan is door 't koken veranderd; onbruik
baar, ongeschikt geworden voor 't doel.
Dat werkzame bestanddeel is afzonder
lijk te verkrijgen, en 't heeft een naam
ook, ptyaline. En nu bleek 't, dat geringe
hoeveelheden van deze merkwaardige stof,
waarvan we niet veel meer weten dan dat ze
bestaat en bij een bepaalde temperatuur zoo
en zoo werkt voldoende zijn om groote
hoeveelheid meel in suiker te veranderen;
ea wat er bij komt: een weinigje van de
veranderde voedingsstof, opnieuw bij meel
gevoegd, begint zijn geheimzinnige scheikun
dige werking opnieuw; de oorzaak, de ptyaline,
verandert niet. Die blijft, wel niet onbeperkt,
maar toch wonderlijk lang in functie, alleenzijn
tegenwoordigheid is voldoende: hij veroor
zaakt verandering,zonder zelf noemenswaardig
te verandererj of op te raken".
Zulke werkingen kent ieder wel; het zijn
de gis t werkingen. Ge weet dat vruchten
sappen, bessensap, druivennat, beginnen te
gisten, als ge ze maar stil laat staan op een
een niet te koude plaats. Het microscopisch
onderzoek wijst dan uit, dat er zich een
levende plant, die letterlijk uit de lucht is
komen vallen, er in heeft genesteld. Ook de
gist in 't deeg doet zoo iets, hy maakt van
een deel van de suiker in 't meel: alcohol en
koolzuurgas; dit geeft spanning, zoodat 't deeg
rijst; er ontstaan holten in. De ovenhitte
fixeert die holten en verdrijft de alcohol door
verdamping ; het brood ia poreus geworden,
lichter verteerbaar ; ergo : de spijsvertering
geweld van haar voorgangster, dan zullen de
prachtweefsels van linon, criatalline en tussor,
bestemd voor den zomer van 1807,
waarwaarschijnlijk tot avondtoiletten worden ver
werkt voor den aanstaanden winter.
Tussorzijde wordt in beeldige tinten gezien en
gebruikt zoowel voor gekleede toiletten als
tailleur- costuums.
Gekleede japonnen van tussor worden bij
voorkeur gegarneerd met incrustaties van
Clunykant, met flos-zijden borduursels in de
tint van 't materiaal en guimpes van linon
en kant; voor tailleur-costuums garneert men
tussor met soutache of smalle tafletas biaie
ia scherp aftoonende tint. Voor gekleede
japonnen en avondtoiletten zijn pékinémet
breede strepen en Liberty zyde ook zeer gewild.
Onberispelijk van snit en goed getailleerd,
moet de voering zijn der nieuwerwetsche
corsageg: het ijle weefsel der robes luchtig
gedrapeerd over buste, schouders en rug
markeert geen enkele lijn.
Kokken worden niet meer gevoerd; zelfs
de bijpassende losse voeringrok is tijdelyk
op non-actif gezet; de wijde, lange surah,
Liberty, lustre en moirette onderrokken met
garneering van strookjes, tusschenzetsels en
kant zijn voldoende steun voor de japonrokken.
Om les dessous" te kiezen in tint met
les dessua" is styl en smaakvol. Een mode
nieuwtje is: lange, zeer wyde tulle mouwen
aan avond- en theater-toiletten. Een wolk van
blanke tulle overdekt armen en polsen. De
mouw valt tot op de hand. Indien dit modetje
pakt, dan komt er een bezuiniging op het
toilet budget: de handschoenen. Korte hand
schoenen zouden bij lange, tulle mouwen extra
leelijk staan, dus, madame mode décréteert
bij die toiletten: bloote handen. Des te beter.
Blanke, goed gevormde, sierlijk onderhouden,
met ringen getooide vrouwenhanden zyn een
kijkje dubbel waard!
Het Grieksch kapsel wordt gelukkig meer
en meer gedragen voor diners, soirees en
theaterbezoek. Moge een aantal vrouwen- en
jongemeisjes-gezichten door dit klassieke
kapsel aan distinctie terugvinden, wat zij door
het dragen der moderne flou". aan voor
naamheid hebben ingeboet...
Hoeden zijn grooter dan ooit, en gegarneerd
met een profusie bloemen en aigrettes.
Bij linnen, batiste en piquéjaponnen wordt
de groote cloche Louis XVI" gedragen ge
garneerd met ruches van Valenciennes en
kleine guirlanden Pompadour roosjes.
Stroohoeden, in paille d'Italie, hebben het
onvervalschtXVHIe eeuwsch model met brides van
Pompadour lint, kant- en bloemgarneerlng.
Parasols zijn prachtstukken.
Zeer fijn en bewerkt als atiribuut voor de
middagtoiletten. Parasols van mousseline de
soie met breede, i jour randen, gegarneerd
met kleurige borduursels van flos zijde. Para
sols van taffetas geheel gesoutacheerd met
chenille. De platte, Japansche parasol met
veel baleinen is zeer modieus. Die Japansche
zonneschermen zijn bij uitstek geschikt om
de rijk gegarneerde hoeden te overschaduwen,
zonder de hoeden versiering in gevaar te
brengen van drukking of knelling. Japansche
zonnenschermen worden hoofdzakelijk van
tussor zijde gemaakt, met houten stok,waarvan
het hacdvatsel een wonder van fijn houtsnij
werk is met incrustaties van pare.'inoer, ivoor,
koralen, cabochons.
Van Japan gesproken: Een volgend maal
hoop ik te vertellen van een Japansch boek.
CAPKICE.
Potage d. la Saint-Oermain. Voor 6 a 8
personen. Benoodigdheden: 2 liter bouillon,
K liter versche doperwten, l H.G. boter,
brood. Bereiding: K liter gedopte erwten
kookt men gaar in water met l ui en l wortel,
waarna men ze afgiet en de erwten door een
zeef wrijft. Doe de puree in een stoofpan,
voeg er 2 liter doorgezeefden bouillon bij,
laat 25 minuten zacht doorkeken. Doe er
y2 H.G. versche boter bij en, zoo men dit
heeft, een weinig spinaaiegroen(voor de mooie,
groene kleur). Neem }/2 H.G. brood zonder
korst, snijd het aan dobbel steentjes en bak
die mooi bruin in 1/2 H.G. boter. Dien de
croütons voor bij de soep.
begon alweer ia den oven, eigenlijk al in
den molen.
Langen tijd wist niemand er iets meer van,
't was een raadselachtige werking van de
levende gistplant; pas een jaar of twaalf
geleden is 't gelukt, uit lijn ges-reven
gistcellen, uit die levende zwammetjes dus, een
doode stof te trekken, die precies zoo de gist ing
aan den gang zet. als de levende en groeiende
gistplantjes doen; en ook deze stof vergaat"
niet bij 't scheikundig proces; een nietige
hoeveelheid kan ongelooflijke massa's suiker
in alcohol en koolzuur veranderen en is
dan nog even krachtig als te voren. Zulk een
doode stof, die een scheikundige werking
inleidt en aan den gang houdt, versnelt of
vertraagt, heet in de leerboeken een enzym
of zymase, ook wel in 't algemeen een
ferment. In andere omstandigheden ook wel
een katalysator.
En zulke enzymen als in de bakkersgist",
zijn gevonden in allerlei spijsverteringssappen
van 't menschelijk lichaam, de ptyaline van
't speeksel is er een van. De pepsine die 't
eiwit van ons voedsel verteerbaar maakt,
het lebferment, dat de melk doet stremmen, de
lipase die 't vet ontleedt, 't zijn allemaal ge
bleken zulke wouderdoende enzymen te zijn.
Dat is al belangwekkend genoeg niet waar.
Nog sterker wordt het, nu 't blijkt, dat dit
goedje net doet, of 't leeft en precies weet
wat 't wil en waarvoor 't dient. Want door
proeven is gebleken dat juist die soort speeksel
dus juist dat enzym te voorschijn komt en
op 't goede oogenblik, dat voor een bepaalde
voedingsstof noodig is. En ook al op 't zien
of ruiken van die stof door den mensch, maakt
't ferment zich klaar en treedt 't speeksel op.
Nog sterker: naar mate de stof droger of
natter, korreliger of taaier is, meer of minder
water bevat, richt zich de hoeveelheid en de
soort; en dat gebeurt ook al, al zien wij
de stoffen alleen, dus nog voor ze in den
mond komen.
Ziet ge wel ? Nu ben ik ver over mijn ruimte
en toch nog nauwelijks begonnen aan't aller
eerste van een klein deeltje van wat er over
spijsvertering te vertellen is.
E. HEIMANS.
B. B. te Hallum en G., e. a. te A'dam. Het
zijn de gewone vruchten van de crocus, die
vormen zich altijd vlak boven de bol, waar
't vruchtbeginsel zat; dus geen cleistogamie
in 't spel.
P. S. te A. Over stekken enz. een anderen
keer, 't is nu toch de tijd niet.