Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WE EK B L A D V O O R NE D ER L A N D.
No. 1574
doorbrengen, teiwgl het fanfarekorps bjj de
Tent" speelde. Een* dag om gezond van
lichaam n geest te worgen. En toch waren
?er maar ruim 300 mensen. Geduld maar.
Jong FryalAn", vader van deze dag! Het is de
tweede keer nog maar dat io'n Selskipsdei
gevierd wordt en de eerste keer dat het in de
'meest geschikte omgeving daarvoor was. De
honderden zullen duizenden worden. De
stroom is wassende. Als men een dertig jaar
terug rekent, zei de voorzitter, de humorist
C. Wielsma, tot besluit, dan'kan men eens
zien welk een vorderingen er gemaakt zyn
«n het moet heerlik zijn voor de oude Bard
Waling Dijkstra, die die dag juist 86 jaar
werd, om dat woelen en krioelen, dat op
komende leven, te zien. Men mag dan
gomber zfln, omdat men op een gegeven
?ogenblik zoveel meer zou wensen, een
dergelijke terugblik geeft moed en vertrou
wen. Zo kwam het dat dit stukje in andere
'toon geschreven werd dan z'n voorganger.
Haarl«m,. . Dr. J.(B. SCHEPEBS.
BOEKAANKONDIGING.
Tot in denDood;Ü6or JOHAKNA STEK^TEE.
Amsterdam 1907, W. yershiys.
?Van Leed en" Liefde, 'door JOHANNA
STEKETEE. Drukkery en
UitgeTersMaatschappq, Voorburg.
Is Johanna Steketee de ware of alleen de
auteursnaam def schrijfster ? Waarschijnlijk is
zij een jong* dame, nog in den leeftijd, waarin
men de dingen wel eens' wil zien van den
donkeren kant, omdat men 't al te gewoon
vindt jolig en vr o olijk te zijn. Jongelui
weten: als ik weer pleizier wil hebben, dan
kan ik er gauw toe komen, vandaar dat 'zij
zich wel eens willen verdiepen in désmart,
die zij nog niet bij ondervinding kennen.
Tot in den dood" is geschreven in den
eersten persoon, als of--de schrijfster haar
eigen geschiedenis verhaalt.
Toch maakt,, wat zy mededeelt, niet .den
indruk van door haar te zijn gezien en onder
vonden, maar door de eene of andere
zenuwlyderes.
Zij heeft kennis gemaakt met en is ver
liefd geworden op een jongmensch uit Assen,
die haar ook ten huwelijk vraagt maar weldra
ziek wordt en sterft.
Zij is protestant en ?hij Eoomsch. Haar
ouders zijn dus niet voor 'het huwelijk, want
zij hebben een aangewenden" afkeer van
den godsdienst dien hij beleqd, (pag. 23).
Dien afkeer wenden zij evenwel niet aan om
het huwelijk te verhinderen, en zij wordt ook
katholiek, omdat hem die leer" zoo dierbaar
was (19).
Dadelijk na het engagement verlaat ze haar
ouder*; om verpleegster te worden, en als
zoodanig komt ze maar al te gauw in
functie bij haar geliefde, met wien zij een
geestelijk huwelijk sluit en gaat samenwonen
in een huis, dat zijn moeder voor de jongelui
in gereedheid laat brengenen oorspronkelijk
gebouwd was voor een jong paar, dat niet
tot een huwelijk kwam, omdat de bruid
daags na de aanteekening zich van het leven
beroofde.
Heel waarschijnlijk is 't een en ander niet.
Evenmin is 't aan te nemen, dat het lijk van
den vroeg gestorven jongeling in een kist
gehamerd werd, dat die kist was van glanzend
zwart ebbenhout", en dat het deksel er van
over den doode hard en doordringend werd
dichtgespykerd", pag. 99.
Ik vermoed, dat de schrijfster nooit een
begrafenis heeft bijgewoond.
En wat moet men denken van de bekeering
tot het Ecomsch Catholieke geloof onzer
jonge dame? Die is wel wat snel tot stand
gekomen. Als de laatste oogenblikken van
haar geliefde zyn gekomen heeft zij geen
vrede met de toediening van de H. Sacramen
ten, omdat zij, echte kettersche, meende, dat
voor een vrome de tusschenkomst van een
priester overbodig was, (pag. 84) maar zy zal
een wetenschappelijk werk lezen, dat geschre
ven is tot verdediging van de catholieke
leer en dan worden de bezwaren wel uit den
weg geruimd.
Niettemin wordt zij spiritiste, en ziet zy
haar zaligen vriend weder, aan de hand van
Brigitta, het meisje dat in de bovengenoemde
woning zelfmoord pleegde en de eeuwigheid
inging zonder voorzien te zijn van de H.
Sacramenten der stervenden.
Dit was een ongename ervaring. Niettemin
van jaloezie is geen sprake. De schrijfster
eindigt met: ik heb de zaligste herinnering
aan ons etherisch hoogtij.
...Daarvan wilde ik schrijven, zooals
Siegfried, (de overleden vriend) gestorven,
't mij opdroeg, uit liefde en ontroering, om
der heilige schoonheid wil.
Ede, (get). JOHANNA STEKETBE.
Sept?Dec. 1906.
Het is toch wel veel ge?ergd als geschiedenis
aan te nemen wat zoo nadrukkelijk als
levensgeschiedenis wordt voorgedragen.
* *
*
Van Leed en Liefde bev&t 18 kleine schetsen
meest van zeer weemoedigen inhoud, ze zullen
wel met genoegen gelezen worden, ofschoon
er ook rare dingen in voorkomen.
Zoo wordt bijv. pag. 135 gezegd: ik kan
begrijpen, dat menschen die elkaar htel innig
liefhebben niet moeten trouwen.
Een gewoon mensch denkt: die innige liefde
is juist een reden om wel te trouwen, en wil
gaarne weten waarom het huwelijk te ont
raden zou zy'n.
Tot antwoord f chetst Johanna Steketee een
vrouwtje, dat na een korten tijd van haar
man gescheiden te zijn geweest, naar hem
terug verlangt. Zij had, schoon niet lang
getrouwd, reeds ondervonden, dat wat eens
mooi was en teer, zich verbanaliseert ineen
alledaagsch huwelijksleven.
Hieruit zou dunkt my alleen volgen, dat
man en vrouw, hoe innig ze elkaar liefhebben,
van ty'd tot tyd eens uit logeeren moeten
gaan, of dat het voor een poëtisch meisje
raadzaam is te trouwen met een zee-officier.
Meer wordt door het schetsje niet bewezen,
want vreugde van weerzien doortintelde"
het mevrouwtje, toen zij de hooge gestalte
van haar man zag naderen.
Merkwaardig is in beide boeken het groot
aantal gefabriceerde werkwoorden. Om te
kennen te geven dat iemand aarzelend of
angstig, of op verdrietigen toon, of bezorgd
enz. antwoordde, iets beweerde, uitriep enz.
wordt geregeld geschreven, dat hij of zij iets
aarzelde, angstigde, verdriette, bezorgde (of
schoon van geen pakje sprake is). Wat dunkt
u verder van -een persoon, die een bewering
mooi-lokte, beslist-hevigde, kort-afte, be
zwaarde, ernstigde, wetenschap te, glansde.
Verder lees ik, Neen l huiverde hij; ik geef 't
je cadeau, minachtte hij; Een vry huwelijk !
verbaasde hij; neen kwijnde zij; Och kom!
lichttelde hij, of vriendelijkte zij; zoo zoo!
belangstelde de juffrouw, ook suisde, zaligde,
illusiede, verrukte, innigde, ontstelde zij iets
enz. enz.
De schrijfster schijnt deze manier mooi te
vinden, maar als gij mij vraagt, of ik zon
wenschen, dat ze in de mode kwam, dan waag
ik het neen te huiveren.
A. v. H.
NIEUWE UITGAVEN.
Gids voor Sneek en Omstreken. Sneek, de
vereeniging tot bevordering van het
vresmdslingen verkeer.
Rapport van de commissie uit de
pensioenvereeniging belast met het onderzoek der
pensioenwetten, uitgebracht Juni 1907.
Geschriften van de Nederlandsche vereeni
ging tot bevordering van het
schoonheidsbeginsel in het onderwijs". No. 3, Tekenen en
handenarbeid. Eede, uitgesproken op de 3de
jaarlikse algemene vergadering der Neder
landsche vereenis*ing tot bevordering van het
schoonheidsbeginsel in het onderwijs", op
Zaterdag 27 April 1907, te 's Gravenhage, door
M. J. LANGEVELD.
No. 4. Het terkenonderwijs op de lagere school.
Eede, uitgesproken, op de 3e jaarl. algemeene
vergadering der nNederl. vereen, tot bev. van
het schoonheidsbeginsel in het onderwijs", op
Zaterdag 27 April 1907, te 's Gravenhage, door
H. VAN BREEMEN. Eotterdarn, W. L. & J. Brusse.
Les Guerres et La Densitéde la population,
Etude Paciflqae. These soutenue Ie 8 Aout
1907 au Cercle International a la Haye, par
J. EDTGERS. La Haye, W. P. v. Stockum & File.
Dertiende Jaarverslag van de afdeeling Am
sterdam der vereeniging Eerste Hulp by
Ongelukken", 1906.
Gezondhëidsbibliothèek voor arbeiders",
Eerste serie N o. I, Bijgeloof en kwakzalverij op
geneeskundig gebied, door dr. ERNST THESING.
Amsterdam, D. Buy s Dzn.
VOOR
DAMES
Zonneschijn. '? Leesboek voor de lagere
school, door T. VAN BUUL, met
teekeningen van T. BOTTEMA. Uitgave van
C. A. J. v. Dishoeck, Bussum.
In zy'n voorbericht tot zy'n serie leesboekjes
Nog bij Moeder," spreekt Ligthart van
doorrenboekjes," boekjes, die vlug door
gelezen kunnen worden, doordat ze noch
door inhoud noch door taal telken keer tot
oponthoud verplichten."
Ditzelfde he,eft de heer Van Buul met zijne
serie leesBoekjes Zonneschijn voor. De vier
eerste deeltjes liggen voor my. Ze zien er
gezellig en vroolyk uit. De omslag is gelukkig.
Me dunkt die moet de kinderen al vroolijk
stemmen: dat lachende meisje met haar
hoedje verwaaid achter op het hoofd, dat
zoo parmantig met haar mandje aan den
arm door het bosch etapt, haar hondje, een
kleine, logge dikzak, ij er maar bij gaan
zitten.
De heer Van Buul heeft van de leeslessen
gezellige, vroolijke uurtjes willen maken.
En zoo moet het ook zijn. De aandacht van
het kleine kind is moeilijk lang bij iets te
bepalen, laten we dan zorgen bovenal het
eerste onderwijs zco vroolijk en aantrekkelijk
mogelijk te maken, dat het kind hier mee
leeft en zoo vanzelf z'n aandacht er toe
bepaald wordt.
Kleine le/endige verhaaltjes geeft de heer
v. Buul. Hij heeft in de eerste plaats aan dat
gedacht, waarin het kind belang stelt, wat
hem genot geeft en bekend is en dat als
leesstof genomen. Allerlei tafereeltjes uit
het kinderleven, die de kinderen zelf zeker
met dergelijke voorvallen uit eigen leven
zullen aanvullen. Wat kunnen de lesjes
prettig en vertrouwelijk door den onderwijzer
worden voorgelezen. Vroolijk en luchtigjes
weg, dat de kinderen mee in den vroolijken
toon gaan.
In het eerste en tweede stukje komen een
paar rijmpjes voor. Het is erg jammer dat
de heer van Buul er niet meer heeft opge
nomen, inplaat? van al die versjes. Want
waar de heer v. Buul een aardig vroolijk
verhaaltje kan schrijven dat inhoud heeft,
zijn zijn versjes zouteloos en kinderachtig.
Ze hebben met het vers nieta te maken, 't
is maar wat gerekt gezeur om 't rijmwoord
heen. Er worden tegenwoordig een massa
van die soort kindergedicht]es geschreven,
trouwens de heer v. Buul haalt van anderen
aan, die al even slecht als de zy'ne zijn, be
halve 't enkle gedichtje Op Moeders Schoot"
uit den bundel Voorjaarsbloemen" van Cath.
van Eennes.. Al de geestigheid, de humor
die het rijmpje zoo aantrekkelijk maken,
ontbreken er in.
In het rijmpje zit het wezen der poëzie,
de muziek. Een kind moet deze lesjes echt
leeren, want zal hy ze hooren, deze als van
zelf gaan neuriën. 't Eijmpje zingt een kind
meer dan dat hy het zegt. 't Kan niet
anders, 't Oude rijmpje is de zuivere poëzie)
van het kind, zijn heerlijke dwaasheid is
verwant aan de ziel van het kind, daar z§n
ze dadelijk n mee, die poëzie heeft het
kind noodig. Die kunstmatige laffe versje»
dreunen ze toch maar op, en waar we dia
zuivere kinderpoëzie in deze oude rijmpjes
en bakerliedjes hebben, waarom zouden we
die dan de kinderen onthouden en het in
de plaats al dat kunstmatige gerymel geven.
Het is toch al jammer genoeg dat de kinderen.
de oude rijmpjes niet meer in huis van
moederleeren, ze zijn zulk een heerlijke vreugde,
'n altijd frissche bron om hun fantasie.
Anders, in de keuze van z'n vertelsels door
anderen is de Buul zeer gelukkig geweest.
In het tweede en derde stukje vinden we>
o. a. de kinderlijke verhaaltjes van N. v.
Hiehtum, Willem en Wouterke en de Vu-.
genmat. Verder een goed stukje van Lansch
Het Beekje". En dan in het 3de deeltje»
het schoone verhaal, het Lucifersmeisje en
in het vierde, vyf uit een schil, beide van
Andersen. Ja, als we die verhalen lezen, dan
voelen we 't plotseling dat is kunst. Maart
zou eenvoudig dwaasheid zijn hiei eenige
vergelijking te maken, 't Is al een gunst
plotseling zoo iets fijns aan te treffen.
De boekjes zy'n geïllustreerd door den heer
Bottema. In de prospectus pakte me een
leutige voorstelling van aardmannetjes en de
vroolijke titelplaat. Maar ik moet bekennen
toen ik de boekjes zelf in handen kreeg en
ze eens wat nauwkeuriger bezag, de illustraties
me tegenvielen. Nu is de keuze van
penteekening ter illustratie niet gelukkig. De
nuchterheid van dit procédékan alleen
overwonnen worden door bijzondere warmte
en levendigheid van lijn. De illustraties van
den heer Bottema missen het warme, het
intieme, het innig-geleefde, dat we zoo graag
in kinderillustraties zien. Toch bewijzen de
illustraties van Middiengk Bokhofst, die de
verhalen van N. v. Hichtum illustreerde, dat
ook met de penteekening dat intieme te
geven is. Die teekeningen vertellen het kind,
zooals een moeder 'n kind vertelt. De illu
straties van den heer Bottema gaan buiten
de kinderziel, ae zijn verstandelijk, ze missen
de kleine fijne trekjes, ze volgen enkel het
ISIATUÜFIVJÓLLEN
ONDERGOEDEREN
VAN
JANSEN&TILANUS
^ FRIEZEIMVEEN. ^
zijn verkrijgbaar:
teKampenbij Gebr. van
Genderingen; Leeuwarden, Sybouts
& Co., P. & O. Plantenga,
Burjman'sWitteGpederenMagazy'n,
Firma Mekking, Ed. Kuiler
& Co.; Leiden, Beuzemaker &
Co., Wed. P. de Wilde &
Zn.; Maatschappij de Faam";
Meppel, Gebr. Roelink; Nijme
gen, Manufacturenhandel van
Balhmann & Co.; K.
Ossenbeek, Wed. H. G. J: Verwey;
Sneek, H. Brenninkmeijer
Zonen; Zwolle, Ter Weele
Buisman & Nellensteyn ; Zaan
dam, J. Keijzer ; Zutfen. Wed.
Th. Nuy.
|^- En verder in alle voor-»
naamste plaatsen. "VQ
Adressen worden gaarne opge
geven.
Geïllustreerde Prijscourant
op aanvraag te bekomen.
THEE - E. BRANDSMA.
VSÉY'FFAR'DT'
|$w BOEKHANDEL
V * "Telephoon S34I
W. A. SPOOR Jr., Fabrikant, Culemborg.
AMETTBLEMENTEH.
Meubelfabrikanten en Behangers.
SINGEL by de Paleisstraat 259, Amsterdam.
vooriteen DAlTinAJH. &O.
Telephoon No. 4646.
PHILIPPOM KETELAAR,
P EN SHOW VMJLH
Weteringschans aoc, Amsterdam.
Familiepension Ie rang-,
Fraaiste gedeelte der stad. Onmiddelijk bij Eijks-Museum,Opera en Vondelpark.
Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salons,
HENEY J. BEUCE.
K AL, VERSTRA AT 166, AMSTERDAM.
SPiCIALE INRICHTING voor het vervaardigen TM
Uitzetten en Luiermanden*
Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegesonde».
- Telephoon No. 5939.
Speciaal adres voor KOFFERS en r-TASSC:HEIV is
w. JAJJirsEM, Uamstraat io, alrMt en Reparateur.
Fabriek t Spuistraat 2MO. ~
Chocolade Magazijn
KCIJK.
Leittstraat 73
Galerij U .
AMSTERDAM.
DE B o NT s. LEUTE N s
SPORT
PASTILLES.
Dorststillend.
Begrafenis-Onderneming
j. o. STUTJI: ars Jx-.
Prinsengracht 837. Telephoon No. 906.
JEen.
«Toug-enstooeli:.
TnflfïOH T1Q011 QÏQ
JÜUpll Uddl Jdvd,
1TQT1 DDT1
vdll Gljll
door Dr. A. B. KORF F,
versierd met een vijftigtal Platen (A. RÜNCKEL).
Prijs in prachtigen stempelband ? 1.90.
Uitgave van VAN HOLKEHA & WAEENDORF, te Amsterdam.
LeyensverzekeringMaatschappij
Urn hem
Haatscliappelijk Kapitaal:
EEK miLLIOEN GULDEN (Tolteekend).
Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op bijzonder gun
stige verzekeriugsvoorwaarden en tegen zeer billijke
premiën.
RESTAURANT ci-devant TAJf PER FIJI,,,
f* Plaats, fia ffaye.
^PREMIÈRE MAISON DE LA HOLLAND E. -*
S.A.NS OECHESTEE.
Mijnheer A.: ,Ia, ja, een man
leert de waarde van het geld pas goed
kennen, als ie getrouwd is.
Mevrouw A.: Dat ben ik niet
met je eens, man, want als je mij een
tientje geefc voor 't huishouden, dan
denk je altijd dat dat tientje veel
grooter is, dan n. dat jij besteedt.
LUXE
PAPIER
FRAAIE SOORTEN
LINNEN-POST
Gebr.Sirnons
KALVERSTRAAT 124
HEILIGENWEG 34
PlAt/OS
De bijzondere aandacht
wordt voor de 5Pr«?£ïs?jj
Testig
Eeaige
Toor He Ierland ea Kolonies
MEÏJBOÖS&EALSHOVEI
Fiano- est
:e
IltflBER RIJ WIELGI
M O D E l, 19O7, /1O5.
Zoolang de voorraad strekt OPRUIMING van de
modellen 1906
? 84, met vrtjwiel en 2 remmen.
11. LEONARD LAM, Amsterdam. 114 HonüersMe,?Telefoon 1415.
G.
ROKIN 128 over de Ned. Bank, Amsterdam,
Fabriekt Hokin 89?89.
Telefoon 4541.
Wereldtentoonstelling Luik 19O5:
Zilveren Medaille.
Ameublementen, Stoffeeringen enz.
Complete Inrichtingen in alle stijlen.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Begrafenis-Vereeniging
TE AMSTERDAM.
Administrateur: W. SAX Jr., adres P. C. Hooftstr. 38.
Telephoon Xo. 'J41. De Raad ran Bestuur;
A. W. VAN EEGHEN Jr., Voorzitter.
Is. DA COSTA, Gedelegeerde.
Verschenen de 9e druk van:
Atlas van Nederland voor Wielrijders,
bevattende elt Kaarten, dus van elke provincie, met aanwijzing der
afstanJen van plaats tot plaats in Kilometers en vermelding der soort van wegen.
Deze Atlas zenden wij franco per post (na ontvangst van het bedrag in
postzegels of per nostwissel aan ons adres) voor slechts Vijf en Dertig
(Cent. Amsterdam, VAN HOLKEMA & WARENDORF.
IlSfMIIIJtëSSY,