De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 1 september pagina 2

1 september 1907 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

D E AM i T K R D A MM E R WT-l E K D L A D VOOR N E D E R L A: JjT D. Na. 1575 (lelijk zal worlen uitgebreid tot een ISOtal (men lette evenwel ook op opgerichte kan toren sinds '94) volgt ree U dat de klasse der. meeste kantoren lager wordt. Zooals de gegevens nu zijn, is het ook voor h.h. kamerleden niet na te gaan of da v oorge stel ia verbetering er werkelijk eene is. Een opgave van de verschillende kantoren met opgave van de tegenwoordige en tobkorastige klasse zou zeer gewenscht zijn. Dat over het algemeen de klassen dalen blijkt uit eenige ingezonden stukken, (b.v. uit een ia De Telegraaf: een kautoor van de 7e klasse dft 20,000 telegrammen meer per jaar krijgt, heeft kans niet vooruit te gaan). De punten ?voor de afdeeling telegrafie zijn te laag genomen. Als de kantoren achteruitgaan is de stijging Tan het maximum tractëment een wassen neus, uitgezonderd voor do 8e klasse kan toren. Het max. traktement voor klerken die directeur worlen bedraagt thans/ 1300 Toor een niet vereenigd, ?1600 voor een Tereeoigd kantoor d. i. resp. / 300 meer, of evenveel als vroeger in het gunstigste ge val op zijn allermeest zou kunnen zijn verkregeu" luidt het in het M. v. T. Zeer juist, doch dat is geen verbetering voor directeuren oud-commiezen en het bedrag van ?10,400 voor de post- en telegraafkantpren uitgetrokken moet dus wat betreft de directeuren conmies geweest zijnde met een groot bedrag verminderd worden. Er is nu ingevoerd een verplaatsing van directeuren van kantoren die achteruitgaan, deze inoefen naar ren vacant kantoor met hun traktement strookende. De practijk zal lieren of hierain altijd voldaan kan worden. Het zal nu niet meer voorkomen dat direc teuren, financieel onafhankelijk zijnde, blijvei op kantoren b.v. gelegen in mooie omgeving ten koste van promotie van anderen. De directeuren oud-klerk nu be zettende kantoren hooger dan de 8e klasse, en niet hebbende IK-t z. g. groot-directeurs radicaal zullen dus verplaatst worden. Ingevoerd wordt nu het beheeren van iantoren door commiezen, nut tijdelijk den rang van directeur. Hierdoor krijgen we lerecht óéii corps hoogere ambtenaren en zullen verplaatsingen van directeur tot .commies gemakkelijker kunnen voorkomen. Ik wees er reeds op dat de na 189-t aan gestelde commiezen niets terug krijgen voor de ontnomen 7e klasse kantoren en dat hot aantal kantoren door klerken bezet stijft tot 130. In de Memorie van Toelichting staat dat voor het geval dat het aantal <So klasse ?kantoren beneden het hun bij K. B. van 15 Febr. l OOG No. 14 toegedachte aantal van 1LO ra>jht dalen, dit aantal tijdelijk aangevuld wordt met kantoren 7e klasse opdat voor de klerken hat uitzicht op ge noemd aantal kantoren gewaarborgd blijve '. Als het aantal kantoren nu stijgt tot 130 en dus tot 20 meer, dan waarop de klerken (volgens de M. v. T. althans) recht hebben, zijn die overschietende kantoren dan voor .de commiezen? Dezelfde redeneering vol gende zou men zeggen natuurlijk, doch ?waar het commiezen geldt let men niet op een aantal dat hun toekomt en dat kleiner kan worden, doch alleen op het aantal voor de klerken, wat door het oprichten van nieuwe kantoren steeds geste ;en is. Aan het slot van de M v. T. staat: niemand gaat achteruit in het inkomen dat bij thans geniet" 1), liever had ik gezien ]) Dd regeerin^ ziet dus in dat het geval zich zou kunnen voordoen dat iemand door die loisverbetering achteruit gaat. HET GEHEIM. Naar het Engelsch van MARY E. WILKENS FREEMAN*. III. Catherine bracht een prettigen morgen door met het versieren van het huis harer vriendin. Zij hield van dergelijke dingen en hal een groot talent ervoor. Zij maakte de -kamers bekoorlijk, en verrichtte wonderen met het corps helpsters, dat onder haar leiding werkte. 's Middags maakte zij een enormen opgang in haar roodzijden japon. Er kwamen heeren, en zij was voortdurend door hen omringd. Zij straalde van vroolijkHjkheid tn gezond genot. John Greasou's moeder en zusters waren er ook, en waren buitengewoon vriendelijk. Zy wist, dat John niets bad verteld. Door haar trots en ver ontwaardiging heen voelde zij een tril'ing van voldoening over zijn stilzwijgendheid. Het was juist, wat zij zeif zou hebben gedaan, wat zij zelf deed. Natuurlijk kwamen in den loop der tijden eerst John'a familieleden en daarna het geheele dorp tot de ontdekking, dat hij Catherine niet meer ging bezoeken, en dat htin engagement du-i waarschijnlijk verbroken was; maar meer dan dit kwam niemand te weten. Catharine begon langzamerhand een soort vermaak te stellen in de uiteenloopende vertalen, die van tijd tot tijd tot, baar door drongen, maar klaarblijkelijk deed John Greason dit niet. Hij werd mager en begon er veel ouder uit te zien. Kmdelijk werd het praatje rondgestrooid, dat Cathert'ie Gould hem leelijk bad bebanieUl, en baar engagement had afgemaakt ter wille van een lijken man uit de stad. Toen dit Catherine ter oore kwam, wendde zij zich tot dagene, die het haar had medegedeeld, een harer vriendinnen. Van dat heele verhaal is geen woord waar, en dat mag je aan iedereen vertellen," zeide zy met gloeiende wangen. Heb jij het dan niet afgemaakt?' Neen, dat heb ik niet.1' De vriendin keek haar met verbaas ie en nieuwsgierige oogera aan. 't Was bijna niet mogelijk, tot een andere gevolgtrekking te iomen, dan dat John het engagement had afgemaakt, maar Catheiine's fnssche schoon heid en stralende levensvreugde maakten die veronderstelling bijna belachelijk. Toch begon die msening langzamer hand veld te winnen. John's moeder was de eerste, die het aan John 'zelf overbracht. Zij zaten aan het avond eten, op een Vrij lag, ongeveer een jaar «a den dag, waarop hij en Catherine gescheiden Tsaren. John, zijn moeder, zijn ongetrouwde zuster en zijn getrouwde zuster, wier man bijna voortdurend voor zake a op reis was, ?waren in de kamer aanwezig, Ik heb van middag iets gehoord op onze dat er stond in de vooruitzichten welke hij thans heeft", Tusschen deze t wee zinnen is een groot onderscheid en wel dat nu de. ongunstig bedeelden stabiel blijven zoo niet voor altijd, dan toch voor lang. De categorie die hiervan het meeste zal lijden zijn de bestellers. Deze worden nl. betaald naar de klasse der kantoren (blijkens het M v. A. op de vorige begrooting bl. 47 wenscht Z. E. de Minister deze regeling te behouden). Hieruit volgt dat er bestellers zullen zijn die ?50 in hun maximum tractement dilen. Een aanvullings-nota hiervoor is zeer zeker noodig. Kesumeerende komen we tot de conclusie dat deze aanvulling3be.*rootiiig wat grond regelen betreft zeer goeil is doch wat de uitvoering betreft niet de lang gewenschto ; dat : Ie de commiezen niets terug krijgen voor de verminderde kansen een directie te bezetten ; 2e de jonge commiezen geen verbetering krijgen uitgezonderd dat zij weten waar zij aan toe zijn ; 3e dat velen op het punt bevorderd te worden zich nu zien teleurgesteld ; 4e dat de bevordering van commies Ie tot hoofdcommies slechts ?100 i*, welke bevordering misschien bij keuze zal plaats vinlen en een onge .venschte verplaatsing met zich zal brengen, terwijl als hoofd commies bijna geen vermeerdering te wachten is; 5e dat de kantoren in klassen dalen; 6e dat daardoor traktementen van be stellers dalen; 7e dat bij de vaststelling der traktementen niet gelet is op het zear onregelmatige leven en het vermoeiende, dikwijls gejaagde werk en de groote verantwoordelijkheid. We zullen wachten wat of liet voorloopig verslag der Kamer en wat of de diverso organen en tijdschriften zullen zeggen. Officiers -dienstpaa "den. Onder den titel van Misbruiken in het leger", waaruit men op het eer.sto gezicht ik weet niet wat voor misstanden zou denken te weten to komen, se -rijft een onbekende, blijkbaar totaal niet op du hootïte betreffende de betrokken zaak: van OHijiers-dieiistpiarden ', een stukje in het groe'neWeekbl.van 2t dez'-r, .vuarutt iemand, niet daarme Ie beken l, Y.O o ongeveer moet opmaken, dat van de 1;) bereden otfi ,-ieren er '.) dagelijks hunne dienst paarden buiten dienst gebruiken of do >r d unes laten berij len. Eerst spreekt schrijver van bezui niging op de oorlogsbeKrooting. Xu, wat oHiciersdienstpaarden betreft, hierop zal al heel weinig te bezuinigen vallen. Daar, waar in het Nederlands-ihe leger zoovele officieren onbereden zijn, die in het buiten land dit wel zijn (men denke aan de bereden compagnies-commandanten der Infanterie in Duitsehland, Frankrijk en andere landen) kan men wel verwachten, dat dit in ons land nagevolgd zal worden en dan dus de post voor dienstpaarden op de oorlogsbeg;ooting nog wat grooter xou worden. Dan zegt schrijver, dat het Rijk er groot belang bij heeft, dat de daartoe aangewe zen officieren \\n oorlogstijd" degelijke dienstpaarden bezitton en deze behoorlijk kunnen berijden. En verder, dat ,,in dit onderdeel van dienst op ergerlijke wij/iedo klad is gekomen". O, n dit laat.-te toe te lichten en waarschijnlijk te verklaren, geeft schrijver op, dat men die dienstpaarden ziet vereeniging," zeide John's moeder, terwijl zij thee ia de kopjes schonk. Zj waleen groote, forsche vrtu.v, en zij zag er bepaald indrukwekken l uit in baar over een styf corset gespannen grijszij l<-n blouse, rijkelijk met gitten versierd. Zij was voorzitster van de Vereeniging tot Onderlinge Ontwikkeling der Exbridger dames". John's zmter Littii, die tenger en leeiijk was, wierp hem een schuwen blik toe uit haar uitpuilen Ie, lichtblauwe oogen. De ge trouwde zuster, die sprekend op baar moeder geleek, herhaalde de mededeehng. Ja, we hebben van middag een nieuwtje gehooid, ' zeide zij. Geef mij de beschuitjes eens aan, L >ttïe " John zat gestoofde garnalen te eteu,en gaf geen antwoord. Ue drie vrouwen keken elkaar min of meer onzeker aan, maar mevrouw Greason deinsde voor mets achteruit. Wij hebben gehoord, waarom je engage ment met Ca'.herine Gould is afgeraakt," zeide zij. ^ John nam weer een hap gestoofde garna len. Zij waren gloei: nd heet en hij brand Ie zijn tong en zijn keel, maar hij slikte ze met een bar.-ch gezicht door ou zeide niets. Toen nam mevrcti v A nies liet \vojrd. Ja, wij hebnen gehoord, dat jij het hebt afgemaakt, omdat nj te vte! naar jez'nmet andeie mannen c quetteertie," zeide //j, mt-t haar lippen smakkend al-of zij iets lekkers proi fde. Tien keek John langzaam van do een naar do ander, en zijn gezicht was vaalhb-ek. .. Oat is een leugen," zeide hij met heesehe stem. Heb jij het dan niet om dit' reden afge maakt':' vroeg zijn zns'.tr, nog niet uit het veld gt'.-.lugeii. Ik heb bet in 't geheel niet afgemaakt. 't fs een vervloekte leugen!' ztide John, bijna schreeuwend. Nu, ik begrijp anders i:i !,?als je zoo lang geëngageerd b-nt a's jij met Catherine was, en als ze haar heele uitzet al ka it en klaar had, op haar bruid~j.ii i,n ra ik wiet, dat ze al baar ondrrgo'. d al klaar ha l, want dat beeft ze, meer dm een jaar geleden, zeif aaa hottie verteld . ' Zij heeft me zelfs ul.es i.i'en zien," viel l j Jttie m "t haar schel stemme'j e in de u de. Ja, zij beeft het aan I/itiie laten zien,'' zeide mevron.v Greasön ti i >ii i'.mteiijk. ..Ku nu won ik maar i.eggdi , dit ik niet begrijp .. ." Maar John had zijn stoel mot een ruk achteruit geschoven en stond OP. Zij hoorden hem de trap opstormeu eu de deur vanziju kamer met een bons d.c'.il.-laau. Hij is precies zijn vale-.'' zeide mevrouw Greason, op een e.genaardii;en toon, samen gesteld uit eerbied voor den overledene en een levendige herinnering aan zijn gebreken. Mevrouw Ames stemde toe op juist den zelfden toon. Ja, vader was al precies even gesloten als John," zeide zij. 't Gaat m 3 werkelijk erg aan mijn hart," zeide mevrou v G easori, zich nog eens van de gestoofde^gariialen be licneiul.-. ..Citheriue Gould is een' knap meisje, en lij heeft geld, gebruiken op particuliere" wedrennen (in tegenstelling vati publieke'?) of ook wel als dames- of rijtuigpaard. Inderdaad wor den hier te lande een acht a tien maal 's jaars z.g. militaire hordenrennen gehoulen, waaraan alleen door officieren mag deel genomen worden met paarden in /Heust ge reden. Het rijk nu inge iien hebbende, dut de rijkunst der officieren behalve door rijlessen juist door ei^en liefhebberij-rijden op con coursen enz., met de daarvoor nooiige vooroefentng, zeer vergroot wordt, wakkert jui-t dat liefhebberij-rijden van dienst paarden ten zeerste aan d >or allerlei gun stige bepalingen te maken (als vrij vervoer van paard, oppasser en ook deelnemer1. Zelfs is het Kijk reeds zoover gekomen, dat zij eenige van bare (rijks)paarden afstond, opdat daamede officieren, na ze zelf getrain l te hebben, op concoursen etc. uit zouden kunnnn komen, gelijk dat reeds in het buitenland veelvul lig werd go laan. Dat schrijver dus schrijft, dat de minister van oorlog toch geen toestemming zal gegeven hebbeu om dienstpaarden voor pirticulieren belangen' to gebruiken, doet blijken, dat schrijver hoe/jenaaiii l niet op de hoogte is met de kwestie ter zake. Dat het publiek zich bijzonder ergert"' aan dergelijke geur nakerijeu op 's huids kosten" (wel te verstaan het mjderijden van officieren op concours-hippiques), dit heb ik nog nooit kunnen bemerken; alleen heb ik dikwijls kunnen constateren, dat het pu bliek op de midden-, of'tweek aartjes terrei nen (ik denk, dat schrijver dit publiek" bedoelt) meestal in zeer groote getale hare belangstelling toonde en z< er ec4driftig bleek te zijn, wanneer een Nederlundsehc officier met den prijs ging strijken en daarmede eenige buitenlandse ie: .collega's versloog. Nu verder, wat betreft het rij len bulten dienst van offi jierspaarden, daar oor hebben wij dri') gevallen te onderseieifen: a. o f tic i 'ren der veld-artillerie. Doze hou den n dienstpuard 0,1 kosten van In-t rijk en moeten dat natuurlijk dagelijks bij den dienst Gebruiken; b. officieren der cavalerie. Deze houden twco dienstpaarden op kosten van het rij v. Rij len al t ij t n ervan bij don dienst en g-2wooulijk 's middags zelf Int andere pniml; c. oerodon hoofdoHi 'ieren. Oj/o hou ion n of twee dietistpaarden en rij len dozo alleen bij bepaalde oefeningen of manoeuvres in dienst. Kunnen dus overigens m t hu-ine paarden doen, wat z; willen. Meestal of l .over bijna altij l nj len /.o n paard ze! t' en laten het andeiv, a's ze tmi min.-i > 2 paarden moeten huilen, do >r hua oppasser rij len. Xu komt het o ik wel eens voor, dat, in plaats van den oppasser, de vrouw of dochter van den betrokken ottijier dat tweede paard rijdt. Komt hierdoor nu dat onderdeel van den dienst op ergerlijke wijze in de klad ? ' Dan het feit, dat door het voortdurend deelnemen aan wedrennen, en/, inrt dtc.mljifiiirii n i want hierover loopt de zaak) menig" offieier op financieel gebied den nok breekt, dit is mij ton cene:iinale onbe kend. Daar, waar het i ijk toch allo onkosten van vervoer enz. op zich neemt, worden dozo, wel tot oen minimum bopoikt. Wat schrijver dan naat z-'ggcn, daar door maakt hij /ich in ilit geval gewoon belachelijk. iSehrijver wil aantoonen, dat men oflijiereu moet gaan verbieden met hunne d.eustpaarden aan concoursen te mogen deelnemen eu haalt daarvoor aan, dat dq Duitsche keizir eeuigen tij l geleden en zij krijgt later no^ meer. 'o Kenige, dat me trojst, is, dat ik mij zeif altijd heb afge vraagd, hoe ter wereld wij ooit met haar zouden kunnen opschieten. Ais ik me met er<; e.'gi-, is zij Teesehj* dritt'.g." Ja, dat is zij," seiuie mevrouw Ames t e. Kn 't zou mij i.ie s verbalen, als dat de reden was geweest,?ze zuden wel over 't een of amler gekibbeld htbben." Ik heb altij l gedicht, dat (Jatherine's tante Sarah in 't geheel niet gesloten was," cide L'ittie. Nu, Catherine en haar moeder zijn het in ieder geval wel, en die zullen er wel voor zorgen, dat zij ook haar mond hou it. Uie arme Sarah Gould durft nooit een woord zeggen, als die twee anderen haar geen permissie geven," antwoordde mevrouw fj-ivason. Wel, je vader was een braaf, recht schapen man, hoewel hij natuurlijk, evengoed als wij a lemaal, zijn kleine gebreken had, en die vind ik allemaal precies zoj weer terug in John. Maar 't is in eik geval beter een steetien pot te zijn dan een zet-J." Niet tegenover je eigen familie," zt i Ie Lottie. Je kiiEt niet verwachten dat een steenon pot in een zeif verandert, zelfs tegenover zijn eigen familie niet," antwoordd; haar moeder. Ju zondl een heel wat minder goeden biuer kunnen hebben dan John." Mevrouw G reastin zei Je dit OJ eeni'-szins scherpen toon. Ondanks alles was John haar hè.elin^. Zij hadiUn .cel van elkaar. John liad zijn geslotenheid, ever.ais trouw ei.s zijii gehei'le karakter, veel meet vanhaargec.fi, dan van zijn vader. Ma ir nievio iw drea-on had «een neiging tot zel.'ana yse, a-ieeu maar tot z ?Jli.igenonii-uheid, er; zij zag zichzelf Liul t'rug in haar zoon. Weer gnia een jaar .oorbij. Kr werd minder ges.itoken over hè: afraken van het eng 1^0nient van John Greason en t'atharino l iould, en men verdiepte zich minier in gissingen omtrent de aanleiding. .Numau-a La i iets 'l.iaromtn nt kunnen ontdekken. Johu eu Calherino gingen a!s gewoonliji huns weegs. Catheriue se neen met het jaar mooier en seviurder te worden. Ie lereen veri aasde ,dch er over, dat zij nog altijd niet met een tuier verloofd was. \Vai John betre.fl. van hem werd gezegd, dat hij nooit naar een mei-je keek Ku dit feit deed wel eenigszins af urt-uk aan ('atberine's p'jpuaui'.i'it. Kr waren versiii.'iden muusc'ien in het dor;:, die s: ij f en sti,IK volhielden, dat baar op.-hrgendtu-id dj oor/aak van het, geheele ge,-al was ge,veest. Hoe dit ook zij, <le mannen lieten zich Irerdoor niet afschrikken. Toen een advocaat uit Xew-York voor zaken den verkoop van een oud landgoed betrellelid naar fv\!>ridge overkwam, en gednren'e twee zomermaanden iu het i.ntel bleef en al dien tijd veel werk maakte van (.'aUieriue Gou'.il, veronderstelde iedereen, dat die t wee u el een paar zouden worden. Maar de advocaat ging weer weg, en de brievengaardster van Kxbridge vertelde, drie maan len later, dat er al dien tijd geen enkele biirf voor Catherine uit Xew-York was gekomen, zoodat die zaak aan de (Duitsche) bereden officieren matig heid in hunne levenswijze heeft aanbe volen l (ik denk, dat schrijver het geval van de rijschool ta Hannover bedoelt, waar op afkeurenswaardige wijze door de officieren om zeer hooge sommen werd gespoeld en waarmede de keizer zich per soonlijk heeft bemoeit). Was schrijver eenitjszins met de Duitsche toestanden bskcnd, dan zoude hij weten, dat juist in Duitsehland alias van rijkswege en per soonlijk van den keizer wordt gedaan om de lust tot mederijden van offieiereu met hunne dienstpaarden in concoursen, enz. aan te wakkeren. Was schrijver eenmaal op een Duitsche ren-tceating geweest, hij zoude weten, d-at van de 10 rennen er pi. m. 8 Officiers-" of',...Jacht-Rennen" zijn ! Hiermede meen ik voldoende aangetoond te hebben, dat schrijver de zaak van de offieiers-dienst paarden eenigszins in een verkeerd daglicht hed't ge-ttld om een daarmede niet tnkend ztjnda een juist denkbeeld van te geven. B. Z. & 'i -? -^ fe«l«. ~£.^Het s'nk ?an Cayp ba FreM MDL'er. Omtrent Barent Pioterssen Grootebrouck, dtn beveiheb rer van de re^ourvloot van lü-lo, maakte ik de gevolgtrekking dat bij kort na zijn terugket r in het va Ierland was overle den. Er was uog oen and rt) mogelijkheid, die ik bad kunneu vjjr/.icn: hij H op de thuisreis ^estor en. Ten overvioelo volgen hier be'reflende Grootenbrouck nog enkele cllicieL'le gege "ens. fJaar.-an weid mij weU i lend inza ^e gegeven eO)r jbr. B. W. ]?'. van Kiemsdij'ï, wden zo werden verstrekt uit h.-t Rijksarchief djor dr. de Hu'.lu. Ken resoiu ie van Gouverneur Generaal en Kitden, dd. L"J .V>v. Ltj-IO, luidt: Ue elourtch'-pen Banda, l'rtderik Hen drik, Zutpben. Middelburg, Salamander eu Let u varden zul en op morgen order het koniiiiando van d-n K leien Barend Pietersen G roo'.eb'Onck, gevve/.ea di'eclear en opperliuuf l van SiratU', van de,:e ree het auker licaten en vertrek eu naar het vadeiland. ' Deie vloot- vertrok op l December 1040. Zij bereikte liet vaderland iu Jnai 1(541. Een Kisolutie van Heeren XVII, dl. 21 Augustus 1(541, luidt: Ter ergaderiuge overgegeven sijnle de wisselbrieven ende reeckeninge overgebracht bij de weduwe wij'.en den directeur Barent Pietersz. op de. n-yse nacl .i\iderltinit oïerltjen, ender andi-nn inhoudende een sonnne VBn ac itnienduijsendt, guldens den voori oemden direc eur Bareudt Pietors1:., voor alle nijne pretens'en dojr den Gouverneur Generael ende Kiaden van India op Battavia toegeleyt i>ude iu de voornoemde reicSeninge begrepen sijndo, is g letgevonden dat men de wede. ende ei f0emvmen \vijlen gemelteu direc teur sa! betae.'en tijn medegebrtchten wisselbrittl mitsgaderi de leeckeningon van sijn ver 1.ende maeudtgelden, dewelcke liquide s:jn, ende amgaende de voornoemde achthiti.duy en It guldens, dat men daerover staende dese vergaderinge naerder delibereren als afgedaan kon worden beschou.vd. Hot vrouvoiijke deel der Kxoridger bevolking beg"ii te zeggen, dat Catherine ongetrouwd zou leven en sterven, niettegenstaande baar schoonheid en baar geld, en zij waien van meeninj1, dat zij zich de zaak wel een beetje aantiok. ai hield zij haar hoofd i:<\4 zoo ho >g. vooral toen John G ea-ou het prachtige stuk land op do heuveihellin,' aan de West zijde van de heek kocht en daar eoa hu's begnn te bouwen, dat in do oogen van een voudige dorpelingen v( ol van een paleis had. Het praatje ging, dat John dien zomer, toen de advocaat uit New-York Catherine z(,o achterna liep, in de bergen een meisje had loeren kennen, en dat bij binnenkort zou tiou.von, joodra het nietuve buis klaar was. Het was een zachte winter, en het dak was op het huis ge/;et vóórdat liet was beginnen te sneeuwen, en het woik schoot Hink op. Men zeid->, dat John in April zou trouwer). Geen d -r Grcasons zei Ie een woord fin dit praatje te ontke" nen of te bevestigen. .feitelijk wis'.en zij er zelf niets meer van dan de mei.schen, die or buiten stonden, /ij hadden getracht John uit te booron, maar hij wa- o 'en weinig mededeebaam geweest als gewo'in'ijk. Zij halden achtereenvolgens in hun vt)i becldii.g alle hn.vbaie meisjes uit het dorp tot zijn aanstaande vrotiiv gemaakt, maar d.<ar hij nooit '.s avonds uitging, waren zij wei gt dwongen, de gevoig'.rekking to maken, dat hij in ilo buigen iemand had heren kennen. Ik hoop maar. dat liet geen stads;ut!-rlje zal zijn, dat baar ieven lang aaii een hoop meidfii en kn-jcht.s go>vend in g*wee-t, en hoegenaamd i:iet /.al weten, hoe zij dat praciiti.r.0 huiti iii"t:t on lerhoudi-n." zcido mevrou v Gr» ason tut haar dochters. In stilto tooit n /.ij bepaald over het ge>'a!, bob wel zij U-gi n.iver d» buiten .vt reld een air v,m kai.i'i' alw-len ij eid aannamen. ('a'hfiiui; ii.iuid ki.n bet dak van het nieuwe huis en van uit baar eigen kamer, en ook zij was nieuw gierig. Maar indien /ij or al o'er tobde, dan wist zij dat vuiko nen te veibergen. Z.j hal dien winter een nielwen man'.el gekocht, rood en met bont ge "oer !, -- en /.ij was mooier eu stra lender lïan ooit. Hut was in het laatst van Maart, op ouu avond, toen de tot nu toe zoo /.acht;: \> intt-r iilot.-eüng tot zijn' gewone gestrengheid was tei u.'gekeerd en 'net bitter kt.u l w;n in den glanzenden manoscbijn, dat John Greason haai' ui 11 bezoek kwam 'iKengen. DO Ver eeniging tot Onderlinge Ontwikkeling'1 had dien middag ion bijeenkomst gehad ton huize van me.Touvv Gou'd, de salon was versierd met roode arjolieren en al do lam pen brandden nog. Kr «as dien winter con ti aio verwarming in het buis aangebracht, xoo iat alie kamers warm waren, ('athorine, haar moeder 011 haar tante zattn mig inden salon over de bijv'enkomst to praten, toen er guscluld word. De twee oudere viuuwen haastten ?,;t:b do-r tlo gaug naar de hui-:kanier, on lieten tle deur op oen k enjo open staan, eu Catheiine ging naar de voordeur ende resolveren sal, soo bevonden werdt te behooren." Men mag hieruit opmaken dat de familie Grjotenbrouck vermogend was. Al waren da salarissen der Compagnie's dienaren niet hoog, zij had'tlen oofc wel byverdiensten. Van Barent Pietersz. is het beken l dat hij, toen nog aan de bust van Coromandel, ia 1632 naar Batavia werd ontboden, wegeaa deelneming aan particulieren handel." (Blij kens Resolutie van G.G. en Raden van 20 Sept. Iö32). Uj schijnt zich verantwoord te hebben en in zijn loopbaan is hij er nie; door geschaad, want in Aug. 1634 vertrok hij met een vloot onder Pieter Vlacq Daar Suratte om het bestuur daar over te nemen. Te Batavia is hij niet meer geweest dan kort vcor zijn vertrek naar het vaderland. Een bij«mdeie betrekking op de stad en het kasteel had hij dus niet. De bovenstaande feiten kunnen m.i. geen verandering brengen in de gegeven conclusie. Ze geven de zekerheid dat Ouyp Grooten brouck nooit iu levende lijve heeft gezien. (De man op het stuk heeft, zou men zeggen, voor Cuyp geposeerd.) Het is moeilijk denk baar, dat da weduwe of de kinderen later een opdiacht aan den scl i,der zouden hebben gedaan. Dit zou dan niet vroeger dan 1655 zijn gebeurd en het lijkt weinig waarschijnlijk, dat de familie toen nog, 15 jaar na dato, een blijvende herinntiiug wenschte, ook aan dei vlout waarop Barend Pietersz. liet le?en liet. J. F. L DE BAI.BIAN VERSTER. W. L. PEXXISG Jr. Sin'jatie-lot. Rotter dam, Maimlert Boogaerdt Jun. J. Wanneer wij een ouderen dichter bespre ken Penning hier, wiens Siutjane-lot ons weder een verblijdende gave weid ont houden wij ons van detail-kritiek. Het aan duiden van fouten is hier uiteraard weinig vruchtbaar daar deje zich tot dat wat zijn kenmerkende deugd blijkt, slechts als bijkomstigheden verhouden die, waar zijn groei zich voltooide, geen ge.aar voor mis-groei meer opleveren. Dat wil zeggen, zijn gebreken maken deel uit van zijn dichter karakter, zij zijn met zijn deugden vergroeid. * * * Buiten alle evenredigheid en ordelike welstand ver.ioudt zich do inspanning, en daarmee het verbruik, or.zer geestelike krachten tot hunne kultiveiing, en hot leven dat, als strijd om bet lijfelik bestaan een steeds scherper aandacht vergt voor al wat behoort tot liet uiterlike van verschijning en. daad, laat geen tij l en genoegzame kracht, het evenwicht tussen verfijnde ui'.erlike en verwaai loosde innerlike aandacht te heratellen. Geestelike veiarming en daar ioor, of daarvoor, verslapping van zeiiuwkracht, zijn symptoom en resultaat geiijkelik van deze misstand Maar kunst, en de dichtkunst in het bizonder, vrucht van elke voorname kuituur, is redmiddel, want geneeski acht voor den geest waar men dezen niet meer een 'evenwichtigen' noemen mag. Zij draagt de groei en bloei, de Kweek, van ons geestelik wezen; zij, als die de verbeelding verruimt en verrijkt, en onze gevoelens en gedachten sterkend, ze richt op een verleden en een toekomst ? niet mindei ook op een heden, zoo men iu durende verwording van een 'au' sproken mag ric:it eerst in ons het menselik op. Wat is dat menselike anders dan wat onze gee;t mér blijkt te bedtten dan hij om open te doen, daar het eenige dienst meisje uit WAS. Daar stond John Greason, doodsbleek, en als 't waie gehuld in een wolk van ijzigo koud-». Cataerine bleef hem oenige oogeublikken aanstaren, nadat hij met hee-eae stom goeden avond had gezegd. Zij kon haar oog-jn niet golooven. Mag ik binnenkomen?" vr jeg hij, en het jonge meisje kreeg haar zelf beheersching weer lenig. Zeker,11 ze-ide zij op kalmen toon, en ging op zijde, om hem binnen te laten, met een nauwelijks merkbare stijfheid in haar hou ding. Maar de arme John Greason keek haar niet eens aan. Hij struikelde bijna over den drempel, en vergat zijn hoed af te zetten, voordat hij onhandig zijn overjas uittrok. Catherine. die zelf ook min of meer bleek was geworden, stond volkomen kalm op hem te wachten. Toen zijn jas en hoe l op hun oude plaats aan den kapstok hingen, wierp hij een smee kenden blik op het meisje, en daarna op de djur van den salon. \Vil je maar in den salon komen?" seide C'aiherine. Terwijl Jo'in achter haar de kamer binnen ging, boorden bij en Catheriue bei ien hio vrouw (iould op een toon van onvermergde verbazing uitroepen: Hot is John i i ea<on '." en zij hojrden haar schoonzuster zeggen : ,': Js zonde l" John keorde zich om, toen hij in de kamer was, on deed de deur zachtjes dicht. \Vaarom doe je de deur dicht ?" vroeg Cuthorini', on or was io'.s vijandigs in haar 10 Jl\ Ik wou je iets zeggen," zeide John. ..Je Kunt mij niets te zeggen hebben, wai-.rbij een gesloten deur noodzakelijk is,' unt'.vooxUe, Catberine. Doch iets jonger.snehügs, bijna kiuderüjks in den smeekeii len biik van iton man, die daar tegenover haar stond, ver/uido haar plotseling niet mede lijden. Na goed dan," zeide zij en wees hem oen stoel aan, terwijl zij zelf op oenigen afstand van hem «ing zitten. Hot lamplicht viel r gelrt'cht op zijn gezicht, en zij zag, hoe mager hij geworden was, hoe diepe rimpels er op zij u voorhoofd waren gekomen, en hoe bleek en zenuwachtig hij eruitzag. ..Ben je z:ek geweest V" vroeg zij plot-:elin g. ,,_\een, ik bon heel wel. dank je." Beiden bleven een oogenblik zwijgend zitten, toen stond John op. deed een paar stappen in .baai' lichting, struikelde half over een kleedje on viel bijna neer 'u een s'.ool naast Catherine. Wil je n lij beloven, geen woord te zeggen, vooidat ik je iets heb gezegd?'' vroeg hij, met een stom, waarin Cathsrino te nauweruood de z'jne herkende. J a. vel. Waarom?" J oh i begon snel te spreken, 3.1-of hij een les opzeide, die hij van buitoa had geleerd. vol>/t.)

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl