De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 1 september pagina 6

1 september 1907 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1575 De GROTIUS". Als wij het hier op deze, in de wan deling de kunstpagina" gedoopte blad zijde van de Groene", over de Grotius hebben, dan gist dra ieder, die geen vreemdeling is in de wereld der kunsten, dat wij ons .noch zullen wagen aaneene beschouwing over bouw en constructie, noch aan een technische vergelijking van dit nieuwe stoomschip der Maat schappij Nederland met de beide voor gaande, de Rembrandt en de Vondel, maar dat natuurlijk bedoeld worden de drie salons, waarLion Cachet de betimme ring en verdere inrichting voor ontwierp, welke door de firma J. B. Hillen, bekend door hare magazijnen te Amsterdam en te 's-Gravenhage, zijn vervaardigd. De schoone bewerking en de zuivere afwer king der scheepsbeschieting" en der meubelen geven een hoogen dunk van de meubel maakkunst der firma J. B. Hillen en hare werklieden. In kunstnijverheidskringen is dit the topic of the day." Niet dat wij de belangrijkheid van waterverplaatsing, diepgang, snelheid, enz., enz., willen onderschatten, maar voor ons zijn het aantrekkelijke en bijzon dere van deze boot: de deksalon, de eet zaal en de rooksalon; zij geven een zeker cachet (als wij ten minste deze onwille keurige woordspeling mogen gebruiken) aan dit schip, waardoor het zich voor ons onderscheidt van ieder ander. Het is zeker een belangrijk feit, dat de Maatschappij Nederland hiermede eens is afgeweken van de rnin of meer gebruikelijke wijze waarop zij hare sche pen liet inrichten, en aan Cachet deze taak de wanden niet haaks op elkaar staan, en de vloer een naar twee zijden min of meer gebogen vlak vormt, wat zich bij indeeling en versiering der staande zijwanden zeer duidelijk doet gevoelen. Dat Cachet echter al deze moeilijk heden glansrijk heeft overwonnen, en hier en daar zelfs van de omstandig heden zeer gelukkig partij heeft weten te .kiezen bij de indeeling zijner ver trekken, mogen bijgaande plaatjes eeni $sCo-v Corner in de rooksa'on. toevertrouwde,hem daardoor in de gelegen heid stellende hun krachten weer eens op een ander terrein te beproeven. Want niet alleen de bijzondere eischen die, in dit geval, gebruik en bestemming aan de meubelen stellen, maar ook de eigen aardige afmetingen en verhoudingen der zins verduidelijken voor hen, die niet in de gelegenheid zijn geweest ter plaatse zelf dit te kunnen eonstateeren. Men veronderstelle echter niet uit boven staande, dat wij deze, in zeker opzicht technische oplossingen, als het belang rijkste in de betimmeringen willen aanBij den trap van de deksalon. vertrekken maakten voor Lion Cachet de opgave tot een zeer moeilijk probleem. Zoo is bijv. de deksalon een betrek kelijk kleine ruimte, laag van verdieping, met in het midden een groote lucht koker, en vertoont de eetzaal de eigen aardigheden van schier ieder schip: dat merken; zij zijn slechts als de uitingen van een vernuft, die dezen man van gave en kunnen in staat stelde om iets te maken, dat naast soliede en dege lijk, voornaam en rijk te zijn, tegelijk volkomen aan zijn doel beantwoordde. Vooral die rijkdom en voornaamheid Buffet in de eetzaal. schijnt mij een van de hoofdkenmerken in Cachet's werk: het is niet alleen goed maar ook schoon, evenals de bewerking en afwerking door de werk lieden der firma J. B. Hillen. Waar wij leven in een tijd, waarin de beginselen van moderne meubelen en moderne wonin.inrichting zich overal doen ge voelen, daar merken wij maar al te dik wijls, dat de strenge principen der logica als vijanden schijnen van alle uiting naar schoonheid, van alle profileering en ver siering. Cachet blijft echter hoe nauw gezet hij zijne meubelen, zijne betimme ringen weet te construeeren en in jvereenstemning doen zijn met de eischen van gebruik en materiaal, in zijn hart ornamentist, zoo zelfs dat hij het dikwijls kan betreuren enkele versierde ouderdeelen aan anderen te moeten overlaten, door tijd of omstandigheden hiertoe somtijds genoodzaokt. Wat ons dan ook in de ie betimmering opnieuw treft is, naast het prachtig mate riaal dat hier verwerkt is, de rijkdom, die door snij- en inlegwerk aan het hout, door door stempelen of batikken, aan leer en uerkament is gegeven, en dit zonder in opzichtige pronkerigheid te ontaarden. Wanneer men u zou vertellen, van wanden bekleed met goudleer, waarin sierlijke tot ornament verworden vogels geperst waren, omsloten door donker palissander, of makkasser-ebbenhout, met vlak-relief-gesneden blad- en dier-mo tiefjes, met ingelegde figuren van lichter satijnhout, en dit alles beschenen door raampjes van in-lood-gevatte ruitjes die pauwen- en faisanten-verbeeldingen vertoonen; ik geloof, dat ge u een voor stelling van duur en overladen zoudt vormen; en toch is niets minder waar. Het werk heeft iets van de charme, let wel, niet de imitatie, van zeventiend' eeuwsch werk, uit den bloeitijd der meubelmakerskunst, en dit is in 't bizonder eene eere voor de firma J. B. Hillen. Ook toen gebruikte men solied materiaal, had men tijd, geld en liefde over voor gesneden lijsten, en gebeeldhouwde eindigingsvorrnen, en bekleedde men meermalen de wanden zijner huizinge rnet vakken van goud leer, en deze combinatie, ook zij stond niet druk en parvenuachtig, maar degelijk en smaakvol, typeerende de geest van den tijd. * * * Een drietal vertrekken heeft de firma J. B. Hillen naar het ontwerp van Cachet ingericht; welke wij als het meest be langrijke of het meest geslaagde moeten beschouwen ik weet het niet , ieder op zich zelf heeft zijne bekoring. De eetzaal licht en vroolijk, is betim merd in b'.ank eikenhout met païissander afgezet; hier zijn die prachtige goudleeren vakken met vechtende korhanen, en sier lijke liere-vogels, en die raampjes van in-lood-gevatte pauwen - ornamentaties, om niet te vergeten de groote lichtkoker eveneens met glas-in-lood versieringen van fabelachtige leeuwen (in Syrischen stijl"(?) zooals ergens een verslaggever wist mede te deelen). Of dit zóó is, wij betwijfelen het, maar mooi zijn rij. Van niet minder achevéis hier het buffet, dat uit donker-kleurig palissander hout gemaakt is met wit metaal be slagen, en versierd in een combinatie van zeer vlak gesneden relief- en inlegwerk, waarmede behalve de deurtjes ook twee paneel en ter weerszijden van den spiegel getooid zijn. In het lichte satijnhout geeft hier het bruin-roode palissander de om trekken van twee Spaansche oorlogs bodems. De rooksalon, eveneens van lichtkleurig eikenhout, maakt door hare indeeling met hoekjes ter weerszijden van de trap dadelijk een genoeglijken indruk. De meubelen zijn er bekleed met stevig blank rundleer, in blindstempel of gouddruk versierd, met armleggers van ge batikt perkament. Behalve bij het op komen der trap oen groot goudleren paneel, en een tweetal wapens vanDeGroot en De Huyter, zijn deuren en wanden met plantmotieven in anderkleurig hout verlevendigd. Vermelding verdient in het bijzonder nog de vloerbekleeding van gutta-percha-mo/aïk, dat als mate riaal o]) zich zelf prachtig is. 7ien wij hier in de rooksalon, aan de kleine eindigiiigsvormen met olifantjes. in de eetzaal aan friezen met leeuwen, duide'ijk de medewerking van dei beeld houwer L. Zijl, de tfap opgaande naar de deksalon treedt deze kunstenaar meer De overheerschende kleur van het don kere-bruinige hout maken reeds een warmen, genoegelijken indruk, waarbij de goudleeren wanden van den lucht koker, de met satijnhout verlevendigde muurvlakken een niet geringe bekoring bijzetten. De gezellige hoekjes rondom de tafeltjes met geperst-leeren bladen, de magnifieke schrijftafeltjes tegen den luchtkoker aan gebouwd, ook zij dragen er niet weinig bij, dat men zich in zoo'n omgeving thuis gevoelt, wat toch zeker de bedoeling der Maatschappij Nederland" zal zijn. Men krijgt hier een behagelijk gevoel over zich, dat men zoo vaak mist bij modern ingerichte interieurs, die zoo menigmaal aan, als voor een tentoonstelling bij elkaar gezette meubels doen denken. Het wil mij dan ook toeschijnen, dat het van de Stoom vaartmaatschappij Neder land" een zeer gelukkige gedachte geweest is aan Cachet deze betimmeringen en verdere meubeleering op te dragen, waarin hij zich zeker geen betere me dewerking dan die der firma Hillen gewenscht kon hebben. Want al berustte de leidende gedachte bij Cachet, de uitvoering ervan was in veler handen. Wij leven nu eenmaal in een tijd, dat het den decoratieven kunste naar slechts zelden gegeven is zijn werk eigenhandig uit te voeren. Enkelen zullen hier naar trachten en ongetwijfeld zal Deksalon met luchtkoker, jjezien naar den trap toe, «aar de bronzen platen van Zijl zijn aangebracht. pers >onlijk op den vo >rgrond in een zestal bronzen reliëfs, met figuren, die als uit de Nachtwacht gestapt, De Ruyter, en Tromp, Prins Maurits en Grotius ons doen kennen, terwijl een middenvak den tocht natr Chattam in beeld brengt. Een donker ebbenhouten omraming omsluit dit in hun werk zichtbaar zijn, maar meestentijds zal, althans bij een derge lijke uitvoerige opdracht, men de mede werking dienen in te roepen van ver schillende vakmannen voor de onder scheiden rubrieken. En dat hier niet alleen een uitvoering van de ontwerpen, Trap naar Ie Kooksalon. in blank eikenhout betimmerd. deze paneelon, die ter weerszijden geflan keerd worden door voortreffelijke goud leeren vakken met de wapens van Grotius en l'rins Maurits. De deksrtlou zelfwas misschien wel van verhouding en verdeeling de meest on gunstige van de drie, maar toch heeft maar wel degelijk een samenwerking, een begrijpen en doordringen in de ge dachten van den kunstenaar noodzakelijk was om tot een goed resultaat te leiden, zal ieder beseffen, die weet hoeveel er toe noodig is om door anderen datgene gelaan te krijgen, wat men zich zelf Hoekje in de rooksalon. Cachet ondanks de geringe hoogte bij het ! voorstelt. vrij aroote oppervlak, in weerwil v:m den De firma Hillen is in deze voor Cachet luchtko!<er in het midden er iets zeer ge- l dan ook ongetwijfeld meer geweest dan zelligs en voornaams van weten te maken. | de loutere uitvoerder zijner modellen,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl