De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 15 september pagina 4

15 september 1907 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOO-R NEDERLAND. No. 157.7. Het f apen ian Prins Manrits. ?Geachte Redactie. Onder het opschrift: Benige details van 'de Grotius" schrjjft in het Weekblad, de lieer K. W. P. de Vries Jr., (by een zinco, "waaronder staat: Het Wapen van Prins : Vaurits"): «Strenger en strakker heeft Zijl zich 'ntceten inbinden, waar het 't Wapen van Prins Maurits betrof. Hierbij kwamen de onverbiddelijke eischen der heraldiek, en al ia men daarin nog vrij genoeg, getuige de 1 witeenloopende opvattingen in Gothiek en Renaissance, toch zijn de vormen noodwendig - decoratie ver, en meer ornamentaal. Dit vak in het midden van het trapportaal is zeker niet het minste van Zij I's medewerking aan de Grotius." Het spy't my, n voor den beeldhouwer Zjjl, n voor den heer de Vries te moeten «onstateeren, dat in dit wapen, waaraan fco yendien nog verschillende kleinere fouten kleven, n cardinale flater op Heraldisch gebied is begaan, n.l. het aanbrengen van <den helm, zonder helmteeken. De beeldhouwer had helm en dekkleeden kannen weglaten, en het schild eenvoudig met een kroon kunnen dekken, maar, een maal het meer decoratieve ornament ver kozen hebbende, moeit ook het ei mier worden aangebracht. Juist het helmkleinood op den helm geeft 't karakter, 't essentieele aan deze echilddekking. Een helm zonder helmteeken op een ?wrapenschild is eenvoudig een paskwil. Ofschoon het m.i. beter ware geweest het Wazoen van Maurits met de bekende drie beltnen te dekken, met de daarby behoorende belmteekens en dekkleeden, had hier op dezen enkelen helm het cimier der Oranje's {de gouden hertehorens) behooren te prijken. De andere feilen, die o.a. het hartschild Saksen, en het gaande leeuwtje in het 3e kwartier betreffen, stip ik terloops even aan. Ik blijf 't betreuren dat door artiesten aan de edele conate van blasoene" nog niet genoeg aandacht wordt geschonken, maar moet het ter dege afkeuren, wanneer, zooals iiier, de een het foutieve werk van den ander ophemelt. De hier begane fout is niet te vergeven aan een kunstenaar als Zijl, die zich zonder twyfel gemakkelijk op de hoogte had kunnen stellen van die onverbiddelijke eischen;'der Heraldiek, waarmede de heer De Vries schermt, zonder dat deze criticus ze blykbaar kent. U, Geachte Redactie dankzeggend voor de mij verleende plaatsruimte, Hoogachtend, Wulverhorst," Uw dw. dnr., Hilversum, 9 Sept. '07. C. W. H. VERSTER. * * * Aan den heer C. W. 3» Verster, heraldictu. Amice l _ Juist de zin, dien gij aanhaalde t, wijst er op waarom het my in deze te doen was. De eischen der heraldiek dwongen Zijl hier (wat niet bij de figuurplaten het geval was) zijne vormen meer decoratief en ornamentaal te behandelen. En al was nu het gansche wapen uit heraldisch oog punt onjuist, zoo kan nog de opvatting en de behandeling te waardeeren zy'n. Gij hecht aan de heraldische waarde, en ik wil de belangrijkheid er van niet onderschat ten, gaarne aan bevoegder handen overlatende, uit te maken in hoeverre de kunstenaar hier tegen misdreven heeft, maar ik doelde slechts op de wijze, waarop Zijl de heraldische vormen heeft uitgebeeld, en als zoodanig is het dus mogelijk de artistieke opvatting en de technische uitvoering te pryzen, onafhankelijk van de wetenschappelijke juistheid. Onverbiddelijke eischen" vat 'gij op, als wetenschappelijke voorschriften, en ik, zooals uit het verdere van den zin zeer duidelyk volgt, als alleen slaande op den uiterlyken vorm, die hier ons verschillend standpunt, dat tot een verschillende beoordeeling en waardeering kan leiden, terwijl beide m. i. recht van bestaan hebben. Met vriendschappelyke groet, E. W. P. DE VRIES Jr. Posterijen en Telegrafie. Geachte Eedactie. Vergun mij naar aanleiding der artikelen voor het ontwerp Lotsverbetering Directeu ren en Commiezen" een kleine opmerking. Schryver dier artikelen doet het voorkomen alsof de klerken door dit wetsontwerp zoo zeer worden gebaat. Dit is geenszins het geval. Door deze regeling zullen hun de kantoren worden teruggegeven welke hun bij de kon. besluiten van 1894 werden ontnomen, dooh van lotsverbetering is geen sprake. De tractementen blijven ongeveer als .by' die besluiten vastgesteld, terwyl het verkeer en de geldelijke verantwoording zeer is toe genomen, de levensstandaard hooger is ge worden en de spaarbankenvolumentea zijn afgeschaft. De directeuren en kletken kunnen in 22 jaar hun ancieminuteitstractement van ? 1700 bereiken doch moeten dan den byslag van ? 300 derven, zoodat zij voor het beheer allén ontvangen: vrije woning". Neemt men nu in aanmerking dat dedienstwoningen zeer kostbaar zijn in het bewonen en men als directeur veel duurder leeft, dan zal ieder onbevooroordeelde moeten toegeven, dat vrije woning" zonderjneer, geene belooning is voor de zorgen, de ver antwoording, de borgtocht enz. enz. welke aan het directeurschap zyn verbonden. Al leen het feit, dat het Rijk bij vacature 50 cent per nacht uitkeert voor bewaking van het gebouw maakt verder commentaar open baring. Wel is waar kan men by' verblijf op n standplaats drie verhoogingen maken van ? 100 om de vier jaar doch deze verhoo ging vervalt bij verwisseling van standplaats en behoort dus buiten beschouwing te blijven. De eenige oplossing om dit wetsontwerp aanneembaar te maken is deze: Men verhooge de vastgestelde maximum met ? 300 voor alle klassen en geven een milder puntenstelsel voor de kantoren welke volgens dit ontwerp in de 7, 6 en 5 en 4e klasse zullen worden gerangschikt. Dan zullen de directeuren met beperkte rechten en klerken hun ancicumiteitstractement ? 1700 in 22 jaar kunnen behouden en den bijslag van ? 300 niet behoeven te derven, wat zuiver billijk genoemd moet worden, terwijl de directeuren (commiezen) door verhooging der vastgestelde maxima en verbetering van het puntenstelsel meer dere kantoren 6, 5 en 4 klassen zullen ver werven en mitsdien in betere condities zullen komen. BEIL. Het lera is als een taB. In uw blad laa ik eene bespreking van de hand van den heer W. Graadt van Roggen van Het leven is als een damp", door Jeanne Haaxman. Het toeval wilde, dat ik het boek juist gelezen had, en de opmerking gemaakt, dat een dergelijk boek vol warm gevoel en vrij van alle mooidoenery en artistiekerigheid eeoe verkwikking is ia dezen tyd. Nu las ik: het heeft mij totaal koud gelaten, zelfs meermalen ergernis gegeven." Hè? Waarom? De heer G. v. R. komt op tegen den titel en m. i. terecht, want ook ik zochs tevergeefs naai levensdamp in dit boek. Of is het leed van Lotte wellicht de damp, waardoor haar liefde ten slotte breekt als de zon door wolken ? Genoemde heer vindt de verhouding tuaschen Lotte en Bart totaal onwaarschijnlijk. Lotte bemint Bart, en Bart bemint Lize, terwyl zij beiden vrienden zijn. Is het nu niet een algemeen bekend feit, dat de liefde blind is? Lotte concentreert al haar aandacht op Bart en Bart op Lize. Op deze wijze ziet noch Lotte spoedig de liefde van Bart voor Lize, noch Bart de liefde van Lotte voor hem. Het licht hunner persoonlijke liefde straalt feiten en omgeving blind. Er is een versje van Heine: Sie liebten sich, doch kelner Wollte es dem andern gestehn Sie sahen eich an gar feindlich Und wollten von Liebe vergehn. Dit moet de heer G. v. R. dan ook onwaar schijnlijk noemen. Dat klinkt even gek. Ik geef toe, dat Bart alleen eene verschij ning is, weinig een karakter, maar dit is niet van eene schrijfster te verwachten, zoomin als mannen een vrouwenkarakter goed ver staan. Gevoelen, juffrouw Haaxman, dat vooral," heet het. Juist dit boek is vol gevoel, naast meer dan alledaagsche menschkunde. De heer G. v. R. las het met zijn verstand, niet met zijn gevoel. Is dit boek soms onbeholpen jeugdwerk, dat beter ware verborgen gebleven ?" Neen, Ik dank de schrijfster voor de ken nismaking met de edele opofferingsgezinde liefde van Lotte, al speelt dan het toe val in haar boek een enorme rol (Lize's dood), en al is de bouw onevenredig. Van diep-doenerigheid met gevoelens is geen sprake. Een tikje sentimentaliteit, maar is dit niet de charme van vrouwelijke auteurs? B u s S u m. J. M. v. D. VEEN. Oude Grafzerken. Daar hier en daar in oude kerken de graf zerken als muurve siering worden ingemetseld, met de goede bedoeling ze voor afloopen te vrijwaren, vestig ik de aandacht op de oade kerk te Franeker waar men evenzoo ge handeld heeft. De oude hardsteenen, die ia de richting der- groeflagen zy'n uitgezaagd, moeten blijven liggen, daar ze anders, even als te Franekerj schilferen en vergaan. GÜSTAAP VAN KALCKBN. imiiiiiiiiiiniiiiiiiiimi miuiiiiiiimitiiiimiiiiiiiuiiiiuumiiiiuiuuiu VOOR DA3LCS. Katüerina Brfisetóowsl}. Het dient niet te worden vergeten, dat de politieke omwenteling in Rusland geen louter mannenwerk is. Vrouwen van alle klassen nemen tegenwoordig aan ds geestdriftige meetings, aan de vreedzame demonstraties en aan de passieve werkstakingen.deel, terwyl sedert 1860 duizenden beschaafde en wel gestelde Russische vrouwen bij da gevaarlijke voorbereiding dier omwenteling haar persoon lijke vrijheid, haar maatschappelijke positie en zelfs haar leven hebben opgeofferd. Het zou dus niets meer dan rechtvaardig zy'n, wanneer de Russische vrouwen, door ook haar het kiesrecht toe te kennen, in de poli tieke vruchten van den heldenstrijd tegen de autocratie kwamen te deeten. Wij werden op het schavot, in de gevangenis en by de verbanning naar Siberiëals de gelijken vaa den man behandeld en mogen derhalve ver langen, dat men ons ook staatsburgerlijk als zijn gelijke behandelt." Aldus sprak een Russisch^ dame op het geheime congres van 140 vertegenwoordigers der Russische pers en naties, dat in April 1905 vijf dagen lang te St. Petersburg werd gehouden. En het is uit sympathie met die opmerking, zoowel als om een bescheiden hulde te brengen aan de zelfverloochening en heldhaftigheid der vrouwen, die zoo dapper medewerkten, en nog heden medewerken, aan de voor do gansche beschaafde wereld belangrijke vrij making van hun land, dat ik deze regelen aan een der edelste figuren onder haar wyd. In de jaren 1860?'65 werd, zooals de be kende prins Peter Krapotkine in zijn boek Herinneringen van een revolutionnair" be schrijft, in bijna alle welgestelde Russische families hevig tusschen de ouders en hunne zonen en dochters getwist. De laatsten ver langden naar hun eigen idealen te leven. Jonge mannen verlieten hunne betrekkingen in het leger, kantoor- en winkel-bedienden stroomden naar de universiteiten. Jonge dames van de voornaamste aristocratische families reisden -l ,-ê' MAISON FONDÈE EN 1J45. Brot unpérial 1900 cuvée spéciale. Brut Impérial extra s«c(England). White Star Sec (Américain). SflterjtSupérieurdemisec. ; VERKRIJGBAAR eu H.H.WuNiiAnDUAR£N.x LEFEBURE &ZOON. AMSTEKDAM. Gr*c*alr Agenten (/oor de Hedfrtanden enhtonlto Chocolade Magazijn K U IJ 14. Ladschestraat 13' 14, AMSTERDAM. RHENANIA |VERZ?n\AAT|iTEGEN| INBRAAK DAMRAK 74-AMSTERDAM FRANZDiSCH. THEE - E. BRANDSMA. SEYFFARDT's } BOEKMAN DE& DflMRflK99 Y. 'Te lep h o n 5341 STUD1EBOEKEN WILLEM BIJLMER, Pèdtcure, SI IVO K L 150. Spreekuur iederen Werkdag van 2 tot 3 uur. Meubelfabrikanten en Behangers. SINGEL büde Paleisstraat 259, Amsterdam. voorheen ItAJfIKAK SO. Telephoon No. 4646. RESTAURANT ci-devant TAJf PER PIJL., 18 Plaats, La tlaye. K PREMIÈR;E MAISON DE LA HOLLANDE. -+ ~~^~~ SA.2STS OECHESTKE. . Speciaal adres voor KOFFERS en w. JAJtfSEM, iiamstraat io9* aMant en Bepaniteiir, Fabriek : Spuistraat 2 EO. s T&GELSCHILÖERIJEN Begrafenis-Onderneming J. 3D. ST Prinsengracht 837. Telephoon No. 906. A.Boichel&C0, Hoogte KadijK, 'Telefoon 5623 (na 6 uur 's avonda 5596), leveren i* v n EST i: Engelsche en Belgische Anthraciet. Vraagt Prijscourant. Koninklijke Stoomververij en Chemische Wasscherij F. P VAN HAMr Utrechtschestraat 43 en Heerengracht 236, AMSTERDAM. TELEPHOON 50C4 Modern. Grootvader (vergenoegd déhanden wrijvend): En wat zep; je van mijn nieuwen bediende, 'n llinke jongen hè? Ja, ik zeg maar liever tn'n kleinzoon dan 'n vreemd. Klant : En bevalt ie je nog al in het gebruik? Grootvader : O, dat zal wel luk ken; ik schijn bizonder in z'n smaak te vallen, en tot nu toe heb ik nog geen enkele terechtwijzing van hem ontvangen! .DEBONT&LEIüTENs SPORTPASTILLES. Dorststillend. PI1ILIPPOM KETELAAR. fournitteur de la Cour, Halverstraat IGG, Amsterdam. GRANDE SPECIALITÉPOUB Trousseaux & layettes. Sur demande envoi franco de De vis et de modèlea. Téléphone No. 5039. UUflBER RIJ WIELEI MODEL, 1907, - /1O5. Zoolang de voorraad strekt OPRUIMING van de modellen 1906 ? 84, niet vrijwlel en 2 remmen. 11. LEONARD LANG, Amsterdam, 1U StaÉontakaile,?Telefoon U/5, FINE AMERICAN TOILET 50AP5 ARMOUR & O> : CHICAGO U.S.A Hool'ditgeufeii voor H'ederlauil eu Koloniën UK V UIIH II* Ii.1 I\I»K«S & Co., RoA-tn **«*. l m f t.. Tel. 4?43. COGNAC MflMESSY. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP Begrafenis-Vereeniging TE AMSTERDAM. Administrateur: N. SAX Jr., adres P. C. Hooftstr. 38. Telephoon No. 941. De Baad van Bestuur: A. W. VAN EEGHEN Jr., Voorzitter. Is. DA COSTA, Gedelegeerde. LeyensverzekeringMaatschappij ?^iia^JiöiSïiiÖgi^ Haatschappelijk Kapitaal: ; : ' ?? > EEN H1LLIOEN 6VLDEN (rolteekend). Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op bijzonder gun* fltige Terzekeringvvoorwaarden en tegen zeer billijke premiën. EEN NIEUW BOEK VAN FRENSSEN. DOOB Gl'STAV FRENSSEN, Schrijver van Jörn Uhl" en Hilligenlei". Prijs: Ingenaaid ?1.50, gebonden ?1.90. Uitgave van VAN HOLKEMA & WAEENDORF, Amsterdam.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl