Historisch Archief 1877-1940
DE
WEEKBLAD V0©B < N fi $£&?*&£ IE
No. 1578'
^Fransen Jzn. Dramatisch overzicht.
Schaakrubriek, doer mr. G, C. A. Oskam.
Oaie Boeken tafeï. '?'Öraphologie, door L.
A. <3. J. Sinia van Aken, , ./??*
Eigen Haard: Tusschen morgen en avond,
'I, door O. Nederland voor honderd; jaren,
?door Generaal Wüppermann, III, met af b.
3Ben Honderdjarige, Cd* Hollapdsche Sociëteit
»M Levensverzekering) l807-n49Q7, door Jer».
'de Vries, II, (slot)ipetafb-. Jnlias Röntgen
?oy«r Edward (Jrieg, met portret. .,-, J)e
Wage'ningBche Berg, door J. van Sloot en,'-1, met
«f b. Verscheidenheid. Feuilleton.
S«lomé." Italiaansche Opera, (seizoen
1907?1908). P. Nolting buiten. Oceaan
sneers, alles met af b.,
VOOR DAMES.
Ia tante mi camelias CD M, DDÜfi!s,
La dame., mix taméliat, dat ia de zielekreet
geweest, waarmede in de literatuur Dumas
liet licht heeft gezien. Dien roman ,en het
gelijkluidend drama heeft by niet geschreven
«m literatuur te maken; hij heeft het moeten
«chryven, omdat zijn hart er hem toe drong.
Dat en al wat Dumas Verder heeft
ge«chreven, is doorleefd geweest. Zyn eigen
hart vormde le^ ,docurnents?humainB". Si
Pon savait" heeft Dumas eens gezegd
ce que j'ai mis de moi dans moa oeuvre,
«e que j'ai utiliséde ma vie dans mon théatre,
«e qu'il y a deaoun dans mes piéces l Je
raconterai, autant que je Ie pourrai, ce passé, je
montrerai ces sourees d'émotions etd'études
dans l'édition, destinée ft mes seuls amis et
tirée a quatre-ving-dix-neuf exemplaires
eeulement, que je fais imprimer ft Dole. Mais
<jae voulez-vous?? Onne peufi tout dire, métne
d voix basse, même dans une dition a huis
«los, et ce qu'on ne peut imprimer, c'est Ie plus
curieux de la vie d'on homme; voila pourquoi
les biographies, d'ordinaire*ie signifient rien."
De aanvang van Dumas leven heeft over
wjn geheele leven, overal zijn werken beslist.
Den 28n Juü1824 werd hy geboren als
natuurlijk kind. Het onbarmhartige, waaraan
natuurlijke kinderen, zelfs van kinderen
blootstaan, heeft hem in zijne jeugd eene
diepe wonde geslagen en hem later tot ijveraar
gemaakt voor het onderzoek naar het
vaderecbap. :?????
Toch heeft zyn vader, de auteur van tien
tallen romans, hem nooit ontkend. Tot zijn
achttiende jaar kwam de jonge Dnmas hem
alle Zondagen bezoeken. Grootere liefde had
de jongere Dnmas voor zy'ne moeder, die bij
tot over haar dood heeft liefgehad.
In een brief aan den voornamen criticus
Wolfl, om hem dank te zeggen voor het
geschrevene by het overlijden zijns vaders,
spreekt hij over die moeder en teekent zich
zelven. Hu bedankt Wolff voor het goede,
dat hij over zy'n werk gezegd en waarmede
hij oogenblikken van vreugde en triomf
verschaft heeft aan zijne moeder, die zoo
weinig pleizier in deze wereld gehad heeft.
De moeder bewaarde al wat over haar zoon
geschreven werd, las en herlas het. Dat was
haar troost. Wat Dumas voor haar gevoelde,
bewijst het slot vanden brief: Gy wordt
veel gelezen; handel daarom zachtkens in
uw oordeel over hen, zoo lang zij eene moe
der hebben."
Ook voor den avontuurlijken en verkwis
tende n vader heeft de jonge Dumas tot aan
diens dood den grootsten eerbied betuigd.
Het ziekbed van den ouden Dumas, zijne
geldverlegenheid en zijn sterven hebbenden
jongere d«en kennen als een braaf zoon, een
edel hart, vol liefde voor zy'n vader.
Toen zijn vader te Puis, te midden van het
krijgsgewoel, 5 Dec, 1870, stierf, werd hy
voorloopig daar begraven. Twee jaar later,
14 April 1872, had de plechtige by zetting in
het familiegraf te Villers Cotterets plaats.
Waarom eerst twee jaar later?1' Alexandre
Dumas beantwoordde deze vraag in zijne
lijkrede: Waarom? Omdat twee dagen voor
den dood myns vaders het departement door
de vy'anden (Duitschers) overstroomd werd
en het einde der invasie afgewacht moest
worden. Had toen de begrafenis plaats gehad,
dan zonden de Duitschers niet in gebreke
zijn gebleven, Frankrijk opnieuw te beleedigen
door aan een zijner grootste mannen de laatste
eer te bewijzen. Zij hadden den doode tot
op deze plaats begeleid en oneer gebracht
over het stoffelijk overblijfsel van den gene
raal, die vroeger en zoo vaak hunne vaders
heeft verslagen.,."
Wat de oudere Dumas rijk was aan fantasie,
bezat de jongere aan geest en verstand.
Eenmaal heeft de jongere Dumas zijn hart
uitgestort; het was toen hij eerbied vroeg
voor eene gevallene vrouw, voor La dame
aux cameliae, in werkelijkheid heetende Marie
Duplet&is wie het slechte leven walgde.
Omdat het eene uitzondering gold, heeft hij
dat gedaan; had het de soort gegolden, bij
zou gezwegen hebben.
De ondergang voor den Staat en voor het
gezin bleef voor Dumas de prostitutie, waar
die zich ook openbaart, bij de vrouw,
staande aan den hoek der straat, of bij haar,
die voor weelde haar schande ruilt. Daar
tegen heeft hij geijverd, nadat hij het onder
scheid had aangegeven tusschen de brave
en de slechte vrouw, en aan aller oog een
wereld ontdekte, uiterlijk correct, innerlijk
rot, de schijnwereld, welke hij doopte: Le
demi-monde, '
Nevens het ijveren tegen de prostitutie
heeft hy ook stryd gevoerd voor de regel
matigheid ia het huwelijk en het recht tot
scheiden.
Aan het einde van zijn leven heeft Dumas
tot zyne smart ervaren, hoe weinig aan de
wanverhoudingen in het leven der lieide en
het huwelijk te veranderen valt. Is er niets
aan te veranderen" heeft hy toen uitge
roepen nz0rg dan ten minste voor het
kind; laat het kind niet boeten, voor wat
ouders, of man en vrouw, misdreven. Zorg
voor het kind en stel het kind nooit aan
sprakelijk voor de schande: want het kind is
onschuldig."
In de voorrede van La femme de Claude
beeft hy zijn vaderland nog eenmaal gewaar
schuwd tegen de ondeugden, die het verteren,
vaak in, grootsche en verheven taal. In De.
Prime» van affdad heeft hij alle vrouwen
voor het laatst toegeroepen: Wees braaf, dat
is het wezen van alles l" en tevens gewezen
op een nieuw kwaad, het vernietigen van
alle deugden door het kapitaal.
Veel heeft Dumas nog te zeggen gehad.
Francillon, zyn laatste werk, liet nieuw licht
vallen op het meisje, als te ver gedreven
moderne beschaving haar ontsiert. In de
voorredenen van zyne werken vult hij aan, wat in
het drama achterwege moest blij ven Zijn laatste
werk heeft hy schroomvallig achtergehouden:
er was zekere tegenzin in de wereld bij hem
gekomen; het liefst was hy in een klooster
gegaan, om de rust, om afgestorven te zijn
van de wereld, om met zichzelven en zijne
gedachten alleen te kunnen wezen.
Die sombere gedachten heeft hy niet lang
kunnen koesteren. De dood heeft hem spoe
dig, spoediger dan men dacht, opgeroepen.
Een laatste en heldere lichtstraal in zijn
kortstondige ziekte was de liefde zijner
dochters en de liefde van geheel een volk,
dat belang stelde in een der merkwaardigste
mannen der 19e eeuw.
J. H. E.
Delta Zilto,
Den loden Maart van dit jaar stierf,te
Keulen, haar geboortestad, de schrijfster
Detta Zilcken, die in de eerste plaats jour
naliste was. Velen zullen van haar kennen
de degelijke kunst-historische studiën, de keu
rig gestelde schetsen van hoofdsteden in
Europa, bovenal, de met zooveel hart
geechreven schilderingen uit de wereld der
armen.
Veel heeft Detta Zilcken gegeven van den
rijkdom van haar geest en hart. En men had
van haar nog zooveel kunnen verwachten!
Een diepen blik in het wezen dezer jonge,
hoogstaande vrouw, met rijk gemoedsleven
en grooten geestesadel laat een boekje slaan,
onlangs vrienden en bekenden, door den
vader aangeboden als een gedenkteeken der
liefde, dat hij, de heer Frits Zilcken, zijne
te vroeg verscheiden dochter gewy'd heeft.
Het met groote piëteit geschreven boek,
teekent van Detta Zilcken zulk een belangwek
kend en innemend portret als slechts liefde en
liefdevolle heriunering vermogen. In de
teekening van den vader zien wij de jonge, tot
nadenken geneigde Detta van kind tot jonk
vrouw, wij zien haar met groote oogen in
het leven gehouwen, dat zij geheel heeft
willen begrijpen; wij lezen van den ernst
harer studiën en vergezellen haar op hare
reizen. Wjj leeren een mensch kennen, die
de ellende opzocht, omdat zy de menschen
lief had, zij, die tot levensspreuk zich koos:
Edel zij de mensch, hulpvaardig en goed."
Door een loeval" schriift o. a. haar
vader vernamen wij, dat Detta te Parijs
zich eens, tot op 20 francs na van al wat
zij aan geld had, wegschonk, om eene arme
onderwijzeres, die zij nauwelijks kende, de
middelen te verschaffen een nieuwe japon
te koopen en een verre reis te maken om
eene haar aangeboden betrekking aan te
nemen, die zonder geldelijke hulp baar zou
zijn ontgaan. Eene groote bevrediging voor
Detta was, dat de onderwijzeres haar ia haar
vertrouwen niet beschaamde. Van dergelijke
gevallen maakte Detta echter nooit de minste
ophef, zij hield het voor haar natuurlijken
plicht."
Het boek vertelt van het novellistische
werk van de zestienjarige Detta, van haar
intrede in de journalistiek, over
tentoonEtellingsbeschouwingen, reisbeschrij vingen,
opstellen van historische en sociaal-kri
tische aard en hare artikelen over kunst;
het toont ons Detta Zilcken te Munchen
levende onder arbeidsters; op verkennings
tochten door gevaarlijke Parysche buurten;
en verkleed alg armévrouwe te Londen in het
beruchte Whitechapel.
Ook van ander, yroolijker, leven spreekt
het boek. Detta Zilcken komt op feesten,
maakt kennis met mannen en vrouwen van
naam, sluit vriendschap met dezen en genen,
zij studeert in bibliotheken en musea,
en de resultaten barer studiën geeft zij in
lezenswaarde essays.
Van Londen gaat Detta naar Keulen, daar
schift en scheidt zy hare aanteekeningen
voor een nieuw werk. Later wil zij naar
Heidelberg om er aan de Universiteit college
te loopen. Ze wordt ziek. Het duurt lang
eer zij beter wordt. Hersteld, schrijft zjj een.
artikel: Uit mijne Eenzaamheid". Dit was
haar laatste werk, want opnieuw werd zij
ziek, van welke de dood het einde was.
Uit myn eenzaamheid", echryft de vader
van Detta Zilcken is eene aangrijpende
schildering van haar eigen zieleleven, van
haar zoeken en strijden naar harmonie, van
het by haar tot bewustzijn komen, dat geen
oplossing te brengen is in de tegenstrijdige
verschijningen en haar inkeeren-in-zich-zelve.
Uit mijne eenzaamheid" geeft ook getui
genis van de scherpte harer waarneming,
van de grootheid harer opvatting, en niet
het minst van baar lijden om de menschheid
eu van haar alomvattende liefde voor de
armen en beproefden.
Als wij thans Uit mijne Eenzaamheid"
lezen, doet het aan als een testament. En
toch kan men het niet als zoodanig beschou
wen, want toen Detta Zilcken dit schreef,
was zij vol hoop door het geloof, dat zij
het doel bereiken zou, 't welk zy zich zelve
gesteld had, ten minste, in zoover, als het
bij de onvol komenheid van alles, te berei
ken is. Deze woorden zeggen niet te veel.
In het volgend nummer zal Uit mgae
Eenzaamheid" een plaats vinden.
Een raafce schets,
door Leekenhand.
Niet lang geleden, 't was op 'n
afternoontea, werd het" topic-of-the day (voor een
zeker deel van after-noon-tea-stere) behan
deld, en... losgelaten werd de edele toorn
der dames over het tegenwoordig
meidenSEYFFARDT's
) BOEKMAN DEL
> D/llVIRflK99
Y Teiephoon 5341
STUD1EBOEKEN
Mosterd
W. A. SPOOR Jr., Fabrikant, Culemborg.
LUXE
PAPIER
FRAAIE SOORTEN
LINNEN-POST
Gebr.Simons
KALVERSTRAAT 124
HEILIÖENWEfl 34
THEE - E. BRANDS1IA.
AMEUBLEMENTEN.
O ES
??>
Meubelfabrikanten en Behangers.
SINGEL by de Faleisstraat 259, Amsterdam.
voorheen MtAmRAK. 8O.
Teiephoon No. 4646.
P. C. PACHEL
ROKIN128 over de M. Bank, Amsterdam.
Fabriek t Itohfn 89?89.
Telefoon 4541.
"Wereldtentoonstelling Luik 19OS:
Zilveren Medaille.
Ameublementen, Stoffeeringen enz.
Complete Inrichtingen in alle stijlen.
Speciaal adres voor KOFFERS en TASSOHE1V is
W. JANSEN, Uamstraat 1O, Eattant en
FabrleH t Spuistraat 9 f O.
Chocolade Magazp
KUUR.
Leidsctiesfraat731
14.,
AMSTERDAM,
UF.STAl KAXT ci-devant VAJf PER PIJL,
18 Plaats, i/ar MIaye.
?KPREMIÈR;E MAISON DE LA HOLLANDE. -*
S-A-NS OEOHESTEE.
Begrafenis-Onderneming
Prinsengracht 837. Teiephoon No. 906.
COGNAC liENNESSY.
rs VUL-PENHOUDER
voorhanden bij alle boekhandelaars, Perry-Magazijnen
en bij de Importeurs NV. Bukman & Sartorius, Rokin 17,
Amsterdam. Vraagt prijscourant.
De Caw Pen Cy. maakte den eersten vul-penhouder dertig
jaren geleden. Deze was toen de beste, omdat hij de eenigste
was. Nu is hij de beste, omdat hy nu nog steeds door den
oorspronkelijken uitvinder wordt gemaakt, die hem door
dertig jarige ondervinding tot een niet te overtreffen vol
maaktheid 'gebracht heeft.
krijg
baar by
alle
soliede hande
laren in
schrijf be
hoeften.
SWAN"
PENALBUM
De
S WA F'
Yulpen
hoüder,
Geschikt voor
ELKE HAND
ia wereldbe
roemd als DE
BESTE. Prijs
vanaf ?6.30.
Wacht
n voor
na
maak !
Vlissingen.
DE
NlATUURVÏÓLLEN
ONDERGOEDEREN
VAN
JANSEN &TILANUS
lè^ FRIEZENVEEN.
zyn verkrijgbaar:
te Arnhem bij S. de Lieme;
Manufactnurliandel voorheen
J. Bunker ; Assen, A. van der
Laan; Apeldoorn, W. F. Meijer;
Alkmaar, Inhulsen & Hoyer;
's-Boscli, E. Schmeink, H. C.
Moerkerk; Breda, H. van
Besouw ; Ba.irn, G. M. C. Smit;
Deventer, T. M. Wilmink, H.
& L. Elfrink ; Enschedé, Wed.
D. J. Blom iv-Zn.; Groningen,
B. Burroann, J. W. Hommes;
Haarlem, F. Buhning, Abr.
Meijer ; Hengelo, H. H. Bonke;
Hilversum, A. Vlaanderen.
(^*- En verder in alle voor
naamste plaatsen. *^g
Adressen worden gaarne opge
geven.
Geïllustreerde Prijscourant
op aanvraag te bekomen.
A,Boichel&C°.
Hoogte Kadijk,
Telefoon 5623 (na 6 uur 's avonds 5596),
leveren
nm
Engelsche en Belgische
Anthraciet.
Vraagt Prijscourant.
PHILIPPONA KETELAAR,
KA1LVEBSTRAAT 166, AJHSTERDAH.
SPfcCIALE INRICHTING yoor het Yervaardigen TM
Uitzetten en luiermanden.
Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco
Teiephoon No. 5939.
HUflBERRIJWIËLEI
MODEL 19OJ, flOS.
Zoolang de voorraad strekt OPRUIMING van de
modellen 1906
? 84, met vrywiel en 2 remmen.
i I. LEONARD LANG, Amsterdam, 114 StatoonteMe,?Telefoon U15.
FINE AMERICAN
TOILET 50AP5
ARMOUR & C2
: CHICAGO U.S.A
Hoofdagenten voor Nederland en Koloniën
IIKVOKIt HM lil l YlkEH* & Co., KoA»n XMS, l m 11., Tel. 434S.
PJEWSfOJV
Weteringschans zoc, Amsterdam.
Familiepension Ie rang.
Fraaiste gedeelte der stad. Onmiddelijk bij Eijks-Museum,Opera en VondelpErk.
Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salons.
HENRY J. BKUCE.
NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP
Begrafenis- Vereeniging
TE AMSTERDAM.
Administrateur: N. SAX Jr., adres P. C. Hooftgtr. 38.
Teiephoon No. 941. De Raad van Bestuur:
A W. VAN EEGHEN Jr., Voorzitter.
Is. DA COSTA, Gedekgeerde.
Verschenen de 9e druk van:
bevattende elf Kaarten, dus van elke
provincie, met aanwijzing der afstanden
van plaats tot plaats in Kilometers en
vermelding der soort van wegen.
Deze Atlas zenden wij franco per
post (na ontvangst van het bedrag in
postzegels of per postwissel aan ons
adres) voor slechts
Tij f en Dertig Cent.
Amsterdam, v. Holkema & Warendorf.
Mevr. Snips: Wat is die meneer
Brouwers verbazend beleefd en galant
voor zijn vrouw.
Me?r. Snops: Ja, dat heb ik ook
gezien. Hij doet precies, of ie met een
vreemde dame te doen heeft.
DEBONT&LEIüTENs
SPORT
PASTILLES.
Dorststiiiend.