Historisch Archief 1877-1940
10
D E A M S T E R D A M M E R W E E K BLAD VOOR NE D E R L A N D.
Nd. 1580
J 30 000.000 voor pref. dividend f 25.000.000
nooiig. Daarna resteert nog het bagatelle! j e
?van meer dan f 100.000 000, waarvan slechts
f 10.000.000 voor uitkeering op de gewone
aandeelen is gebruikt. Nu is het bedrijf der
Steelcorporation aan ontzaglijke schomme
lingen onderhevig en een vermindering der
cetto's met \\jftig of zestig millioen dollar
in een jaar is zeer goed mogelijk.
Ook dan echter worden de onnoozele
tienmillioen dollar, die voor het dividend op de
gewone aandeelen noodig zijn dubbel en
dwars verdiend, en het bestuur, dat in goede
tijden bijna het geheele overschot reser
veerde en den innerlijken tiejtand der
maat-schappg enorm verbeterde, zal bij een tij
delijk m'nder voorspoedigen gang van zaken
den aandeelhouders moeilijk het kind van
de rekenin? kunnen laten worden. Tenzij
een jaren'ange stagnatie intreedt, hetgeen
uiterst onwaarschijnlijk is, waar de tegen
woordige malaise alleen in den gespannen.
toestand der geldmarkt haar oorzaak vindt,
mag men er dan ook o. i. op rekenen, dat
het dividend op de commons onder alle
omstandigheden venekerd is.
In Amerika weet men dit natuurlijk ook
wel, en het heeft er ook veel van, alsof
zoowel de vroegere groote prijsverhooging
als de tegenwoordige daling, niet geheel vrij
ia van taktiek, waar oas publiek leelyk is
ingeloopen. Maandenlang was Amerika
afgever en stond de koers hier boven pariteit,
zoodat de arbitrage, die hier fonds verkocht,
geen gelegenheid vond, hare posities te
tourneeren en slechts dekius liettusschen
het onvoordeelige uitzenden van stukken of
het nog onvoordeeliger continueeren van
posities. Thans nu men hier op lagen koers
bang begint te worden en aanzienlijke be
dragen steeds op de markt zijn geworpen,
is de koers, die vroeger steeds boven pariteit
was, plotseling aanmerkelijk beneden pariteit
gevallen, voor arbitraganten is dat een mooie
tijd. Ook de Amerikanen, die ons vroeger
op hoogen prijs met fonds hebben
volgestopt, en het thans op laag niveau
terugkrügen, varen er wel bij.
Alleen grootere en kleinere bezitters hier
leggen het loodje. Dergelijke terugkoopen
door Amerika zijn bijna altijd een voorbode
voor naderend herstel, en waar ons publiek
bij zijne realisaties moeily k zijde kan spinnen,
komt het mij voor, dat men goed zal doen,
zich niet noodeloos te laten verontrusten.
Nu de orders der Corporation, blijkens
officieele verklaring, met ongeveer 30 pCt. zijn
verminderd, is een verdere koersteruggang
natuurlijk niet uitgesloten, maar waar de
shares een aantrekkelijk rendement geven ea
het buiten kijf scaijnt, dat zij op den duur
aanzienlijk hooger zullen noteeren, schijnt
het voor ben, die rustig op hun stukken
kunnen blijven zitten zaak, zich er niet van
te ontdoen, en zullen lieden die krachtig
genoeg zjjn, om het bij een tijdelijke reactie
te kunnen uithouden, bij aankoop op het
huidige peil, mettertijd vrij zeker goede zaken
blijken .te maken.
Op het oogenblik is onze markt anders
overigens verre van krachtig en de nieuwe
schokkende voorvallen in de Provincie zijn
geenszins geschikt om het vertrouwen te
doen toenemen. Angstig vraagt men zich of
niet nog meerdere firma's ten doode zijn
opgeschreven en wanneer men ziet, hoe vele
alleen dóór fraude baar bestaan hebben
kunnen lekken, is een gevoel van onrust
zeker begrijpelijk. Hoe tieurig de huidige
?gebeurtenissen voor de vele betrokkenen
mogen zijn, toch bieden zij echter de lichtzijde
dat thans de blijkbare hoognoodige zuivering
tot stand komt, en men mag hopen, dat, als
de rook van het slagveld is opgetrokken,
blijken zal, dat onze effectenhandel zoodanig
er beter en krachtiger voor staat dan vroeger,
evenals ten vorige jare de crisis in het
bypotheekbankbedrijf ongetwijfeld grootere
rampen in de toekomst heeft afgewend.
Waar de grcote verkoopen op de Ameri
kaansche markt al'.e aandacht in beslag namen
en het duie geld, mitsgaders de bovenbe
doelde stakingen van betaling, niet lot nieuwe
zaken uitlokten, bleef de stemming voor
binnenlandsche fondsen uit den aard der
zaak ongeanimeerd. Tabakken, Cultuur- en
Oliewaarden verkeerden alle in stille houding
en meest op iets lager koers. Alleen in enkele
Mijnaandeelen, waarvoor Indische vraag be
stond, ging het iets levendiger toe, terwijl
beleggingsobligatiën van de vraag naar het
loskomen der coupongelden profiteerden.
Deze ietwat grootere beleggingsvraai, was
echter vrijwel het eenige lichtpunt in de
voor het overige vrijwel troost elooze
marktstemming. AI.EX J. HE.NDRIX.
* *
*
Recidivisten en weldoeners.
Iemand, die zich eenige malen aan een
zelfde vergrijp schuldig maakt, wordt als
recidivist voor verdere overredingen zwaar
der gestraft dan voor het eerste door hem
gepleegd misdrijf.
Maar, wanneer zoo iemand nu voor de
1400 en zooveelste maal in dezelfde fout
vervalt, dan is hij meer dan archi recidivi-t
en, wil men dan het stelsel toepassen, dat
bij elk verder misdrijl de straf zooveel
zwaarder moet zijn, dan zou d<3 juri iische
scherpzinnigheid in het uitdenken van een
maximum strsf wel eens ten einde raad
kunnen worden.
In Amerika, waar men op alles raad weet,
heeft men een zoo zeldzaam geval moeten
berechten en den schuldige wegens meer
dan 1400 overtredingen gestraft met een
boete van ruirn '2a millioen dollars.
Maar tuaschen beboeten en betalen is nog
een groot verschil en de veroordeelde, die
natuurlijk in hooger beroep is gegaan, fcal
er nog wel wat af krijgen, misschien 25 of
50 pCt., misschien nog meer.
Want hier is niet sprake van een indivi
dueel misdadiger, maar van een combinatie
van zeer respectable menschen, die te zamen
een maatschappij hebben gevormd, of liever
een combinatie van maatschappijen, bekend
als de Slan'iard O d trust en deze is de
eigenlijke boosdoener. En die boosdoener
beeft een aantal helper?, verdedigers,
bondgenooten, belanghebbenden, overal ... in
rechtbanken, ambienaarsburea'i'x, beurs,
regeeringskringen, kortom overal iu Amerika.
De hoofdfiguur van deze machtige com
binatie is John D. Koekefeller, een
rnilliardfcir en tevens een groot weldoener.
Benijders en bestrijders beweren, dat 't
geen verdienste is om, als men zoo groote
inkomsten heeft, die behalve de rente
van zijn kapitaal op meer dan 60 millioen
dollars jaarlijks worden geschat, 100 A. 150
millioen weg te geven voor liefdadige en
wetenschappelijke doeleinden. Zelfs zijn er,
die dat weldoen beschouwen als een poging
om het geweten gerust te stellen, omdat een
gedeelte van die verdiensten zou verkregen
zijn op een wijze, die den toets der kritiek
niet kan doorstaan.
Want Kockefeller's naam is onafscheidelijk'
verbonden aan de Standard Oil trust, die
heel wat ongerechtigheden op haar kerfstok
schijnt te hebben, zooals uit de onthullingen
van het jongste proces tegen dit lichaam is
gebleken en bekend geworden.
De kapitaalmassa, waarover in de eerste
plaats Roekefeller de controle heeft, wordt
op het reusachtig cijfer van meer dan 5500
millioen dollars gescha', aldus te verdeelen :
Spoorwegen 2500 millioen.
Industrieele ondernemingen. 1800
Levensverz - Maatschappijen . 400
' Mijnwerken ]95
Bank-instellingen 180
Telefoon 180
Locaal Sporen 160
Gas en electriciteit. ... 110
Scheepvaart 40
De winsten, welke deze ondernemingen tot
dusver voor de leiders hebben afgeworpen,
zijn ook zelfs bij benadering door de
outsiders niet te taxeeren.
De Standard Oil Co., een onderdeel van
de combinatie, alleen heeft op haar kapitaal
van 100 miüioen sedert Januari 1898 360
millioen aan dividenden uitgekeerd, d.i. ge
middeld 40 pCt. jaarlijks, waarvan Rockefeller,
a's eigenaar van het derde deel der aandee
len, dus 120 millioen zou hebben ontvangen.
Volgens de aan de leiders toegedichte
planren, beoogen zij een verhooging van het
maatschappelijk kapitaal tot 500 millioen, ten
einde door het creëeren van een grooter
aantal aandeelen het dividend kleiner te
doen Fchijnen, in verband met de vooral in
den laatsten tijd weinig vleiende kritiek der
publieke opinie, die, zelf in Amerika, een
dividend van 40 pCt. wat al te bar vindt,
nu de groote massa de wegen heeft leeren
kennen, langs welke het werd verkregen.
De hoofdfiguren der Standard Oil groep
zijn, behalve de heer Koekefeller, diens zoon
John, zijn broeder William, diens
Schoonbroeder James Stillmann, Henry C. Frick
en eenige anderen, waaronder E. H.
tlarrimarj, welke laatste minder bij de andere
ondernemingen, doch vooral bij de groote
spoorwegbelargen der combinatie is betrok
ken. Zijn laatst bekende inanipulatie's schij
nen dan ook door de beschikking, die hij
orer de geldmiddelen der Olie-trust had,
enorm vergemakkelijkt te zijn.
Trouwen?, algemeen wordt erkend, dat de
olie-groep door hare relatie's op finantieel-,
spoorweg- en industrieel gebied de voor
naamste factor in }\'allstreet, d.i. de beurste
New-York, is geworden. Alleen reeds de
Nationale City Bank, de Standard-Oil Bank
bij uitnemendheid, waarvan John Stillmanu
president is, kan de groep een
domineerenden invloed, niet alleen in de fiuantieele
wereld, doch bij gansch dd natie verschaffen.
Haar kapitaal is 25 miliioen, het surplus 21
millioen, de goudvoorraad onseveer 50 milli
oen en de deposito's gemiddeld 120 millioen.
Voorts staat zij in nauwe belrekking tot de
regeering; haar werd indertijd opgedragen
het uitbetalen van de scha leloosstelling van
20 millioen aan Spanje voor de overname
van de Filippijnen en aan ds jongste
Sraatsemissiën nam zij krachtig deel; zij neemt een
gedeelte der douane-gelden van San Domingo,
door Amerikaansche ambtenaren geïnd, in
ontvangst en is doorgaans het eerst ingelicht
omtrent de plannen van het schatkist
depar- tement, voor zoover deze de geldmarkt raken.
De groep heeft bovendien de leiding van
verschillende andere bank-instellingen en
contr (Veert drie groote levensverzekeringen,
waaronder de Mutual Lift Insurance Co., die
elk met 300 400 millioen kapitaal werken.
Hare belangen hebben de overhand in de
3 groote spoorwegmaatschappijen der Ver.
Staten: de Union Paciüc, de Southern Pacific
en de Chicago. Milwaukee & St. Paul.
Voorts is zij eigenares van een aanzienlijk
b drag in aandeelen vaa andere groote
transport-ondernemingen en heeft plannen
om een rechtstreeksche verbinding te
verkrijgen van New-York naar San
Francisco en van Chicago naar de Golf van
Mexico. Door haar groot aandeelen-bedt kou
zij eenigen tijd geleden de verkiezing van
Henry Frick tot lid der Directie van de
Pennsylvania be«'erken.
In de eerste plaats beheerscht de Standard
Oil-trust den handel in ruwe petroleum in
de Ver. Staten. Van de 20 millioen barrels,
die Amerika jaarlijks produceert, verschaft
zij er 23 millioen. Wat koper betreft, ten
vorigen jare verkocht de door haar gecontro
leerde United Metals SeWny Co. 65 pCt. van
de zeheele productie van Amerika; sedert
heeft zij de controle verkregen over de gro >te
kopermijnen in Sonora (Mexico) en daarna
voerde zij onderhandelingen tot overname
van andere kopergroeven. De jongs'e crisis
heeft de afwikkeling van die plannen ver
traagd, misschien voorloopig uitgesteld, maar
te gelegenertijd zullen ze wftder worden op
gevat. De meeste aandeelen van de A-n
algamated Copper Co. zijn het eigendom van
de olie-aroep. Eveneens is zij in belangrijke
mate geïnteresseerd bij de Steeltrust en heb
ben een aantal oliemanneu zitting iu den
Board of direclor?, ofschoon tot du.-ver de
controle nog bij de bankiers Morgan & Co.
berust.
Op het gebiel der verlichting spreken in
Amerika de olie-maanen een krachtig woord
mede; o. a. zijn zij leiders van Je
Consul!.dated Gas Co. te New-York met 100 mil
lioen en van de 1} rookt yn Union Gas Co.
met 20 millioen kapitaal; de eerste voorziet
de stad New-York van gas- en tleetrbch
licht. In de verlichting van andere steden
oefent de groep eveneens grooten invloed
uit, o.a. te Cuicago.
Het voortdurend verder ingrijpen met het
kapitaal der Standard Oil Co. in bijna alle
takken van industrie en de daaruit voort
vloeiende ge 'eide'ijke vernietiging van de
kleins concurrentie heeft het economisch
zwakke element der Amerikaansche natie
tot samenwerking genoopt, dut zich als tegen
stander van de olie kapitalisten steeds meer
aaneensluit.
Ook bij de burgerij is geleidelijk een
juister begrip ontstaan omtrent het gevaar,
dat een zoo belangrijke kapitaalskracht op
de algemeene belangen kan uitoefenen en
hoezeer liet ingrijpt in het staatkundig leven
der natie. En daarom vinden de weldaden
van Rofkefeller c. s. bij de groote massa
minder waardeering.
Daardoor wordt tevens de toenemende
populariteit verklaard, die President
Koosovelt, sedert hij als bestrijder van dit natio
naal euvel is opgetreden, zich heeft verwor
ven. Maar of dit alles zal kunnen opwegen
tegen het geweldig wapen, waarover de trust's
en vooral de Standard Oil Co. beschikken,
wordt betwijfeld en bij de a.s. presidents
verkiezing zullen beide partijen voorzeker
van alle hun ten dienste staande middelen
gebruik maken en de trust's hare kapitaal
kracht als machtige reserve doen optreden,
denkende:
Wir wollen sehn, wer starker iet,
Ica oder du."
V. D. S.
J. B. EDgl t.
Is het niet zeer meikwaardig? Juist nu het
Duitsche volk zoo ijveiig bezig schijnt zich
van die goede en kwade eigenschappen te
ontdoen, die het zoo bij uitnemendheid tot
het gemoedelijke volk maakten, sterven vrij
spoedig na elkander twee satirieke teekenaars,
die het zien tot taak gesteld scnenen te
hebbeu het uitstervend ras van droomerige,
lobbesachtige menschen af te beelden, op wie
het woord vooral toepasselijk klonk.
Juist nu vooral met den praktischeren
geest en het zelfbewuster optreden tegelijk
een -tnibbiger, schel teriger toon voor de logge
doch niet onbeminnelijke verstrooidheid van
vooral den Zaid-Duitscher iu de plaats gaat
komen, sterven twee-kunstenaars die zijn
dwaasheden en zonden met misscnien te meer
onbarmhartigheid hebben aangetoond en
gekastijd, omdat ze hem eigenlijk zoo zeer
lief hebben gehad.
Twee Müuchener teekenaars, die dat
plompe, gelaten, goadige energielooze, om
vangrijke, potsierlijke, onschadelijke
menschelijk wrak: den Beierschen bierzweiger
voor ons en het nageslacht hebbeu afgebeeld:
Eduaund Harburger en J. B. Eng).
Natuurlijk zou het dwaasheid zijn, te be
weren dat het type, dat ze met zoo veel
voorkeur bestudeerden en weergaven, spoedig
zal verdwijnen; de uiterlijke gewoonten en
de invloed daarvan op de verschijning dier
menschen zullen wel nog lang dat eigenaardig
karakter behouden Doch de geest is veran
derd. Hun belangrijkheid ij verminderd. De
stamgast van het bierhuis heeft
Jangzamerhand zooveel geringer beteekeLis gekregen
in de oogen van den bestudeerder van het
volksleven. Hij behoort tot de periode van
berustende onmondigheid van het Duitsche
volk. Nu zijn wij toe aan de vlegeljaren; den
tijd van eeuige weinige en eigenlijk
onoelangrijke vrijheden, waarvan schromelijk
misbruik wordt gemaakt, ter vijl de werkelijk
groo e en mooie vrijhe:d uitblijft. Hat publiek,
waarvoor de hedendaagsche Duitacne pers
schrijft, de op sensaties, lief.-t van de meest
schandalen se soort zoo tukke, de zoo
onbarmhartig beinoeizieke, smakeloo'.e,
onkietche en ciikuische Duitsche pers, die de
Amerikaansche volstrekt schijnt te willen
overtroeven, dat publiek heeft geen
meewarigen, begrijpender lach meer over voorden
apathischen of sentimenteelen,
luimig-inopperenden of wijsgeerigdn buikigen zondaar
van de oude school. Men wil de menschelijae
afdwalingen schril, pijnlijk verlicht zien.
De leuke en eeiügszins weemoedige spot,
waarmee Harburger, de prachtige specialist,
die vette, zakkige of worsiige koppen van
zijn geliefkoosde sujetten in zijn Fliegende
B.atler prenten g.if, heeft te veel zelf dat
bespiegelend, trouwhartig, plomp karakter
van de wereld, die hij zoo goed kende, dan
dat de belangstelling voor zijn werk onder
dit op het pikante, geraffineerd», en ook wel
op het .perverse in den \Vitz zoo \>rzotte
geslacht er op den duur wakker vtor zou
zijn gebleven.
En in den Simplicissimus maakte de nu
pas overleden J. B. Kn^l met zijn overigens
niet óvermooie prenten een erg ouderwetsch
figuur.
Niet dat de grappen, die er on Ier stonden,
zoo geheel \eiscLidend zouden zijn van die
welke de teekeningen der andeien begeleidt,
of de onderwerpen zoozeer zouden afkijken
van die der moderne teekenaars. Maar de
heele trant, de opvatting, de toon als het
ware, was anders.
Eiigl zag de verloopau drinkebroers, de
overvjede geesteliJKen, de eeuwige studenten,
de grove keukenmeiden eu haar
gastionomische militaire vereerders, Je onroertn ie"
waarden, zelfs boeven en schooiers met geheel
andere oogen dan zijn collega's en ik kan
dit onderscheid niet beter dtthiieeren dan
do >r te zeggen, dat Enj;l nog een echt
gemoedeh.k tekenaar en satiriciis is geweest.
Hij ziet in hen altijd toch nog het eerst den
inentch, terwijl voor de anderen in de eerste
plaats het ergerlijke of onuitsprekelijk gekke
type bestaat.
Wat nu de belangrijkheid van Engl als
teekenaar aangaat, deze is vooral gelegen in
de buitengewone levendheid en echtheid van
zijn figuren, al;e ge\^»ne alledaagsche ver
schijningen van de straat, het koffiehuis en
den landweg geeft hij karakteristiek weer.
Met dit voorbehoud, dat hij de typisch
ZuidDuitiche ongevoeligluiJ voor het gracelijke
in ongekende mate beiit' Iets vau het afge
stompte, gore en afgezakte van zijn sujetten
zit iu zijn werk.
Zijn ttekeuiugen werden in den
Simplicissimus voortdurend iu de bijbladeii gere
produceerd, tusscheu de advertenties. Hetgeen
wel doet vermoeden, dat men. ze uu j niet
niet heel hoog schatte. Mooi zijn ze dan ook
zeker niet. Noch Heines puntigheid en
cierlijkheid van voordracht, noch Thüays kloeke
en fijne nai uurlijkheid vinden in dit onaan
zienlijk, soms onoogelijk en wat vervelend
geteeKend weik een coacurreerende verdien
ste. Daarentegen nieeu ik de knappe en altijd
eerlijke manier van Eugl te mogen verkiezen
boven de all'eciatie van sommige atdeie
medewerkers van liet b'ad. Z'Jn saaie
krasserige lijnen zijn niet mooi en imponeeren
nog minder, duc:i zijn niet bewustheid en
kennii neergezet. Bij nadere beschouwing
verliezen zijn prenten niet, al vindt men nooit
het geringste zeer rake, lijugevomlene of
subtiel geooserveeide. Van genia itieit is bij
dit leekenen geen sprake, doch ouk met van
charlatannerin.
A;s karakteriserend teakenaur is mij Ku4!
nooit /.eer sympathiek geweest. Zonder iets
te bezitten vau den soms ergerlijk-Bezochten,
maar bijwijlen ook onweers'aanbaar raken
spirit van sommige zijner collegas, zonder
iets ook van hun tchitterenden moedwil was
bij altijd egaal plat. Zijn beste typen, de
drinkere, slachters, keukenmeiden en
recruten, zijn niet zoozeer hatelijk als wel onaan
genaam, hoogst ocromantisch gemeen, van
een gemeenheid, die niet zoozeer aanstoot
ge?ft als verveelt. Ik kan mij niet herinneren
en ook niet voorstellen, dat hij ooit een
dragelijk gedistingeerde figuur geteekend
beeft, of n van heel krasse, heel boeiende
vulgariteit. En zijn tafreelen zijn nooit
pittoresk
In dit opzicht is Harburger, die altijd het
psychologisch belangrijke ook van de ver
loopenheid en het moreele verval zai, altijd
de tragedie achter het bespottelijke en
walgingwekkende, natuurlijk een veel grooter
kunstenaar geweest. Ook in den technischen
vorm bracht bij het tot een oneindig per
soonlijker en mooier kunst.
Daar staat tegenover dat Engl in zooverre
belangrijker is, dat hij eea veel vollediger
zedenschildering van zijn tijd heeft nagelaten.
Zijn gebied strekt zich verder uit dan
wijnof bierhuis.
Er zijn somtijds bizondere tijdsomstandig
heden, die een middelmatig kunstenaar hetzij
in lijn eigen (lagen of in latere tot een grooter
faam brengen dan hij wel verdient. En»l
het ft misschien bij zijn leven zeer weinig van
zulke belangstelling ondeivonden, doch bet
zou mij niet verwonderen als men hem spoe
dig overschiet zag.
Want hij was wel niet nig, maar toch in
zekeren zin een unicum.
CORNELIS VETII.
NIEUWE UITGAVEN.
V"n Aller/si Slag, Novellen en Schetsen, door
JUSTITS VAX MAUBIK JR., 5e druk. Amsterdam,
Van Holkema & \Varendorf.
De geistelijke en Ichamilijke opvoeding run
liet K'nd, in Vrije Navolging, van prof.
DIEDERT, Das Kind," door dr. CORSKLTA DE
LAXGE, til. 7.
Inhoud van Tijdschriften.
Onze Eeuw, afl. 10: Waarom
Midden-Europeesohe tijd ? door prof. jhr. B. H. C. K. van
der Wijck. Nog eens de Staat
SpoorwegOudernemer? door jhr. mr. H. Srni-isaert.
Het voorstel van een Hollandsen- Belgisch ver
bond in het bijzonder uit een groot
Nederlan Isch oogpunt beschouwd, door Matten
Ruielshein. Sonne'ten uit Dante's Vita
Nuova, door dr. A. S. Kok. Balthasar
Bekker. d'.or W. W. van der Meulen. Iets
over Australische literatuur, door M. P.
Rooseboom. Nieuwe boeken, door G. F. Has
pels. Onze leestafel.
De Bfu'fging : Jpn Prinp, Ba'i G. E. G,
Me-ilemui, O'af Tryg.-e on. Prof. dr. T. J.
de Boe1-, Allerlei psychologie. Albe'.
Yerwey, Hermingar.l". Is. P. de Vo\vs Zede
lijkheid en socialisme. Mr. P. J. Troels-t'a,
Het Stuttga-ter Konj-res. Albert Verwey,
Boeken, meinchen en sroomingen, door P. L.
Tak. Boekbeoordelingen.
De X.\'e Eeuw, 10e afl : Kris-is in het
Katholicisme, Joan van Gulick tiet ivoren
Aapje (vervola) Herman Teirlinck. Stoa
Gnosis Evangelie, prof. G. J. P. J. Rolland.
De Heilige tocht (vervolg) Arij Prins Ge
rt chten, Hein Boeken. Brus-el, L. van
Deijssel. Abasver, Renéde C'iercq.?Over
't groenste waterb'anw, Eecéde Clercq.
Een verlangen, H Bon ma. Buitenlandsch
Staatkundig Overzicht, Chr. Nuij*.
Groot Ntderloni, Oct. '07: Louis Bonheyden,
Levensleer. Ina Bmulier?Bakker, Kinde
ren. Marie Mefcz?Koning, Gedichten.
Henri ?an Booven, Xaar de beneden factorijen.
J. J. de Haan. Uitnerveuse vertellingen, en
Uit fijne fragmenten. Willam Schümiann,
Het dubbe e Ie/en, (slot). Dramatische
kunst. Literatuur.
De Katholiek, Oct. '07: De opgravingen in
het Oosten eu de godsdienst van Israël II[,
door P. van den Tempel. Constantijn
Huygen», rJoir J. Resink. Heinrica Seuze
Deniflie en de Duitsche chrisselijke mystiek, door
R. M. Martin. De Xederlandsch-Duitsche
stichting der Anima" te Rome. door dr. G.
Brom. GeeMelijk liedeken, door Fr.
Berthold. O ;er bijbel en bijbelkurde.
Vraym van den dag, afl. 10 : L. M.C.
Kooperberg, Iets over nationalitpitsgevoel te Brussel.
Dr. E. Epkernj, In de dagen vaa 1830 en
1831, uit oude familiepapiersn, (slot). H. J
Franck, De S^aatsbegrooting en het herstel
onzer geldmid leien. Schiller Tietz, Do
demon van het Alpinisme. J. H E. Riickert,
E-n nieuw stukje maatschappelijk werk vaa
dpu Volksbond. Bibliographie Van
Maand tot Maand: De mensch en het
geograpbi-ch milieu, door Elysée Rf clus
E'i'op't, att : Helene Lspidotk-Swartb,
Eva L nde. Annie Sa'omona, Oud lied. (slot).
J. Steynen, Het verhaal. J. Winkler
Prins, Nagelaten werk. Gust. Nauwmouw,
Lawaai in donkere steden, rervolg. J. de
Meester, Vergulde blaren. Henri de Regnier,
Minnevrees.
Earojtn.: In?, Schets, W. van HoofF
Guartherief v Weeze', Doode musch. W.
Graadt van Roggen, Aan zee. Albert van
Waasdijk, De Andere, Jan Walsch, Verzen.
Piet van Assche, De Terugkeer, D.
M jllinger Hooyer, Wilde Jeugd. Mariette,
Wat het kind weten wilde. J. v. Stralen.
Ycorbij. (fust. Nau'naiiu, Lawaai in donkere
stegen. Daan van der Zee. Verzen Henri
de Reanier, Miunevree^. Mari J. Teruooi,
Apel, Vom-n. Maria Viola. Naai aanleiding
van FrankemöUe's bescnouw ingen. Redac
tie. Over nieuwe Boeken.
Vlanndmn: llernui'i 'IVir'inck. Mijnheer
Sn'janszoon en de Biilelare-». Causti-nt
Eecktd-s Scheldezangen. Aug. Verrneylen,
Kroniek (Wurhold). Lo -'f n en Kuust.
D f. ILnHamtsrhe Rerue : Fio iti<pi-:e. Prof. mr.
S. li. Steiiuciit/. Weieldges -liiedenis.
Belangrijke onderwerpen. Kara'fteiiSi'hets,
door J. S. Meuwseu. Kövue dertijdschi if;en.
De Ln-rnd.e Nn'.uur, Geafi.: Wespen-orc'iii?,
door Jap. P. Thijsse. In 't herfst .voud. door
H. C. Delsman Jr. Zonder titel, door S.
Leefmans. Jets over fotografieren, door W.
(f. N. v. d. Sleer. Pad ie-t'ielen, door J. B.
Beruink. Het Roderbosch met zijn omge
ving, door Gebr. J. Feitsma. Een bezoek
aan den Apenberg bij Padarg. dopr M. ('ollard
Jacobson. Vragen en korte mededeelingen.
De Xutuni' 'in!, gil 'J; De studie der schei
kunde, vervolg. J. Daalder Pzn.. Bij :iet
uinmeer. Onze mossen. B. Boon, De
witten bloellichaampjes. Dr. A. J. M.
Garjeanne, Nieuwe boeken.
Eigen Iln'i, d: Tusschen morgen en avond,
door (i. 111. Ons Hollanders in Michigan,
door Theo de Veer, mi t af b. De sectie
bereden Mitrailleurs, door II. v. D., mefaf r>. _
De Waüeningsche Berg, door J. van Sloosen,
III _ Feuilleton. Prof. dr. S. Hoogeweifl'.
Nederl. Bond van Gemeente-Ambtenaren.
Langs Hot'erdam's haven en industrie.
Jobanna vau Linden van den Heuvell.
Mudek tu. Tconeel, alles met af b.
4e Jaargang. 6 October 1907.
Red.: C. H. BBOEEKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Probleem No. 94 is goed opgelost door: H,
J. Boomsma, K C de Jonge, Jac. Kruiver, A.
D. Querido, H. Simons, A'dam; C. L. V. Nagel,
Delft; K. Bouwef, N. Bouwes, D. Kikke, Edam;
J. Luteijn, Groele; W. van Daalen, W. J. A.
Matla, J. Meijer, Haarlem; G, Bakker Wzn.,
Heemstede; J. Fortgens, Helder; K Koster,
Hoogcarspel; J. H. Makkink, Utrecht; J. Rem,
K. Slagter, Zaandam.
Combinatie van J. Weiss. Voorgekomen in
een spelende partij.
Zwatt (13 schijven).
Wit (1Übchijveni.
De op darngebied wijze Weiss''van Parijs,
wijst ons op eene door hem in een spelende
partij' wijselijk ontworpen maar daarna een
weinig gewijzigde stelling, waarin hij met de
weisze (witte) stukken, de winst van het spel
pi-achtig bewijs'. Wij zijn zoo wijs, deze
scboone stelling, waarin Weiss, als de wijste
speler eene schittertnde ontleding aanwijst,
ongewijzigd den amateurs bierboven aan te
wijzen, ten einde ook hen in de gelegenheid
te stellen, hun wijsheid hierin eens te bewijzen.
Voordat wij de wijze waarop Weiss de
winst aanwijst, aanwijzen, verwijzen wij naar
onze gewone wij-.e van bewijzer, en geven
dus na ]4 dagen de wijze van ontleden aan,
waarop Weiss zoo welwillend was ons te
wijzen. Gelijktijdig wijzen wij dan denamen
aan van hen, die tijdig van hunne wijsheid
hebben blijk gegeven, door ons te wijzen op
de wijze waarmede zij met de weisze stukken
de winst van het sptl bewijzen.
AAN DE OPLOSSERS.
Wij wijzen de amateurs nog eens op de
bepaling, dat de oplossing ter post moet be
zorgd worden of ons ter hand gesteld uiterlijk
Vrijdagavond vóór den Zaterdag, waarop deze
in de damrubriek verschijnt. Na dien tijd
toe'gezonden oplossingen moeten beslist ter
zijde gelegd worden.
UIT DE DAMWERELD.
Het bestuur van de damclub, Je Vriend
schap" is thans samengesteld uit de heeren:
W. Dil Jr., voorzitter; P. de Yiies Pzn.,
secretaris, Bootenmakerstraat 52; J. van Wijn
gaarden, penningmeester; J. Ris, algemeen
secundus, en K. Post, commissaris.
De speelavonden worden gehouden iedere
Donderdagavond van 8 tot 11 uur, in de
bovenzaal van CaféNeuf" te Zaandam.
Dinsdag l Oct. .'.1. gaf de heer Vijn, een
bekenden vermaard simultaan-speler, eene
séanco iii de damclub te Bekhuizen. Van de
18 deelnemers versloeg V. er 15. l partij werd
gewonnen, terwijl er 2 remise maakten. We
gens het late uur, (12 uur), moes-t de séance
ophouden, daar net cafémoest s uiten, anders
zou de heer V. hoogstwaarschijnlijk de 2
remire partijen ook nog met voordeel afge
speeld hebben. Een woord van lof heeft deze
speler ten volle verdiend.
Zondag 6 October a.s. vindt de Ie jaarver
gadering plaats, van den Nationale
Damboud", te Midden-Beernaer, in Hotel
Heerenlogement", van den heer de Wit". Naar wij
vernemen zul.en eenige belangrijke punten
ter tafel gebracht worden, terwijl verder den
d«g met het spel zal doorgebracht worden.
Partij No. 65. 03 partij van de match, ge
speeld lustenen Broekkamp, met wit en Swart,
met zwart. Amsterdam, 3 Sep'.ember IfcO".
Wit Zwart Wit. Zwart.
1. 38 28 18 23 18. 31 20! 22: 31
2. 31 27 '20 24 l'J. 30:27 7 11
3. 34 30 14 20 1) 20 33 28 11 17
4. 31) 33 13 18 '2) 21. 39 34 9) 24 29
5. 44 3'J 8 13 22. 34 30 20 24
0. 37 31 3) 20 25 4) 23. 43 3'J 15 20
7.41 37 25:34 24 39 34 10) l 7'.-? 11}
8. 40: U) 15:24 25 27 22M 18:27
». Jij 41 28 20. 32:21 23:43
l') 4.3 40 5) 10 14 27. 34: 23 10: 27
11.4084 510 28.48:39 19:2S
12. 50 45 ) 10 15 29. 30. 10 9 14
18 34 30 14 10 30.10:19 13:24
14. c O 25 7) 9 14? 8) 81. 25: 14 711
15 49 44! 4 9 82. 14 10 3 9
10. 44 40 17 22? 38 10 4 813
17 -8:17 11:22 84. 4 15 Opgegeven.
1) Hoewel hier 1420 .^erujt kan gespeeld
worden, is 17 21 toch beter.
2) Wij heboen meermalen aangetoond, dat
door 13 18, meestal een slechte verdediging
ontstaat. Veeltijds komt iaën hierdoor in
verlegenheid eu wordt gedwongen om met
verkeerde beantwooidingen voort te gaan.
8) 111 deze stelling mag 36 31 niet gespeeld
worden, daar hierop zou volgen z 17 21.
4) Nog was 17 21 enz. beter. Eciiier, wij
heilialeu het nogmaals, deze zet vergoed niet
het foutieve van 13 18. De vijf schijven op
de lijn l 40, zullen steeds hinderlijk zijn voor
eene goedd ontwikkeling vau het spel.
5, Om tijdig meester te kunnen worden van
het veld 30.
0) In gewone gevallen is het beter om met
34 30 voort te gaan.
7) 49 441 n 44 40 w:as beslist sterker geweest.
8) 17-21 moest hier beslist volgen. Thans
laat zwart zichzelf opsluiten. Het was jui-t
met bet oog op den zet 17-21, dat wij als 14a
zet voor wit, 49 44 beter achtte dan 30 25.
9) Om zwart bij dien vleugel geheel op te
sluiten.
10) Hiermede is die vleugel totaal opgeslo
ten eu het spel vrij >vel in 't nadeel van zwart.
ontwikkeld.
11) Deze zet doet het spel nog sneller
besiL-sen. Trouwens, met beleid spelende, zal
wit steeds de winst kunnen afdwingen.