De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 3 november pagina 10

3 november 1907 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

io DE AMSTERDAMMER W E E K B L A D V O O R NEDERLAND. No. aanzienlijke wisselfirma baar betalingen heeft gestaakt, stemt zeker tot omzichtigheid. Zelfs indien verdere ongelukken uitblijven, zal men als het eerste wantrouwen geweken is, geleidelijk tot opruiming van overgenomen posities moeten overgaan, wat op de fondsenmarkt nog tot onaangename verrassingen aanleiding kan geven. Met dit al valt niet te ontkennen, dat de ?vooruitzichten thans minier o jgunstig zijn dan verleden week, vooral nu het New-York ge lukt ia een aanzienlijk bedrag goud uit Europa te verkrijgen. Al heeft men aan deze afvloeiing van goud geen bezwaren in den weggelegd, toch is het begrijpelijk, dat men zich tegen een verdere onttrekking wenscQt te wapenen. Zoowel te Berlijn als te Londen is dan ook het binkdisconto met een percent verhoogd, zoodat wij weer goed op weg zijn naar de abnormaal hooge geldkoereen, die in den herfst van het vorige jaar hebben gegolden. Met dit dure geld moet natuurlijk rekening worden gehouden, daar het de kooplust voor Amerikaansche fondsen niet ten goede kan komen. Ook aan onze bsurs zuchten wij ?wederom onder een hooge proïoagatierente. Gedurende enkele dagen was geld ii 7 pCt. nauwelijks te krijgen. Het is alleszins begrij pelijk, dat geldgevers bij de tegenwoordige omstandigheden dubbel voorzicatig zjjn. In den laatsten tijd uit zich deze voorzich igheid echter meermalen op een wijze, die den be langen van den legitiemen handel ernstige scha Ie kan toebrengen. Een paar weken ge leden wezen wij erop dat men aan verschil lende firma's tegen den genoteerden prolon gatiekoers geld geweigerd had, en dat een hoogere noteering niet was toegelaten. Thans heeft zich het geval voorgedaan, dat door sommige geldgevers inplaats van 10 pCt., 20 pCt. surplus bij prolongatie is geëiacht. Nu is er misschien veel voor een dergelijke verhooging van het surplus te zeggen. Niet alleen verkrijgen geldgevers er meerdere zekerheid door maar ook de speeulatieiucht van vele lieden, die thans boven hunkrachlen dobbelen, zou erdoor worden gebreideld, zoodat de zaken ter beurze misschien kleiner, maar in elk geval solieder zouden worden. Wil men dien weg op, dan dient de hervor ming echter voor allen tegelijk te worden ingevoerd, wat slechts door een besluit der Vereen, voor den Effectenhandel kan geschie den. Zöoals liet thans gaat, kweekt men de grootste willekeur, en niaakt men kleine, maar misschien volkomen solvente firma's het bedrijf bijna volkomen onmogelijk, afge zien hiervan, mag wel eens worden over wogen, of het thans het geschikte moment ie, om plotseling dergelijke wijziging in te voeren. Er zijn posities, die misschien reeds jarenlang wo:dsn aangehouden en waarop de marge van 10 pCt. iets vanzelf sprekende is geworden. Het handhaven dezer marge, levert in tijlen als wij thans doormaken, reeis be zwaar genoeg op, en wanneer onvoorbereid het dubbele surplui wordt geëiecht, lokt men noodeloos nieuwe opruimingen uit, en vergroot men het wantrouwen in plaats van het te bestryden. Zou het niet tijd worden, dat de Vereeniging voor den Eti'ecteuhandel een vergadering belegt om deze kwesties te bespreken? Mocht men dan tot wij-igingen besluiten, dan treft dit het publiek alt aans niet onvoorbereid en voorkomt men ook, dat met twee maten wordt gemeten; De handel aan onse beurs blijft over het algemeen beperkt. Het dure geld en de onzekere toestand in AmeriKa lokken niet tot eaken doen uit. In verband met de reusachtige verkoopen vaa Amerika; nsche waarde, die hier in den loop dezer maand hebben plaats gevonden, ia het zeker opmerkelijk, dat royeeren van certificaten van'aandeelen bij de administratiekantoren zoo goed als riet, heeft plaats gehad en het in Nederland ge houden bezit, dus weinig of geen verminde ring aantoont. De groote verkoopen zijn n.l. door de arbitragehuizen, althans in de hoofd fondsen, zooals Steels, bijna geheel door het tourneeren van pos'tie in Londen en NesrYork afgewikkeld. Zelfs schijnt het uitslaande bedrag certificaten na de aankoopen der vorige week nog eenigsiins te «ijn toegenomen. In de laatste dagen was de stemming hier verdeeld. American Car & Foundry Shares waren aangeboden in verband met een on gunstige beschouwing in een der bladen, die echter, door inmidde s ontvangen ofücieele mededeelingen omtrent de positie der maat schappij, is weerlegd. Voor Missouri's en Steels bestond goede vraag. Wat laatstge noemde maatschappij betreft, maakt de thans gepubliceerde kwartaalstaat een gunstigen indruk. De netto-ontvangsten zijn slechts f- l 500 000 minder dan in het 2e kwarlaal, toen zij een record vormde. Xa betaling Van dividend bleef in de thans verstreken 3 maanden 20.000.OOU over, die vc or verbeteringerj, etc, zijn besteed, Cijfers om van te duizelen en die zeker een aanzienlijke verbetering teweeg zou hebben georaeht, ware niet, dat tegelijkertijd een aanmerkelijke vermindering der uitstaande orders was ge rapporteerd, waaruit valt af te leiden, dat van nu af vermoedelijk lagere netto's te ?wachten zijn. Niettemin kan er nauwelijks aan worden getwijfeld, dat deaandeelen metteitijd een veel hooger niveau zullen bereiken. Voor koperaindeelen bestaat een betere «temming, dank zij een flink herstel in den prijs van het metaal (van £ 57 tot £ 64 per ton). Een artikel in de Frankforter Zeitung behelst leerrijke bijzonderheden omtrent de wij Je waarop de kopermarkt vóór de jongste crisis is gemanipuleerd. Terwijl men eener zijds den prijs van het metaal en de noteering der aandeelen opdreef, werd aan den anderen kant de productie bovenmatig vergroot, zoodat een te groote voorraad moest ont staan, waarvan insiders gebruik schijnen te hebban gemaakt, om op het hooge niveau, u la baisse te gaan. Sinds den aanvang des jaars is de beurswaarde der koperaandeelen met bijna 500 millioen dollar verminderd Het faillissement van Heinze en de moeilijk heden van Hogers, den president der Amalgamated, stellen echter voldoende in het licht, hoe licht men bij dergelijke kunst stukken zijn nek breekt en dit kan in da toekomst ah afschrikwekkend voorbeeld van onschatbare waarde zijn. Men schijnt thans de productie gedurende eenigen tijd geheel stop te willen zetten, in welk geval'men de groote voorraden weder tot loonetden prijs zal kunnen verkoopen. In dat ge?al bestaat voor verdere dividendverlagingen weinig ge vaar. Vooral Amalgamateds hebben van de betere stemming, krachtig geprofiteerd. In locale waarden WBS de handel ui'erst stil, onder den druk van het dure geld. Koninklijke Petroleumaandeelen, die in het eerst tot 250 pCt. waren gestegen, brokkel den later tot 210 pCt. af. Tabakken z\jn eveneens in koers terug gegaan, na de minder gunstige berichten omtrent h'et nieuwe gewas. Voor Mijnaandeelen bestond indische vraag. Culturen blijven prijshoudend, ia verband met den be?redigenden gang van zaken op de suiker markt. ALKX. J. HEXDRIX. * * * De Petroleum Industrie van Rumenië. II. Na het Duitsche en Fransche, is het Nederlandsche kapitaal de voornaamste belang hebbende en als zoodanig heeft het tot dusver ruimschoots zijn deel gedragen in de oii'erp, welke de wordingsgeschieden s van zoovele industriee'e ondernemingen vooral die, welke het uit den grond mseten halen, gewoonlijk in de eerste jaren van het bespan eischt. De Arhemsche", oorspronkelijk met ? 800 000 gewone en ? 900.000 preferente aandeelen, dagteekent van einde 1897, over welk jaar op deze laatste 21A pCt. dividend wt r l uitgekeerd, waarbij het tot dusver is feblsven. In .1905 werden deze ? 1.700.COO aandeelen teruggebracht tot ? 770.000 aan deelen serie A en B en 800 winstbewijzen, terwijl in datzelfde jaar ? 210.000 7 pCt. Obl gatiën werden u tgegev n. De Aurora" dateert van 1899; zij exploi teert geen olie-terreinen, doch houdt z c'i bezig met den aankoop en het veiw rktn van ruwe olie en den verkoop van de daar uit veckregen petroleum en verdere piolucten. Het geheele aandeelen kapitaal, groot d>lA millioen Lei, is het eigendom der In ternationale Rumeensche". In 1905 werden ? 2.000.000 5 p Ut. Ie Hyp. Obligatiën ge mitteerd, die in 25 jaren aflosbaar zijn. In de jaren 1904/6 varieerde het dividend van 7% tot 5 pCt. De Campina Poiana" d van jongeren datum, werd niet een kapitaal van ? 500.000 begin 1903 opgericht, keerde nimmer dividend uit en ging in de tweede helft van 1906 reeds tot likwidatie over. De Hollandsen Rumeensch'-)" werd in 1897 opgericht met / 2.000.000 kapitaal, waarvan ? l 000 000 geplaatst. Dividend be hoort nog tot de vrome wenschen. In den loop van 1906 meende men de bezittingen in Rumeniëvoor 900.000 Lei te kunnen verkoopen aan een firma te Bucharest, die later bleek de koopsom niet te kunnen betalen en derhalve geen recht meer had op de 100.000 Lei, die zij als waarborg had gestort. Deze. waarborgsom zal wel 't voor naamste buitenkansje zijn, dat de maatschappij heeft te boeken gehad. Dan behooren tot de niet-dividend uitkeerende maatschappijen nog de Veder!. Rumeensche ', in 1897 opgericht met ?500 000 aandeelen-kapitaal, dat in 1900 werd teiuggebracht tot ? 375.000 en ? 12-5000 6 pCt. preferente aandeelen. Begin 1906 werd aan een consortium optie verleend voor den tijd van 15 maanden voor de exploitatie van de rechten der maatschappij, die zelve steeds met niet onbeteekeneud verlies had gewerkt. De Nederlandsche Petroleum Maatschappij" likwideerde in 14) J4, terwijl reeds in 1898 de Nieuwe Nelerlandscha Petroleum Mij." was opgericht met het doel aan eerstgenoemde de noodige gelden te verschaffen, om hare schulden te betalen en hare bezittingen in Galiciëen RoemeLie, aan de Nieuwe" over gegaan, te exploiteer en. Het kapitaal van deze laatste, groot ? 950.000, werd begin 1906 tot ?342.000 teruggebracht, door terug betaling aan de aandeelhouders., afschrijving van verlies en het vormen eener reserve, tot dtkking van verdere mogelijke verliepen. Ook deze onderneming heeft tot dusver nog weinig voordeel opgeleverd en wacht op een geschikte gelegenheid, om hare rechten en bezittingen geheel of gedeeltelijk te verko pin of aan anderen over te drager. Een gunstige tegenstelling met al deze ondernemingen vormt de Internationale Rumeensche," in 1899 opgericht met een aan deelenkapitaal van ? 3 0-0.000, door d3 over name van dc aandeeleu der Aurora" einde 1902 tot ? 6.000.000 vergroot. Sedert 1901 wqrit geregeld dividend uitgekeerd, dat tusschen 6 en 8 pCt. varieert. Ouk onze petroleum-Croa-u^ de Konink lijke," hetfc belangen in Rutneniöen liet er in de tweede l.o'ft van 1900 eenige bezit tingen, waaronder een raffinaderij, installa'ie's en opstallen, alsmede reenten tot exploitatie enz. aankoopen. Deze vormen het eigendom thans van de in 't laatst van 1906 opgerichte GecoiHjlideerdel^troleu-nMaatschappij 'met een maatschappelijk kapitaal van ? 1.2.000.000, waarvan nog slechts ? 2.500.000 is uitgegeven. De helfc hieryaii diende tot betaling van de verkregen concessie1*, rechten en installatie'*, de andere ? 1.250.000 aandeelen werden door de Koninklijke" genomen. Ondiubs de toenemtrile productie, zijn de resultaten der laa'ste jaren neg niet bepaald schitterend, wat de rentabiliteit van de vast gelegde kapitilen althans betreft. Zelfs de Sieaui Rornani', de voorcaamste onderne mmg, gaf over het boekjaar 1905 6 slechts 6 pCt. dividend, dosh is vooruitgaande, waut ondanks de uitgifte in December 1906 van 6.000.000 Lei nieu ve aandeelen, die voor l 3 van het boekjaar 1900 7 recht op dividend hebben, kan over dat, jaar 8 pCt. worden uitgekeerd. De totn.ime van den uitvoer, heeft met de vermeerdering der productie in de laatste jaren gelijkt-n tred gehouder, zooals uit de volgende cijfers kan blijken: jaar: productie: waarde: 1900 77.650 ton 4 "00 (..00 Lei 1903 122.225 6.900000 1904 160.440 10.60 i.000 1905 214.340 14400000 19 -G 321.110 2o.3UO.OuO Als verbru ker van Rumeensche petroleum treedt Duitschland echter, hoezeer het meest bij de produc ie geïnteresseerd, niet op den voorgrond, altbans niet in verhouding tot het kapitaal, van Duitsche zijde in die in dustrie gestoken. Terwijl toch in 1906 naar Duüschland 38000 ion door Rumeniëwerd uitgevoerd, ging 91.260 ton van daar naar ; n geland, 87.840 ton naar Frankrijk en 34 000 tun naar Italië. Daarentegen exporteerde Oostenrijk van l Januari?31 Augustus 1900naar Dui'schland 33594 ton. terwijl de geheele petroleuminvoer van Duitschland in die maanden 564.004 ton bedroeg. Het Linnenlandsche verbruik van petro leum is in Rumeniëzelf belangrijk toege nomen gedurende de laatste jaren. Ia 1902 bedroeg het 113,937 ton, ter waarde van 6,300000 Lei, in 1906 278,636 ton ter waarde van 14,200.000 Lei. Blrjft de productie en het verbruik op deze wijze toenemen, dan zal het daarvoor benoodigl kapitaal eveneens moeten worden vergroot. Bij het jongste Internationale petroleum congres, dat in September 1.1. te Bucharest bijeen kwam, werd indien de gunstige beweging der laatste jaren aan houdt minstens nog 30 millioen Lei daar voor jaarlijks noodig geacht en vertrouwen uitgesproken in de economische ontwikkeling van Rumenië's petroleum industrie, hetgeen dan ook blijkt uit hei daarvoor door het buitenland gefourneerd kapitaal. Maar toch i % een toestand, zooals die in Juli 1.1. voorkwam, minder gewenscht. De toename der productie van ruwe olie was to n eensklaps zóó enorm, dat men wegens gebrek aan voldoende reservoirs vreesde bij verder aanhouden van dien overvloed de olie naar de rivieren te moeten leiden. De prijs van de ruwe olie zaUe toen ook in eens van Kr. 2.75 op Kr. 1.20 per 100 K.G. en deze laatste prijs was nog nominaal, daar bij het overstelpend aanbod nauwelijks koopers waren te vinden. In het eerste semestre van d;t jaar werd in Rumeniëniet minder dan 555,218.000 K ft. ruwe olie geproduceerd, tegen 403.511.000 K.G. in de eerste helft van 1906 en 276,845.000 in hetzelfde tijd eek van 1905. V. n. S. HETSJES Naar het Duüsch, van EDUARD GOLDBECK. Gotha, n minuut oponthoud!" Ik was ia de kleine residentie uitgestapt en wilde'én trein overblijven Hoe lang was het al geleden, dat ik hit r met rinkelende sporen door de straten stapte I Bijna tien jaren, en sints dien tijd was het regiment, waarbij ik (oen diende, overgeplaatst, lakende dus niemand van het officierscorps, dat hier in garnizoen lag. Maar de gepensioneeide geceraal-majoor Herder, d,e tien jaren gele den mijn bataillons-commandant was geweest, woonde hier. Hij was de volmaakte type van een ridderlijk officier uit de oude school. Zes voet lang, slank als een den, met een eerlijk, energiek gezicht, zoo zag ik hem vóór mij. .. Niettegenstaande zijn burgerlijken naam, was hij luitenant gouverneur geweest van de prinsen in een kleinen staat; zoo iets helpt iemand vooruit, en hij had eene schitterende carrière voor zich. Toen ik zijn adjudant was, verloofde hij zich met eene gravin Truchsesz-Waidenfels, en bij het verlovingsfeest, dat hij aan het officiertcorps «af, dron ken we allen een stevig glas wijn. Want vooreerst was hij zeer populair; in de tweede plaats schonk hij Fransche champagne hetgeen in onze sociëteit zelden gebeurde en in de derde plaats was zijn aanstaande, j die wij natuur lijk allen kenden, zoo verruk kelijk mooi, dat het een schande geweest zou zijn. nuchter te blijven. Haar geschiedenis was een sprookje, en haar uiterlijk paste daarbij. Zij \vas een aangenomen kind, geen geboren gravin. En zij zag er ook niet uit als een gra/in, eigenlijk in 't geheel niet als een menschenkind, maar als een elfenkoningin. Groot en tenger, met l.et bekoorlijke kopje geneigd onder den lait van het goudblonde haar, met diepblauwe, altijd eenigszins smeekende oogen, was zij als het ware geschapen voor Herder's rijzige gestalte. Wel was zij bijna een kwart etuw jonger dan hij, maar Herder was zulk een knap en flink man, dit niemand er aan dacat, zijn leeftijd ter sprake te brengen. De bruiloft heb ik niet meer meegemaakt, want mijn schuldeischers kregen toen juist een booze bui, zoodat ik mijn ontslag als officier moest nemen. Een jaar later las ik ik was toen juist in het buitenland in de courant het bericht van het overlijden van de jonge vrouw, en enkele jaren later vernam ik, dat Herder zijn ontslag t.ad ge nomen met den rang van generaal-majoor en zich gevestigd had in de geboortestad van zijn overleden vrouw. Nu zaten wij tegenover elkaar in een ruim, donker vertrek. E kentouten meubel-1, zware boekenkasten. Een stille straat, een doo Istil huis. Een bedien Ie had wijn binnengebracht. Ik zag mijn ouden bataillons-commandant aan; hij was nauwelijks te herkinnen, lat zijn haar sneeuwwit was, beteekende op zich zelf niet veel. Hij was niet jong meer, en menigeen krijgt reeds als luitenant grijze haren. Maar iii zijn gezicht was een Kjdenstrek, in zijn optreden een vermoeidheid, in zijn stem een weekheid, die hem tot ten ander menfch maakten. En het onderhoud druppelde maar zoo'n beetje. Hoe vriendelijk hij ook vroeg naar alle bijzonderheden van mijn later leven, de fri-chheid en de natuurlijkheid ontbraken. Hoe was het toch mogelijk, generaal," vroeg ik dat u uw ontslag hebt genomen ? U liadt het toch zeker tot commandant van een legercorps kunnen brengen, en ik had juist geloofd, dat na..." Ik bleef steker, want de generaal was zoo bleek geworden, dat ik wel moest inzien, hoe leelijk ik mij had ver praat. Maar hij glimlachte, den glimlach van een martelaar. Na den dood van mijn vrou v, bedoelt ge. Ja, dat had ik óók gedacht. Ik had gedacht, dat eerzucht of plichtgevoel mij zou geiiezea. Maar juUt de dood van mijn vrou v .. . de eigenaardige omstandigheden... juist dat maakte mij den dienst tot een hel." Ik zag hem verwonderd en vragend aan. Hij dronk een slok wijn, staarde peinzend in het fonkelend glas, en ging toen met toonloze stem voort : Wij hadden bevel gekregen, bij den vorst te komen. Ge weet, dat zijn do vluchtigheid een zwak voor mijn vnm v had. Voor mij voelde hij mindjr sympathie; mijn aard ii hem wat te Pruisisch. Des te meer waarde hechtte ik erain, inet liet hof de beste be trekkingen te onderhouden. Het is u bekend, hoe veel prijs men er bij de regeering op stelt, de gevoeligheden van de kleine bond-ivorsten te ontzien. Wij zouden om negen uur komen soupeeren, in intieuien kring. Om acht uur ging ik naar de kamer van mijn vrouw. Zij lag op de kanapee. Maar Frieda!" riep ik nog geen toilet gemaakt'!" N'een," zeide zij, half verdrietig, half klagend ik heb zoo'n hoofIpyn !" " Wil je niet een poedertje nemen T' Dat heb ik al gedaan, maar het helpt niets." Ja, maar wat moeten we dan doen ? Je weet, hoe kwalijknemend de vorst is " Och, wat doet er dat nu toe? Ik kan niet uitgaan." Wat dat er toe doet ? Het zou mij groot nadeel kunnen doen... en jij zoudt toch ook graag excellentie" worden!"? Ik ben als mevrouw Herder deftig genoeg." Wees toch niet zoo kinderachtig, en kleed je aan l Je z>iet er beter uit dan ooit." En inderdaad, haar wangen gloeiden,... mis schien reeds van koortp." Laat mij toch met rust,?ik blijf t'huis." Dat was nu in 't geheel niet baar aard. Z j was nooit onvriendelijk : integendeel, zij was mij dikwijls te onderworpen, en die eigenschap hinderde mij, omdat ze mij herin nerde hoeveel wij in jaren verschilden Maar thans werd ik zenuwachtig bij de gedachte aan de slecht- gehumeurdheid van den vorst. Ge moet bedenken, dat ik jarenlang aan het hof heb geleef l; zoo iets raakt men tiet meer kwijt. En dan ben ik opgevoed als een Spar taan, en alle vertroetelen was mij vreemd. Kortom, op dit oogenbhk k wam de on waardige gedachte bij mij op: zij moet gehoorzanen. Ik zei dus streng, zooals ik nog nooit tot haar had gesproken: Je gaat dadelijk naar je kamer en kleedt je aan; kwart voornegen rijden wij weg." Tot kracjtigen tegenstand was het kind, dat mij altijd als haar meester had beschouwd, niet in staat. Half verschrikt, half bedroefd, zag ze mij aan, en zei toen noa n keer: Ojh toe, laat mij t'huis blijven l" Ik was in mijn binnenste geroerd door haar bekoorlijke liefheid, maar ik hield mij goed en zei: Het gaat heusch niet, kindlief; je moet je maar een beetje aanpakken." En toen ging zij naar haar kamer; bij de deur zag zij mij nog eens aan tn in haar blik lag een stil verwijt. In het rijtuig was het ijskoud; het tochtte verschrikkelijk, vooral buiten op den straat weg naar het s'.ot. Het was dat jaar etn bijzonder koude winter. Intusschen, de avond verliep zeer aangenaam; mijne vrouw toonde een levendigheid, die ik anders niet ?an haar gewoon was, en Zijne Hoogheid was -zeer genadig ID den nacht echter kreeg mijn vrouw hooga koorts, en acht dagen later begroef ik haar op het kerkhof hier. Toen wilde ik aan het werk gaan. Ik kreeg spoedig daarop een regiment, en dus veel te doen. Ik hoopte mij uit te putten, mij te ve'dooven. Maar wonderlijk: ik had den diepsten afkeer van alle bevelen en straffen, van iedere gestrengheid. Die afkeer ging tot walging over; ik kon mij niet losmaken van da gedachte, dat ik mijne vrouw in een aan val van hoofschen (n militairen zin haar jong leven had doen verliezen. Het was mij, alsof ik door den dienst had schade geleden aan mijn onsterfelijke ziel. Ik weet, wat ge mij zult tegenwerpen. Discipline moet er zijn, en, wat mijn vrouw betreft, ii kon niet vermoeden, dit die kleine hardheid zulke vreeselijke gevolgen zou heb ben. Maar wie zoo met gewetenswroegingen te worstelen heeft als ik, kan niet het bevel voeren over een legercorps. Ik ben thans alleen nog maar goed om oij het eraf te zitten en te peinzen over de raadselen van het leven." Z)o sprak mijn oude commandant, en ik voelde, dat ik hem niets kon antwoorden. Zwijiend zaten wij tegenover elkander. In de donkere, mime kamer en in het geheele huis was het stil, en alleen van de straat klonk de zware tred van een voorbijgarger, die zich langhaam verwijderde. (Jiigend.) iltaiiituu*uumiuiiiiiuiuuiiiiiiiiiiiiiiimiiiMtilMiiiifHHt»i!Hll De volgorde der bedrijven in Multatuli s .,Vorstenschool". Op het programma der voorstelling van Multatuli's Vorstenschool", welke door het Hollandscbe tooneelgezelsciiap van het Grand TnfYi're te Amsterdam zoo goed gegeven wordt, is o. a. vermeld : Het tweede bedrijf speelt in den nacht van Donderdag den loden Mei van l?3 uur, het eerste bedrijf den daarop volgenden morgen van 8?10 uur. De regie heeft daarom gemeend te mogen breken met de tot nu gevolgde volgorde der bedrijven; de voor steling zal om iiie reden beginnen met het tweede bedrijf, daarop zal volgen het eerste bedrijf en verder het derde, enz. tn?,." Zon de schrijver werkelijk, zonder eenige bedoeling, zijn dra-ra gr.'ijiend hebben met het ertisiige eerste bedrijf, gero'gd, als con trast door het tweede bedrijf, waaraan dan het derde aansluit? Hoe men hierover denke, waar de auteur ons zijn kunstwerk gaf, gaat het m. i. niet aan, verandering te brengen in de volgorde, waarin het werk is ontsta in. MARIE BKKDE.M,-- VAX BËULEKO.M. 24 Oct. 1907. 4e Jaargang. 2 Xovember 1907. Red.: C. H. BBOBKKAMP, Damrak 59, Amet. Verzoeke aile mededeelingen, deze rubriek hetrefi'ends, te richten aan bovenstaand adre£ Probleem No. 96 is goed opgelost door: S. Abram, L J. Content, K. C de Jonge, A. D. Querido, A'dam; C. V. L. Xagel, Delft; K. Bouwes, X. Bouwes, D Kikke, "Edatn; J. Luteijn, (?froede; W. van Daaïen, W. J. A. Malla, Haar lem; J. Fortgens, Helder; K. Koster, Hoogcargptl; M. Lemslra, Koog p l Zaan, Enkelen zonden ons de voJgende opl : 2". 22, 3-530, 40:29 enz. Zy overzagen echter, dat zwart hierna slaat: 12:17 (4 st.;. en niet 12:49. Zij, die 01,8 een of meer hij oplossingen zonden, ontvangen hiervan winstpunten, na uitspraak van den jury. X.B. Wit kon ook nog spelen: 27 22 en 33 29 in plaats va.-. 23 23. Verder: 38 43, 3;-3\ 43:23. In dit geval houdt wit 6 schij ven met een dam over, tegen zwart 7 scbijven, terwijl bij 28-23 enz, wit 5 schijven en l dam over houdt. Oplosei g van probleem Weies'', (zierubriek 6 Oct. J 1.), w. 37-3 [,'28-23, 23-19, 16-11, 3Ï-32, 27-22, 29:7, 3024, 34:5! Wij ontvingen een goede opiossirg var: A. D. Querido, A'dam; C V. L Xagel, Delft; J. Luteijn, Groele; J. Meijer, Haarlem, en J, Fortgens, He.der. Ojk ontvingen wij onderstaande niet on aardige oplossicg: Aan den leider l Min of meer verleid door de zin wendingen wijs, Weis:", waarvan probleem Weiss' was begeleid, meen ik aanleiding te vinden, de oplos-ing ook in dien geest te beleiden, vertrouwende dat het leide tot opname in de rubriek. Met beleid bedoelde stelling terugleidepde tot de inleiding, leidt het geen twijM ufde, van de overige zwarte stukken afgeleide schijf 20, moet tot de ontleid ng leiden. De inlei ding moet dus, met be eid spelende, van hieruit hare leiding ontvangen. Dit beleidende, geeft de:e meeuing gereedelijk aanleidiLg oun, na 37-31, met 28-23 den tweeden zet te leiden, tenein Ie het ver/olg geleidelijk hierran te knnnen afleiden. Dat de schijf tevens geleid moet worden tot op tl, ooi aanstonds aanleiding te vinden, Fchijf 18 ook van haar plaats te leiden, hilt wedeioon geen twijfel, daar inen duidelijk Bemerkt, dat de ontleding langs dezen weg moet geleid worden. Echter, op deze manier de ontleding leidende, zou ik geleidelijk alle zetten vi-n commentaar dcen begeleiden, en daar mij dit te veel afleidt van mijn gewone wijzövan, leiden, beleidt ik het O7erige duor cijfers. B. UIT DE DAMWERELD. Dinsdag 29 Oct. 1.1., vierde de damvereenigin,; Amsterdam" haar twet-ja<ig begaan. ttiertoe duor het bestuur uitgeuoodig l, gaf de heer Van Daaïen, onze veimaardesimultaan-speler, dien avond een séance in het clublokaal, Ca:éde Kroon", Rembrandtplein, met 20 dee.nemers. In een volle zaal en onder groote belangstelling, werd de séance, voortgezet, waai van, na twee uren strijltns de uitslag was: 10 paitijen gewronnen en 10 verloren, aan de betren: ti. S van Baaien (lid). Van Broekhuizen J. Conz, A. v. d. Heiden, J. Keij',er (lid), L. S. Koperberg (lid), l'. Pels, J. Swart (lid), Wiliers, Amsterdam en J. van. Daaïen, Zaandam. De nter Van D., die op téances meestal grcot succes heeft is, naar wij veronderstel len, dien avond minder goed gedisponeerd geweest, terwijl o. i. wel een weinig te vlug is gespeeld geworden. Hoe ook, spoedig hoopt genoemde veieeniging weder vereerd te wordiii met een bezoek van den heer Van !>., die dan meer in 't bijzonder met de ledtii onderling een téance zal houder, omdat, wegens de groote animo onder de introdueéej. van dd Vereeniging Amsterdam", er slechts 5 leden deelnamen. KORTE BIOGRAPHIE. Van .enkele meesters in het darnspel. XIII. Het gebeurd enkele malen, dat minderkundige spelt rs, min of meer ge. ukkig zijtt in het scheppen of vervaardigen vaa een. probleem. Is dit echter liet geval, dan zal meestal het natuurlijke van de stand ont breken of, is deze ook aanwezig, dan zal veeltijds de ontleding zeer oppervlakkig zijn. Xog een kenteeken om den onkundige n van den kvmdigin problemitt te kunnen onderscheiden i-<, dat de eersigencemde, bij het vervaardigen, meestal op hetzelfde aan beeld zal blijven doorbameren; m. a. w. hij zal onmachtig zyn om voldoende afwisseling te kunnen brengen ia de £rui.dg«<iachte en mt est alle problemen op een en dezeifde ba-is voortbouwen. Hierdoor ontstaat, dat oplossers, die reedj een paar problemen vaa zoo'n auteur hebben ontleed, bij volgecde aamiedmgen, aan het een weinig omgewerkt materiaal op een reeds vroeger aangegeven fondament, onmiddellijk den maker herken nen. Zy doorzien ineen oogopslag de afwijking van een rtels vroeger verschenen stelling, en behoeven deze slechts iets nader door te werken, om de oplossing voor den dag te brengen. Heeft men daartegenover met een practisch en kundig problemist te doen, dan, staat mtn soms vertaasd over de vele ver rassingen, welke hij weet te scheppen. Zoo'n auteur zal voortdurend iets nieuws aanbieden, b.v.: ineent men een eind'pel te zien, dan zal de ontleding juist met n eenvoudige docli ituke slo:combinatie eindigen t f, denkt men het slot van een combinatie reeds ge vonden te hebbem, dan zal het naspel wedtr opnieuw tot inspani.ing nopen. Daarbij komt nog, dat de eene grondstelling zelden aan de andere gelijk is, terwijl het hulpzoeken bij dammen en het overladen van nuttt-looze stukkei), vrijwel achterwege blijft. Meestal zal de stelling zoo zijn opgebouwd dat, slechts n tempo-zet meer aan zwart «ege.-en, deze de rem i ie doet verzekeren. ( Wordt vervolgd.) Een lijnïeindstelling van M. André, Frankrijk, Zwart (l dam en l schijf.) Wit (3 dammen en l set ij f.) Na 14 dagen geven wij de oplossing, als mede de namen van hen, die deze ons tijdig hebben toegezonden.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl