Historisch Archief 1877-1940
DE A M STERDAM ME U WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1584
Tentoonstelling van Fransche
schildergen bg Bnffa.
'?'Iedere poging tot het brengen van wat
afwisseling onder de menigvuldige tentoon
stellingen van tegenwoordig moet ons wel
kom zijn, zelfs al is de verwezenlijking nog
voldoet maar gedeeltelijk. Een kleine Corot,
van een parelende blankheid in den
algemeenen toon, als hy soms gaf in zijn soberste
landschappen met bleek-groene grasvelden,
is van zuiverder kwaliteit. Van Daubigny
echter hangt er een uitgelezen klein schil
derijtje. Het heet Lever de soleil en het is
Daubigny. Zonsopgang.
niet zoo verrassend als we wenschen zouden.
Vooral wanneer de onderneming uitgaat
van een kunsthandelaar, moeten we ons
wel tevreden gesteld achten, wanneer
25 procent van de ingevoerde
buitenlandsche kunst een bijzondere belangstelling
waard is. Deze groep van 25 schilderijen
is nader aangeduid als behporende tot de
Barbizon-school. Het generaliseeren van het
soortelijk karakter der geëxposeerde werken
is hier misschien wat oppervlakkig, maar
daar is toch mee te kennen gegeven, dat
hier niet te verwachten is eenige vertegen
woordiging van de beweging in Frankrijk,
die als de ultra-moderne geldt, en ter ken
merking wel eens neo-impressionnistisch of
luministisch wordt geheeten. Hopen we, dat
ook eens 'n tentoonstelling komt van werken
door Fransche schilders, met aan onze
schilderij-lief hebbers minder gemeenzame
namen, als Monet, Sisley, Pissaro, Gaugui,
Cézanne,Renoir,of weer anderen alsDauraier,
Degas en Redon.
Intusschen zijn er onder dit vijfentwintig
tal enkele zeer bezienswaardige stukken. De
catalogus lokt met klinkende namen:
Millet, Daubigny, Corot, Cpurbet, Monticelli,
Fantin Latour en Jongkind. De vertegen
woordiging van Millet is nogal pover en
daarbij vooral moet er op gewezen worden,
dat men verkeerd doet zich n u eenige voor
stelling over diens kunst erbij te vormen.
Het is misschien een heel vroeg schilderijtje,
voor de markt gemaakt met een voorstelling
van een rococo-achtige liefelijkheid. Ook
?ten Monticelli, is niet van de beste soort,
opmerkelijk tot welk een teedere nauw
keurigheid de anders zoo breede en vlotte
schildertrant van dezen machtigen schilder
zich zette, om tot rechte uitdrukking te
komen van het uitvloeiende licht over wijde
zwaarder kleur, was met het triestige licht
dezer dagen slecht te zien-.
Van Fantin Latour zijn er twee werken,
die zeer geschikt zijn om de tweeerlei
richtingen, waarin dit talent zich bewogen
heeft, aan te toonen: naar het wufte met
zijn compositie's van vrouwelijke
naaktfiguren, naar het strenge met zijn bloem
stukken. In dezen lijn heeft hij zeker zijn
gaven tot haar rechte bestemming geleid.
Dit bloemstuk is als zoodanig een zeer
zuiver specimen, het ie opgevoerd tot dien
staat van keurige, maar tevens glanzende
effenheid, die als de stellige verklaring is
van stille kleurweelde. Van Courbet is er
een eigenaardig landschap met sneeuw,
waarin het daglicht lijkt weggesmoord: een
star gezichtsbeeld van den winter. In de
uitvoering echter is het wel wat verstard
ook.
Van Harpignies twee (en nog een kleintje,
veel minder) landschappen, minder behoed
zaam en schoolsch-soigneus, dan hij anders
placht te schilderen naar wat ik tot dusver
van hem zag althans. Terrdsse a St. Priz
is opmerkelijk als een landschapscompo
sitie in breed verdeelde plans door nadruk
kelijk bepalende lijnen. Door dezen
stijleerenden toeleg heeft het werk een kloeke
allure, maar is toch nog te veel een land
schapbouwsel zonder lucht en ruimte ge
bleven. De boomen op den voorgrond vooral,
die bedoeld zijn de schuiving van den
achtergrond te forceeren, zijn te zwaar. In
Le Ravin van denzélfden, is gegeven een
a -ondstond, waarin wel het warme
kleursmeulen is van de donkere aarde tegen een
feilen liohtlucht.
A. Monticelli. De Muziek.
en glooiende landen, onder een zon, die in
de nevelen van een ochtendlucht aan 't
ontbranden is. Een etsje van dit werk, met
geringe wyzigingen, was als verbeelding van
ochtendstemming, «an nog glorieuzer
wijdschheid. Een andere Daubigny van
C. Corot. Gezicht op Eouaan.
Van Boudin, die een specialiteit ia in het
schilderen van kleine buitengezichten met
talrijke figuurtjes, geestig en levendig,
blijkleurig, elegant zooals ik iemand juist hoorde
opmerken, vindt men hier een strandgezicht
met veel volks dames en heeren na
tuurlijk. Plage Normunde is een schil ierijtje
van Jongkind, en uit 1863. Hij is er niet op
zijn allerbest maar toch vrij goed mee ver
tegen woord ig-d. Interressant als een binnen
huis »an Weisseaburch, is hier een Intérieur
Breton van den landschapschilder Jules
Dupré, en een curiosum is een berglandschap
van den ontzaehlijk productieven en in de
kunstgeschiedenis wel wat te veel genegeer
den Gustave Doré.
Verder viel er nog aan te stippen, een
schilderij van Ziem met een goede partij
in het water ter hoogte van den gondel,
een Alchemiste van Isabey, een niet veel
beduidend schapenstukje van Jacques en
werk van Mettling en Bonvin. Een schilderij
van Billet presenteert zichzelf voldoende
als de grootste (in formaat) verreweg van
dit gezelschap, ook om zijn voorstelling,
terwijl een schilderij van den
hollendepaardenschilder Schreyer er treffend pen
dant maakt met een schilderij van Jurres!
W. STEEXHOFT.
S.iM.I.H.JOSKIMIlXK
UK S t'K AS C .M S
R A T U l C K
H KI N K O'(TA 1,4 K
Den 18den Nov. a.s. worden bij de heeren
R. W. P. de Vries te Amsterdam de por
ti etten, prenten en boekwerken ten toon
gesteld, die tot nu toe de veriamelins; uit
maakten van den heer A, J. Nijland te Utrecht.
Een historische aantrekkelijkheid van deze
tentoonstelling is gelegen in een groote reeks
portretten van vorstelijke personen, die meer
of minder direct over Nederland hebben
geregeerd. Wy geven hierbjj de afbeelding
sran een gekleurde gravure, voorstellende
Bonaparte's gemalin Joséphine, en de repro
ductie van een ets (zie pag. 7), die heet het
portret te geven van prins Willem II.
Baröara yan Bonten (Etsen bij Schttller
den Haai).
Er is in Barbara van Houten's etsen twee
erlei neiging: a. verruimen der lijnen en
pralen (hartstochtelijk) der kleuren, nu,
tegenwoordig; b. oudtijds was er meer diep
zich verzinken in het gegeven, bezinnen,
vaster con^trueeren. Er ie in den laatsten tijd
een (noodig!) zich toeleggen op het lichtspel,
waardeeiing van de lichtvlaag, een noodig
zich toeleggen op de licht-compositie, daarbij op
een ver-ijlen van het licht, genomen al&fond.
Oudtijds hadden de opengegane donkeïten
zich gezet lot vaster orde naar belangstel
ling. Beide richtingen zijn schrijvens-waard.
Tot de oudere behooren de kamers in den
avond met den rouw van het avondlicht, de
avondkamers waarin het licht een beduiding
heeft, verder als deelen daarvan, de enkele
stoelen ; sommige der stillevens met de
Spaansche potten en die van gedrev»n koper. De
vormen zijn nauwkeurig gegeven (een enkel
licht kon zuiverder geplaatst aijn)i de stoften,
de bewerking daarvan zijn voliedig uitgedrukt.
Er is die bezinning in te vinden, die ik
nooit ongaarne aanzie, maar die als grootste
basis moet gebouwd zijn, wil ze gaan tot
grootste belangrijkheid. In den laatsten tijd
zijn het gewoonlijk bloeme-stillevens. De
lijnen z\jn verruimd. Er is velerlei goeds in;
in sommige is zelfs weidschheid. In de
meesten is de bloem schoon uitgedrukt, het
blad en de luchtheid daarvan, het komen
van het licht door die dunne stof die als
een dunne vlag is waardoor licht zeeft; de
verhouding van blad en stengel is gegeven.
maar er is (eenige zjjn uitgezonderd) niet
bouw" genoeg in, de constructie is niet
voldoende, Er zijn een aantal bloeme- en
vruchtestakken die geen eenheid zijn, maar
blijken twee naast malkander gezette
geheelen : b.v. de artisjokken waarvan het linksche
gedeelte niet meer hoort by het overige (de
bloemen zijn op het rechtsche gedeelte om
een stengel als lijn van het midden geschikt);
2. het stilleven met de spaansehe pot en de
peren daarby die een geheel zijm ; het mandje,
de meloen etc. zijn een andei op de door haar
als een gegeven compositie-.
In de Rouw-irissen mist d»groep der stelen
de noodige vastheid en het verband. Een
soortgelijk gegeven scheut lastig. De bloemen
| i i i j
N
0)
P
CQ
r!ï5 O
8 'M*.
?tt
1T'\ .
li|\ ?
y i\ S
l j j | j|j
17 ^!i|:ti'
*' .4<t4 s a>
l ^ 4Lj* " "? >?
i-j
CD
CD
*W
s
44UI
^4l l
l
^^
<
o
O
??
t_LL~K« %LJ»J
'^
'Ti f r
1) il Ji
T'il
^T
i%L ? I
- r [-.h
i *
o" >
J j re »
J- O l
i .
D j
i N
1! ?
p
tsi
o
w
W
tn
rn
a
m
70
r
Z
D
CA)
O
m
"O
m ?=
O |
m
m
a
tn
Z
C/3
H
O
O
Z
o
rn
rn