Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1585
vele offers heeft geëischt en menig vermo
gen dientengevolge in een jaar tü4j is
getierceerd geworden. Men oordeele:
Shares: l Nov. 1906. t Nov. 1907.
Car & Foundry 43Vs pCt. 25 pCt.
Steel Trast 46% 24
Koek Island 27% UY»
Denver & Rio 39% 19 K
Brie 43}* 18
Gulf 27 % 2\%
Miesouri 83 K 24%
Outaiio 44 % 21%
South. Railway 34 12%
Wabath l'J Va 9*
South. Pacific. 91 66%
Atcblgon 101 76 K
Union Pacific 179X 109K
Waar de meer voorzichtige belegger de
aandeelen, als te veel risico opleverend, af
wees en aan goed geclasseerde bonds de
voorkeur gaf, is hij ook in die keuze teleur
gesteld geworden, hoewel 't verlies van veel
minder beteekenis is dan bij de shares.
De navolgende, hier te lande voor beleg
ging in IQOö' gekochte bonds, noteeren :
l Nov. '06. l Nov. '07.
4 pCt.Alg. hyp. Atch. 100M pCt. 91^pCc.
4 Cb.R Isl,p.2002 78« 58 VS
4Vs leH. Denv.Rio 105H 99%
4 Gen. Lien Erie 89Va 68
4X Mex. Internat. 103% 98
4 leH.Miss.K&T 98 90 &
3X P.nneylvania 95X 83M
4 leRef Ctr. Pac. 98% 90 !4
4 Un.Pacif.Goud 102 93
De crisis van half-October 1.1, schijnbaar
tot staan gebracht door de hulp van schat
kist en eenige groote geldmannen, i? gevolgd
door een toestand, nog erger dan de crisis
zelve.
Schijnbaar is te Nev-York de kalmte
teruggekeerd, daarentegen doet de toestand
in sommige wes'.elijke Stat» n aan een soort
financieele anarchie denken, die met een
schyn van wettelyken maatregel wordt
omhuld.
Door de gouverneurs van die Staten wer
den bankholidays" geproclameerd, tijdens
welke de in 't nauw gebrachte banken hare
deuren gesloten mochten houden. Voor onze
Europeesche begrippen zijn dergelijke
moratoria alleen gewettigd in tijden van ooriog
of bij grorlje nationale rampen als hongers
nood, aardbevingen, overstroomingen enz.
Zulk een moratorium werd o. a in
Oklahama ingesteld, omdat de banken geen con
tant geld hadden. Dat is natuurlijk een lastige
omstandigheid, niet alleen voor banken, maar
voor ieder puticulier persoon, die dan ter
verantwoording kan worden geroepen, terwiil
in Amerika aan de banken niet eens gevraagi
'wordt, waar zij de gelden, haar door anderen
toevertrouwd, hebben gelaten.
Vooral in Duitschland wordt de terug
werking van de jongste crisis dui.lelijk ge
voeld, omdat men ook dditr staat tegenover
een staat van zaken op industrieel en finan
cieel gebied, die sterke overeenkomt vertoont
met hetgeen als de oorzaak van den tegen
woordig treurigen toestand in Amerika wordt
beschouwd
Het ongunstig verloop heeft b'ijkbaar dan
ook bekwame en kundige financiers op't onaan
genaamst verrast. Sedert einde Oktober heeft
de Eyksbank het disconto van 5^ tot 71A
pCt. moettn verhoogen, in ttrijd met de
verwachting van president Koch, die nauwe
lijks 4 weken te voren als zijn meening had
verkondigd dat voor de laatste maanden van
1907 geen hoogere rente noodig zou zijn
De.?Banqne de France' is. evenals bij
v oegere moeilijke omstandigheden, de Bank
of Eagland" te hulp gekomen met 3
milHoen g St. Goud; niettemin moest Londen
in enkele dagen tijdsdedifconto-sc'iroef sterk
aanzetten en op ulto October 1.1. het disconto
van 4}i op 51A, weinig dagen later reeds
tot 6 en spoedig daarop nogmaals tot 7 pCt.
verhoogen.'
Want Amerika heefc goud noodig, veel
goud, zooveal het maar machtig kan worden,
om ia de behoefte der circulatie te kunnen
voorzien. En nu blijkt weder, hoe gebrekkig
in de Ver. Staten het mant- en bankwezen
is ingericht en hoezeer het wenschelijk is,
dat de wetgever ingrijpt, om daarin afdoende
verbetering te brergen.
Door de groote geld en trustmannen van
Amerika wordt de malaise van dit jiar ge
weten aan het vijandig optreden van presi
dent Roosevelt. Uit verwijt kan hem echter
niet treffen, al is zijn strijd tegen de
overmachtige kapitalisten ongelukkerwijze ook
saamgavallen met tal van ongunstige om
standigheden op het gebied van handel en
industrie.
Maar toch moet het verwondering wekken,
dat een man als R>ose?elt geen krachtige
pogingen heeft in 't" werk gesteld om de
oprichting van een Centrale Staatsbank met
bij-banken in de verschillende staten van
Noord-A nerika voor te bereiden. Juut iemand
als hij, wiens g^zag en invloed zoo
bui'engewoon groot zijn, zou met goed gevolg van
zijn buitengewone positie kunnen gebruik
maken om in desen geest werkzaam te zijn
en dusdanige plannen tot uitvoering te brengen.
De crisis, die thans Amerika teistert, was
Ie heftig om lang te kunnen duren. Het
economisch organisme kan zu'k eeu schok
niet lang uithouden en moet na zulke ge
voelige stooten bezwijken, om dan weier
nieuw leven te ontvangen.
De president heeft den grooten geldmannen,
die met den secretaris der schatkist hebben
medegewerkt om de bedreigde markt hu'p
te bieden, zijn dank betuigd /oor hun vader
landalievend optreden, niettegenstaande hij
kort vóór het uitbreken van de crisis die
zelfde magnaten bij de publieke opinie had
aangeklaagd.
Heeft hij wellicht by deze gelegenheid
ondervonden, dat de milliardairs in zijn land
toch nog voor iets nuttig kunnen zijn?
De jongste berichten doen dit veronder
stellen en gewagen van mogelijke toenadering
der beide partijen.
In dat geval kan samenwerking ook verder
nut stichten, vooral als Roosevelt, ondauks
zijn nadrukkelijke weigering, in Juni 1908
door de republikeinsche partij tot kandidaat
voor het presidentschap wordt geproclameerd,
hetgeen lang niet onwaarschijnlijk is, en op
den eersten Dinedas; van November met
overweldigende meerderheid voor de de.de
maal tot President van Vereenigde Staten
van Noord-Amerikd wordt gekozen.
8/ll-'07. V. d. S.
NIEUWE UITGAVEN.
Het algemeen provinciaal st'idt- en academisch
ziekenhuis te Groningen, door-dr. G VAN
EYSSELSTEYX, met 18 situatie teekefiingen, 84 af b. en
3 hontsn^den in den tekst. Gron. P. Noordhoff.
Geestelijk', stroominff'n, door dr. P. D.
CHANTKriE DE LA SA USSAYE. Haarlem,De Erven Botm.
Boete, door G. F. HASPELS, 2 deelen.Haarlem,
De Erven F Bohn.
Het Inen mm den H Thomas vm Aguino,
duor P. MAG J. V DE GROOT. O P., 2e, geheel
herziene druk. Utrecht, J. R van Rosaurn.
Prettige dagen, door On. KRIEXEN,
teekeningen van JAN RINKB Amsterdam,H. Meulenhoff.
Louiue, Proza vanHÉi.ÈXELAPiDOTii SWAKTH.
Rotterdam, W. L. & J. Brusse.
Vier groote godtdienttcn, Vier leringen, ge
houden op den een en twintigsten verjaardag
der theosoflsche vereeniging, te Adyar, Ma
dras, door ANSIE BE.SA.XT, uit het Engelsch,
door v. W. K. Amsterdam, Theosofische uit
geversmaatschappij.
Oilwikkeliny en aanpassing, door TH. HUST
MOEGAM, in tiet Nederlandse h vertaald, door
dr. P. G. BUEKBRS, meteen voorwoord van prof.
HUGO DE VKIÏS. Zutphen, W. J. Taieme & Co.
Twee Hollandxche jongens op reis, door S. H.
Jusius. Rotterdam, Memdert Boogaerdt Jr.
De zieke }l<mn. Een prentenboek met sil
houetten door JAN DE KLADDER EN/ux MAAT.
Uitgave van Meindert Boogaerdt Jun. te
Rotterdam.
faaM ooi in Holton! niet?
It. (Slot).
Wy hebben hier in H tllaud nu reeds vóór
meerdere jaren de aansporing gekregen, eens
oplettend te zien naar het eigenaardige, mo
derne soort bibliotheken, dat in Amerika en
Engeland eerst, en daarna ook in Duitschland
en Oostenrijk opkwam of nog in opkomst is.
Wij hebben dit g-'daan; en, wat ons aan
stonds getroffen moet hebben is wel de
buitengemeene groeikracht dier, vooral
Amerikaansche, boekerijen, met haar rijke budgets,
de belangrijke geschenken en legaten, de
gerieflijke bibliotheekgebouwen, paleizen of
wel vriendelijke woningen, het stadig groeiend
boekenmate iial. ...
Hartgrondig zijn wij toen onze buren en
overt uren gaan benijden. En inderdaad, wat
mogen wy hun benijden ?
Niet allereerst hun groote verzamelingen.
Wij bezitten zelf in ons !and van de grootste
en beste boekerijen, rijk aan alles wat den
bibliophiel, den studeerend?, de a ontwikkelde
kan monden en nuttig kan zyn.
Xiet ook de talrijkheid der openba'e boeke
rijen, in Amerika en Eageland vooral. Want
ook ons eigen land bezit mér verzamelingen,
ook openbare, dan men eigenlijk wel weet.
De telling zij nogmaals aan de bevoegde
lichamen aanbevolen.
Niet ook de groote schenkingen, legaten,
budgetp. Wat n archi-milliotiair in eenige
jaren cadeau doet aan bibliotheken, dat is
dubbel en dwars in den loop der eeuwen in
on',e bibliotheken aan boeken besteed en
opgestapeld. Engelsche en Amenkaaasche
boekerijen zijn in deu regel alle arm aan
die boeken, welke juist do rijkdom en glorie
uitmaken van onze oude stads en
nniversiteiis bio iotheken, waar geslachten en
geslft'hten aan gewerkt hebben.
Kortom, wij behoeven de nieuwe, de mo
derne boekerijen niet daiirom te benijden:
niet om het doode" materiaal, om dit zoo
maar eans te noemen.
Maar wel moeten wij, in 't bijzonder
Amerika, benijden C'in het, ten onzent zoo
gelieel onbekende gtrevui, de bib!, o'heek in
te schakelen in liet praktisch-geestelijk leven
van onzen tijd.
Wij behoeven er geen doekjes om te win
den : maar een bibliotheek is, als instelling
van algimreti nut in ons Holland onbekend;
onbemind ook, doch daarover straks.
Het Holland-ch publiek leest wel; maar
niet uit openbare boekerijen. Menigeen geeft
aan leesgezeJscl)ap?-abonnement of
leesclubcontributie twee tot vijfmaal mér uit dan
een Kngelschnan of Amerikaan aaa
bibliotheek-be'astin^". Menig Hollander getfc liever
weselijki een dubbeltje uit aan een
huurbibliolheek, dan een rijksdaalder per jaar
aan een openbare bibliotheek-vereenigint',
echt Hollandsen trouwens! Menig Hollandsche
werkman eindelijk betaalt liever zijn acht d
twaalf guldun per jaar voor n voddige
scbandaal-rooian, dan een paar kwartjes als
contributie voor een boekerij, waar hij van
alle' zou kunnen lezen en leenen.
Vervier : men schroomt, zelfs niet in wel
gestelde kringen, bij heele en halve kennissen
een roman te leenen" (in plaats van zelf te
koopen !); maar om die roman te leenen uit
een openbare boekerij, daar denkt half Hol
land niet aan. Leesgezelschappen van
particu'ieren, leesmuseums en leesclubs verkoopen
eerder voor een prikje onder de leden jaar
lijks de aangeschafte lectuur, dan van die
gelezen boeken een bibliotheekje te vormen,
voor de leien of voor iedereen toegankelijk,
of zelfs die boeken te schenken aan een
bestaand openbaar boekerijtje. Hoe bitter
weinig komt het voor, dat personen met een
aardig bibliotheekje hun boeken le^ateeren
aan de openbare boekerij van de stad hunner
inwoning.
Verder: waaraan is het tee te schrijven,
dit de oilicieele verslagen van
examencoinmissie's jaar in, jaar uit klagen o?er de
bedro8ver.de algemeene ontwikkeling1' der
examinandis, over hun verregaande
onbelezenheid, van hoogere burgerecholieren, gymna
siasten, aspiranten voor Breda, aanstaande
onderwijzers, candidaat-notari<gen, enz. enz.
Ea in de stand der halve heeren, winkel
bedienden, en', en arbeiders: waarom drijft
hen de pure verveling Zondags op straat, in
koffiehuizen en om de biljarts?
Ten slotte dit nog hoe weinig bedenkt
men in Holland, dat openbare boekerijen
zoo uiterst nuitig weik kunnen doen in
kleinere steden en op het platte land, waar
zoo menig advocaat, medicus, notaris, officier,
zoo menig gestudeerd en ontwikkeld mensen
reikhalzend terug verlangt naar de oude
omgeving iu academiestad of grooter centrum
van beschaving, waar lectuur zoo veel ge
makkelijker te bfkomen was dan dadr, in
het plattelands- en provinciestadje. Nuttig
ook voor de ambtenaren en beambten, de
onderwijzers, de haudeldrij vende middelstand,
die , op zoo vél plaatsjes verschimmelt bij
gebrek aan contact met de buitenwereld.
Nuttig ook voor de arbeiders-bevolking en
plattelands-bewonere, bij wie reeds met weinig
geestelijk voed^e^ zoo buitengemeen veel ge
daan kan worden.
Zoo gaarne zou men verwachten, dat 'ooral
zij, die de behoeften, gevoelen aan geregeld
vernieuwde Ifc'uur zich aaneensloten in elke
stad, in elk dorp. Vooral ook zij, die door
neiging of beroep zich bezig houden met de
geestelijke vorming van ons volk. Vooral
van het komende geslacht: de onderwijzer
en de Jeeraar, die in de openbare bibliotheek
een vaste plaats migen eischen
voordeeigenlectuur, en de aangeweztn lectuur hunner
leerlingen.
* *
Ik wilde alleen dit zeggen : in Holland is
de openbare bibliotheek noch een instelling
van maatschappelijken comfortf noch van
maatschappelijk r.ut.
Er wordt van onze wetenschappelijke bi
bliotheken gebruik gemaakt: o zeker! Door
studeerenden vooral. Maar teekenend is toch,
dat een gestudeerd man mij met veiwonde
ring vroeg, wat ik nu eigenlijk in biblio
theken kon zien: die- toonbeelden ran
eindeLozt verveling", met kasten vol boeken, gangen
vol büeken, zalen en kèld rs en zolders
vo! boeken l
En eerlijk g«zegd, de man had ge.lijk. Hij
kende ook alleen het oi,de type bibliotheek,
waar Holland bij «vord; grtot gebracht.
Deze soort ernstige, wetenschappelijke
bibliotheken, zij mogen dan ook toonbeel ien
van verveling" zijn: het fludeerend Holland
zou er niet buiten kunnen. Ik ken geen
lard, dat ook zóó liberaal is opliet punt van
uitleening als ons land. Aan het hoofd onier
bibliotheken gtain zeker geen bibliografen
en geleerden van micder beteekenis dan in
het buitenland in soortgelijke bibliotheken.
Maar: waarom gaat er van deze bibliotheken
dan toch zoo weinig uit voor den gewonen
burger en arbeider?
Misschien allereerst wel, omdat zij niet
voor hen zyn bestemd. Het zijn allereerst
bibliotheken voor studeerenden, pn met het
beperkte, o zoo beperkte budget der Universi
teitsbibliotheken, is bet cok onmogelijk mér
bij te houden dan de lectuur in allerlei
takken der wetenschap; en dan nog!
Vervolgens: men werkt er n'ct op het
publiek." Het streven, naar ik boven van
sprak als het meest-benijdbare in Je moderne
bibliotheekbeweging, zal men hier niet
aantrefïen.
En toch: tegenwooulig worden boeken
geschreven en gedrukt ten bate van iedereen;
dat wil dit zeggen, dat voor ieder, die lezen
leort of lezen kan, wel een paar boeken zijn
aan te wyzen, die hem voordeel en gewin,
geestelijk zoowel als praktisch, bezorgen
kunnen.
Welnu, het program der moderne
biMiotheekbeweging is dir : speel deze boeken ia
handen van hem die er zijn voordeel mee
doen kan. Zorg, dat hij weet, dat zulke boeïen
bestaan ; en als hij niet weet, hoe aan die
boeken te geraken, ze^ hem d m, dat ze koste
loos in de openbare boé*kerij t'r zijner be
schikking liggen; en als ho-n te beiwarend
is die boekui te gaan halen, sc'iep dan de
organisatje, die het boek door buurt of
wijkbibliotheken en op het platteland door
reizende bibliothen in zijn bereik brengt.
En mocht hij soms vragen, wie dat alles
betalen zal, zeg hem dan : de gemeenschap,
die zich ook niet armer voelt worden wanneer
zij voor studeerend en bcekeu aanschaft; de
gemeenschap, die door openbare boekerijen
een paar guldens opoffert, maar een ont
wikkeld en beter onderlegd mensch rijker
wordt.
Op deze wiize g< cxploiteerd, kan de biblio
theek gaen tconbeeld van veivelicg", geen
openbaar stndet r .-ertrek" meer zijn.
Integendeel : ingeschakeld in het systeem
der sociale opvoeding van ons volk, moet
het ter bibüotheek vol le?en en bedrijf zijn.
Maar ook dan eerst kan de bibliotheek
sociaal-nuttig werk doen, onderwijl zij de
geestelijke en praktische veerkracht van ons
volk verhoogt. Want brengt zij niet onder
de men?chen, burgers en arbuideis beide,
wat de knapste koppen, de degelijkste
vakmenschen, de bes'e schrijvers en kunstenaars
hebben neergelegd in hun werken?
Met welke technirchu m dddt-n dit geschiedt:
men veroorloove dat ik daar hier riet op in
ga. Dit is trouwens een zaak van louter be
lang voor den biWiotheka.'i^, rfie voor zijn
moderne, in Holland EOg onbekende tapk,
de Amerikaansche, Engeische en ook "uilsche
voorbeelden wel vanzelf vinden zal. Wanneer
hij maar van dit eene overtuigd is, dat zijn
taak in wezen een andere is, dan die van
zijn collega in de ten onjoit bestaande
bibliotheken.
Is voor zoo'n bibliotheek plaats in ons
kleine land?
Waarom eigenlijk niet?
Twee voorbeelden. Pe Koninklijke Biblio
theek te 's Gravenbaae is d-i eenige groote
boekerij, die op groote tchaal ook aanschaft
wat een algemeen, ontwikkeld publiek trekt:
literatuur en kunst. Ze nadert het type der
moderne Angel-Saksische boekerijen. Het is
er geregeld stamp vol op zekeie uren van
den dag.
Het tweede voorbeeld. Kent de Amster
dammer de Voreeisiaing voor Volksbiblio
theken'' in zijn stad? Zij opent ns per week
haar drie boekenverzamelingen, 's avonds
voor een paar uur, in ongezellige, onoe-chikte
schoollokalen. lift stroomt daar, twee uren
achtereen van liiiidereo, mannen, vrouwen,
die een boek voor een cent per week komen
leenen. Vijf, zes dames hebben in elk twee
uren achtereen handen vol werk, om allen
te helpen.
Waarom zou er in ons land geen plaats
zijn voor openbare boekerijen, die zich
tystenaiisch en op groote pchaal toelegden op
dezen tak van gociaal-paedagogisch werk ?
Wanneer de behoefte aan zulke boekerijen
zou afgemeten moeten worden naar de stem
men die er luid om vraaen of 'c geld, dat er
voor inkomt, dan inderdaad zou men zeggen:
er is geen plaats voor zulke boekerijen.
Maar dit zegt immers zoo weinig : l;et is
juist de boekerij iu. dezen, die de behoefte
wekken moet, hier net zoo goed als eenmaal
in Amerika, Engeland, Duitschland en Oosten
rijk. Want: hoe k;n er hier behoefte zijn
aan iets, wat men niet kent, waar men het
nut en den comfort niet van kent ? Hoe kan
luid gevraagd worden om iets, wat het
meerendeel der Holland, ra nog altijd verwart
met de ,,'oonbeelden van vervel 114", of de
geestelijke gaarkeukens,' de oude
vo'ks"bibliotheken?
Want, het kan geen kwaal dit hier nog
maals te zeggen: de modems bibliotheek,
waarvan eea degelijke invloed voor ons
peheele volk zal uitgaan, is ook niet de
vo'ksbiblioiheek! Ook niet de gemoderniseerde,
de verbazende, de T >ynbee-bib)iotheeï.
Waarom niet? Omdat deze nooit aanlokke
lijk kan zijn voor hen. die wij naast den
arbeider zoo gaarne bereiken zouden: den
bel> zen, den ontwikkelden lezer, wien het
te doen is om voort te bouwen op hetgeen
hij alreeds bezit.
En ten slotte: is het verwerpelijk de be
hoefte san lectuur met behulp van openbare
boekerijen aan te kweeken bij ons volk ,
wanneer er werkelijk voor alle standen en
klassen zooveel nut kan petrokken worden
uit die boekerijen; boekerijen, bestemd om
de geest onder ons volk wakker te houden,
te verfrisgchen en op te we-ktea met het
beste wat onze schrijvers en de schrijvers
van alle volken en ty'den hebben gegeven ?
Dan zou het toch allén verwerpelijk zijn
in Holland!
Dr. IT. E. GUEVE.
B s:is!fi Vol»
door JACOB JSK.Ü:L DE HA.AX.
1. Voor eenen schrijver van oorspronkelijke
denkbeelden is eene groote kamer vol boeken
een eisch van zijn leven.
2. Niets is on-eistandiger dan een leven
van enkel verstand
3. Organisatie is eene bijzondere wijze van
mg, die in onzen tijd algemeen is. Zij
maakt van de men-chen organen in plaats
organismen.
4 Men is niet, wat men wil, doch men wil,
wat men is. De wil is eene moment-opname
van ons zijn.
5. Ik 'oen bang voor mijn verleden, want
dat kan ik niet vergeten. Ik ben bane voor
de toekomsf, want die kan ik niet vermijden.
Dus ik le-f in het heden als een koorddanser
op eene draad. Daar komt een doodval van.
6. De natuur is niet kunstvol, en de kunst
is niet natuu lijk. Kunst is precies kunst voor
zooverra zij peen natuur iw.
7. Groot leed is beter dan kleine vreigd.
Een dag zonder is leverloos.
8. Sietg is in mijn leven noodiger dan het
overbodige.
i). Men kan evenmin z'chzelvenbeheerschen,
als dat eene vesting zich zelve kan innemen.
10. Ik ken eenen man, die mijn letterkun
dig kunstwerk niet aanvaarden wil, en dien
ik vereer om dien uril zelve.
iiilliumiiiiillllilllltlliiniiiiliiimiiuuMiMiiiiiHiiMimiiiMitilHMlttllllH
Maximiliaan Harden te Berlijn
aan het werk.
Aan dt Redactie,
Min hart dringt mij tot een pro'est tegen
de lïatste plaat van dit Weekb'ad. Daarop
zijn Duitscho officieren als zwijnen voor j;est>-ld.
Van die officieren weten wij, dat zij geleefd
hebben naar hun gevoel. Van l uu gevoel
weten wii, dat het door de meerder leid der
menschen wordt afgekeurd. Meer weten wij
niet, en mier is er niet te weten.
Er zijn altijd menschen. die z.ich bijzonder
br^af gevoelen, wanneer anderen iets doen,
dat de maatschap) ij liever niet det. Voor
zulke menschen is een plaat, als de door mij
gewraakte, eene spiegel ^an eigen zedelijke
viortrelMijkheid. In den tijd van Christus
heetten zij Phari'.ieecrs", in onzen tijd
legpen zij zich in het bijzonder op lief Jeloosheid
toe, en op eigengerechtigheid. Een bepaalde
naatn is heden niet meer noodig.
JACOB ISRAËL r>E HAAN.
Mwn heeft uit de plaat twee dingen gehaald,
die er niet in zaten. Sornruijeii, wier
wijdloopige en nuttelooze brieven wij niet plaaUen,
zien in hun verbeelding de persoon vanden
Duitschen keiler aangetas', terwijl slec'jtsde
hofkliek het is, en, als men wil, het heele
kasten- en k ieken systeem. Anderen, waarvan
de heer de Haan de woordvoerder is,
komen op voor een "gevoel", dat wij zouden
hebben gebrandmerkt, en waar wij slechts
meelij mee hebben.
Katuralia non aunt twpia, ook de afwij
kingen niet. Maar het geldt hier nitt alleen
het gevoel", het geldt hier het zóódje:
bacchanalen mei kuiansiers, t te. Het protest
van den heer de H. spruit voort uit een
goed hart, maar is heusch een beetje idea
listisch ! RED.
Sinttr![la:s op scfcoi
,,.Juffrouw, nog maar vijf weken, dan komt
Sinterklaas weer! Hij KOMT toch. juffrouw'!"
Ik weet het niet, vent, we zullen hem
eens schrijven."
Tot u kindervrienden, wenden we ons,
weder met het verzoek ons in staat te stellen
den goelen Sint te laten komen.
Evenals vorige jaren hoopt de afdeeling
Amsterdam van den Bond van Xed. On.'.
den kinderen van de O. L. S. der Ie klasse
en daarmee gelijk te stellen bijzoiulere scholen
een gelukkigen da^ te bereilen. Maar daar
voor is jreld, veel geld noodig. Zendt ons dan
uwe gaven groot of klein, ze zullen zoo wel
besteed ziju. Duizenden kinderen zullen dien
dag ju chen om den gullen Sint te bedanken.
Nu al staan ze met verheerlijkte gezichtjes
voor de winkels het uitgesta de op kinder
manier te verdeelen : jij dit, ik dit.
Helpt ons daarom in hun kleurloos leventje
een weinig zonneschijn te brengen.
Denkt niet: het duurt nog vijf weken,
want zoo'n f-est kost veel voorbereiding.
An Ieren zullen waarschijnlijk komen vragen
om giften voor n bepaalde school.
Om zeker te wezen, dat uwe bijdragen over
de verschillende scholen gelijkelijk verdeeld
worden, is het zeer wenechelijk, dat ge ze
alleen zendt aan het Sec ctariaal van de Afd.
Amsterdam i-an ilen fond van Ned. Onder
wijzers, Singel 301
Het Best'iur van de Amtl. Afd.
v. d. Bond v. Ned. O.
4e Jaargang. 10 November 1907.
Ked.: C. fl. BBOKKKAMP, Dam rak 69, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
No. 98. Probleem, ter mededinging
meeater-titel No. 4. In den premie-wedstrijd No. 10.
Zwart (13 schijven)
\Vit (12 schijven).
Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
Opl. van eindspel No. 97, van den auteur.
W 81 ->7. 83 28 .27 '8. l*-1 3*. 139.
/. lï-1», i» i'gfdw., 17-21., 2 i-27 , 27-377"
i) 3 .8 '2fi . 2fi-37, 39-33!!
31-30 of 37, 3öof 37 41, 41:23,
~;: Hier kan ook gespeeld worden 18-13,
waardoor enkele bij oplossingen ontstaan,
als volgt:
2e oplossing]S-1 j. 127. 71. 1-29*.
L'.-27, 27-ai., 31 3/, 'Al 41 ,
39 33 . 29 23 of 15!
4i-4ti of 47,
;: O >k gewonnen door w 28-23, z 37 l\,
w 39-1-3, 2 4 1-46 of 47, w 33 28 of 28 18 enz!
3e oplossing 18-12. 12-7 . 7-2 , 28-'?3 ,
21 27, 27-3 L, 31-37, 37-41 A,
39-33 , 2 19 of 23 19!
41 4öof 47.
23 19 , 39 33 of 19-13!
A 37-42, 42 47 of 48,
Jammer, dat zulks in dit einlspel zit op
gesloten, daar het idee van den auteur schoon
genoemd kan woiden. Hier komt weder het
moeielijke om correcte eindspelen samen te
stellen, duidelijk aan 't licht.
AAN DE DAMSPELERS.
Zij, die meer van nabij bekend zijn met
datgene wat ik sieeds heb betracht, om de
belangstelling voor ons ge!i.jfl damspel op
te wekken, weten ook dat dit ijveren niet
altijd in zonneschijn kan geschuden.
Mocht ik meermalen de eer hebben,
aangezccht te worden om in dam-aangelegen
heden, de leiding op mij te nemen, zeker is
dat, bij het ainvaarden immer mijn eenig doel
is geweest gelegenheid te zoeken het damspel
meer en meer te doen bigrijpen, liefhebbert
en beotfifttn.
Eene zaak echt-r heb ik altijd boven dit
alles verheven beschouwd, te weten : het
prijs ste.llin op eer en goeden naam'\ Vleierij
uoch bedreiging, laster noch verdichtmaking,
niets was in staat mij hierin ?an zienswijze te
doen veranderen.
Dat hierdoor veel leed mij niet gespaard
bleef, moet ik helaas bekennen, doch deed
dit mijn liefde voor het damspel zelfs geea
oogenblik veiflauwen. Integendeel, voortdu
ren I heb ik getracht, gesteund door vele
mijner damvriemlen, voort te gaan op den
ingeslagen weg, teneinde eenmaal mijn
hartewersch vervult te zien.
Echter, wetende dat, zolder goede
Ho'laudsche damlitteratuur, dit ideaal moeie'ijk
zon zijn te verwezenlijken, heb ik sinds jaren
mij er op toegelegd, een werk samentestellen,
dat, naar ik hoop en vertrouw, eenigszins
aan zijn deel kan beantwoorden.
Ik ben mij volkomen bewust, dat aan zoo'n
eer?te arbeid gebreken aankleven, en dat er
dus verbeteringen zijn aan te brengen, doch
mij vleiende met de verwachting, dat bij velen
de belang-telling voor ons spel er door wordt
verhoogd, terwijl de beoefenaars er door in
slaat gesteld wolden het spel grondig te
Jee, en, biedt ik mijn boek DE DAMSPELER,
thmretifche en practisrhe handleiding voor het
Ja iin.en", den amateurs welwillend aan.
C. H. BKOKKKA.MI'
P.S. Vanaf heden is de Dantfpil.fr"
verkrijtrtaar gesteld bij de firma Van Holkema
& WareLdorf, uilgevers te Amstenlani.
'. HQLLANDSCHE f 15 LOTEN
O Premieleeniiig van het jaar 1904 der llollandsche Grondkredietbank, te Amsterdam.
Z Kapitaal: EEN MILLIOEN GULOEN
^ - (volgestort) =^=^^
Prijs f 12,5O.
(Haar builen franco na ontraustra postw.)
= Jaarlijks (i Trekkingen. =
O ^MHj HOOPDPRIJ/EN: 120,000, 72,000, G0,000, 48,000, 3C,000, HO.OOO, G a 4800;
01 ^^^^ 6 a 1200: 30 a 480; 60 a 240; enz. enz. en minstens aflosbuar met f 15.
^ Terstond betaalbaar na iedere trekking zonder eenige korting Worden te allen tijde a f II.?teruggenomen.
«H r,,s1Wct?, ,?van Afl?a,i?P. Trelikin^ ^i^^, QmMMM, Heereii2raclit 530, Amsteröain,
e.lt l' ll»O.OOO. = :==== _
to
O
?
o
o
o