Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR N E DER-LA N D.
No. 1587
toereikend die steun was om in de behoefte
aan ruilmiddelen te voorden, toen het
toenemend wantrouwen de bevolking er toe
leilde haar geld uit de spaarbanken en andere
financieele instellingen terug te nemen en
niet weder uit handen te geven doei, met'
^opoffering van rente-genot, den bedreigden
^sc'iat, klein of groot, zelve te bewaren.
Dat wantrouwen had moeten worden voor
komen of zoodra het zich openbaarde
terstond door regeeringsrnaatrej/elen moeten
worden verzwakt. Die teruggenomen gelden
vertegenwoordigen te zamen een enorm be
drag, hetgeen voldoende blijkt uit de
echaarschte aan-contant geld, die daarna is
ingetreden, zoodat voor klinkende specie
agio werd betaald.
De gevolgtrekking is derhalve gerechtvaar
digd, dat de regeering de beteekenis en den
vollen omvang der crisis tijdens de jongste
paniek heeft onderschat en eerder had
moeten trachten den storm met buitenge
wone maatregelen te bezweren.
Bij den burger-oorlog van 1862 gaf de
bond'-regeering banknoten uit, die als wettig
betaalmiddel dienst deden. Had zij ook than3
met het enorme krediet, waarover da Unie
beschikt, ingegrepen, zoo zou de crisis noch
in Amerika zelf zóó groote verwoestingen
hebben aangericht, noch Europa door een
«66 gevoelige terugwerking hebben getroffen.
Ongeveer een jaar geleden, verzekerde de
toenmalige Secretaris der Schatkist, Shaw,
dat, zoo hem 100 millioen dollar ter
beec hikking werd gesteld, om die bij de banken
te deponeeren en terug te nemen, al naar hij
liet noodi? oordeelde, noch de Ver. Staten,
noch Europa door een paniek konden worden
getroffen, die hij niet zou kunren afwend n.
BÜgeldscbaarechte zou hij daarvan 50 mil
lioen of, zoo noodig, meer bij de New-York
sche banken depoueeren of ter beschikking
van Londen stellen, indien dilar het geld
gebruikt moest worden.
Van dit denkbeeld uitgaand, heeft men in
Amerika op interventie van de zijde der
regeering in 't uiterste geval gerekend en de
regeering heeft op hare beurt de kat uit den
boom willen zien.
Bij het uitbreken van de paniek liet
zg het redderen van den toestand over
aan, het particulier initiatief van eeni^e
der grootste kapitalisten, kort te voren
gebrandmerkt als eea der grootste gevaren
voor de nationale welraart, aan het Clearing
house en verder moest Europa zorgen dat
Amerika van het nooiige gou i werd voor
zien. Zij zei/e hielp op zóó bescheidene wijz»,
dat ook zonder die hulp het verloop
niet veel ongunstiger kon. zijn geweest.
De goudbestellingen in Europa hebben
allengs het cijfer van 70 millioen dollar over
schreden, maar zijn ru nog niet geheel in
Amerika aangekomen. Die zendingen eisenen
veiligheidshalve extra voorzorgen en kunnen
skcbts geleidelgk de plaats van bestemming
bereike».
Ware 4 weken vroeger de regeeringshulp
verstrekt als thans, door den nood gedwon
gen, geschie It, dan had die steun doel ge
troffen en het opkomend wantrouwen be
dwongen, terwijl inmiddels het bestelde gou l
ww gearriveerd en de daardoor verkregen
verruiming van de geldmarkt zich bad aan
gestoten bij de regeerirjgshulp.
Men had immers evengoed eenige weken
vroeger door de uitgifte der Panama bonds
de Nationale Banken in de gelegenheid
kunnen stellen om tegen dit onderpand een
gedeelte van de 300 millioen dollar bank
noten, tot de uitgifte waarvan zij nog bevoegd
zijn, in omloop te brengen en aldus voor
verruiming van het ruilmiddel te zorgen.
Een groot gedeelte van de zes weken van
angstige spanning, waarin de gebeele
fiaancieele wereld nu heeft geleefd, zou dan een
tijd van kalme afwikkeling geworden zijn,
zonder zóó groote verwoesting aan te richten,
als thans het geval is geweest tn waarvoor
maanden en maanden noodig zullen zijn,
alvorens herstel is verkregen.
Want vóór alles moet het vertrouwen
terugkeeren, waar zonder de teruggehouden
kapitalen niet weder in het verkeer zullen
worden gebracht
Een tigenaardig gevolg van deze CIHÏS is,
dat zij voor enkele personen groote voordeelen
heeft opgeleverd en -wel in de eerste plaats
voor hen, die in den laatsten tijd het doelwit
waren van den strijd, door President
Roosevelt, voorzeker met de meest ernstige be
doelingen, geboerd.
Door het instorten der speculatie van
Heinze, heeft Rockefeller's Kopertrust hare
positie versterkt, terwijl Morman door de
overname van de aandeelen der Tennessee
Brieven van Oom Jodoeus.
Waarde neef,
Wijzer dan ik durfde hopen! Nu je
mij aan boord neemt, zal de lading de
vlag wel dekken. Het is toch maar
waar, dat een goed woord altijd wel een
goede plaats vindt. Mijn vertrouwelijk
epistel was eigenlijk voor je binnenkamer
bestemd, maar er was niets in miszegd,
dus 'als je het liever publiek behandelt
dan als een onderonsje, mij goed. Ik
zal van mijn hart geen moordkuil maken,
of eeri -blad voor den mond nemen, en
als je dat drukken wilt, dan is het voor
den ouden man een plezier zich gedrukt
te zien.
Coal & Iron voor de Steeltrust deze feeeft
bevrijd van den voorcaamst^n
onafhankehjken ijzerproducent in 's, Zuiden.
Die laatste manoeuvre wordt zelfs een
overwinning genofind van Morgan op
Koosevelt. Girry en Fiick zouden nl. als af ge
vaardigden van Morgan in opdracht hebben
gehad te laten kiezen tusschen onbelemmerde
fusie van de Steeltrust met de Tennesfee of
de kans, dat de helft der New-Yorksche
banken hare betalingen had moeten staken.
Want Morgan had zijn hulp aan de bedreigde
New-Yorksche geldmarkt afhankelijk gesteld
van de voorwaarde, dat hem by de
Tennesseetransactie volkomen vrijheid van handelen
zou worden gelaten.
De boodschap, waarmede in December a.s.
het Congres zal worden geopend, belo jft in
menig opdcht belangrijk te zijn. In de eer
ste plaats verwacht men maa regelen, waar
door een toestand a's die van thans blijvend
z?.l worden voorkomen en verder vertrouwt
men. dat om de onrust niet te vermeer
deren tegenover de groote kapitalisten en
de machtige trusts een ietwat minder
vijandigen toon zal worden aanzeslaaen.
Moge in elk geval uit de jonaste crisis
voor de regeering een nuttige les worden
getrokken en zij de juistheil be'er begrijpen
van de woorden: die spoedig helpt, helpt
dubbel.
21?11?'07.
V. D. S.
titiMiMiiiiiiiiiiiMiiiiMMimiiiiiiiinijitimiMHitimiiiiMMimiiiiiimiiiiM
NIEUWE UITGAVi,tt.
Minnestral, doar FKEDERIK VAX EEDEN.
Een zwerver verdwaald, door AUTIIUK VAN
Liederen van G'za Ritschl.
MILICEXT W. SHINN, JRuth's eerste lerenzjaar,
vertaling van F. J. VAN DER MOLKX, mee een
inleidend woord van dr. G. A. M VAN
WAYENBi'EG, alle : Amsterdam, VV. Versluijs.
Om zijn eer. Indische roman, door mevr.
E.OYERDUYX-HEIJUGEUS, 2dln. Amst.L.J. Veen.
Kratet, een ievensbeeld, door JUSTUS VAX
MAURIK JR., 5e druk, Amsterdam, Van
Holkema A Warendorf.
Vonken van het groote Licht, Gedachten van
vele menschen, bijeenverzameld door
MARGERETHE PLEM1' VAN L UI VELAXD 6U II EMUKTTK
REII.M. Een verjaardagalbuia. Schoonhoven,
S. W. N. van Noo en.
Op zee en aan het strand, Teekeningen van
J. ROTIIAXS. Versjes van STKI.I.A MORE. Een
prentenboek, uitgegeven door H. Mtulenhoff
te Amsterdam.
Wij niaken onze prentkaarten zelf, Kleurboek
bij Op zee en aan het strand". Teekeningen
en leiddraad van J. ROTIIANS. Amsterdam, H.
Meulenhofl'.
Stoïsche, wijsheid, uitgegeven door J. H.
LEOIM.D 2e, vermeerderde druk. Rotterdam,
W. L. & J. Baisse.
De tijd van den tacht'gj<ir!gen oorlog in beeld.
Afbeeldingen van schilderijen, prenten, por
tretten, penningen, wapens en aniere docu
menten uit het tijdvak, gekozen en toegelicht
door dr. H. E. Greve. Alle /ering I. Amsterdam,
Uitgevers Maa schappij Elsevier".
RUBEHT BLATCIIFORD, De toorerwïnkel. Een
onuiogelijke roman, vertaald door HEXRI
POLAK. Amsteidim, Em. Quérido.
\ erslooteling, do jr H. H.J.Maas Amersfoort,
P. M. Wink.
De bakens verzet, Roman door DAISY E. A.
Jrxius. Amersfoort, P. M. Wink.
Plantkunde voor de tiurinaumsehe scholen,
door T.i. NAWI.ÏParamaribo, C. Kersten & Co
D?' ontwikkel ngtgimg der N, d-irktndfche
letterkunde, door dr. J. TE WIXKEL. Haarlem,
De Erven F. Bonn.
Arl, door JEAXXE REYXEKE VAX S ruw K.
Amslejdam, L. J. Veen.
Onder de republiek, door L. E. Amsterdam,
Van Holkemi &, Warendorf.
Tante Loepje, door AXSA HUMEUT VAX
BEUSEKOM. Amsterdam, Uitg. Mij. Klsevier".
De wereld om, door JAN FKITII. Amsterdam,
Sct.e'.tema en Holkema's Boekhandel.
?Zonneschijn, Leejooek voor de lagere school,
door T. VAX Bi ri,, inet teekf-ningen van T.
BOTTEMA, 5e, j, 7e en 8e stukje, Bussurn, C.
A. J. van Dishoeck.
Hij de sc/iemerlamp, (vervo'.g op Tussehen
licht en donker") k«ur van vertellingen
sprookjes, fabels, anekdoten, gedic'itjes, spel
letjes, kuns'jes, rijmen en raadsels,
bijeengezameld door L. VAX AXKU.M, met talrijke illustr.
Almelo, W. Hilarius Won.
Een jonye heethoofd, Uit het Engelsch, van
JESSIE MAXSEROII (-chrijf-tter van Een aardig
drietal') door CORA, geïllustreerd. Almelo,
W. Hilarius Wzn.
De man en de vrouw in hunne onderlinqe
verhouding en in bedekking lot de hedan'liiagfche
Ik heb mijn naam altijd mooi gevon
den, maar nooit zoo mooi als nu hij zoo
in hoofdletters voor mij stond. Er zit
iets goedinoidigs in en een beetje spot.
Misschien meer sp it dan goedmoedig
heid, en, al weet jij dat nog niet zóó,
jongen, dat is in deze wereld een uit
muntende verdeeling. In ietwat minder
ernstige oogenblikken neig ik er zelf toe
te denken, dat die verhouding ook hier
namaals de beste zal blijken.
Tante Martha is zoo niet, en die kan
het nog niet goed zetten, dat ik nu maar
zoo, op mijn ouden dag nog, als een
jonge branie in de krant ga sehrijven.
En met mijn portret erbij, zoodat /ij op
d.;n duur mij zouden herkennen, na
roepen misschien. Hrave hulpe, die
tegenover mij is," heb ik gezegd, ,,men
steekt geen kaars aan en zet die onder
een koienmaat; wij leven in een tijd.
wairin alleen zij wijs doen te / /vijgen,
die niets te zeggen hebben. En nu ik
eenmaal de roeping voel onze Han en
zijn krant op het goede pad te houden,
volg ik met te schrijven slechts het
richtsnoer van den I'iicht." B_>em," zei
Anriet, en al was het wat oneerbiedig,
het kind had er gelijk aan.
Zoo ging het / iterdagavoud, en ik
moest met mij u pijp gaan zitten om te
iaten zien of het portret wel leek. 't Is
goed zóó, maar .H hebt er niet aan ge
dacht, dat i-c, al rook ik als een schoor
steen wanneer ik zit te praten, hem toch
eigenlijk slechts stop als ik hK tegen jou
en je lezers heb: dau ben jelui het, die
hem rooken moet, zwaar of niet, zin of
geen zin.
Jelui en anderen; want als ik nu toch
op mijn schrijfstoel zit om zoo'n beetje
maatschappij, bewerkt door dr. B. C. GOÜDSMIT
en C. P. F. TER KÜILE Afleyeringl. Amsterdam,
H. Menlenhoff.
Ei-asmus en de Nederlandsche reformatie, door
dr. F. PIJPER. Leiden, voorh. E J. Brill.
Hoytemi Kalender voor 1908, ]2 litho's in
kleuren, door TH. VAN HOYTEMA. Amsterdam.
Een humorietitch boek, van PETER ROSEOGER'
ABELSBEEG, bfwerk'ng van dr. C. D. SAX, pla
ten van AKTON C. BAWOROWSKI.
De Zoon van dm Houttester. Een roman uit
het Stiermarksche Volksleven, door PETER
ROSEGQER, bewerking van dr. J. HERDERSCHEE,
bei Ie: Amsterdam, Van Holkema& VVarecdorf.
Zegepraal, uit het Zweed?ch, van GÜSTAF AF
GEYERSTAM. Amersfoort, G. J. Slothouwer.
Openbare vei zamelingen der gemeente
Utrecht. Supplement op den Catalogus van
den Topographischen atlas der stad Utrecht,
door mr. S. MULLER Fz$. Utrecht, W.
Leydenrath.
cfngzzonbin.
Eerlule wetenscliap ?
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van dr. Prick van Wely, in het Weekblad
van 17 Nov. jl., ontvangen wij een zóó uit
voerig schrijven van den heer K. ten
Bruggencate, dat wij hfct onmogelijk in. zijn geheel
kunnen opnemen.
Naast een resumévan de uitweidingen
vergeten wij echter niet het essentieele
gedeelte van 's heeren ten tiruggencate's
betoog af te drukken.
liet verweerschrift begint dan met lange
aanhalingen, waaruit blijkt, dat deLeer Prick
vóór ten zekeren datum (IUU3) vrij uitbunlig
is geweest in zijn lof aan 't adres van de lat er
verguisde redacteuren der bekende Engelsche
dictionnaire. De heer t. Br. zegt verder slechts
nmaal persoonlijk een schrijden gericht te
hebaen aan zijn tegenwoordigeii vervolger,
welk schrijven echter niet het schrijven is
door den heer P. bedoeld. Daarna zegt hij :
Hoe nu sedert I9i>3 zulk eene veraulermg
koa komen in den toon en de beoordeel'ng van
mijn werk door dtnzelfden persoon, i; eeu no^
niet opgelost raadsel, al heb ik daarover mijne
eigen meening. Genoeg dat, er hartstocht
in de kritiek kwam, en lat ik eedert 19i;4
vervolgd werd door de-.en inquisiteur. Men
le.se de voorrede van de onvoltooide (?) Ad
denda en Corrigenda ; men leze ook een m. i.
boosaardig bedoeld, of=cboon lichtelijk grap
pig i-tuk (l'JO-1) in Taal in Letteren 1) over het
.Nederlandsen in mijn eerste deel, eti men zal
begrijpen, dat er mijnerzijds ee iig«
zelfbeheertcüing toe behoorde, om tezwijsjen, vooral
omdat het mij niet moeilijk zou zijn gewetst
aan te toonen, dat defutieiSte fouten in mijn
weik en de verdiensten vanden schrijver ie f
belde herhaaldelijk door een stern; vergrootglas
zijn bekeken. De vakmannen hebben zulks
dadelijk begrepen. Ik heb alles kalm over mij
heen laten gaan. Dat mij een 11 nke storm
wachtte, werd mij aangekondigd in eene brief
kaart fan 4 September 11., die begint met
Geachte Heer", en aldus eindigt: Maar
een outsider wordt stit-kum bestolen door een
Inspecteur van hst M. O." 2), terwijl nog
voorafgaat, dat ik d^n heer Van der Wal
zoo goed als alles uit de Addenda heO laten
STEI.KN. Wat nu dat beste'en betreft, moet ik
opmerken, dat de voorrede vermtlüt, dat de
heer L vaa der Wal op mijn verzoek (uu
mijne gewone bezigheden stceJs mer dreigen
voor n mensen te veel te worden '.',) zich
wel heefs willen belasten met de beweiking
van deze nieuwe uitgave. Ik heb dar» ook
niets daarvoor kunnen doen dan vluchtig
(soms in den trein) de proeven lezen, eri hier
en daar eene kantteekenirjg maken. De heer
v. d. W. zal den inaicueerenden schrijver
dan ook, al weet ik daaromtrent niets
bepaalds, wel nader te woord staan. I i vraa*:
waar blijft het fatsoen, ale men 7.11 ke dingen
op eene briefkaart zet? Dat de hterv. d. VV.
een woord als verbeteren niet kent, en
ver'fii trt'ii daarvoor heel diplomatiek in de plaats
zet, is onwaar. De titel be?at: 4e verbeterde
en vermeerderde uitgave. Ik antwoord den
zeer geleerde dan ook niet meer, al mocht
hij nó^ zooveel briefkaarten scorijven (ik
heb E(\4 een mooie.'j, en kan allén maar
hopen, d.U zijne innerlijke beschaming even
snel zich rnoge ontwikkelen als zijn naa'n 4),
en gelijken tred moge houden met zijne
buitengewone kennis vaa het Kn pelsen! Wie
wil weien, hoe de hèo r P. de ia'teert, leze
in de Huil. Reene van 25 M^ait l'.i u', p. -'-'3,
de aanbeveling uit een (door de redactie
de dingen recht te zetten en als oud
man van ontwikkeling en ervaring de
lichtende kandelaar te spelen, zal ik mijn
kracht maar niet zooken in beperking.
en mijn pijpjes stoppen mot allerhand
krultabak.
D.it ziet er zoo'n beetj i uit als een
program, en mijn biograaf moet er nota
van nemen, om het mij later, als ikzelf
mijn laatste pijp gerookt zal hebben,
voor de voeten te werpen, In
figuurlijken zin tenminste, want mijn vergees
telijkte voeten bungelen dau reeds in
eeuwige rust aan weerszij Je van een
vaatje nektar, terwijl ik zelf een glaasje
wijd aan de gezondheid van wie beneden
met mijn oude plunje bezig zijn.
Ik verheug mij al met dat vooruit
zicht, niet zoozeer om de nektar als wel
om het geuor, dat liet zien naar dat
gewurm me verschuilen zal. Als je er
iets aan doen kunt, neefje, bezorg mij
dan eenmaal dr. Johannos Dysorinvk
j tot biograaf. Als ik het langer uithov.d
dan hij. dan reken ik minstens op /.ijn
besten leerling. Maar ik heb er een
paar jaar levens voor over als ik hem
zelf krijgen kan. .Ken biografie do >r
hem buteekent een smuldag. Hierboven,
waar alle vreugden veel heerlijker zijn
en veel langer duren bovendien. Ken
smul lag. dien je niet in eonz lamheid
behoeft te tronieten, want hij, de goede
biograaf, snort in je afgelegde leven van
ji' wieg tot je graf juist om allerlei r>3
zoeken, dit meer met anderen temaken
heeft. Als je op de bewaarschool ge
weest bent met een veelbelovende jon
geling, die zich ten slofte in eeu aanval
van krankzinnigheid verdronken heeft
als dominee te Jiovenknijpe, je kunt
zoo genoemd) Koelie-debat" tusschen Borel
en hem.
Daar mijn tijd zér beperkt is, zou ik gaarne
zien, dat de bladen die verder door Dr. F.
H. P. Priek van Wely mochten worden be
gunstigd met zijn artikel: ..Eerlijke Weten
schap?" ook nota wilden nemen van dit
protest, dat ik waarlijk niet voor mijn ge
noegen geschreven heb. Zwijgen zoude hier
tot verdenking hebben geleid.
K. TEX BRUGGENCATE.
'sGravenhage, 17 Nov. '07.
De eigenlijke quaes'.ie de inzender erkent
het - is hiermee echter niet van de baan.
De heer Prick heeft den redacteuren der
dictionnaire beschuldigd van klakkeloos over
nemen zijner Addendj. et Corrigenda. Het
woord is dus aan den heer L. van der Wal.
KED.
1) Dit stuk, waarvan het vervolg (in een
later nummer) was toegezegd, werd niet ver
volg l; de reden van deze plotselinge staking
is mij onbekend, al heb ik er uit de tweede
hand wel iets over gehoord.
2) Waarom die Inspec'eur er bij gesleept
wordt, is niet <,uidelijk. Ik heb, om redenen
van kieschheid, ia mijne herdrukken mijzelf
steeds genoemd: Oud-leeraar bij het
Midd.en Gymn onderwijs."
3) Ik ben thans ac'it jaar in functie, heb
nog nimmer verlof gehad, en moet, zal het
werk gedaan worden, alle Zondagen zonder
uitzondering aan den arbeiJ.
4) Ik moet tenurnste veronderstellen dat
de vroegere heer F. H. P. Prick te Bitavia
dezelfde is als hij, die t ban 4, met een
handvatsel vóór en een verlengstuk aan zijn naam,
te Mr. Cornel s woont.
MMMttllllltlllllllllMIIIIIIIHIIIIItllltllllllllllllllllllllllllllllltlllltlll
4e Jaargang. 24 November 1907.
Red.: C. fl. BKOEKKAMP, Damrak 59, Amst
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubrie t
betreffende, te richten aan bovenstaand adres
No. 99. Eindspel, ter mededinging
mfestertitel" no. 5. In den problemen wedstrijd n j. 11.
Zwart (l dam en schijf).
Wit (2 dammen en t schijf.)
Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor
den opgezonden aan bo . ens aand adres?.
Op'osfing van pr. Xo. 98 van den auteur:
W. 18- 12. 21-lfi, 49 44 45 4 l, 3(5-31, 41 : l!
2-^opl.? w 43-38, 21-17, 38 33,30-31,41 : 25!
Hierna 'olijven over 7 zwarte en 7 witte
schijven. Wij hebben dezen stand we Ier in
handen gegeven van den jury ter beoordee
ling. De uitslag vernielden wij spoedig'
Probleem No. 9ó. (Zie rubriek van 27 Oct.ll.)
De jury heeft het volgeride beslist: De 2e
opl. is foutief. In het naspel kan zwart beslist
remise spelen. Deze opl. vervalt du^. De 3e
opl. is correct. Hierin moet zwart beslist
verliezen.
Do heeren L J. Content, K. C. de Jonge,
A'dam; C.V. L. Xagel, Delft;.!. Luteijn, Groede;
J. l'"or;gens Helder, ontvangen dus ieder l
juut in de serie bij-oplossingen".
UIT DE DAM WERELD.
Wij ontvingen van vele dam-ama'eure de
voor ons vereerecde medtdee.iDf, dat onze
handleiding met groote belangstelling >,onlt
ter hand genomen. Tevens werd ons bericht,
dat in verschillende vereen i gin yen, dit werk,
bij onderlinge wedstrijden reeds al j premie
is aangebod n. Het geeft, ons een ware vol
doening, zulks te vernemen.
er zeker van zijn, -dat hij weer boven
water komt in een noot van je biographie.
Heeft een academiekennis van je in zijn
later leven als gezien medicus te Mid
delburg een goede mop verteld, je krijgt
hem weer, of het voor het eerst was, te
genieten. Is er ooit een knoop van je
vest gesprongen, waarnaar je heele ge
zin vruchteloos heeft gezocht, Dyserinck
zal hem weten op te graven, om een
tentoonstelling van je oude plunje te
kunnen orgaiiiseeron, waar jezelf van te
kijken zou staan. Xoo'n man is voor de
op\roolijking van aardsch geslacht en
hemeliogeu even onbetaalbaar, en als
het tegenwoordig wat extra onstuimig |
is in de Ui 'ht dan komt dat zeker, om- j
dat Verhuel ('n zijn vrienden, die zijn
laatste slachtoffers zijn. zitten te
schuddebtiiken. dat de tranen hun over de wan
gen rollen.
Daar heb je dus al een chapitre uit
mijn laatsten wil. Ik zeg het nu maar,
hoewel ik nog levenslustig genoeg ben,
d in kan de mui zich pivpareerou, en
zuli in contact stellen met onze Naatje
voor nl die din en, waarin een groot
muil zich zoo weinig groot vertoont.
Xoo over mezelf doorredenecretid zou
ik den gooden raad voor jou, en daar is
het toch iu hoofdtaak om te doen, ver
geten. DJ krant is, t-f jmiir ,-tni.</'. sedert
verleden week beter, maar er ontbreekt
nog iets. Kr zit zoo weinig vorstelijk i
in. Is, in liet algemeen al, de vorst het '
zont der aarde, in een klein land als het
onze. bijna geheel aan 't zoute nat ont
worsteld, komt dat nog veel sterker uit.
Jlet zout pepert den maaltijd, zou men
met ietwat gedurfde beeldspraak kunnen
zeggen, en een rubriek hof berichten zou
Zaterdag, 30 Nov. a.?., geeft de heer S.
L°uw, een alleszins bekwaam damspeler vaa
Monnickendam, een simultaan-séance, in het
Heerenlogement", te Edam, voor leden en
geintroduceerden van de damvereenigiog
Ons Genoegen", aldaar. Aanvang s' avonds
8 uur precies.
De Haarlemsche damc'ub," gevestigd ia
caféSuise", Srnedestraat te Haarlem, welke
fTnk in ledental toeteemt, is dezer dagen
ook begonnen aan haar onderling
Wintertournooi.
In caféVictoria-bar,' hoek Haarlemmer
dijk- en plein, heeft zich dezer dagen ge
vestigd de damclub Gezellig-Samenzijn."
Het bestuur is samengesteld ala volgt: A.
Damstra, voorzitter; P. Pels, secretaris,
Ie Spaardammerstiaat 75<n; J. Helles, pen
ningmeester en G. H>uUr, commissaris.
De speelavonden worden gehouden iedere
Donderdag, van af 's avonds 8 uur.
Wij brengen hulde aan hen, die het initia
tief namen, om ook in dat stadsgtd-elte ie
trachten, de liefde voor het mooie daunpel
op te wekken en te bevorderen, en wij
twijfelen geenzins c f, met voormannen a's
hierboven genoemd, zal dit doel zeker be
reikt worden.
Dat ook deze vereeniging fl'nk in bloei
toeneme, is onze oprechte wensen
HET SIMULTAAN-S PEL.
Daar de winter met zijn vele en gezellige
dam avonden weder voor de deur staat, wi lens
wij een kort woordje wijden aan een der beste
propaganda middelen ; het simultaan spel."
Simultaan spelen", wil zeggen; met meer
dan een bord tegelijk, een partij spelen."
Langdurige ondervinding heeft geleerd, dat
de simultaan séance een speeltijd mag en kam
vorderen, van 8 tot 10 minuten per tegen
speler. Bij 20 deelnemers, mag ds duur vaa
een séarcedus vastgesteld wordenop 20 X 8 nu
2.4Üu. of, 20 X 10 m. = 3.10 u. Het
verschil in tijdssebruik regelt zich min of
meer naar de kracht der tegenspelers. Bij
langere duur wordt het interessante van de
séance en bij kortere duur, de ernst van het
damspel meestal wegg nomen.
Om goed simultaan te spelen, moet men
in staat zijn, het spel grondig te kunnen
doorrekenen, en onmiddellij > kunnen
pro/iteeren van een minder goeden zet Jer tegen
spelers.
Het is een feit dat degenen die d.kwijls
simultaan spelen, zich ook meer en meer
hierin zuilen thuis gevoelen. Echtir, voor de
studie van het practische spel heeft geen-of
zeer weinig waarde.
Hoepel de spelregels van het
simultaanspel, gelijk zijn aan die van het gewone spel
(man tegen man) wijkt de uitvoering in vele
gevallen beduidend van elkander af, b. v. ;
een bekwaam tegenspeler neemt dikwijls dit
spel te licht op of, hij wijdt te veel aandacht
aan het spel der naast hem geplaatsten, ter
wijl een zwakkere aerStal de volle aan Jacht
op zijn eigen spel blijft vestigen. Daartegen
over zal dd simuitaan-speler veeltijds zijn
beste krachten wijden aan het spel van eeu
hen bekend sterken tegenspeler.terwijl hij het
spel »an den zwakkeren dikwijls te
gemak<elijk opneemt. Vandaar, dat men gedurig den
zwakkeren ziet winueu en den sterken ver
liezen.
De waarde van het simu'taan-'pel ken
merkt zich meer door qn:i iteit a's q'ian i «it.
van tegeuspelerj. Daarom ra len wij ieder
simiiltaanepeler aan, geen te groot aanlal
tegenspelers te e'schen. Wij meenen, dat in
de rnees'e gemalen 20 deth.emeis als maxi
mum kan gesteld worden ; te meer daar,
bij een te groot aantal, het lange wachten
na elke ronde verveleiid wordt en deai_iuO
doet veilltuwtn.
Nog dient cp^emeikt, dat, in een féanee,
de tiiiinltaanspeler ft ilelijk als de, leider meet
beschouwd worden, en dus het spel biho;>rt,
te openen, waaruit van zelf volgt, dal hij
met wit moet spelen.
Teneinde in damzaken steeds den jnistpn
weg te doen be.vandt-leu en het spel volgens
een regelmatige orde te doen uitvoeren,
he'jben wij gemeend, de amateurs van dienst
te zijn, met de aanbieding van het boven
staande.
Zal het damfpel spoedig de plaats in r.emen
waarop hei recht het-fï, dan is het ook onze
plich", te tracht--n om elke van den goede.n
weg afwijkende bepaling af te breken. Laten
wij hopen, dat alie amateurs hieraan
melewerken.
den anderen spijzen, die de Groene
biedt, ten goede komen. Ik; zeg dat met
op/set reeds nu. nu het zoo frappant is,
dat ze ontbreken: Gén welkomstgroet
aan 't Keizerlijk echtpaar, gén rozen
voor hun voet gestrooid ... Zoo iets ont
stemt, moét ontstemmen ook te Potsdam,
en bedenk toch, dat ons vee over de
Duitsche grenzen moet; onze diplomaten
doen zoo hun best om de goede stem
ming erin te krijsen, maar nu moeten
wij geen roet in het eten gooien. Trou
wens zoo kort na de vermoeienissen der
Vredesconferenti; is alle ouheuschheid
tegenover de diplomatie, die haar leven
gewaagd heeft, onkiesch. Gij vooral, luidt
wat goed te maken tegenover Wilhelm :
kou er niet eens eeri gelukwensch met
den kleinzoon op overschieten:' Kr was
nog een gelukwensen te Janceeren
2eweest, en heusch in dit iV'anendal van
dalende dividenden en vervliegende
deposito's mag men de feestelijke dinirea
terwille van liet evenwicht niet
verwaarloozen : hebt ge niet gezien, dat de
nieuwe stillen op het Loo worden
ambesteed;' hebt ge ie beschrijving niet
gelezen, die uw h irt moest hebben doen
zwellen van trots op een vaderland,
dat zóó zijn dieren herbergen kan. Bij
al wat je krant da:ir vroeger slechts van
gezeüd heeft, hadt je hier gelegenheid
gehad t >t een prachtige revanche.
Trouwens het kan je niets geen moeite
kosten, de plannen spreken voor zich
zelve.
Werk dit uit, neef, de wereld wil
zoo; en zoo kom je langzaan)pjes aan
in 't juiste spoor.
Als steeds, je toegenegen raadsman en
OOM JonoiTs.