De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 24 november pagina 8

24 november 1907 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

*' DE A M 5 T K R D AM M E It WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1087 aan den «scIrtiYfT Jnstos m Milt Jr. Gedenksteen aan den pilaar van het gebouw der Algemeene Maatschappij van levensverzekering en lijfrente te Amsterdam op het Damrak, ter plaatse, waar het geboortehuis van Justua van Maurik Jr. heeft gestaan. Zinnebeeldige groep op den hardtteenen zerk, die te Muiderberg het graf dekt van Justus van Maurik Jr. De voorstelling is dooi1 Eduard Jacobs, beeldhouwer te Laren, op den steen in relief gehakt. De groep stelt voor: den volksverteller, omgeven door ouden en jongen, die met volle aandacht naar hem luiMeren. De beeldhouwer heeft geen portretten willen geven, maar het algemeene, het zinnebeeldige gekozen, om aan te duiden met hoeveel graagte, menschen van allen leeftijd, naar v. Maurik's volksverhalen hebben geluieteid. Boven de groep zyn de woorden gebeiteld: Sier nut JUSTUS V*N MAURIK Jr. Geb. 16 Aug. 1846. Oett. 18 Nov. 1904. IIIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIHIIIIIIIIIIIIII1IIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIII1I1IIIIIIIIIIIIIIIIII toegepast dik wflls verrassende resultaten geeft. Genoeg is dit om veel succes te vt r wei ven, want het groot e publiek waardeert meer deze laatste eigenschappen dan de eerste. De President der Vereeniging, Rafaëlli, vertelde mij, dat een jaar of vier geleden een tiental beoefenaars dezer kunst bijeen kwamen en hem verzochten het voorzitter schap der nieuwe Société" te aanvaarden. Een tentoonstelüi g werd georganiseerd. Toen waren er nog niet velen, die met kleuren etsten, zoodat Rafaëlli alles wat er maar in dit genre gemaakt was uit de portefeuilles liet halen om te exposeeren. Zooals bet altijd gaat in dergelijke omstandig heden, werd er minderwaardig werk tentoon gesteld, waren er minderwaardige artisten onder de leden. Maar nu is de vierde Ten toonstelling van veel belang, al was 't maar om haar geheel, hetwelk veroorlooft het algemeene gehalte van het genre te beoordeelen. Ook het buitenland is goed vertegen woordigd, zoodat het overzicht compleet genoemd kan worden. De niet lang geleden gestorven Thaulow was een der eerste schildert, die zich ppoedig de procé'lée dezer kunst eigen maakte. Drie zy'ner laatste gram r es ziju op de tentoon stelling, terwyl de firma Petit nog apart een zaaltje wijdde aan zijn reeds bekende en uit gegeven prenten. Rafaëlli zelf past kleuren toe met groote soberheid. Meestal maakt hij een vlugge drooge naald" of ets; dan brengt hy tinten aan, met enkele platen, zeer eenvoudig be werkt; zyn aangeboren smaak leidt hem, en zeer persoonlijk blijven deze werken van den knappen, echt Parijschea schilder. De beste pla'en van een celebriteit in het genre, Manuel Robbe, zyn eveneens pointessèchee", met enkele kleuren, a la poupée" aangebracht, een weinig nne in de vleeschpartyen, w^t bruin of blond voor 't haar. Andere artiesten werken met min of meer gestileerde omtrekken en vlak se tinten, in den geest van den Japanechen meesters. Zóó doet, met veel talent, Boutet de Monvel; zoo ook, in diens stijl, Brissaud, op leuke, geestijr-kinderlijke wijze. Anderen weer doorwerken hun platen, op de manier van aquarellen. Dit doen Abel Truchet, en Alphonse Lafiltte, wiens werk zeer aantrekkelijk is, betrekkelijk vast van kleur; hy heeft hier ondergaande zon- en aaa&neffecten, en een sneeuwlandschap, die, begonnen met de lichtpartijen, terwijl al wat donker worden moest gespaard bleef, eigenlijk gravures a rebours" genoemd kun nen worden, waarmede hij echter aangename resultaten bereikt. Henri Jourdain, met groote, zeer doorwerkte platen, Louis Morin met allergeestigste boekillustraties, Guinou, met Whistler- en Rafa lliachtige onderwerpen, en zelfs Cottet, geven hier zeer verschillend werk, van veel ver diensten. De Latenay exposeert groote, statige ge zichten van Vercailles, in vlakke, rustige tinten, in Louis XV-stijl; deze sober opgevatte en zorgvuldig bewerkte platen zyn vol sen timent en geven wel het rustig-melancolis:he weer, van die. verlaten parken en paleizen. Luigini is opvallend door zijn merkwaardige vaardigheid. Hij weet met meesterlijke kennis zijn rake toetsjes in de aquatint te zetten ; zin krachtige, breedbehandeide prenten doen hier en daar aan Breitner denken, en munten uit door frischheid en leven. Ja nmer is het dat hier, als overal, enkele kleuren niet vol komen harmonieeren met de anderen. Nog merkten wij op, Mignot, met breed gedane, knappe caricaiuren; een impressie van Pruveuce door Paillard; een Notre Dame" door Lucien Gautier, meer dan een meter hoog, en de gedistingeerde gypsographies" van Pierre Roche. Onder de buitenlanders vallen op Olaf Lange, Whishaw, Laurenson en Helen Hyde. Dese laatste woont te Yokohama, en snydt in hout, en drukt, met een zoo volmaakt a«imulatie-vermogen, dat haar werk niet onderdoet voor vele, goede Japausche prenten, in klear zoowel als in ly'n. Haar geëtste platen, in den stijl van Outamaro, zyn ook bewonderen waardig in hooge mate, al bereikt zij in dezen niet geheel hetzelfde als in haar houteneden. Uit dit alles kan men zien dat deze tentoon stelling van ongemeen belang is. Het procél is betrekkelijk nieuw en biedt enorm veel afwisseling aan. Wat kan er van deze kunst worden 1 is de vraa? die men zich stelt, na bijna 3uO werken gezien te hebben, door een 60-tal artiesten geëxposeerd. PH. ZILCKEN. Beatrii Putter. The Peter Rabbit Bookt. Het zag er een tijdlang uit of na het bloei tydperk, waarin de prachtige Picture-Books van Crane, Caldecott en Kate Greenaway ontstonden, de kunst van het prentenboek in Engeland had afgedaan. Het vruchtbaar vernuft en de zeldzame humor van Wal ter Crane, de fijne gratie en schitterende gave van voordracht door Caldecott, de smaakvolle, naïeve genoegelykheid door Kate Greenaway getoond, schenen een volgende generatie van teekenaars als het ware uitgeput te hebben. Wat tenminste in de laatste tien jaar onge veer op dit gebied verscheen, was deels een slappe navolging vooral van Greeuaway's trant, nu en dan gemaniereerde imitatie van Crane (Caldecott nadoen behoort wel tot de schier onmogelijke dingen) deels grove pro beersels in net plat-komische. Van de vin dingen der fijne ar'iesten scheen wel niemand, oorspronkelijk Uy'vende, toch partij kunnen trekken Hat werk van de begaafde miss Beatrix Potter is dan ook, althans in uiterlijke dingen, volstrekt niet op dat van een dezer drie voor name kunstenaars geïnspireerd. Veeleer schy'n t het, wat de bewerking van den kleurendruk bet eft, reaktionair; want het vertoont zekere pogingen tot echilderachtigheid, tot een veel minder concise teekening en veel minder gebruik van vlakke, invullende tin ten, dan bij n van hen voor gepast gold. Ja, hoeveel beier het ook is, ia de behan deling der kleuren gaat het vrijwel terug tot den tij i van de veelkleurige, eenigazins ranimelige Nturenbertssche pientenboeken, die naar de leer van Crane volstrekt uit den booze waren. Een prentje van miss Potter is echter bijrja altijd een schilderijtje. In dit opzicht raakt haar manier dan ook veel meer aan die van Nellie Bodenheim in haar gekleurde prentjes. Doch in zooverre is miss Potter toch weer wel degelijk een artistieke nakomeling van de fijne illustFaton n. die zooveel van de Japanners leerden, ook wat de keuze en schikking der kleuren betreft, dat zy een voorkeur heeft voor de geraffineerde, gebro ken kleur. Weliswaar gebruist zy, u u en dan, zeer juist van pas, een heldere, ongebroken kleur, doch vooral in het boekje, dat ik, van die ik ken, het mooiste vind The Tailor of Gloucester," zien wij haar wonderen doen met teerder, verfijnder tinten. Ook zijn in dat fraaie en lieve boekje de prentjes vier kant en omlijnd, hetgeen al weer een stap nader schijnt tot de vlak ornament opvatting, waartoe Crane en Greenaway dan ook waarlijk niet om niets besloten. Twee van de boekjes, (de aardige tekst is van de kunstenares zelf) vertellen de avonture.i van een konijnecfainilie. Het eerste prentje van The Tal« of Peter Rabbit" toont ons het geiin van de weduwe Rabbit, moeder van Flopsy, Mop?y, Cotton Tail en Peter. De vader van bet gezin was door mr. Mc. Grcgor in een pastei gestopt; en daarom is den kinderen bet betreden van den tuin van dezen heer uitdrukkelijk verboden. Peter echter, die heel ondeugend is, doet het toch, wordt ontdekt, achtervolgd en verliest zijn kleeren. Het^tweede. boekje, verhaalt een strooptocht va» den stoutmoedigen Benjamin Bunny, Peters ne,ef, met dezen samen, m mr. Mac Giegors tuin, wanneer deze uit is, waarbij het buitgemaakïe-pak van Peter woidt her overd en een zakdoek vol uien geroofd e^eiiwel eerst na een reeks angstige avon turen, waarbij de oude heer Bunny te pas komt, die zoon en netf geen malsch pak ransel geeft. De diertjes zijn genoegelijk en expressief geteekend. Bizonder levend en smakelyk zijn ook de accessoires van allerlei aard: bessenstruiken, rapen,1 kool blaren, een heining, van alles weet miss Potter iets aardigste maken. Ook andere beesten, sycjes, een roodborstje, musschen, een poes, zyn lief en geestig geteekend. Een buonder geslaagd prentje is dat, waar moeder Rabbic haar zoons buieje dichtknoopt, dat is aller kinderlijks bedacht. Grappig is ook de scène, waarde vertoornde Mc. Gregor, die Peter zoekt, de bloem potjes in de schuur n voor n omkeert, terwijl de schichtige rakker in den gieter schuilt, waar zyn ooren angstig uitstaken. Maar alle plaa jes zyn kostelijk. De moeder in haar winkeltje bieiende, met de kinderen om zich heen, het portret van Benjamin Bumy eers' en zijn gang door het bosuh later, Pe ers herhaalde schrikken onderweg, hun stuiten op de kat, die zich uren lang op dezelfde mand zet, waarin ze zich verschuilen, de komst van den ouden heer Bunny, die een pijpje rookt, en hei verzoeningi-feest met de uien voor tractatie, dat alles is knus, grappig en mooi. Mooi, want de figuurtjes der menschelykdoende konijntjes zijn fraai geteekend, zeld zaam exrressief en vo komen diertjes geble ven, ook met de kleertjes aan De frissche kleurtjes verfraaien en verduidelijken de voorstelling telkens weer. De kleine schaal, waarop de prentjes gemaakt zijn. heeft iets heel gezellin» Deze boekjes en The Tale of Squirrel Nuikin, waarin eekhoorntjes-lotge vallen op de/.e fde wijze worden meegedeeld, zijn a leraardigst bedachte en snoezig uit gevoerde kinderboeken. Nog mooier en nog oorspronkelijker, nog lijner gedacht echter vind ik The Tailor of (Tloucester". Dat is eenvoudig ten juweeltje. Hoewel ooïin dit boekje dieren muizen en een kat een belangrijke rol spelen, is de hoofdpersoon er toch een mensch, een achttiende eeuwpch kleermakertje, die de prachtige pompeuze kleeren van den tijd te vervaardigen heeft. Van die kleeren is op de prentjes veel werk gemiakt en dat op zeer origineele wijze. Eén plaatje wordt ge heel gevuld door de afbeelding van een rijkgeborduurd vest. een ander loont ons mouw LARENSCHE KUNSTHANDEL AFDEELINO AMSTERDAM jtflf HEERENGRACHT ^tVd AMSTERDAM MAANDELIJKS AFWISSELENDE TENTOONSTELLING VAN MODERNE KUNST TOEGANG VOOR NIET.LEDEN / 0.50. VRAAG ABONNEMCNTS ? VOORWAARDEN. Plein J. O. -+ -+ -H -+ -+? 's-Gruvenhagr. ^rhi'derijen. Aquarellen enz, /TV .-T\ .-T\ .'¥\ /p.. .-¥-. .^K .^K .M. .^f\ '\JV \J/ \J^/' ^i/' N^" ^i'' ^i^' ^^ '4^ JJ!^_^^._^>!^^^_^g^-_-xa-^-^^-?-^2k^ ^-^._ V> * PJJ lig! G)leJi gg3 KOPERGIETERY KOPER5LAGERY KOPERWERKEh- NAAR- MODEL OF ? ? TEEKEflinG ELECTRO - GAL VANI5CHE ==== INRICHTING SE==== KENNEMMER5TRAAT?N l HAARLEM Magazijn Oud-Holland" Damrak 75, Amsterdam. Directie: P.JLJVERELS. Im'tatie- en Antiek Kunstsnijwerk, Koper- en Ziluerwerk, Porselein, Glas, Tin, Oude Perzische Tapijten enz. enz. ATELJEK VOOR HET VERVAARDIGEN VA> OUD-HOLLAXDSCH SXIJWKRK. - TELEFOON 7261. Alp. Kunst- en SIERKÜNST" IV. Spiegel stro.» t 3Ü. Verschillende soorten Aardewerk, Batik- en Borduurwerk, Koperwerk, Beeldhouwwerk. bchilderüen, Teekeningen, Etsen. Foto's en Lithografieën. Antiquiteiten (Meubelen, Aarde werk enz.) RUDOLF ELION & C«. KUNSTHANDEL Wed. G. DORENS & Zn. Rokin 56, Amsterdam. Ptioto's v. Beurs Fi K. Il E'M'JAARSMAl VENTILEERENDE MAARDEN ]AMSTER DAM HILVERSUM Zeer reeb It voor St. Nicotafa Modem Aardewt-rk en Trgeltableaux. Tijdelijke aanbieding ter kennisname van een compleet stel Aardewerk voor Kantoor of Huinkamer, als bovenstaand. Franco toe zending tegfn post.wi'pel ad ?12.50. Kunsthandel KRÜGER Noordeinde. 's-Gravenhage. Permanente Ti jitconstclling v: Schilderijen en Aquarellen. D.iKÜIÈVREBIESAART ACHTER ST. PIETER 16 -:- -:- Utrecht -:- -:MAGAZIJN VAN COMPLETE MEU BELBERINQ EN STOFFEERING = VERHUIZINGEN, TRANSPORTEN. SPECIALE AFDEEL1NG A. TIQ I TEITEN EN KUNSTVOORWERPEN DIRIVSCHMflBEL ,B<Q>E[jy])R(UI& v OPKOPER EN ZÏNrV |6EB°WHPELIX MERITIS" KEIZER5GRAChT32<r TEL. 2.&O7 WONING-INRICHTINGEN SPUISTRAAT. 76 DAMRAK. AMSTERDAM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl