D K AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1589 Helpt de werkloosheid bestrijden. (Alg. Handelsblad.} Winter en" werkloosheid besluipen hun slacatofi'ers. iiHiimmimii den morgen op muziek, men beraadslaagd onder elkander op muziek, men vertelt elkan der zyn wederwaardigheden, op muziek; in de nachtelijke stilte van een stad beraamt men een vreeselijk complot en zingt daarbij in een dusdanig fortissimo elkander en het publiek toe, dat in gewone omstandigheden de politiemacht er bij te paa zou komen Er is hier men zal het toe moeten geven iets niet in den haak. Om duidelijk te maken waar het eigelijk hapert, dient eerst besproken te worden het onderscheid tusschen de opera in ouderwetschen stijl en het moderne muziekdrama. Het groot e onderscheid is dit, dat de opera van den nood een deugd gemaakt heeft, door de onnatuurlijkheid eener dramatische han deling op muziek, van begin afaan te aan vaarden als stijl; terwijl het muziekdrama met alle mogelijke hulpmiddelen tracht het onnatuurlijke zooveel mogelijk te bedekken. Voor den ouderwetschen opera-componist is de handeling niet ais dramatisch gegeven van belang; zij biedt de gelegenheid tot het geven van lyrische ontboezemingen, die slechts in zooverre met de handeling te maken heb ben, dat ze zich aanpassen aan de oogenblikkelijke situatie. De kunstvorm nadert den oratoriumstijl en die werken waarbij detext geheel doorgecomponeerd is, zouden bij een uitvoering in de concertzaal, slechts weinig van hun uitwerking verliezen. Deze kunstvorm is niet zoo gek, als velen, met Wagner aan het hoofd, wel willen doen voorkomen. Dit wordt misschien reeds daar door bewezen, dat naast het nieuwe muziek drama, het oude repertoire, natuurlijk voor zooverre het van goede componisten afkom stig is, nog steeds vertoond wordt en niet nalaat indruk te maken, terwijl er nog geen teekenen des tyds te bespeuren zijn, die doen vermoeden, dat ze om hun zonderlingheid in het vergeetboek zouden raken. Wat is aan den anderen kant met ons modern muziekdrama het geval? Daar is het natuurlijk verloop der handeling een eerste vereischte. Geen aria's en geen koren die het dramatisch gebeuren op het tooneel op ongemotiveerde, d. i. op onnatuurlijk wijze onderbreken. De personen moeten zich op natuurlijke wijze bewegen en alles ia er op uit den men se hen een illusie van de werke lijkheid te geven. Nu is het toch niet moeilijk om in te zien, dat dit ideaal dat men i-ich voor oogen stelt, hoe meer men het naderbij komt, ook de? te erger de onnatuurlijkheid van het geval: een natuurlijke handeling op muziek, doet uit komen. Terwijl het bij de natuurlijk zich bewegende personen in de moderne muziek drama's, als gek opvalt, dat ook het ge woonste wat ze te zeggen hebben op muziek gebeurt, zal een dergelijke zonderlingheid in de oude opera in het geheel niet opvallen, omdat bij deze laatste de menschen niet natuurlijk behoeven te doen. Natuurlijkheid Meiningery is dan ook bij de oude opera uit den booze. Dat men er naar tracht is eenvoudig uit gebrek aan begrip voor den gestyleerden kunstvorm. Iets andera is met het moderne muziekdrama het geval, waar de natuurlijkheid een nood zakelijk kwaad is, omdat haar samenkoppeliiig met muziek, als iets ornatunrlijks, per se iets dubbelslachtigs oples-ert. De menechen zijn er aan gewend, kan men zeggen. Een loflied op bet genre ligt in deze bekentenis in elk geval niet opgesloten. Dit komt erbij: het mes snijdt aan twee kanten. Want niet alleen, dat elke onnatuur lijkheid in de handeling en in het acteeren daarbij gevoeld wordt laat bijv. een Don Juan gerust zijn champagne-aria voor het voetlicht zingen ; als er bij Wagner naar het publiek toe gezongen wordt krijgt men iets hinderlijks van den anderen kant is weer elke accentueering van het realisme een onderstreping van bet onnatuurlijke der muziek, die men in het nauwste verband met den natuurlijken loop der handeling te hooren krijgt. De straatecène in de Louise of in de Ife'Stersinger is eenvoudig belachelijk. Maar op dezelfde wijze is dan ook de geheele mis en scène, die in de moderne operaopToeringen op natuurlijkheid in het weer geven van de .plaats der handeling berust, een onzinnigheid. Ging het den menechen naar den zin van hun ideaal, dan zouden ze niet tevreden zy'n voordat ze de allerwerkelykste werkelijkheid op het tooneel hadden : een heusch bosch voor Siegfried om er door te wandelen, 't Zou wat voor de Amerika nen zyn. Wat zou het gevolg zyn: alleen dit, dat het zonderlinge contrast ?an een verzenzingend, overigens natuurlijk handelend persoon, en muziek er bij, met de echtheid van het boech in verdubbelde mate gevoeld moeat worden. Als afschrikwekkend voorbeeld van wat op dit gebied aan kuastemakerijen vertoond wordt, kan Rheingold dienen, dat kort geleden hier werd opgevoerd. Wat daar gepraesteerd wordt mag qua techniek en wonder van vernuft heeten, met kunst heeft het niets te maken. Welke slotsom halen we uit dit betoog? Wat de opera in ouderwetschen stijl be treft deze: dat er niet naar natuurlijkheid, noch in gebaar, noch in mis en scène ge tracht moet worden. Het gestyleerde van den kunstvorm eischt in de eerste plaats een gestyleerd gebaar. Een versteend overblijfsel van zulk een groot dramatisch gebaar vinden we in het conventioneele acteeren, zooals we dat tegenwoordig op de planken te zien krij gen, nog over. Dit is het soort gebaren, dat met den stijl der oude opera overeen zou komen. Het eenige wat tegenwoordig daaraan ontbreekt is het leven, dat in den ouden tijd, toen het gebarenspel in stijl nog in bloei was, erin werd uitgedrukt. Het groote gestyleerde gebaar moet doorvoeld zijn. Wat de decoratie der oude opera betreft, deze is geheel bijzaak. De grootst mogelijke vereenvoudiging is daar dus gewenecht. En nu het moderne muziekdrama. Daar staan we bij een opvoering, eigelijk voor een wan hopig geval, omdat we hier van meet af aan staan voor een tegenstrijdigheid van de ele menten waaruit het bestaat. Men zal daar, of men wil of niet, Wagner's ideaal, geformuleerd in het bekende: Die grösste Tauschung, diehöchste Kunst", hebben na te streven. Het eenige wat men hier kan vermijden, is het vervallen in overdrijving, die leiden moet tot kunstemakerij. Goocheltoeren, levende of van mechaniek voorziene beesten, beweegbare too Terlantaarnprojecties en al die quasi-natuurlgkheden, die vooral in werken van Wagner zoo'n groote rol spe len, zijn en blijven onsmakelijkheden, waar we zoo langzamerhand eens van moeten ver lost worden. In de meeste gevallen zijn ze onnoodig. Mr. J. J. RAAPF. Inhoud van Tijdschriften. De XXe Eeuw, 12e afl: Uitkomst, door Herman Heyermans Jr. Het ivoren Aapje, vervolg, door Herman Teirlinck.?De Tragiek in Emile Verhatren's Poëzie, Julius de Boer. Het Macedonische Vraagstuk, door F. H. van der kop. Gedichten, door Richard de Cneudt. Buitenlandsch Staatkundig Over zicht, door Chr. Nuys. De Beweging, Dec. 1907 : De Graalsage bij Chretien de Troyes, door dr. G. Busken Huet. Hegel en de Kunstgeschiedenis, door prof. dr. T. J. de Boer. IJrost's Hermingard" gedeeltelijk herdrukt, door Albert Verwey. Gedichten, door Henr. Labberton-Drabbe In Memoriam Charles van Lerberghe, door P. N. van Eijck. Daendels-Van Heutz, door mr. P. Brooshooft. Het Stuttgarter Kongres, door mr. P. J. Troelstra. Boeken, Menschen en Stroomingen, door Albert Verwey. Onze E-uw, afl. 12 : Une Demoisselle uit de 18e eeuw, slot, door Ignatia Lubeley. De eerste jaren van koning Willem II, door prof. dr. P J. Blok. Het doctoraat in de letteren, door J. S. Speijer. Curacao in 1803?1804, II, door P. A. Euwens. Vers van Adel Anckersmitb, Onze leestafel. Oioot Nederland, Dec.'07: Louis Couperus, uit de jeugd van San Francesco van Assisi. Louis Bonhejjden, Leven aleer, ITI. Jan Walch, Verzen uit de verte en Aan eene vrouw. J. F. van Hees, Gedichten. Louis Carbin, Hymen. Dramatische kunst. Literatuur. De Nieuwe Gids, Dec. '07: Verzen, door G. Ritschl. Fyne fragmenten, door J. I. de Haan. Herdenking, door dr. Boeken. Kees van Dongen, door C. Veth. Den king, door D. van der Zee. Myn koude wereld, door H. C. Buurman. Hun Broerke, door F. Verschuren. Verzen, door J. Schiirmann. Het oude tooverboek en het schul dige Beggijntje, door J. Arras. Verzen, door Ph. van Goethem. Literaire Kroniek, door Willem Kloos. Vlaanderen, Dec. '07: Late zomer aan de Zee, door Karel van de Woestijne. A. Rodenbach's dichtkunst, door Leo van Puyvelde. Mignon, Den brave die zwoegend en Het hechtste der vrriendschap, door R de Clercq. De stoelkeszetster, dosr Eline Mare. Kroniek: Nog eens om een standpunt, door A. Vermeylen. De Katholiek, Dec. '07: Overtuigingskracht der godsbewijzen, door J. Th. Beyssens. De Nederlandsch-Duitsche stichting der Anima" te Rome, door dr. Gisb. Brom. Hoogtij, door Willem Nieuwenhuis. Carmel-legende, Hoe dat out costerkyn Gervaes van Jhesus en Marien sinen loene ontflnc, door Fr. Berthold. Vragen van den Dag, afl. 12: J. A. Snijders, De Nederlandsche taal op de benedenwindsche eilanden onzer kolonie Curacao, slot. P. Adriani, De voeding in Neder). Oost-Indië. Eene sociaal economische beschouwing,slot. D. Stavorinus, Rijn goud. Pirolus, Het liefdeleken der planten. Gesteldheid der hooge luchtlagen. Arnold. Over gekken, gekkecgezelschappen. Narren en dwergen. Een stukje cultuurgeschiedenis. Planten groei, door electriciteit. J. Daalder Dzn., Onze gevleugelde Noordzee-eiianden-bewoners in October. Bibliographie. Van Maand tot Maand. Iets uit de Joodsche godsdienstleer (L. Wagenaar) Honden rassen in den krijgsditnst. Geslacht en dressuur (jhr. C. A. J. Meijer). Levtmvragen, No. 4: Wy stammen niet van de apen af, naar dr. C. H Stratz, zur abstammung des Menschen", door J. H. v. B., met 3 afbeeldingen. De Vrouw en haar Huis, No. 8 : Kerstklokken, door Marie. Vrede op aarde, door H. K. De waaier, door M. v. Y. Gedreven koperwerk, door R. W. P. de Vries Jr. Miatletoe,doordr. Garjeanne.?Kussen. KeformkleedinginEngeland,door Muriel Gurney. Twee mutsjes. Kinderkapje voor meisjes, door Johanna W. A. Naber. LJsmuts voor jongens, door E. M. R. Voor de aanstaande feestdagen.?Vruchtenpudding,door H. K. Diner-toiletten. Toilet voor oude dames. Kerstliedje, door J. F. V. Over dienstboden bij onze buren, door Vrouwke. Oudejaars avond-herinnering, door A, C. Bol-Denys. Elck wat wils. Een practisch geschenk voor een oude dame. Wat men ziet en leest. Nieuwe uitgaven. Bericht over patronen. Europa, afl. 12 : P. N. van Eyck, Verzen. Annie Salomons, Gedroomd geluk. ??Ary Delen, Ratten en fokken. Daan van der Zee, December. W. Graadt van Roggen, Het lied der martelaren. Wilhelm Krag, Een Kerstreis. Jeanne Haak, Maanlied. Gust. Naumann, Lawaai in donkere stegen. Dina Mollinger, Verzen. Henri de Regnier, Min nevrees. W. J. Kooyman, Buiten. Carl Fischer, uit een werkmans leven. Ren Maizeroy, De moeders S. Abas, Verzen. J. de Meester, Iets over Fransch. De Liefde sticht, voor het jaar 1908 : Kalen der enz. Het Wereldraadsel. Jopie's poesje, door T. Gedachten, door C. Th. M. Boon. Verandering van aangezicht, door E. Laurillard. Nieuwe leden, door Nora. De zeevader en zyn zeuntje, door G. J. van der Hoeve. Klaas Vaak en De zon verrijst, door L. Prins. Hemelvaartsdag, door Jer°. de Vries. Geloof alleen, door E. H. du Quesne-Gogh. Zieleklaarheid, door A. C. B. Vrienden in den nood, door W. Metz Fz. Verlies u zelve niet, door P. K. Op reis, door Johsnna A. Wolters. Myn kind naar school, door B. de Graaf v. Cappelle. De lente der menschheid, door J. Herderschêe. Kerstlichtjes, door W. Metz Fz. ? Moeder's thuiskomst, door T. de R. Op het Kerstfeest, en Hervormingsdag, door J. A. P. Charlotte, door L. A. Oude jaarsavond, door P. K. Amsterdam, Van Holkema & Warendorf. Boon's Geïllustreerd Magazijn" No. 12. Kerstnummer 1907: Visschersvloot in de haven van Urk, Frantispice. De Zuiderzee visscherij, door P. Fransen Jzn. Het Museum Willet-Holthuijsen, door Frans Coenen. Een Kerstmis idylle op de Kaspische Zee, door G. Simons. Vliegen, door Fr. de Witt Huberts. Van Simon, een hondje en St. Nicolaas, door J. Kuipers. De wroe ging van boer Maris, door Piet van Assche. De Bolrinster, door H. Een Kerstsprookje, door J. A. Holtrop. Brieven van een jonggahuwde, door Thérèse Hoven, slot. De razende Ridder van 't ruikende Ros, door P. C. E. Parijsche modes, door Mouny. Het Nederlandsch lyrisch tooneel te Antwer pen, door dr. Maurits Sabbe. Dramatisch Overzicht, door L. P. v. d. Broek. Schaakrubriek. Een nieuwe Schaakcourant. Tooneelspelers, Antwoord door Holtrop. Eigen Haard: Verloving, door G., IV. Twee Kalendor Curiosa, door S. Abramsz., met af b. Van Kinderen, die eten t door D. L., (met af b. naar photo's van R. H. Herwig). v roegtrein, door Anita. Wat de wind doen kan, door dr. A. J. M. Gerjeanne, met af b. Mededeeling. Feuilleton. Toen de maan scheen door de boomen." St. Nicolaas. By het Keizerlijk bezoek. Justus van Maurikhulde. Tooneel en Muziek, alles met af b. LARENSCHE KUNSTHANDEL AFDEELING AMSTERDAM A(\C HEERENGRACHT 4V3 AMSTERDAM MAANDELIJKS AFWISSELENDE TENTOONSTELLING VAN MODERNE KUNST TOEGANG VOOR. NIET-UEDEN / 0.50. VRAAG ABONNEMENTS-VOORWAARDEN. Magazijn Oud-Holland Datnrak 75, Amsterdam. Directie: P. 0. FAEBEL8. Imitatie- en Antiek Kunstsnijwerk, Koper- en Züverwerk, Porselein, Glas, Tm, Oude Perzische Tapijten enz. enz. ATELIEB VOOR HET VERVAARDIGEN VAN OUD-HOLLAND8CH 8NIJWMUC. TELEFOON 7161. KUNSTHANDEL J. O. SOHTILLEIt, Plein 99<*i -t- -t- -H H- -+ '«-Gravenhage. Moderne Schilderijen, Aquarellen enz. KOPERGIETERY KOPERSLAGERY KOPERWERKCh ? flAAR ? MODEL OF ? -TEEKEÏinG ELECTRO-GALVANI5CME == INRICHTING = i KENNEMMERSTRAAT-Nil HAARLEM KUNSTHANDEL Wed. G. DORENS & Zn. Rokin 56, Amsterdam. Etsen. Pliotog Ptoto'8 v. eurc. to's. D,D>;B!ÈVREBIESAART ACHTER ST. PIET EK 16 -:- -:- Utrecht -:- -:MAGAZIJN VAK COMPLETE METJ BELEERING EN bTOFFEERING = VERHUIZINGEN, TRANSPORTEN, SPECIALE AFDEELINQ A. TIQUI TEITEM EN KUIvSÏVOOilWERPEN DRRSCHNflBEL C O. O OU E OP KOPER EN ZIMrV GEB°aW.PELIX MERITIS" KEIZER5GRAChT32<f TCL. 2ÖO7 Alp. Kist- en SIERKÜNST" IV. Hpiegelsti-aat 3U. Verschillende soorten Aardewfv Batik- en Borduurwerk., Koperwuk, Beeldhouwwerk. Schllderjjen, Teekeningen, Efst-.t. Foto's en Lithografieên. Antiquiteiten (Meubel .n. Aar. ewerk enz.) RUDOLF ELION & C'. AT?U?R2ss5D?CDRATI?V ~^% -:- Ontwerpen en uitvoering van -:- PLAFOND. EN WANDBESCHILDERIH6 KUNSTNAALDWERK Ontwerpen, begonnen patronen en -;- -:- uitgevoerd werk z.a. -:- -:Voor Amsterdam verkrijgbaar by te HOL, Keimpcht 478. BATIKS VAN HEI H HERCKEHS. ONTWERPEN ENTEtKENINGEN - op het gebied van Kunstnijverheid r WONÏNG-INRICHTINGEN SPUISTRAAT. 76 OAMRAK. AMSTERDAM =B Kunsthandel 11 KRÜGER &C2. 37« Noordeinde. 's-Gravenhage. mimiMuutiiiiHlimiiii Permanente Tentoonstelling v: Schilderijen en Aquarellen.