De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 22 december pagina 10

22 december 1907 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Nö. 1501 Industrieele waarden, het koersverloop aan de beurs te Berlijn in dit jaar: begin einde midden Januari Maart Dec. Harpener Bergbau 214.40 199.30 191.50 Galsenkirchener 222-40 190.40 190'Laurahutte 241.50 215.50 213.80 Cousolidation 453.- 405?413.50 Phönii 212.75 181.- 167.50 Oberschles. Eiseninclustrie. .. 123.75106.?94.75 Deutsch-Ltuu-mb. Bergwtrk . 2"0.75 159.50 138.30 Dortmundei- Union 83.80 67.75 52.60 AlVem. Elektr. Ges 214.50 197.50 194,75 Siemens & Halske 181.- 167.90 164.50 Berlinei- Ainlin 374.- 357.- 387.25 Nubel Dynamit l 71.75 159.?153 57 ?20/12-07. V. D. S. Inhoud van Tijdschriften. Jeugd. afl. 12 : M. E. Van der Velde-Pijnappel, Tom. M. Ovink-Soer, In den dieren tuin van C. Ha^enbeck. K. Kuipers-Van der Koogh, uit de Blinden Wereld. Op reis naar huis voor de Kerstdagen, d jor Charlotte Niese, vertaald door Hermanna. Keizer Wilhelm bij koning Edward. Bij de plaat. Slöjiwerk. Raadsels. Onze railbandel, enz. Het Tooneel, No. 7: H. L. Berckenhoff, Louis Bouwmeester en de Koninklijke. W. S., Rotterdamgche kroniek. C. A. V., Naar aan leiding van Friihlings Erwachen. H. L. B., Amsterdameche kroniek. Knipsels en snipp«rg. Caecilia, No. 12: Muziek wetenschap en muzikale techniek, door J. C. Hol. Uit voering van oude muziekwerken, door inr. J. J. Raaff. Romantiek en humor in het kunstenaars leven, door J. D, C. van Dokkum. Italiaansche opéra ondernemingen, door Hollandsr, III. Maandelijksch over zicht. Muziekberichten. Mededeelingen van allerlei aard. Dg Nieuwe Tijd, No. 12 : De liberale onderdomsverzekering, door F. M. Wibaut. Aanvallende of verdedigende oorlog? (Een nieuw hoek van Jaurès), door W. van Ravesteyn Jr. De Bond de Rechtstoestand." De gehuwde vrouw en de groepsvertfgenwoordiging, door Tb. van der VVaerder*. De krisis in de Katholieke Kerk, slot, door W. H, Vliegen. Het jongste begrootingsdebat in den Amsterdams chen Gemeenteraad, door Jos. Loopuijt. Literaire Kritiek, door H. Roland Holst Over de Koloniale Kwestie," door J. Saks. Eigen Haard: Verloving, door G , VI, slot. Ons Hollanders in Michigai, door Theo de Veer, II, De Vader der Pelgrim-Vaderen," met af b. De Aanbidding der Herders, door Jero. de Vries, (bij de plaar.) De Verkon diging aan de Herders, naar deschildeiij van Abraham Hondius, in het Rijks-Museum te Amsterdam. Het zonnige uur, door A. Peaux. Waar heide eens WPS, een reisje door de Groninger Veenkoloniën, door R. H. Herwip, III. met afb. Fin de saiaon," door ]\1. J. Salverda de Grave?Herder-schee1, I. Feuilleton Kerstmi?. Het Keizerrlijk bezoek, alles met afb. liiiiiiiiiiitiiMiililiiiliiiiniiiiiiiiitiiimiiiiiiiiiiMMMfiiiii cJnq&zonbin iiitiiitiiittiiiiMiimi Een Protest. Wij ontvingen een protest van den heer L. van der Wal uit Leeuwarden tegen de beschuldiging, onlangs door den heer Prick van Wely iu dit Weekb!a t te^n hem ge richt. Door bizondere orns'andigheden zal het eerst in ons volgend cummer geplaatst worden. Red. Brieven van OOBÏJoilocus. v. Aan den AVelEdelon Ileere Hoofd redacteur van Dr AiH*ii-r<lfinuner, ]\rcfkbl(i<l voor Waan!*' Neef! Tante Martba mag dan zeegen, wat zij wil, de journalistiek is toch maar iets prachtige; nu ik er zelf oo'v zoo wat bij beboor, begin ik dat dagelijks meer te beseffen. Tegenover jou, mijn jongen, behoef ik mijn bewondering nier onder stoelen en banken te steken, \vaut je bent zelf meegetreden in bet leger van dien koenen en dichterlijken heros onzer dagbladpers, dien Tirtaeus, w ion de lauweren niet verwelken om de slapen, daar door de hittigheid des hoofde, om met den Psalmist te spreken, ra/i <h<rj tot dag nieuwe bladeren ontluiken aan den immer groeaen stengel. Maar als ik thuis mijn bewondering lucht, raakt tante uit baar humeur, en Annet vraagt of zij mee mag, wanneer ik met een man doline langs de straten schooien ga. Alxaf dat er nu bij hoort.' Alsof jouw oude baas en alsof dominee Ritter er niet gekomen zijn zonder die poppenkasterij. "Waren de ethische fragmenten uit het Niew<"K minder mooi, omdat dominee niet eerst ah een vagebond door Amster dam gezwalkt had om zijn oor te luisteren tp leggen aan bet tart des volks ? En Nogmaals kiemen." Aan I». Quérido. Alleen om 1e voorkomen dat mijn zwijgen als toestemming beschouwd worde, aog deze paar woorden. Toen ik u voor ruim acht jaren bezocht om u een goed bezoldigde plaats van criti u? aan De Telegraaf aan te bieien, Maurice" hield toen nog niet van journalistiek en sloeg het aanbod af waren van Diamantetad" slechts twee houfdstukken voltooid. Er kon dm geen sprake zijn van een gevestigd oordeel o?er dezen roman ia twee deelen, die eerst jaren later in zijn geheel verscheen, noch bij mij, noch bij u. Waarlijk ik herinner 't mij nu Rooadorp was de eerste en ik de tweede, die Quérido als mannetje van twee en twintig jaar" aanmoedigend verwelkomde. Evenwel niet (zooals gij ver onderstelt) oindat gij Kloos den mantel uitveegde" maar omdat ik meende, dat uw ontluikend talent miskend werd. Hoop ma ir, dat gij nooit droeviger bejokt" worde, dan zal 't wel losloopen.. Gij trekt uw beschu'diging van plagiaat tegenover mij in maar plubliceert meieen weer een reeks nieuwe lasterlijke aantijgingen, zonder spoor van bewijc. Dat ik n x;h over Heijermans noch over uw werk critieken in 't licht zond, vindt zijn eenvoudige oorzaak in 't feit, dat ik, nadat mijn betrekkingen met De Tekgranf verbroken wan n, uitsluitend als scheppend kunstenaar werkzaam ben geveest. Maar hoe kont gij, die mij alle critische gave ontzegt, geraakt zijn, dat ik over uw werk zwijg? GouJgmit verhef ik niet ten kos-te van u maar wegens zijn eigen werk, dat wel niet de qualittiten van Kloos, Verwey en <r. Deyssel bij elkaar," heeft, maar die van Goudsmit, van hem allén. Uw beschuldiging van plagiaat jegens de andere schrijvers, zult gij w&;lr moeten maken anders blijft u ook tegenover hen niets anders over, dan een intrekken van uw woorden. B. GASTER. Bertla m Snnner tn ie pnaóier. Aan de redactie van het Weekblad voor Nederland. WelEdele Heer, Mag ik voor onderstaand een plaalsinuw geëerd blad? In uw blad vond ik een stuVje over Barones von Suttner en de grenadier", op 8 Dec. J.'. Ik kan UEd. mtdedeelen, da1; ondergeteekende de persoon is gewtest, die barones von SuUner in grenadiersuüiform heeft gekapt. Ik deel u dat mede, daar de heer..... kapper alhier, het feit tegenspreekt. Wanneer UEd. van hem een schrijden mocht ontvangen, dat u of wel den schrijver van het stuk in dezen faalt, u het bericht een bescceiden plaats-Je in den prullemand geeft, daar die man iets schrijlt, wat hij niet ban verantwoorden.Zoo noodig is mijn patroon, de WelEd. heer W. Lanen, nog wel bereid u de bewijzen hiervan te leveren. Hopende, dat UEd. mij dit schrijven niet ten kwade duidt, noem ik mij Hoogachtend, 15 Dec. H, COXRADI, Noordemde 'JU, den Haag. >" Gfl ., Geachte Redactie, [n het jongste nummer van uw Weekblad komt een artikel yoor van den heer Van Breerneti, die, naar den inhoud daarvan ver moeden doet, in den onderwijzers-kring leeft. Ia dit zoo, dan UIHJ; ik verwachten, dat hij afkeer heeft vau taalfouten, niet al een in het Xederlandtch, ook in andere talen, die hij na en dan gebruikt. Allerminst zal deint men minder aangenaam mede op de kabbelende ut' zwellende, ruischende, bruischende, dreunende, donderende woordenzee van een van dag tut dag", omdat die Tirtaeus nog niet als "een balladeereude minstreel te nacht en ontijde langs haven en kust gezworven heeft? Ik raad het hem trouwens niet aan: heeft niet iedere dag zijn nieuwe chnniK'*, i-i het niet een dagelijks nieuw en ander kleed, dat de journalist behoeft r1 Js liet noodig zich te vermommen om dag in, dag uit komedie te spelen P Immers neen! En dat is wat ik het schooue, het verhevene in het eenvoudige, de poëzie in het gewone, het verfrUschende iu de dagelijksche dorheid noem. Jloe heerlijk is het niet de vreugde van een kind te zien, die ontluiking eener onbe dorven roos te midden der kille doornen. Het sinterklaasfeest, dat met zijn zoete herinneringen nog zoo kort achter ons ligt, gaf OLS weer herhaalde gelegenheid ervan te genieten. Ka zie, dat kinder lijke, dat naïeve, dat lacht mij telkens tegen uit zoo menig journalisten-gezicht. Uroote kindereu jijzelf, mijn be^te jongen, deed mij reeds meermalen die gedachte naar de lippen komen groote kinderen, hoe onbedorven, hoe weinig blasé, gaan zij voort in het leven, liet keizerbezoek dezer dagen leverde daarvan weer zoo opwekkende, hart en hoofd verkwikkende bewij/.en. Welk een op rechte vreugd om a keuerwoord. ILoe fijn wordt een web van woorden van sympathie geweven rondom zoo'u wereldschokkend gezegde. Die luisterende ge zichten, stralend van het geloof, dat gansch do beschaafde wereld wacht, on geduldig wacht, op wat zij zullen hooren, die oogen vochtig van sympathie, die indriuken heel dien van God gezalfden menseh, vun zijn Jakschoenen tot zijn marinepet, omdat zij weten, dat zoo aanstonds, gekahcld naar Oost en West. naar Noord en /uid, hun berichten stof zullen zijn van menig gemoedelijk ge sprek, hier en daar misschien een licht straal zullen werpen in een duister, wellicht reeds wanhopend menschenhart r1 Poëzie is overal" heeft een onzer dich ters eens gezongen. Poëzie is overal Overal, mijn vrin len, 't Ia de vraag maar, wie ze a!, Wie ze niet kan vinden ! hij het dus me euvel duilen, dat ik hem opmerkzaam maak op een jammerlijken flater, welken hij, en met bern de halve onder wij «erswereld geregeld gewoon s te maken. Onder de tam geworden werveldieren, die den naam menseh" dragen, is n. veel gesmade, ondereoort, welke bij' zekere vurige beweging met den wetenschappelijken naam atnbulantuu" wordt aangeduid. Couranten a's De Volksonderwijzer, De Volksschool, De Bode, e. d. wijden wekelijks meer ot minder diepzinnige artikelen aan dit proef konijntje van polemiek-vivisectie. De schrijvers gelooven dan, dat zij, dien term gebruikende, doen aan Latijn. Als eeu leerling der eerste klas van het gymnasium, met zyn klein Latijnsch besefje, dit voor 't eerst ziet, vindt hij het een fout, waarin hij pret kan hebben. Voor ouderen is het onaangenaam, bij telkens herhaalde ontmoeting ze fs hinderlijk. Uit vrees voor school-ofeBterig te morden aangezien door de onderwijs journalisten, zal ik niet aantormen, dat amhulantui" vaneen Latijnse h woord slechts den uiterlijken schijn heeff, een pedant air; niet, wastrin de fuut steekt. Het zal geenanti-hoofl-bewegings man moei ijk vallen zich in betrekking te stellen met een gymnasiast van het eerste of van latere jaren, en, zooals ge/.egd is>, zult een geleerde kan htm den weg wijden; hij iveet, dat wandelend' in het Latijn genoemd wordt: enkelvoud ambalans, meervoud a/nbulmittf. Men schrijft: bru(i«s, maarniet: excelsiortiif, a, um; niet semper virentuf, a, um; niet stimulantug, a, um, maar excelsior, virens, stimulans, om een» een paar zeer bekende latijneche uitdrukkingen aan te halen. Waarom zou men niet liever, het fchoolhoofl met een p kanten scheldnaam willende aanduiden, eenvoudiger de rondwandelaai" zeggen? Nu ik toch o?er n vreemd woord schrijf, zij h> t mij geoorloofd meteen op nog een eigenaardige fuut te wijten, die ook geen un'curn is. Onze dag'-'laden hebben tegenwoordig veel mee te dtelen uit Tanger, de alotule stal, d e een Nederlandcche naam hetft. lie Nieuwe lïolterdamsi'he Courant daidt haar echter steeds aan met Tandzjer" of 'I and jii". De imoud van berichten uit buitenlaudsche bladen en van telegrammen wordt vertaald, de riaasn van de stad ni<-t. Dit gebeurt wei niet London Berlin, Pari?, VVien, KG n, Bruxelles, Anver». Er is geen reien om Tand-jer" met NewYork, dat wij allen onvertaald laten, op n lijn te zetten. \Vtet de A1, ll-iit. Crt. niet beter? Onze Nederlandsohe aardrijkskunde-boekjes feven het antwoord; eu bovendien: Veertien dagen geleden, toen de redactie van dat blat, in een polemiek over het door haar gewoonlijk gebruikte taaltje, ge-chreven had, dat zij gaarne goede wenken aanneemt, heb is haar iii een particulier en geteekend brielj", gevriugd, of zij voortaan niet Tanger" zon fcurijven. Dat ik geen antwoord kreeg, vind ik best, rnaar het is een hee'je jammer, dat aud'.jer" bleef. 7j«o gaf ik vroejer, ook particulier, aan Te Volksonderwijzer een vriendelijk gesteld lejjf in het Latijn, met het verzoek, uit de on IVrwijsbaivegin^taal ti-i kreet : arnbu'.antin ' te verwijderen. ().,k daar b eek men aan den flater al te gevvuon of erop al te be uH tez ijn. Van een dagblad-redactie kan ik zoo idts begrijpen; van lieden diw da^'-lijks taal-oudt-rwijs ge^en. nier. Mifxchir.n helpt dit schrijven iri u !V blad beter dan een particiil ere brief ? li durf niet voluit teekenen, want, nu ik wijsheid verkoop uit dj laagste klas van het gymnasium en uit da lagere aardrijka uadeschodl, zal ik dVjh waarcchijruiJK ver waand genoemd worden. Met dank voor de plaatsruimte, Uw d'., F. W. Oaze journalisten zijn ziilke gelukkigen. Wat zouden wij niet jij en ik, mijn jongen, maar de gewone nuchtere menseh vinden in hut verhaal van iemand, die een goeden kennis van de boot haalt en vraagt of hij zeeziek is geweest? Niets, nietwaar, dan nare banaliteit. Toch ontbloeien ook hier romantische rozen, ontsluit zich een geurende dramatiek, door de loutere en louterende journalis tieke aanraking. Toch weet de ,Y. ( V/, van den heer Plemp van Duiveuland kunjo zoetvl'ieieridet' naam bedenken: je begint te trekkebekken van .het geluid-uHee-n daar dit boni(uotje dramatiek uit te garen: Omtrent de aankomst aan de Handelskade kunnen nog do volgende ljij;ni>i/nli/'tli'ii worden gemeld. Toen do Hu/irnzollcrn aan de kade lag en de Keizer, die er goed uitzng met door do zon aebruintl gelaat aan de valreep vorscheiMi, riep de Ivonininn /. M. toe: Wie war die Ucliorf'.'ilirt i" De Keizer 'antwoordde : Daoko sehr! EUvas stürmisch, aber die lierren h tbon sich sehr gut gehalten, sie sind allen zum Essen gekomm^n." De Keizer begroette in het piviljoen de Koningin met een kus op de wunir en een handkus. Toen het vorstelijk gezel schap later het paviljoen verlier, om de marine-eerewacht te inspoctee en, zei de do Keizer met het oog op den stroo menden regen : Schade um dein schonen Kleid!" Do Prins droeg de gele ;-.jei'p van den Z\v irten Adelaar." Nietwaar, wut is dat alles opeens iets anders, zoouls het terecht gt-/e<id werd : iets bijznndt-rx. Welk een harte lijke deelneming van Hare Majesteit in de fysieke gesteldheid van l [.tav [lon gen Gast. Waarschijnlijk had /ij zich. als wij, oenigszins verontrust bij het bericht over de enorme hoeveelheid voe dingsmiddelen door Keizer en gevolg tijdens zijn verblijf in Kngelaml huniutergetVesseri". Eu h o 3 geestig en fijn, vooral teaenovei' een dame, is 's Keizers r<']ittrlic. Welk een wij zouden haast zeggen --- llollandsclie gulrondheid, met iets van dat echt zcemansachtigc, dat ons in minister Wentho.lt zoo g>>ed doet, met bovendien een tikje studentikoziteit, die echter itiaathield door niet over te slaan tot het jargon dat onze jongelieden bij dergelijke gelegenheden helaas plegen te bezigen. En welïeen galanterie, die zeker de harten steelt van al onze vrou4e Jaargang. 22 December 1907. Bed.: C. H. BBOBKKAMI-, Damrak 59, Amst Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres E'ndjpel Xo. 101, ter mededinging meestertitei" N'1. 7, in den problemenweditrijd No. 13. Zwart ('2 fchijren en l dam.) Wit (2 schijven en '2 dammen.) Oplossingen moeten binnen 14 daten wor den opgewonden aan bovenstaand adrej. Oplo=i-infr van pr. Xo. 100 van den auteur: W. 30 2ö, S 32, 4742, lïlt, 4S-43, 16-11, 11 : 24, 25:3!! 2eopl.w. 13-8,30 24,48-43,8-3, 3: 25! Jammer dat in dit anders z< o rchoon en gecompliceerd probleem, deze eenvoudige bij-oplossing den au'eur is ontsnap*. Oplossing van het b'adprobleem van den heer Ahram, A'aam. W. 13-8, 3S 32, 47-42, 21-20, 20 : 4S! Eeu prachtige opsluiting. AlXiEMKE.VE NEDKKT.A.VnSCIIK DAMUOXI). (Goedgek. bij Kon. besluit van 14 Mei l'Ji (i). De Algem. Ned. Damb houdt Donderdag 2(5 Dec. a.s. (2« Kersti'ai), zijn a'gemeene jaarvergadering in het Heeren Logement', te E lam. Oper-ing 12 uur middag, r reciec. Na afloop van de bes; rekingen, nemen de leden deel aan een diner in genoemd hotel. Ongeveer 3 uur u au), wordt een groote en zeer interessan e simultaan-wedHrijd aange vangen, waaraan ile ini est bekende en gerou tineerde simu'tianspelerH deelnemen. Te Eoml heeft voor dien wtd trijd vele aardige prijzen bt schik baar gesteld. De simultaan wedstrijd, geheel nieuw op dams;ev)ied, onder leiding vau den heer Brcekkarnp, belooft een geuotvolle dag, daar al e aanwezigen Lieiaan kunr.tu dtelcemer. Uit Ams.trJam zal net vertrek naar I^dain plaats hebbttD, 's mjrgens 10 25 u. siadstijd van Stat onsplein, per N. 11. T. liet programma voor dezi n den dainm^rs veel beloveudd da;; is zoo opgnsttld, dat. allen dien i.eifleu avond weder tijdig huiswaarts kunnen keeren. Verdere inlichtingen worden nog gaarne verstrekt d«or den Bondssc cretarin, den heer K C. de Jonge. Van W juüraat 5-^n, bij wien tevens gelegenheid bes'.a-it om zich op te geven voor het lidmaitpchap van den Uond. De contiibtitie bedraagt slechts L'öcent, voor en h!ou" aanae-jloteu vereenigiugen en ove rigens f l, per ]id en ] er jaar. (\Veg( n? ji'aaii-gtbn k eert-t tuden gejlga'st). KORT K BIOCR VP11IK. Van enkele uietwii i« in het damspel. XVI. Tijdecs den nationalen \vtdrt>ijd in Amster dam in l'Jii2, bricht het gro-jteserisAtie oniltT wen tante was er ten minste door geroortl -?- in die vriendelijke belang stelling voor de j-:pon onzer beminde \ orstin. Hoe zon een man, die zoo -ipreekt, rondloopen kunnen met annexatie-ge dachten y Toch scheen Hendrik niet Be rust. Maar wedei'oni hoe fijn, hoe wel levend om dit slechts te kennen te geven door de t/i-lf sjerp te drigen van don '/ir<trti-n adelaar, die immers het devies heeft: suum cuiquc? Hadden wij onze journalisten niet ---- hoe weinig minder diep droniren wij door in de harten vau hen, die U o l ons gesteld h (.??.? f t tot heerschers en koningen. Zij vertalen als het ware het gewoou-mensclielijke in do r\thnien van het verhevene, zij voeren ons zaehtkens op naar ten hooger kvcnsplan. Hadden wij aeen jouni.-ilisten srehad, /.ouden wij dan ouil in ons hart dat warme kloppen ]icb!>:'ii givorld om dat lieve liedji', dat duur oen zoete kinder stem iu (i:c steinniige hallen van ons Htjks-Museinii werl Kemclodieerd. niet da t teeder begin. d:it tcijt-lijk deuken doet aan een NaclitHedjo vau l-'n-dcrik en aan de bette da^en van Hardeus proces : Der Kaiser i-r ein lie':-ei' M.irin, Er wo .net in l i r in, l'ud'vii.' da-i .'i:'.-hi ?><< weit vu'-, hier. j Da;: ?/(<,: i<'i h f i;' nn:-h hi;i." l S ) ha'K-n n <\- t >-rhu;r \vir i (TAV <.f; nut St-'.n ur u i:e-ur. L't-n. l Doch was bis 'h 11 ' nu.' S"i:iiMiri,t war Heul' ist es h*-r lien g. iuiue»." l n ons Tiritei'i ilistisch loven, hij de t-leehto beui'sbei K' iteii, den Htldi)o<><!. dt; j werkeloosheid, de ellen fc om ons heen. kan zoo iets. d-ir do teerste snaren in ons geinoMl d.-.et trillen, niet i;enoe<r worden «e\va;ii'deerJ. D.iarom heb ik ; het /.oi> betivuvi, dut lu-t Ucz'H'k zon ? kort heefr e<iiiiifi-i : i'i'"i iliiir. l loc kunnen dan alle pijlen, die de joiunalist op zijt lioou le-raen kan, worden af^cx'hoti'U liet iraat dan te snel, te vli'.ehtiir. Xno : las ik wel, dat do hter Moes, on/e te- i waardeerde directeur van het. Prenten kabinet, de HooL'e Bezoekers mede op wachtte iti de vestibule, maar niet ot' Z. E'l. daarbij in ambtsgewaad was; dat was toch zeker een bliken een beschrijving waard geweest. Ook. is het oord^ el vun den Keizer over de nieuwe plaatsing van de dammers, toen een der deelnemers de, in de vorige biographie genoemde afruiling toepaste op het spel van een zeer kundig tegenspeler, maar meer nog van de cude Hoüandsche school. De getroffene geraakte hierdoor dan ook zoo onthutst, dat /ijn anders chetpen geest hem totaal lofliet en dit aan leiding gaf, dat onmiddellijk hierop een onherstelbare blunder volgde. Later ig meermalen het deugdelijke vsa dezeafruilir.ggeblekerj.entegenwoordigzullen bfna alle geschoolde dammers haar in het spel toepassen. Als men nu weet dat de hierboven bedoelde deelnemer tevoren meermalen zelf verklaard hal ook aan mij met de beschreven thtorie van Barteling kennis gemaakt te hebben, dan is het te betreuren, dat sedert tcch aanhoudend getracht wordt, die leer stelling als te'f ontworpen oo.-tpronkelijki Holtandsche theorie, den dammers voor te houden, hierbij wellicht steunende op de veronderstelling, dat Barteling's theorie ia OES lacd nog onbekend if. Wil men iets weergeven wat leerzaam i«, zulks wordt zeker gewaardeerd maar *ilt nimmer trachten het werk van een ander als ei ij en werk aan te bieden, zelfs dan nog niet, al zou men meenen, dat het ongestraft kan geschieden. Dit is ongeoorloofd en ver dient dcor allen, die het damppe' ten ridderepei" ncemen, veroordeeld te worden. Hierna moet m 't bijzondvr genoem i wor den onze Frantche meester Ba dent. Deze auttur kan zeker een der grootste zoo niet de giootste der ijveraars en voorvechters van one geliefd damspel genoemd worden. Hij toch aetft meer voortgebracht als vele an le ren te samen. la 1882 verscheen vau Balédent een om vangrijk en studievol standaard w eik, in twee deeltrr, geti e'.d: Le Datnier, Cours déwlopé' <ie theorie sur Ie jeu de Dam s a la polonaise''. H ie van is n deel uitsluitend gewi d aan problemen en eindcpe en, en order" deze duizende composities, vindt men vele fraaie en gecompliceerde exemplaren, van de meest. bekende en gerenommeerde problemi-ter>. Wij kunnen ons bijna geen voorstel.ing makt n van den renzenarbeid, die feëischt werd om deze ver^ame ing tot een b< ekdeel te vormen, en het geduld hiervoor verlang kenmerkt dan ook volkomen, den otver moeide en werkzan_e Ba'éMent. Hm andere deel behandelt meer speciaal de theoretische en practkche studie van het [?pel. Men vindt in dit boek zoo .vel de een voudigste als moeitlijkste glag&etun, welke ia het practi.-che spel- en vooral iri de C'iiregelmat ge spel-openir gen kunnen ontw kkeld worden, f n de combina'ie ppel r treedt hierbij in zijn volle kracht op dtn voorgrond Hun, die een bijzondere studie willen maken van slagzetten, welke in het spel kunnen ontleed worden, raden «ij aan, dit werk aui te ,-chaflen Vele dezer slag/.etien bestempelt Ba'ét'ent met een onsterfelijke naam, en een'ge hiervan warden den laatgteu tijd geregeld aangebo den, door middel van een ' Holland-ch damlijdjchrift. Wel is het opvallend da', bij het taubieden dier zetten in het hedoe'de D ad, de au'eur nog nimmer is genoemd geworden. Wij uieenen toch, dat zu'ks in de eert-1 e plaats diende te geschieden, teneinle den schinte' outwijken, alsof het aangebodene ook 'e'njsn werk is. Na zii:len 2ij. die met d" inhoud van het boek van Ila.édent onbekend vijn. hitrdoc.r allicht verke.erdd gevo'gtn-kkin iVu maken, en dit mag m. i. t)jet voorkomen, te^e^over meesters als BaléJent. ( M O'r/lt ttrrt>f.{jt'). de .Nachtwacht niet genoteerd. Ook wetjn wij niets van den indruk, dTe onze grootsche historische galerij en do (Jrai.ji.z utl op den Vorst maakte. Heeft hij niets van al die portret ten gezegd Jlerinnerd?? hij niet aan bet woord van den Alten Fritz, die onzen braven \Villem IV lii-f'koz-'ii l noemde de schildpad van Ureda" '; Wij tasten helaas oiut:eiit al die dingen nog in het duister. Maar toch, tegenover het vele, dat wij wél weten, valt dit weg. D.inkl/a.ai-lioi(i houdt den boventoon. Je moet dus. jongen, op de een of' andere manier den braven reporters een pluimpje ireven. Maar je moogt dit niet doen zondu' de reürlin»- van het programma af te keuren. Hot molkmoii-je, dat zelfs bij een krj^man als 'riiomson in een behoefte vuui1ziet . laat ik daar, zij is onze ntii.--, c'-/,'.',-,-r- op het nui'iient, en hij kon er. met zijn vH\-ehe K>)«olsehi; indrukken. het liedje van Caldecott dechuueereii : ..\Vh;it is yonr forfure, my pn-t'v rn-ii.l '. ,,Mv f.u'e is my fortun-^, tir, shesii i'. M.üir bet Weeshuis! Mo;;t d- e.>->de man d sar nu altijd heen. 11 PI ft hij Lrwn zwarten e;i rooden gcnoc": in zijn land. oi!i In-in hier te laten kijken hoe de eo;nbinat:e het doet" Hij, komt toch uii't vuor liet tl itr<'ere::de p'kje van de in"isji>s . .. . aan de regenten althans i,\v('in'g te kijk ! l'.n do Kraters graf en de Nie.iwe !\erk ! ,. Kveiials in IS'.il bewonderde (\K e>/.er her koperen koorhek''. Waar-ms l!"eir MCU zijn bolmiir-telting niet laims n'piiwo banen geleid;-' Waarom *i\i:i bij i i t ii;'ar de ]!eai's en de regeltvan l'ooro]), ('f naar bet 8cb:ittej-ijlüiisL'iüii v.in kapitein Haas en ov r. uSia'ip Y \Iai-' ik bederf met die vragen mijti (liiiikbare stemming, en dat mair niet. I)aii'en als deze doen mij ons gilde we 'r re liever krijgen. Dan pantser ik mij teren de vernietigende blikken van tante, dan doop ik met een half plechtig, half ver heugd gebaar mijn pen in, dan komt er iets warms rondom mijn hart, en daaruit vloeit dan, waarde neef, confièrebad ik baast geschreven een brief aan jou van je je toegenegen ? GUM JuDucrs.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl