De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1907 29 december pagina 10

29 december 1907 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

f 10 gevoerd, die in de Engelecbe hoogovens werden verwerkt. De voornaamste invoerhareng waren Middlesborongh, Glasgpw en Cardifl. Spanje leverde van dezen invoer het grootste d*el, nl. 78K pCt. en wel van bet erts uit de omgeving van Bilbao, dat als 't meest zuivere zeer gewi d is Tot dusver heiben de mijnen van Bilbao 115 millioen tonnen' erts geleverd en daar de nog aanwezige voorraad, voor zoover de kwaliteit daarvan voor ontginning in aan merking komt, op 57 millioen tonnen wordt geschat^ zouden bij een jaarlijkscbe produc tie van 5 millioen tornen, die mijnen wer kelijk spoedig z'Jn uitgeput. Dit is inderdaad reeds het ge-al met de zuiverste en rijkste groeven van rood ijzersteer". Daarentegen zijn in andere streken van Sparje iu de laatste tien jaren nieuwe rijke ertsgroeven ontslottn geworden. De aanwe zige ertsvoorraad in dat land wordt dan ook nog op 5uO mihioen tonnen geschat. De groote waarde van bet in Engeland zelf aanwezige erts ligt voornamelijk in het gelijktijdig voorkomen van waatdevolle steen kool-aders, zooals in Schotland, Stailbrdeblre, Cunaberlarad en Northlancashire. De rijkste mijnen zijn in het noorden van het graafschap Yorkshire gelegen, «aar in 1905 41 pCf. van de geheele opbrengst van het Vereenigd Koninkrijk werj gevonnen. Het erts, nog in den Britschei bodem voor radig, wordt op rulni 1000 millioen tonnen geschat, die,in de proiuctie des knds voor meer dan een eeuw nog kunnen voorzien. In da Ver. Staten van Noord-Amerika werd in 1905 4234 millioen tonnen erts ge wonnen, waaruit meer ijzer weid vet kregen, dan in datzelfde j-aar uit het in EageUnd, Span-je en Duiischland te zamen gedolven erlf. Sedert hunne geregelde ontginning, leverden de vijf beste Ameiikaaceche mijnen 300 millioen tonnen erts en wél met een ijzer-gehalte van gemiddeld 50 pCt. Groeven met erts van 60 pCt. ijzer-gehalte, die tien jaren geleden werden ontdekt, zijn reeds totaal uitgeput. De hoeveelheid ijzer-erts, rog aanwezig in den bodem der Ver. Staten wordt op 1100 millioen tonnen geschat, d. i. slechts de helft van de raming voor Duitschlatd en eveneens geringer dan de geschatte hoevetlheid van Zweden, Rusland en Frankrijk. In Duitschland werd in 190023% millioen ton ijzer-erts te voorschijn gebracht. De meest waardevolle ertslagen van Frankrijk zijn in de Departementen Meurthe en Moezel ge legen en worden op een voorraad van 1500 millioen toonen becijferd, welk cijfer eneneen? wordt opgegeven voor Kusland, waar zich de rykste mijnen ter weerezij len van den Ural oevinden met epaat-ijzersteen en limoniet aan de westelijke en magneet ij iersteen aan de oostelijke helling. Van groote beteekenis zal in de toekomst het Zweedscb ijzer-srts en voor export raar Engeland ook dat van het Noorien van doorwegen ' zijn. In midden-Zwelen wordt "zoowel magneet-ijzersteen van groite zuiver heid als phosphaalhoudend erts voor staalbereiding gedolven. In 1905 btdraagt het export uit Zweden 3M millioen tonnen, dat Voor belangrijke uitbreiding vatbaar is. Ook in 't Noorden vaa Noorwegen zyn lijke ertslagen ontdekt en de raming van den voor raad van Skatdina'iëcp 1200 millioen tonnen wordt ver bentdun de werkelijkheid geacht. Voegt men by dese geg vena de nog in andere gedeelten der wereld in den grord aanwezige ert£-7Oorraden, dan komt men tot de geruststellende overtuiging, dat onze kinderen en kleinkinderen nog geen vrees behoeven te koesteren voor gebrek aan ijzer, daar het tot dusver aanwezige er s op ruim 10 000 millioen tonnen wordt geschaf, waar mede gedurende de eerstvolgende 150 jaren de industrie ruimschoots is voorzien. Maar er is nog meer reden tot gerustheid, want uitgaande van de veronderstelling, Hat luj het verminderen van dezen voorraad de prijzen zullen stijgen, mag men verwachten, dat een groot aantal ertslagen, waarvan de bewerking tot de tegenwoordige prijzen niet loonend zou zijn, dan voor exploitatie in aanmerking zullen komen. En vorder bestaat nog de groote waar schijnlijkheid, dat de chemische wetenschap in den loop der jaren tot cntdekkingen zal komen, waardoor het mogelijk wordt erts. dat thans als waardeloos OLgebruikt blijft liggen, productief te maken. Zoo was tot 1879 het bruinijzererts van den midJen-Jura in Duitschland en Luxem burg wegens het groote gehalte aan phosphorzuur bijna waardeloos f n thans speelt dit phosphorhoudend erts bij de bewerking van «taal een zeer belangrijke rol. Eïen zoogoed is het mogelijk dat de weter schap er in slaagt D- E A' M s T*; li-D A M M'-E ii w K¥K B L AD y o o R NEDERLAN D. No. IJÖ'2' het titaniethoudend erts, dat in zoo groote hoeveelheid is verspreid, voor deijzerindustrie geschikt te maken. 27/12 '07. V. r.. 8. ALLERLEI. Voi stelijk record. Onlangs bezocht de kroon prins van Duitsch land, Bayreuth. Hij stond er op, das men zijn incognito zou handhaven. In politiek gekleed, flineerde hij door de winkelstraten. 's Middags ging hij e?n Conditorci" binnen, om een ko je thee (e drinken. Den volgenden dag laien de Bareuthers in de kranten dat /. K. H. oe kroonprins van Duitschland hun stad bezocht had en eenige versnaperingen in e<n conditorei had ge'iruikt. Een journalist wilde weten, bij \vien de prins geweest-was en wat de jor.ge vorst gebruikt had. Alle banketbakkers ben-eer Jen : Ja, ja, mij is de eer tii beurt gevallen der) prins te ontvanger. Paar heeft hij gezeten. Duidelijk heb ik den Ilohenzoilern herkend.?De journalist schreef bij lederen banki-t'iakker op, wat de Duiteche troonopvolger gebruikt had, en,thu:?-komend, zijn .opgaven overlezend, kwam hij tot deze verrassende ontdekking : Twaalf koppen koffie met Kuchen11; veertien glazen sorbet; negen porties ij^; ach'ti. n confituren gebakjes met roem' twaalf pasteitjes; negen koppen bouil lon en zes snetdjes geroosterd brood met boter." Verder had de prins nog meegenomen : twintig tabletten chocolade; negen zaïjes bonbons en twaalf Kuchen. Net als < m Bertoa von Suttner door de Haajscbe kapper.-*, wordt dus "om de kroouprins gevochten door de Bayreuihsebe conficeurs. Wat znilf B CDze MiöLters Minister worden is niet naar; Minister b'ijren: d At is zwaar. Zóó dt ge op den stoel der eere Fn deukt eecs Ion" ijk te regeeren, Daar komt een an ier refds beweren, Dat men uiv dienstfn kan ontberen . Gij moet het d n maar zien te doen Me. een beknibbeld rijkepen-ioen. Zoodat reen oóóit van een Minister Zegden kan: die man die is-ter." Integendeel, de Heer van gieter, Is beden weer gewoon philister, Die in de kille maatschappij Moet werken gian, als pij en wij. * * * Wij denken hipr bij voorbeeld aan Den Jonkheer Te's van Goudriaen. E k eert in hem den redenaar Met fraai gehrd en kloek gebaar. Hy zal thans in bet verder leven Aan jonge lieden spreekles geven. * * -XMinister Kraus van Waterstaat, Als emigrant het land verlaat, Om weder een Crjileeneche haven Tot roem van Nederlani te graven. tiiummmiiMii iiiiiitiiiiiiiiutiiiiiiiniii Brieven van Oom Jodotus. VI. * Minister Kink, zoo'n knappe man. Daar wil nut wel een ruelluneiu" an ; Maar iemand als .Minister Veegens Heeft in zijn f.icie wel wat tegm*. Aan den WtlEdelen Heere Hoofd redacteur van De Weekblad voor Ned Waarde Neef! - Tante en Annet zijn ter kerke en ik neem de rustige gelegenheid waar voor eeii" epistel aan jou, nadat ik zelf mijn Kerstpreek genoten heb, Ja jongen, wie op de teekenen der tijden let behoeft niet naar het kerkgebouw te gaan om gesticht te worden. Mijn preek waren de Kamervershigen van verleden week. Welk een stichting, wolk een Kerst stemming, welk een Kerstzegen óók, daalt uit die redevoeringen op je neer.' Ik heb ons par'omeiitair stelsel altijd be wonderd, muur het schoonste ervan vind ik tocb, dat wen de begrooting behan delt in de laatste twee maanden van het jaar. ]S'i et waar, je zult het aan jezelf' wel bemerken, zooals ik dat ook gevoel, hut naderen van Kerstmis en van den jaarovergang werpt .zij n schaduw vooruit, onze stemming wordt zachter, wecker, teerder. Wij voelen zuiverder en, om een woord van jelui moderne jongelui, te gebruiken, intenser. En zoo moet het met de Hoeren in den Haag ook zijn. De jongere op wier fysiek de lentelueht nog wat invloed heeft, spreken beter in Mei, maar de oudere hebben hun beste oogenblikken vóór Kerstmis. Vooral als zij dominee geweest zijn ; zelfs in de oude lijntjestrekkersstem van den paginistisi'ben Lieftinck trilt dan nog iets van de zoete herinnering aan oude Kerstpreeken, vette gans en plumpudding. Jk zou zelfs durvon wedden, dut het slechts die weeke gemoedstemming is geweest, die dien anderen heiden-dominee, Hugenholtz. in de armen gedreven heeft van den Christen-lu'tenant, Duymaer van Twist, om gezamenlijk die antirevolutionaire leerregel te verdedigen: de Christen ete zijn snert thuia. Als de souvereiniteit geniete men haar in eigen kring. Hoe komt de Staat er ook bij, zich te willen opstellen als middelaar tusschen. den mensch en de verzadiging Zóó leeft de een van huw'lijkstrouw, Zóó wordt Wenthold per abuis Netbaas in een zeemanshuis. * * £ Nu Van Ray pard is verjaagd, Ziet men wat men heeft gewaagd: Hij was nog de nige Die de Stelling dorst verdedigen. De ander meer van moed en klauw. * * * Jk mag we] zeggen: kom, wie leest er Niet praïtij iets van Johan de Meester?" Vooral als deze n-censeerr, Waaruit m n altijd nog wat leert. Door dezen verren b!oedveKwar:t Komt de Minister &an de krant, Waaiin Mj, eenmaal irgelijM, De blanco hoofdartikels schrijft. (Opme'k'mg van den zetter: Dit ware tc-fh verduiveld jammer Voor den Kieuuen Rotterdammer.) * * * Geen nood voor hem, die in den Oost Met raad en daad den naaste troost; Hoe s lelt men daar cp prijs den raad Van den ervaren ad ;ocaat! Grijnst dm de hongerdood hem aan, Laat Fock dan weer naar Java gaan. * * * W'e kan "eggen op 't gezicht Dit'a een tante, da's een nicht; Wie kan hooren aan een t u», Of 't een Dicht is, of een ztn? IIIMIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlntlllMMIIIIIIIIIMIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIII zijus tjuiksy Is het eigenlijk, niet eou wonder, dat het eerst nu ia ontdekt, dat het voederen door den Staat van /.ijn 'oonknechten eigenlijk een vrucht der revolutie is? JIoo wordt het gezin niet uit elkaar gerukt als vader volop schaft aan den bak en moeder met de stampers thuis een mager hapje heeft! Kr zou wat vóór zijn, zou ik denken, om vrouw en kroost o:>'k aan den bak te zetten, onze liere oorlo»sbode lis zouden er aan gezelligheid moe winnen bovendien, doch ik vreeze, dat ik daarmede voor de (Jhr.'sfeiijke zuinigheid weer to ver zou gaan. Maar je moet, beste jongen. het toch eens door een vin je militaire specialiteiten laten onderzoeken : vrouwen en kin ieren aan boord. Bij liet betreurenswaardig te kort aan manschap pen, ware het misschien nog een uitweg. Onze Xederlaudsc'ie zeemans VTOJ wen zijn niet voor een klein geruchtje ver vaard en als hot meisje loos,'' waarvan wij in onze j';u»'d zongen, zouden zij wellicht ge'?n kwaad figuur maken iu i het want. En de kinderen, wolk een toekomstbeloften! Op z>'o gewonnen en getogen zullen zij weldra een zeevasto generatie vormen waardoor onze; defensie verzekerd is. Of de Staat kinderen weift op hun twaalfde jaar of wanneer hun wiog nog schommelt tusschen de davits, wat maakt dat nu eigenlijk voor verschil, en het laatste is nog zekerder. Moot en gezinsleven gelijktijdig gered,?ik donk dat de brave Brummelkamp, de christelijkemarinespecialiteit, het wel voorstellen en verdedigen wil. Hij al'ecn efa efuw'g ral In den lekken inuizenva'. * * * Alleen Van Kaalte, zoo ge ziet, Overle-'fc den krisia niet. Il ij toch lei iiet werk niet neer, Verklaarde zich riet solidair. Toen :ssie in de Koite Poolen Door een collega doodgeschoten. Moraal: Wilt hieruit leeren, lie e jeug'i, Bereidt uw ouders no< it de, vrtugd As Exeellfntie thuis te komin; Pit alle$ is slechts scliijugeneucht Be-'cheidenheid is ook een d -ugd, Leert dal van apen, in de boomen. 4e Jsargang. 29 December 1907. Red.: C. H. BBOSKKAMP, Damrak 59, Amst Verzoeke alle mcdedeelingen, dezerubriêi betreffende, te richten aan bovenstaand adre: AAN DE VRUtHTKX KKVl' KX DEN KOOI. Het is uitsluitend uit plicht-geJoel teg* nover de hooggeachte redactie van !><? Amttrrd'iinmir door \\ier vielwillendhi id iknu biji.a vier jaren een dauirubriek re ligter, en tegen over de gfeerde uitgevers van mijn werk de Da:nppe!er", dat ik nog evtn wijs op de meer dan infame inhoul van hut Decemljernuuimer van het maaird j'aadje liet Damspei '. Nu de criticus iiiijpt, dat yijn doel, met het Novembi r-nummer beoogd, totaal mis lukt is, on net hij ?/'ch niet, U:anb den per?Oiin der sehiij /ersook aan te randen, hopende hiermede f en beier s.'.c-ces te lubben, ge dachtig aan: lieg maar raak, er blijft alüjd iets van hangen". Hij tracht thans niet minder te doen, dan den gel.rij ver te bekladden di.or aan de le/.ers van het inaandolad te ber'chtun, (Jat dtzt als secretaris en als lid v. h. Ver. Arnst. Damg is geroyeerd. De bieina nog volgende insnuatics, zal ik trachten op een mter ge-c'iiste plaats in behandeling te brei gen. De kring mijner lezers staar te hoog, om hun zulke laagheden onder de oogen te brengen. Geroyeerd als secretaris: Toen ik begin Maart 1905, uiUluilend om rederen van eer, friiriftelijk bedai.kte als secretaris v. h VT. A I'.,«ontving ik hierop bet volger d schiijveji: Doch wat voor mij de Ker^tttemniing voltooide, dat was het V rode op Aarde op Zaterdag zoo plotseling en ik moet x.eifgou ook wel wat onverwacht ver kondigd, liet kwam. zooal* de Xii-nii'i llolferitaininei- het zoo treffend juist en schilderachtig zeiac: itls ejn onv<M'\vacht schot in een slapend woud." Tot in het groen van do lessenaars is de vergelij king juist! Het \v is of ton doel dier achtbare verga lering in vlammend schrift aan den wand do Kerstboodschap gelezen had en in con plotseling onrwaken van den Caristen/in eens en vooral met den oorlog afrekende. Xondor begrojting het nieuwe j-iai' in: uee.u man eu seen cent, geen eten, geen kleercri. liet heeft natuurlijk zijn scha duwzijden, welke verheven duad heeft ze niet! Xoo is het bedroevend voor enkele maitiale n'ïurerr, ik deuk bij-.'oorIkH.'ld aan kapitein Wijnnuilen, om nu buiten emplooi te raken, maar het is toch ook nog1 niet onmogelijk, dut de heci'ci) pensioen krijgen en ik zou or voor zijn om ze huu uniform te laten l blijven dragon, al was het alleen maar i om er onze kinderen op te wijzen als op rcminiscensen uit onzen heidenscih°n strijdlustigen tijd. AI. ia r er is overigens toch veel meer vóór- liet geval doet mij zoo denken aan die gedenkwaardige zitting der Fransche Nationale Verga dering, waar even plotseling de bevOjrrechten op eens in een revelatie van rechtvaardigheidszin hun privilegies op het altaar legden des vaderlands. Hoe goed zal dat klinken in de latere hisAmsterdam, 17 Maart 1905. Den heer C. H. Broekkamp, Secretaris <r. h. V. A. Damgenoolbcha». Waarde he:r! Vlet spijt en verba '-ing verneem ik uit usv schrijven, daf gij u genoopt acht, uwe functie als «ecrefaris oe-r te leggen en, of schoon gij spreekt van vele redenen", is het mij, na lang denken, tot nog toe niet gelukt, n enkele beweegreden te vinden. die tot dat besluit hetft kunnen Jtiden. fk vertrouw, dat gij op de bestuursverga dering uw rtdenen zult willen nocmpn, ia de hoop, dat ik er het mijne toe bij rn> ge brengen, om u van besluit te doen veranderen. Oui n, die altijd böveerdet, zooveel vo< Genootschap over te hebben, en waarvn Un n,.Ir i,»". voor an O in het v^c/rij, e« waarvan ik dan ook volk >nijn overtuigd ben, tn hand haven, ?al ik toch alles aauweiid> ir wal :jj:=ar in in ij u vermogen is." Ik noop echter, dat het zoover niet komc n '.al. In beleefde afivachtin^ vriende ijk groetend, w,g. Ph. L. Baitefei i, pres. v. h. V. A (Thans is deze heer het Damspel". c'.tur ven Geroyeerd als l i<?; Na da: ik (J-n ]6en Mei 1005 ouk schrif telijk had bedaijkt (dit fchrijven heb ik door den ke ner van <le Karseboouu ', pe.r.HduLijk aaa het bestuur v. b. V. A. D. d jeu ter hand stellen) als lid ?an dat Genootschap, weder om de zelfde rtden, bleef ik, vcljj-ns iet destijds bestaand hui«h< ndelijk r^glrmenr, de Joopeude jaar con! ijbut e, dus lot 12 November JOö, nog verschuldigd. Naar aar leiil.ng hiervan, zor.d ik p 'f kinier, \Y. F. Schollen, onderstaand «hrijïtn, waarbij het verschuldigd bedrag: Amste dam, 7 November i(>'7. Den heer G. van Leeuwen, p-nn;ngnifes:fcr v. li. V. A. DarngtEootschaj'. Mijnheer l Bij mijn schriftelijk bedanken ala lid v-?n het V. A. D., dato l (j Hei 1%5, t.lei-f ik schuldig twee (Iriemaaudeh.ksche terii'ijuen contributie; Mei-?Juli en Augu<fus- Oc'ober, elk voor een b dag van ? l K71-*, te samen /'8.7.5, en niet /' 350, zooals u mij hebt £Ci-chieven. Als 6(crefa is deed ik een uitga -e voor het V. A. })., t-.it en met 10 Vaart , ynöa 0.51 K. Ik ben nog ia gjtd em\ voor^cho'.tin (in mijn H-hrijven nad^r gf fpecih'ceen)) a ?2, te. tamen /2.51H. Ik zeiid u bier bij het i.-og. door mij verfchuhiigd bedrag a f l 24. waar mede ik heb afgerekend met uw denootprhap.. w.g. C. H. Brot-kkiinij'. Hierop ontving ik i,et volgend schrijven: Den heer f'. H. B:oekkanp, alhier. Mijnhen! Naar aanliidiïy en a!s antwoord op usv schiijven, dato 7 November j.1, bericht ik u,, dat ik het geld in goede orde heb ontvangen, en zendt u hierbij de switantiep. Verblijve, uw d w.tr. G. van Leeuwei', Peuningmee.-tcr v h. V. A. \j. ' A'iisterJaiii, !) .\ovember lyi.'ö. (Thans is deze hè.r ook meJe reiiaeleur van bet Darnspei"). H iet rr ede sluit ik be.-list e"k.« discus:'1 niet die criticus af C. II. B.-oekkauii>. In bet Decembor-iiurntncr van ,,'iet Da-nspei", zegt tl ii::s de heer V'ijri. riaUa' nij /ich eer-t een [iaar da^n rroest ineaio/eeren. dat de, in de Diu.s, eler"onler No. 7 ";'--"?).ouifn coabiuaiie-zet, doch door Ie llan leei). I'e zoon van V. ?/. u iich < uvergi-t hebber. Da:;r het r.u een betreft tufschcu vadt r en 2uon, ku. volstaan met aan de bezitters van .. fpelej" beleefd te verzoeken deze co.n'jinatiezut als niet opgenomen" in ons dam <«. k te beschouwen. De manier, waarop de heer Vijn gemeend heeff, «ijn verklarir.g in het rnaadb'aad e te moeien otnschrij/en alsmede de aan In f en. wijze van or.dtrti ekei en, lalen v\ij voor r»kunirg van den h'er Vr. zelf. Te genegen heid voor diens ze M die sinds meer d i n vier jaren, uoj geregeld bij ons zijn tehuis heeft, weerhoudt or,s er meer vat te zegg n-, is nrrIi:oi::f a k--\. ,-t e .nen wij ie : a-utoriobooken: ^ In den zomer van 1!)07 daagde te 's-(iravctihage de Tweede Vro'lesconfjrentie, en op don Z .ter lan vóór Kerstmis van hetzelfde jaar wei gerde do Nederlaudsche Volksvertogonwoordiüitu, in dezelfde jilaats, slechts lol) iii^teis moer Zuid-oostelijk vorga(ierondo, do bogrootiiii; aan to nemen. Zoo daagde op oo;i wintornamidilag do ! Zou der Ontwapening, en dat juist nadat j zijoeni^o weken achter wolken schuilging. j omdat was bekend geworden, dat He. tha l von Siittner zicli had Uton kappen door j een grena<r<>r in u liform.'' Inderdaad, wit wooat hij cie «lorio do j erijze kop \-,in ói'üi generaal y Zi.'l-'s <,eef ik Vi', als het moet, alle n 'iren" aan. Kn ik moet jo zouden dat ik de knoopon van j.is, broek on vest 1104 niet ir-'tel'l hob en tollen zal om to weten of wij een groote crisis krijgen of een kleine. Kr zijn trouwens al crisissen «jenoeg tegenwoordig. Hot is mij om het nvcn. A!s zij do grootsehheid van dexe daad. hot goddelijk wonder, die moderne Kerstopenbaring maar tuft gaan neerhalen ia de politiek. Het woord is nu aan de Christenen ! Maar ik vreeze, d-;t de menschen o -k nu weer te klein zijn om. groote dirgen te fchattpn op de juiste maat. Hoe het echter zij: mijn Kerstfeest is heerlijk ge weest, ea jou althans vergeef' ik het nooit als je dat weer bederft en als ik. zien zal, dat jij er ook: de politiek i ihaalt. Pas op je pr?nt! Dat is de waarschu wing van je OOM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl