De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 12 januari pagina 5

12 januari 1908 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

l Na 1594 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. VOOÏ( DAMES, LIBERTY REMOVAL OF BUSINESS TO LEIDSCHESTRAAT CLEARANCE CLEARANCE CLEARANCE CLEARANCE OtEARANCE CÏJEARANCE CLEARANCE IANCE IANCE TO DAY SALE SALE SALE PATTCRNS SALE ON SALE REQUCST SALE SALE SALE TO DAY SALE HAT BARGAINS BETZSCO KALVERSTRAAT AMSTERDAVf SOU REPRESENTAT1VES IN HOLLAND IIMHIIIIimillHlimilMHIimiIll DeMeriiationaleVronweiiraail. Verschenen ia het officieel verslag der werk zaamheden van den Internationalen Vrouwen raad over 1906?1907. Als het groote feit van dit vereenïgingsjaar wordt daarin door de voorzitster herdacht de actie door den Eaad gevoerd tijdens de Vredeeconferentie, die dezen zomer te 's-Gravenhage is gehouden. Slechts met moeite en niet dan door allerlei diplomatieke i.aniiddelir g is de Internationale Vrouwenraad, die toch een lichaam is ver tegenwoordigende 4 a 5 millioen vrouwen, er in geslaagd van den voorzitter der Vredesconferentie te verkrijgen, dat hij een deputatie van het Hoofdbestuur wilde ontvar.gen. Maar dat dit ten glotte toch is geschied, wordt door de presidente, Lady Aberdeen, beschouwd als een feit van groote beteekenis, daar het nu is gebleken, dat het onmogelijk is de stem der vrouw te doen zwijgen, waar het geldt belangen, die zoo diep ingrijpen in baar leven en dat van haar kind. Met warme waardeering herdenkt Lady Aberdeen in dit jaarverslag dan verder den steun dien zij van verschillende aangesloten Nationale Vrouwen raden ontving in den vorm van zorgvuldig bewerkte rapporten ten behoeve van het door den Internationalen Vrouwenraad in te stellen onderzoek naar de vigeerende wetten rakende de kinderbescherming, de huisvesting der allerarmsten, de voorwaarden, waaronder vrouwen arbeiden. Op de aanstaande bestuurs vergadering van den Raad, die in September 1908 te Geneve zal worden gehouden, hoopt zij aangaande den fob ond dezer rapnorten nadere ^ttecfwfeeUngen 'ie'!"doen.4 mala zij meent reeds nu te moeten constateeren, dat het verantwoordelijkheidsgevoel der vrouw ten opzichte van deze belangrijke vraagstukken zich krachtig ontwikkelt. Lady Aberdeen hoopt idit onderzoek nu ook nog te kunnen uitbreiden tot wat er wordt gedaan in zake de bestrijding der tuberculose, ie verzorging van ouden van dagen, de ziekteverzekering. Twee nieuwe Nationale Raden traden toe: die van Griekenland en die van Bulgarije, zcodat de Internationale Vrouwenraad thans 23 leden telt. Een begin van organisatie in het verre Oosten werd gemaakt door een der hoofdbestuursleden, Mrs. Sanford, die daartoe over Indiënaar Japan reisde en door Sibsriëen Rusland terug, overal waar zich slechts de gelegenheid bood, samen komsten beleggende en toespraken houdende. De toestanden zijn in deze afgelegen streken nog nauwelijks rijp voor organisatie; maar die kan er toch reeds worden voorbereid en een persoonlijk bezoek van een bestuurslid van den Raad is daartoe eene krachtige opwekking. Terwijl het verslag der presidente een iMiiHiiniMttiHiMMiiliiiiiiiiniiiiiMMHimiMiiimimiiiiMiiiiimmiiiiiiii UIT D K NATUUR. CCLV. De razende zeekrabbe. Dit is heelemaal geen zeldzaam beest, al zou zijn naam het doen vermoeden, maar een van de meest gewone krabben, waarmee ieder aan 't strand kennis kan maken. Ge behoeft er maar eens sa een flinken storm, nu niet juist in den heeten zomer, voor naar 't strand te gaan en in de nabijheid van de pieren eens goed uit te kijken; ook als er oude manden dicht bij de eblijn liggen of wrakhout of een bruinvisch is aangespoeld zyn er vaak levende krabben in de buurt. De beste tijd en plaats, om ze te bespieden is dadelijk na het vloedgetij, waar 't natte zand nog krioelt van watervlooien en waar zeester ren of kwallen liggen. Ik zei bespieden; en dat is hier 't goede woord; want wie maar gewoon wandelt, ziet er zelden een, al trapt hij er op; en wie loopt te praten of druk te doen, heeft heelemaal geen kans ot is alleen van 't toeval afhan kelijk. Om een flinke krab te zit n, te krijgen in zijn volle werkzaamheid, terwijl hij op water vlooien jacht maakt, moet de weetgierige zich wel wachten, meer beweging te maken dan hoog noodig is. Onbeweeglijk staan blijven is 't parool, zoodra men meent een krab te bespeuren. Krabben en vooral de loopende soorten zyn slimme dieren; in den regel heeft zoo'n schuinsmarscheerder er volstrekt geen belang bij, zich dich,t bij een men sch of ander groot levend wezen, te wagen en hij kijkt daarotr op zy'n manier altijd eerst den kat uit den boom. Als ge een poos stil heb gestaan, ligt er opeens een voor u; terwijl ge toch nog een oogenblik te voren de plek heb afgezocht, waar op dit oogenblik het beest op zijn scharen staat, als een lamme bedelaar op een paar krukken. Hij is werkelijk uit den gron i komen opduiken en als ge hem weer weg wilt zien wegzinken, hebt ge maar een plotselinge beweging te maken. Belangwekiend en vermakelijk tevens is het, de krab gelijkmatig en snel in het zeezand te zien zinken, als een zware steen in den weeken modder; geen pootbeweging bespeurt ge, hij zakt inderdaad als een steen in 't natte zand en verdwijnt voor uw oogen. overzicht geeft van den arbeid in zijn geheel, se ven de verslagen der verschillende Nationale Vrouwenraden eene bonte mengeling van zeer onderscheiden bemoeiingen te aanschouwen. De Italiaansche Vrouwenraad zoo blijkt daar uit, houdt zich vooral te Rome bezig met het verschaffen van geneeskundige hulp voor hare zuigelingen aan behoeftige moeders; in Denemarken, waar de ouderdomsverzekering, vooral in den vorm eener later uit te keeren lijfrente meer en meer ingang vindt bij de vrouwen, wenecht men te komen tot eene kraamvrouwenverzekering. In Neder land werkt de Raad voor eene wettelijke regeling van het bewaarschool-onderwijs, voor de instelling van verplichte staatsexamens voor -verplegers en verpleegster?, voor eene betere regeling van de positie der vrouwelijke verloskundigen. In Nieuw Zuid Wales wil men geraken tot de oprichting van kooken huishoudscholen, terwijl een der bestuurs leden naar Amerika en Europa reisde om gegevens in te winnen omtrent de beste in richting van dergeliike vakscholen. In Argen tiniëstichtte de Raad opleidingscursussen voor de werksters bij het confectie-vak; ook bracht hij openbare besprekingen over de veipleginfj van zuigelingen in gang; ter wijl hij bij zijne pogingen om te komen tot eene systematische opleiding van zuigelingenverpleegsters door den gemeenteraad van Buenos-Ayres met eene subsidie werd ge steund. In Zweden streeft de Nationale Vrouwen raad naar de aanstelling van politie-matrooen om dienst te doen op de wijze zooals die in verschillende groote steden van Amerika ia geregeld, gelijk eene der bestuursleden van den Raad dat daar ter plaatse is gaan fcestudeeren; en reeds werd bereikt, dat voor stellen tot aanstelling van vrouwelijke politie-beambten door den gemeenteraad van Stockholm in behandeling werden genomen. Drie nieuwe leden traden dit jaar in Zweden tot den Raad toe: de Vereeniging Iduna, die onderwijzeressen en vrouwelijke ambtenaren t*een billijken prijs aan een goede voeding wil helpen, de bond van vrouwelijke telegrafisten en de Vereeniging Mjölkdroppen, die aan behoeftige moeders, die hare kleintjes niet zelven kunnen voeden, «rails melk ver schaft. Door de Frederika Bremer-Vereeniging werd ten behoeve der vrouwen op het platte land eene modelboerderij gesticht. Een cursus over armenzorg ondervond veel deelneming en werd trouw gevolgd; ook genoot de Raad de voldoening, dat verschil lende zijner leden werden benoemd in de Commissie voor de Armenwetten. De Ver eeniging voor tehuizen voor de allerarmsten onder de schoolkinderen hebben in Zweden dit jaar 2250 kinderen ongeveer aan het straatleven onttrokken. De vrouwen in Tasmanie maken haren Raad op het oogenblik in hoofdzaak dienstbaar aan de organisatie der ziekenverpleging; te Lanceston werd een groot ziekenhuis opgericht, dat aan de strengste hygiënische en wetenschappelijke eischen voldoet en waar de vrouwen van boeren en arbeiders uit afgelegen districten, waar nog vaak alle medische hulp ontbreekt, hasë, bevalling . kBnnen komen afwachten. Een goede kans voor de vrouw om te komen tot economische zelfstandigheid ziet men daar in de vruchten-cultuur, waartoe men zelfs de immigratie van vrouwen wil bevorderen. In Engeland geeft de Nationale Vrou venraad zijne aandacht Tooral aan de verbetering der vakopleiding voor meisjes, aan de ver krijging van s aatkundige rechten voor de vrouw, aan de studie van het dienstbodenvraagstuk. Op de jaarvergadering werd er gesproken over den loonarbeid der gehuwde vrouw, over vrouwelijke arbeidsinspectie, over de middelen om zuiverder begrippen omtrent volksgezondheid en omtrent den noodzaak der aleoholbestrijding ingang te doen vinden op de inrichtingen voor middel baar en universitair onderwijs. In Belgiëen in Frankrijk houdt men zien op het oogen blik vooral bezig met het vraagstuk der wettelijke regeling van het recht van be schikking der gehuwde vrouw over haar eigen verdiend loon, Zeer krachtig is de actie, die in Oostenrijk wordt gevoerd onder den prikkel der grievende vernedering, die de vrouw daar onderging, Maar gij niet voorde zijne; want, al verdween zijn gepantserde lijf, twee zwarte kraaltjes bleven boven dezandoppervlakte; ze houden hem op de hoogte van wat er gebeurt, en ze verdwijnen eerst, als ge aanstalten maakt om den verzonkene te naderen. Houdt ge u even wel rustig, dan stijgen eerst de oogjes op de stelen iets hooger, een zandkleurig heuveltje ryst er op en, eerst ala hem alles veili« schijnt, komen tegelijk de tien pooten in de bovenwereld. De krabbenscharen verheffen zich schuin omhoog de oogjes speuren rond, alles aan 't dier bewijst dat hij op zijn qui-vive is. Houd nu nog een poosje uw zenuwen in bedwang en speel voor standbeeld, alsof ire door een dor psfotograaf gekiekt moest worden. De krab neemt dan niet meer notitie van u dan van de strandpaal numoier zooveel raast u. Rondo ja uw voeten huppen de kleine strandvlooien rond, net jonge glazen garnalen. Ze vieren een dol feest op, om en over een doode kwal; de krab heeft ze ook al in 't vizier. Let nu beur telings op hem en op de jolige strandspringers; hij sluipt nader als een kat, zijn harnas sleept over den grond, het hoornig karapas, waaronder zijn kop en lijf zijn weggedoken graaft letter lijk een vore in 't zand, want zijn pooten roeien door de drabbige brij. Eensklaps verandert het tooneel, de sprin gers schijnen onraad te merken en worden omzichtig. Waar is de sluipende krab nu ? Ge hebt even te lang naar de strandvlooien gekeken, en weg is de tienpootiie schildpad. Uw vernuft ze^t u wel waar hij geble/en is; hij legt een loopgraaf aan. Daar begint de grond te welven vlak bij de doode kwal, waarop de vlooien weer lustig rondhuppen. Twee zwarte kralen boren door de zandpap, en in ongelooflijk korten tijd verrijst het beest, doet een sprong, echt als een kat, en ligt boven op een springer. Onmiddellijk brengt de krab een van zijn scharen onder toen terzelfder tijd, dat een algemeen mannenkiesrecht werd ingevoerd, haar verzoek om verlof tot oprichting eener vereeniging voor »rouwenkiesrecht door de regeering kortweg weid geweigerd met een beroep op de vigeerende wet op het recht ?van vereeniging die der vrouw het lid zyn van politieke vereenigingen verbiedt. Het aantal der bij den Oostenrijkschen Vrouwenraad aange sloten vereenigingen rees binnen weinige maanden van 08 tot 5.0. Van deelneming aan de beweging ter verkrijging van staatkundige rechten voor de vrouwen, blijft de Raad als zoodanig zich voorloopig nog onthouden, wel wetende, dat hij er van hoogerhand onverbiddellijk met ontbinding voor zou wor den gestraft. Voor het heden concentreert hij daarom zijne krachten in een streven naar betere wettelijke regeling der kinder bescherming. Op een groot congres dat over deze zaak werd gehouden, namen de afge vaardigden van den Vrouwenraad een leven dig aandeel aan de debatten, ofschoon de organiseerders ?an dit congres het volstrekt onnoodig hadden geacht den Raad noch eenige andere vrouwenvereeniging officieel tot deelneming aan deze toch zoo bij uit stek vrouwelijke, ja moederlijke besprekingen uit te noodigen. In studie nam de Raad een ontwerp voor de regeling van deouderdomsverzekering van vrouwelijk dienstperpersoneel; maar het indienen van een adres dienaangaande moet nog wachten tot bij den Rijksdag de ouderdoinsverzekering in het algemeen in behandeling komt. Ingediend werd echter reeds eene petitie tot betere regeling van het huwelijksgóederenrecht en van de rechtspositie der onderwijzeressen bij het bijzonder onderwijs. Verschillende ge ruchtmakende schandaal-proceseen hebben den Oostenrijkscben^Vrouwenraad er ook toegebracht hét groote vraagstuk der openbare zedelijkheid in ernstige overweging te nemen en te protesteeren tegen alle staatsreglementeering. Maar allereerst wil de Raad de meisjes zelven te?en de haar dreigende ge varen wapenett door haar met behulp Van degelijke vakopleiding het middel aan de hand te doen om te komen tot een eerlijk bestaan. Daartoe wil de Raad de Rijksnijyerheids- en ambachtsecholen voor vrouwen ontsluiten, niettegenstaande het hevig verzet daartegen van de zijde van hen, die de con currentie der vrouw op de arbeidsmarkt vreezen en zelfs reeds protest-meetings orga niseerden om de Regeering van de open stelling dezer scholen 'Voor vrouwelijke leer lingen terug te houden. De Baad voelt zich echter sterk door den. rijkdom van gegevens aangaande de toelating van meii-jes tot ge lijksoortige inrichtingen van Onderwijs in andere landen, dien hu dank aan zijn lid maatschap van den Internationalen Vrou wenraad met groote gemakkelijkheid heeft kunnen inwinnen. Reeds werd zelfs verkre gen, dat krachtens een ministerieel besluit op de middelbare scholen voor jongens de meisjes althans een deel der lesten zullen mogen volgen; en de Baad beschouwt dit als den eersten stap op "den weg, die moet uitloopen op_coëducatie. Eenjsopl^dingsscbool "van onderwijzeressen^ ijijfehet kook- en huithoudonderwijs werd'^gewicht' n. eene ver betering der opleiding-en .maatschappelijke positie der vrouwel^ke-- -"rerloskundigen voor bereid. JOHANWA W. A. NABEB, Afgev. v. Nederland ijh Pers comit vjd Int. Vrouwenraad. Aan boordvande Semiramis". Paquin. De Vrouw en haar Huis. Het nieuwe Zweedsche koningspaar. Leopoldo Bizio Gradenigo, de Consul van Nederland te Venetië, publiceert een fijn gevoeld, sober gestijld schetsje, uit zijn reisherinneringen, die hij neerschreef in zijn Dagboek in het tijdschiift Nederland. Aan boord van de Semiramis is bet droef relaas van een oude, Engelsche gouvernante, die 20 jaar in Bombay als onderwijzeres was werkzaam geweest. In geen twintig jaar had zij haar oude moeder en broeder gtzien, de nige nabestaanden, die zij als jong meisje in Londen achterliet, toen zij, door geldnood gedreven, het kloek besluit vatte, naar BritschIndiëte vertrekken, omdat zij daar als zijn lijf, haalt de vloo er onder uit en brengt hem met die merkwaardige krabbehandjes naar zijn bek. Nu moeten we hem toch ook eens te pak ken nemen. Leer om leer. Bij de eerste be weging, die ge maakt, draait de krab zich naar u om, veel vlugger en met veel meer gemak, dan ge verwacht had. Hij zinkf al weer, maar uw stok wipt hem omhoog, nou eens probeert hij zijn verzink methode ; die faalt weer. De stok wipt hem om en nny eens om. Nu wordt hij nijdig; hij zal zijn 'even verkoopen en duur ook, hij biipt," mei /ij D rechter schaar naar de punt van de wan i« lstok en pakt het hout stevig beet; nu n,et de een dan met de andere schaar. Aan vluchten denkt de woesteling niet meer. 't Is een komische strijd geworden van een heest tegen een stok ; loslaten doet hij niet. Til hem op en leg hem daar op het harde stuk wrakhout. Wüd kleppen en knippen de scharen, de oogen puilen ver uit den gehakkelden voorrand van zijn lijfschild. gouvernante veel meer kon verdienen, dan in Engeland. Met de laatste familie, wier kinderen zij onderwijs had gegeven, scheept zij zich te Bombay in. De familie, die baar ver gezelt, gaat 2 jaar in Zwitserland door brengen, en zij keert eindelijk terug naar huis. Toen zy aan boord van de Semiramis kwam, voelde zij zich uitgeput, zwak. Feite lijk aiek. Zenuwachtigbeid, verlangen naar 't Vaderland meende men. De zeereis kon wonderen doen. Na den overtocht van den Indischen Oceaan, verergerde hare ziekte door de brandende hitte in de RoodeZee. Zy sterft; wordt over boord gezet. En ginder in het verre Enge land, was er een oude moeder en een broeder, die afwachtten en nog wachten den terug keer van de dochter, de zuster, die ze niet meer zagen sedert twintig jaren, en boven wier verlaten kist de wind blaast en de baren van het Suezkanaal zwalpen"..., Zonder rouwvertoon was de doode in zee gestort. Dit doet mij denken aan het inmelancholieke vers, van een der gezusters Loveling, ik meen van de hand der over leden Rosalie Loveling, over den jongen soldaat, vér, in eenzaamheid in vreemd land gestorven en begraven: En onbeweend naar 't graf gedragen, Terwijl men ginds zoo lief hem had". ... En de dichteres Loveling, n onze Consul te Venetië, doen met de begrafenis van den jeugdigen militair, en met die van de ver moeide onderwijzeres, een weemoedige snaar in ons binnenst trillen. Paquin, Ie grand couturier, het hoofd der Parijsche Vennootschap, werkend met een bedrijfskapitaal van 12 millioen francs, is te Parijs overleden. Het vlugge, ijverige, 17-jarige klerkje, Isidore Jacob, cijferend in een der Parijsche voorsteden, in een filiaal van een bankiersfirma uit de Ville Lumière, heeft de kunst verstaan : geld te maken, de reclame waakzaam te houden, modes te lanceeren, en zich zelf van het obscure mannetje Isidore Jacob, te métamorphoseeren in den keurigen, chiquen Paquin, gekleed om door een ringetje te halen; steeds met voornamen zwier den hoogen hoed afnemend, want, wddr Paquin zich vertoonde, bij premières en bij wedren nen, overal had hij kennissen. Actrices, adelijke dames uit den Faubourg St. Germain, geldaristokraten uit den Faubourg St. Honoré, hij kende ze allen, kleedde ze allen, kende haar eigenaardigheden, en de wijze waarop die elegante vrouwen zijn creaties tot haar recht lieten komen. Paquin was niet zélf: riddtr van klos en naald. Nooit, heeft hij als een Turk op houten tafel neergehurkt, ijverig gepiekt. Paquin was de man van de ideeën. De veldmaarschalk, met schrander oog overblikkend een staf van teekenaars, premières en premiers van zijn ateliers, en, een onnoe melijk aantal werkers en werksters. Zijn aan geboren neiging, behagen te vinden in het frou-frou van zijde, in gemiroiteer van gedamasceerde en satijnen stofl'en, in statige plooien van fluweel, werd aangewakkerd door de première" van een Parijsch modemagasijn, m«t wie hij ia 't hjiwelijk trad, Paquin, mode-koning, deelt het lot der SOTIvereinen. Ook aan zijn sterfbed klinkt het: Le roi est mort! Vive Ie roi l De Paquinfirma blijft het weelde-arsenaal voor gefortuneerde vrouwen, Paquin deelt het lot van a"Ile stervelingen : niet onmisbaar te zijn. Hij wordt grif vervangen, en de firma zal op 't mode-terrein haar nieuwste nieuwigheden lanceeren. *** In het Januari-nummer van de Vrouw en haar Huis komt een stukje voor van de hand van Dr. A. J. M. Garjeanne, dat zeker, chte vrouwen met belangstelling en waar deering zullen lezen, want, zijn niet alle echte vrouwen, kweeksters of liefhebsters van planten ? In Dr. Garjeanne's opstel: Onze planten" komt menige wenk voor, die wij ons ten nutte kunnen maken, bij 't ver zorgen van onze kamerplanten in 't barre getij. Het tegenwoordige Zweedsche koningspaar heeft zijn zilveren huwelijks feest reeds achter Eindelijk tracht hij weg te komen; zijn on dergrond bevalt hem niet en de stok is hem te taai. Uw laars schuift hem weer op 't harde bed. Pas op uw teenen, doe het met de hak. Druk hem even op een poot. Knap, die is er af. Ge schrikt er van, hebt spijt van uw ruwheid en kijkt naar de poot, die samenknipt en openklapt als een levend zakmes. De krab is intusschen van het hout gegleden, op negen pooten krabbelt hij schuin zijwaarts af en weg is hij alweer. Denkt nu niet, dat ge hem een poot hebt afgetrapt, neen, hij heeft zich zelf geamputeerd. Dat is zijn aangeboren list. Niet om uw aandacht af te lijden, maar om u een deel te laten en u tevreden te stellen, of ge een zeevogel of een kreeft waart. Die autotomie of zelfverminking is een niet ongewoon ver schijnsel bij deze dieren. Ik heb u verleden jaar al een geval er van verteld, en u de krabbepoot geteekead, om u te laten zien, dat zoo n poot op loslaten is ingericht; de breuk bestond al, vóór ge uw voet op zijn poot zette; en de spieren zijn zoo ingeplant, dat de amputatie zonder veel pijn of moeite kan volgen. Niet uw voet, maar een zenuwknoop, dien ge raakte, gaf bevel tot loslaten; het ia waar schijnlijk een volkomen instinctmatig, half of geheel onbewust toegepast redmiddel. Een eindje verder ligt er weer zoo'n ra zende roei; die schijnt al heel roekeloos te zijn, hij verdwijnt niet. Zijn poot wacht uw voet met gelatenheid. Maar hij knapt niet af, 't is een leege krab, een volledig pantser, een buitei-geraamte om zoo te zeggen Leejrgevreten ? Waaitchijiilijk niet; 't is een afgelegd harnas, de scheur tusschen boven en onderetuk wijst er op; zijn eigenaar is er uitgetrokken, toen hij groeien moest. Dat doen krabben en andere schaa*ldieren op heel bijzoüdere manier; wij groeien on merkbaar langzaam; en honden en katten, vogeltjes en muizen ook. Maar zoo'n krab zit in een nauw-liiiteml steenhard pak. Hoe zou die geleidelijk kunnen groeien? N'een, dat doet bij heel anders; bij vladen; in eens met een ruk i*> t'ij ef-n stuk grooter geworden. Maar daartoe moet hij vooraf voorzichtig zijn harde pas uittrt kken. Pooten, sprieten, oogen. alles trekt zicK terug uit de steenen huid in 't midden stuk ; dat harst op zij ; en zijdelings schuift de krab uit zijn schulp. Nu neemt hij zijn kans WILHELMINA ELLENBERGER (ah Kcken's Nellyt. Mevr. Ellenberger, de ruim zeventigjarige actrice, die, over luttel dagen nog eens, misschien voor het laatst, inhetGrand-Théatre A. v. Lier te Amsterdam optreedt, is voortge komen uit, en de laatste vertegenwoordigster der Romantische school, merkbaar aan haar zangeriee manier van zeggen. mMiimiiiiiimiitiiiiumMiiMiiiimiHmiiiimiiMlllliiiiitimiimiluuMfi den rug, want, het is ruim 26 jaar geleden, dat de toenmalige kroonprins, Gustaaf van Zweden, oudste zoon van den onlangs over leden souverein, koning Oscar II van Zweden, in 't huwelijk verbonden werd met de statige, slanke, zeer groote prinses Victoria van Baden. Zij was de langste prinses van haar tijd. De Zweedsche kroonprins en kroonprinses leidden een gelukkig, echtelijk leven. De ge zondheid der prinses wae de eenige bekom mernis. Haar gevoelige keel en longen zijn niet bestand tegen den snerpeuden, verkil lenden, ijzigen adem van 't barre Noorden. In den winter was de kroonprinses ver plicht een milder klimaat te zoeken. Een verblijf in oud Egypten-land is haar steeds gunstig geweest. De tegenwoordige, Zweedsehe koningin heefc een degelijke opvoeding gehad. Zij spreekt verschillende talen, musiceert niet onverdienstelijk, en schreef eenige reisver halen en tooneelstukjes, die in baar uitgebreiden familiekring worden genoten en toe gejuicht, doch, die helaas niet in den handel verschenen. Het kloeke voorbeeld van haar cousine" Carmen Sylva, koningin van Rumenië, heeft zij niet gevolgd. De tegen woordige koning van Zweden is een vrien delijk, gemoedelijk mensen, die echter reeds als kroonprins zich plechtig voornam, nooit meer in zijn leven, twee koninginnen van den zang, gelijktijdig te bewonderen en te huldigen, want, dit was hem in Engeland aan de Zweedsche Legatie, &\ te slecht be komen. Toen hij als kroonprins van Zweden, een bezoek bracht aan koningin Victoria van Engeland, had men ter eere van den Zweedschen prins, twee muzikale sterren, landgenooten, van hem, Jtnny Lind en Christine Nilsson uitgenoodigd, op een soiree bij den Zweedschen gezant te zingen. Beide zangeressen werden toegejuicht, doch het duiveltje der afgunst bespookte de twee artisten. Zij misgunden elkaar ieder applaus, elk woord, lederen blik van den Zweedschen prins. Toen prins Gastaaf na 't souper aan Jenny Lind zijn arm b od, om de artiste naar haar rijtuig te geleiden, slaakte Christine Nilsson een kreet van woede, was niet tot be daren te brengen en zonder iemand te groeten, verliet zij het huis van den verbluften gezant. Toen zwoer de prins dat zoo iets hem nooit, nooit, nooit weer zou overkomen. Zelfs souvereinen duchten kunstenaars- en kunstenaressen verbolgenheid CAPBICB. waar, en groeit in een paar minuten zoo veel hij fean. Dan'is 't weer uit voor een poos ; want tegelijk mtt het groeien verhardt het mooie nuttige pantser, dat hem beschermt tegen de vele vinnige belagers, die weten dat een zeekrab heel goed smaakt. Tegen n vijand, dien hij best aan kan, verdedigt hij zich niet. Dit lijkt wel een abnormaliteit, een soort aberratie in 't krabbe leven. Er is een parasiet, ook een schaaldier, dat zich nestelt onder bet kreeftenstaartje; dit draagt een ioopkrab voor 't gemak bij 't marcheeren en jagen onder zijn lijf teruggeslagen. Daar vindt ge bij veel krab ben een geelgrijs zakje zitten, een sacculina. Dat dier parasiteert op zijn gemak ; het heeft zijn vroegere pooten, sprieten, oogen, ja den heelen kop en zijn slokdarm er aan ge geven, 't is alleen een maag met zuigbuizen, die de krab aftappen wat de parasiet aan voedsel noodig hteft. Waarom pakt die krab dat monster niet even tusschen zijn scharen ? Ja, vraag het hem zelf; een n&t uuron Ierzoeker kan het u toch evenmin zeggen als de krab. Wel weten de zoölogen u te vertellen, dat een mannetjeskrab, indien hij al jong door een succulina wordt ge nfecteerd, haast een wijfjeskrab wordt Lach nu niet zoo ongeloovig. 't Is inderdaad zoo, althans wat het uiterlijk en een deel van 't innerlijk betreft. Waar de vreet sak onder de buik van 't mannetje zit, dragen de nor male wijfjes hun eieren bij zich; en nu tfhijnt op 't jeugdig en groeiend organisme, die parasiet tot op zekere hoogte een zelfde eflect te nebben, als een eierklont. Het staarts uk wordt breeder net als bij de wijfjes, er vormen zich gewijzigde of geene, geslachtsorganen: het beest blijft steriel. Wie 't niet gelooft kan't immers zelf onderioeken en zich overtuigen van het feit. Of de ver klaring juist is? dat is wat anders. E. HEIMANS. De nu bij ontijd uitgekomen larven van de Wandelende Tak" eten: klimop, roes, tradescauüa, doo Te-netel, cyclamen en des noods boerenkool.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl