Historisch Archief 1877-1940
No.
D E A M S T E R D A M M B R W E K K B L A D VOOR N E D K R L A N D;
niet lanjïr jial .slaaf, of verderf noch storm
110 h'Vlan) vreest gelijk 'de
lftiitdt:l*l/adgelègeriVïidsdichter van 1845 schroef 1) en
e-iD' schutting de*gemaakte kiesholte, als
slecht voorloopig plombeersel, niet vult
is 't nauwelijks n plein meer. S;nts er
gevels verrezen zijn aan Rokin-en
DatnrakNieawendijkhoek om van te griezelen, is
't, met geschonden Naalje in 't niHden, geen
Btadsplein om eeni°; schoonheidsgpnot te
geven, hoe deftig Paleis en
Cunmandantshuis, als twee van betere komaf onder al
dit parvenu'sgoed, elkaar er ook staan aan
te gluren ; hoe goed de kerk er doea kon
zonder haar winkel puistjes.
Maar nu zijn er groote dingen op til met
onzen Dam, die wel geen centrum meer,
toch nog altijd ons belangrijkste plein is.
De toegangen Paleisstraat, Kokin,
Dametraat, Warmoesstraat moeten noodzakelijk
?verbeterd, en de Gemeenteraad heeft, met
't oog er op, goedgekeurd dat aan de
Haagsche regeermachten verlof zou worden
gevraagd tot onteigening van de 4 blokken
A, B, C' en D, op de schetst oeken i n i aangeduid.
Meegedeeld is, dat een gulle hand het kerk
bestuur der Ned. Herv. oeuieente schadeloos
wil stellen voor het hnurverlies, als het de
?winkelpuistjes in de Mozes- en Aaronstraat
zou doen sloopen; het Cornmaniantsruiis is
al stads-eigendom (evenals trouwens enkele
perceelen in blok A) en zou de Groote
Club ten slotte niet ook tot die
accomrnodementen bereid blijken, om dien leelijken
hoek daar tegenover het Paleis af te roadeii?
Doch dit laatste is to3korust-muziek.
* *
#
Als de gemeente ontcigerd zal hebben,
hoe zal dan het Damplein er moeten uitzien;'
Onze afgetreden wethouder van P. W,
de heer Serrurier, heeft de goade gedachte
gehad, die vraag te maken tot onderwerp
voor een prijsvraag, waarvoor de Gemeen
teraad /"3ÜOO heeft gevoteerd, en d:e onder
l) Bedrog en kwade trouw betreden nooit
zijn drempel !
Voorzienigheid, bewaak den nieuwen
handelstempel l
Dan staat hij pal en vreest verderf,
noch storm, noch vlam,
En blijft een parel in de kroon van
Amsterdam l
TllEOD. JOH. V. KEIiKIIjVEK.
Handtliblad 10 Sapt. 1840.
11 montre moins de tolérance. ruoins de
genttllesse envers ses amis De redenen? De
zorgen der buitenlandsche politiek, z'n ziekte,
een chronische brorjchiaalkatarrh en... de
invloed der keizerin. Die is sourde mais
lente et tenace.
De keizerin is piëtistisch. Zij heeft de
ceneuur over het Schau-ipielhaus in eigen hand
genomen. En waakt trouw over de bedrtiade
dtugd en jeugl. De hofman declareert: Mon
Dieu, je la tiens pour la pereonne la plus
ecnuyeuse, qui tolt dans Ie monde. Elleade
la vertu, eLe est la vertu. Et, comme l.i
vertrj, eile est triste, un peu bornée, revèeiie,
sectaire ; par consdj'ient eans véritable bor.jé.
Zij heef c onder anderen eene manie, waar
over men in de hofkringen te Berlijn veel
ginnegapt. Zij lust het naakte in de kunst
niet. Wanneer zij een museum tezoekt moe
ten eerst alle nuditeiten-doeken worden om
gehangen. Het is dan ook wel te begrijpen,
dat de hofl'jcht m Berlijn saai en kleurloos
is. Hoewel er mi.-schien meer dan aan een
ander hof achter de couütsen wordt gevoch
ten en gewrongen.
Van het kunstzinnig standpunt des keizeis
ie weini» te leggen. Zelfs ,/ler gute Deutsc.,e"
kan er niet goed overheen komen. Wilhelm II
Leeft een etyle Guillaume geschapen, zooals
er in Parijs eene style Dufayel existeert
(Dufayel is 'n groot crediethuis op Montmi-rtre
i~). Men meent, dat hij zijne pose en
eflec:levtegingen instudeert. Dat is niet het geval.
Hij doet impulsief. Het eind: il y a peut-être
btaucoup de neurasthenie dans fcon cas.
En nu komt de hoofdzaak voor de lezers
op deze plaats. Mirbeau tuft met z'n 62 <?E 8
ons land binnen. En de manier al wiurop hij
binnen komt tetkent de ad-piraties, waar
mee hij, onsterfelijke, geldmachtige,
hoogmondaine schutter, plan heeft ons landje vaa
z'n hooge plaats van het stuurrad uit te
btkijkec.
Hjj verlangt aan de grenzen : impatient
de franchir cette zone sans caractère en
daar bedoelt ie >".-Brabant mee et de
de hoede gesteld is van onze bei Je bouw
kundige vereeni Jin;;en, de Maatschappij tot
bevordering der Houwkunst, en Architeetura
et Amiciiia, die itvler twee ju>-y.!<vieii min
wezen, de lieerend M u y.«ken en A. Sj|;ii (i bt.
voor Bouwkunst, de heeren II. P. B -rhige
en J. Ingenohl voor Architeetura, terwijl
onze afgetreden directeur van P. W., do
heer J. van Hasselt, die de gehet-le zaïik
hielp voorbertiden, nu toevallig beschik
baar gekoin< n is, om als vijt'ie lid, de ge
meente te veitegenwofruigen.
Het programma?(een voortitIrVIijk stnal
van de typografische kunst onzer stads
druk'eer ij !j laat den mededingers licel
veel vrijheid ; op enkele punten m. i. te
veel, waar hun niet alleen het al of niet
behouden van h<:t C'ommandiintshiiis en van
het monument, maar ook een demping van
het .liokin over zekere leugte'; (zelf* tot
de Langebrug-teeg) wordt toegestaan, /.ij
het ook dat zij dit laitste op goede gronden
iiiosten verJeduea Daartegenover w,a\lt,
door voor te schrijven dat om het oude
Beursterrein plaats voor een ringloop van
tramlijnen gereserveerd moet blijven, een
oplossing die een verdediger gevonden
heeft in den architect Kroaihout (bijtrtkking
van 't ou Ie beursterrein aan de bebouwing
van de Warinoesstraai,) uitgesloten.
Wat de over 4 maanden in te leveren
plannen ons brengen zullen, moeten we
natuurlijk afwachten.
Wat ze ons niét zullen kunnen brengen,
weten we bij voorbaat: een werkelijk mooi
plein. Want de gevels, die niet in de ontei
gening begrepen zijn. zullen wa moeten
blijven aanzien, tenzij we eens zoo rijk
werden in Amsterdam, dat we den res'p.
eigenareti de kosten eener ge /elvernieuwing
konden vergoeden, eu nog iets toe voor
den last en de moeite. En wat we zeker
althans waarschijnlijk verliezen zullen weten
we ook: den gevel van het
eommandantshuis en hot aardige poortje naast Froger op
den Vijgendam, dat nu ook wol bij de
noodzakelijke verbreiding der Oude Beurs
straat tot minstens 25 M. zijn doel zal ^aan
missen.
Gelukkig, intusseben, dat wat er op het
te onteigenen deel uit u w zal worden ge
bouwd, zal hebben te voldoen aan de
aesthetische eischen van onze Jury. Kn we
aldus tegenover het paleis cok n
geheelrevoir Ie pays clair et nni. conquis sur l'eau,
c'est-u dire sur l'élément Ie plus fuyant, Ie
plus cruellement impitoyable; impatient de
retronver ces villages vernis et fleuris. réfugiés
sur les diguef. comme des inon les q n se
pressent sur ies hau's talus des champs, et
ces villes lustrees q-ji Jébordent dV'ondance,
et l'iminensitétranslucide de ces ciels mou
vants, et ce printemps ei vert, avec son
goleil pAle et t.on eclatante passementerie de
tulipes.
J'eus beaucoup de pt ine a faire comprendre
au douanier ma distraciion. C'était un colosse,
p.vec une poi:rine p'afe et un ventre
prorminent. Il portait UK haat kópi bleu, niath
ujaticiuement cylindriipe. Kort de ce képi,
il m'txpliqua que lts irontières iaient des
frontières, qu'on n'entrait pas en Hollande
comme daas un moulin. Sans aiicun respect
pour les recocomandations, pour tous leg
papiers réglementtures dont j'èais mur.i, il
louilla la voitnre de fond en comble, me rit
déposer une grosse som me d'argent.
Finalement, en rouiant de tros yenx, il ciéclara
qu'l en léférerait au mini->tre <les Diiues.
Le ministre des Digues ! . . . Que! dé.icieux
pays! ..
J'appris qu'un Américain, <]ui s'était
pri'pentéa la douane sans papiers. tait reienu
a l'au lerge du viila»e et garde comme un
prisoinier. On avait consisréfa machine.
Depuis six jours, se saou'ant et dorman'.
dormant et se saculant. il attendait que Ie
ministre des Digues voulut bien lui ei,voyer
les autorisations nécessaires... Son
n.i'janicieD, un gai lascar de Paris, vint nous voir...
Je l'exhortai a la patierc-. ..
Oh! fit-ü, j'suis pas j ressé. . . Lepatelin
n'est pas joli .... joli .... mais.... moi ;
j'couche avec la femme du douanier... ("est
bien son tour, dites?...
N n '11 da; oponthoud in Breda, waar
M;rbeau over Vincent van Gigh en zijn knn^t
gaat itediteeren, z'-t de CiL'S K 8 koers naar
'L.-Hol and. Een apart kapittel is onzen
HollumL-che menschs-n gewijd. A. uue dizaine
de kilomètres au dehi de Breda, c'est een'n
la Hollande het Holland ^an lucht. sa;>]jii
bouw zullen krijgen, die, mag het ook a\
bestemd zijn om te worden onderverdeeld
in café's, winkel?, kantoren e. d. (punt l
der voorwaarden) toch als eenheid zal
kunnen behandel! worden, samen met 't
gebouw dat op het oude beursterrein zal
moeten verrijden, als dat kan.
Ik heb indertijd i» het Handelsblad het
denkbeeld bepleit, daar voor a! onze
Gemeentebedrijven n groot kantoorgebouw
inet tentooristellingslokalen enz. te plaatsen.
En i;u de Sraat dit terrein niet van ons
nemen wil en andere gegadigden niet erg
komen op-lagen in deze tijden !
In el'-c geval: een mooi probleem voor
ctedebouwers in ons vaderland, om hun
krachten aan te beproeven!
L. SIMOXS.
Iml ii ds BoofósM
Einde'ijk hebben wij dan ook ten onient
het pas gevomltii vio-jl-concert vau.Mozart
kunnen hoon n.
Men weet het; enkelen vinden het een
compositie zonder belang en betwijfelen zelfs
du ech'.hei-l er van, adderen achten heleen
geniaal werk van d"n eersten rang.
Naar rnijn iteening kan dil zevende concert,
in D, dm het d-rde in dien tooi.aird, niet
op (én iijn gesteld "«orden met i;et tweede
in L) ( ,<>. 218) of met het A dur couce, t
(No. 'J i'.l Küche.'s Vi-rzeichnisfJ.
Jn hè; C;.TS!C en twetde gedeelte van :iet
zeveijdd .'oncert, vindt men geh-H-i den slijl
en den geest van J\I>>/.art. liet Finale
<.laarente^en zou .tvvijftl kunnen doen ontstaan
aan de echtheid' vi-n het werk. Daar komen
een j a >r wecdiigen voor, the d-en deuken
aan süj loosheid of' onhandigheid, of is
we-kelijk 5Io:art de co:npoLi:t aaa
vlachtigl f:d o t' slordigheid.
Men weet dit het manuscript in het
bjzit was van den bekenden d.iecttur der
('oii^ervat'.'ire-coni'ei tjn llaben-. ck te l'arys.
la 1>^;!7 is het spoorloos verdweaen. Hoe...?
(Telukkig was er van te voren re» ds een
af-ciirilt van gem.iakt door Eugène au/ny,
een bekend violist (1MJ1) l'JU;). die vermoe
delijk te Parijs deel uitmaakte van liet
ore.lest dtr Cmm'rva'oirt'-concerteii en
rehal.-e aU zoo'iauig, uok nog duur ;-ijn
rrlatiën ui f t den beroemden violist B'iiilot
(iij was diens schoonzooi') b'j Ha' entck
ZI'K'I goed ston l aaiiijefchrevt-n, dat hem
de munt van het majeii tener copie werd
toeaf.s'aan. Uj deu do )d van Eu^eue S.ui/,ay,
ia l'.Hll, kwaal zijn zoon Ju ien in het bezit j
van het fcf-chrift; maar hij huldigde de
eigenaardige opvatiirg, dat Let weik uit
eerbied voor de nage iacbtenis zijns vaders,
trots herhaald aandringen van o. a. de lirma
Breitkopf en Hiirtel, niet mocht worden
uitgegeven.
D--. Kopfermann, Vorsteber" van de
afdeeling mu'.iek van de koninkl. Bibliotheek
teBerlijii, beeft een amler afschrift van het
werk oi tdekt en volgens dit iil'sctuift er een
uitgave van het licht doen zien.
Na het verschijnen de',er uitgave heeft
Jtilien Sauzay aan de. firma Breitkopf et
Harlel geschreven dat de uitgave op een paar
kleine af A i_; kit gen ca. (waaiscr.ijülijk
schrijffniiten) volkomen overeenstemt met het af
schrift hetwelk in zijn bezit is.
Het is jammer en onverklaarbaar dat een
zoo kostbaar fctuk a's het autograaf van een
onuitgegeven vioolconcert van Mozait ver
loren kon raken, zooveel te meer onverklaar
baar, nu de eigenaar een musicus vau de
beteekenUals Habeueck blijkt geweest te zijn Doch
ouk zonde:- dat men het handschrift van Mo:ai t
bezit ler verge ijkiug met de uitgave, zal
Dien toch de echtheid van het conce/t
moiilijk in twijfel kunnen trekken, want wie kon
omstreeks 1780, behalve Mozart, zulke muziek
maken ? Op het af chrifi van .Sdu/.ay is n 1.
den datnn van het ontstaan der compo
sitie (!(> Juli 1777 Salsburg) te vinden. Aan
Süsfmayer, die enkele deelen van Mozart's
Requiem" heeft voltooid en wiens schiif't
wondervtel op dat van Mozart gelijkt, zal
men hierbij ternauwernood kunnen deuken,
dykgras, glinsterstreepen water, bet Holiard,
inliiiiment verte, intiniment gris perle. Op de
wejf^n is 't goed rijden, ze zijn ,,douces,
lastiques, saus poussière avec leur pavage
nni et lavéde bruj'iesfur champ." DJ grond
is rijk, overal mooie oluien, iepen vet
weijegroen. Uaris la travertée des polders.
sur les iligues, il faut aller doucemont." De
wes je.s /ijn nauw, langs tlootkanten of vaarten
aan^e'egd. I'e paaiden, il l'encolure guerrière,
zijn scbrikachtig. ]?> kan gauw 'n ongeluk
gebeuren. Reglementen op het
autoraobieler.verkeer -?meent Mirheau op te merken
zijn er i.iet. In Holland is de groote toer er
binnen te komen. Ben je e,r eenmaal, dan
kun je er doen wat je wilt. Desnoods rnagje
in bet kaLsal rijen of kantelen, als je daar
pleizitr in hebt. Niemand zal er je scheef
op aan ijken, mits je je-',elf en je machine,
doo.: of leven, heel of kapot er uit haalt:
voor je eigen kosten.
Dan kiunt Mirbeau zacht tnll'end door de
g ?ur-gro'ena lentegolvemlt) weidnn van Z.-Hol
land op ons Hollanders te spreken. Hij
kenschetst ons a'ilus:
Onder fijn stiekeme snuit, met z'n
gtposeerde bewegingen, kan de Hollander ruw
zijn en heftig. Hij houdt ook van de f potteinij
en van ile ironie. Maar wanneer meu geen
Krurelsclunan is, en zich kleedt zooals iedereen,
zal men in het algemeen best met hem kunnen j
opschieten.
indien gewenicbr, zal hij comp'aisarit weten
te zijn, z' nder neerbuigendheid, en joviaal
tegemoetkomend, mits hem dat mets kijx'.
Ken ding moet gij in Holland vermijden.
Drang neen beesten vellen, geen pelzen, van
welk gen'O ook, ap.n uw jassen of jekkers.
i.°s ptaux de Vetes excittnt d'abord sa
curiosi'éen deze nieuwsgierigheiJ kan
agressief worden, ondeugend, lastig, zelfs...
ergerlijk. Het is mij te Kottenlam gebeurd,
waar je lielen van a Ie naties kunt
outmoeten, in allerlei kleuren dat ik om 'n
colLertje met pelsomsïai werd rageluopen.
In L-. iiiwarlen dito. Daar waren 't wel
l.'it'ii perroner, mannen vrouwen, kinderen.
daar de^e in 1777 eerst e'f jaar oud was. 01
men zou moeten denken aan een
datntnvervalsching?
Hoe dit nu ook zij, wg kunnen het concert,
na ir mijne mecning, gerust als echt aanvaar
den en er dan verheugd over zijn dat wij het
mochten h Doren 1.1. Donderdag. De heer Ctir.
Timmuer gaf er een reproe!actie van die veel
te genieten gaf. Vooral de mooie, zoste toon
die de heer Timmner aan zijn instrument
weet te ontlok k-m, kwam der voordracht te
stad>. U'are de temperatuur in de zaal
gULstiger geweest, dan zou zeker de solist
minder nut de zuiveiheid te kampea heboen
gehad. In de ore'i est begeleiding, die heel fijn
werd uitgeroerd, kon men ook reeds de
meesteihand bespeuren van den jeugdigen,
een-en-twin'ig jaiigen Mozart.
Aan bet begin /an bet programma speelde
de heer TI :nmuer het E iur concert van Bach.
De heer Timmi.er liet vooral tiet licht vallen
np het stoere, massieve karakter der
composiiie, vooral in het eerste deal. Daardjor
klonk htt eenigszins zA'aar; maar toch was
i et een g->noc weer eens een concert van
Bach te hooren.
M.ivrouw Hermine Bosetti uit Müacr.en
was de t*ee<le solist(-) »an den avond. Deze
zangerts h et f c zich iii'fertijd veel sy:iipathie
ersung'-n'' me.t Heimliche Auü'orderung'1
van ,S r..usj. Sedert d en tijd is zij nier in
goed ain.li nkin geb'even.
Ditmaal h-id mevrou v Bosetti het zich we'.
wat er»; gemakkelijk gemaakt, door n 1. de
arm uit Mo;<an's Figaro Giunse al (in il
momen'.o" in bet Dailsch te zinger. Ken
zangeres van haar reputatie hal dit niet
m 'gen doen. O.'erigens bleek al weer voor
den zoovi.els'en kt-er, d.it trots het mooie
orgaan en il?; schitteren ie kopstem van d«
zangeres, zoo'u aria, u:t zijn verband gerukt,
) ij lan^e na r.iet d-.; uitwerking bereikt die
zij ar.der-i in het milim der opera tdA'eeJ
brni^t. la de ii deren Vtrhorgen'ieit" van
Hu.^o \Vilf, bei;eïens Km Ton'' e;i Ivomm
wir wan l en /.usaoiïiieu ' van IVier (..'ornebus,
pradi !g door den l.iur Mi n^elberg begeleid,
kwamen de giriHtig.-1 eigenschappen van de
soliste even'.eer voortn-lf-lijk uit.
ll"t twee ie d el weid ingenomen door
,.'>on (^ i .\ ''e'' van K ch. Sirau-s. Dat is
t.;ch ur n g- niaal wc; k! K" komen wel is
\\var tnkeie g-i.iiglif.len in voor, die op den
ihiii!1 d.- cump.si ij in belangrijkheid niet
d')jn winn-n, maar het i< tocli een met
mee.iter'iai.d n'eig-worpen stuk kunst en de
hiioflli,,urm zijn t'rac'otig geschiUK-nl. Een
woord v;ui be.voiid.iring voor dea heer
(i rard Ih-kkin^, «IC de violoncel solopartij
u," niag^tiae >vij', i vertolkte, maar ook voor
dn hu-reu ('ir. Timmner en L H. Meerloo,
di ) de si. o vioul i M altpartijen eveneens
voor'r e'ij'k ver > uiden, ui 'g niet achterwege
i.lij ven.
DO liter M'iuelberg hfeft het werk zóó
in z:cU cpj'enoini u. «lat in.;n zicb moeiü_k
e«.n leï'ii.digeri' reproductie kan voorstellen
d.iii onder iijn leiding. Bijzonder warm
k'oi ken do tu< juiehin Jeu aan het einde van
b-j t werk.
Oe vier Ie d >r K es :h?lv'i:itgen avonden
vond plaats zonder nu dewerking es lier zang'
Soliste. Il.-t j>rugrariinia won nii^scliien
daard. ,or aan eeivici -I. Heerlijk was d d
verti King il'-r Bes d'ir sunate van M o art en
van die ia d-m .1 van B-a!imJ. Mo'.art met
al «Ie zonnige lichtheid en edele melo iiek
vau /.ijn geni", IJ.-ahms met al den rijkdom
van zijn g^est eu de diepte van zijn oiis zoo
ze^r ver\\ant sentiment
\'ooits .-peel in Ki'i itgen nog een
wondermooi Adagio van Mozart en een tintelend
l'-i-tora'o ei; Capricw" van Searlatti.
Kie-ch deed ons zwelgm in de heerlijke
klanien d:e hij aaa zijn viool ontlokte door
ile vertolking van e--n viertal stukken van
X.irlini, L'.'t'i en L"dair. \Va was dat edel
<-a voornaam en fine subtiel gephraseerd,
zond-T in etlVcijatrerij te vervallen!
Dankbaar wa-< het publiek, hetwelk de zaal
anbeel vu'df, voor het iiooge kunstgenot, ons
door d^.se twee aiee-sters g-schoi-ken.
U.) den eerften liederavor.il van me'rouw
Julia ('ulp \\as de zaal e/eneem tot op de
laatste plaats bezet en niet minder dank baar
wa-> ook daar het publiek.
Mevrouw ('u'p bad iich zeventien liederen
van Bralrns ui'gekoztn voor haar programma
ea daarmede zich een schooue taak gesteld
Het is moeilijk woorden te vinden oaialde
voortreffelijke eigenschappen van me/rouv
Cnlp weer te geven. 10jn sou/ereine
bebeertciiing van haar prachtig geschoold en
Ze. be jonnen te gnuiven, mekaar aan test o ? ten,
te giechelen, eu sleepten aUioor bouehe-'oée
achter ons aan. Het werd een rj>tn(;/,t. Het
eind was: dat er al gauw papierproppen ei
sinaa«ap])els('h;.llen vlogen. ,,')r de l'orange a
la pierre, il n' y a pas loi/i." Het waren
vtischrikk-elijk onaangename oogeublikken.
C.'e n'e.-t pas cpe Ie liotlandais soit misoné.ste
et rou'inier a la fj«; m du Fiareais. Integen
deel, bij ueeiiit gemakkelijk nieuwigheden op,
maar hij heet", nu eenmaal zijne manies,
zijn dikwerf i liote stelseh-aste zeden en ge
bruiken. Wie daarvan if-vijkt, krijgt volk
achter zich aan. Men moet den Hollandscheu
maat zoo'n beetje kennen en nooit de
volkses: bedek met beesten vellen of wat ook
c jiitrariëeren !
Mirbeau zwamt «!an O7er den echten
Hollandais \an het kanaal, van den polder,
en den Hollanda s van Aoeldoorn en van
Arnhem ! ie, lijkt hem 'n minder mooi type.
L^ vrai Hollai (lais c'est l' Hollandais du
polder. De strijd, dien hij tegen het water en
den wind line f r, moeten leveren, h et f t hem
nijver, geduldig, energiek en slim gemaakt.
Uit het eer>te veelal verwoestende element,
heeft hij een,,adni:rableoutillage ('\;oiiomi<jne",
een enormeii rijkdom naar bo .Ten gekerkt.
Ka bij is er troUch op. Ken gioot onder
nemer »-an Amsterdam zei me :
la Italië. b:j jullie op Martinique, daar
botle'i ze. Met der lui vu'.canen. Fin wat
voeren ze ermee uit1.' Geen klap ! Kuïue,
dood, zwavelstank, aschregen ; ?oor de rest
hebben de stumpers er niets var. C'est
pitovable, monsieur. Aha als wij die
vulcaanije^ badder. Om watt r en die vu'canen !
Ah, monsieur gij zoudt zien, gij zou It zien !
Wa'. d.'Hi vraagt Mirbeau. Wat {ou jullie
met 'n Mont-Peleébeginnen?
Ik weet niet, raaar '«'/.« zousn we ermee
beginnen ; dat is zeker verneuriet hem de
Amsterdammer. Wat doen jullie met den
beerlijken Mistralwind in de Midi? Niets!
Wat doen wij met onzen wind aan de Zaan?
("est de la (Jacherie. monsieur! ~ Misschien
maakten we er reuzen-stoornmachims van.
In l'trecht krijjt Mirbt-au een gepeperde
over den geheelen omv ng schion klinkend
orgaar, een iLeeg'erlijke reliandeling ^aa
den adern, een tot in alle finesse* verborgde
uitspraak, waarbij niet alleen alle vocalen
mooi ron l f n zuiver klonken, maar ook de ?
medeklinkers u teist sprekend behaniehi
werden. Zielaar de tecbnisclie eigf n cbappen
van deze zangeres. Hieraio paa'de zich echter
een voordrac it die san alle sj'iritueele nuan
ces van elk lied, recht deed wtd.-rvarer.
Welke mooie timbre-schakeeringen wist d«
zacgeres nist te be.eiken bij de velerlei
yenioed;ui ingen van dea compoti t eu der
dichters !
Waarlijk ons la:d mag met recht trotsch
zijn op zulk een zangeres, die in het
biiiienland de eer van on'.e natiuiialiteio z ,u bi
tengewoon bo )g weet te b u Ien.
7j u er dan n'its te wenschen over o'ij ven
bij een zo i bevo>rrtc\te kuu-ter.a-e^? Ja....
iets meer eenvoud hi-^r en d.iar < n iets min
der pone. Wij Hollan iers, vinden e n'e veel'
van dit laatste niet aantrek ;eHjk. Maar
elders voelt uien dat niet zoo. Dat /.al wel
de, reden zijn, waarop Mevrouw (.'u p er niet
iu laajt bet juiste mid Ien midjcii 1e
hort«led. Overigens verkleint d t in ueeiiers ,1-elfc
de artistitke waarde van nar zo > d).ir en
door geac'r.eveerde voirdrach'.
Drf heer H>tch Wolil begeleidde me r >u T ;
Culp voorin H'elijfc. t-iie ? en daar jou men t
en,,111 und für s-ich'' mooier k:a'ier!uoi; u tde.ii
echstein- /leu^el h- liben wiPen h .oren; maar
door htt. medeleven me: ilea gevo-Isinhou i '
der werken en het zic'i vor-gen naar .!>;
t>pva'.tii g der zangeres, onder.-cbei Ide do- heer '
Wolu z'cii op bijzondere wij/.e. ' :
A.NT. A V El: K \Mt'.
D Vi'i»cJiaard d jor (-'TIJN- STI;;.UVEI.S-.V
l :tga e v?.n L. J. Vet n, Amsterdam. :
Opnieuw, na dit laatste boek van Stijn'
S;r-iivels aioet bet met hooge vreugde erkem!
Aorleu, dat deje schrijver d i schoonheid der '
natuur en haren diepen zin dojrroeit en "'
weergeeft in zijn taal, als geen ander.
Men rukt de aarde, .-ie voc'itue viucht- '
Dare airde; men ziet de da^-en gaan o er ''
de werei i, in wisselend licht van den ochtend'-?
jiaar dcii avond heen; m°n weet de ;ii /nte
rond zich, aan alle kintea; men voelt zicii
angstii klein en toch ge'ukkiiom het schoone
schouwspel van die onve;roerba;e \\eield- ?''
orde, waardoor, n l eiken nacht dd ,i.lsr aan
breekt, de zomer komt na den winter e:i
ongetijile, wmrloor ie vruchten bloei, n on '
de akkers, de men-chrn <;ud word n ui
sterven moeten, waardoor in het ha t vaa
etn jong man, oo een --chooM-n tnurg-üi.
wanneer de were'd vóór hem opinogi e, hij
zich voelt vol zaligt u weea.o d t n \er'angeu,
de zoete lief Ie ontwaakt.
Vu, r ireuvels is de natuur fen eeuwig-
duren l wonder, de schoc ne oi.erba? ir L' van
het Onnoembare. [lij voelt ahlu->, ik weel .
het zeker, want hou zon anders zi n taal
dien «liepen rhytbmuj lieoben, dat rnierlijk
geluid, die inwendig'! ewegin t, welk»-
'dkeniiiale zoo duidt lijs en. zuiver ken aar is,
wanneer hij ons sjreekt vaa de gnm-e ele
inenten, van het zaaitn, van het {.ro-,ien der
40 *»nt« per r t ff ? L
Piano-, Orgel- en
llcyraos <t?
ARNHEM KONINGSPLEIN.
VLEUGELS en PIANO'S
in Koop e a in Huur.
RKIMEEFRFN STKilME.V RL'ILEX,
BOUWT , NUNSPEET
od.
VELUWE.
Inlicht, b d. Vereeniging Kantoren
voor Vaste Goederen in Nederland te
Nunspeet.
MiiMiniiiiiix
Lótelbfer te betalen, en de höelier dient ze
genadig op met 'n glimlach: M ;neer zal iien,
dat we net meer die zijn ... u't den tijd van
VoUaire.
Van Voltaire ? - vraagt Mirbeau.
Ja meneer weet Voltaire beeft ge
sproken van een land an : Canaux, Canards,
(lanailles. O, dat woord zit ons boog. meneer. .
Met de band aan de keel : zet r, zeer hoog,
monsieur !
Ik zie op de beer, -c'irijft Oe'avo. H;n.
('anailles? . . . non pas. ('omm<Tcants! Ja
kooplui. En komt dat niet zoo or,g-voer op
'i zeifda uit? Zij hebben, om het/.oo uit te
drukken, den handel iu derlui l uid zitten.
Geen volk is geschikter voor bet handels en
bankbedrijf, /ij draini eren het goud op de
zelf' ie stu ige, hardnekkige manier; als waarop
zij h et water door derlui greppels verleggen
de kleipolders bevlcertn. M-n wet t dat zij
la-gen tijd de eerste zeevaarders van Europa
waren, en dat o. a. :'j het een-t in China
zijn binnengekomen. Bij 't btgin van de
pourparler^, ei chten de chineezen, die bang
waren dat ze aan derlui podsditns-t wilden,
en dat het om zending" te doen was. dat zij
op 't c.uc.'fix zouden spuwen. Ze detc'n 't
zonder aarzeling. Waarna de lang*taarten ze
zonJe- bezwaar toelieten, er hun zaakjdg
af te sj uwen.
Een sterk, hard ras reëel j'C'.ind.
werkzeain, beheerscht en gedreven door bet le.laiig,
dat niet weet van scrupules; en dat het
sentiment als van minderwaardigen oorsprong
onderdrukt. Aldus vat Mirbeau zijn tiligie
samen. Om te eindigen met den we'doenden
uitspraak: dat de Staat der Nederlan Ien nog
niet aan het eind is van zijn geselde lenip. ..
Wij hopen 't hebbeu stof voor'oopig
eens in ons zelf ter biecht te gaan
In een tweede feuilleton hoop ik den
leseresien en lezers tuftuftuffoetoe meer spe
ciaal over de keien en grindwegen van
ZuidHollaul als chauffeur en gids in het werk
van Mirbeau roud te rijden.