Historisch Archief 1877-1940
10
?DE A-MST-E-RDAMMER WEEKITLAD- VÜOR NEDERL'AND.
No. 1597
een chronische industrieele crisis ia
ingetreden. Te hopen is het daarom, dat
Amerika m.at jiyn groote hulpbronnen ons in
«en niet te «eer verwijderd tijdstip een nieuwe
?verrassing b&orgt in den vorm van een. al
ge? jneene verlevendiging in zaken. ' :
In mtllioenen tonnen uitgedrukt, wat de
productie van ruw ijzer in de Vereenigde
fitaten:
Maand 1907 1906
Januari 2.205 2.069
Febiuari 2.045 J. 904
Maart 2.226 2.166
April 2.216 2.703
Mei 2294 2.099
Juni 2.231 1.970
Juli 2.256 2013
Augustus 2.250 1.927
September S. 183 1.971
October 2.337 2.197
November 1828 2.188
i' December 1.234 2235
Let men op de cijfers van de laatste t wee
i maanden van het f orige jaar, toen de crisis
in vollen gang wa?, dan vindt men een
ger middelde productie van 1,500 mü). per maand
' tegen gemiddeld 2.250 mülioen, voor elk vafc
de overige maanden.
Daardoor is ook de ongunstige raming te
werktaren, die Financial News" weinige dagen
gelede a publiceerde omtrent de resultaten
«der U.S. Steel Corporation gedurende het
laatste kwaitaal van 1907. die seiert door
de opgave van de directie zijn bevestigd
gejworden. En in het eerste trimeetre van djt
jaar zal dS terugwerking zich nog duidelijkejr
doen gevoelen, als de voorradige best* llingeji
uitgevoerd en weinig of geen nieuwe ont
vangen zijn. Want de spoorwegen konden
geen geld leenen voor nieuw materiaal en
van de bouwvakken, die een tijdperk van
(Stilstand zijn ingetreden, zijn evenmin orders
Win beteekenis te verwachten.
B\jna in dezelfde mate als in de
ijzer"brancne, werd in andere takken van
nijveif, heid het bedrijf ingekrompen, hetgeen
dui^e5gk biijkt uit de mindere ontvangsten der
spoorwegen, als gevolg van geiiüger goe
derenvervoer.
Deze beperking van productie brengt ver
mindering van het aantal werklieden en
loontrekkenden mede, waarvan een geringere
behoefte aan cii culatie-tniddelen het gevolg
ie. Deze nemen nu bij de banken toe, nog
Termeerderd door de terugvloeiing derwaarts
?van de tijdena de eriaia temaijebouden gelden,
soodat een verlaging van <ie geidkoersen niat
kan uitblijven.
Want geld is er nu weder genoeg, maar
zaken te weinig en blykbaar acht de specu
latie den tijd nog niet gekomen om op het
overtollige geld voor hare doeleinden beslag
te leggen.
Ma gevoig daarvan -nndt rn«ïbij ie New
Yorksche Banken, in plaats van een tekort
" -van 22 millioen dollar in het laatst van 1907,
nog geen maand later een overschot van 37
millioen, d. i. een veel gro ter fcurplus dan
jop hetzelfde tijdstip vaa de gunstige jaren
1005 en 1906, terwijl Call mor.ey tot lAü'2
en geld op langen termijn tot a 6 pCt, is
Dat Engeland in n maand tijds tot een
disconto-verlaging van 7 op 4 i>C'. ko:i over
gaan, is verklaarbaar, daar de voorafgegane
verhooging ten deele als weermiddel tegen
de Ie gteike goad^rüag vsn Amerika moest
dienen.
Niettemin is ook in Engeland door ver
mindering Tan aken in cU iaatste weken
.kleinere, vraag naar circulatie middelen merk
baar en die zelfde verschijnselen veroorzaken
ook op de overige PJuropeesche markten de
lagere geldkoersen, het minst echter in
Böitsehiand, niet alleen, door het streden
om den teruggang op industrieel gebied
4egen te houden, desnoods door export
tot den kostenden prijs, maar meer rog door
de sneue opeenvolging van verschillende
emissiën tot een rente van 4, 4/4. zelfs 5 pCt.
Behalve de reeds ui' gegeven 4 pCt. leeningeu
van Pruisen, Ha-ntmrtc, Bi leu en,
Wurttemberf, zijn in santocht leeningen van
Bremen (15H mill.) Hessen, Berlijn (U O mil!.)
Kaeeel (2034 mill.}, München, Nümberg,
Freiburg en Gera. Voorts wachten op een
geschikte gelegenheid de Xorddeuteehe Lloyd
(20 il 25 mill.), de Hamburg?Amerika Lijn
(25 a 30 mill.), de Pieuss. Hyp. Aktier-Bank
(10 mill.), de Deutsch Uehersee i'sche
ElektricitiitE-Ges. (25 mill.) terwijl men als zeker
kan aannemen, dat met de jongste uitgifte
van 181 millioen aan de geldbehoeften van
Pruisen voor dit jaar nog niet is voldaan
en ook het Duitsche Rijk niet in gebreke
zal blijven een beroep op de geldmarkt te
doen.
Dit alleen verklaart, waarom de Duitjcbe
Kyksbauk. die 13 dezer het disconto van
7H op d% pCt. verlaagde, in de tweede
helft der uiaand niet verder dan tot 6 pCt.
«durfde gaan.
De dieconto-agenda van de thans geëin
digde maand is aldus:
2 Jan. Bank van Kngelarid van 7 op 6 pet.
9 Bank van Frankrijk 4 3H
W Oosten r. H on g. Ban k ., ij 5
12 Rumeensche Bank .. S ,, 7
13 Duitsche Kijksbank 'i 1A ti'A
13 Belgische Bank . . 6 ó
16 Bank van Engeland ., t! 5
17 Zwitsersche Bank . 5'A 5
1B Russische Bdnk. . H 7
20 Nederl. Bank . . 5 4
22 Deensche Bank. . S 7
2 1 Bank van Engeland 5 4
23 Bank van Frankrijk 3 'A 3
24 Zwitser-che Bank . 5 ,, 4'A
25 Duitsche Rijksback (j'A O
25 Rumeensche Bank 7 t»
28 Ruseifcbe Bank . 7 OK ..
28 Ital. Circul. Backen ó 4K
29 ., Deensche Bank. . 7 6^
29 Zweedsche Bank . 7 ., 6)4
hetgeen het gevolg is van overvloed van
circulatie-middeler.
Jammer, dat tegenover zoo ruim geld, zoo
weinig zaken staan. V. D. S.
Boekverkooplng te Leiden.
Bij de firma Burgers lijk en Niermans
Templutn Salomonis" zal van 17-24 Februari een
uitgebreide boekverkooping plaats hebben,uit
sluitend op het gebied der genees-, natuur
kundige en scheikundige wetenschappen, o. m.
nagelaten door de heeren dr. D. de Loos, dr.
in de chemie en oml-directeur der H. B S. te
Leiden, dr. H. A. J. Meijer, dr. in de chemie
en leeraar aan de R. H. B. S. te Groningen,
dr. L. W. M. Vermeulen, arts te Oudenbosch,
dr. J. K. H. Bruraund, arts, den Haag, H.
Junker Cz., chemisch technoloog, J. G. B.
gchröder, student in de wis- en natuurkunde
te Leiden en meerdere kleinere verzamelingen.
De catalogus vermeldt een verzameling
kostbare tijdschriften, standaardwerken,
nieuwe handboeken, zeldzaamheden en cu
riosa over d geschiedenis der geneeskunde,
curiosa medica en oude medische literatuur,
anatomie, physiologie, darwinisme,
anthropologie, pathologie, bacteriologie, chirurgie,
fesletrie en gynaecologie, laryngologie,
ophIhalmologie, psychiatrie, yiterne ziekten,
dermatolog e, hygiëne enz., scheikundige we
tenschappen, wis- en natuurkunde,
sterrekunde, technologie, zoölogie, botanie, geologie
en mineralogie, instrumenten, boekenkasten,
enz. De verzameling is te zien Vrijdag en
Zaterdag, 14 en 15 Februari.
Inhoud van Tijdschriften.
De /l irde en haar Volken, No. 9 : In Portugal,
door G. de Beauregard en L. de Fouchier.
Kleine repnbliefejes. Olifanttnjacht in het
Congoland, Op de Midden DOnau. Uit
dr, SteinmeU'inaugureele rede Feuilleton.
De Lenende Natuur, 10e all.: Botaniseeren
in den Vreemle, door E. Heimans. Korst
mossen, door Jac. P. Thijsse. Vogelver
volging en Musschengilde, vervolg, door J.
Vijverberg. Uit ons Vogeldag'ioek, ver
volg, door Jac. P. Thijsse. Paddestoelen
determineercn, door J. B. Beruink. Obser
vatie van een Kievitsnest, door A. J oman.
Vragen en Korte Mededeelingen.
Op de Hoogte, Jap. afl. : Óp het omslag:
Winterfoto. Bijlage: Meisjeskopje, repr.
naar Henner. Over de maand, die heen
ging, met ill. - Vruchten van rood-gouden
gloed, met afi. Fotografis als kunst:
Mansportiet, door A. Comenetti Reizen
en trekken ("oer Californië. met repr., door
N. J. Poock van Baggen, Geheim spel,
vertell'ng van Johan Vorrink. Apoiki-i,
met afb., door Willy. Goud uit asperges,
met afb , doo: Ericus. Forain en zijn kunst,
met repr. van teekeningen en portret, door
Leo Lauer. Tijdmeters, met flfo, door
J. N. Kteybot"-. De Hoüasders. I»e
Hollanders in Noordelijk Indië, door Maurits
Wagen 'oojf. Van onze Boekentafe!.
Voor on?e brouwen. Wat on c le/.ers
wenschen te weten. Schaakrubriek. door
A. van Ee!de.
ofnqzzcni
Aitmlais,
Geachte Redactie.
I>B»r beb je 't mi aS,! Heb ik 't niet ga-egd ?'.
Ja, ik ben blij, dat ik 't bemerk : een
beeije rnenschenkennis heb ik wel, een beetje
onderwijzers-kem is ook.
Ik zei immers de voriüe maal, dat degenen,
<]ie B!S we!es8«!iiij};>e!ijk^!i Iers» ' o;n «en
bepaalde men-ehso .it aan te duiden, (ie
letters-aaneenschakeling (een woord is't niet.')
amlmlnntii.1 gebruiken, ^an dezes (titer te veel
zijn gewoon geraakt, erop te veel belust zijn,
om van zich-zelf te kunnen verkrijgen, dat
zij ermee ophouden.
Wij zullen, dwars tegen geformuleerde.
reieïtjffl in. 'K woord tfm^v.^ï^-u.-i biïjx-eu
grbruiken !" Zoo koud gt de heer Van Brjemen,
kort, krachtig, kernig en kranig dm volke
aan, d.tt geen ve, andeiitu komt in een mis
bruik. Wij' betetkpfit <!an : aüeji, (Jie tofc
nu toe het Latijn verhaspelden om op komi
sche wijze een schijn van wetenschappelijk
heid aan te nemen. In engeren zin : Wij
allen, die legen dejj nm/f/Jnrix strijden, zul.Vn
hem hardnekkig, gewiid boosainiig, nml»t
Itintus blijven Eoemea, omdat Wij dit zoo
wülen.
En, a!sof dat niet genoeg j u den g< est ware
van onze hedendaags dm orderwijiers voor
vechters, wordt er aan toegevoegd : In een
nieuwen druk van zijn grammatica zal de
heer F. W. 't mis.-chien wel als uitzondering
op den regel zien opgenomen. Dat gebeurt
meer l'
Ik zie geen nieuwe drukken van Latijnsche
grammatica's meer. Nu spijt mij dit, want
ik zal niet kunnen r.agaan, of de voorspelling
uitkomt. De macht van den heer Van Bieemen
c. s. is heden ten dnge waarlijk groot genoeg
om mij hu;ist te doen gelooven, dat zij in
een doode taal nog verandering kunnen
brengen.
Zóó wordt een fout tot een wet verheven '
Kan het brutaler'? zou men geneigd zijn
te vragen, kan het eiaenwijzer? Als ik vragen
zou: Kan het echoolmeesterachtiger ?", zou
ik dit woord zeker bezigen in zijn kwaadste
beteekenis
Nu nog, nadat door den heer van Breemen
is toegegeven, dat F. W., als hij bescheiden
lijk opmerkt, dat amhulutitim f en verget Ilijke
fout i?, maareen leelijke. n;e.l volkomen x'.lijk
tal iiehhen", blijft men in de toekomst toch
pronken, het w rdt op verbindenden toon
verzekerd, met dien gebroken pau ve veder,
met dien wandelstok zonder knop, met dien
diamanten'' ring, waaruit de diamatt is
weggevallen, met die ver (ladderde vlag, om
dat ,,'t ons lief is geworden".
Al moet 't ook pijnlijk zijn, voor iemand.
die zooveel autoriteit a in zijn latijnsclie
spraakkunst toekom", toch zal ik, Van
Breemen, non ambulant, het schoolhoofd, dat
wél wandelt, v^or den mal blijven houden
met een mal gedraaiden taalvorm.
Zoo lezen wij.
Wat een onverlaat ook, die aan sp aak
kunst autoriteit toekent ! Met zoo iemand
geen erbarmen ! Pijnlijk moet hij getroffen
worden door de autoriteit, de hoogste onge
veer der wereld, de au'oriteit van een
klasseonderwijzer !
Ambiilantui is ons lief geworden", heeft
voor ons een scherp begrensde beteekenis
en burgerrecht verkregen", en daarmee uit!
Waarom niet ? Ja, zeker !
Wat zal nu het gevolg zijn ?
Als een leerling ?an den heer van Breemen
schrijft: hij word" en de heer van Breemen
maakt daarop, zeer terecht, aanme'king, dan
antwooidt het knaajje: Ik verwaarloos al
zoo lang de t. Dit is mij lief geworden, heeft
voor mij burgerrecht. Net als u met uw
amh-ulanlvs !"
Een mei.-je, dat l en r dooreenhas-pelt,
zegt en schrijft: hamei" pn beiter" in
plaats van bamer' en beitel." De heer
Van Breemen tracht, goedmoedig, di",en Hater
we» te nemen, maar krijgt als antwoord te
hooren : Hamel" en ., hei t er" hebben voor
mij een scherp begrensde heteekenis ge
kregen. Wat geeft u on een uitgang! !' zal
wel volkomen gelijk hebben, maar dwars
tegen geformuleerde regeltjes in zal ik hamel"
en beiter' blijven zeggen en schrijven, al
moet 't ook pynlyk zy'n voor myn mede
menfchen, die autoriteit toekennen aan de
nederlandsche spraakkunst en de
nederlandsche woordvorming. Ik geef zelf later
een nieuw-n druk van een spraakkunst."
Voor dat kind geldt nog als verontschul
diging het spraakgebrek, waarvan de dwaze
redeneering uitgait. Niettemin zal het ant
woord erg eigenzinnig, eigenwijs en pedant
klinken.
Ik heb de mislukte poging om een school
hoofd aan te duiden met een latijnsch scheld
woord, al'ijd beschouwd als een soort mop.
Maar, mij dunkt, wie hiertoe het eerst is
overgegaan, moest even geïnformeerd hebben
bij iemand, die Jets wist van de latijnsche
spraakkunst; wat toch zoo gemakkelijk zo i
geweest zijn, omdat, zooals ik al gezegd heb,
de kennis vr.n <en eerste-jaars-gy
cnasiutrleerling voldoende is.
Ik eon althans even onderzoeker, als ik
behoefte ge/oelde aan het gebruik van een
woord, dat aan het Sanskrit is ontleen l.
De heer Van Breem?n poogt in zijn ant
woord aan den heer S. trijn k ip nu een meter
of wat te omzeilen door van arnbulpcrend"
hoofd te sprek n. Ken halven meter mis!
Want hij zou ambu'arend" moeten zeggen.
Laat hij, die toch. voor behojrlijk taalge
bruik wel wat voelen za', voortaan schrijven :
ambulans, nu het door mij voorgestelde
rondwandelaar" of rondwande'eru" vo'ir
hem een niet zóó goed begrensde beteekenis"
heeft als een vreemd woord, wa.irvan hij de
taalgrens niet kent. Maar pasop! als
tijvoeglijk naamwoord niet met. ch !
5 Jan. 1908. Fi:i;n. WIKRDEI.S.
* *
#
Geachte Tlidactit !
Ik dank den heer F. W. voor zijn vrien
delijke terechtwijzing en goedgemeenden raad.
Veel hoop op beterschap kan ik hem
evenwel niet jzeven. De non timlfdmiz"
imuierj ia zoo wehiii otuier den iiuhukvan
't verwijt van brutaliteit en
fchoohneesterachtighei'l, zelfs r,a 't even geestige ais
klemmende betoog van den heer F. W.,
dit hij meent te kunnen vo'staan met 't
antwoord: viel Ie een om niet?"
Hoogachtend
M Ml leali te
T Y I) K.M A N".
De heer v. B, wenseht niet in te gaan op
het eerste gedeelte van mijn schrijven ('.ie
het G. W. van 2',)-12-'<)7'. Ik heb daar mets
!«g«i, R!S ik er IK «i Bsaar «>,'<>« «jmi-ersx-sais
op mag maken, (lat het heg:n van mijn
stuk j d het gevolg was van het, slot van htt
zijne (/.ie hel G. W. van 15-12 '07).
De manier, waarop de heer v. 11. weer
geeft, wat ik omtrent <ie door hem L'ewraakte
uitdrukking fan h.ut Kamerlid Tyileman w\,
kan er m. i. L iet door. Ik geef in het geheel
niet toe, dat de heer T. .,,het" mi» had.
Mijn schrijven be<i< eUJe o.si. a'eehts op te
komen tegen de lezing van den heer v. B.,
a's zou d-; heer T. rnefiieu, <htt alleen het
hot fd eener school van beteekenis is.
Ook tegen i)e wij.:c, waarop ile heer v. B.
een terugslüg j^eeft op mijne half schertsend
b doelde verklaiing van !e ovenirij ving naar
den v.u'ni' door den he-er T. mot t ik protest
aanteekenec. \Yaaroui e'Ueeit de :e'>r. n u-1
liever, dan te doen, of ik gezegd t.ei: ,,de
heer T. het ft cjr.ettelijk die nauwkeurigheid
in de 2j Kamer geuit, om en/."
liet zij H?ij iï>i !«tïf i>r2iïr,<i, een enke! woord
in het midden :e. brengen omtrent de kwe.-tii;
van de amhnlarte .echoolb<i(.fderi, <3ie tegen
woordig ( p allerlei manier* n worden b. stookt
en tegen wie men zelfs ageert met het bij
alles behalve warme openbaar ouderw
ij-ivrienden zeer gewilde artikel : bezuiniging.
Uit hetgeen de heer v. B. schrijft, kan
men opmaken, dat hij niet zoo heel veel
waaide hecht aan het oordeel van de FC
'looiautoriteiten : veelal geen vakmannen". Mij
dunkt, dat hij dan dankbaar moest wezen,
dat er vakmannen ?ijn, die aan zroote scho
len met de contiöle zijn belasf. Ik voor mij
stel het oordeel van gencemde autoriteiten
heel wat hooger, dan dat van b. v. vele
=rcialistifd:e gemeenteraadsleden, d>e uit den
aard <U r zaak heelemaal niet weten, hoe
het aan eene school toegaat en bel ojrt toe
te gaan en niettegenstaande dat in den regel
zeer beslist over schoolzakon spreken en voor
de afschatling van het ambu'antis-me zijn.
I'e heer v. B. no?mt em aantal kleine
zaken," waarin de invloed van een
ambuleereiïd schoolhoofd" ^ich kan demonstreeren.
Later zegt hij, de beteekenis daarvan (van
die zaken) voor de school niet te willen onder
schatten. Hoewel die uitdrukking reed^ vrij
bevredigend klinkt, zal een ambulant hoofd,
die ondervonden heeft van welk groot ge
wicht die z g. uiterlijkheden zijn, en hoeveel
moeite men *ieh moet getroosten, wil men
zorgen, dat alles aan eene veelklassige school
zoo ordelijk en geregel ! mogelijk gaat (na
tuurlijk niet de onmisbare hulp der
k'asseonderwijxer.1-j er geen genoegen niedenemtn.
Hij zal die kleine zaken" hoogst belangrijk
noemen en waard, dat msn zich er druk
voor maakt.
Vergeten we ook niet, dat in het enz."
van ,den schr. nog een groot aantal andere
kleine zak.en" begrepen zijn. Ik zou er OP.
de administratie toe willen rekenen, die bij
ons zo o ceel tijd vordert, dat de H. v. S. vóór
eenigen tijd aan B. en W. verzoiht hebben,
tenminste van de inning van het schoolgeld
en wat daaraan vastzit te worden ontheven.
En waarom spreekt de heer v. B. niet van
de groote zaken: voorlichting, raad, leiding,
preventief op:reden, het invallen voor
nfwezige onderwijzers, het ondeizoek der
cai;didaten bij vacatures en?.? Nu zal ik geen
mooie zinnen schrijven over de taak van het
Hoofd eener veel klassige school. Dat is een
ondankbaar wei k. Toen ik het zinnetje van
den heer v. B : ..Door lujm or.derwi.is en:'..'
las, voelde ik dat weer goed. Want ik dacht
direct niet aan de gofde onderwijze*?, die
den heer v. l!, onder het FC'rijven voorden
geest stonden, maar wel aan de sukkelaars,
tijde'ijke eri permanente.
Al bieden tc'iter de beweringen van H.
v. S. betredende leiding, voorlichting en/..
doordat men in het publiek algemeen moet
wezen, gelegenheid tot ridiculiseeren, het
neemt volstrekt niet weg, dat die deelen
hunner taak hoogst belangrijk zijn. .lammer,
dat niet alles onder cijfers is te brengen,
zooals b.v. de vervanging. (Van zeer nabij
ken ik b.v. een Hoofd, dat in 1907 meer
dan het deide deel »an alle schooltijden als
kl. ondr. heeft gt f mgeerd.)
Of nu de onderwijzers (d. w. z. zij, die
denken als de heer v. B. en dat zijn vol
strekt niet de onderwijsere) ook alle
waardeeriug voor den vormenden invloed ... voor
zich opeitckrn"'?het laat mij zeheel koud.
Aan den eenen kant heb ik mij roor zoover
noodig en waar dit te pas kwam, steeds
beijverd, de hooge waarde van een goed
onderwijzer te dom uitkomen. En aan den
anderen kant heb ik nooit waardeering
gteischt. Die laat zich niet forceeren, en als ik
ze verdien, zal ik ze wel kiijgen, ook al
eischen de" onderwijzers alles voor zich op.
's-G. G. S.
* *
*
Geachte lieer S. !
Ge moet niet zenuwachtig worden: zoo
watke) staat, jammer genoeg voor de school,
't ambu'antisme neg niet. De meest eenvou
dige logica raakt er do,>r bij u zoek. De heer
T. had gezegd : 't Hoofd maakt de schoul".
U'schreef: h en o of o en h maken samen
de school, dat komt dicuter bij de waarheid
1'iiga.inde van de veronderstelling, dat de
he^r T. meent, wat hij zegt, kom ik tot de
gevolgtrekking, dat u dus erkent, dat de heer
T, 't >/iwi had. uat kun je begrijpen, antwoordt
ge, ik geef dat in 't geheel niet toe. 't Zal
wel hieiaun litgen, dat u v halve scherts een
beetje diep school, rnnar ik kan er niet bij.
Ge wiit, dit ie citetti ? met genoegen! En
mogelijk heeft hij (de heer T) nu, ziclt
tiermneiewle, hoe smakelijk er soms over H. v. 8.
gesel reven wordt, ^rmtrrvtn In den vorm in
tegengestelde r.ehting a's de organen van
den I!, v. N. O. en zijn atd. dat gewoon zijr." (1)
Ik kan niet heipen, dat ge er berouw over
hebt, 't geachte kamerlid in verdenking te
hebb. n gebracht, opzettelijk een verkeerde
voorstelling van een zaak t e IK bben gegeven.
Met uw nadere vei klaring, al munt ze dan
cok niet m! door beidt rhi-iil, zn.! de heer 'f.
wei genoegen ueiuen. l! hebt 't Z.ÜG kwaad
nitt bedoeld.
Als men^ehen in 't debat een beetje in 't
nauw raken, dan bepalen y,e zich niet meer
tot de zaak zrlf, maar halen er van alles bij.
Wanneer u iets hebt tegen de Bode,
Volkspchiiu!, en?. U woet de adrcS-er.
U bebueft tegen mij met t r! klagen, a's men
tegen de ambulante hoof len zeifs ageert met
'l anikcl bsi<uiai%i»f. lx hei> <laar ,ci«itr3
niet v;ui gfre-jil '.'
U bihoift voor rnij dis v cialistische
gorneecteraidskdeu niet in al hun onwt
t«bdheid tui toon te stelle;1. Ik heb 't immers
iiiet over hen gehad ?
Juist, ik sprak van au'o'iteiten, vee'al geen
(iikwij s slechts beoordelen naar uitwendige
dingen en dan tot een oppervlakkige meer i >g
kumteit komen. U«t luit u immers me; me
etnj, niet vaar? W..t u er van maakt is niet
lu-eïemaai J'iis-t,
Kyk, voi-r mij wordt >i« «aarde van een
oordeel hepi-ald, in ie te.-ste plaats door den
inhoud, ver<K-r <l<ior d> n ppisonii, die 't uit
en !i>w-chit>iïLog ikii-r uniere faciureü.
\\ ou n soms die orde omk eren ?
't !)oet me genoegt n. dat ik dan toch iets
gezegd heb, dat u vrij oe/redigend in d*i
oortii kloritr, maar i-r hoop, dat ge me er
niet ui te liavd over zu t vallen ilan is
onk de hanl van een ambulant schoolhoofd
gauw ge?nld Zekfr. d't; coi ciergediensten
helibtii waardo voor de seln/ol, nsaar, f.n k-fr
r/diil 't om, v, hebben met d ', eigenlijke, de
inreriijke taak van de school, onderwij ien
en «D .-oeden, weinig of niets te maker.
't Komt me voor, dat ge de leurs van de
órot'f.öwe! e^n b^e j« itf'Aii «üns'.'ant,
wai:netr ge meent met een errsiig gezicht en
een paar woordt n van siiüge>tieïe kracht ze
de overtuiging op te drinaen, dat die kleine
zaken van zoo groot geivic;it.", ..zoo hoogst
belangrijk' zijn, en?.
Maar de schouders van een ambulant hoofd
hebben nog meer te torsei:- En uu is u bang,
dat men er den spot mee zal drijven, a's ge
er mee voor den dag komt. Ge hebt er reden
toe! Ik wenschte wel over wat meer ruimte
te mogen beschikken, om dat duidelijk te
maken. Ge zult nu genoegen moeten nemen
met de verzekering, dit dit wel t. a. p. zal
geschieden. (2)
Aiieen dit: over die administratie, zoo in
gewikkeld, dat een schrandere fchoo'jongen
ze zouki.nnen bijhouden en die iti Am'terdiin
buiten de gewone schooluren moet worden
verricht, zullen we maar zwijaen.
Blijven nog : de raad, voorlichting, leiding.
de vet l geprezen en veel gesmade nimmer
verslappende conti U;"! U moet dal weten,
mijuhter S, de onderwijzers weten 't al tele
jaren; dat zijn woorden, woorden me; hollen
klank.
Sukkelaars, ja, die ?ijn er onder de onder
wijzers evengoed als onder U. v. S. M dar
't ware beter die inenschen jmn een
geschikten werkkring te helpen buiten't onder
wijs, dan er een geheel corps van ambtena
ren voor in stand te houden. En voor da
invallen, zijn daar ambulante hoofden, voor
LOüdig ?
Wat ten slotte 't keuren van de arme
proefdieren, de soliciteeremle ouderwij ers.
betreft, ik heb wel eens vernomen en van
betrouwbare zijde, dat dit tot de
aanger.aamste beaigheden van d« H. v. S. behoort.
't Zal u, hoop ik, nu duidelijk zijr, waarom
ik niet van die groote Kaken" heb erproken.
D; strekking van mijn schrijven in de
Groece is geweest verzet aan te leekenen
tezen de uitspraak: 't hoof-1 maakt de. school"
?-- en aan te toonen. voor z>o.-er dit week
blad 't toelaat, dat <ie werk -aam heden van
een ambu'act hoofd voor de eigenlijke taak
(Ier school van weinig of geen bettekei is
zijn en de ocdjrwtj/.ers de door u gewij
zigde stelh'ng kunnen aanvaarden, >nita ami
ujiijtdr" g en.
22 Jan. II. VA.N CUKKMKN.
(1) ('ursiveerina van mi'.
12) Zie ,.de Volkss; hooi" van 22 Jan. 'OS.
Van pr. No. 102 zijn twee oplossingen ge
vonden door: S. Abram, A'dam. l oplossing,
door: K. C. de Jonge, A. D Querido, W. van
Rurnt, J. Sw»rt, A'dam; C. V. L. Nagel, Delft;
K. Bouwes, N. Bouwes, B*. Kikke, Edam; J.
Lutetjn, Groede; W. v. Daalen, W. J. A. Matla,
J. Meijer, Haarlem; J. Fortgens, Helder; K.
Koster, Hoogcarspel; J. H. Makking, Utrecht;
J. Rem, K. Blagter, Zaandam.
UIT DE PAMWERELD.
Even als vorige jaren, stelt de redactie van
Le Jeu de Dames", te Parijs, weder 50 fr.
beschikbaar voor de problemisten. En wel,
voor het fraaiste probleem en eindspel dat
in 1908 wordt aangeboden, ieder 20 fr., eii
voor dat. hetwelk daarop volgt, ieder 5 fr.
Ook voor de oplossers, die gedurende dit
jaar de meeste problemen uit dat tijdschrift
hebben opgélof-t worden premies uitgeloofd,
bestaande uit 6 en 3 maanden abonnement
op de re^ue, benevens diploma's.
Zaterdagavond, 25 Jan. 11. gat' de heer W.
van Daalen van Haailem, een simultaan
seance in het Hotel de Witte Engel" te Hoorn.
Van de tegenspelers, 10 in getal, verloor
de beer v. D. twee jartijen; rie oieriüeacht
partijen werden alle door hem gewounfn.
De seance weid besloten met een kort
woor-1 tot opwekking om te Hoorn een.
darrclub pp te rchten.
Het is aaarlijk betreurenswaardig, Ve zien,
hoe nog herhaaldelijk getracht wordt proble
men, door anderen Verf*aidigd, als eigen
wei k aan te bieden, teneinde op die manier
lauweren te kunnen oogsten. In hè' maand
blaadje het Damspel" van Januari 1.1. zien
wij, voor de zjoveels'e maal, weder opnieuw
een problten verscbijnen ouder No. 27'J,
l et wel k rechtstreeks af korrn'ig is van [Ier gier,
Fiankiijk, en gegapt uit ITllus'ralion, l'J07,
waer het is opgenomen ouder NTo i2i2.
Dat de lelactie van dat maandblsadje niet
a'tijd in staat is zulks te cout: óleeren, weten
wij zeer goed, maar, waar zij gekegeld blijft
2ivlja«ï, a's Kïdwt. );«ar hierop «ijzcü, get ft
zij duidelijk te kennen, znlks te wil en toe
laten en zelfs in de band te «eiken ais haar
belang dit medebreng1;.
Welnu, laten wij dan, als ware 'una'eurs,
toonen de ge'i;k plagiaat steeds te verfoeit n,
en dojr zuiks sieregeld on Ier het ot-% van
de dammers te brengen, trachten i aar en
01 k de problemi-ten tot béter inzichten san
ons eere spel te dwingen.
UITSLAG- PROB1 KMES-WEDSTRUO.
De, uitslag van deu d' < r ons uitBe?clveven
problemtn wecittrijd, «a-r het g ng cm den
meester- titel, bene ens do ve.'guni zilverec-,
zlveren- cf brcnzen medaille, had het vol
gend resultaat:
.V t), , van C. II. B-oekkamj>, A Van? met L.'
oplossers. Peze auteur iiad zich i c 'er e voren
Viuiten rnededinziri J gerte'd, z,oudat Ie
broiixen medaille nieD behoeflo uitgereikt te
worden; No. 2, van W. van Daalen. HnHilem,
iwt'C «pios^icgfa met 14 «>}>lu»?t;r'', V<>. 3,v»ji
L. J. Content, A'dau1, drie oplos-iiiïen met
l 'J oplosser-; Xo. 4, van W J. A. Matla,
Haarieni, tvve« oj}loSMn-.»en niet 22<if.!<jss< !»: Xc. .x
vsn J- Luteijn, Gronie. foutief [i e nise); No. i>,
van J. Cau;ertn, Adam, twee <)( l<i.--<irgei:
met '21 oplos er>; N'o. 7, v^n (i. Bakker \Vz.,
Hee:u«tede, Ui oj los.'ws'; No. S, van K.C1, de
J»ns;<% AViam, 2o.>!oss-iBgen ujeï!S «pio^riefg.
Ween der 7 L roblf mister, hè- ft du<
sauspraak gemaakt op ec n der a» dailli s, .erw ijl
No. l en 7 slechts correct waren.
Wij ver*ijie» geiij tijdig nos» een» naar d-':
interessante wedstrijd, uitgescine-.en in onze
rubriek van L'U lanuiri j. I., waarbij een fraaie
zilveren melaille niet in'cri|itie vordt
uitj geloofd en ook beslist aan teu dei
08 Jaargang. 2 Februari 161 S.
Red.: C. H. BEOBKKAMP, Damrak 59, Amst
Verzoeke alle mededeolingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Wij ontvingen van pr. No. lui', nog de
volgende bij-oplossin - :
W. 21)-2i!, /, !0:2^ «eiw; verder w 2(121,
50-44, 3:3-29, :!7 : 4S, 44 40. ',',\i 33. 43 : .ïenz :
Partij No 70, gespeeld in de dauiveres ii'ging
,, Am--terdam", tuwchen de heeren l?. K-p,
met wit eii A. Hakker, met, zwarf.
l Oi'EN*IS(T VAX E-MBDEN".
Wit Zwart Wit. Zsart.
].;!8i28 i,s-_';; ;SL'. :;i L' c, loir,
2. 01) 3:5 12 is 33. 2(1 21 17:LV>
3.443'.) L.024 31.28.17 3 S!
4. 31 17 1420? 1) 3,"). 4741 812
,~> 27 22! 18 27 3ti 17:8 132
0. 32:12 2332 37. 41 tl l.»l:
7. 37:28! 7 18 3.S. 3328 2 s
> 41 37! 10 14 3!» 3!) 33 1822
'.1.4741 2)2025 4028:17 23l'.i
10. .)044 :!j 27! 41. 31:23 ]'.) 48
11.373-! 1410 42.3010 I.x4
12. 413,7 712 43.4034 4S.3')
13. 4(141 l 7 44. 35 15 1(121!
14 3i:;o 4)25-34 45 32:8 21:12
15. 3'.i 30 20 25! 4G. 28 23? 8) 12 17;
1(1.403-1 5 18L.-3! 47 3S 33 1721
17. 444d 15i:o 48. 3321) 21 L7
1,\ 4'.) 4-1 5 10 -l'.i 2024 27 :;?_'
l!» 44 3',i 10 14 tij 50. 23 18 1322
20 : T,:-!! 12 IS 51. 24 10 32 3S
21. 41 ;?(! 7 12 52. 1<) 14 3843
22. 31 27 1217 53 M K) 8 13
23. 37 31 1721 54. 105 43 J i
21 31 20 1] 17 55 54d 22 27
2."). 4237 1722 5:;. 411 LS 13 IS
2(1. 2(1 17?? 7) 22:42 57. 2> 4ll 4'-' 35 >n
27. 3^47 4 10 58. 405 25 30
2<. -l-'! :-8 1> 22 50. 5 14 354'.'
2'.i. 1711 (1:17 Ou. 4540 4:':; ,
30 48 -I;! s 12 01. 1-1 25 18 2'i
31.3(131 1218 opgegeven.
S'anl na d -n 2ïen zet van /.war:
Z. "4. (i. .- U. 13/14 !0. IS V5
W. 2t' 28, Ijd, 152 4 ', 43, -15, 4S.
1) 7 12 was liet juiste antwoord, waardoor
ZA-art een oest spel ontwikke'de. Z o . erd 'r
hierover de l'iimspeler". opening v. p.mbden.
2) Wij prtferetren 4041. wil de schijf 47
zich beter naar het centrum kan richten.
3) ."-041 brengt zelden een goed *| el voort
en 40 44 is een te goede vrije zet om uu leeils
te jjtjhruïkm. Be' er w v, het centrum > e
<ersterken nut 37 32 enz.
4) Een ennoodisre verzwakking van dm
korten vliugel. 3i:H en 4 30 is
daarte>:ttiOi'er een uitmuntende voor zetting.
5) Iets beter dtn 4130, doch be.de zetten
kunnen het fout t tn e van de Toorgaai.de
afitii ing niet go' d maker.
(i) Als men nu aandachtig den stand be
schouwt, ziet men het verkeerde van de
af' ui ing bij den I4en zet van wit duid, lijk
uitkomen. Wit heeft welhaast gt b ek <<:m
vrije zetten.
7) Hech'. 28:17 en 335,8 was de juiste
voort: et tin-,-, waardoor weder een tamelijk
goede stel ing werd verkregen.
8) In elk geval moest Litr 38 32 volgtn,
waama met 3227 eir/. wel.itht no^ kans op.
remise weid verkregen.
Ui Dirtct de se; ijf 2-5 opbrengen, is
verkie;e ijker