Historisch Archief 1877-1940
No. 1600
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
elkander. l)e polemici van Pro en Con
tra" echter duelleeren met elkaar zonder
elkaar te zien. De opstellen, die de heer
Pro en de heer Contra schrijven, gaan
tegelijkertijd naar den drukker. Aan de
meening van den een heeft de ander geen
houvast, zij vechten in den donker. Een
zonderlinge vertooning, waaraan de humor
niet vreemd is. Maar voor den toeschou
wer, op den duur, toch geen vermakelijke
vertooning, eerder een ... vervelende
vertooning!
O! het hoeft niet altijd vervelend te
zijn. Het is niet altijd vervelend geweest.
Als mannen van beproefde en, vooral,
van evenwichtige, van dicpijaaiide weten
schap pro en contra hun meening naast
elkaar zetten over hetzelfde onderwerp,
aullen zij, de argumenten kennende van
hun wederpartij, deze een voor een be
strijden ; zij zullen hun eigen argumenten
daartegenover stellen; en van hun voor
en tegen zullen zij, ieder voor zich, een
harmonisch-gevormd, een goed geheel
maken. Men zal te doen hebben met de
bezonken meeningen van twee persoon
lijkheden.
Maar wat mogelijk is, als diepgaande
?wetenschap voorzit, is onmogelijk
onmogelijk" in dubbelen zin zoodra
de twee strijders opgewonden menschen
$ijn, die 'tin de breedte en niet in de
diepte gokken het meest voorkomende
geval. En dan komen er kakophonieën
als nu over de Vrijmetselarij!
Wie houdt van onvruchtbare polemiek
misschien voor fijnproevers een lek
kernij schaffe zich deze brochure aan.
Dr. W. Zuidema, beroemd als man van
veelzijdige kennis en als mangeur de curés,
is er de advokaat van de Francs-Maeons.
De hoofdredacteur van de Limburger
Koerier is er de... gezaghebbende offi
cier van juntitie.
Dr. Zuidema, die een heeleboel kwaads
gelooft yau de Roomsche Kerk, denkt;
Wat hebben die Roomschen geen kwaad
gezegd van de Loges! En uit allerlei
boeken, waar ge nooit van gehoord hebt,
met argumentaties, die u absoluut
onnoodig leken, met noten onder en in de
pagina's, onder een vloed van détail?,
ontwikkelt hij een betoog vol anti-Jezu
tische pro-Franc-Maconnigheid ... ach,
zonder zonnigheid! Welk een trieste eii
griezelige boel!
Met een oprecht gemeende hartstocht
spreekt de heer Z. over ... brandstapels.
En de vlammen daarvan zijn toch al zoo
lang dood, de asch al zoolang koud!
Mogen wij het zeggen? wij gelooven,
dat deze meikwaardige schrijver een
persoonlijke veete heeft tegen verschil
lende sinds eeuwen gestorven pauzen en
Jezuïeten, ongeteld wijlen Philips II. Hij
spreekt over inkwisitie en geheimzinnige
teekens....
Bij dat alles wordt het ons benauwd
om het hart. Wij leefden tot heden in
gerustheid, zonder ooit teekens te hebben
zien wisselen tusschen tafelgasten, die
wij voor 't eerst mochten bij elkaar
brengen, zonder ooit kwaaddenkendte
hebben toegezien, of een priester, die
ons een inlichting vroeg om er zijn
topographische kennis, of een lucifer om
er zijn sigaar aan op te steken, niet
een vermomde Jezuïet" was, belust
op ... ja belust op welk zwart bedrijf'?
Moet dat veranderen? Wanneer men
kennis maakt met het spiritisme ver
andert de wereld óók: Een piano is geen
piano meer, maar wordt een voorwerp,
dat ieder o ogenblik langs het plafond
kan gaan zweven; een theeblad is geen
theeblad meer, maar wordt een ding, dat
straks op het tafelblad aan het klapperen
slaat. Zulke pro-en-contn-debatten, over
teekens" en geheime doeleinden" en
Jezuïeten", vormen een sociaal-spiri
tisme, even onpleizierig en onvruchtbaar
als het andere.
Maar: toua les gouts sont dans la
nature!
Ziehier een bladzij uit Dr. Zuidema's
Pro":
Maar indien dan de vrijmetselarij troon
noch altaar bedreigt, waartoe dan haar ge
heimzinnigheid? In tijden en lauden van
vervolging nu ja; maar waartoe in 't
Nederland van 1907?"
Juist in 't Nederland van 1907, in 't
Nederland van mï1853, in 't Nederland van
Victor de Stuers en vfc.n de Hanze, wordt
de vrijmetselaar nog wel degelijk vervolgd
en, als men kan, op den rookloozen brand
stapel gebracht door hem zijn ambt, en zoo
bjj neringdoende is zyne begunstigers, te ont
nemen ; zijn werklieden tot staking op te
hitsen, enz. 1). Menigeen heeft dus alle
redenen om geheim te houden, dat hij
vrijmetselaar is; en bygesolg hebben de Loges
alle redenen om niemand in hare vergade
ringen toe te laten, die zich ni«t als broeder
kan doen kennen; opdat er geen verklikker
insluipe. En voor 't overige is de wijze, waarop
?men zich aU zoodanig doet kennen, het eenige
gtheim der vrijmetselarij.
En dit geheim moet bewaard blijven, ook
waar zy niets te vreezen heeft. Want ie de
broeder is verplicht den broeder naar zijn
beste vermogen te helpen; wat zou hiervan
worden als iedereen zich voor broeder kon
uitgeven?"
Wel l hier moeten wij toch even af
breken ! Wat hiervan zou worden ?
Maar, goede heer, dat alle menschen
broeders werden Is dat niets ? Wij
zouden het hél aardig vinden! Zoomaar
1) Ik weet wel, dat ik, door dit te zeggen,
allicht sommigen van toetreding afschrik;
maar het is een der eerste plichten van den
vrijmetselaar, niemand over te halen niet
alleen, maar ook niemand onkundig te laten
va» iets, dat voor hem, r«den zou kunnen
zjjn om niet toe te treden. Dr. Z.
broeders on van den heer Pro n van
den heer Contra te worden!
Dr. Z. gaat voort:
Een bewijs van lidmaatschap kan ver
loren gaan; kan gestolen en dan misbruikt
worden; een geheim herkenningBteeken is
dus onmisbaar.
2e. Hat gemeenschappelijk bezit van een
geheim kweekt vertrouwelijkheid; en deze
is voor het doel der vrijmeïselary onmis
baar. Want:
Toegegeven dat de vrijmetselarij gaen
kwaad doet, wat goed doet zij? Wat is baar
doel?"
Broeder SCHOUTEN antwoordde :
'riet is 't g^iuk van heel het menschelijk
geslacht."
Do hedemlaazsciio menach ia met zulk een
kort antwoord niet meer tevreden."
]S'u, dan zeggen wij bij deze plechtig,
dat de hedondaagsohe mensen" met
geen klein beetje tevreden is!
Zou entre nous ? de Vrijmetselarij
erg blij zijn niet het pleidooi van Dr.
Zuidema ?
Ons heeft zijn Pro" niet overtuigd!
Laat ons zien of men kan nooit
weten de Contrabas ons Promagon
weet te maken.
Want ook onze confrère van de Limburger
Koerier vat zijn taak serieus" op.
Dr. Zuidema heeft vlijtig er naar getracht
te bewijzen, dat de inhoud van de Vrij
metselarij uitnemend is. Bestrijdt de
katholieke polemist dit ? Allerminst.
Hij vindt bij de Loges tal van
raadgevingen en voorschriften,waaronder
eeji Augustinus, een Confucius en een Moham
med esrbiedig huur.e ondertoekeniug hadden
kunnen zetten.
Waarom dan stuit de Vrijmetselarij, als
7,e dergelijke schooi-e grondbeginselen
voorvpzet, op zulk een uitgebreide tegenkanting,
niet alleen van kerkelijke maar ook van
onkerkelijke zijde?
Het is reeda gezegd: omdat hare daden
niet met hare woorden strooken,
Deze beschuldiging is ernstig."
Ernstig? Hoe nu?
Het f'augche doel vaii dit opstel ia geen
ander dan het bewijs ervan te leveren."
Welk een drukte! Zal dat nu alles
zijn wat we te lezen krijgen ?
Maar, zeer geachte confrère, vindt gij
ooit en ergens, bij kerkelijk of onker
kelijk lichaam, harmonie tusschen woor
den en daden ? Doet uw Kerk,«Z.s lichaam,
in werkelijkheid, naar haar leer?
Maar dat gelooft ge zelf niet. Hoe
zouden immers zooveel onrecht, zooveel
phariseesch bemantelde gruw. Itoestanden
kunnen blijven bestaan, indien zij er wel
naar deed !
Maak ons nu niet ernstig-gestemd
na al de oubolligheden van de brochure!
Of hebt ge 't soms zóó niet bedoeld ?
Was uw meening deze, dat de Vrijmet
selarij een instelling is, die bewust
huichelt? die met roordncht anders doet
dan ze zegt?
Ja, dan is on/e ernstige stemming
ook weer ft! er vandoor. Zoodra iemand
een ever de heele wereld verspreide
instelling, waartoe talrijke eerbiedwaar
dige menschen hooren, hetzij Kerk, hetzij
Vrijmetselarij, hetzij wat-ook, voor een
instituut rem bi'irust bi'drorj uitmaakt,
komt de goede vroolijkhsid weer in ons
binnen, do vroolijkheid, die ons bevangt
bij het doorbladeren onzer schoolboekjes
over vnderlandsche geschiedenis:....
slechte Spanjaarden! brave Grenzen!
Ware de wereld niet overpoederd met
naïveteit, als oen boterham met gestampte
muisjes, wij boten er niet alle dagen met
zoo'n smaak in, als we nu doen!
De menschheid is dank verschuldigd
aan alle Gretchens, vrouwelijke en manne
lijke, goea- en kwaaddenkende.
Geaieentebelangen.
Het rapport der Staats commissie.
In v.iiju tweede artikel, d.d. 20 Januari
berekende ik, dat (ifk/iop dor grondbelasting
van het lïijk, in 1902 en invoering van oen
eigen grondbelasting op de werkelijke
waarde van Vi pCt., tegen verzaking van
de straatbi'lastiuj; ons in de jaren 1902?1900
had kunnen helpen aan een meerdere op
brengst vau ? 1.220.000, waarbij nog een
gelijke belasting op het ongebouwd, plus
een belasting op de waardevermeerdering,
in die 5 jaar een 5 ton had kannen opbrengen.
Vervolgens heb ik laten zien dat bij afkoop
van het personeel, voor zoover den grond
slag huurwaarde betrof', do gemeente bij
het heften van nog eens 'A pCt. over de
werkelijke waarde in 1904, G ton zou hebben
overgehouden, welke 6 ton dan evenwel
grootendeels benoodigd zouden zyn, om den
middenstand te ontlasten.
Intusichen is die afkoop in 1902 niet ge
beurd. Afkoop op het oogenblik zou/1.500.000
vorderen voor de grondbelasting en waar
schijnlijk / 1.200.000 voor het personeel;
terwijl bij de bestaande crisis, die zeer
sterk op het bouwbedrijf en den
huizenkooplust drukt, de reëele waarde zeker niet
zoo hoog zou wezen al 3 ik haar voor 1906
aannam.
Dit laatste echter geldt voor allerlei grond
slagen van belasting, en men inag de kwade
tijden niet al te zeer als maatstaf aannemen.
In ieder geval zou dan echter al groote winst
liggen in een billijker lastverdeeling!
Vervolgens hebben wij de bedrijfs- en
inkomstenbelastingen in hun nieuw voor
gestelden vorm bekeken, en bevonden dat
er, op den grondslag der llijksgegevens en
met een matige heffing op de winsten der
Naaml. Vennootschappen, een uitkomst voor
onze inkomstenbelasting te vinden zou zijn,
die, bij gelijke opbrengst, veel minder druk
ken zou dan de bestaande. Terwijl eindelijk
het Kijk, door de verpleging der armlastige
krankzinnigen over te nemen, onze stad
alvast een last van niet-geringe, en steeds
aangroeiende dracht van de schouders zou
nemen.
.
Uit dit alles volgt dus, dat wanneer ik
mij de voorstellen der commissie tot ver
ruiming van het belastinggebied der ge
meenten aldus geamendeerd voorstel, dat
alle heffingen, welke rijk n gemeente samen
op vaste goederen heffen, door de gemeente,
bij afkoop voor zich kunnen gehouden
worden, de gemeente haar inkomstenbe
lasting zou kunnen baseeren op
'srijksgegevens, met uitstrekking ook tot de
Saamlooze Vennootschappen, en eindelijk het rijk
de verpleging der armlastige krankzinnigen
op zich zou nemen, voor Amsterdam althans
een jastverlichtiug. gepaard aan veel billijker
heffing zou kuuucn volgen, die ik niet zou
willen versmaden.
Beteekent dit nu evenwel, dat ik door
deze voorstellen der commissie terugkom
op mijn vroegere denkbeelden : dat bij hst
heffen vau inkomstenbelasting het rijk steeds
meer moet vragen dan da gemeenten, en
dan aan deze uiikeeren wat die voor zich
zelf te weinig heffen ? Een regeling, die fei
telijk neerkomt op het andere steeds in
deze kwestie voorgelegde adagium, dat het
rijk zekere uitgaven van de gemeenten
moet overnemen ?
Volstrekt niet.
Wat meer is, de verdere studio der ver
houdingen, waartoe de verschijning vaa
het Eapport der Staatscommissie vanzelf
den stoot gaf, heeft mij integendeel nog
een nieuw licht over die vragen doen op
gaan. Heeft mij vooral bewezen, dat Am
sterdam den eisch dat het rijk en niet de
gemeente de kosten van Armenzorg en lager
onderwijs dragen zou, gerustelijk stellen
mag, <nndat het volstrekt onjuist /s-, du/ Of
buiten-ijemec'iitKii dun onze hoofdstad zvuden
fiiib.-dilif.eren. Amsterdam betaalt ook daa
hetzelfde aan Kijk en Gemeente samen.
Ziehier allereerst het bewijs, dat 't uiers
bizonders zou wezen, als het Rijk die kosten
droeg. In 1880 betaalde bet zelfs nog meer.
Toen toch beliepen oiize
nelfouitgaven voor L. O ?478.502
Idem voor Armenzorg. . . . 509.845
Totaal /"9S8.847
n n de Kijksaitkecring aan Amsterdam
/'l.128,000.
in 1904 nu waven deze cijfers:
Jfetto-'uitgavcn L. O. .' . . ./'2.418.739
Idem Armenzorg , 1.723.545
Totaal / 4.139.28-1
Do Kij'csuitkoering ? ;'.5il.923.
In 1880 hielden wc dus /HU.ÜIKJ uit
's Hijks uitkeering orer.
In' 1904 pasten'we /'I.(il7.000 bi[.
Maar lot nu op de belastingheffingen in
dat jaar :
Amsterdam betaalde toen aan het U ijk,
in den vorm van grondbelasting, per^iiieol,
vermogens en bodrijfsbelastuig l 0,175.001).
Amsterdams burgerij betaalde aan de
gemeente in den vorm van opcenten op
grondbelasting on pprsoneel, aan straatgdld
en inkomstenbelasting ?7.771.000!.
Dat is aan de gemeen to du s juist? l.iiOU.OOU
meer! dan aan hot .Kijk. Had nu dit laatste
dit bedrag voor armenzorg en L. O. aan de
gemeente terugbetaald, <;ar: zon dit kunnen
gebeurd zij:1, door eenvout'ige oimvisfeii.'ig
van rollen : liet Kijk had ? l .(ijO.(KK) mee-r
aan inkomstenbelastingen geheven ; do ge
meente precies zooveel minder. Do Sijmen,
die be-aald had, waren altijd de
Aruntordamsche belastingbetalers gebleken; geen
andere Nederlanders.
D:it hjkt m e lot nu toe geheel ovo-r liet
hoofd gezien!
Volgt nu daaruit dat er in deze regeling
geen voordeel zitten zon, ook voor Am
sterdam?
Integendeel! Ken heel groot.
Immers het rijk zou zijn hellh;;; doen
over geheel het land, onverschillig waar
men zi<;h vestigen ging. Aan de /ni/,'i//ia!c
uitgaven voor onderwijs e u anneiizorg moest
dan ieder in het land gevestigde moe betalen.
7oo zon lies forens-worden om
belasti"gbesp.iring jrojfeudeels iijii ratio v?rlif:;:9ii.
Ki ra de algemeene hervorming der zake
lijke belastingen van wege (ie gemeenten
wat die beter zulleu kuni.e i doen dan liet
rijk, en dia ook zoo nauw samenhangt met
hun eigenlijk benaoeien zou do
staiUburgerij iu haar geheel zeer ontijst zijn,
dank zij evenrediger en billijker lastver
deeling.
Alleen zouden de gemeenten waarborgen
moeten vragen, dat do mogelijkheid wen!
weggei'ornen om bij andere politieke con
stellatie iu het rijk het uu door hc:i aan
ijot'd onderwijs on ijfmlc arinniiüortr bestede
geld niet door do rijksmacLtoa tot andere
doeleinden werd aangewend.
Dat is voor mij in dozo geheelo beweging
tot last-verschuiving hot groote gevaar.
Want zoo goed als men in Dun Haag
rijksambtenaren in onze hoofdstad bezoldigt
zonder te letten op het duurder lovon aldaar
zoo goed zou men er toj kunnen konten
onze onderwijzers op dorpsminimuni te
gaan stellen. Kn dan kouden we toch aan
het bijpassen gaan!
Vooral nu de wind weer meer van rechts
waait!
En zoo kom ik ten slotte vanzelf bij
Mr. Heemskerk en zijn voorstellen te land.
En begin met er op te wijzen hoe in den
staat, bij zijn ontwerp gevoegd, Amsterdam
over 1904 een bedrag van /'l.770.000 aan
l mér subsidie zou zijn toegewezen, wat
het zooeven genoemd bedrag van/'l.600.000
aardig dichtbij staat (en alleen overtreft,
doordat reeds /' 266.000 voor
krankzinnigenverpleging is meegeteld), hoewel het langs
geheel anderen weg gevonden is. Vooral
een oneindig meer samengestelde. Zóó
samengesteld zelfs, dat ik er me niet aan
waag de formule, met breuken en verhou
dingen, aftellingen en optellingen hier te
gaan analyseeren, uit vrees van den lezer
te beduizelen.
Twee opmerkingen intusschen kan ik niet
weerhouden:
Na te zijn uitgegaan van de belasting
heffing p. h. der bevolking in een gemeente
in eenig jaar, en bepaald te hebben dat de
Kijksuitkeering verhoudingsgewijs met den
aldus blijkenden belastingdruk in een vol
gend jaar zal moeten stijgen of dalen, mer
ken de heeren Heemskerk en Pollema op,
dat een correctie van de aldus te verkrijgen
uitkomst noodig is. Immers in gemeenten
met vele groote inkomens zal een bepaald
heffingspercentage natuurlijk veel meer op
brengen dan in een armer gemeente, en dan
zou de druk in de eerste gemeente hooger
schijnen, doch inderdaad lichter zijn. Er
moet dus een correctief gezocht worden in
het rekening houden met de belastbare
inkomens ? Neen, zeggen de heeren, met
de belastbare huurwaarde der porceelen in
de gemeente.
Dit lijkt me geen gelukkige groep.
Het is toch een feit dat, naar mate de
vermogens stijgen, de verhouding tusschen
de woningkosten en 't inkomen daalt, en
ook al trekt men van het totaal eener ge
meente do vrijstellingen volgens artikel 13 11
dor wet op de personeele belasting af, dan
nog blijft Je maatstaf zeer onvoldoende.
N,eern daarbij in aanmerking dat in veel
gemeeiiton en juist in de weinig voor
uitgaande er gemeenlijk weinig wordt
aangebouwd, eu daardoor de huurprijzen
stijgen, <!aa blijkt wel dat, al moge aan
neming der belastbare huurwaarde, als
maats!ui, wijl die van rijkswege wordt vast
gesteld, begrijpelijk ziju, ze toch weer tot
onjuiste verhoudingen zal moetea leiden.
eii tweede en grocter bezwaar is, dat
de hoeren de gemeenten slechts alleruiterst
langzaam tegemoet willen komen. Alle
jaareen lepel! Otn ze niet te verwennen!
't D jet donken aan Olivier Twist.
* :.':
liet nieuwe ministerie zal nu in elk geval
de kwestie onder de oogen te zien hebben.
Het zal de algemeene verruiming voor
liet belasthiggybied der gemeenten hebben
in to voorn;;, en voorts het rijk moeten
doeu optreden in de rol van den
Londensohen gras'.fschapsraad tegenover de besturen
van de Lomieusche gemeenten: die van
aei/iiilinator of raten.
Want d<*t is en blijft der langen Rede
kurzer S/nu.
Verruiming van het eigen belastinggebied
der gemeenten kau enkele, o a. Amsterdam,
helpen aan een betere en voordeeliger
regeling en sr.o aldus ia staat stellen eigen
behoeften eindelijk weur eens béter te
bevredigen.
Mia." 23 kan njoit de gemeenten helpen
aan 't geen imn < nge grenzen heu belet:
het gold halo*.'. >yaar hot te vinden is voor
do t;roüt9 volksbelangen feu behoeve der
wo i n i g (3 raa gk rach tijen.
Dtaivoor m-), t bet Rijk als s:old-inner
optreden, rn da kosten aan de gemeenten,
die deze bel.;r:uen best behartigen,
terugbefulon, gtheel of althans voor drie-vierden.
L. SIMONS.
_NrASi MUIIT. Onze Hoofd-Controleur dor
(iemeentebeisistirigrn wijst mij er op, dat
de slotsom, in IUH-I vorig artikel getrokken
uit een vfergolijkinr tusjchen de statistische
opgaven voor do i-ren 1898 en 19')Üniet
juist waj, t!ii:vr i:: het laatste jaar eene
nieuwn \fr;>r4«ü\- 4 op onze Inkomsten
belasting in v.: j-kiM-r g'-creden was, met
een belangrij1-;' lw;o;- iio'ii'i.TS-percentage voor
de eerste k!".:i?i, n, terwijl sints dien teTfins
de koning vo>'r do kinderen niet meer vaa
het be ha:.' tit-r bebisti"»', maar direct van
het belastbaar > 'komoüvvorJt afgetrokken.
Van hè; on-.-rH ?,?.-:s do daling in de op
brengst der i;!-..-,; '.'i.üsen bij tooiieine; d
aantal ra;:»!;;: ei.', vvi het (weedüie si;hij
ibare du!, i-g in l, t 'joi.'t-stbjiar inkoujpn.
waarop ik vv.°c -, hè' ' ->voi;:. Ir; i!o opmer
kingen, dit- au- ?'-; ? .'. .-.k1!: j lar uitgegeven
tabellen VO<>IY. Ujiia;;, i op «leze nieuwe ver
ordening r; >t ????'??.?>??-?:'.?.'?, tn ik heb er niet
aan i«»i,).J-,- <!-> <>?>-/,;;;!{ 'isr opgemerkte
j to /oeke>', M-'i> ':???'['' ring van den heer
j UaeiH :i:)--r .'?;.- '??-: ;>?? !; .'-ud' l igen geeft aan,
dat in i'JU.- (i.- Tl'J- -m-. r aanslagen gebeurd
zijn over o-->!i ./,'/?/? .:.-i; h-:-lostbaar inkornsn
\a~! f \.l(',-'.'(.'??) s .: i;;t co.i iti'ndi/i- als ik
i uit ue cijt-j' s [.. 4 ? i'-j-eluid
O e in Ophitsiüg'.
De Y:)<I,';I<"-:, .a-.diulaifedc oüs, dat
wij. werkvn'i :? n.lün-^\ -.10!, do
Katholict-:n tC5«?ii K-t bib.s--'ii'")ppolij!: gezag
«prutsen. .?J !;:!? W;.!KO bekende persoon
lijkheid (ïo.'t o1!-;- O.-L ve;'vv-'jt? Men weet
toch van ?/'??? \'oi»'/i')a!e alloen, dat zij
iet onder de rc-duct-le staat van den
secretaris der Jvatl;. Suc. Aetie.
Dit verwijt, op dif-n toou gericht, be
wijst reeds, dat er iets ongezonds is ia
de verhoudingen der Kath. Pers.
In plaats van onze kalme beweringen
aan te voeren en die zoo mogelijk te
weerleggen, begint men dadelijk met on»
verdacht te maken.
Wij hebben beweerd, en voor het tegen
deel is er nog geen schijn van bewijs bij
gebracht, dat de vakvereenigingen, krach
tens de natuur der dingen en volgen*
de beginselen van het kerkelijk recht,
niet vallen onder de jurisdictie der bis
schoppen ; dat verder de leeken krach
tens diezelfde beginselen eene groote
vrijheid van handelen en schrijven be
zitten in alle punten, die niet recht
streeks zaken van geloof eu zeden be
treffen.
Men weerlegge onze beweringen, wan
neer men bewijzen kan aanhalen voor
het tegendeel. Maar is dit niet het geval,
dan noeme reen het verdedigen van waar
heid, vrijheid en recht geen ophitsing.
Wij hebban beweerd, en 't moet aan
De Voorhoede bekend zijn, dat deze
meening door tal van mannen van aanzien.
onder ons wordt gedeeld, dat namelijk
de vakorganisatie niet onder de
rechtstreeksche leiding, gezag, rechtsmacht
of toezicht der bisschoppen valt en dat
deze dus ten onrechte b.v: den eisch
van indeeling volgens de bisdommea
stelden. De vakorganisaties als strevend*
met tijdelijke middelen naar een tijdelijk
doel vallen niet onder de rechtsmacht
van de Kerk, maar onder de rechtsmacht
van den Staat. Zij behooren dus natio
naal te zijn.
Waar nu het Doorluchtig Episcopaat
yan Nederland ten minste gedeeltelijk
die rechtsmacht wel opvordert, maakt
het aanspaaak op iets, waar hot geec
recht op heeft. Dat hier te goeder trouw
en zonder nevenbedoelingen werd
misgetast, staat buiten verdenking, maar dit
te constateereo is toch geen ophitsen.
Dit ons standpunt vrerd nogmaals be
vestigd door hetgeen Z. H. de Paus nog
onlangs schreef aan den Italiaanschsn
Kath. Soc. Bond.
Wel wordt daar nog eens gezegd dat
de algemeene inrichting (va,n den Katk.
Soc. Bond) onder de hoede der bis
schoppen moet worden gesteld1'; iets wat
wij evenmin als (ie wevers van
Uuitaaontkennen.
Taak dor algemeene vereeuigms: w te
zorgen, d;tt zij, die aan do
v«kveroenigingen deelnemen, behoorlijk /.ijri voor
bereid." Bij die voorbereiding uar- de
medewerking der geestelijkheid veel
vrucht opleveren".
.Maar dit is j«i:4 het ftinr.'lpuüt door
de Twentsche wevers ins^uoiiea. Ea
omdat zij dit standpunt ir.n'-uïvon, \verdes
zij buiten do algemeane organisütio ge
sloten!
Want met den Pau.; aan to nemes,
i dat de geestelijkheid niet vrucht bij <?>
j r/iorbu'i-i/inff incc/f !:nn >i'<irke». is heel
' iets anders dan to bnvcren, d.-:t in de
' ii ;gon de ijee^ldijkln i l In".
vakvn^uigüig'.'n /ij
kr-r;lüocs
bard natuur, krachtens do wi-tk1'1. der
Kerk c:i de raadgevingen vr=iïd;:;i i'.ius
rechtstreeks onafhankelijk van hei kerke
lijk gezag, dasrom is de lioudinïvan ons
Doorluchtig i-pisoopaat ir-beoiiijK-rik,
Darirtogeuover «rebeurden t-r dingen
nio !>og; onbegrijpelijker >:ijn. Ir> de
btkencle lluurlemsciie kwestie, waarbij leder.
van do hoogere geestelijkheid b--t rokken
waren, kon hot bestuur der li.-K.
jouriiiilistenvereenigi -g uiers uitrichten, het
bestuur van don neutralen
jourmlit>tenkring kon evenwel spoedig eene
bavredigendo oploK;;in:; verkrijgen.
Elders zag zioh eene R.-'K.
oadere s.
KA JARENLANGE PROEFNEMINGEN
MET VERSCHILLENDE FABRIKATEN,
HEEFT HET LEGERBESTU TR THANS
UITSLUITEND
FONÖERS
RIJWIELEN
BESTELD, DAAR DEZE ALLEEN AAK
DE ZWARE EISCHEN, DIE IN DEN
DIENST AAN DE RIJWIELEN WORDEN
GESTELD, HEBBEN VOLDAAN.
Piano-, Orgel- en Muziekliandei
Meyroos <t? Halslioven,
ARNHEM, KONINGSPLEIN.
VLEUGELS en PIANO'S
i in Koop en in Huur,
i REPAREEREN STEMMEN RUILEN,
BOUWT , NUNSPEET
VELUWE.
Inlicht, b/d. Vereeniging Kantoren
voor Vaste Goederen in Nederland te
Nunspeet.