Historisch Archief 1877-1940
f'
?
8
D E All S T 'L R D A M M K U W K K K B L A V O R NEDERLAND.
No. 1601
De eerste Danjuro trad voor het eerst op
in 1673.
Danjnro de zevende speelt als zijne
tooneelvporvaders het liefst historiestukken, drama's
die een voorbeeld aja van alles overtreffende
aanhankelijkheid, zooals een trouw dienaar
pleegt te gevoelen voor sjjn meester; drama's
welke verheerlijken grooten moed en stand
vastigheid, die iemand betoont in den stryd
voor recht en gerechtigheid; drama's die
schilderen het bitter Ijjden ter wille van een
dierbaren vriend, de zelfopofferende
liefde van ouders, groot lijden of zelfs
opoffering van eene vrouw voor haren echt
genoot, of van een moeder voor haar zoon
om hem in staat te stellen zijn plicht jegens
zjjn heer en meester te voldoen. 1)
Het doordringen van Europeesche denk
beelden in Japan heeft gemaakt, dat pogingen
zjju gedaan om het Japansche tooneel te
moderniseeren. Gelukkig geslaagd zijn deze
pogingen niet. Veelal is men weder tot het
onde teruggekeerd.
De vaderlan^gch-lievende Japanner gaat het
liefst naar schouwburgen, waar de oude
ridderstukken worden vertoond en waarbij
alles is als voor eeuwen. Van zulk een theater
het Kabuki- of Volks-theater, in tegenstel
ling met de theaters waar klassieker, de zoo
genaamde No-voorstellingen worden gegeven
eli voor eeuwen; van zulk een theater
vertelt Jonkvrouw A. von Schmidt auf
Altenstadt in haar lezenswaard werk: Van het
land van de Rjjzende Zon". 2)
InTsukuy rondrijdend, langs de kanalen,
waar groote zeilschepen voor anker lagen
en met hun bontgekleurde voorstevens zoo
aardig in het zonlicht flikkeren, zag zij een
gebouw, waar vele langwerpige vaandels aan
lange stokken uithangen en een menigte
klompen voor de deur staan. Dat was het
komediegebouw, waar voor l yen 75 yen den
vreemdeling toegang wordt verleend, met
de waarschuwing de mantels mee te nemen,
want er worit niet gestookt. Langs een
emallen, donkeren trap en door een laag
deurtje komt men in een kleine afgesloten
ruimte, waarin twee stoelen worden gezet.
Het gebouw is ruim en hoog van dak; het
tooneel beslaat de geheele breedte van de
zaal, is niet veel hooger dan het parterre en
afgesloten met een zwaar zijden gordijn.
Gelijkvloers met het tooneel zijn twee
houten gangpaden, rechts en links van het
parterre, welke uitloopen op twee deuren,
met gordijnen bedekt, achter in de zaal. Meu
bels zyn er in 't geheele gebouw niet, de
ruimt? van het parterre is met latten (circa
30 cM. hoog) ia vierkante rakken verdeeld,
matten en slappe kussens liggen op den grond.
Als men er in zit, krijgt men den indruk
alsof men zich in een vierkant e doos bevindt.
Behalve plaats voor 'ier personen, zyn in
elk vak een brasiero, een rooktoestel, een
theeservies, doosjes met lekkernijen en
fl-sscben sake aanwezig. Aan drie zijden tegen
de wanden zijn verhoogde vierkante doozen
(loge») en boven herhaalt zich dit, De
engelenbik bevindt zich boven, vlak over het tooneel
en is net traliewerk afgesc :oten.
Een tooneelknecht met een rrusaehtigen
klepper kondigt met oorverdoo 'end lawaai
het begin der voorstelling en van ieier
volgend bedrijf aan.
Een Japansche tooneelvertooning duurt
van 's morgens 8 uur tot 's avonds 6 uur.
Men gaat er heeo voor den geheelen dag;
men neemt kinderen, dikwijls ook zuigelingen
mee. De kinderen kruipen en spelen.in de
vierkante doozen, slapen gedurende eenige
akten, en stoeien in de pauze op het tooneel.
Men eet er, men rookt er, men drinkt er
thee en geniet, niettegenstaande den
tragischen afloop van de meeste stukken.
Er zijn twee soorten Japansche theaters:
het Kahubi- of Volkstheater, en het theater
waar No-voorstellingen worden gegeven, Het
verschil tusscben het een en ander is als dat
tusschen een klassiek stuk en een kluchtspel
bij ons.
Db Kabuki-spele s staan in geen hoog
aanzien, vroeger behandelde men hen zelfs
met openbare minachting.
Evenals de Japansche vrouw slechts bij
hooge uitzondi-ring tooneelspeeUter wi) zijn,
komt de Japansche vrouw van aanzien zeer
weinig in het theater. Tooneelbezoek behoort
niet tot haar geliefde uitspanning. De Keizerin
van Japan stelt echter veel belang in bet
tooneel. J. H. R.
1) Japan door Japanners, door W. Stead
in het Hollandsen onder toezicht van dr. H.
Kern, vertaald en uitgegeten bij A. Sijthoff
te Leiden.
2) Van het land van de Rijzende Zon door
Jonkvrouwe A. von Schmidt auf Altenstadt,
met 83 illnstratiën, 's-Gravenhage, W. P.
van Stockum en Zoon.
AUGK BELINFANTE. f
Photographie: Vinkenbos en Dewald,
's Gravenhage.
Te midden eener werkzaamheid, waarvan
niets het onmiddellijk einde deed voorzien,
werd plots de levensdraad afgesneden van
een man, wiens verscheiden niet enkel
zijnen vrienden een gevoelig verlies doet
lijden. XJit bet ouder!\jk huis, had Aug.
Belinfante overgenomen den fijnen trek van
beschaving, inheemsch, waar beoefening der
letteren niet is middel tot uiterlijk vertoon,
maar behoefte des harten. In zijn oom, J.
Belinfante, een stille, gesloten natuur, die
enkel zich gaf, waar geestverwantschap te
bevroeden viel, vond hij een wegwijzer, in
wien men niet wist, wat meer te bewonderen,
6f de diepte en den omvang van kennis,
óf de stoïsche ingetogenheid, waarmede hij
dien schat bewaakte. Met zijnen broeder,
Mr. G. Belinfante, uitnemend rechtsgeleerde,
leider van het Weekblad voor het Hecht,
wiens overzichten van de parlementaire
handelingen, in schitterend letterkundige
lijst vervat, sprankelden van vernuft, had
hij gemeen den schalken humor, de niet
luidruchtige, maar geestige opgewektheid,
het bezadigde oordeel, den tact om in den
omgang met menschen en zaken den blik
onbeneveld te houden. Zoo toegerust, betrad
de jongeling de uitgeversloopbaan, die hij,
straks vijftig jaren, tot eer en sieraad
strekken zou.
Men stelt den uitgever kwalijk zich voor,
indien men, in hem, niets ziet dan den
middelaar tusschen schrijver en lezer. De
gevallen, waarin hij eenen schrijver in het
leven roept, door hem, als ware 't, de pen
in de hand te drukken, zijn volstrekt niet
zeldzaam. En nog minder zijn het die,
waarin de lezer, argeloos en onbewust,
paden bewandelt, of zich vermeit in eene
gedachtensfeer, waarvan gene gebaand zijn
en deze gewekt is, meer door den uitgever,
dan door den schrijver. Dat ligt aan den
geest van vrijheid, die de republiek der
letteren doortintelt en die het deel wordt
van ieder, met haar in aanraking. Langs
dien we?, wordt, in menig geval, bat werk
het aanhangsel tot den naam des uitgevers,
op het titelblad vermeld, aan diens be
moediging het leven dankend.
In dezer voege vatte Aug. Belinfante zijne
taak en plaats op. In de voortbrengselen der
wetenschappelijke pers, vooral
oprechtsgeleeri gebied, ten onzent, had zijne zaak
ruimschoots deel. Tevens echter wist zijn
kennersblik menig ontluikend talent te ont
dekken en tot den passenden arbeid aan te
sporen. Van letterkundige vruchten hield hij
zich trouw op de hoogte, en ook daaraan
kent men, gaandeweg, den boom. Zoo werd
hij, uitgever in naam, ganschelijk niet zeld
zaam, intellectueel auteur, en berustte bij
hem, den medeplichtige, het daderschap in
werkelijkheid.
Bij dit alles, verliet hem nooit eene be
scheidenheid, erfdeel en kenmerk der zijnen,
die nimmer zich opdrong, steeds zich aan
zoeken liet. Menige plaats in kerkelijk,
maatschappelijk of philantropisch bestuur
werd door Aug. Belinfante ingenomen.
Steeds echter geschiedde het zonder den
minsten ophef, met algeheele toe wijding aan
de zaak. Bovenal, waren het de belangen
van den Nederlandschen Boekhandel, die
hem ter harte gingen. -Kwamen zij ter
sprake, meen niet, dat de overigens zoo
toegevende man bereid was tot eene inschik
kelijkheid waardoor beginselen konden
worden gedeerd. Was zijne overtuiging eens
gevestigi b.v. nopens Neerlands toetreding
tot de Conventie van Bern, ook tegenover
zijne vrienden, deed bij, met klem van
redenen, haar gelden. In den Uitgevers
bond woog zijn woord, want nooit zou hu
zijn naam of steun hebben geleend aan
hetgeen de waardigheid der pers ontsieren
kon. Dat zij een onzichtbare kroon draagt,
wist hij en haar hermelijn bewaarde hij
voor iederen smet. "Werd hij, door den
Bond, naar het buitenland afgevaardigd,
Neerland's plaats te doen gelden was zijne
allereerste bemoeiing. In den man van
niet groote gestalte, leefde alsdan iets
van den zeventiende-eeuwschen geest:
Al is ons Prinsje nog zoo klein,
Alevel zal hy Stadhouder zjjn.
In het kort: een bekend Bibliopolium
te Amsterdam had tot opschrift: Dum teritur
cos litteratis usui, et litteris prosit bonis:
Wordt schors verbruikt ten behoeve der
geletterden, den deugdelijken letteren mede
kome het te stade.
Die spreuk was Aug. Belinfante uit het
hart gegrepen. Zij is de samenvatting van
zijn leven. ^
A m s t., 26 Febr. '08. J. A. LEVY.
To Jane Lanrie.
There's sometling in her figure andhereye
That moves my fantasy in a proud way;
She bas an up-right hearing, an array
Of greatness the proud actress might envy.
The lofty gesture of the grecian past
Is hers. She's dark and earnest. Ay} how fine
A rare remembrance of those plays difine.
Could in my wond'ring lines it ever laet.
The burden of this life ahe smiling lifts
And lightens it... for otbers, wanting love
And fprce, imploring both as highest giftg.
A modern woman with the attitude
Of the heroic titnes. How far above
This world she rises and its multitude.
STELLWAGEN.
Magazijn
Oud-Holland"
Damrak 75, Amsterdam.
Directie^P. C. PAEBELS.
TELEFOON 7261.
Complete Kameriiirichtliigeii
in Oud-Hollaiidsche en andere
oude stijlen.
Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollandsch snijwerk.
KOPERGIETERY
KOPER5LAGERY
KOPERWERKEh ? flAAR ? MODEL
OF--TEEKEniriG
ELECTRO-GALVANI5CHE
ss= INRICHTING ?
KENNEMMER5TRAAT?N ?
HAARLEM
^^?"^?-^-?~*y?^
/T\ /T\ /T\ /TS /TS
Idyllisch Buiten wonen, l
VERPLAATSBARE BUITENHUIZEN, ya& gewapend
papier maché, GOEDKOOPE WONINGEN als OPTREKJES
voor den Zomer in prijzen van f 1200.?. en *tiooger, j
met 3 kamers en meer.
Speciale offerten voor Tropische verplaatsbare
Bungalows.
Techn. Bur. MOENS & BECK te Bloemendaal. t
J. O.
Plein
Moderne Schilderijen, Aquarellen enz,
COMPLEETE MEUBILEEEIKGEN
tegen vooruit vastgestelden totaalprijs
franco ter plaatse gesteld met garantie
Uitvoer ge geïll. prijscouranten. Vele Mc delkamers.
DE PHOENIX"
Hoofdmagazijnen : 234 Spuistraat,
Filiaal ? 76 Damrrk.
fabriek: 43 Looiersgracht,
A M S T EK D AM.
'T BINNENHUIS
RAADHUISSTRAAT 48-5O
4- 4- 4- ^ZULfeTLVEljEtD^Ifci: 44- 4
* * * TOT HEI A. S. OOK ftOKIN 12O » * «
IMITATIOV IS THE SI \CEREST
FOK U OF FLATTE11Y" 4- 4- 4- 4-
4
,/T BINNENHUIS" de oudste inrich
ting voor moderne kunstnijverheid is
in dien zin de meest gewaardeerde.
Kunsthandel
KRÜGER
T
37" Noordeinde.
's-Gravenhage.
Permanente Tentoonstelling
v: Schilderijen en Aquarellen.
Alp. Kist- en KnüsliiijTerlieifeliaiiJel
SIERKUNST*
Nieuwe Spiegelstr. 32. Stadhouderskade 64.
TENTOONSTELLING
van SCHILDERIJEN van:
i i. nmm en w. m KI
Nieuwe Spiegelstraat 32.
Geopend op werkdagen van 10?4 M uur.
BUDOLP ELION & Co.
KUNSTHANDEL
Wed. G. DORENS & Zn,
Rokin 56, Amsterdam.
Etsen.
ito
PMo's i lm.
FijrainliOuteniïoorï.J.ü.yOEF.
llO'S.
Af d. Amsterdam, Heereng-acht 495.
Tentoonstel l i n <; der werken
WILLEM MARIS.
M. MOHNICKENDAM.
E. VAN DER VEN.
W.O.J.NIEUWENKAMP.
F/XTKKK f'O.SO.
Leden op vertoon van diploma.
D.DEBIÈVREBIESAART
ACHTER 8T. PLET EB 16
-:- -:- Utrecht -s-
-»MAQAZIJH VAH COMPLETE
MBU
BELEEHIHO EN STÜFFEERINO «
VERHUIZINGEN, TRANSPORTEN,
SPECIALE A.FDEEL1NQ ANTIQUI
TEITEN EB KUNSTVOORWERPEN
Heubelfabriek
Nederland".
J. A. HU1Z1NGA.
BINNEN BETIMMERINGEN,
BEHANGERIJ,
MODEL KAMERS.
Groningen.
WESTERSINGEL. TELEF. 118.
FRANCO LEVERING.
D RtVSCHNflBEL
OP KOPER EN ZINfS
GtB°(JW.FELIX MERITIS"
KEIZER5
T6L.2SO7
NAAMLOOZZ VENNOOTSCHAP
ZEISTER FABRIEK
VAN
KOPERWERKEN
2 MINUTEN VAN
STATION DRIEBERGEN
MODERN EN
ANTIEK KOPERWERK
GIETERIJ VOOR
FIJN KOPER EN BRONS