UK AMSTERDAMMER WKKK.U'LA'üVOOR N E D E R L A Nu. 1604 TWÉHEEMSKERKEN. De heer Th. Heemtkerk, minister geworden, wil niet de rjjksuitkeering verhoogen zooals de wethouder Th. Heemtkerk gedurig heeft geëischt_ Minister Th. Heemskerk. Wethouder Th. Heemskerk. lllllinUIIMHIIIIIIIII Is ,,GEVEN" niet meer ZALIGER DAN ONTVANGEN"? iimnmmitiiiiMiMiiimiHiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiimMiiimiiiiiiiiHiiiiiii niiimiimiimiiiiiimiiiimi van deze werken gebleven als een uitdruk king voor de eigenschajpen ervan. Wanneer hy zuiver impressionistisch werkt is het eigenaardig te zien hoe in de sneeuw van '07 Keikhot te Warmond (met een eigenaardig dramatisch accent er in dat hij nog eens had in een Tuin uit vroeger tijd) of in een tuintje met fneeuw de gloed van de kleur, de hevigheid van de rijkheid nog grooter is dan in het wegje met sneeuw uit 95 en dat indertijd een maximum me dacht juist van deze hartstochtelijke heftigheid. Het is een bewijs hoe hij een begaafd werker de gloed gevoed wordt, niet te loor gaat, door nauwkeuriger arbeid dan gewoonlijk gedaan wordt tegen woordig. Iets dergelijks is in het Witte Boerenhuis bij Noordwijk (uit No. 4, No. If 8). Ook daar is in h^t wit het hoog<t momenc gezocht van de blauwe lucht er over staand, en het is zoo bereikt dat het blauw van den muur toch het gevoel van het witte huis bewaard doet blyven. De tojaaten (uit 06) No. 64 dunkt me een van de eenvoudigste en toch meest rustige van al deze impressies hier; de Hoed en handschoenen (niet vol doende gebouwd) uit 06 zijn in het samenstel van kleur en voorwerp een uiting van lust, van zinnelijkheid om de twee voorwerpen; de Bozen hebben een rijke kleur; de groenen der Kweeperen zjjn niet zonder praal, evenals de Bokkingen op een bord. Deze laatste doen al de magerte gevoelen, en al het mozaïek achtige dat juist in tegenstelling met deze, dezelfde visschen door Van Nek kenmerkt; het kanaal te Katwijk uit 06 dunkt me niet bjj het belangrijkste te behooren van zijn werk. Er zyn hier nog twee werken die eer schilderijen dan schetsen zijn : Cedum uit 07 met den rijken achtergrond en Docde Hoek uit 07. In dezen laatsten vogel, in het schil derij dat deze laatste is, komt de fout voor die meer juist in deze zorgvuldig uitgevoerde werken voorkomt: de vogel geeft niet het gevoel van volumen het geheel is te plat. Het achter liggende muurtje wijkt niet. Het is een fout, naast eene van gemis aan perspectief iu de compositie, die hem meer eigen is in zulk werk. Wat zijn eigentlijk de eigenschappen van Witeen, wat zijn de tekortkomingen? Het werk van Witten duidt me immer aan, dat hÜniet die sehoonenataurlijkheid van teekenen heeft die ik bizonder een groote eigenschap vindt in werk- van-belang en daarmee gaat, als uiting van een zelfden gemoedstoestand, gepaard het gebrek aan een levende kleur. Het werk van Witsen wordt door andere eigenschappen in zijn waarde bepaald Een gevoel van distinctie redde hem dikwijls ; een hang naar grooten bouw (meestal niet voldoende gevuld door meening) is een van zijn kenmerken. Het is me soms de vraag of de opleiding, of de leermeester dien hij had, welde juiste was, gezien deze neigingen. Het zou soms me dunken, dat juist deze beschaafdheid, juist dit veel kennen van allerlei werk uit allerlei tijd, juist dit Am sterdam ook als patriciër zien, gelukkiger van voornaamheid geworden ware zoo hij juist die neiging tot grooter bouw in zijn jeugi meer gesteund had gekregen. Daardoor ontstaan ook velerlei eigenaardigheden. Daar door ontstaan ook sommige slordigheden door dat gewilde dingen niet bereikt kunnen worden; daardoor is waarschijnlijk de geeste lijke inhoud wat gering Evenzeer als die zucht tot groot te vinden is in sommige zijner dingen uit Londen, evenzeer is die te vinden in de figuren van de aardappelrooiers. De kleinere zijde is in sommige wintergezichten nit Eede ; is in sommig laatst werk van den .Molenaar etc. Mij dunkt dat hij deze figuren niet groot ziet noch juist met die bekorende gevoeligheid die sommigen anderen hierin eigen is: hij ziet den Molenaar niet zooals b.v. Verhaeren hem mocht zien: den Maler van het Brood, van het Graan, noch ziet hij hem in den toestand als het eigenaardige kereltje bezig tusschen de zakken, in het neerglissende meel. Het dunkt me soms, dat het eer gewild alleen is, meer van willen alleen, dan van werkelijk behagen, dat hij dezen eer typiechen kant gaat. Ik hadde hem liever gevonden steeds aan zich ver diepend in steeds wijderen bouw in het werk. PLASSCHAERT iiiiiiiiiiMiilitiMiMliiiiiiiiiiimiiiiiimiiiliMimiiliiiiiiiiuiiiiiiiimiiiiiiii lederl. Militaire Bond TOOP lichamelijke Wat zou een kolonel van vóór veertig jaren wel zeggen, als hij die militairen hier bezig zag?" Hy zou denken, dat het hier een dolhuis waa in plaats van een behoorlijk georganiseerde wedstrijd van militairen." Bovenstaand gesprek werd tijdens het jongste militaire eportfeest gevoerd tusschen twee oud oliicieren, die de tijden van vóór veertig jaren in het leger ter dege hadden meegemaakt. Ook in deze militaire sport wedstrijden H d-! evolutie op militair gebied n'et te miskennen. Stel je voor, militairen" die daar vrjj ronddartelen in veelkleurige tricots en bonte spanbroekjes, zonder halsdas, die zelfs geen stukje uniform aan het lijf hebben en dat nog wel in het bijzijn van hunne allerhoogste superieuren! Waarlijk, het is een ketterij van de ergste soort, zou'n janboel", voor onze brave dienaare-ijzervri-ters van weleer en wél een teeken des tijds. Doch. . . . een verblijdend verschijnsel. Vóór ons liggen de ontwerp- statuten en het huishoudelijk reglement van den Nederlandschen Militairen Bond voor lichamelijke opvoeding'', gevestigd te 's-Gravenbage. Blgkens art. 3 stelt hij zich ten doel: de lichamelijke opvoeding van het volk in al zijne lagen te helpen bevorderen. Een tweetal bonds wedstrijden werden reeds gehouden en veilig mag daarbij gewaagd worden van succes in alle opzichten. Hoe men zich ook den loop der lijn moge voorstellen langs welke de her vorming onzer levende strijdkrachten zich bewegen zal, lichamelijke opvoeding van het gansche volk en aankweeking van lust daartoe kan zeker op elk reorgaaisatieprogram een plaats erlangen. Bestond tot dusver in de aparte militaire maatschappij eene aparte militaire gymnastiek en werd die maar al te veel stiefmoederlijk beoefend, omdat exerceeren alles" wae, in de laatste jaren valt in deze met voldoening groote wijziging der denkbeelden te constateeren. Het nut van doelmatig geleide lichaams oefeningen van allerlei aard wordt ook nu in het leger erk nd en alzoo heeft ook hierin de zoo noodige aanpassing plaats aan algemeen als goed erkende opvattingen Wij wenschen het jonge spruitje van den Nederlandschen Militairen Brnd voorlichame lijke opvoeding een krachtigen bloei toe l Mogen velen zich genegen betoouen als gewoon lid of beguneti.er toe te treden. Het adres van den secretaris is: A. Dudok van Heel, Eerste-Luitenant der Grenadiers, Den Haag, van Blackem.nrgstraat. Op l Mei aanst. verandert dit in : W. J. H. Muiier te Mr. E. H. J. M. VAN /1NMCQ BERGMAMf. t Lid van dele Kamer der (staten-Generaal. Het examen voor aspirantGeb. 1847, Over!. 1908. Ik heb wel eens hooren beweren, dat jongelui die eind-examen H. B. S. afgelegd hebben, zelden slagen bij het examen voor aspirant-landmeter, als ze niet extra daar voor gedrild zijn. Het verslag van dat examen in 1907 deed mij duidelijk inzien, dat dit wel het geval yioet, zijn. Ik schrijf dit artikel niet om de 11. B. S. te ver dedigen; ik weet maar al te goed, dat er ieder jaar menschen met een eind-diploma de wereld ingezonden worden die in geen een richting bruikbaar zijn. Dat echter het M. O. voor zoo'n examen niet prepareert, is eerder te prijzen dan te laken. Evenmin wordt dit geschreven om de Commissie onaangenaam te zijn ; ik kan geen enkel lid van die Commissie opnoemen, en boven dien besef ik ten volle hoe moeilijk het is uit een eens aangenomen sleur te komen. Maar ik vind het in 't algemeen belang dat: 1. Voor iedere betrekking die aspiran ten in aanmerking komen, waarvan men kan verwachten dat ze in die betrekking de bruikbaarste zullen zijn. 2. Dat de examens, die het Eijk afneemt, aansluiten bij het onderwijs dat het Kijk geeft. Ik beweer dat beide punten bij het be doelde examen uit het oog verloren worden. Beginnen we met het schriftelijk gedeelte; voor rekenkunde waren 5 vraagstukken opgegeven, te maken in IX uur (bovendien bracht die dag voor de examinandi nog een Fransche en een Duitsche vertaling, 4 stelkunde- en 2 natuurkunde-vraagstukken) ; het eerste ij een -ware puzzle; ik ken een mathematicus van professie (maar die geen les in rekenkunde geeft), die er zeker % uur over gepeinsd heeft vóór hij de oplossing gevonden had (wat eenigszins doet denken aan het wiskundig vraagstuk dat een Berlijnsch gymnasiast tehuis op te lossen had, en waaraan ziju vader, universiteits-professor in de wiskunde, hem «iet helpen kon!) Welken waarborg voor bruikbaarheid geeft het kum;en oplossen van zoo'n casse-tête? Ze komen in de practijk nooit voor, en al kwam er al zoo een voor, dan zou men het door middel van stelku..de in 5 minuten kunnen oplossen. Men verdedige het niet met de bewering dat het oplossen het denk vermogen ontwikkelt; men kan er een stommerik op dresseeren, terwijl er honder den zijn met een helderen kop en wiskundekennis die er geen weg meözullen weten. De tweede dag bracht zes wiskundevraagstukken en een Nederlandsen opstel. Eén der stelkunde- vraagstukken was, vol gens het oordeel van twee deskundigen, te zwaar. Bij het Nederlandsch opstel konden de candidaten uit 4 onderwerpen kiezen; een der onderwerpen was: Overpeinzingen van een vuurtoren wachter'' !!! Toevallig kwamen mij ook onder de oogen de verslagen van een paar mondelinge examens. In beide werd voor rekenkunde gevraagd het theorema van Fermat, wat terecht op de IL B. $., genegeerd wordt, en trouwens voor de landmeters- practijk geheel overbodig is. Het record wordt geslagen door het mondeling examen in Neder landsch: ..... alle "grammatische figuren opnoemen met voorbeelden.'1'' (Wie, die hier niet op gedresseerd is, kan die voorbeelden zoo maar uit zijn mouw schudden? En waartoe dient het? m. i. nog niet eens tot het leeren neerschrijven van de overpein zingen van een vuurtoren wachter) . . . De examinator vroeg mij eenige tropen op te noemen. Ik noemde: metaphoor, allegorie, prosopopeia, metonymia, antomasie, ironie, sarcasme, synecdoche, hyperbool, emphase, litotes en periphrase. Van elk voorbeelden noemen .... De examinator zei, dat hij het iedereen gevraagd had, maar dat nog nie mand ze goed had geweten." (Nogal naïef om pp een mondeling examen aan alle candidaten eenzelfde vraag te stellen !) Ik eindig met de opmerking dat de Engelschen voor ingepompte kennis en voor leugen eenzelfde woord hebben: Gram. OriSTIiK. Meubelfabriek Nederland". J. A. HV1Z1WGA. BINNEN BETIMMERINGEN, BEHANGERIJ, MODELKAMERS. Groningen. WESTERSINGEL. TELEF. 118. FRANCO LEVERING. COMPLEETE MEUBILEERINGEN tegen vooruit vastgestelden totaalprijs franco ter plaatse gesteld met garantie Uitvoer ge geïll. prijscouranten. DE PHOENIX" Vele Mcdelkamers. Hoofdmagazijnen : 234 Spuistraat, Filiaal r 76 Damrr.k. Fabriek: 43 Looiersgracht, AMSTERDAM. O u d-H o 11 a n d' Damrak 75, A'm ster dam. Directie: P. C PAERELS. TELEFOON 7261. Complete Hameriiiriclitiiigen in Oud-Ilollaiidselie en andere oude stijlen. Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollandsch snijwerk. *????????+????+?????+???+??????????? ;; Idyllisch Ruitenwoneii. t j YERPLAATSBAltE ISI ITKMll IZKX vau gewapeiid papier macho. JOEDKOOPK WONINGEN als OPTREKJES voor den Zomer, in prezen van f 12OO,?en hooger, met 3 kamers en meer. Speciale offerten voor Tropische verplaatsbare Bungalows. Technisch Bureau MOENS & BECK te Bloemendaal, ?f ^ l DROI/OT ?+ H- W14SSER & Co. 4- +? * LANGE HOUTSTKAAT 7 & 2 * - - - Den Haaff - - - - TKI,KF«O\ I!STEK« . »7 l GROOTSTE INRICHTING VOOR COMPLETE MEUBILEERING zr IN ALLE STIJLEN = = = = ANTIQUITEITEN = = = EIGEN MEUBELFABRIEK Alle Meubelen, Kronen, Haarden enz. die VOOfS verkoopt, dragen den naam van den Ontwerper, die altyd een onzer Sierkunstenaars is. Zy zijn dus nooit nagemaakt, Ze worden 't wei! 't Binnenhuis, Raadhuisstraat. EILEP5&WOLF: ?SL« AMSTERDAM."^'"' Een natuurgetrouw Portret rmmn» naar iedere toto ge schilderd, is een allerdankbaarst geschenk voor elke gelegenheid. Prijscourant gratis. H BOGASRTS & Co., B O X T K L,. Agent voor Amsterdam : MAX. COSMAX, <»al<-rij 48. J*e Kunsthandel KRÜGER & 37" Noordei;!de. 's-Gravenhage. lllltllllllMMU Permanente Tentoonstelling v: Schilderijen en Aquarellen. Kunsthandel Wed. G. DORENS & Zn. ROKIN 56, AMSTERDAM. Tentoonstelling van Teekeningen, Aquarellen en Litho's van TB. m HOYTEfflA. I Kon, Dtr, Fabriek van Zilveiwik I Ho f juwelier. = | Ondegracht E 17, Utrecht. | l M E D A I I, I, E S. l tTimiiimitiimitimtnminniinnMtinunniiinunnnniH imimmiHim