No. 1C09 D E A M S T E II D A -M M E 11 W K K R 15 I, A D VOO 11 N E D E R L A N 1). Wat betreft de werkloonen, staat men thans voor een moeilijk vraagstuk. Eeeds eenige maanden geleden hielden vele groote werk gevers op te fabrieeereo of lieten slechts zeer weinig werken. Vandaar het groot aantal werklooze arbeiders. Deze, die lang niet alle in de tijden van voorspoed voorden kwaden moesson hadden gespaard, zochten naar werk, al ware het dan tegen lager loon. De juweliers zagen hierin een gevaar met het oog op de waarde van hunne voorraden. De A.N.D. B zag er een groot gevaar in om dat die te lage loonen geruimen tijd het gehoele bedrijf zouden blijven drukken. Beide partijen begrüpen<wel dat de buiten sporig hooge loouen van den grooten bloei vooreer.'t niet konden worden bttaald, en dat de groote bijslagen bij het minimum tarief moesten verd'.vij::c::, maar /;; hielden vast aan de tusschen de twee -VHkv'ereenigii'gen gesloten loonovereenkomsten. Wat deden nu meerdere werklooze arbei ders'? Zij werden eigeriwerkmakers, d. w. z., met hun laatste geld of met geleend geld, kochten zij kleine partijtjes ruwe diamant, bewerkten die zelve, en verkochten deze dan weder met een kleine winst. Die kleine winst moest de plaats innemen van het loon dat zij verkregen zouden hebberj, als zij niet aan hun eigen werk, maar aan dat van een werkgever hadden gewerkt. Het was verre beneden het loon, dat voor zulk werk be taald werd, en de juweliers zagerj, tot hun grooten schrik, geslepen diamant op de markt komen voor een prijs veel lager dan hunne eigen productiekosten geweest zoudeu zijn. Hieraan aso, st een einde gemaakt worden, indien men piet wilde dat met de diamantindustrie dezelfde jarenlange sukfielpartij zou plaats hebben, die in .andere oedrijveu op overproductie volgt. De eerste pogingen aan deze eigen werk makerij den kop in te drukken, gelukten niet. Het is begrijpelijk dat de werkloozo arbeider nog liever een schamel loon verdiende met dit echte of gefingeerde eigenwerk, dan eeheel zonder verdienste te zijn. Het is ook begrijpelijk dat sommige juweliers van den toestand gebruik maakten om tegen zeer lagen prijs, op speculatie, hunne voorraden aan te vullen met het plan deze met groote vvinsc te verkoopen, als de normale verkoopsprijzen weder verkregen kunnen worden. Het aantal eigenwerkmakfrs groeide tot ongeveer 1400. Bij herhaling drong de A. J. V. op krachtige beteugeling aan, doch toen deze uitbleef en de A. N. D. B. de loonen niet op peil kon houden, besloten de werkgevers alle loonovereenkomsten op te zeggen. Voortaan zou ieder dan tegen het laagst mogelijk bedingbare loon kunnen laten werken. Neer, zcide de A. N. D. B., nu zal niemand werken, ook niet tegen het vroegere loon, ook niet tegen een hooger loon, en, ia overeenstemming met de Antwerpsche organisatie, werd aan het gelioele vak n rustkuur van 4 weken voorgeschreven. Tevens werd bepaald dat na dien tijd alleen het werken zou worden toegelaten bij werkgevers, die reeds meer dau een jaar als zoodanig bekend zijn, en die zich ver bonden het minimumtarief toe te passen met een bijslag van 20 pCt. enz. Dit schijnt of oorlog, of een overeenge komen optreder. Het is noch het een, noch het andere. Xoover is het begrip van organisatie nog niet doorgedrongen. De A. J. V. ziet echter in het stop zetten eene uitnemende daad, en do werkgevers, in plaats te zoeken naar werklieden dio goedkooj er voor hen werken dan hun concurrent kan krijgen, wachten liever af dat eene algemeene, behoorlijke loonregeling hun deze elkaar vermoordende mededin ging bespaart. En de werklieden. Ook bij hen is het begrip levendig geworden, dat ten slotte het "belang van het vak is hun eigen belang. Aan het referendum over het voorstel tot stop zetten, waardoor de eigenwerkmakerij onmogelijk wordt gemaakt, namen de eigenwerkmakers en hunne verstellers, dus minstens 1800 of'2000 belanghebbenden* hij de eigenwerkmakerij, deel. En het geheele aantal tegenstemmers onder de 5400 uitgebrachte stemmen was nog geen 400. Tij lens de rustkuur geven do arbeiders organisaties eene wekelijksche uitkeering aan hunne leden. De strijdkas van den A. K. D. B., het befaamde niillioen , wordt aangesproken; een kwart millioen guldens zal er ongeveer mede heen gaan. Dit geld wordt besteed niet om te strijden tegen de patroons, maar om, nevers den patroon, te strijden tegen een gemeenschap pelijk gevaar, dat van buiten af het vak bedreiet. Voor zoover ik kan nagaan is een dergelijk optreden nog nimmer in de arbeidswereld voorgevallen. De nutkuur zal, zoo als altijd, den eenigszins overspannen patiënt goed doen. De eigenwerkmakerij kan bij hervatting van het werk met kracht be streden worden door de beide organisaties. Deze hebben intusschen deu tijd met elkaar de nieuwe loouregeling vast te stellen, en men mag verwachten, nu zij ondervonden hebben dat men van weerszijden zich groote opofferingen getroost om de loonen op peil te houden, dat zij, in elkaar vertrouwend, tot dat doel gaan samenwerken. De bespre kingen tusschen de bestnren der A. J. V. en A. N. D. B. reeds gehouden, geven hier toe het recht. Het streven den prijs der grondstof niet te laten dalen door de juweliers en hande laren getoond; het streven de loonen op redelijk peil te houden door de werklieden getoond, werken samen om aan het product eene vastheid van prijs te geven die van groot belang is voor het langzaam liquideeren der voorraden. De koopers, die met huune inkoopen gewacht hebben, totdat de crisis den prijs zeer zou hebben doen dalen, zien nu in, dat die daling niet aanstaande ig, en zullen dat nutteloos wachten opgeven. Reeds daardoor verbetert de vraag. De toestand in Amerika wordt ook iets beter en het groote gevaar dat op de geldcrisis een algemeene economische crisis zou volgen, begint af te drijven. Reeds zijn enkele teekenen van verbetering mejkbaar en al moge de Meimaand nog niet den bloei der industrie terug brengen, toch zal de hier boven geschetste wijze van optreden, in dit georganiseerd bedrijf, naar alle waarschijn lijkheid, het midde! blijken om den duur der inzinking vele maanden, zoo niet jaren, korter te maken dan het geval zou zijn geweest, indien werkgevers en werk nemers, ieder slechts lettend op zijn onmid dellijk persoonlijk -voordeeltje, inkoopsprij zen en loonen hadden laten dalen zoover als slechts kon. Het inzicht is nu een weinig laat, doch niet te laat gekomen. Had. man drie maan den geleden reeds zoo gehandeld, dan zou de proefneming vermoedelijk nog beter gelukt zijn, maar voor een eerste proef mag men niet te veel eischend wezen, elukt zij thans, zooals ik verwacht, dan is bjj volgende gelegenheden, de diamant nijverheid buitengemeen goed gewapend en blijkt het krachtig georganiseerd zijn van een bedrijf voor alle betrokkenen een beschuttend dak te vormen tegen stormen en regenvlagen. JAM s. Innerlijk Leven. Zielsbeschouwingen door P. H. HUGEMIOI.TZ JR. Amsterdam. Van Holketna en Warendorf, 1907. II. Thans enkele opmerkingen. Zieleschilders, zieledichters «10 worden hoofdstuk III en IV betiteld zonder het lidwoord de. Dat wil zeggen: de lezer denke niet da'u de bier genoemde schilders en dichters de eenige zijn, die het zieleleven tot object hunner kunst maakten; ook niet de schilders en dichters bij uitnemendheid bier te noemen; wél die mannen, tot wie de schrijver, ten gevolge zijner studie, zich liet meest aange trokken gevoelde. Wat de zieleschildcis be treft, is Liet elk goed portretschilder, die niet uitteekent rnaar uitbeeldt, .iie liet ka rakter van den mensen 0113 in zijn gelaat vertoont, is niet b.v. Urac'.s een ieleschiider? Voorzeker. Zoo zou naaet Giotto en Fra Angelico een plaats kunnen zijn gegeven aan Leonardo da Vinci, of boven cc n van beiden, zooals een deskundige mij verklaarde. Wat de dichters betreft, naast Gö^he en Worjsworth zouden andere te' noemen zijn geweest. Maar dat zal dd ^chrijver gaarne toestemmen, en dat hij den laatstgenoemde ons vertoonde en ruenig gelicht van hem in vertaling gaf, dat vond zijn oorzaak in een persoonlijk feit, dat de schrijver ons niet een enkel woord te kennen geeft. In de tweede plaats: de schrijver, die in dit Innerlijk Leven" 7,ijn eigen geloofsbe lijdenis uitspreekt, heeft in dit boek over God, gebed en onsterfelijkheid belangrijke gedachten geuit, die nadere bespreking ver dienen. Het zal niemand verwonderen, dat Hugenholtz, die in l'JO'özijn studie: , Ethisch Pantheïsme" uitgaf, hier het geloof in wat men noemt een persoonlijk God niet belijdt. Wij lezen van die d.enters, die schilders die zicltze/f een dee; voelden van de zul der wereld die 't <il doordringt en verruil; w'er ziel de spiegel was, waarin zich de wertLiz'e 'u:eerkaat»le (pag. !2). /» lift godtdienttig gelooj irt den grond niets anders dan het geloof m een eeuwige waarde, een onvergankelijk goed, dan komt het ter laatste instantie alleen aan op het behoud aan dit aderhoogste (pag. 60, 61). Op, een ande-e plaats lezen we van ae glorie en de schoonheid v/m een Jieelal, waarin God alomme woont (pa< 124). In bet laatste hoofdstuk pag. 183) wordt zelf kennis beschreven als m,keer lot zirhze/f'. Wie zijn hooger zelf en dus zijn God wil vinden, het f t dien te zoeken -in zichzelf. Dat op dl standpunt het gebed zijn oude beteekenis verliest, is duidelijk. Bid'icn immers is niet een alleenspraak houden, maar een spreken tot een Gij'', in wiens bestaan men gelooft. De geloovige gevoelt daarbij et-n behoefte, welker vervuiling gelijken tred houdt met de vrede zijns gemot ds. ook al weet bij, dat niet al zijn weischen vervuld zuilen worden; ook al is zijn laatste woord: Uw wil geschiede". Wie nu het geloof in dien persoonlijken God niet bezit, zal veel minder, misschien enkele malen, misschien nooit behoefte gevoelen tot gebed. Hij moge komen tot zekere adoratie of aanbidding, door Tieie aldus oiu?ehren>n (pag. ni'i): Aanl'idu'e» sluit in zich : heilig vreezen, ootmoedig ontzag, dankbare waardee.riny voor ieder blijk ran lii fde, loopend- rerf/ouwen, i] et-moet] i g e gtringi^'txUlifi.g van zichzelf en schaamte i», 't (/cr(W va^i e'njen onwaardigheid en tekortk m'mg zoowel al.-t ro!komen veizaken tn vergeten van ztflizelf en. t/:ivoorwaardelijke tü(:>''ij(ling V'in gnnfnd ed h it :'t met inspanning van allekriiliten"?mij dunkt deze woorden ge^en een omschrijving van zedelijk leven, maar zeggen niets omtrent het gel ed, daar het bestaan van een Macht buiten den mensch niet een-i genoemd wordt. Tiele's woord aanbidding komt overeen met wat Van Ellen, Speet. 5 7, zegt: het srltijiit mij oirbaar te ondersc/ie den tu^Kcfien aanbidding en gebed, v/rmits 't laatste van de eerste nooit kan worden afgtzonderd, schoon de eerste zonder htl ander bmtaan kan (7. e Woordenboek der Xederl. Taal, IV, pag liS.ïj. Het gebed wonit nu een eerbiedig en ootmoedig o/tzien . . . iot" die hoogere wereld... waar enkel f/clit en kluarluid woont. Die hoogere wereld zal moeten gehouden worden in de hoofden en harten der menschen ; of is daarvoor een andere plaats aan te wijzen ? Het is begrijpelijk dat men op dit stand punt de innigaeid on de warmte van het gebed mist. Hoe d<eptr ran riiliouil, schrijft Hugenholtz pag. 5(1, te. soberder in woorden. En: de beste gebf den :ijn foms de gebeden :o:idir woorden. Het gebed i> roor het stil gemord vaak niet anders dan een meditatie, dan een eerbiedig luisteren naar (iod» stem, een na^/ienren van. zijn gangen, een overdenken van den afgeleyden u-?,g. een vertrouwend en moedig uitzien 'in de toekomst (pag. 57). Wat mij betreft, om misverstand te voorkomen, zou ik een en ander liever geen bidden noemen, maar overpeinzing, gewetensvol overleg. Iets later heet het gebed een inademen van geestelijk leren en dus een plaatst n van onszelf in die houding die foor die inadtmiiig 't gunstigst is. Is gebed, om dit beeld te gebruiken, niet veeleer een uitademing f Bonduit gezegd: ik kan mij iemand, die op dit godsdienstig standpunt staat, beter voorstellen als zich van het gebed onthoudend dan zich daarvan bedienend. Als het geloof in 's menschen persoonlijke onsterfelijkheid wegvalt (waarover straks) en de menech, tegenover de eeuwigheid, kan worden ver geleken met de golf, die een oogenblik zich vormt uit het water der cee, om de Zon te weerspiegelen en onder te gaan wat zal die golf te zeggen hebhen tot dat ontzetten! groote Hemellichaam, dat op zijn klacht niet Deze jubeltoon des geloofs is mij te sterk. Ook waar men tegenover het onsterfelijkheidegeloof minder negatief staat dan Ilugenholrz en een afwachtende houding aanneemt met den uteneefschen staatsman James Fa<y,die zei: ,.je ne nie pas, j'ignore"; waar men, met het oog op de geheimen van het y.ieleleyeri, niet durft ontkennen de mogelijkheid van een voort bestaan, dunkt mij bovenstaande jubeltoon te hoog. Beter lijkt mij in Allard l'ie) son's Op het Kerkhof" de (remming, uitgedrukt in het laatste couplet: O rilillc IKil )|I, l)ic: i-i 11- lii'j \MU'!it * i ij d»ri mijn inr.'i ir.rt viv.'^ i (iij, S"inorr dunt!, Kuilt l ; MMir^rllt'UO l ^ ;i;i M'hijum'!' tock"iiiM \u/e!;, Mijn laatste woord zij < uu woord van hiihie aan don man, die woldra gedurende een ha'i'e eeuw zal geai 'oeitl hebben aan de geestelijke en gods Henstige ontwikkeling van liet vrij zinnige Nederland en die op den 'JOsten Mei a. P., wanneer bij den lag zal herdenken, waarop hij vóór 5',( jaren te lloenderioo het predikambt in de Nederlandsche Hervormde Kerk aanvaardde, een krans van frisjche bloemen op het altijd heldere en wakkere hoofd verdient. Den Haag, 12 Mrt. '08. J. A. Tuui:>. j) Ku niet zult, zooaia voor eenigen tijd wer l aangehaald, vermoedelijk met de be doeling, den schrijver voor te stellen a's geloovige. BfricMei). HET AiiNisi BH i B CAMIT.KLL-BASNKHMAN heeft, zooals men weet, aan UVIDA, korten tijd voor haar dood, een pensioen van 1^00 gulden toegekend. Volgens een bericht in de \e-w-Vork Times" nad ook het ministerie Balfour voor eenige jaren eenzelfde aanbod aan de schrijf ster gedaan, dat evenwel door haar was af. geslajren, omdat zij zich niet kon vereenigen met de door de toenmalige regeering ge volgde politiek ten opzichte van de Boeren. EE.V VEREEUOKR v*AN SiiAKESi'BABE en daarbij een fjoed kenner van zijn werken, geeft in een Engelsch blad een lijst van boektitels, welke min of meer hun ontstaan te danken hebben aan passages en scènes en karakters, voorkomende in Shakespeare's werken. Van de 74 door hem genoemde romans ontleenen niet minder dan 23 bun titel a in een gedeelte uit Hamlet; 10 aan As you likeit; 7 aan Mercliant of Veniee', 5 aan Midsummernighfi dream; 4 aan Othello, 3 aan Much ado aboutnothing, terwijl de overige 22 aan 18 andere werken van antwoordt ? Zal de rnenfcb, die deze belijdenis onderschrijft, gaan in zijn binnenkamer om daar uit te storten in het gebe:l al de nooden van zijn hart ? Mij dunkt neen. Hij zal hetjachtiB dat fdel zwijgen ran den eerbied, dat hel (ni'icti-j-irekelijke i,iet truc'.t uit te spreken (pag. 1S5_), en als hem Paulua' woord mdt zonder ophouden" ter ^etrac-h.in*; wordt voor gehouden, zal hij .'ragen of dit hidden zonder ophouden d. i. voortduri'iïd bidden we, bid ien mag heeteu in den kla-sitken zin van het Koord. liet pantht-i'sme kent geen persoonlijke onsterfelijkheid. Na de verschillende vormen, waarin het gtloof a:in i>iTr«0'.nlijk voortleven zich in den Joop der tijden uit-prak, kortf lijk genoemd te hebben, /egt d« schrijver dat ten s.otte overblijft <ie onveij/ankeiijke ki rn van al du.ie voorbijgaande vitirhteilingeu: het geloof in de ons «rfeüjkheid van het gee-stelijk en het goddelijk levi-n. l'aul Carus heeft ^e/.tgd dat de iek-n oneer vooiout'ers in or.s zijn en l'et-ft osi/.e xiei genoemd ten groot gebouw, bei>tn<indf uit htl on.xierfrl.ijk ileel j ran gevoel n?, -ideeën, dutten eun ,vroegere jamt, teruggaan>'e tot het begm ren zif/efert-n tio /mrtfi' (pag. L'). Aizoo i.et geloof dat het goede door men;phen gesj^roken en verricht kan voortwerken tot in het verre nageslacht. Ik zeg kan, want we wt-teu zeer g( ed dat veel goede woorden en daden verborgen blijven en geen in/loed ut feeën op wie later leeft. Dit is toch fene onsterfelijkheid vsn een bijzonder soort. D.t mogen " e wel opmerken, nu het geloof aan een pn-sooulijk voortleven van den men-ch in den Jaapten tijd .sterker op den voorgrond treedt en belangstelling vindt in krinten, die daarvoor vroeger onverschillig waren. J k noem slechts, om van andere werken te xwiigen, een gei-chrifc uügngeven vanwege len Nederlands'jhen l'rote^lantenb >cd : liet voort t't-staarj der inenscbelijke jiersoon.ijklieid ca den dood" door Dr. A. Bruining, hoogIceraar te Amsterdam,wa<irin allerlei be^varen, teg'Ti dit geloof in (e brengen, «ord.'n besprok*'ii, en resultaat is een krachtige, a.in'oeteling daarvan. lui een gedicht van AVillem Kloo.-', if! de Nieuwe (T>.d" van Februari 1.1. te vinden, genoemd Onatfrfi'lijklieid O, ;il- ('ril Illrn^rJi z:V!l riiullijl;. lioou'-^, la!, ; Mi'ckir \ tnr 'l Ia:i1-l IMI rr un^en vaiu'-ji'-'n^!.".' Onder il n- liru'ü. hilliki-ihlc -rlïllru /it'h I;t!iu7.;i;ïin ^h>tr)i ii! u, n WÜ'AUYII vy\'\-. . , AU alles is uviliwii ui niil inrcl' bal.'ii llal'lslMchtlljk vncpt'U ut' /.acllt-iilllVi.' !H e . . , Ik vraa^: \\ ie lieell DIN iia:i. 111 i'i|l\e !naUJ. \h: s.lillt' liuup van IrtMlinaal \\eeivien Klei' r 'l N niet \vat \'rop^rcn seln'e^cn in tic Ijoekn:. .Mciisel;eimTihic!i((.'ii zijn [iii!liüc!U'rl''i, Kil \\ic slechts inueltc ducn wil om Ie znekeii \imll daar een \\eerkhink \";ui \\atclk nicii.-eh /\\. Xceil. ila! v, ij tunnel' lc\'t'll dan eli-es M'Mlilc. Hui--clit nit oi:s /cll omiiouix, een /cckrc koude. Een mensch praat niet zoo gemakkelijk over 't geen heia innerlijk beweegt" zoo lezen we in het laatste hoofdstuk, pag. l'JS, van Lhis!ei holt*' boek. Ik meen te mogen zcgaen dat hij/.elf tegenover zijn publiek n van hoorders n van lezers steeds getoond heeit. zijn innerlijk leven bloot te leagen en zich te geven geheel zcuais hij is. De schrijver dezer beschouwing vtil dit voorbeeld van openhartigheid volgtn en verklaart dar, dat hij, die zich vrijwel op des schrijvers gods dienstig standpunt thuii acht, sommige uit drukkingen van zijii geloofsvertrouwen niet zou kunnen ua-iefgen. Om téu voorbeeld te, noemen, hst om schreven geloof aan de onsteifelyklifid der ziel (d. i. dus aan de onsterfelijkheid van i\et goede en eJele, dat in menschen'.ielen zich voortplant) is den schrijver een heerlijke bron van troost en moed en kracht. Het doet hem met den I-raëhetischen dichter zeggen : den grooten schrijver hun naam tedanken heb ben. De schrijver W. D. Howells. ontleende voor 10 zijn r werkende titel s a^n Shakespeare. Tot de hij ons me <r bekende, in de opirave gen^ietnde romans henooren: (xrant Allen, "is mortsil coil (Hamlet); F Anstey, The giant's robe (M'cbeihj; W. Ba«ent. Tneseamy Pide ( XJielk/); K B>oi7i;lito;i. Xot w f<-ly. hut too wi-ll (Orheilo): R. N" ("ar» y Herb of (irace, (Hamlei); M. Oorelli. Temporal p" ver (Merchant of Veni'c-); Tn ludy, Lrn !er the greenwnod tree (As yon likn i ); > Hocking, Heart nf niai 'HamV'): J M,-, ('a i'.y. D^-ar lady Disdaiti (Mach a<i : F. F. V(o ire. One fair darühter (Hainle') E. pi,i i..,t s, Fancy free (iMidMimuier nig' t'- d'-Mii,;. 4" cents per r'- L-e l. Normaal-OnÉrldeediiK van Pfüf.DrG. Eenige Fabrikanten W.BengsvSbhne uünart HonfddetK)i te A.MSTERi>AM K. F DEÜSCHLB-B ]'i-/j;<'H ra/t ? 8.5O tut /8.5O. (li'ni'i'iiul-Aiii'nfrii: Koopmans & Bruinier, Amsterdam. BOUWT te NUNSPEET op de VELUWE Inlichtingen 13ou wburcau A r t i ", aldaar. Mij. v :or Meel- en Kroodfabrieken Opgericht anco 1850. Afd. LUXE-BAKKERIJ. Telefoon 1211(5. B e r o u m il P a a s c h 'o r o o d l H>!?*<? h en fie., //-?/'. i.<-< i-.-'ie A «Ir. Sfliakel, //.// , i ? in\-< 11. .Tl«\v«r, Umi. K !? -i ir. Au Kun .Tlart'lié, K-.i * ?? '?.<-? . ..TlajJ. ?«.«?izcrMllllf. Ni 'i ' f-..,lj:k. K. II. l>ik, L-,.i-, n-- i i o. \ t-n ie A ??'* 11. J, I,oor, Liin - ? v ! ??iHiK. H. IioiiN*oii «St i'« . M .' i ?I PRIJSVERLAGING Fongers Rijwielen 1908. De nieuwe prijzen zijn vastgesteld als volgt: DAMES RIJWIELEN. MONTEERING. MODELLEN. B D en BD1 . . . . BDG ,, BDG1 .... OZ ,, DZ> .... NEDERLAND .... GRONINGEN .... Gewoon, f 1 58. ,, 130. 110. 90,, 75. eonvoudige rol Ier velg'rem men. f 165.50 137.50 ,, 1 1 7.50 97 50 Archer 3 versnel* 1 i n gs n a af en 2 een v. roller veigremmon. f 188. 160 ., 140. 120. 81.50 104. h EEREN RIJWIELEN. BE en BBK .... CCG CCGK . , , HZ ,, HZK .... NEDERLAND .... GRONINGEN .... f 150. ,, 125. ,, 105. 8511 70. f 157.50 f 180. 132.50 155. 112.50 135. 92.50 115. ,, 76.50 ,1 99. Andere monteeringen volgens volledige prijslijst, die op aanvrage verkrijgbaar is. Levering franco vracht erft verpakking, naar alle plaatsen des lands, geheel gemonteerd, zoodat ze na ontpakking terstond bereden kunnen worden. De prijzen zijn concurreerend met die der Engelsche 1e kl. rijwielen, d. i. 20?60 gld. lager, dan waarvoor diezelfde rijwielen hier te lande worden aangeboden. Nadere inlichtingen te bekomen aan het hoofdkantoor en bij onze vertegenwoordigers. DE GRONINGER RIJWIELENFABRIEK A. FONGERS, Eigen f l a'en t p i Na a ikade 500 Arnhem, Bakkerstraat 5; 's Gravenha^e. Spui 45 en Rerker^ ^ Hpereweg85, Leiden, B reestraat 86; M iddulbur^ Lange Delft 19 Rctn L 1" ut echt, Neucie 12,