Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR N E»D E R L A N D.
No. 1616
moeite hadden gegeven, zich op de hoogte
te stellen van de gedachten, die bg het ont
werpen van het plan hadden voorgezeten.
Door de hierboven bedoelde verkoopen
van valorigatie-koffie en. met 't oog op het
met nltimo dezer eindigen van het
koffieseizoen 1907/8, kunnen de kansen van het
valorisatie-plan thans wellicht beter beoor
deeld worden, dan een jaar geleden.
De oogat in Brazilië, Bio en Santoa te
zamen bedroeg in de:
Jaren Zakken:
1901/2 15.496.000
1902/3 12,324.000
1903/4 10.407.000
1904/5 9.968.000
1905/6 10,227.000
1906/7 19.633.000
De opbrengst van dit laatste jaar overtrof
derhalve die van 1901/2 (tot dusver de
grootste) met meer dan 4 millioen zakken.
Tegenover zulk een koffie-o ver vloed was
een of ander redmiddel niet slechts gegrond,
maar zelfs noodzakelijk, want men stond
tegenover een soort force majeure.
Om derhalve het instorten van den prijs
te voorkomen, kocht de regeering van San
Paulo circa 8 millioen zakken op, d. i. de
hoeveelheid, waarmede de oogst-opbrengst
van 1906/7 die van een normalen oogst over
trof. Zij meende daartoe te meer gerechtigd
te z\jn, daar de deskundigen in Braziliëvan
dezen buitengewoon productieven oogat een
zoodanige uitputting van de koffie boomen
verwachtten, dat een reeks van zwakkere
oogsten moest volgen.
Daar de jaarlyksche behoefte aan
Brazielkoffie ongeveer 14 millioen zakken bedraagt,
zou naar de valorisatie-mannen bereken
den die 8 millioen zakken
legeeringskoffie in weinige jaren zijn gerealiseerd.
Deze berekening was zeker geen zwendel,
doch kon men eerder kwalificeeren als een
speculatie, die gelukken, maar evengoed
jammerlijk mislukken kon.
Tot dusver i?' echter gebleken, dat die
berekening lang niet onjuist is geweest.
Immers tot einde Mei 1.1. bedroegen de aan
voeren in Santos en Eio 9.900.000 zakken
en tot einde Juni a.s. wordt geen aanzien
lijke uitbreiding van die hoeveelheid ver
wacht, zoodat de oogst 1907/8 op niet meer
dan 10 V* millioen, ti.i. ongeveer de opbrengst
van 1905/6, wordt geraamd.
Bij een jaarlyksche behoefte van 14
milHoen zakken Braziliaansche koffie, zijn dus
ca. 3 % millioen zakken van de voorraden
moeten worden genomen.
Feitelijk hebben de zichtbare voorraden
in de eerste IL maanden van het koffle-jaar
de volgende veranderingen ondergaan:
1905/6 verminderd van 11.328 op 10.135
millioen zakken.
1906/7 vermeerderd van 9.772 op 16.350
millioen zakken.
1907/8 verminderd van 16.307 op 14.591
millioen zakken.
In deze maand, de laatste van 1907/8, is
een verdere vermindering van den zicht
baren voorraad van circa K millioen zakken
meer dan waarschijnlijk, zoodat deze met
l Juli e. k. tot slechts weinig meer dan 14
millioen «akken zal zijn teruggegaan en de
vermindering voor het heheele jaar derhalve
ongeveer 'iVt. millioen zakken zal bedragen.
Daar echter het ontbrekende voor de jaar
lij ksche behoefte circa Z% millioen zakken
bedraagt en dit ontbrekende niet van andere
zijde kan worden aangevuld, moeten dez.g.
onzichtbare voorraden, d. z. de voorraden
in de laatste hand, zeer sterk aangesproken
zijn geworden.
Deze waren dan ook feitelijk in den
laatsten ty'd zoo beperkt, dat er nu en dan aan
goede koffie merkbaar gebrek was, hetgeen
altijd eenigermate opvallend is, daar zelfs na
aftrek van de 8 millioen zakken
regeeringskoffie, de zichtbare wereld7oorraad nog altijd
6 millioen zakken bedraagt, das bijna vol
doende voor het benoodigde in een half
jaar.
Deze omstandigheid is door de critici der
valorisatie geheel buiten beschouwing gela
ten, maar de regeering van San Paulo was
daardoor in de gelegenheid onlangs eenige
posten valorisatie-koffle te verkoopen.
Op 29 Mei 1.1. werden o.a. te Hamburg
50,000 zakken bij opbod verkocht en deze
waren in een half uur tijds van de hand
gedaan tot een doorsneè-prijs van M. 42.16,
dus nog boven den door de regeering
vastgestelden minimum-prys van M. 0.40 per pond.
Te New-York werden 160,000 zakken
regeeringskoffie uit ds vrije hand verkocht en te
Rotterdam kwam een kleine hoeveelheid in
veiling. Ook te Triest zal een kleine post
worden gerealiseerd.
Alleen te Londen, waar 5000 zakken zouden
worden verkocht, werd eenige teleurstelling
ondervonden, daar voor het grootste gedeelte
de minimnm-prijs niet kon worden bedongen.
Dit echter is van ondergeschikt belang;
het lot der valorisatie zal van de eerstvol
gende oogsten afhangen. Het is gebleken,
dat de consumptie nu ten deele op de ge
reserveerde regeeringskoffle is aangewezen
en dat zij buiten deze slechts op de
nieuwe oogsten kan rekenen. Is nu de op.
brengst van 1908/9 en het daarop volgend
jaar slechts een gemiddelde, nl. van 11 mil
lioen zakken, dan kan de valorisatie-koffie
in de e. v. 2 jaren voor het grootste ge
deelte van de hand worden gedaan.
De regeering heeft dan haar doel bereikt
en den producenten loonende en stabiele
pryzen verzekerd.
De mogelijkheid van het gelukken der
valorisatie-speculatie, thans zelfs reeds waar
schijnlijkheid geworden, sluit echter niet uit,
dat htt een zeer gewaagde onderneming was,
waaraan groote mceielijkheden waren ver
bonden.
In elk geval is de zaak thans een minder
twijfelachtig stadium ingetreden; de eind
beslissing, echter moeten de twee eerstvol
gende oogsten brengen.
12/6 '08. V. D. S.
De oorlogsbegrooting voor 1908.
De illusie voor zoover die bij sommigen
in den lande bestaan heeft dat de tegen
woordige regeering op de militaire uitgaven
al dadelijk afdoende zou bezuinigen en de
persoonlijke militaire lasten zou vermin
deren, althans niet verzwaren, zal, na kennis
neming van de dezer dagen bij de Tweede
Kamer aanhangig gemaakte oorlogsbe
grooting, zeker voor goed verloren zijn.
Het eindcijfer der begrooting van den minis
ter Sabron toch bedraagt niet minder dan
f 28.517.909, dat is ? 1.895.154 meer dan
voor 1907 werd toegestaan. En dat terwijl
de minister nog allerlei noodwendige uit
gaven in uitzicht stelt. We noemen slecht»:
de kustversterking,
de loldjjverhooging van de onderofficieren,
de aanschaffing en het onderhoud van een
grooter aantal legerpaarden,
de toekenning van vergoedingen aan
miliciens, die vrijwillig onder de wapenen
wenschen te blijven,
den kazernebouw.
Ten aanzien van het eindcijfer dezer be
grooting dient opgemerkt, dat voor 1907
voor de voltooiing van het vestingstelsel
? 50.400 werd toegestaan, terwijl voor dit
onderwerp over 1908 ? 1.010.000 wordt
gevraagd.
Van een spoedige afwerking van de stel
ling van Amsterdam, waarvoor de ministers
Staal en Van Rappard zoo duchtig geijverd
hebben, schijnt de tegenwoordige Regeering
de noodzakelijkheid niet in te zien. Nu
het departement van oorlog reeds meer
dan 30 jaar zich bezig houdt met uitvoering
te geven aan de vestingwet en daaraan
reeds meer dan 50 millioen gulden zijn ten
koste gelegd, bestaat er ook thans tot
bijzonder spoed maken geen aanleiding.
Zoo is vermoedelijk de redeneering geweest
bij het vaststellen der oorlogsbegrooting
voor het loopende jaar.
De" Minister Sabron is nog zeer gesloten
aangaande zijne plannen in de belangrijke
zaken. Een uitzondering daarop maken de
tijd van het onder da wapenen blijven van
de militie en de herhalingsoefeningen. Hij
komt er rond voor uit, dat hij het noodig
acht uit de militie- en landweerwetten voor
het leger te halen, wat er maar
eenigermate uit te halen valt.
Een enkele aanhaling uit de memorie
van toelichting slechts tot staving van deze
bewering.
De duur der herhalingsoefeningen bij
de onbereden wapens is voor alle
verlofgangers eener zelfde lichting op gelijken
duur gesteld.
De, in de jaren 1906 en 1907 toegepaste
verkorting voor hen, die voor het blijvend
gedeelte onder de wapenen zijn geweest,
behoort niet te worden bestendigd. Immers
vooreerst toch bestaat er geen redelijke
grond waarom die verkorting niet werd
genoten door hen, die 8 maanden voor
eerste-oefening en wel door hen, die 4
maanden voor eerste oefening plus 4 maanden
voor het blijvend gedeelte in werkelijken
dienst hadden doorgebracht, maar daaren
boven leidde het verschil in duur der her
halingsoefeningen tot moeilijkheden bij de
regeling der oefeningen en tot minder
bevredigende resultaten.
Uit den aard der zaak zal van deze op
vatting met gemengde gevoelens ook
door de Volksvertegenwoordigers zijn
kennis genomen.
Van besparing van uitgaven geeft ook
deze begrooting geen blijken. Niettegen
staande b.v. jaren achtereen op eenvoudiger
inrichting van het leger in het algemeen
en van de staven in het bijzonder wordt
aangedrongen, blijft de bestaande toestand
gehandhaafd.
Ook de meermalen aan de ministers van
oorlog gegeven raad om het op non-acti
viteit stellen van officieren meer en meer
tegen te gaan, werd in den wind geslagen.
Werd voor dit onderdeel over 190? noodig
geoordeeld ? 93.000, voor 1908 stijgen deze
uitgaven reed» tot ?110.000.
Ook de pensioenlast blijft voortdurend
stijgende. Voor 1908 werd ? 3.08D.OOO noodig
geacht, dat is ? 30.000 meer dan in 1907
werd aangevraagd.
Ten aanzien van den bouw van stallen
voor legerpaarden levert deze begrooting
we hadden haast gezegd een vermakelijk
staaltje op. De minister deelt hieromtrent
het volgende mede:
Het mag als bekend ondersteld worden,
dat in 1903 een aan de gemeente 's Herto
genbosch toebehoorende en bij het departe
ment van oorlog in gebruik zynde stal, is
afgebrand. Verschillende plannen tot ver
betering der kazerneering en tot wijziging
der samenstelling van het garnizoen te
's Hertogenbosch zijn oorzaak geweest, dat
tot dusverre nog niet tot weder-opbouw van
dien stal is overgegaan. In het laatst van
het vorige jaar is de Staat echter door de
gemeente 's Hertogenbosch gesommeerd om
bedoelden stal te herbouwen en aangezien
het niet aan twijfel onderhevig i», dat de
Staat verplicht is, aan deze sommatie gevolg
te geven, wordt het daartoe vereischte bedrag
van ? 32.000 aangevraagd."
Blijkbaar heeft het militaire bestuur, dat
's-Hertogenbosch in het geheel niet geschikt
acht voor bereden artillerie getracht door
uitstel ontslagen te worden van den her
bouw. Door het optreden van liet gemeente
bestuur is de Minister thans genoodzaakt
daartoe contre-cpeur over te gaa/i. Niet
alleen dus dat /' 32.000 gevorderd worden,
maar wat erger is, de oefening van den
troep zal er onder lijden.
Kan het betreurd worden dat de
meiledeelingen van den Minister over het alge
zoo schaarsch zijn, wij schrijven dat toe
aan den korten tijd, die hij aan het bewind
is en van de vele werkzaamheden, welke hem
bij zijn optreden wachtten.
Wijders zij opgemerkt, dat bij de
bepordeeling van meer bedoelde bogrooting
in aanmerking dient genomen te worden,
dat de Minister Sabron voor een ontred
derde boedel kwam te staan.
Intusschen moge de Minister bedenken,
dat ook de belastingschuldigen met belang
stelling naar de openbaarmaking van zijne
verdere plannen uitzien.
B. VAX EXDT.
Een Nederlandsch Comitévoor
Internationalisme.
In een vorig schrijven wees ik erop, dat
het een nationaal belang" is, dat Nederland
zich actiever gaat toonen, waar het geldt
de internationale aangelegenheden, vooral
met het oog op de vestiging van permanente
internationale bureaux in Nederland en dat
het des te dringender noodig was, omdat
er kapers op de kust waren, vooral aan
Belgische zijde.
Op verschillende wijze is mij gebleken,
dat mijn artikel met sympathie is begroet
en dat van alle kanten de bewijzen van
instemming met de gedachte een Neder
landsch Comitévoor Internationalisme te
vormen toevloeien. Dat er werkelijk meer
moet gedaan worden dan tot nu toe om
de belangen van Nederland te verdedigen,
werd ook mij weer duidelijk door de rede
van den heer Tydeman op de
feestvergadering van Vrede door Rejiht". Hij besprak
daarin slechts kort, dat op de aanstaande
vergadering van de Union Interparlemen
taire de beslissing zal worden, genomen, of
het Bureau dezer Unie naar den Haag of
naar Brussel zal worden overgebracht. Nu
ligt het streven der Union Interparlemen
taire wel buiten mijn dagelijksch arbeidsveld,
maar toch heeft het genoeg mijne aandacht
gehad, om mij ook hier te verwonderen
over het vreemde verloop der zaak.
Wat is in het kort het geval ? Waarom
wil men Bern verlaten ? Niet omdat men
over Bern bepaald ontevreden is, maar
hoofdzakelijk op initiatief van de
Amerikaansche groep dezer Unie, waarvan de
leider Richard Barthold in woord en geschrift
duidelijk heeft te kennen gegeven, dat het
het vaste voornemen is, Den Haag het
centrum va-L de vredesbeweging te maken
en zoo mogeflijfc van de geheele internatio
nale beweging. Van die zijde is ook het
voorstel gekomen, om Bern te verlaten, en
om dit mogelijk te maken en het bureau
op een veel hechteren basis te stellen, zijn
het de Amerikanen geweest, die dadelijk
op onbekrompen wijze aanboden de kosten
van dat bureau te betalen voor de eerste
5 jaren. Toch hebben de Amerikanen daarbij
buiten de Belgen gerekend, welke op on ver
moeide wijze bezig zijn, alles naar hunne
hoofdstad te dirigeeren, zoodat op de ver
gadering van den Conseil", welke in Brussel
werd gehouden, zij reeds het succes hadden,
dat het eene open vraag bleef, of Den Haag
dan wel Brussel de zetel der Unie zou
worden fi dat er ernstig stemming werd
gemaakt, om het genereuse Amerikaansehe
aanbod te weigeren.
Nu zij eenmaal zoo ver zijn, zullen zij
ook wel niet rusten, voor deze vraag ook
in hun voordeel beslist is, want bij de
Engelschen, wier sympathie vroeger beslist
bij den Haag was, schijnt hun drijven reeds
niet zonder invloel te zijn en kunnen de
Belgen hetzelfde getuigen als van hun
werken en propageeren ten voordeele van
Brussel bij de gedelegeerden van de laatste
Vredesconferentie: Le resultat spéréa
téen grande partie obtenu. Car l'expos
des desiderata des associations
internationales a rencontre dans presque tous les
milieux de la Haye un aecueil sympathique".
Du cótédes groupes pacifistes Ie résultat
est particulièrement remarquable etpourra
se traduire bientót, pensons-nous, par des
résolutions importante's de leur part." (Zie
Bulletin No. l van het Office Central des
Institutions internationales").
Dit zou wel eene groote teleurstelling
zijn voor de Amerikaansehe vrienden van
Nederland.
Dat oolc nu alle krachten ingespannen
zullen worden van de zijde der Nederlan
ders, lijkt mij zeker na het besliste woord
van den heer Tydeman: den Haag moet
het centrum worden der geheele vredes
beweging."
Wij willen het tenminste hopen.
CAREL L. DAKE.
Little Bits".
Hoe het" gemaakt wordt.
Zie eens, zeide de hoofdredacteur Peters
van het groote liberale dagblad De Vlag"
tot den nieuwen tweeden redacteur die hem
vervangen had gedurende een driedaagsche
afwezigheid, je hebt een verbazende stommi
teit uitgehaald. Dit zeggende, klopte hy zijnen
jongeren collega lachend op den schouder,
waardoor de berisping haar scherp karakter
verloor.
Kijk, vervolgde hij, terwy'l hij op den
lederen bureaustoel plaats nam, je bent wel
doctor in de letteren, hebt eene knappe
dissertatie geschreven, doch voor een redac
teur van een groot liberaal Nederlandsch
dagblad, (hij legde den klemtoon op Neder
landsch) zijn nog andera eischen noodig.
Wanneer gij langer bij het vak zy't zult ge
dit wel merken.
Gedurende mijne afwezigheid hebt ge uit
de Frankfurter Zeiting een vrij uitvoerig
artikel overgenomen O7er de Anti-Koomsche
beweging in Oostenrijk. Dat gaat niet, beste
mijnheer Linders, dat gaat niet voor ons land.
Zie, zeide hij, en hy nam van het bureau
een pakje briefkaarten, dat stelt de admini
strateur mij heden ter hand, alles opzegging
van het abonnement; sommigeadFerteerders
worden ons voor goei ontrouw.
Er moet 200 spoedig mogelijk een artikel
verschijnen, hetwelk den indruk van uw
opstel neutraliseert." De heer Linders knikte
voortdurend, bewonderend den ouden en
geroutineerden vakman aanstarende.
Er moet, zoo het kan, overmorgen een
bepaald Roomsch-getint artikel verschijnen,
ging de hoofdredacteur voort. Ziet ge kans
het heden nog te schrijven? En zonder
antwoo-d af te wachten, sprak hij verder:
B. v., laat eens zien.... De Paus en de
Kunst?".... Neen, dat hebben we vóór
vier maanden gehad, bij de opening van het
groote Koomsche Hotel St. Paulus." Tusschen
twee haakjes, dat heeft prachtig getrokken.
De eigenaar zond ons voor het geheele jaar
een wekelij ksche advertentie van tien gulden...
Neen, we moeten ditmaal wat anders hebben,
b. v. zoo iets: In een oud klooster." Ja, ja,
zeide hij, zoo iets, nu ben ik er.
Gij bezoekt een oud klooster in Zaid-Itali
(neem maar Baedeker of Grieben's
Reisebücher zeide hij, er zyn daarginds kloosters
genoeg).
Ge wordt rondgeleid door een zeer
vriendelijken pater.
Let vooral op de beschrijving van den
pater. Hij heeft een streng ascetisch voor
komen, is hoog-intelligent, weet gedurende
uw bezoek over alles te praten en vooral,
dit hebben de Roomechen graag hij
stamt uit een oud adelijk Italtaansch geslacht.
De hoofdredacteur werd aldoor levendiger;
de jongere collega luisterde steeds aandach
tiger, vol eerbied voor den vakman-journalist.
Ge prijst, zoo ging hy voort de gastvrijheid
in het klooster ondervonden; ge beschrijft
de enorme bibliotheek; ge roemt den kunst
zin der monniken; hunne sobere levenswijze:
ge verhaalt hoe lederen dag de armen aan het
klooster voedsel komen halen enz. enz. En
dan voora\ een pakkend slot....
De telefoon onderbrak het gesprek en
terwijl de heer Peters opstond en naar de
telefoon ging, zeide hij nog: maar het
slot... dat laat ik geheel aan u t>ver. Stijl
hebt ge genoeg... echter nog niet de
practische ervaring van een Nederlandsch jour
nalist".
Twee dagen later verscheen het
nentraliaeerende artikel van den onderredacteur.
Prachtig", zeide de hoofdredacteur. Vooral
het slot pakte:
Daarna verliet ik het klooster. Toen ik
den heuvel afdaalde verkeerde ik nog geheel
onder den indruk van al hetgeen ik binnen
deze muren gehoord en gezien had. Met
hoeveel vooroordeelen was ik er gekomen?
En wat had ik daar gevonden? Een
middenpunt van geleerdheid en deugd, een centrum
van beschaving en ware vroomheid.
Ja, in die oude moederkerk is toch nog
veel goed3, zoo dacht ik toen ik langzamer
hand mijn station bereikte...."
Een mooi artikel van den Italiaanschen
correspondent, zeiden vele lezers.
De hoofdredacteur had goed gezien. Niet
ten onrechte prezen de aandeelhouders hem
steeds om zyne practische" talenten. Ieder
Jaar steeg het dividend van de courant met
l pCt. Ook ditmaal bleef het succes niet uit.
Alleen uit Noord-Brabant kwamen in ne
week twintig nieuwe abonnementen. En
Van Puffelen, de eigenaar van het grootste
kleerenmagazyn in de stad, secretaris van
de Roomsen-Katholieke Kies vereeni ging:
Ieders Recht", kerkmeester van de parochie
van den heiligen Antonius, zond een groote
Zaterdagsche advertentie voor zes maanden.
Het was toch niet zoo'n vrymetselaarsblad
als men wel zeide, meende Van Puffelen.
(Uit De Blijde Wereld",
ChristenSocialistisch Weekblad).
NIEUWE UITGAVEN.
Van zon en zomer, door C. S. ADAMA VAN
SCHELTEMA, 2e dr. Rotterdam,W. L.& J. Brusse.
Dramatische studies van FRANS MIJNSSEN, 2e
bundel. Bussum, C. A. J. van Dishoeck.
Levensvragen", No. 10: De wereldraadsels
opgelost?, Ernst Haeckel's wereldbeschouwing,
door dr. J. RIEMENS Jr. Baarn, Hollandia
drukkerij.
Fan het wondere geluk. Roman, door HEXBI
VAN WERMESKERKEN. Rotterdam, Nygh & van
Dit mar.
Afbeeldingen" naar belangrijke prenten en
teekeningen in het Rijks prentenkabinet Am
sterdam, uitgegeven onder leiding van J. Pu.
v. D. KELLEN Dzn., afl. 4. Amsterdam, W.
Versluy?.
Lotus", serie No. 3, Verloren kennis
vjeergevonden, door een Leerling, Baarn, Hollandia
drukkerij.
Verslag dar werkzaamheden van de
Vereeniging voor Gezondheids-koloniën (e Rotter
dam, gedurende het jaar 1907.
Zevende jaarverslag over 1907?'08 van de
Nationale Vereeniging (bureau) voor Vrou
wenarbeid.
Verzwegen leed, door HÉLKXE
LATIDOTHSWARTII Amsterdam, P. N. van Kampen & Zn.
Droom en Tucht. Rede ter viering van
Potgieter's eerste Eeuwfeest voor de
litterarische faculteit der Leidsche Studenten
vereniging, uitgesproken door ALJSERT
VEKWEY. Amsterdam, Maas en van Suchtelen.
't Witte Huiske en andere schetsjes uit het
Dorpsleven, door ATTIE NIEBOER. Amsterdam,
Scheltens et Giltay.
Over Aardrijkskunde als onderwijsvak op onze
Middelbare Scholen, door Jo M. PJROOT.
Amterdam, W. Versluys.
Hemel en Dampkring, orgaan van de Ned.
vereeniging voor Weer- en Sterrekunde, onder
redactie van dr. C. SCHOUTE, J. KATER en
A. J. MONNK, zesde jaargang afl. 1. Den Haag,
Boek en Handelsdrukkerij Trans ?alia".
Engliih Classics. Great novels by great
writers edited with notes by J. P. BENSE.
III. The last days of Pompen, by EDÏVARD
BULMER, LORD LYTTON.
First F.nglish Read-Book (Gouin's Method),
by L. P. H. EYKMAN. 2nd Sdition, Revised.
Leerboek der Algebra, door P. WIJDENS en
dr. D. DE L ANC, K. Deel I.
Vraagstukken ter oefening in de Algebra, door
W. H. WISSELINK. Eerste stukje. Vijftiende,
verbeterde druk.
Toestanden en Gebeurtennissen, tweede leer
kring voor het geschiedenis-onderwijs, ten
behoeve van de hoogste klasse der lagere
school, door B. LAARJIAN, derde deeltje. Derde
geïllustreerde druk.
Natuurkundige Vraagstukken, verzameld door
W. H. WISSELINK, tweede stukje. Zesde, ver
beterde druk.
Voor School en Huis, II. Mme EMILE DE
GIRARDIN, La joie fait peur. E.MILE SOUVESTRE,
La loterie de Francfort ou l'occasion fait Ie
larron. Van aanteekeningen voorzien door
H. J. KOLSTEE.
Onze Provinciën. Een eenvoudig leerboekje
der Aardrijkskunde van Nederland, ook v«or
zelfwerkzaamheid bestemd, door R. Bos.
Zevende druk. Uitgave in de vereenvoudigde
spelling.
Foor loper van Onze Promndtcn,". Eerste
leerboekje der Aardrijkskunde van Nederland,
door K. Bos. Met eenige kaartjes. Vierde
druk. Uitgave in vereenvoudigde spelling.
Vader:'andsche Geschiedenis roor het lager
onderwijs, met tal van vragen en opgaven tot
verwerking dtr leerstof, door T. PLUIM. Met
vele afbeeldingen. Zevende druk.
Toestanden en Gebeurtenissen. Eenvoudige
lessen over de Vaderlandsche geschiedenis
voor het vierde of vijfde leerjaar, door B.
LAARMAN. Eerste deeltje. Zesde, geïllustreerde
druk.
Vragen en' Opgaven, behoorende bij Toe
standen en Gebeurtenissen". Eerste, tweede
en derde deeltje van B. LAABMAN, met een
inleidend woord van dezen.
5e Jaargang. 14 Juni 1908.
Bed.: C. H. BKOBKKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
NABESCHOUWING MET PROBLEEM.
Dit voorjaar hield de Nat. Dambond, een
clubs-wedstrijd, waaraan o. a. ook deelnamen,
de Damvereeniging Constant" van Rotter
dam en het Ver. Amst. Damg." Volgens het
maandblaadje Het Damspel, speelde, met uit
zondering van slechts enkele bekende krachten,
de beste spelers van Constant" hierin mede.
Toch werden zij met 13 tegen 7 punten glansrijk
verslagen door het V. A. D. Nu is dit op zich
zelf geen onmogelijkheid; wat echter de zaak
bedenkelijker maakt is, dat, volgens hetzelfde
maandblaadje van Mei 11., zij verslagen werden
door zoogenaamde tweede-klas tpelers y,an het
V. A. D. Immers, er wordt daarin nog eens
uitdrukkelijk gezegd, dat die tweede klas-spe
lers den hardsten dobber hadden en, dat het
veel zegt clubs ala Constant" en de
Zy'perDamclub" met 13 tegen 7 punten te verslaan;
waarmede dua onomwonden verklaard wordt,
dat Constant" met krachten is uitgekomen.
Thans lezen wy in verschillende dagbladen,
een met het Alg. Hbl. van l Juni U. gelijk
luidend bericht, dat de heer J. de Haas, op
30 Mei 11., eene aimultaan-séance gaf in de
Damvereeniging Constant" te Rotterdam.
Verder; dat onder de 29 deelnemers er slechs
enkele minder krachtige waren, terwijl overi
gens het geheele hoofd-klasse team van Con
stant" hieraan deel nam. Het resultaat deed
zulks dan ook wel vermoeden.
Hoe moeten nu die twee vrij zeker uit den
zelfden koker gevloeide berichten met elkan
der gery'md worden? Is dan het hoofd-klasse
team van Rotterdam niet eens opgewassen
tegen het zoogenaamde tweede-klasse team van
het V. A. D.? Of, heeft dit zoogenaamde
tweede-klasse team, hetwelk de eenige
firstklas-speler zelfs niet kon verslaan, tegenover
de andere clubs bedriegertje gespeeld? Of, kan
Constant" slechts uitmunten in simultaan
seances? (ook het ten vorige jare door M. Weiss
behaalde resultaat wordt niet verzuimd thans
nog eens aan 't licht te brengen). Maar is dan
het succes van Constant" verledea jaar op
het hoofd-Maase team van het V. A. D. be
haald, slechts schijn geweest? Of is dit nu
maar eventjes in den hoek verstopt? Of; doch
laten wy niet verder met vragen voortgaan.
O.i. is dit probleem reeds moeielijker op te
lossen, dan het lastigste eindspel uit De
Damspeler."
Wel kunnen wy ons zeer goed voorstellen,
dat de hoofd-klasje teams, welke aan dien
clubs-wedstrijd hebben deel genomen, door
een zuren appel moeeten bijten, toen zy in
het maandblaadje Het Damspel van Mei 11.
lazen, zoo erg klop te hebben gehad van de
zoogenaamde tweede-klas spelers, in hoofdzaak
nog pas beginntnde van' het Ver. Amst. Damg.
O! gij koningen der blinden; wat zijn uwe
krachten nog een illusie gebleken I
Eindspel No. 113, van den heer J. Luterjn,
Groede, opgedr. a in de damclub Zaandam"'.
Zwart (l echijf en l dam.)
Wit (3 dammen.)
Oplossingen moeten binnen 14 dagen opge
zonden worden aan bovenstaand adres.
Oplossing van pr. No. 1] 2, van den auteur:
W 28 23, 48 43, 3L-27, 37 32, 33:2, 2:5!
Ik zeg den heer Matla hartelyk dank, voor
de opdracht van dit probleem, waarvan de
ontleding lang niet voor de hand lag.
C. H. B.
Onderstaande eindstelling werd onlangs in
een spelende partij ontwikkeld tusschen de
heeren K. Koster van Hoog Carspel en W.
Nobel van Hoorn.
Zwart (7 schijven.)
Wit (5 schijven.)
Zwart aan de beurt zijnde, speelde hierna
17 22?, waarop de heer K. met wit dam haalde
op l. Hoewel, volgens den heer K. het spel
thans in alle varianten voor wit gewonnen is,
laat zwart hierop toch 22-28 volgen, waarna wit
het spel op een schitterende manier beslist:
W. 31-27. 15-10, 24-19. 27-22. l 4211
Z. 28:37, 5:1.4, 13:24; 18:27~'
PRIJSVRAAG LEERZAME OEFENINGEN.
Zwart moet spelen.
A. zwait opgegeven.
B. z 15-20, w 6-1.
C. zwart opgegeven.
D. zwart remise!
E. zwart opgegeven.
F. z 47-33, w 44-40.
G. zwart remise!
H. zwart opgegeven.
I. zwart opgegeven.
K. z 41-46, w 26:21, z 23-29, w 24-19.
L. z 42-48, w 23 19, z 24:13, w 34 291
M. z 41-46, w 26-21, z 46-41, w 21-16.
N. z 41-46, w 8-2.
O. zwart opgegeven.
P. zwart opgegeven.
Verschenen:
De Damspeler.
Theoretische en practische Handleiding
voor het dammen,
. H. BROEKKAHP.
Opgehelderd door 857 diagrammen.
Een werk van pl.m. 430 pagina's
Prys ing. ? 2.50, fraai gebonden ?2.90.
Uitgave van VAN HOLKEMA & WAEENDORF
te Amsterdam.