No. 1618 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. LIBERTY SHAPED SKIRTS WITH SUFFICIENT MATERIAL FOR BODICE IN PRINTED DRESSMUSLIN IN MANY CHARMING DESIGNS F L. 14.95 IN COTTON CRAPE FL. 9.95 SELECTION SENT ON APPROVAL ? n f"T"7 O f*r\ LE«DSCHESTRAAT iVl C l £.Gtl*U AMSTERDAM SOLE REPRESENTATIVES IN HOLLAND den Deutgchen Verband für Frauenstimm recht", zooals dit in de statuten is neergelegd: Der Verband erstrebt das allgemeine, gleiche, direkte und geheime aktive sowie das paseive Wahlrecht für beide Geechlechter zu den geaetzge benden Körpergchaften und den Organen der Selbstverwaltung" in een hoek der zaal warm applaus. Gelukkig 't land, waar men zulke statuten maken kan zonder daarbij ineens midden iu een politieke partij te springen. Oamit ist klar nnd deutlich ansgesprochen dass der Verband ein unbeaehranktes Wahlrecht für alie Frauen fordert, und nicht etwa, wie ihm von sozialdemokratischer Seite ao haufig vorgeworfen ist, nur ein beschranktes Damenwahlrecht" 2). Wat krasser rekende Elise Kalmanovitch met de sociaal-democraten af, aan wie, naar zjj meende, heet wat haperen moest, dat een Stuttgarter resolutie nóódig was geweest, inplaats vau overbodig en vanzelfsprekend te zijn. Arbeiders en vrouwen hebben in menig opzicht dezelfde belangen; beiden willen gerecbtigheid, verbroedering, pacifisme brengen. Bebel kreeg een pluim op den hoed. Zoo keek ieder van z'n eigen standpunt, en werden ons ook dwaasheden als woman has become a better, mother now", en de verdwijning der prostitutie als gevolg van het Vrouwenkiesrecht niet gespaard. Schrijnend kwam me de parodie van Cornelis Veth UIT DB NATUUR. Grasbloemen II. Ziet u wel dat ik gelijk had, toen ik zei, dat de meeste stadsmenschen de algemeenste en allernuttigste grassen niet kennen. Ik had bij de cliche's van mijn vorig opstel niet den naam gezet, omdat ik meende dat ik die indertijd op de teekening zelf had ge schreven, maar alleen aan de drukkerij als onderschrift opgegeven Gerst en Tarwe. En nu heeft de zetter, die dit werk toch voor zijn broodje doet, en het dus wel zoo goed zal doen als hij kan, netjes tarwe en gerst verwisseld; en daarmee bewezen dat hu den oorsprong vau zijn. dagelijkse h brood ook al niet kent, net zoo min als die uit zondering onder de studenten van de vorige keer. De ingewijden onder u zullen de vergissing wel dadelijk opgemerkt hebben. Men kan de tarwe-aar immers dadelijk en op het eerste gezicht al uit de verte onderscheiden van de rogge- en de gersten-aar, doordat er aan de tarwebloem geen kafnaalden zitten. Evenwel, al zal dit voor ons land meestal wel opgaan, een afdoend onderscheidings middel is het niet. Er wordt ook een soort van tarwe gekweekt met lange kafnaalden, die heet gebaarde tarwe. Een bijzondere variëteit tarwe wordt meer naar 't zuiden en op schrale gronden gekweekt; het meel moet veel fijner en het wittebrood er van gebakken lekkerder zijn. Zulke gebaarde tarwe lijkt van verre al heel veel op gerst en gerst op zulke tarwe. Maar wie een aar vlak voor zich heeft behoeft zich niet te vergisten, al bloeit hij nog in 't geheel niet. De kafnaalden van gerst steken nog eens zoo ver boven de aar uit als die zelf lang ie; en dat is bij Poolsche en andere gebaarde tarwe evenmin als by rogge het geval, daar zijn de naalden veel korter. Beemdgras. op dat oogenblik in de gedachte. En opnieuw drong de vraag zich op, of niet naast de oeconomische factor en de waarschijnlijkheid, dat de misdadig aangelegde vrouw, inplaats van zooals de man tot eigenlijke misdaad te vervallen 3) zich veelal in plaats daarvan aan het beroep van prostituee geeft, ook de fatsoenlijke" vrouw, de Hüterin der Moral" ten deze niet het hare als aanleiding en oorzaak bijdraagt? Heeft het congres den indruk in den lande gemaakt, dien men er van verwacht en gehoopt heeft ? Het is moeilijk te bepalen. Den indruk van onrijpheid is niet te ontkomen, gezien de vele onbezette plaatsen en de bijna totale absentie van mannen. Daarvoor kunnen vele oorzaken geweest zyn; het feit dat 't in Amsterdam gehouden werd, waar nu eenmaal elke man het zeer volhandig heeft, inplaats van in den Haag, het centrum van het politieke leven. Dan had men den leiders der politieke partijen toch altijd min of meer den moreelen dwang opgelegd te komen luisteren, LU konden ze zich een uitvlucht construeeren daar de Kamerzitting hen vast hield. Verder het feit, dat aan een landelyken bond voor V K. elke uiting was onmo gelijk gemaakt, en juist aan een groep, die zoo vele mannen telt. Vervolgens het gewone gebrek in ons land, weinig a/gemeen inte resse in de publieke zaak en ten slotte het feit dat geen organisatie, geen politieke partijen waren uitgenoodigd een afgevaardigde te zenden. Hadden er zulke afgevaardigden af en toe ten congresse gezeten, z\j zouden een indruk gekregen hebben, licht sterker dan uit krantenverslagen alleen. Eén ding is zeker: er wordt overal hard gewerkt, en aan iedereen is geen opoffering te groot, al loopen wegen en werkwijzen en einddoel wel zeer uiteen. En in zooveire past aan elk toeschouwer een woord van waardeering en diep respect. Ik schrok toen ik m'n Daitsche vrienden voor 't eerst weer zag ten huke van den burgemeester. Hoe ontzaglijk waren ze allen verouderd sedert Frankfort en Berlin, hoe had 't werk en 't leed diepe voren geploegd in die bekende trekken. Het vrouwenkiesrecht wordt duur gekocht zoolang nog niet een veel grootere massa vrouwen energiek en toewijden l mee werken. Moge de Hollandsche vrouw dat in steeds breeder kring leeren inzien. Het beste woord, dat op 't Congres ge sproken is, was van Keverend Shaw, die 't gevaarlijke van de positie der tegenwoordige vrouw in 't licat stelde, die macht heeft zonder verantwoordelijkheid en wie men verantwoordelijkheid op de schouders laadt zonder macht. Voor Holland is dit Congres wel de mijl ]) Gehouden te Assen in de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht, te 's Gravenhage in de Nederlandsche Bond v. V. K. 2) De voordracht verschijnt weldra. Aan De Proletarische Vrouw" de vriendelijke wenk deze in vertaling op te nemen. 3) Het mindere aandeel, dat de vrouw in misdaad, drank en zelfmoord heeft, wordt veelal aangevoerd ten bewijze van haar hoogere algemeene moraliteit, na. i. een onjuistheid. Een ander heel goed kenmerk, om gerst van gebaarde tarwe te onderscheiden, en gerst ook al te herkennen nog voor de plant bloeit is het tongetje. Waar ge dit zoeken moet? Elke grashalm met duidelijke bladeren ver toont van afstand tot afstand een kleine rolronde verdikking alsof er een ringetje om was geschoven. Vaak is 't dingetje veel donkerder van kleur dan de rest van de halm, soms rood of bijna zwart. Daar zit de knoop vaa het gras; probeert ge een grasblad af te trek ken, dan gelukt dat niet dadelijk; het zit niet vast waar ge denkt, en het houdt niet op bij den stengel; zoo'n blad begint met een koker of schede; deze sluit om den halm en reikt naar onder tot aan den eerst volgenden knoop. Aan de groote tarwehalm op de teekening is dit eenigszins aangeduid. Wie het goed wil zien en geen tarwe of ander koren bij de hand heeft, kan evengoed een blad plukken van een of andere wilde grassoort, van gewoon riet bijvoorbeeld. Het tongetje is het vliesje, dat ge viidt op den overgang van den koker in de platte bladvlakte. Let dan meteen eens op hoe stevig en toch veerkrachtig, die koker om den halm sluit. Ge breekt hem niet licht af, al wringt ge het blad een heelen slag om den stengel teiug. Dan be grijpt ge ook hoe het komt dat een graan- of riethalm zoo zelden ge scheurde en gerafelde bladeren draagt, of schoon de wind er zoo veel vat op heeft. De grassen hangen de huik naar den wind, ingeven toe en draaien hun vanen mee met den wind; als die fel uit het westen waait, wijzen alle gras- of riet wimpels naar het oosten, dus van de wind af; ze breken of scheuren daardoor niet. Breken doet een gras halm ook niet licht; wel thuis de enkele fijne halm in de vaas; de minste tik of stoot er tegen is voldoende om den halm te knakken; maar in het veld vor men de afstaande bla deren zooveel veeren en stootkussens tusschen en ? tegen elkaar, dat er maar zelden door windvlagen koren of gras geknakt wordt. Wel is" er een ziekte of een zwakte, die het kcorn doet lege ren", dan missen de halmen de noodige ste vigheid en ze hebben dus ook minder steun aan elkaar; maar gezond gras of koren blijft staan; rechtop, als in den grond geplante pieken en lan sen ; het valt of knikt niet anders dan bij een biiitengewonen storm of hagelslag. De weerstand, die zoo'n koren- of rietplant kan bieden aan paal geweest, die 't einde van het eerste stadium in den strijd voor 't V.K. aanduidt. En de overtuiging, dat het V.K. er eenmaal komen zal, zal nu wel door ieder gedeeld worden, zy 't met gemengde gevoelens bij nog velen. W. WIJNAENDTS FBANCKBN?DYSEBIHCK. Den Haag, 21, VI, '08. iiniiuuitinniniiiiiuuinntiiititutninniiimiiiniiiiiintitniniintiiniii iHiiliiHnmiiimiimiliimMiiiiMiiiiiMilliliiiilMMMiiiiiiiiiiiniiilimiMil Bedenkelijk compliment. Het kleed der waarheid. Vrouwen op reit. Onder eenige kernachtige spreuken, voor komende in het weekblad der Frankfurter Zeitung, trok deze bizonder mijn aandacht: Een vrouw kan een man bijna te veel vleiends over zijn verstand zeggen, indien hij geneigd is, de door haar gewenschte dom heid te begaan." Geef mij een vijgeblad", sprak Prentschheid. Geef mij kwasten, lintjes, epauletten", sprak Middelmatigheid. Kleed mii in 't gewaad der rechtschapenheid", sprak Bedrog Hul mij in't kleed der onschuld",sprak Zonde. Werp my den mantel der oprechtheid om de schouderen", sprak Leugen. Zet de kroon der trouw op mjjn hoofd", sprak Verraad. Hul mij in 't gewaad der liefde", sprak Zinnelijkheid. Wind mij om de slapen den schijnvan vrijheidsliefde", sprak Tyrannie. Kleed tny in 't gewaad van den vlijt", sprak Luiheid. Omhang my met het gewaad van plicht", sprak Gewetenloosheid. Toen sprak Waarheid: Ik bid u, laat mij naakt, opdat ik mij niet over mijzelf behoef te schamen". Carry Brachvogel gaf dezer dagen een geestige caugerie over reizende trouwen". Zij wijst er op, hoe in grauw verleden, vrou wen er niet over dachten van huis te gaan. Enkele voorbeelden van reislustige voor name dames, o. a. de koningin van Scheba, de schatrijke, naar levens wijsheid hunkerende vrouw verliet haar penaten, om, zooals Heinrich Heine ondeugend beweert: koning Salomo een beetje te gaan vervelen; en, de betooverend gchoone Cleopatra vond in reisen en trekken bevrediging voor haar hartstoch telijke, romantisch aangelegde natuur. Het reizen voor genoegen, werd in latere, vooral in onze moderne lijden, voor vrouwen, iets zér gewoon?. Carry Brachvogel heeft met spiedend den wind, is verbazend groot; wie eenig inzicht begeert in de oorzaak van die won derlijke veerkracht, moet zOo'n halm maar eens in zijn deelen ontleden; het is een wonderlijk samenstel van holle pijpen en beweeglijke vanen, die zonder te scheuren of te knikken of uit hun hoofdas te geraken, om elkaar kunnen draaien en verschuiven. Er is nog iets, dat iets tot de stevigheid van een korenhalm bijdraagt; grassen kunnen namelijk iets uit de hodem opnemen, dat andere planten achter moeten laten, namelijk kieze'; proefnemingen hebben evenwel aangetoon l, dat een grasplant ook zonder kiezel kan ieven, en dat de stevigheid stellig maar voor een deel daaraan is toe te schrijven. Wel is het kiezehuur in de plant een der redenen waarom wij menschen gras alleen langs een omweg kunnen nuttigen en dat zelfs ons intermedium de koe, er een bijzonder samengestelde maag voor in werking stelt; en dan nog schijnt malsche biefstuk en iijne boter met ojalsch en fijn gras in verband te slaan. oog en schalk vernuft, de reislustigen ter dege bekeken %n bestudeerd. Hoe ver vrou wen zich ook van honk wagen, waar zij zich rertoonen, onmiddellijk kan men aan haar bonding, haar toilet, haar manieren speuren tot welke nationaliteit zij behooren. Humoristische bladen schijnen nog steeds goede zaken te maken met het onverpoosd af- en herdrukken van *rjj wel versleten cliché's der naar verandering hunkerende vrouw, die echtgenoot en medicus bewerkt en verschalkt om beiden van meening te doen zijn, dat de staat van haar gezondheid een verblijf aan zee, in de bergen, of in de bosschen dringend veraischt. Liefst trekken zij, volgens teekening en onderschrift van snaaksche illustraties, naar druk bezochte badplaatsen, waar reislustige vrouwtjes in de gelegenheid zijn, zich zelf en haar toiletten te doen waardeeren en bewonderen. Ook dames-coupes op spoorlijnen ontgingen niet aan het spottend vernuft van luimige teekenaars. Volgens hen, waren coupes voor vrouwen ge reserveerd, opgepropte goederen-magazijnen; vergaderplaatsen van hoedendoozen, valiesjes, mandjes, pakjes en p)aids; tegen elkaar ge drongen, nijdig kijkende reizigsters, op wier koesterende schoot dikke hondjes droomden, of vogelkooien balanceerden. Dies, voigde een termijn, waarin sierlijke, vlotte vrouwen, dames-coupes schuwden en vlug-voetig niet rooken" binnen wipten, waarin hoffelijke handen van rappe cavalieren zich strekten om baar behulpzaam te zün. Carry Brachvogel, acht de Engelsche vrouw, de razigfter bij uitnemendheid. Die wét wat zij wil; laat zich met beminnelijke brutaliteit gelden in treinen, booten, trams, hotels en pensions. Zoozeer weet zij haar nooden en behoeften in den vreemde op-te dringen, dat zij zelfs in Italiëhaar onmisbare tea-rooms" en engüsh church heeft doen verrijzen. Zij kleedt zich steeds naar de omstandig heden ; verzuimt nimmer behagelijke zorgen aan haar uiterlijke verschijning te geven, vóór zij plaats neemt aan den middagdiech. Dan is zij keurig gekleed, onberispelijk gekapt en gechausseerd; ziet er uit om door een ringelje te ha'en. Natuurlijk doet de Amerikaansche, in geen opzicht onder voor haar stam verwante Engelsche zuster. De Duiteche reist met een hoofd vol f choolherinneringen, romantiek, een paar goedkoope, wascbbare blouses, een borrible hoedje, garen handschoenen en bonkige voetschoenen waarop zy kordaat door kerken en museastapt. Wijding, stralende voldoening op haar gelaat, wanneer zij bewonderend standhoudt voor een of andere kunatschepping, waarvan de naam reeds op de schoolbanken tot haar was doorgedrongen. Sympathiek, naïf tevens, is de onverdorven Duitsche op reis in baar gebrekkige pogingen zich verstaanbaar te maken in vreemde talen. Uiterst gering is de geestelijke bagage der elegante Fran^aise; licht en dicht, geheel in tegenstelling met haar soliede, omvangrijke koffers. Met vermoeid, bedenkelijk snoetje,trippelt zij rond op hooge bakjes, kijkt pour acquit Tarwe (zie tekst). Nu ben ik heelemaal afgedwaald van mijn grasbloemen en op de grasbladeren vastgeloopen. Ik hoop dat vele van mijn lezers van de week moeite gedaan zullen hebben of nog zullen doen om een tarwebloem of een andere groote grasbloem uit elkaar te nemen. Voor wie daarbij nog op raadselen stuit, kunnen bijgaande plaatjes wellicht een oplos sing geven. Ze zijn eigenlijk bestemd voor een schoolboek, een handleiding bühet onder wijs. Ik heb ze wit op zwart geteekend, om den onderwijzer het sterk vergroot voorteekenen op het zwarte schoolbord wat gemak kelijker te maken. Ik weet ook niet, of ze op dit papier goed uitkomen. Dat nega'ieve wit op zwart staat misschien wel heel mal in een krant, maar de duidelijk heid zal er niet veel minder op worden; indien de teekeningen althans, bij het reproduceeren E ie t lijden; als het goed gaat, geef ik er de vol gende week nog een paar. De drie aren stellen voor: van links naar rechts, een soort van baardtarwe, die van verre eenigszins op gerst lijkt. . Daarnaast gewone tarwe, oppervlakkig be keken van den breeden kant van de aar; evenzoo de derde aar, maar deze van den amallen kant gezien. De details geven (ook van links naar rechts): een tarwe-aar, nauw keurig bekeken; en wel van den breeden kant; de aar staat op bloeien; daardoor wijken de kafjes wijd uiteen; de buitenste (de kelkkafjes, gestreept geteekend) staan dan bijna horizon taal ; ter wille ?an de duidelijkheid zijn de meeldraden die er uit hangen van de teekening weggelaten; ook de stampers, die er als witte veertjes uit opste ken, en eveneens de bloemen van de achter zijde van de aar. Verder ziet u van boven naar beneden, schematisch naar een tarwebloem geteekend: n bloempakjeof aartje, van een tarweaar afge broken; het bevat vijf bloemen, die ik wat uit elkaar heb geschoven, maar ze zijn, wat de richting en de volgorde betreft, net zoo neer gelegd, als zij in het afgeplukte pakje voor kwamen. De bovenste bloem is niet ontwik keld. Rechts is aange geven, wat er nog weer in elk bloempje zit. De onderste twee stijve ge streepte blaadjes of kaf jes, heetendekelkkafjes, omdat ze als een gemeen schappelijke k«lk de er binnen gelegen bloemp jes geheel of gedeeltelijk omsluiten, Het rijtje van vier de conscience, naar schilderijen, kerkramen en beeldhouwwerken, vindt het echter on begrijpelijk, dat mannen volle aandacht schenken aan oude, zieilooze dingen, terwijl zij mooie, sierlijke, zich-om-hen-heen-bewe gende, jonge vrouwen, niet schijnen op te merken. Ik dacht aan Carry Brachvogel's grappige bespiegelingen over vrouwen die voor haar plezier op reis gaan, toen ik de vorige week zooveel vrouwen zag, uit alle werelddeelen en landen, met groote opgewektheid in Am sterdam saamgekomen voor zaken. Hoe manlijk het klinken moge, el die kranige, energieke vrouwen waren ver van huis en haardsteégereisd, niet voor inge beelde of reëele zietten; niet uit ijdelheid; niet voor tijdverdrijf; niet uitsluitend voor genoegen, hoewel zij het als genoegen en voorrecht beschouwden, de reis naar Nederland's hoofdstad te hebbeu gemaakt, zij kwamen tot behartiging van een gewichtige zaak: Vrouwen-kiesrecht. Onvermoeid, vol ijver zijn vrouwen ver gaderd: zij hebben gedebatteerd, toestanden en politieke privilegies aan mannen geschon ken, te v.eel nog aan vrouwen onthouden, zijn ter tafel gebracht en ontleed. Du choc des opinionsjaillit la vérité. Moge de resultaten van vergaderingen, debatten, discussies,van veel wikken en wegen,It-iden tot het doel: verkrijging in ons land, geregeerd door een vrouw, van vrouwen-kiesrecht. Er zal nog heel wat water langs onze kasten spoelen, vóór wij in Nederland de vrouw ter stembus zien gaan. Onze aartsvijand, door de intelligente voor zitster van het internationaal congres voor vrouwen-stemrecht.door mrs. CarrieChapmanCat, conservatisme genoemd, heeft te diep zich genesteld in merg en been, om perdoes te worden uitgedreven. Het is niet hoofzakelijk tegenstand van mannen, veel meer onverschilligheid, onna denkendheid van vrouwen, die zich als.een stugge wal opwerpt tegen het rechtmatig verlangen onzer wakkere zusteren: Vrouwen kiesrecht. In de allerbeste kringen van ons land, hoort men vrouwen zeggen: Kiesrecht?! och! laten we dat maar aan onze mannen overlaten." Kiesrecht voor vrouwen f J Wat heeft een vrouw daar nu mee te maken?! Zoolang vrouwen, begunstigd met voor rechten, verbonden a in: geboorte, stand, ver standelijke ontwikkeling, finantiën enz., zulke kippetjes-praat doen hooren, zal het voor de onverschrokken ij veraarsters voor vrouwen-kiesrecht een geweldige taak zijn de vonk aan te blazen tot een helder, vroolijk, van genoegzaamheid knetterend vuur. Der vrou wen veerkrachtige natuur zal haar, bij den strijd om kiesrecht, te stade komen, ten einde aich onverschrokken te kanten tegen bot vooroordsel, saaie onverschillig heid en onbillijk verzet. CAPRICE. figuurtjes er onder moet een stukje aar voor stellen, waarop nog n bloempakje zit: van de beide andere tanden" van de aar is het afgebroken. Links staan alleen de kelkkafjes waaruit de vijf bloempjes zijn weggebroken; daarnaast die naakte bloempjes, dus zonder de kelk kafjes; uit het volgende zijn de beide onderste, de grootste bloempjes, weggenomen; van het meest rechtsche bleef van het pakje of aartje alleen de vierde bloem over, plus de vijfde in aanleg". De figuren er onder geven (in 't midden) te zien: een paar aar-stukjes met eenige tanden van de spil en n aartje; links, van den breeden kant rechts, van de smalle zij bekeken. Dan nog, rechts, n enkelvoudig maar volledig grasbloempje uit het pakje van vijf; dat bestaat uit twee groene kroonkafjes waaruit bij het bloeien drie meeldra den en een stamper te vooi schijn komen; de vorm van zoo'n stamper is onderaan eenigs zins aangeduid, voor zoover dit met het grove kalkkryt mogelijk is. Onder een microscoop gezien, zyn de stempels wonderen van fijnheid en schoonheid. De dikke knobbel onder de vertakkingen is het vrachtbeginse!,alias dejtoekomstige graankorrel, die voor het menschenleven van zooveel belang is. Links van de brokjes aar ziet u een stuivende meeldraad, en daaronder iets dat ge alleen met een loupe in het tarwebloempje kunt onderscheiden; het zyn de twee dingetjes die in de plant kunde lodiculae heeten, misschien het beste aan te duiden met den naam van openpersers"; het zijn twee minieme blaasjes die, tegen dat de bloemdeelen ryp zyn, sterk opzwellen; daardoor dringen zij de kafjes uiteen en geven aan meeldraad en stamper gelegenheid, naar buiten te komen en hun werk te doen. E. HEIMANS. Tarwe-aar, eenigszins vereenvoudigd.