Historisch Archief 1877-1940
S.U..
DE AMSTERDAMMER WEEEBLADVOOR N E D E R L A"N D.
No. 1621
«r-;
i - ?
f
mensen. Ze trachten enigzins wetenscbappelik
werk te leveren, zware zinnen, vol deftige
wo ar den, zodat de leraar telkens de lektuur
onderbreken moet door nadere verklaringen.
Dit is niet wenaelik n onnodig tevens,
omdat het heel goed mogelik is in eenvoudige
taal mee te delen, wat de leerling moet weten.
Moeilike, stokken krggen ze' bij 't onderwijs
in de letterkunde genoeg onder de ogen.
De Vooys' werk nu, ia eenvoudig en glas
helder geschreven, de zinnen zijn meest kort,
onnodige omhaal en grote woorden zij a ver»
meden en dat is niet alleen bij schoolgebrnik,
maar ook voor de zonder leiding studerende
onderwijzers een groot voordeel.
In nog vele andere opzichten is het een
aanbevelenswaardig boek o. a. door de
praktiése indeling. Bij 't begin van'ieder tijkvak
geeft De Vooys een hoofdstuk als hiatorieee
samenhang, een korte samenvatting van dat
gehele tijdvak. Dat dit voor studerenden
bij de repetietie een groot gemak is, behoeft
geen nader betoog. Verder wordt aan 't begin
van elke paragraaf in 't kort de levensloop
van de te behandelen auteur meegedeeld en
ook dat vergemak keiikt het overzicht zér.
De verschillende schrijvers zijn soms wel
wat beknopt behandeld, maar steeds zyn ze
juist getypeerd, en dat is hoofdzaak. Terecht
is aan de Vlaamse letterkunde betrekkelik
. veel plaats ingeruimd, terwijl ongeveer een
vyfde van 't hele boek gewijd is aan de
beweging na '80". Een groot verschil met
' vele andere geschiedenissen van de Neder
landse Letterkunde! Zo gaan we langzamer
hand de goede kant uit en zal het dus wel
niet meer voDrkomen, dat een kandiedaat
voor de hoofdakte niet weet, dat er een
Heyermans bestaat.
Een nuttig hoofdstuk is het laatste: ,. Inlich
tingen en JRaaó'geving en, f Ten behoeve van
zelfstandige of voortgezette studie".) Om een
denkbeeld te geven, hoe dit gedeelte inger
richt is, halen we enkele zinnen aan uit de
aantekeningen, die op Da Costa betrekking
hebben.
A.ls inleiding leze men het opstel van
Van den Bosch: Een dichterziel (Taal en
Letteren IV) en de tJedenkrede Isaac da Costa,
door Pierson (1885), die dieper in Da Costa's
wezen doordringen dan de twee opstellen
van Busken Huet (Lit Fant I: over den
geheelen Da Costa; IAt. Fant XIV: over De
slaq bij Nieuwpoort.} Een duidelijke uiteen
zetting van Da Costa's denkbeelden, aan de
hand van de, .Bezwaren tegen den geest der eeuw
gaf Hoekstra in den Oidt voor den Onderwijzer
IX. Een Levensbericht schreef zijn geestver
want H. J. Koenen (Handel, van de M. der
Ned. L'M. 1860.)
Jammer is 't, dat de Vooys in sommige
gedeelten te volledig heeft willen z^jn, vooral
omdat bij de beperkte omgang van z'n werk,
die volledigheid niet veel anders is dan 't
geven van namen. Dit verwondert me te
meer, omdat de schrijver zelf in het voor
bericht zegt: Het streven naar volledigheid
werkt door een stroom van namen
verbysterend". Bij 't onderwijs op H. B. S. of
Gymnasium, waar vooral gelet moet worden
op een degelike bespreking van de hoofd
personen en waar de meeste tijd besteed
behoort te worden aan 't lezen van de
letterkundige voortbrengselen zelf, is te grote
uitvoerigheid nog niet zo erg, omdat de
leraar to:h opgeeft wat weggelaten kan
worden, maar de zonder leiding studerende
onderwijzers zullen die namen eenvoudig
van buiten leren 'en dus verworven kennis
is natuurlik waardeloos.
Mocht de schrijver bij een herdruk
dergelike gedeelten uit z'n werk schrappen en
de vrijgekomen ruimte besteden voor een
iets uitvoeriger bespreking van de hoofd
personen, dan zal z'n boek m.i. nog beter
worden dan 't nu al is.
Kampen.
E. ElJPMA.
Berichten.
DE EERSTE BAEDEKER verscheen in 1839,
in den tijd van den overgang van de post
koets tot den spoorwagen. De eersteling van
deze nu wereldberoemde uitgave was een
Führér durch Bdgien en te Coblenz uitgegeven.
Het idee van Baedeker was niet nieuw, maar
een navolging van de bekende handboeken
van den engelschen uitgever John Muriay,
die reeds voor zeventig jaar grooten opgang
maakten.
Interessant zijn in de eerste Baedeker de
opmerkingen over de pryzen der hotels, de
fooien, de wagons en de pogingen om het
wantrouwen in de rookende en stommelende
gevaarten, die uit Engeland hun intrede deden
op het vasteland, weg te nemen.
DB OABNIZOENSBIBLIOTHEEK TE GIBRALTAR
is in het bezit van een dagboek in manus
cript van het groote beleg dat die plaats
in de jaren 1779?1783 van da Spanjaarden
en Franschen had 4e doorstaan. Het is ge
durende het beleg gehouden door den kapi
tein Spitsburg van het garnizoen en bevat
ongeveer veertig wateryerfteekeaingen van
Gibraltar in dien tyd en van gebeurtenissen
tijdens het beleg.
In den loop van deze maand zal dit dag
boek worden uitgegeven.
EEN WERK OVER DE HoHENZOLLERN-REIZIïN.
Op verlangen van den Keizer zal een om
vangrijk verzamelwerk worden uitgegeven
waarin de verschillende reizen van het kei
zerlijke jacht in woord en beeld zullen worden
beschreven. Het boek, dat den titel zal dragen
Durch Nord und Süd auf der Hohenzollern",
zal niet door een enkel persoon geschreden
worden, maar er zullen meerdere personen,
die als gasten des keizers aan boord van de
Hohenzollern" gelegenheid hadden de reizen
mede te maken, aan de samenstelling mede
werken;
VORSTELIJK IIOSORAEIU.M. Het recht
van opvoering van Eostand's nieuwe tooneel
werk Chanteclair" hebben de directeuren
van het Théatre Porte Saint- Martin duur
moeten koopen. Bostand heeft als voorschot
op zijn tantième van dat stuk 200.000 francs
bedongen, welke hem prompt zijn uitbe
taald ook. Voor de engelsche vertaling en
de opvoering in Londen van hetzelfde stuk
heeft hij 100.000 francs gevraagd en gekregen.
NIEUWE UITGAVEN.
Vakonderwijs voor meisjes, I. Het vakonder
wijs in koken en huishouden en de opleiding
tot dienstbode. In opdracht van de
Nntspommissie voor onderwij?, door J. BEUINWOLD
EIEDEL. Amsterdam, S. L. van Looy.
Tafereelen uit het leven van Lorenso de
Medici, tekst van dr. f. C. BOUTENS,
teekeningen en versiering van HESRICUS. Delft, J.
Waltman.
Paperga en Paralipomema, (toevoegsels en
uitlaatsels), kleine philosophische geschriften
van ARTHÜR SCHOFENIIAUER, vertaald en van
een inleiding en aanteekeningen voorzien,door
dr. H. W. Ph. E. VAN DEN BEKGII VAN EYSINGA,
Ie deel. Amsterdam, Em. Querido.
Studies, door FREDERIK VAN EBDEN, 5e reeks.
Amsterdam, W. Versluijs.
H. J. SCIIIMMET/, Opstellen over spiritisme,
met portret van den scnrijver en een voor
woord van H. N. DE FREMERY. Bussum, C. A. J.
van Dishoeck.
De haven van Rotterdam, door H. A. VAN
USSELSTEYN, 3e druk. Rotterdam, Nügh & van
Ditmar's uitgevers maatschappij. *
Poëetje, De gang van een menschenziel, door
JEANNE HACK. Amsterdam, D. Coene.
Boontje komt om zijn loontje, door A. S. H.
BOOMS. Amersfoort, G. J. Slothouwer.
Verspreide novellen, door JUSTUS VAN
MADRIK Jr., Sjdruk.
Warendorf s Novellen Bibliotheek" No. 208,
De Moeder, door MAARTEN MAARTENS. Amster
dam, Van Holkema & Warendorf.
Di, wonderwereld, dr. OSKAR DÜHNHARDTS
sprookjesboek. Uit het Duitse b, door G. W.
ELBERTS,met teekeningen van EKICH KUITHAN.
Hollandsch strand, Prentenboek in kleuren,
geteekend door J.B. HEUKELOM, met rijmpjes
en vertelseltjes van MARGARETHA. Amsterdam,
D. Coene.
Onze letterkunde, Overzicht der
Nederlandsche letterkunde met bloemlezing, door dr. J.
VAN DEE VALK, deel II, afl. VIII. Republiek.
Rotterdam, J. M. Bredée.
Tijdschrift van het Koninklijk Neder land sch
Genootschap voor Munt- en Penningkunde te
Amsterdam, 3e afl.
Adriaen Brouwer en de ontwikkeling zijner
kunst, door F. SCIIMIDT-DECENER. Amsterdam,
L. J. Veen.
Inhoud van Tijdschriften.
Onze Eeuw, 7e afl.: Ha Westerman, door
Gerard van Eckeren. De motie-Bos in de
Tweede Kamer, door jhr. mr. H. Smissaert.
De Limes (Eene Tannus herinnering) door F.
J. L. Kramer. Waar heeft het
Indo-Germaansche stamland gelegen?, dcor N. van
Wijk. Nieuwe boeken, door G.F. Haspels.
Hoe staat het met de muziek?, door dr. J. de
Jong.
Schoonheiden Onderwijs, No. 4: De methode
van Emile Jacques Dalcroae tot de ontwikke
ling van het rnythsaisch gevoel en van het
muzikaal gehoor, door Marie Berdenis van
Berlekom. Schoonheid, door H. Stuten van
IJsselstein. Tentoonstelling opvoeding van
het kind.
Tijdschrift voor Wijsbegeerte, afl. 3: De psy
chologische methode in de logica, door
G.Heymans1. Hegel en de Stoa, door dr. G. A. van
den Bergh van Eijsinga. Teleologische be
oordeeling, door C. Pekelharing. O ver straf
en schuld, door mr. R. van der Mey. Het
persoonlijke en het sociale postulaat der we
tenschap, door dr. A. J. Resink.
Moleschoit, No. I: Benige beschouwingen
naar aanleiding van de gezondheidsbepalingen,
uitgevaardigd door den Nederlandschen Bar-.
biere- en Kappersbond, door E. van der Hoop.
Huismiddeltjes, door Andreas Otto.
De Aarde en haar Volken, No. 33: In Portugal,
door G de Beauregard en L. de Fouohier.
Woelingen op Sumatra's Westkust. De ver
woeste Lamsenjoctihut. Over IJsland.
Feuilleton.
Ontwaking, No. 6 en 7 : Arbeidsbeweging en
individualisme, door Jack Lansen. Het
woud, door Willem GjjsselJ. Zonnegedaver,
door Oscar Siij. Besliste volzinnen, door
Jacob Israël de Haan. Verzen, door Sam
Molenaar. So d'ouden songen, so piepen de
jongen, of hoe M Blouckx Benoit nadeunt,
door dr. Lieven Muyshondt.
Het Huis. Oud en Nieuw, afl. 6: Oude
Amsterdamsche Poortjes, door H. La Croix.
Het kasteel Zuijlestein, door H. M. Werner.
Het West-Friesch Museum te Hoorn, door
J. C. Kerkmeijer.
(Zie vervolg op pag. 10.)
ISJATUUÏttdOLLEN
ONDERGOEDEREN
VAN
JANSEN &TILANUS
S^ FRIEZENVEEN.
zijn \erkfljgbaar:
te Arnhem by S. de Lieme;
Mannfactnnrhandel voorheen
J. Bunker; Assen, A. van der
Laan; Apeldoorn, W. F. Meijer;
Alkmaar, Inhulsen & Hoyer ;
's-Bosch. E. Schmeink, H. C.
Moerkerk; . Breda, H. van
Besouw ; Baarn, G. M. C. Smit;
Deventer, T. M. Wilmink, H.
& L. Elfrink ; Enschedé, Wed.
D. J. Blom &Zn.; Groningen,
B. Burmann, J. W. Hommes;
Haarlem, F. Buhning, Abr.
Meijer ; Hengelo, H. H. Bonke;
Hilversum, A. Vlaanderen.
B0T* En verder in alle voor
naamste plaatsen. "W
Adressen worden gaarne opge
geven.
Geïllustreerde Prijscourant
op aanvraag te Jjekomen.
THEE - E. BRANDSMA.
SEYFFARDT'8
l BOEKHANDEL
* Telephoon 5341
STUDIEBOEKEN
Pianola-Piano.
Ter overname gevraagd
een gebruikte Pianola-Piano
(ineengebouwd) metThemodist.Brieven
met opgave van ouderdom, prijs enz.,
onder Nr 2123, aan het Advertentie
kantoor van J. H. D E B U S 8 Y,
Rofein 60, Amsterdam.
Gebr. KUSTERS,
5545 telefoon 5545.
Electrische l
BOEKBINDEBIJ.
Nieuwe
Koninklijke Stoomvervcrij en
Chemische Wasscherij
F. P VAN HAM,
Utrechtsehestriat 43 en HserengrachtZSB,
AMSTERDAM.
TELEPHOON M f 4
[Begrafenis-Onderneming
O". XX TJFLTJI J'S
Prinsengracht 837. Telephoon N o. 9O6.
Keunen's Turnartikelen en Sehoolmeubelen
HOLLANDSCH fabrikaat.
AMEUBLEMENTEN,
meubelfabrikanten en Behangers.
SINGEL btj de Paleisstraat 259, Amsterdam.
voorheen MtAJUÜAMt SO.
Telepkoon Ho. 4646.
COGNAC HENNESSY.
xxxxxxxxxxxxx:
BELGIËin VOGELVLUCHT.
BEWKBKT DOOB
ALFRED CASTAIGNE.
Mei 13O Illustratien en Maarten.
Prgs in Baedekerband slechts / 1.90.
INHOUD: Inleiding, raadgeving. Ie reis: Brussel, Luik-Verviers
en omstreken, Luik, Spa, Kaart van Spa en omstreken; 2e reis:
Brussel, Namen, Givet en omstreken, Namen, Dinant, Algemeene
mededeelingen ; 3e reis : Brussel, Namen, Arlon en omstreken, bezoek aan
Brussel en omstreken, Kaart der omstreken van Villers-la-Ville; 4e reis:
Brussel, Gent, Brugge, Ostende en d« Kust; 5e reis: Brussel, Bergen
en Henegouwen; 6e reis: Antwerpen.
Onmisbare gids voor de bezoekers van België.
Alom voorhanden.
:xxxxxxxxxxxxxxxxxx:
Hoe word ik rijk?
Verzamel postzegels. Catal. en tijdschr.
gratis. PH. KosACK,Berlin, Burgstrasse 12
Amsterdam.
Dir.: J. H. Keunen - W. G. Hasper.
ARNHEJf, schoonste gedeelte van Nederland.
Restaurant ;±' Husis Sacrum.
F. SIMOX, Directeur-Pachter.
ERVEN KRAMER
Wijde Kapelsteeg 4 bij het Rokin
Amsterdam
Fabriek van Kantoorboeken
Telephoon No. 266.
Halte Lijn l en 2.
Ittte Adres voor
fijne Lederwaren
en alle
REISARTIKELEN
Sint Luciensteeg 21.
W. JANSEN,
Fabrikant en Reparateur.
Kolïerss,
Tasschen en Riemwerk.
DEBONT&LEIÜTENS
SPORTPASTILLES.
Dorststillend.
GEBFLSMONS
VERSCHENEN:
LISSONE's
Gids voor Parijs en Omstreken.
(GEÏLLUSTREERD)
Prijs ? O.9O. Gebonden ? 1.85.
In iederen boekhandel voorhanden.
PHILIPPONA KETELAAR,
Fourntsseur de la Cour,
Kalverslraat tGG, Atnsterdam.
GRANDE SPECIAUTÉPOÜR
Trousseaux & Layettes.
Sur demande envoi franco de Devia et de modelet. Téléphone No. 69M.
A UTOMiO BMKEiEJV
C E R M A l N,
PANHARD & LEVASSOR,
met JHichelln Banden.
J. LEONARD LANG,
Amsterdam. 114
REMBRANDTPLEIN35AMST
KUNSTAARDEWERK
HET XEDERI,. A CC n WJX TA Of f S KAUfTO OK,
onder Directie van A. VAN DEB STEMPEL, Jr.,
belast zich met alle voorkomende Acconntants-werkzaamheden.
WETEEINGPLANTSOEN 10. TELEFOON 3425.
l
Uitsluitend
prima qualiteit,
sterk en doelmatig.
Alleen echt met fabrieksmerk:
Te Amsterdam te verkrijgen bij de
bekende adressen.
Bniten Amsterdam bij de meeste winkeliers in leder
waren, galanterieën enz.
In 't groot en voor export bjj:
GEB R. R I K K E R S, AMSTERDAM.
NAAMLO-OZE VENNOOTSCHAP
Begrafenis-Vereeniging
TB AMSTERDAM.
Administrateur: N. SAX Jr., adres P. C. Hooftatr. 88.
Telephoon No. 941. De Raad van Beituw:
A W. VAN EEGHEN Jr., VooniUtr.
Is. DA COSTA, Gedelegeerde.
firma G. W. VON SCHMIT & ZOON,
HAABLEM, AMSTERDAM,
Groote Houtstraat l 6. Kalveratraat 167.
Kousen en Hygiënische Onderkleeding.
Jaeger Lahmann Ramen Merk Z Crêpe de Sant
WILLEM BIJLMER,
Pédlcure,
159.
Spreekuur iederen Werkdag van
2 tot 3 uur.
LUXE-BROODBAKKERU
Henri J. Garels
PAUL a KATSEB,