DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1624 we het niet kenden, al stond het in Coers' ttederboek, dat wij Nederlanders geen oog hadden voor dat jammer lik verengelste ge bied, waar ze niet opstonden om de helden van Transvaal en Vrijstaat, hun broeders, te helpen. Hoe is onze opvatting veranderd! Hoe staat daar nu misschien wel terecht dit lied op de eerste plaatst Hoe heeft de K aap-Kolonie zich geweerd om z'n Nederlands karakter te herkrijgen ook in de staat l Hoe is haar dat gelakt ten slotle. Het ministerie-Jameson is heengegaan e a door Afrikaanders vervangen; de Nederlandse taaiexamens van de Taalbond trekken jaar op jaar meer kandidaten tot 2305 in 1907 toe, de meesten nit Kaap-Kolonie. En wij, <üe de houding van de Kapenaars in de oorlog, daarna hebben leren begrijpen, zien in de toekomst er kracht van uitgaan, tot instandhouding van het Nederlandse kaïakter van Zuid-Afrika. Daarop volgt een serie volksliederen, waar van de grondtoon is: Wij gaan vereend de toekomst in en Weei trouw aan uw verleden, o Afrikaanders; waarin de grenzen tussen de Staten zijn uitgewist 'en onze ogen staren weer naar een wazige, toekomst, waarachter, wellicht dichtbty, de Verenigde Staten van Zuid-Afrika wachten. Volgen als herinne ringen de volksliederen van Vrijstaat en Trans vaal, het laatste, mooier van wijs dan van woord en helaas, maar van historiese waarde, beide. Volgt het forse: Hul zal dit toch ni krij ni, waarin het Afrikaanse geloof xich toont aan te sluiten bij het lied van Da Costa: Zij zullen het niet hebben. Dat geloof B hun kracht e?en goed als van Da Costa ?«n de zijnen. Er is een plek voor ieder op detz' aarde, zingt H. Visscher en Jk heb u lief, mijn Vaderland; Ds. Faure: Wij zingen u ter eer, o Land van onz', vaadren; Ik min mijn Land, ik min mijn Volk, ik min mijn eigen Taal, Helt J. Brink; Waak op, waak op, o Moedertaal! weer H. Visscher en zie daar Afrikaanders, -die in het Nederlands zich uiten over het zelfde, dat een Nederlander als Valerins deed zingen: O Heer die daar des H mels tenten spreidt 2) en een Vlaming als Frans de Gort: Mijne Moedertaal, min ik als mijn vaderland. Taal, geloof, vaderland, ze zijn onafscheidelik verbonden; ze worden bezongen in het Alge mene Nederiands; Afrikaander, Nederlander en Vlaming sluiten zich aaneen in dezelfde .gevoelens. Het is dan ook logies dat hierop volgt het Algemeen Nederlandsch VerbDnd"lied ongeveer op de wijze van Di Vierkleur, met die begin: Groot-Nederlanders zijn \v\j, n Door 't heerlikst ideaal: Ons bindt dezelfde vryheidsmin, Ons bindt dezelfde taal. Streelt gouwspraak ook gemoed en oor, Te zamen juichen wij, Van heinde en ver, een wereldkoor: Der vrijheid kindren wij. Dit is de sluitsteen van een wei-gebouwd kasteel l Zou het een luchtkasteel zijn? Een fata morgana dat vervluchtigen moet bij nader toezien. Heerlik is het gezicht, dat is zeker; «n wij hebben al zoveel onwaarschijnliks bewaaiheid gezien, dat we gerust kunnen blgven hopen op een waarschijnlike toekomst, die dit tot bewustzijn van de hoogst staauden onder alle drie de volken brengt. Het toe treden van Louis Botha en andere Afrikaan ders, naast de honderden Vlamingen, de duizenden Nederlanders tot het Al g. Nederl. Verbond, is in ieder geval het begin van de verwezenliking. Alleen de nog geen 12.000 2) Er staat hier: Heer die uw tent in de Hemelen spreidt. leden moeten eerst 120.000 worden; dan zullen we verder zien. Op deze liederen volgen Geschied-zangen en -liederen: Het Lied van di Natal voor trekkers, Wilhelmus-achtig van klank en ge dachte, dat in z'n laatste koepiet van verre strekking is: Hoop op de Heer, j ui' vrome! Ia Afrika in nood, Daar zal verlossing kome; Sijn goedheid is zeer groot. Hij maak op ons gebede Heel Afrika eens vrij Van hul die ons vertrede; Dan leef ons vrij en blij. Wie dit leest, vergeet Dingaan, waarop ook Visscher de overwinning herdacht; de feest dag (16 Dec.) wijdt hij in met loflied. Malaboch's strijd en nederlaag tegen Oom Piet" wordt bezongen door Tobias met het eigen aardige refrein: En zolang als di lepel in die pappot staat, Klagen wij nog niet, Treuren wij nog niet. Dat was het opgewekte verre verleden: maar het nader bij zijnde, ons zo somber, is het hun niet: Het Prinsen , Chassé's lied is herleefd als Wie is die dapp're generaal, De Wet. Een spot en loflied; want Ons burgers is getrouw en ze konden te velde met opgewektheid hun plicht doen. Wat zit er een gevoel voor humor in dit liedje op een wijze van J. P. Jooste;wat sloeg dat in toen Eompel's kwartet dit verleden jaar bier zong. Humor: schertsen ernst, naast elkaar. Oebed van Paul Krüger naast de lof op Di Lady Roberts (het grote kanon door Ben Viljoen veroverd) waarin weer Reitz z'n krachtige geest toont met die echie volke uien als Lord Roberts, ja van kan-daar (Kandahar), Ni Roberts van kan-hier. Zo zong hij ook te velde de lof van Di mieliepit (de maïskorrel), die de strijden len in 't leven hield, waarvan ook het lied Ons burgers is getrouw al zong : Di Rooies eet mos bully-beef, Maar ons eet mieliepap : Dus voel hul altoos slecht en stijf, Maar ons voel lekker slap. Ons kan gauw op ons perdjies spring Di positie in te neem, Zo als Colenso het gewüze. Hoera, enz. De overwinning van Colenso aan de maïs toegeschreven I En dan dat lekker slap"; ik voel hier een dozis galgenhumor doorgemengd. Er is in de volgende groep van A'lerlei nog n liedje, dat hierbij hoort ni. Wanneer dit eomers re'ent met dit begin: Wanneer dit somers re'ent, Dan kom di spruitjies vinnig af, Dan sukkel khaki-transporte Bij di driite so bek af; Met hulle ossies en hulle esels, Met hulle perdjies al sonder sterfjies, Met hulle khaki van ke-ki ka-khaki, Met hulle khaki-baaitjies an. Behoef ik te zeggen, dat Het loze Vissertje hem de vorm geleverd heeft, de oorlog de stof? Jawel, dat is de romantiek van de oorlog, dat alles, maar Blikoor van wie dit laatste vers ook is, slaat na de oorlog andere tonen aan : Gedenk, Nog gril di wereli en di nasies bewe Bij di verhaal van al di wrede leed En reeds is daar wat roep: ons moet vergeet! D'is als verbij, nou kom een nuwe lewe. Hoe kan ons? Nooit kan ons di z «raar vergeet ni l Di kale grafie roep: onthou, onthoul Gedenk di Ijjding van jou kind en vrou, Wat God alleen, geen sterflik mens kan meet ni. En ziedaar ons midden in de politieke strijd geplaatst van na de oorlog. Hoor daar een stem die klinkt of hij uit Nederland kwam. Ziedaar, wat wij Nederlanders nooit moeten vergeten: als het niet naar onze zin gaat, in Transvaal b.v., dan is het toch maar beter daar niet te veel nadruk op te leggen hier: wij zijn ten slotte zelf geen Afrikaanders en Blikoor durft ze even goed de waarheid te zeggen als Steyn, de oude held, de expresident van de Vrijstaat in deze woorden : Het is nu eenmaal het karakter van het Afrikaanse volk om het toestaan van een recht, dat ons toekomt, edelmoedig te noemen en dat het meer dan de helft van da weg gaat om een vriendelikheid te ontmoeten. Ik wil dit bijna een zvvak in ons karakter noemen, want daardoor verliezen wij dikwijls onze waardigheid." Er wordt daar ginds hard gewerkt; de strijd der denkbeelden is daar loa en zal z'n invloed op de drie, vier Afrikaander regeringen wel doen voelen. Het kind is, dunkt ons, nu toch wel meer derjarig. Alleen in ean opzicht is ons werken en streven onschadelik en versterkend voor de geest, ook in dit boek neergelegd: wanneer wij voor de toezending in grote massa zorgen van Nederlandse goede boeken en, als 't gewenst wordt, van Nederlandse goede onder wijzers. En daarvoor wordt uitnemend zorg gedragen door de Boekenkommiisie van het Alg. Nederl. Verb. en door de heer H. J. Emous. Dat versterkt de band evengoed als dit liederboek waarin ook van onze strijd zangen staan als Bergen op Zoom, Piet Hein en van onze trouw aan Oranje met Al i» om Printje nog zo klein. En dan volgen de liederen van het leven ia verwarring door elkaar zoals het leven dat heeft: Het lied van de Stellenbosch se Boys (de studenten) gevolgd door het O Kerstnacht schooner dan de dagen, het Angelus met kort daarop lielde en min, trouw en vrijerij in tal van liedjes: Di Afrikaame Pop en Mamma :k wil 'n man h<" de lof van de Afrikaanse ,.nooi" en die van de Boer-jongkerels", waar heel goed voor velen om eens te horen! de Afrikaanse een Hollander niet wil: Want God vervloek dit kan ik nie, bewijs, dat zij al evenjuisthoordealsNapoleon, die de Hollanders riep met: Appelez les g. v. d. ... Maar be-chamend ook l Alg wij er ons een beetje door beterden kon dat geen kwaad. Misschien is 't beter voor de Neder landers in Transvaal het er bij een volgende druïuit te laten. Huweliken zijn wel ge wenst. Grietje en Gertji worden om strijd om het jawoord gesmeekt; Bi-uid toe wordt hoop vol gezongen en in het Vrijstaats minnelied AH Brands jawuord gevraagd en ten slotte de lof van Di meiiies van di Kavp gezongen; maar kerel, pas op, zegt er een, niet alles is even mooi; niet allen kan men het ook naar de zin maken : Hoe cal ik maak, mijn liefste kind, wat moet ik toch doen, vraagt er een en als ze dan getrouwd zyn, zeggen Di Sieweltjies van Sannie, dan komt wel het berouw. Ook de kinderen komen en krijgen een beurt in 5 kinderliedjes, waaronder drie Hollandse en daar tussen door staan weer van die goeie oude liedjes, als dat van het Weesmeitje dat mijzelf als kind vervolgd heeft, waar ik om geschreeuwd heb, toen een kinderjuffrouw er mij mee in slaap won zingen, geschreid tot ik in slaap viel. Hetzelfde lied, dat daar weer klonk als een echo van die lang vervlogen tijd, toen we voor een paar jaar tijdens hst Kongres te Brussel zaten te luisteren naar het klokkenkonsert in de donkere zomeravond te Mechelen; het lied dat me bracht tot dit LIEDEKEX. Dat liedeken, dat liedeken, Dat oud weemoedig lied I O, waarom moest ik 't horen toch En waarom schreide ik niet? Dat liedeken, het zong zo droef Van lang vervlogen tijd, Toen heb ik vaak geschreid erbij, Nu ben 'k myn jonkheid kwijt. Ik zou niet mogen schreien : Dat doet er toch geen man! O heerlik, nog een kind tezijc, Dat lang uitschreien kan. Dat liedeken, dat liedeken, Het deed mij toch zo goed : Als regen op het dorre veld Viel 'c neer in mijn gemoed. Een bloempje is daar ontloken, Het luidt herinnering: O liedeken, dank, dat uw klank Zo door mijn ziele ging. En hoe menigeen zal herinnei ingen krij gen uit dat andere hier opgenomene: Ik ken een lied of Kom mijn bruintje.Het Angelus klept in de verte enz. Hoe menig Afrikaans kind zal met Jan mijn man pret hebben en met Slaap, kindje, slaap verdriet van al weer te moeten slapen. Waarlik, hier is stof tot zingen in overvloed; de muziek lijkt mij, leek, eenvoudig toe; het hele volksleven spiegelt zich hier in als in een tuinspiegel. En er komen nu al be richten, dat er ook in Zuid-Afrika, nog veel meer volksliedjes zijn. En zo stel ik mij voor dat dit boek zal doordringen in de verst afgelegen hoeven en zal brengen tot zang, tot opwekking van de beste nationale gevoelens, tot genot en vertroosting, tot verbroedering en verzoening. Verzoening, ook met wat gebeurd is, maar met het gedenk op de lippen, om te blijven gedenken: eigen historie, eigen roem, eigen leed, eigen taal, eigen gewoonten, eigen vreugde, kortom het eigene in zijn ruimste opvatting. Dan zal de tweide uitgave van dit boek nog vrij wa* dikker zijn. II a a r l e m. J. B. SCHEPERS Berichten. De medische hoogeschool van Venezuela, gevestigd te Caracas, zal op 12 Februari 1909 het eeuwfeest van Darwin's geboorte herden ken door den uitslag te vermelden van een door haar uitgeschreven prijsvraag: Over den invloed van het Darwinisme op de ont wikkeling der geneeskunde." MVSSET GEDSNK"EEKEN. Te Parijs zal bin nenkort op den hoek van de Avenue d'Autin en Cours la-Reine een marmerrelief geplaatst worden ter herinnering aan Alfred de Musset. Het is vervaardigd door Adphonse Moncel en stelt den dichter voor, in droomende houding, de lange reeks van personen] uit zijne gedichten en tooneelspelen ziende voorbijgaan. Dit is reeds het derde gedenkteeken, dat voor den dichter te Parijs wordt aangebracht. Een staat er op de Place du Théatre en een ander aan de Porte-Maillot. Het 37e Jaarverslag der Hansische Geschichtverein" meldt dat het bestuur dier vereeniging besloten heeft het op de Han zen betrekking hebbende MATERIAAL VOOR DE GESCHIEDENIS VAN DEN NEDERLANDSCHKN HANDEL, dat ^ich in Nederlandsche en Bel gische archieven bevindt, bijeen te doen brengen en in een verzamelwerk uit te geven. De bewerking en uitgave van den Nederlandschen inventaris is opgedragen aan Dr. Rudolf Hapke te Bremen. Door dezelfde vereeniging is ook de uitgave ondernomen van het werk Brügges Entwickelung zum mittel-alterlichen Weltmarkt" van Rudo'f Hapke en Emdens und Ostfrieslands Handelsblüte im 16. Jahrhundert" van B. Hagedorn. MAXIM GORKI voltooide zooeven een nieuwen roman, die onder den titel Soldaten" zal verschijnen en waarin het leven der Russi sche soldaten wordt geschilderd, vooral zooals het in de laatste drie a vier jaren zich heeft doen kennen. Het boek zal niet in Rusland, maar in het buitenland worden uitgegeven. De schrijver heeft van dezen roman eene bewerking voor het tooneel onderhanden. Inhoud van Tijdschriften. De XXe Eeuw, 8e afl.: Isaiic Israëls, door Cornelis Veth. Lente, door L. v. Deyssel. Zangen van het leed en de stilte, door Richard de Cneudt. Moe we jaren, door dr. A. Aletrino. Het ivoren aapje, door Herman Teirlinck. De Louteringsberg, door dr. H. J. Boeken. Surgunt Nubila, door Gjerten Gossaert. Leven, door Aug. van Cauwelaert. Buitenland;ch staatkundig overzicht, door Chr. Nuijs. Ome Eeuw, 8e afl.: De voorlezing, door G. F. Haspels. Uit de folklore van Rome, door dr. J. A. F. Orbaan. Uit de briefwisseling van koningin Victoria, door prof. dr. Tb. Bnssemaker. Judas Iskarioth, de verrader, door Annie de Graaff. Een zevental gedichtjes van Catullus, door L. A. J. Burgersdijk Jr. DO Beioeglng, Aug. '08: Benige beschouwin gen over de klassieke bouwkunst, door H. P. Berlage. Giovanni Papini, door AlbertVerweij. - - De blinde loods, door Giovanni Papini. Multatuli en de romantiek, door dr. J. Prin sen J.Lzn. Gedichten, door Nico van Suchtelen. De mattenklopper, door Alex. Gutteling. Wie wind zaait zal storm oogsten, door mr. P. Brooshooft. Sociale hygiëne, door Is. P. de Vooys. Boekbeoordeelingen, door G. Goasaert. Vragen van den Dag, afl. 8 : Dr. H. Blink, De economische geographie der Padangache Bo venlanden en het belastingvraagstuk voor Sumatra's Westkust. P. Kropitkin en G. Brandes, Leo Nikolajewitsch Tolstoi (1828 1908). Ijzerproductie der aarde. N. Kluyver, Het telefoneeren o ver groote afstan den. Walther Lob, Benige resultaten en problemen op het gebied der nieuwe stralen. Wat de terpen ons leeren over de oudste beschaving in de lage Friesche landen, door mr. P. C. J. Boelés. De terugkeer der komeet van Halley. Verplaatsingen van den koers of uitbreidingen van den Golfstroom,?Mokka en de handel in Mokka. Godsdienstig element in de onlusten op S u matra's Westkust. Ni.uu- Vrouwenleven, Aug. '08: De model boerderij het Huis ter Aa", door Doorwerth. Cosmopolitische caramels, door Mimosa. Rubriek voor heeren. Boeken en bladennieuws, Tesselschade. Pictura Veluvensis. Hotels en pensions. Moderne folterbanken. Allerlei. Algemeene wenken betreffdnde de verpleging der haren. Grost Nederland, Aug. '08: Cyriel Buysse, Het volle leven. Marie Metz-Koning, Lsntesonnetten. G. Simons, Witte zomernachts droomen in Noorwegen. Dr.R. A. Kollewijn, Nederlandsche literatuur geschiedenis. Frans Bastiaanse, Het geestelijk lied. P. N. van Eyck, Carmen perpetum tenebrarum, en Avond '.ang. Coco Harms Tiepen, Gedich ten. Literatuur, Nieuwe Dante vertalingen. Bespottelijk is het, Keurt-S'henie arders te willen gtnezen dan door postzegelsverzamelen. Pro beert het en vraagt gratis catalogus en tydschr. Pu. KOSACK, Berlin, Burgstr. 12. $edeil. (Accountantskantoor, onder directie van A v. i STEMPEL Jr. Accountant. Weteringplantsoen 10. Telefoon 34'5. THEE - E. BR ANDSM A. SEYFFARDT'5 ) BOEKHANDEL DAMRAK99 y Telephoon 5341, STUDIEBOEKEN A R ST H E M, schoonste gedeelte van Nederland. Restaurant r: fflusis Sacrum. van het gebouw F. SI M ON, Directeur-Pachter. [Begrafenis-Onderneming Prinsengracht 837. Telephoon No. 906. DEBONT&LEIüTENs SPORT PASTILLES. Dorststillènd. LUXE-PAPIER. ? MOXOGR4M STEMPELEN. CEBR.SIMONS KAI/VEHSTRAAT 124. HEILIGEXWJEG 34. Halte Lijn l en 2. Msle Adres voor fijne Lederwaren en alle REISARTIKELEN Sint Luciensteeg 21. W. JANSEN, Fabrikant en Reparateur. Koffers, Tasschen en Biemwerk. Bedelaar: Heb u asjeblief niet 'n otie broek voor me meneer, en 'n paar schoenen? Meneer: Maar m'n goeie man, ik bewaar m'n oüe kleeren toch niet hier op kantoor l Bedelaar: Geef u uwes adres dan op, dan kom ik morgen voor dat uwe na uwes kantoor gaat effies by uwe thuis. AMEUBLEMENTEN, Meubelfabrikanten en Behangers. SINGEL büde Paleisstraat 259, Amsterdam. voorheett M) lïia&AMi SO. Telephoon No. 4646. firma G. W. VON SCHMIT & ZOON, HAARLEM, AMSTERDAM, Groote Hoututraat 16. Kalveratraat 167. Kousen en Hygiënische Onderkleeding. Jaeger Lahmann Rameh Merk Z Crêpe de SantéCJL COGNAC POP OP NATUURLIJKE GROOTTE. Voor t gld. 5O. Het beste enjiet goedkoopste, het verkieslijkst VOOF de Kindepen, 75 Centimeters hoog. Kan de kleeren van de kleine dragen! De pop is vervaardigd van de nieuwste stof! 2 andere poppen van 23 centimeter worden gratis iedere bestelling gezonden, mits vergezeld van ? 1.50, onder aanduiding van dit blad. De pop is gedrukt met blond haar, roze roode wangen, bruine oogen, het lichaam roomkleurig, roode kousen en zwarte schoenen op een zeer sterke on ver scheurbare stof en zy blijft recht overeind. Ala moeder aan de kleine wil toestaan de pop aan te kleeden met oude kleeren van haar, die zij kan aan- en uittrekken op hare wijze, zal de pop op natuurlijke grootte een der beste souvenira van haar jeugd zijn. Zendt ? 1.50 en de pop op natuurlijke grootte wordt U franco per keerende post toege zonden met de 2 poppen van 23 centimeters. Schrijven aan Art Faforic Mills, Dept. T E 75 Queen Victoria Street, London (Engeland). Zendt internationalen postwissel. PHILIPPONA KETELAAR, HOFIsE »rJKK^Zl CJTÏiK, K.ALVERSTRAAT 166, AMSTERDAM. SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledig» Uitzetten en Luiermanden. Op aanvraag worden prtfgopg. en modellen fr. toegezonden. Teleph. No. 693*. PANHARD LEVASSOR, met flichelin Banden. LEONARD LANG Stadhouderskade. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP Begrafenis-Vereeniging TE AMSTERDAM. Administrateur: N. SAX Jr., adres P. C. Hooftatr. 88. Telephoon No. 941. De Raad van Beitwtr: A W. VAN EEGHEN Jr., Foonttfcr. IA. DA COSTA, Oedekgeerdt. LeyensverzekeringMaatschappij flrnbem Haat schappelijk Kapitaal: EEN MlLLIOElf GUL.DEN (volteekend). Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op by«onder ?<Ige verzekeringHVoorwaarden en tegen zeer billijke premlën. Spoor's Mosterd W. A. SPOOR Jr., Fabrikant, Culeibora LUXE-BROODBAKKERU Henri J. Garels PAUL a AT.SKR.