Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No, 1625
Staatshoofden als Vredesengelen.
kermispaardenspel loeren, elkaar toe, we
kannen de hoeven van de paajden zien!"
De ironie is steeds zacht, vriendelijk en
levendig.
In den zelfden trant ging Charles Keene
door, maar zjjn werk was een nog ernstiger
volgen van de natuur, het werd schoener
dan al het vorige, door de prachtige
teekenbegaafdheid van dezen eenvoudigen, sterken
kunstenaar, die door kalm-ironische grappen
werd geïnspireerd tot zuivere en schilder
achtige levensbeelden, treffend en mooi als
de realistische tafereelen van de beste
Hollandsche ze ventiende-een wers. Het boek
met prenten naar de zy'ne, is gelukkig wat
grooter van formaat dan de
HumorousMaeterpieces. *)
Slaat men het deeltje van deze laatste serie
op, dat aan Phil May is gewijd, dan treft
ons dadelijk onaangenaam de pretentie van
losse schilderachtigheid, van vlotheid, waar
zoo weinig achter zit. Slechts dan is deze
soort van eenigszins overbluffend wild teeke
nen goed, als ze bondig uitdrukt, wat te zeggen
is, als ze compleet is. Dat is bij Phil May
niet het geval. De kleeren zijn hoofdzaak,
de types niet heel overtuigend, want opper
vlakkig aangezien, de milieu'g laten zich uit de
weinige krassen en aanduidingen niet genoeg
raden. Het is gelukkig, dat er teekenen zjjn,
dat Keene's werk blijvender invloed heeft
gehad dan dat van Phil May.
COENKLIS VBTH.
*) Humourists of the pencil.
DE PHOENIX
334 Spuistraat
76 Damra
AMSTERDAM.
NICOLAAS: Sedert ik voor het eerst optrad als commis-voyageur in Vredelie^endheid,
is er mij toch wat al te veel concurrentie in het vak gekomen l"
waaraan wjj met Kromhout (in zyne lezing
over Mahomedaansche kunst, Nederl- Biblio
theek No. XXVIII?XXXIV) op zijn minst
genomen sterk twijfelen.
Dezulken als waarvan hier sprake is, zijn
van Beheerschers der Stof, Sla ven der Materie
geworden en door gebrek aan bovenzinljjk
ideaal, tot een platheid en troostlooze droef
geestigheid vervallen, die hen totaal ongeschikt
maken Sierkunst te doen schitteren in
pracht van kleur en lijn". Want vergeten wij
het nooit: Vervieren is verblijden.
't Is toch niet mogeUj'k verheugd te wor
den door de wetenschap allén, dat dit van
ijzer is, dat van steen, iets anders van leer.
Een werk van menschenhand, hoe knap, hoe
vernuftig ook saamgesteld, kan niet versierd
genoemd worden, als de wondere teederheid,
de verheugende ontroering, die alleen het
kunttvolle aan iets verleend, er niet als over
gesprenkeld ligt.
Verstaan wjj elkaar wel: Onbestreden staat
de theorie over verband van vorm en
practiscbe bestemming en materiaal, m. a. w. de
materieele doeltreffendheid. Maar willen de
ons omringende voorwerpen ons worden tot
sentimentvolle emotie, dan verwachten wij,
dat zij gemaakt zjjn met gevoel voor plas
tische vormen, met zucht tot sobere weelde,
met behagen in aestheüschen praal, met
werkelijke liefde voor de schoonheid." *)
En over die schoonheid worden verder in
Flasschaert's Opmerkingen" zulke verheu
gende en blijde waarheden belicht, dat het
ons 'n vreugde is er aller aandacht voor te
vragen.
*) Plasschaert.
HDJB. LUNS.
Meningen m EDgelscbe munoristeD
on nieuw uitgeven.
Robert Seymour, John Leech, Charles Keene,
Phil May.
Niettegenstaande het eenigszins nuffige
omslagje der boekjes van deze serie bloem
lezingen, met bet bladmotief in paars, geel
of bruin, maar altijd in eenigszins geraffi
neerde kleur, zijn deze uitgaven goedkoop
(sixpence) en geven ze reproducties, die er
dan ook wel wat naar zijn. Klein, in de
eerste plaats, en blijkbaar afdrukken van
veel gebruikte cliché's. Dit nu is, waar het
prentjes betreft, die oorspronkelijk in
houtgravare (als die van Leech en Keene) of in
zinco (als die van Phil May) verschenen,
zoo heel erg niet. Hinderlijker is het echter,
waar men oorspronkelijk als etsjes of koper
gravures gedrukte platen als die van Seymour
voor zich heeft, en zulke prenten hebben
dan ook in dezen vorm wel ook alle zeer
veel van de eigenaardige frigchheid en spitse
geestigheid ingeboet, die ze eens bezaten.
Wat we aan zulk een uitgaaf hebben, is
dat ze een kostelijk kijkje geeft op den
schuldeloozen en onweerstaanbaren humor, dien
bijna alle beste Engelsche illustratoren
van deze soort hebben gehad. Deze humor
is genoegeljjk zonder in het minst saUsfait"
te zyn, ze is grillig, kras, zonder ooit scherp
te worden. De jacht- en viech- en
sporttafereelen van den vroeg gestorven illustator
van Pickwick, die zich (of het werkelijk om
een twist met den op zyn stuk staanden
auteur was, is nooit uitgemaakt, het lijkt
wat onwaarschijnlijk) na eenige illustraties
voor dat beroemde boek te hebben gele
verd, om het leven bracht, deze drollige
scènes zijn van een grover geest dan het
werk van den Punch-teekenaar John Leech,
ze toonen in dezen vorm echter grover dan
ze waren in het oorspronkelijk, pittig en wat
speelscher procédé. Het is duidelijk, dat de
geniale George Crnikshank, om van diens
voorgangers niet te spreken) sterken invloed
had op teekenmanier en spirit van dezen
talentvollen hnmorist, wiens figuren zelfs som t y ds
al te sterk op de groteske poppen van glorious"
George, inlmitable" George zelf, gelijken.
Voor ons ia echter het boeiende, bet curi
euze in deze ruw gereproduceerde prentjes,
zooals ze dan daar liggen, de dolligheid van
de grappen, het handtastelyke, clowaeske
van deze tafereelen. Het gaat er meest om
Zondagsjagers of -visschers, die op verboden
terrein komen en wien drastische kastijdingen
te wachten staan. Het aardige is dan altijd
het moment dat gekozen is, waarbij men de
catastrofe in al haar dreiging ziet genaken.
De menschen zijn voor het meerendeel met
eenigszins goedkoope middelen als onhandige
lummels, dan wel als meedogenlooze bruten
voorgesteld, de kracht van expressie dezer
ons in hun verouderd kostuum nog grotesker
dan ze zijn, voorkomende figuren, is even wel
onmiskenbaar. Om het type van scherts even
te karakteriseeren, dat men in dit onfraai,
doch vermakelijk bundeltje kan vinden, zy
n der tafreelen, (toevallig gén
sportgeachiedenis) kortelijks geschetst. In de keuken
zit een lakei en een keukenmeid, dicht bij
elkaar, blijkbaar niet om redenen van teederen
aard, maar zuiver en alleen uit angst. De
knecht leest, met een gezicht vol griezeling,
eeu spookachtig verhaal voor aan de zaligjes
sidderende, ademloos aandachtige meid. Op dit
verschrikkelijke oogenblik aanschouwde de dame
iets wils, dat voort gleed door het eenzame ver
trek, ... tot plotseling een ontzettende slag... enz.
De klok staat op twaalf uur
hetspokenuur büuitnemendheid. Een kat, die met
weinig ontzag voor het keukengerei, een
muis vervolgt, is bezig een bord op de
bovenste plank aan den muur om te werpen.
Eén seconde nog en..... iets wit» zal door het
vertrek glijden, en een ontzettende knal worden
gehoord.... Deze situatie, vol lakonieke jool
door den teekenaar aangeduid, teekent den
aard van zijn humor.
John Leech was beschaafder, meer teeke
naar, en ook rijker begaafd. De menschea
zyn niet zulke monsters meer. Een luchtige,
schelmsche, smakelijke hand krabbelt en
schetst die oolijke scènes, welke dertig jaren
lang het Engelsche publiek hebben ver
maakt en bekoord. De jonge meisjes en de
kinderen, naast de geestig gekarakteriseerde
dwaze types, zijn lief en mooi en blij ven
toch grappig. Kom gauw hier," roepen kin
deren, die onder het zeil der tent van een
^
)
Complete
MEUBILEERING
Vraagt ge'ill. prijscouranten* 't"?
? ?
? ?
E |{ B
s|ia
F. 450.?F. 500.
EN 725. GULDEN
COMPLETE MODERNE
WONINGINRICHTINGEN
IEDER BESTAANDE UIT
SALON - EETKAMER
EN SLAAPKAMER
VRAAGT PRIJSCOURANTEN.
MEUBILEERING MY.
H OLLA N D"
AMSTERDAM - TELEF. 5974
N Z. VOORB.W. 274 O/H. N.V.O.DIB
? ?
Ni»
« "
?il*
De Zaanlandsche
Zilversmederij
K AL VERSTRAAT 51,
Amsterdam,
SPUISTRAAT 62,
Den Haag.
Specialiteitszaak in Zilver van Antieke
Stijlbewerking, Tafel- enDessertzüver
en Zeeuwsen Knoopzilver.
KLTJN8THA.NI3KL
J. O. SOHTJLLJEIfc,
Plein 99") -*? -*? -+ -*? -t- 's-Gravenhaye.
Moderne Schilderijen, Aquarellen enz.
I\* V> * ^1 lt
KOPERGIETERY
KOPER5LAGERY
KOPERWERKEH ? NAAR ? MODEL
OP ? ? TEEKEMIhG
ELECTRO-GALVANiSCME
KENNEMMERSTRAAT-NII
HAARLEM
Magazijn
Oud-Holland"
Damrak 75, Amsterdam.
Directie ; P. C. PAEBELS.
TELEFOON 7261.
Complete Hameriiirlchtlageii
in Oud-Hollaiidsche en andere
oude stijlen.
Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollandsch snijwerk.
<&c
BLOEMENDAAL.
+ Villa opgetrokken in Gementinn Constructie en met toepassing van f
J Koll's PATENT HOUTEN KOLOMMEN. J
Bouwt Uwe Huizen, Villa's, Magazijnen enz. in Cementine Constructie. +
ARTISTIEK, BRANDVRIJ, HYGIËNISCH, ONVERWOESTELIJK. j
Vraagt ons plaatwerk : Voorbeelden van Cementine Constructie.
Koll's Patent Amerikaansche houten kolommen voor binnen- en buiten
werk in alle maten en stolen, voor Colonades, Loofgangen, Zonnewyzers, enz.,
SIERKUNS
Nieuwe Spiegelstr. 32. Stadhouderskade «4.
KUNSTVOORWERPEN,
ANTIQUITEITEN,
Meubelen enz.
RUDOLP ELION & Co.
D.DEBIÈVREBIESAART
ACHTER 8T. PIET EB 16
-:- -:- Lltr-echt -»-
-:MAGA2IJH VAJI COMPLETE
MEU
BELBERINQ EN STOPFEEBIHQ a
VERHUIZINGEN. TRAffBPOHTES,
SPECIALS A7DEBLUTO
AMIQUI
TïlTES ES KUN8TVOOHWKBPEH
'T BINNENHUIS
Inrichting tot
meubeleering
en versiering
der woning
jfe jfei
RAADHUISSTRAAT 48-50
^ AMSTERDAM *
Filiaal: KUNSTZA \L KLEI JK AMP,
Zuidblaak, Rotterdam.
? ??»??»?»???!
KUNSTHANDEL Wel & DORENS k ZOON.
ROffl 5a AMSTERDAM.
FIGUURTJES
HOüfmïOOB
VAN
C. J. T. l
PflOTOGRAVÜM, N. OUDE M MODERNE
MEESTERS, KLFURDRÜIKEN, EEüRETSM,
ETSEN, KOPENHAAGSCH POfiCELEIN,
ENCADREMEMEN.
Meubelfabriek
Nederland".
J. A. HU1Z1MGA.
BINKEN BET1MMEKINÖIUI,
BEHANQERIJ,
MODKLKAMKEfl.
Groningen.
WE8TEE8INGKL,
FRANCO UKVEBINO.
TKLD. 118.
~*^^*^ ?"'
JJr f T " Jr ?"
Kennisgevingen
Verloving, Ondertrouw,
= Geboorte, enz. =
- Invitatiën, Dankbetuigingen, Menu's
Programma's, Bslboekjes. Visitekaarten,
- Luxepapier, Artistiek Stempelwerk
B. van Mantgem, Hofleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst.
D RIV5CHriflBEL
OP KOPER EN ZINFs.
GE&oüW.PELIX MERITIS"
KE1ZER5GRACHT52V
TtL.2007 .