De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 16 augustus pagina 8

16 augustus 1908 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No, 1625 Staatshoofden als Vredesengelen. kermispaardenspel loeren, elkaar toe, we kannen de hoeven van de paajden zien!" De ironie is steeds zacht, vriendelijk en levendig. In den zelfden trant ging Charles Keene door, maar zjjn werk was een nog ernstiger volgen van de natuur, het werd schoener dan al het vorige, door de prachtige teekenbegaafdheid van dezen eenvoudigen, sterken kunstenaar, die door kalm-ironische grappen werd geïnspireerd tot zuivere en schilder achtige levensbeelden, treffend en mooi als de realistische tafereelen van de beste Hollandsche ze ventiende-een wers. Het boek met prenten naar de zy'ne, is gelukkig wat grooter van formaat dan de HumorousMaeterpieces. *) Slaat men het deeltje van deze laatste serie op, dat aan Phil May is gewijd, dan treft ons dadelijk onaangenaam de pretentie van losse schilderachtigheid, van vlotheid, waar zoo weinig achter zit. Slechts dan is deze soort van eenigszins overbluffend wild teeke nen goed, als ze bondig uitdrukt, wat te zeggen is, als ze compleet is. Dat is bij Phil May niet het geval. De kleeren zijn hoofdzaak, de types niet heel overtuigend, want opper vlakkig aangezien, de milieu'g laten zich uit de weinige krassen en aanduidingen niet genoeg raden. Het is gelukkig, dat er teekenen zjjn, dat Keene's werk blijvender invloed heeft gehad dan dat van Phil May. COENKLIS VBTH. *) Humourists of the pencil. DE PHOENIX 334 Spuistraat 76 Damra AMSTERDAM. NICOLAAS: Sedert ik voor het eerst optrad als commis-voyageur in Vredelie^endheid, is er mij toch wat al te veel concurrentie in het vak gekomen l" waaraan wjj met Kromhout (in zyne lezing over Mahomedaansche kunst, Nederl- Biblio theek No. XXVIII?XXXIV) op zijn minst genomen sterk twijfelen. Dezulken als waarvan hier sprake is, zijn van Beheerschers der Stof, Sla ven der Materie geworden en door gebrek aan bovenzinljjk ideaal, tot een platheid en troostlooze droef geestigheid vervallen, die hen totaal ongeschikt maken Sierkunst te doen schitteren in pracht van kleur en lijn". Want vergeten wij het nooit: Vervieren is verblijden. 't Is toch niet mogeUj'k verheugd te wor den door de wetenschap allén, dat dit van ijzer is, dat van steen, iets anders van leer. Een werk van menschenhand, hoe knap, hoe vernuftig ook saamgesteld, kan niet versierd genoemd worden, als de wondere teederheid, de verheugende ontroering, die alleen het kunttvolle aan iets verleend, er niet als over gesprenkeld ligt. Verstaan wjj elkaar wel: Onbestreden staat de theorie over verband van vorm en practiscbe bestemming en materiaal, m. a. w. de materieele doeltreffendheid. Maar willen de ons omringende voorwerpen ons worden tot sentimentvolle emotie, dan verwachten wij, dat zij gemaakt zjjn met gevoel voor plas tische vormen, met zucht tot sobere weelde, met behagen in aestheüschen praal, met werkelijke liefde voor de schoonheid." *) En over die schoonheid worden verder in Flasschaert's Opmerkingen" zulke verheu gende en blijde waarheden belicht, dat het ons 'n vreugde is er aller aandacht voor te vragen. *) Plasschaert. HDJB. LUNS. Meningen m EDgelscbe munoristeD on nieuw uitgeven. Robert Seymour, John Leech, Charles Keene, Phil May. Niettegenstaande het eenigszins nuffige omslagje der boekjes van deze serie bloem lezingen, met bet bladmotief in paars, geel of bruin, maar altijd in eenigszins geraffi neerde kleur, zijn deze uitgaven goedkoop (sixpence) en geven ze reproducties, die er dan ook wel wat naar zijn. Klein, in de eerste plaats, en blijkbaar afdrukken van veel gebruikte cliché's. Dit nu is, waar het prentjes betreft, die oorspronkelijk in houtgravare (als die van Leech en Keene) of in zinco (als die van Phil May) verschenen, zoo heel erg niet. Hinderlijker is het echter, waar men oorspronkelijk als etsjes of koper gravures gedrukte platen als die van Seymour voor zich heeft, en zulke prenten hebben dan ook in dezen vorm wel ook alle zeer veel van de eigenaardige frigchheid en spitse geestigheid ingeboet, die ze eens bezaten. Wat we aan zulk een uitgaaf hebben, is dat ze een kostelijk kijkje geeft op den schuldeloozen en onweerstaanbaren humor, dien bijna alle beste Engelsche illustratoren van deze soort hebben gehad. Deze humor is genoegeljjk zonder in het minst saUsfait" te zyn, ze is grillig, kras, zonder ooit scherp te worden. De jacht- en viech- en sporttafereelen van den vroeg gestorven illustator van Pickwick, die zich (of het werkelijk om een twist met den op zyn stuk staanden auteur was, is nooit uitgemaakt, het lijkt wat onwaarschijnlijk) na eenige illustraties voor dat beroemde boek te hebben gele verd, om het leven bracht, deze drollige scènes zijn van een grover geest dan het werk van den Punch-teekenaar John Leech, ze toonen in dezen vorm echter grover dan ze waren in het oorspronkelijk, pittig en wat speelscher procédé. Het is duidelijk, dat de geniale George Crnikshank, om van diens voorgangers niet te spreken) sterken invloed had op teekenmanier en spirit van dezen talentvollen hnmorist, wiens figuren zelfs som t y ds al te sterk op de groteske poppen van glorious" George, inlmitable" George zelf, gelijken. Voor ons ia echter het boeiende, bet curi euze in deze ruw gereproduceerde prentjes, zooals ze dan daar liggen, de dolligheid van de grappen, het handtastelyke, clowaeske van deze tafereelen. Het gaat er meest om Zondagsjagers of -visschers, die op verboden terrein komen en wien drastische kastijdingen te wachten staan. Het aardige is dan altijd het moment dat gekozen is, waarbij men de catastrofe in al haar dreiging ziet genaken. De menschen zijn voor het meerendeel met eenigszins goedkoope middelen als onhandige lummels, dan wel als meedogenlooze bruten voorgesteld, de kracht van expressie dezer ons in hun verouderd kostuum nog grotesker dan ze zijn, voorkomende figuren, is even wel onmiskenbaar. Om het type van scherts even te karakteriseeren, dat men in dit onfraai, doch vermakelijk bundeltje kan vinden, zy n der tafreelen, (toevallig gén sportgeachiedenis) kortelijks geschetst. In de keuken zit een lakei en een keukenmeid, dicht bij elkaar, blijkbaar niet om redenen van teederen aard, maar zuiver en alleen uit angst. De knecht leest, met een gezicht vol griezeling, eeu spookachtig verhaal voor aan de zaligjes sidderende, ademloos aandachtige meid. Op dit verschrikkelijke oogenblik aanschouwde de dame iets wils, dat voort gleed door het eenzame ver trek, ... tot plotseling een ontzettende slag... enz. De klok staat op twaalf uur hetspokenuur büuitnemendheid. Een kat, die met weinig ontzag voor het keukengerei, een muis vervolgt, is bezig een bord op de bovenste plank aan den muur om te werpen. Eén seconde nog en..... iets wit» zal door het vertrek glijden, en een ontzettende knal worden gehoord.... Deze situatie, vol lakonieke jool door den teekenaar aangeduid, teekent den aard van zijn humor. John Leech was beschaafder, meer teeke naar, en ook rijker begaafd. De menschea zyn niet zulke monsters meer. Een luchtige, schelmsche, smakelijke hand krabbelt en schetst die oolijke scènes, welke dertig jaren lang het Engelsche publiek hebben ver maakt en bekoord. De jonge meisjes en de kinderen, naast de geestig gekarakteriseerde dwaze types, zijn lief en mooi en blij ven toch grappig. Kom gauw hier," roepen kin deren, die onder het zeil der tent van een ^ ) Complete MEUBILEERING Vraagt ge'ill. prijscouranten* 't"? ? ? ? ? E |{ B s|ia F. 450.?F. 500. EN 725. GULDEN COMPLETE MODERNE WONINGINRICHTINGEN IEDER BESTAANDE UIT SALON - EETKAMER EN SLAAPKAMER VRAAGT PRIJSCOURANTEN. MEUBILEERING MY. H OLLA N D" AMSTERDAM - TELEF. 5974 N Z. VOORB.W. 274 O/H. N.V.O.DIB ? ? Ni» « " ?il* De Zaanlandsche Zilversmederij K AL VERSTRAAT 51, Amsterdam, SPUISTRAAT 62, Den Haag. Specialiteitszaak in Zilver van Antieke Stijlbewerking, Tafel- enDessertzüver en Zeeuwsen Knoopzilver. KLTJN8THA.NI3KL J. O. SOHTJLLJEIfc, Plein 99") -*? -*? -+ -*? -t- 's-Gravenhaye. Moderne Schilderijen, Aquarellen enz. I\* V> * ^1 lt KOPERGIETERY KOPER5LAGERY KOPERWERKEH ? NAAR ? MODEL OP ? ? TEEKEMIhG ELECTRO-GALVANiSCME KENNEMMERSTRAAT-NII HAARLEM Magazijn Oud-Holland" Damrak 75, Amsterdam. Directie ; P. C. PAEBELS. TELEFOON 7261. Complete Hameriiirlchtlageii in Oud-Hollaiidsche en andere oude stijlen. Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollandsch snijwerk. <&c BLOEMENDAAL. + Villa opgetrokken in Gementinn Constructie en met toepassing van f J Koll's PATENT HOUTEN KOLOMMEN. J Bouwt Uwe Huizen, Villa's, Magazijnen enz. in Cementine Constructie. + ARTISTIEK, BRANDVRIJ, HYGIËNISCH, ONVERWOESTELIJK. j Vraagt ons plaatwerk : Voorbeelden van Cementine Constructie. Koll's Patent Amerikaansche houten kolommen voor binnen- en buiten werk in alle maten en stolen, voor Colonades, Loofgangen, Zonnewyzers, enz., SIERKUNS Nieuwe Spiegelstr. 32. Stadhouderskade «4. KUNSTVOORWERPEN, ANTIQUITEITEN, Meubelen enz. RUDOLP ELION & Co. D.DEBIÈVREBIESAART ACHTER 8T. PIET EB 16 -:- -:- Lltr-echt -»- -:MAGA2IJH VAJI COMPLETE MEU BELBERINQ EN STOPFEEBIHQ a VERHUIZINGEN. TRAffBPOHTES, SPECIALS A7DEBLUTO AMIQUI TïlTES ES KUN8TVOOHWKBPEH 'T BINNENHUIS Inrichting tot meubeleering en versiering der woning jfe jfei RAADHUISSTRAAT 48-50 ^ AMSTERDAM * Filiaal: KUNSTZA \L KLEI JK AMP, Zuidblaak, Rotterdam. ? ??»??»?»???! KUNSTHANDEL Wel & DORENS k ZOON. ROffl 5a AMSTERDAM. FIGUURTJES HOüfmïOOB VAN C. J. T. l PflOTOGRAVÜM, N. OUDE M MODERNE MEESTERS, KLFURDRÜIKEN, EEüRETSM, ETSEN, KOPENHAAGSCH POfiCELEIN, ENCADREMEMEN. Meubelfabriek Nederland". J. A. HU1Z1MGA. BINKEN BET1MMEKINÖIUI, BEHANQERIJ, MODKLKAMKEfl. Groningen. WE8TEE8INGKL, FRANCO UKVEBINO. TKLD. 118. ~*^^*^ ?"' JJr f T " Jr ?" Kennisgevingen Verloving, Ondertrouw, = Geboorte, enz. = - Invitatiën, Dankbetuigingen, Menu's Programma's, Bslboekjes. Visitekaarten, - Luxepapier, Artistiek Stempelwerk B. van Mantgem, Hofleverancier Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst. D RIV5CHriflBEL OP KOPER EN ZINFs. GE&oüW.PELIX MERITIS" KE1ZER5GRACHT52V TtL.2007 .

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl