Historisch Archief 1877-1940
?r r
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
N o. 1627
ABDUL HAMID.
Abdul Hamid, Sultan van Turkije, in zjjn rijtuig onder de manifestaties van zyn volk.
IHIIUIIIIIIIIIII
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
in de toekomst moe' de fotograaf er
wel last en schade van ondervinden.
DergeIjjke aanstellerükan z'n straf niet ontloopen.
Men denke nu niet, dat ik al 't werk van
de zich noemende kunstfotografen veroordee1,
geenszins. Integendeel ia er zooveel knap
werk b|j, dat zelf» een waar artiest te ge
nieten geeft, mijn stry'd loopt alleen tegen
het misbruik van den naam Kunst.". Er
is op de tentoonstelling artistiek werk, onge
twijfeld, maar het middelmatige overtreft
het goede werk in groeten getale, terwijl
in nog groot er aantal het middelmatige
wordt overtroffen door het slechte en zeer
slechte wat is toegelaten.
De' verdedigers van het Kunstbegrip gaan
zelfs al zoover, dat ze de verf en de penseel
van den schilder vergelijken met hun camera
en platen, 't Is ongelooflijk, niet waar, maar
zwart op wit is 't beweerd. Wat een schilder
doet met zyn verf en penseel, doen wy met
onze camera, roepen ze dan zeer zelfvoldaan
uit. En' redeneert daar maar niet tegen, want
dan krjjgt men den wind van voren, dan kan
je hooren wat je zelf bent en _dat is dan niet
veel aaidigs.
Eigenaardig is 't verschijnsel, dat 't zien
van fototentoonstellingen de menschen zoo
spoedig verveelt. Over 't algemeen verveelt
het niet alleen het pnhliek, al a ze meerdere
malen komen, maar ook vele fotografen, die
onder de besten gerekend mogen worden.
Bij een ware kunsttentoonstelling (denken
we maar eens aan de
Rembrandttentoonstelling) dan geeft iedere nieuwe keer een
nieuwe verrassing, en meerder kunstgenot. I i
heb verscheidene mentchen gesproken, die
verklaarden, dat ze er na tweemaal geweest
waren, maar de derde maal geen lust hadden.
Bewast dit feit alleen niet reeds, dat een
fotografie geen kunst KAM zijn?
Of de voorspelling van den Heer
Molkenboer, dat vele fotografen van hun dwaling
zullen terugkomen, zal uitkomen, weet ik
niet. In elk geval zal 't niet spoedig zijn.
't Is zoo hard, als men zoo'n mooien mantel
heeft omgeslagen, die weer af te moeten staan.
En vooral de groote voorvechters, die steedd
met 't noodige lawaai hun opvatting hebben
verdedigd, zullen niet licht er toe komen,
die opvatting prijs te geven en die liever,
(misschien wel tegen beter weten in) door
dik en dun verdedigen.
De grens is wel te trekken, laat ons de
goede fotografie rangschikken onder de kunst
nijverheid-vakken. Dan neemt ons mooie
vak een eereplaata ia en is 't ontdaan van
een valsch omhulsel.
Als eerst het groote publiek beter kunst"'
leert kennen en beoordeelen dan zal de strijd
gauw uit zijn, dan zal de goede fotografie
de waardeering genieten, die baar toekomt
en zullen wanproducten, als die gomdrukken
in kleur, spoedig de waardeering genieten
die thans een oleografie geniet.
Met dank voor de plaatsing.
Hoogachtend,
C. M. DBWALD.
's-Gravenhage 21 Aug.
Rondom Sedan?na lei oorlog ?an 10/71.
Toen ik jongen was, de eerste jaren door
leefde van kunstig-gekweekte fantaisie, de
schoolboekjes mij de meest onmenschelike
wreedheden van den oorlog vertelden, mij
beschreven de heldhaftige daden op het
slagveld bedreven, wiet ik nog niets van de
verschrikkingen niets van 't leed, van 't
leugenachtige dier beschrijvingen en bezag
ik nog in eerlike bewondering de potsierlike
plaatjes, waarop de vijand altijd verslagen,
de onzen, glorieus-vaandel-zwierend op een
steigerend ros gezeten, immer zegevierend
werden uitgebeeld. Wist ik 'nog niets van
fictieve heldendaden, van wat nit moed of
angst werd bedreven leefde ik alleen in
het stellige vertrouwen,datde winnaar moedig,
de overwonnene laf moest zijn, kon ik dus
niet anders dan ontzag hebben voor den held
op 't vnrig-springend paard. Wat begreep ik
van generaals- onknndigheden, van financieele
onmacht, diefstal van boven-af, gevechts
systemen? Voor mij was een oorlog 'n strijd
tnsschen twee om het recht van den sterkste,
mér niet. Althans, ik kon moeilik anders
denken, daar ik uitsluitend van vechten
hoorde om de oppermacht, of, zoo moog'lik,
de zich-verzettende onderworpene opnieuw
te temmen, indien dat lukte. Aldus was mij
de beteekenis der oorlogen die even
eens door mijn makkers werd opgevat
die deze opvatting toonden door uiting te
geven aan het gevoel van sterkere te-willen
zij n bij kloppartijen. Overwinnaar te wezen,
meerdere" leek velen zeer aanlokkelik, zóó,
dat na geschiedenis-les, waarbij gedurig van
veldslagen, dapperen, overwinningen enz.
gesproken werd de jonge as, daardoor
aangevDurd, zich niet kunnend bedwingen, aan
het ranselen sloegen eu dikwels de valschte,
de oneerlikste middelen gebruiiten, de j
udasachtigste trucs aanwendden om toch maar
de baas" te worden en te kunnen geuren met
de eer alles te durven. Of 't daardoor kwam
dat ik oorlogje-spelen" leerde verafschuwen,
ik weet 't niet. Zeker is 't, dat mijn eerbied
voor overwinnaars danig verminderde en
vechten mij een gruwel werd en wel in
zoo hevige mate, dat een plaat, die tot voor
stelling had een episode, uit d' een of andren
oorlog, mij in-droef stemde.
Ik herinner mjj nog levendig de ontzet
tende gewaarwordingen, die folterden, toen ik
voor het eerst Het belegerde Parijs" in han
den kreeg en mocht door bladeren. Nooit zal
ik vergeten de heftige sensaties, waaraan ik
was ten prooi nooit de pgn-rotende smart,
bij 't zien van gewonden. In de gezellige
kamer, onder 't blank-rozige licht der lamp,
lag het boek opgeslagen - en ik, toch blij
mij wél te voelen in het verwarmde interieur,
de teekeningen van het gruwelike boek
bekjjkend, leed zóó ontzaglik mee met
deafzichtelik bekleede slachtoffers,! dat 't mij wee
werd en achter mijne pupillen stekende pijn
het zien belette. Maar heen gaan, 't boek weg
leggen kon ik niet. Steeds meer wilde ik weten
van dien wreeden oorlog, mij 'n voorstelling
vormen van het bedrijf des geweld». Al moest
ik rillen by ieder tablau, al kon 'k 't bijna
niet uithouden van overstelpenden angst, van
meê-l^jden, van benouwenis, weten wilde ik
van het lot der wederzydsche vijanden. Om
van den stoel in-een te zinken waren de
plastische uitbeeldingen van moord, verwon
ding brandstichting en verwoesting, maar
zien móést ik ze, ook ten koste van mijn rast.
Vreeselik waren ze, om te doen klappertanden,
te doen schreien en tandenknarsen, want
telkens weer het valsche spel van verraad,
van onverhoedschen aanval-en opnieuw zag
ik bevestigd het gemeene van list en
krjjgstaktiek, waaraan ontelbare onschuldigen ten
offer vallen en 't onteerende ervan voor den
uitvoerder.
Tot de behoefte van kussen, liefkoozen werd
mijn genegenheid voor den verraderlik
inhinderlaag-gelokten verslagene en ik zou alles
hebben willen doen hem te helpenden
valscfcaaid te straffen. M|jn fantaisie voerde mij ter
plaatse van de daad, deed mij plots groeien
tot een reus, in staat met n zwaai den
sterkste te verpletteren. Woede, verontwaar
diging, haat, deden mij gloeien. De vuisten
saam-geknepen, bleef ik hijgend staren, tot
ik ineens de plaat begon te beuken en
stouter dan elke verbeeldinggscbepping,
creëerden haat en af keer over zooveel onrecht,
de heerlikste rechtvaardigheids-apotheosen.
Ik droomde er van nacht-op-nacht, bleef
onder suggestie der uitbeeldingen vele, vele
jaren. Het Belegerde Parijs ging niet meer
uit mijn geheugen en zelfs nu nog herinner
ik me de platen, alsof ik ze kort geleden
voor het eerst zag.
De aalmoezenier van het groote leger",
De inneming van Parijs" enz. enz. zou ik
nog uit het hoofd kunnen teekeneu, niet
eens gesproken van de eindelooze reeks illus
traties van half-verteerde lijken, geraamten
in rottende uniformen, doodshoofden en nog
kermende verminkten. Of ze me bij gebleven
zijn. Vooral ook de slag bij Sedan niet het
minst de beschrijving vanbetgruwelikegevecht
aan weerskanten van Bareilles, 't plaatsje nab
Sedan. Altijd, wanneer ik den naam Sedan
hoorde, ontroerde ik stelde ik me de plek
voor waar duizenden sneuvelden op de bar
baarse ate manier. Hoe dikwels verlangde ik er
naar Sedan tb eten, Bareilles te bezoeken
Eindelijk zon dan mijn wensch in vervulling
komen, kon Ik mijn route zóó nemen, dat ik
iiiiHiiiitiiintiiiiiiiiiiiiMiiiiiliiiiiiiiuiiiiiiiiiimi
ijl
? ?
m n
F. 450.?F. 500.
EN 725. GULDEN
COMPLETE MODERNE
WONINGINRICHTINGEN
IEDER BESTAANDE UIT
SALON - EETKAMER
EN SLAAPKAMER
VRAAGT PRIJSCOURANTEN.
MEUBILEERING MY.
H 0 L L A N D"
AMSTERDAM - TELEF. 6974
N Z. VOORB.W. 274 O/H. K.V.O.OAO
P
? !!?
De Zaanlandsche
Zilversmederij
KAL VERSTRAAT 51,
Amsterdam.
SPUISTRAAT 62,
Den liaan.
Specialiteit szaak in Zilver van Antieke
Stijlbewerking, Tafel- en Dessertzilver
en Zeeuwsen Knoopzilver.
KUNSTHANDEL
J. C. SCHLULI^ER.
Plein 99°) -H H- H-' H- -H '8-(mraveHlniye*
Moderne Schilderijen, ^quareHen enz
l \ * v> * gJl i Ls
KOPERGIETERY
©KOPERSLAGERY
KOPERWERKEIÏ? HAAR? MODEL
OF--TEEKEHIÏG
ELECTRO-GALVANI5CHE
=^H INRICHTING =====
KENNEMMERSTRAAT-N11
HAARLEM
/T\ .'ï\ /T\ ./N. /T\ /K .A. /T\
Magazijn
Oud-Ho Hand
D a m rak 75, Amsterdam. -*?
Directie; P. C. PAEBELS.
TELEFOON 7361.
Complete Haineriiirlcliiliigeii
iu Oud-Hollaiiflsche eii andere
oude stijlen.
Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollaodsch snijwerk.
^
?*?
+
?
Bloemendaal.
De eenvoudigste en toch de sterkste,
veiligste- en krachtigste
BBANDBLUSSCHBR is de :-: :-: :-:
nderwriters Fire l
v Extinguisher, v f
altijd gereed voor dadelijk gebruik.
Draai de Brandblusscher om en de
werking begint. >: :-: :-; :-:
Werking kan ten alle tijde zonder
kosten gecontroleerd worden. :-:
Geen kans voor ontploffingen, geen
geheime vullingen, onschadelijk voor
personen en kleeren. :-: :-: :-:
Sierlijke uitvoering, geheel
van gepolijst Rood Koper. +
?++++4-4-4"f4-4*»+4"»>
Kennisgevingen
Verloving, Ondertrouw,
= Geboorte, enz. =*=
- Invitatitn, Dankbetuigingen, Menu's
Programma's, Balboökjés, Visitekaarten,
- Luxepapier, Artisifck Stempelwerk
B. van Mantgem, Hofleverancier
Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst.
T BINNENHUIS
Inrichting tot
meubeleering
en versiering
der woning
RAADHUISSTRAAT 48-50
* AMSTERDAM *
Filiaal: KUNSTZA 4 L KLEIJKAMP,
Zuidblaak, Rotterdam.
nJ3
MB»
a
om
KUNSTHANDEL Wei, G. DORENS k ZOON.
EOK1N 56. AMSTERDAM.
- DOOR
PHOTOGRAVUREN, N. OUDE EN MODERNE
MEESTERS, ILEÜRDBUKKEN, KLEüRETSEN,
ETSEN, KOPENHAAGSCH PORCELEIN,
ENCADREMENTEN.
GtB°(JW?FELIX MERITIS"
?*E!ZER
TEL.2007
Alpoi. Kist- en KnnsïiiijwhÉtoöel
SI ER KUNST"
Nieuwe Spiegelstr. 32. Stadhouderskade «4.
KUNSTViFWBRPBN,
ANTIQUITEITEN,
Meubelen enz.
RUDOLP ELION & Co.
B.DiBIÈmEBIESMRT
ACHTER ST. PIET EB 16
-:- -s- Utrecht -t-
-:HAQAZUV VAK COMPLETE
M5U
BELEERING ES STOFFGEBUTO =
VERHUIZINGEN. TRANSPORTEK.
SPECIALE AFDEELIHQ
ANTIQUI
TKITEV ES KUN8TVOORWEBPEH
/Meubelfabriek
Nederland".
J. A. HUÏZÏNGA.
BINNEN BEl'TMMEKIXGKH,
BEHANGERIJ,
MODELKAMKBJS.
Groningen.
WESTEB81NGKL.
FRANCO
TXLXT. 118.