De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 30 augustus pagina 8

30 augustus 1908 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

?r r DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. N o. 1627 ABDUL HAMID. Abdul Hamid, Sultan van Turkije, in zjjn rijtuig onder de manifestaties van zyn volk. IHIIUIIIIIIIIIII IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIMIIIMIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII in de toekomst moe' de fotograaf er wel last en schade van ondervinden. DergeIjjke aanstellerükan z'n straf niet ontloopen. Men denke nu niet, dat ik al 't werk van de zich noemende kunstfotografen veroordee1, geenszins. Integendeel ia er zooveel knap werk b|j, dat zelf» een waar artiest te ge nieten geeft, mijn stry'd loopt alleen tegen het misbruik van den naam Kunst.". Er is op de tentoonstelling artistiek werk, onge twijfeld, maar het middelmatige overtreft het goede werk in groeten getale, terwijl in nog groot er aantal het middelmatige wordt overtroffen door het slechte en zeer slechte wat is toegelaten. De' verdedigers van het Kunstbegrip gaan zelfs al zoover, dat ze de verf en de penseel van den schilder vergelijken met hun camera en platen, 't Is ongelooflijk, niet waar, maar zwart op wit is 't beweerd. Wat een schilder doet met zyn verf en penseel, doen wy met onze camera, roepen ze dan zeer zelfvoldaan uit. En' redeneert daar maar niet tegen, want dan krjjgt men den wind van voren, dan kan je hooren wat je zelf bent en _dat is dan niet veel aaidigs. Eigenaardig is 't verschijnsel, dat 't zien van fototentoonstellingen de menschen zoo spoedig verveelt. Over 't algemeen verveelt het niet alleen het pnhliek, al a ze meerdere malen komen, maar ook vele fotografen, die onder de besten gerekend mogen worden. Bij een ware kunsttentoonstelling (denken we maar eens aan de Rembrandttentoonstelling) dan geeft iedere nieuwe keer een nieuwe verrassing, en meerder kunstgenot. I i heb verscheidene mentchen gesproken, die verklaarden, dat ze er na tweemaal geweest waren, maar de derde maal geen lust hadden. Bewast dit feit alleen niet reeds, dat een fotografie geen kunst KAM zijn? Of de voorspelling van den Heer Molkenboer, dat vele fotografen van hun dwaling zullen terugkomen, zal uitkomen, weet ik niet. In elk geval zal 't niet spoedig zijn. 't Is zoo hard, als men zoo'n mooien mantel heeft omgeslagen, die weer af te moeten staan. En vooral de groote voorvechters, die steedd met 't noodige lawaai hun opvatting hebben verdedigd, zullen niet licht er toe komen, die opvatting prijs te geven en die liever, (misschien wel tegen beter weten in) door dik en dun verdedigen. De grens is wel te trekken, laat ons de goede fotografie rangschikken onder de kunst nijverheid-vakken. Dan neemt ons mooie vak een eereplaata ia en is 't ontdaan van een valsch omhulsel. Als eerst het groote publiek beter kunst"' leert kennen en beoordeelen dan zal de strijd gauw uit zijn, dan zal de goede fotografie de waardeering genieten, die baar toekomt en zullen wanproducten, als die gomdrukken in kleur, spoedig de waardeering genieten die thans een oleografie geniet. Met dank voor de plaatsing. Hoogachtend, C. M. DBWALD. 's-Gravenhage 21 Aug. Rondom Sedan?na lei oorlog ?an 10/71. Toen ik jongen was, de eerste jaren door leefde van kunstig-gekweekte fantaisie, de schoolboekjes mij de meest onmenschelike wreedheden van den oorlog vertelden, mij beschreven de heldhaftige daden op het slagveld bedreven, wiet ik nog niets van de verschrikkingen niets van 't leed, van 't leugenachtige dier beschrijvingen en bezag ik nog in eerlike bewondering de potsierlike plaatjes, waarop de vijand altijd verslagen, de onzen, glorieus-vaandel-zwierend op een steigerend ros gezeten, immer zegevierend werden uitgebeeld. Wist ik 'nog niets van fictieve heldendaden, van wat nit moed of angst werd bedreven leefde ik alleen in het stellige vertrouwen,datde winnaar moedig, de overwonnene laf moest zijn, kon ik dus niet anders dan ontzag hebben voor den held op 't vnrig-springend paard. Wat begreep ik van generaals- onknndigheden, van financieele onmacht, diefstal van boven-af, gevechts systemen? Voor mij was een oorlog 'n strijd tnsschen twee om het recht van den sterkste, mér niet. Althans, ik kon moeilik anders denken, daar ik uitsluitend van vechten hoorde om de oppermacht, of, zoo moog'lik, de zich-verzettende onderworpene opnieuw te temmen, indien dat lukte. Aldus was mij de beteekenis der oorlogen die even eens door mijn makkers werd opgevat die deze opvatting toonden door uiting te geven aan het gevoel van sterkere te-willen zij n bij kloppartijen. Overwinnaar te wezen, meerdere" leek velen zeer aanlokkelik, zóó, dat na geschiedenis-les, waarbij gedurig van veldslagen, dapperen, overwinningen enz. gesproken werd de jonge as, daardoor aangevDurd, zich niet kunnend bedwingen, aan het ranselen sloegen eu dikwels de valschte, de oneerlikste middelen gebruiiten, de j udasachtigste trucs aanwendden om toch maar de baas" te worden en te kunnen geuren met de eer alles te durven. Of 't daardoor kwam dat ik oorlogje-spelen" leerde verafschuwen, ik weet 't niet. Zeker is 't, dat mijn eerbied voor overwinnaars danig verminderde en vechten mij een gruwel werd en wel in zoo hevige mate, dat een plaat, die tot voor stelling had een episode, uit d' een of andren oorlog, mij in-droef stemde. Ik herinner mjj nog levendig de ontzet tende gewaarwordingen, die folterden, toen ik voor het eerst Het belegerde Parijs" in han den kreeg en mocht door bladeren. Nooit zal ik vergeten de heftige sensaties, waaraan ik was ten prooi nooit de pgn-rotende smart, bij 't zien van gewonden. In de gezellige kamer, onder 't blank-rozige licht der lamp, lag het boek opgeslagen - en ik, toch blij mij wél te voelen in het verwarmde interieur, de teekeningen van het gruwelike boek bekjjkend, leed zóó ontzaglik mee met deafzichtelik bekleede slachtoffers,! dat 't mij wee werd en achter mijne pupillen stekende pijn het zien belette. Maar heen gaan, 't boek weg leggen kon ik niet. Steeds meer wilde ik weten van dien wreeden oorlog, mij 'n voorstelling vormen van het bedrijf des geweld». Al moest ik rillen by ieder tablau, al kon 'k 't bijna niet uithouden van overstelpenden angst, van meê-l^jden, van benouwenis, weten wilde ik van het lot der wederzydsche vijanden. Om van den stoel in-een te zinken waren de plastische uitbeeldingen van moord, verwon ding brandstichting en verwoesting, maar zien móést ik ze, ook ten koste van mijn rast. Vreeselik waren ze, om te doen klappertanden, te doen schreien en tandenknarsen, want telkens weer het valsche spel van verraad, van onverhoedschen aanval-en opnieuw zag ik bevestigd het gemeene van list en krjjgstaktiek, waaraan ontelbare onschuldigen ten offer vallen en 't onteerende ervan voor den uitvoerder. Tot de behoefte van kussen, liefkoozen werd mijn genegenheid voor den verraderlik inhinderlaag-gelokten verslagene en ik zou alles hebben willen doen hem te helpenden valscfcaaid te straffen. M|jn fantaisie voerde mij ter plaatse van de daad, deed mij plots groeien tot een reus, in staat met n zwaai den sterkste te verpletteren. Woede, verontwaar diging, haat, deden mij gloeien. De vuisten saam-geknepen, bleef ik hijgend staren, tot ik ineens de plaat begon te beuken en stouter dan elke verbeeldinggscbepping, creëerden haat en af keer over zooveel onrecht, de heerlikste rechtvaardigheids-apotheosen. Ik droomde er van nacht-op-nacht, bleef onder suggestie der uitbeeldingen vele, vele jaren. Het Belegerde Parijs ging niet meer uit mijn geheugen en zelfs nu nog herinner ik me de platen, alsof ik ze kort geleden voor het eerst zag. De aalmoezenier van het groote leger", De inneming van Parijs" enz. enz. zou ik nog uit het hoofd kunnen teekeneu, niet eens gesproken van de eindelooze reeks illus traties van half-verteerde lijken, geraamten in rottende uniformen, doodshoofden en nog kermende verminkten. Of ze me bij gebleven zijn. Vooral ook de slag bij Sedan niet het minst de beschrijving vanbetgruwelikegevecht aan weerskanten van Bareilles, 't plaatsje nab Sedan. Altijd, wanneer ik den naam Sedan hoorde, ontroerde ik stelde ik me de plek voor waar duizenden sneuvelden op de bar baarse ate manier. Hoe dikwels verlangde ik er naar Sedan tb eten, Bareilles te bezoeken Eindelijk zon dan mijn wensch in vervulling komen, kon Ik mijn route zóó nemen, dat ik iiiiHiiiitiiintiiiiiiiiiiiiMiiiiiliiiiiiiiuiiiiiiiiiimi ijl ? ? m n F. 450.?F. 500. EN 725. GULDEN COMPLETE MODERNE WONINGINRICHTINGEN IEDER BESTAANDE UIT SALON - EETKAMER EN SLAAPKAMER VRAAGT PRIJSCOURANTEN. MEUBILEERING MY. H 0 L L A N D" AMSTERDAM - TELEF. 6974 N Z. VOORB.W. 274 O/H. K.V.O.OAO P ? !!? De Zaanlandsche Zilversmederij KAL VERSTRAAT 51, Amsterdam. SPUISTRAAT 62, Den liaan. Specialiteit szaak in Zilver van Antieke Stijlbewerking, Tafel- en Dessertzilver en Zeeuwsen Knoopzilver. KUNSTHANDEL J. C. SCHLULI^ER. Plein 99°) -H H- H-' H- -H '8-(mraveHlniye* Moderne Schilderijen, ^quareHen enz l \ * v> * gJl i Ls KOPERGIETERY ©KOPERSLAGERY KOPERWERKEIÏ? HAAR? MODEL OF--TEEKEHIÏG ELECTRO-GALVANI5CHE =^H INRICHTING ===== KENNEMMERSTRAAT-N11 HAARLEM /T\ .'ï\ /T\ ./N. /T\ /K .A. /T\ Magazijn Oud-Ho Hand D a m rak 75, Amsterdam. -*? Directie; P. C. PAEBELS. TELEFOON 7361. Complete Haineriiirlcliiliigeii iu Oud-Hollaiiflsche eii andere oude stijlen. Atelier voor het vervaardigen van Oud-Hollaodsch snijwerk. ^ ?*? + ? Bloemendaal. De eenvoudigste en toch de sterkste, veiligste- en krachtigste BBANDBLUSSCHBR is de :-: :-: :-: nderwriters Fire l v Extinguisher, v f altijd gereed voor dadelijk gebruik. Draai de Brandblusscher om en de werking begint. >: :-: :-; :-: Werking kan ten alle tijde zonder kosten gecontroleerd worden. :-: Geen kans voor ontploffingen, geen geheime vullingen, onschadelijk voor personen en kleeren. :-: :-: :-: Sierlijke uitvoering, geheel van gepolijst Rood Koper. + ?++++4-4-4"f4-4*»+4"»> Kennisgevingen Verloving, Ondertrouw, = Geboorte, enz. =*= - Invitatitn, Dankbetuigingen, Menu's Programma's, Balboökjés, Visitekaarten, - Luxepapier, Artisifck Stempelwerk B. van Mantgem, Hofleverancier Singel 562, hoek Vijzelstraat, Amst. T BINNENHUIS Inrichting tot meubeleering en versiering der woning RAADHUISSTRAAT 48-50 * AMSTERDAM * Filiaal: KUNSTZA 4 L KLEIJKAMP, Zuidblaak, Rotterdam. nJ3 MB» a om KUNSTHANDEL Wei, G. DORENS k ZOON. EOK1N 56. AMSTERDAM. - DOOR PHOTOGRAVUREN, N. OUDE EN MODERNE MEESTERS, ILEÜRDBUKKEN, KLEüRETSEN, ETSEN, KOPENHAAGSCH PORCELEIN, ENCADREMENTEN. GtB°(JW?FELIX MERITIS" ?*E!ZER TEL.2007 Alpoi. Kist- en KnnsïiiijwhÉtoöel SI ER KUNST" Nieuwe Spiegelstr. 32. Stadhouderskade «4. KUNSTViFWBRPBN, ANTIQUITEITEN, Meubelen enz. RUDOLP ELION & Co. B.DiBIÈmEBIESMRT ACHTER ST. PIET EB 16 -:- -s- Utrecht -t- -:HAQAZUV VAK COMPLETE M5U BELEERING ES STOFFGEBUTO = VERHUIZINGEN. TRANSPORTEK. SPECIALE AFDEELIHQ ANTIQUI TKITEV ES KUN8TVOORWEBPEH /Meubelfabriek Nederland". J. A. HUÏZÏNGA. BINNEN BEl'TMMEKIXGKH, BEHANGERIJ, MODELKAMKBJS. Groningen. WESTEB81NGKL. FRANCO TXLXT. 118.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl