De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 27 september pagina 2

27 september 1908 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEEBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1631 . Als ik te Berlijn was en een woord te zeggen had, dan zouden mijn gedachten zich in een bepaalde richting bewegen. Ik kan het. denkbeeld niet van mij afzetten, dat de afschaffing van den oorlog onder beschaafde volkeren, als een middel tot beslechting van geschillen heel gemakkelijk kan worden bereikt. Er is een man te Berlijn, die maar n woord behoefde te zeggen. Als de Keizer van Duitschland zijn heilige zending wilde uitvoeren, dan zouden de anderen wel volgen. Hij heeft het in zijn macht aan den oorlog tusschen be schaafde naties een einde te maken. Alles ?- wat hij te doen had, zou zijn Groot-Britannië, Frankrijk en de Vereenigde Staten nit te noodigen zich met hem te vereenigen tot een verklaring, dat nu, waar de wereld zich voortdurend meer aaneensluit en zich ver kleint tot een groote buurtschap, waar alle deelen in voortduren! verkeer staan met elkaar, en producten uitwisselen tot een waarde van duizenden millioenen, de tijd voorbij is, dat het een volk kan worden veroorloofd, den vrede waaraan ailen zoo veel gelegen is, te verstoren. Geschillen tusschen volkeren zouden dan door een gcheidsgerecht moeten worden beslecht. Geen van deze landen zou het op zich kunnen nemen, het verzoek van den Keizer met neen" te beantwoorden en zijne uitnoodiging af te wijzen. Da Keizer zon daardoor de wereld een dienst bewijzen, die in de wereldgeschiedenis zijns gelijke niet kent." Welk een kostelijke ironie! Te kostelijk bijna voor de heeren van de Unie, die eigenlijk dachten, dat het ernst was en niet wisten hoe gauw zij tot een ander onderwerp zouden kunnen overgaan. Men moest 's middags naar het Hof om door den Kroonprins te worden ontvangen, en durfde dus 's morgens niet oneerbiedig te lachen. Zoo viel de goed bedoelde grap in' het water, en ze zou daar zijn blijven liggen als niemand minder dan de Kroonprins ze er niet weer had uit gehaald en in een lief speechje was komen vertellen, dat zij a Allerhoogste Papa al zijn heele leven gewerkt had voor wat mijnheer Carnegie eigenlijk wou! En ook toen bleven de heeren ernstig! Zij verstaan blijkbaar geen grap pen ; en dat is voor mannen aan wie, naast de meer rechtstreeksche vertegen woordigers van het Albestuur, de be langen der naties zijn opgedragen maar goed ook. De oude heer had dat moeten be denken, en als hij op een lachsucces gesteld ware geweest had hij zijn man netje naar een andere vergadering, ook in Berlijn, moeten sturen, waar de voornaamste leiders der Engelsche arbei dersbeweging aan hun Duitsche klassegenooten kwamen vertellen, hoe de oorlogsophitsing in de Engelsche pers tegen Duitscbland niets verandert aan de vaste voornemens der arbeiders van beide landen om tegenstanders te zijn van eiken oorlog. Men nam er de motie over, die juist op den sociaal democratischen partijdag was aangenomen. Inderdaad, ware hier dat grappige briefje voorgelezen dan zou aan het eenvoudige arbeidersverstaud de humor wel niet ontgaan zijn, en men had er kostelijk kunnen lachen over de voor stelling die de millioenenkoning vanden soldatenkoning zeide te hebben. Maar men was er toch geen dupe HET MEDAILLON. ATaar het Duitsch, van HEINRICH LEE. ..Waar is onze vriend Kchlebusch?" En juü'rouw Leutkirch ?" Het kleine gezelschap, dat een wandeling langs het strand maakte, bleef als op com mando staan en keek om. Over de hier eu daar door een zeil ver levendigde zee gleden de laatste stralen van de ondergaande zon en in de verte achter de witte duinen vertoonden zich de hotels met hunne yroolijk wapperende vlaggen. Xog een klein kwartiertje en men was weer th is. Tegen het door de golven bespoelde, een zame strand, waarheen de blikken van het gezelschap gericht waren, teekenden zich, op eenigen afstand, twee langzaam naderende gestalten af, beiden in lichte kleeren, een heer en een dame. Toen ze bemerkten, dat er op hen gewacht werd, verhaastten ze hunne schreden. Schert sende uitroepen klonken hun tegemoet; een paar der dames wuifden zeïfs met hunne zakdoeken. Let eens op, dames en heeren," sprak iemand uit de groep, wat ik voorspel. Met die twee loopt het nog slecht af. Dat wordt een engagement." Allen lachten. Het paar werd met allerlei plagerijen begroet en de stoet zette zich in besveging naar het hotel, waaruit reeds de eerste lichten hen tegenstraalden. Terwijl juffrouw Leutkirch, een bekoorlijke brunette met vroolijke en toch peinzende bruine oogen door de jonge meisjes in beslag werd genomen, voegde de heer Otto Schlebusch, een jonge man van omstreeks 30 jaar zich bij zijne vriendin, de vrouw van den rechter Arnstadt; zij beiden vormden de achterhoede van den stoet. Welnu, m'n waarde," opende de aardige, gezellige vrouw het gesprek: wanneerdrin ken we den verlovings-borrel ? Ik moet het weten om mijn man. te Hamburg vroeg genoeg te kunnen waarschuwen, want die moet er natuurlijk bij zijn. Of twijfel je er misschien aan, dat juffrouw Leutkirch ach, wat praat ik waarom noem ik haar niet bij den voornaam, die je in stilte zeker wel al hondermaal hebt uit gesproken dus dat Srna ook op jou ver liefd is?" geworden, denk ik, zooals de heeren van de deftiger vergadering, en na het lachen zou men met even groote beslistheid van de eensgezindheid der massa's ten opzichte van het oorlogvoeren hebben getuigd. Gelukkig, want daar ligt toch per slot van rekening meer waarborg dan waar elders ook. Het zou de moeite waard zijn eens te overwegen of vorsten, diplomaten en parlementariërs tezamen tegen de zoo besliste uitspraak der ge organiseerde arbeidersmassa's in wel tot oorlogvoeren zouden durven besluiten! Of Carnegie dan mér succes van zijn grap zou gehad hebben, als hij Bebels naam in plaat 3 van dien van Wilhelm gezet had? Misschien wel, en zeker hadden de heeren van de Unie braaf gelachen. Harder misschien dan de ar beiders. En terecht, want het ware wel een grap gebleven om aan n mensch zoo'n invloed toe te kennen, ook al symboliseert die eene een sterk over tuigde en sterk georganiseerde partij, die haar aanhangers telt bij millioenen. Want de vraag is of reeds mi die over tuiging bij de massa's wel krachtiger zou zijn dan chauvinitische hypnose. De heeren zouden gelachen hebban, en zij zullen het kunnen blijven doen, tot ten slotte toch de kiespijn komt. Want het is wel eigenlijk geen vraag meer van welke bewegin? op don duur de meeste kracht zal uitgaan. En wie het laatst lacht, lacht het best. Maar laat onze brave millionair voort gaan met grappige briefjes te schrijven, het is als de heele vredescomedie onder Allerhoogste bescherming, een vrij on schadelijk vermaak; en het wordt steeds onschadelijker als zij die het gelag aan geld en aan menschen betalen moeten, scherper uit hun oogen gaan kijken en hun ernstig wóordj-j gaan medespreken. Voor die middagvergadering der ar beiders geven wij graag de heele week van de gewichtig doende parlementairen cadeau! En de onnoozele grappigheid Carnegie op den koop toe. s. ? ;K. van Snel en goedkoop recht". Feitelijk ligt in dezen eisch Let volksverlangen uitgedrukt. Men is ontevreden over de kostbaarheid der rechtspleging ia haren geheelen om vang over de duurte en den tragen gang onzer processen. Vollediger en juister zoude déze program formule moeten luiden: goedkoope en ge makkelijke rechtshulp en eerst daarna: Goedkoope en snelle rechtspraak. Snelle en goedkoope rechtspraak ver schaffen ia goed; door snelle en goedkoope rechtsinlichting rechtspraak voor komen is beter. Ieder wordt verondersteld de wet te kennen. Eene enorme fictie voorzeker doch gereehtvaardig'i door do noodzakelijkheid. Toch ontslaat deze noodzakelijkheid m.i. don staat geonzins van den plicht om zooveel mogelijk: te zorgen dat de burgers steeds kunnen weton wat in eon bepaald gaval recht is. De werkelijkheid beantwoordt aan dien i eersten eisch al zeer slacht. j Voor rechtsinlichting en rechtshulp is in l ons land en in alle beschaafde naties de | advocaat in de eerste plaats aangewezen j (advocaat-procureur; avocat-avoué; bui1rister-solicitor; lïeehtsanwalt; Advokat). ! ? Denk je dat werkelijk?'1 vroeg hij; maar op zoo'n gelukzaligen toon, LI 13 twijfelde hij zelf hier reeds lang niet meer aan. Haar vader heeft zitting in den Minister raad. De familie is uitstekend. Het kon niat mooier bij elkaar komen. Dus wanneer maak je het met haar in orda?" Heb je er dan zoo'a haast mee, mij ouder dak te brengen?" Ik zal je eens wat zegeen, ra'n waarde," en mevrouw Arnstadt sloeg een strengen toon aan; als mijn man en ik je niet van tijd tot tijd eens onder hanlea namen en de waarhe:.d zeiden, dan kreeg je die nooit te hooren. Je ongeluk is, dat je vader je te veel geld heeft nagelaten en bovendien een te betrouwbaren procuratiehouder ia ds fabriek, die je de zaken en z >rgen uit de hand neemt, waardoor je te veel tijd voor gepeins hebt, want een droomer beu je. Eu daarbij nog een van de onmodernste soort, waaraan men in onze kringen der maatschappij niet meer gewend is. Ik verdenk je zelfs van sentimentaliteit, van de allergste, want ik weet, dat je in plaats van een porternonnaie, zooals eik normaal mensch er op na houdt een oude zijden beur} gebruikt, die al ontelbare malen versteld is. -odbeware mij,dat ni'naau of ik in j-j intieme aangelegenheden ons willen mengen, maar ik durf er toch om wedden, dat de beurs van een oude liefde van ja is, die misschien reeds lang het tijdelijke met het eeuwiüe heefc verwisseld. En nu weer dat aarzelen, dat overleggen, dat zeuren, dut je alleen daarom zoo plezierig vindt omdat het iets geheimzinnigs geeft. .Natuurlijk: Kein i'euer, keine Kohle kann breunen so heisa" ... enz. Maar je vergist je, m'n waarde. De heele wereld weet, dat je op jullrouw Erna Leut kirch verliefd bent, Erna weet het natuurlijk ook; ditmaal zijn je romantische, sentimenteele opwellingen dus misplaatst. Xu, ant woord eens oprecht: Wanneer zul je Erna je aanzoek doen?" Terwijl zijn vriendin zoo ijverig pleitte was een schaduw over Otto's gelaat gekomen, die slechts langzaam weer wegtrok. Nu, wanneer?" drong zij nog eens aan, toen ze de eerste strandstoelen, die op dit late uur bijna alle verlaten waren, en om de houten, van de duinen naar het strand lei dende trap geschaard waren, in het oog kregen. Zijn gelaat weerspiegelde zijn innerlijke tweestrijd, eindelijk antwoordde hij, tier wijl zyn oogen weder van geluk straalden en hij z\jn vriendin als voor een plechtig belofte de hand reikte: Morgen!" Het raadplegen en het zoeken van voor lichting draagt den naam van consult. Voor dit consult is in het tarief / 1.80 bepaald. Het is niet veel duurder dan de honoraria der medici. Gewoonlijk wordt de advocaat geconsul teerd wanneer het rechtsconflikt reeds aan wezig is. Toch zoude eene goede gewoonte vereischen dat men geen contrakt van eenig belang onderteekende zonder een consult te hebben ingewonnen. We komen hier reeds terstond in het hart der kwestie die behandeld wordt. Hoe loffelijk de pogingen zijn om tot een snelle en goedkoope rechtspraak te gera ken, van veel grooter beteekenis acht ik de vraag: Hoe moet ons rechtswezen zijn in gericht om zooveel mogelijk rechtsstrijd te voorkomen:' Naast den advocaat zijn er echter tal van titularissen die juridische adviezen geven. Tenminste indien men het woord juri disch" in ruimen zin opvat, d. w. z. indien een burger zich omtrent het bestaan van wettelijke voorschriften, hunne werking enz. wil op de hoogte stellen. Van de geüxamineerden hebben we in de eerste plaats den notaris voor die deelen van het recht die tot zijnen werkkring behooren. Daarnaast geeft de belastingambtenaar inlichting over kwesties van fiscaal recht terwijl men aan tal vau bureaux van staat, provincie en gomecr.to zich van sommige rechtsverhoudingen op de hoogt 3 kan stellen. Achter de geëxamineerden komen de niet-geëxamineerden, in het bizonder de deurwaarders en zaakwaarnemers uitslui tend door de ervaring met de praktijk bekend. Ka al dadelijk kan ieder voor zich uit maken of de adviezen door den inspecteur der registratie e. a. gratis verstrekt min der zijn dan de inlichtingen van advo caten, notarissen, deurwaarders en zaak waarnemers, die tegen betaling adviseeren. Ken spreekwoord zegt: De domheid van den notaris is het brood van den advocaat." Zeer juist. KeehtBstrijd zal er steeds zijn. Immers de wet is niet altijd duidelijk en Toorziet niet in alle gevallen. Maar zeer veel rechtatrijd is het gevolg van onduidelijk geredigeerde akten en nog veel meer het gevolg van gemis aan akten, of liever vau gemis aan deugdelijk schrif telijk bewijs. Uitbreiding van goedkoopen doch obligatoriachen bijstand is derhalve de eerste en voornaamste voorwaarde om oiis rechts wezen in den grond ta hervormen. Maar wat volgt uit deze waarheid? Dat de Staat als een eerste vereischte voor oen goed rechtswezen (waarvan de reehtsbedeeling oen deel is) staatsorganisatie van het notariaat moest invoeren en daardoor goedkoope, doch obligatorische notarieelo hulp kon voorschrijvenookintal van gevallen waar thans een onderhandsch geschrift voldoende is. Hoeveel rechtstrijd zou door eene derge lijke hervorming niet voorkomen worden? Men bedenke dat door een goedkoopen notarieulen bijstand bij alle rechtshandelin gen van eenige beteekenis vóóraf rechts kundig advies zoade worden ingewonnen, dat duizenden van ondorhandsehe slecht gestileerde, juridis"b. aanvechtbare akten vervangen zoud-in ::iju door nottneele, deskundig opgoiaaitkte, geschriften. Thans wordt de voorlichting van oen advocaat vaak ingeroepen over de meeste uiteenloopende rechtt-kwesties. Hij wordt vooronder steld bekend te zijn met het fiscaal recht, het handeluroeht, het burgerlijk- eu het strafrecht. M. i. zoude hot aanbeveling verdienen de studie der rechtswetenschap «IgtMiieon te laten, doch do praktijk later uieor U: «peciiiiiaoereu. Naar mijne overtuiging zaidit eenmaal geschieden. Vooral n i ut uitsli:iHet was fri^ch en m het diner zat hel gezelschap bijeen in gesloten verauiia. Da post had inmiddels de laatste couraatfci; gebracht. Clara Wittstock is overleden," zei een der heeren, verdiept in de kunst- eu tooneeiberichten. Het nieuw'je bracht onder de aanwezigen. voornamelijk onder de dames een kleine opschudding teweeg. Toch niet de beroemde pianiste'.'' Juist, die." Een prachtige verschijning, verleden jaar heb ik haar nog in de academie gehoord." Ik ook. Za most dunkt me u Jg heel jong zijn.'1 Acht en twintig.5' ..Vree.selijk. Waaraan zou ze gestorren zijn'.'" Longontsteking." Of ze getrouwd was?" Neen, dames. Maar als u het naadje van de kous wilt weten. Als het u bliefc, Hier kunt u alles vinden." De couraut ging van hand tot hand, (Jok de dag der ter aardebesteliiug was m het bericht genoemd. Ken zigeuner kapel trad op en bij de rnelo.liën vau die lustige Wilv.'e", was hel do'".l-< jt-richt spoedig door de aanwezigen vergelen. Ik moetje voor morgen goeden dag zeg gen," [luisterde Otto S-'hlebusch zijn vriendin lu, t.O'.'U men e.kaar goeden nacht wenschte. Waarom?'' --- Verwonderd staarde me vrouw Arnstadt hem aan en trok hem terzijde. Ka wat zie je eruit! Zoo wit als een doek." ..Ik vertrek morgen naar Berlijn." Zoo onverwachts'.'" Vraag EU niet meer." Maar je komt toch terug?" .,Dnt weet ik nog niet." ..En Erna? Zeg je haar niet goedendag?" ..Zeg juffrouw Leutkerck als 't je blieft voor mij goeden dag en verzin maar een verontschuldin.'." Alleen eene verontschuldiging? V\"at beteekeiit dat toch allemaal ? ' Ik zal je later alles vertellen. Kwel me nu als 't je blieft niet langer. Vaarwel." Voor ze het wist had hij reeda met een handkus afscheid van haar genomen en zag ze zijn gestalte voor zich in het donker verdwijnen. Otto Schlebusch zat alleen in een coupé. Zijne gedachten snelden de locomotief voor uit, zij snelden naar degene, die eens de aon van zijn leven was en die nu koud en roer loos neerlag. tend tengevolge onzer sociale wetgeving breidt zich het gebied der rechtsstudie der mate uit dat het volledig beheerschen van de geheele stof haast onmogelijk is geworden. Specialiseering zoude dus de waarde der juridische adviezen aanmerkelijk verhoogen zooals me n thans reeds dikwijls aan het ad vies van een niet-jurist-vak'man (b.v. belasting ambtenaar) de voorkeur geeft boven het oordeel van den rechtsgeleerde. Door het steeds stijgend internationaal verkeer is bovendien kennis van vreemd recht (d.w.z. van de grensstaten) en van de beginselen van internationaal privaatrecht onmisbaar. Heeft de Staa-t dus dezen eersten plicht vervuld, dan komt de tweede: Indien ondanks goedkoope voorlichting en notarieelen bij stand, rechtstrijd ontstaat, wat dan ? Als beginsel in ons procesrecht moest deze bepaling gelden: Geen proces kan worden aangevangen wanneer niet door een verklaring van den betrokken jurist-ambtenair blijkt dat de zaak van partijen in een vooronderzoek be handeld is." M. a. w. Geen burgerlijk proces zonder kort, mondeling vooronderzoek." Hierdoor wordt een nieuw juridisch ele ment in hot rechtswezen ingeschakeld n. 1. het van staatswege verschaffen van rechts-. kundig advies. Deze instelling vindt men in tntce aanwezig in vele groote Duitsche steden. De overheid (in Duitschland de gemeente) heeft do noodzakelijkheid begrepen om rechtsinlichting te verschaffen. Ik !? oom slechts de gemeenten Bielefeld, Brandenburg a. M., Cöln a. Rh., Dortmund, Essen, Fïensburg, Oiirlitz, Ilalle a. S., Hambom (RheinL), llamm i. AV, Heilbronn, Liibeck, Mühlhausen i.'d. Elsass, Mühlheim a. Rh., Ruhla, Ulm, "NVald, alwaar eene stiidtische Auskunftstelle" aanwezig is. Uitvoerig heb ik de wenschelijkheid en de mogelijkheid eener dergelijke instelling bepleit in No. 80 van de brochuren-reeks Sozialer Fortschritt". *) Onze moderne tijd verlangt terecht snelle, goedo en goedkoopa rechtspraak Maar daar naast is noodig het scheppen van een niouw juridisch element: Vooronderzoek door oen onpartijdigen jurist-ambtenaar die beide partijen hoort. Een mijner vrienden wieu ik een exem plaar mijner brochure zond, antwoordde: Nooit zult ge twee strijdende partijen voor een ambtenaar krijgen." Ik wendde mij daarop per brief tot don directeur van de Rechtsauskunftstelle te Keulen die mij reeds vroeger do mee=t uitvoerige inlichtingen verschafte. Deze ambteuaar heeft mij niet lang; laten wachten, doch schreef Jat in hoogstens vijf percent der gevallen, partijen weigeren .?ui-nul te verschijnen. Alloen bij zeer groote persoonlijke veeto wenschte men geen ge meenschappelijke samenkomst. Ook d B directeur van de Leip/iger Reclitsauskunfutelle schreef mij in ongeveer gelijken geest: .Der i iegcnpartei wird der vorgetragene Sachverhalt geschrieben umi sie uni Mitteilunggebeteri. lliiuiig koiumt die Oegenpartoi auf unser Bureau, woselbst dann nicht selten ein Vorgk'ich ziistande kommt." Mr. van Roo.-.egaarde Bisschop doolt ons in <ii Handelingen «lor Xedcrl. Juristen Verc'eni::ing (l!)'.'T. Il Ie. stuk bid. tü'J :>40) modo <ht ook in Knj.,V,ai;d honderde zakeu afgoihs.'iu wdrii'n doo; 'jc-ii jimsi-anibtenaai1 iiüg vóÓ!' zj ter torecht/itting behandeld worden ! ..Het kantongerecht, aldus de schrijver (ik spreek hier alleen 'vau rlageland en \Valc3, niet. var: Schotland eu Ierland, hoewel daar soortgelijke s;, stomen gelden; bestaat uit tw6c personon en oen griffier. Sie fjrii'iier :> hier een man van gewicht iliwgobd biv.aiiLil v.'ürdt, i iijdoot n.l.rdlc/.akeu ai v.'üfli'iu (i'eca verdüdiging'Aordi ^evod'd. Zij hadd'j-n elkaar U-eren kennen toen hij de uui ?'erSLti it en zij het conservatorium l>o -.ochton. oun hadden z= oUaiider eeuwige liefde en m uw gezworen. Nu buiru'ep h\j ,-:(-!f niet. meer hoe ze zoo van elkaar afgeraakt waren. Was het zijn was het haar schuld? Clara's reizen, die haar overal heen voer den, scheidden bon, maar /.e hadden elkaar, tenminste- ia d^ eerste! jaren, telkens weergezien. Toen riep zijn werkkring hem elders heen; hunne brieven werden steeds zeld zamer; ze deelden niet langer elkanders leven. Dacht ze nog wel eens aan hem? Een n"M-oel iiij wi.-;t niet ot liet trots, verlegenheid, gekrenkthekl of een begin vau ! onver-chilligheid was, hield er hem van ! terug, zich hieromtrent zekerheid te veriiaar souvenir bewaarde hij echter zorgvu'idig, u<' Ubur.-, dis zij eigenhandig voor hem gemaakt had. | A's liet uu een.- zijn schuld geweest was? i Ais zij haar belofte vau eeuwige liefde en j trouw nu een.s tot iu Jen dood gehouden { had.' Zij \vas ongehuwd gestorven. Als ze l nu eens van verdriet om hem gestorven i wus, haar laatste gedachte, hem was gewijd i geweest, misschien ook haar laatste tianen, [ haar laatste zegenbede of haar vloek? j Had b'j no,* het recht, gelukkig te worj den. gelukkig, met een ander? Zou niet j voortdurend tusschen hem en zijn geliefde | eeu vreeinue gestalte treden, de geest van | de overledene? i liet was maar goed, dat hij van Erna j geen afscheid bad genomen. Tegen zijn wil zou hem dan misschien zijn bekentenis over de lippen gekomen zijn. Ku wat uu?... Een droomer had zijn vriendin hem ge noemd. \Vat kon hij er aan doen, dat zijn aard nu eenmaal zoo en niet anders was? Prft J'iij op al die menschen, aan wie hij uiterlijk volkomen gelijk was, zulk een groote uitzondering maakte, hetgeen hem zelf reeds zooveel leed berokkend had? Eu dan niet bij machte te zijn, deze zwakheid van zich af te schudden, veroordeeld te zijn, zichzelf ongelukkig te maken ! De begrafenispleehtigheid was voorbij, de lijkkist, onder een berg bloemen begraven, aan den schoot der aarde toevertrouwd. Clara Witkopf had geen nabestaanden meer en blij tens haar testament, dat ze den dag voor haar overlijden nog door een notaris j had doen opmaken, had ze haar heele ver mogen vermaakt aan eene instelling van liefdadigheid. Alle verstekzaken, waar de eisch wordt toegegeven en het geschil kan opgelost wor den door een compromis. B. v. een winkelier dagvaardt een klant voor een openstaande rekening, een huisbaas zijn huurder voor eene achterstallige huur. De schuld wordt niet ontkend, noch de verschuldigde huur. De eenige verdediging is dat de debiteur geen geld heeft om te betalen. De griffier is thans gerechtigd de zaak af te doen. Gewoonlijk geschiedt dit door een compromis, waarbij overeenge komen wordt, dat een zekere som per week of per maand zal worden betaald totdat de schuld gedelgd is. ,,Het tusschen partijen aldus voor den griffier overeengekomene wordt op de dag vaarding geschreven en dit geldt als bin dende overeenkomst voor partijen. Niet na leving kan gestraft worden als contempt ofcourt."" In waarheid is dit hetzelfde beginsel, zij het ook in een afwijkenden vorm. Bij den griffier komt de schifting. En het komt er weinig op aan of men de grens trekt van £. 2 (24 gulden) of hooger. Het beteekent al evenmin iets of men den griffier de zaken opdraagt waarover het hoofdpunt niet in geschil is of wel indien men zou vast stellen : De griffier doet vóórdat iets geschiedt do strijdende partijen een kort verhoor ondergaan waarin aan beide gelegenheid gegeven wordt hun op vatting toe te lichten." Alleen is er dit verschil, dat in het door mij aanbevolen stelsel het mondelinge voor onderzoek geschiedt vóórdat de dagvaarding is uitgebracht en dat, worden de partijen niet tot een vergelijk gebracht, de geheele zaak verder door het rechtsbureau bij de rechtbank of bij den rechter, zoo men al lén rechtsprekenden rechten wil, wordt aauhandig gemaakt. De eisenen van een modern rechtswezen zijn dus : l". Zooveel mogelijk voorkoming van rechtstrijd ; 2°. Indien eon rechtstrijd ontstaat moet de Staat buiten de rechtspraak om een gelegen heid bieden aan beide partijen om persoon lijk (dus zonder verplichten rechtsbijstand) een onpartijdig goedkoop advies te kunnen inwinnen in den vorm van een vooronder zoek door eenen boven de partijen staanden jurist; 3". Volgt ondanks dit alles een proces dan zij de afwikkeling snel en goedkoop. Los van het hierboven betoogde is er nog plaats voor een andere opmerking. Ik bedoel, den eenvoud in de ambtelijke rechtstaat. Do Fransche Minister van Justitie heeft onlangs in een rondschrijven aan de rech terlijke macht hierop de aandacht gevestigd. Neem b. v. een dagvaarding. x Ik laat onbesproken of we ons niet een stelsel van rechtspleging kunnen denken zonder dagvaarding. Ik voor mij geloof dit wel en heb dit ook elders uiteengezet. Doch gesteld zij is noodig of zij blijft voorloopig noodi?. Zou men de redactie dan niet zoo kun nen wijzigen dat zij inderdaad verstaanbaar wordi voor den gewonen burgerman? In de ^plaats van met ..aangezien" en j teneinde'' oen alleronmogelijkst Xedcrlandsch te schrijven kon men waarlijk wel eon formulier in praktijk brengen hoïwi.'lk uitmunt door duidelijkheid en beknoptheid, | b. v. : Aan u wordt kennis gegeven dat j 1\ 2>\ 3'. onz. i i In zou men eindelijk niet eens opruiming l kunnen lijnden met allo buitenlandsche tonnen eu uitdrukkingen ? Waarom peri sisteen" men bij eene conclusie" ? .Men verwijt terecht onzen winkeliers het gebruik van uithaeniHche woorden, Joch waarom worden zu bij voorkeur in onze ! rochtstaal gebruikt? ; De/.e opmerking .slaat gelijk ik reeds Teneinde de woning, waarin z« gestorven was, KOO spoedig mogelijk te kunnen ontiiiimen, zou reeds de eerste dagen na d>j begrafenis alles wat zich daarin bevond, publiek worden verkocht. Ook Otto Schebu-ch had zich tot de;;e treurige gang opgemaakt. ,.Een gouden medaillon," riep nu de man met de hamer. Otto herkunde het eenvoudige, met een enkele donkere robijn bezatte kleinood. Hij had het Clara kort voor hun eerste scheiding ten geschenke gegeven in iiiil voor de beurs, die za voor hem gemaakt had. Hij deed zulk een hoog bod op het nietige ding, dat alle aanwezigen hern aanstaarden en niemand hem het prul betwistte Toen verliet hij de treurige plaats, waar de koude stem van den afslager hem onaangenaam tegenklonk en de hebzucht en gierigheid hem aanstaarden. Pas toen hij in de diergaarde op een eerzame bank zat, haalde hij heï, nu weder hem toebehuorende kleine ding te voorschijn. Om hem hing deloomemiddagatüte; overdezandpadeu lagen reeds enkele gele bladeren verspreid. eu geen vogel bewoog zich in de takken bo?en hem. J jangen tijd bekeek bij liet medaillon, licht geroerd, terwijl hij de oude teederheid voor >ie draagster zachtkens weder voelde opleven. Eeu zonnestraal brak door de takken eu speelde op het ronde deksel. Hij wist, als hij liet open deed, kwam zijn '] portret te voorschijn; hij had het er toen tertijd als een aandenken zelf ingeschoven. Het portret was gemaakt, toen hij t wint g jaar was. Tien jaren waren sedert vervlogen vergaan in de vergetelheid verzonken. Hij drukte met zijn duimnagel op de veer, De beide helften wekeu en gingen open. Een musch streek op de bank neder. Bru taal, nieuwsgierig, raet de vleugeis slaand wipte ze steeds vertrouwelijker naar den eenzamen man toe, diédaar voor haar zat. Deze bemerkte er echter niets van. Onaf gebroken staarde hij op het kleine ronde portretje voor hem, dat hem uit het medaillon aankeek. Het was de beeltenis van een hem onbe kend, knap officier. . Eenige avonden later zat in Wcsterland in de veranda van hun hotel, bij de vroolijke toonen van de Zigeunerkapel een vroolijk gezelschap bijeen. Men vierde een verloving en het van geluk stralende paar waren Otto Schlebusch en juü'rouw Erna Leutkirch.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl