Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEEBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1631
. Als ik te Berlijn was en een woord te
zeggen had, dan zouden mijn gedachten
zich in een bepaalde richting bewegen. Ik
kan het. denkbeeld niet van mij afzetten,
dat de afschaffing van den oorlog onder
beschaafde volkeren, als een middel tot
beslechting van geschillen heel gemakkelijk
kan worden bereikt. Er is een man te
Berlijn, die maar n woord behoefde te
zeggen. Als de Keizer van Duitschland zijn
heilige zending wilde uitvoeren, dan zouden
de anderen wel volgen. Hij heeft het in
zijn macht aan den oorlog tusschen be
schaafde naties een einde te maken. Alles
?- wat hij te doen had, zou zijn Groot-Britannië,
Frankrijk en de Vereenigde Staten nit te
noodigen zich met hem te vereenigen tot
een verklaring, dat nu, waar de wereld zich
voortdurend meer aaneensluit en zich ver
kleint tot een groote buurtschap, waar alle
deelen in voortduren! verkeer staan met
elkaar, en producten uitwisselen tot een
waarde van duizenden millioenen, de tijd
voorbij is, dat het een volk kan worden
veroorloofd, den vrede waaraan ailen zoo veel
gelegen is, te verstoren. Geschillen tusschen
volkeren zouden dan door een
gcheidsgerecht moeten worden beslecht. Geen van
deze landen zou het op zich kunnen nemen,
het verzoek van den Keizer met neen"
te beantwoorden en zijne uitnoodiging af
te wijzen. Da Keizer zon daardoor de
wereld een dienst bewijzen, die in de
wereldgeschiedenis zijns gelijke niet kent."
Welk een kostelijke ironie! Te kostelijk
bijna voor de heeren van de Unie, die
eigenlijk dachten, dat het ernst was en
niet wisten hoe gauw zij tot een ander
onderwerp zouden kunnen overgaan. Men
moest 's middags naar het Hof om door
den Kroonprins te worden ontvangen,
en durfde dus 's morgens niet oneerbiedig
te lachen. Zoo viel de goed bedoelde
grap in' het water, en ze zou daar zijn
blijven liggen als niemand minder dan
de Kroonprins ze er niet weer had uit
gehaald en in een lief speechje was
komen vertellen, dat zij a Allerhoogste
Papa al zijn heele leven gewerkt had
voor wat mijnheer Carnegie eigenlijk
wou! En ook toen bleven de heeren
ernstig! Zij verstaan blijkbaar geen grap
pen ; en dat is voor mannen aan wie,
naast de meer rechtstreeksche vertegen
woordigers van het Albestuur, de be
langen der naties zijn opgedragen maar
goed ook.
De oude heer had dat moeten be
denken, en als hij op een lachsucces
gesteld ware geweest had hij zijn man
netje naar een andere vergadering,
ook in Berlijn, moeten sturen, waar de
voornaamste leiders der Engelsche arbei
dersbeweging aan hun Duitsche
klassegenooten kwamen vertellen, hoe de
oorlogsophitsing in de Engelsche pers
tegen Duitscbland niets verandert aan
de vaste voornemens der arbeiders van
beide landen om tegenstanders te zijn
van eiken oorlog. Men nam er de motie
over, die juist op den sociaal
democratischen partijdag was aangenomen.
Inderdaad, ware hier dat grappige
briefje voorgelezen dan zou aan het
eenvoudige arbeidersverstaud de humor
wel niet ontgaan zijn, en men had er
kostelijk kunnen lachen over de voor
stelling die de millioenenkoning vanden
soldatenkoning zeide te hebben.
Maar men was er toch geen dupe
HET MEDAILLON.
ATaar het Duitsch, van HEINRICH LEE.
..Waar is onze vriend Kchlebusch?"
En juü'rouw Leutkirch ?"
Het kleine gezelschap, dat een wandeling
langs het strand maakte, bleef als op com
mando staan en keek om.
Over de hier eu daar door een zeil ver
levendigde zee gleden de laatste stralen van
de ondergaande zon en in de verte achter
de witte duinen vertoonden zich de hotels
met hunne yroolijk wapperende vlaggen.
Xog een klein kwartiertje en men was weer
th is.
Tegen het door de golven bespoelde, een
zame strand, waarheen de blikken van het
gezelschap gericht waren, teekenden zich, op
eenigen afstand, twee langzaam naderende
gestalten af, beiden in lichte kleeren, een
heer en een dame.
Toen ze bemerkten, dat er op hen gewacht
werd, verhaastten ze hunne schreden. Schert
sende uitroepen klonken hun tegemoet; een
paar der dames wuifden zeïfs met hunne
zakdoeken.
Let eens op, dames en heeren," sprak
iemand uit de groep, wat ik voorspel. Met
die twee loopt het nog slecht af. Dat wordt een
engagement."
Allen lachten. Het paar werd met allerlei
plagerijen begroet en de stoet zette zich in
besveging naar het hotel, waaruit reeds de
eerste lichten hen tegenstraalden.
Terwijl juffrouw Leutkirch, een bekoorlijke
brunette met vroolijke en toch peinzende
bruine oogen door de jonge meisjes in beslag
werd genomen, voegde de heer Otto Schlebusch,
een jonge man van omstreeks 30 jaar zich
bij zijne vriendin, de vrouw van den rechter
Arnstadt; zij beiden vormden de achterhoede
van den stoet.
Welnu, m'n waarde," opende de aardige,
gezellige vrouw het gesprek: wanneerdrin
ken we den verlovings-borrel ? Ik moet het
weten om mijn man. te Hamburg vroeg
genoeg te kunnen waarschuwen, want die
moet er natuurlijk bij zijn.
Of twijfel je er misschien aan, dat juffrouw
Leutkirch ach, wat praat ik waarom
noem ik haar niet bij den voornaam, die je
in stilte zeker wel al hondermaal hebt uit
gesproken dus dat Srna ook op jou ver
liefd is?"
geworden, denk ik, zooals de heeren van
de deftiger vergadering, en na het lachen
zou men met even groote beslistheid
van de eensgezindheid der massa's ten
opzichte van het oorlogvoeren hebben
getuigd. Gelukkig, want daar ligt toch
per slot van rekening meer waarborg dan
waar elders ook. Het zou de moeite
waard zijn eens te overwegen of vorsten,
diplomaten en parlementariërs tezamen
tegen de zoo besliste uitspraak der ge
organiseerde arbeidersmassa's in wel tot
oorlogvoeren zouden durven besluiten!
Of Carnegie dan mér succes van zijn
grap zou gehad hebben, als hij Bebels
naam in plaat 3 van dien van Wilhelm
gezet had? Misschien wel, en zeker
hadden de heeren van de Unie braaf
gelachen. Harder misschien dan de ar
beiders. En terecht, want het ware wel
een grap gebleven om aan n mensch
zoo'n invloed toe te kennen, ook al
symboliseert die eene een sterk over
tuigde en sterk georganiseerde partij,
die haar aanhangers telt bij millioenen.
Want de vraag is of reeds mi die over
tuiging bij de massa's wel krachtiger zou
zijn dan chauvinitische hypnose.
De heeren zouden gelachen hebban,
en zij zullen het kunnen blijven doen,
tot ten slotte toch de kiespijn komt.
Want het is wel eigenlijk geen vraag
meer van welke bewegin? op don duur
de meeste kracht zal uitgaan. En wie
het laatst lacht, lacht het best.
Maar laat onze brave millionair voort
gaan met grappige briefjes te schrijven,
het is als de heele vredescomedie onder
Allerhoogste bescherming, een vrij on
schadelijk vermaak; en het wordt steeds
onschadelijker als zij die het gelag
aan geld en aan menschen betalen
moeten, scherper uit hun oogen gaan
kijken en hun ernstig wóordj-j gaan
medespreken.
Voor die middagvergadering der ar
beiders geven wij graag de heele week
van de gewichtig doende parlementairen
cadeau!
En de onnoozele grappigheid
Carnegie op den koop toe.
s. ? ;K.
van
Snel en goedkoop recht".
Feitelijk ligt in dezen eisch Let
volksverlangen uitgedrukt.
Men is ontevreden over de kostbaarheid
der rechtspleging ia haren geheelen om
vang over de duurte en den tragen
gang onzer processen.
Vollediger en juister zoude déze program
formule moeten luiden: goedkoope en ge
makkelijke rechtshulp en eerst daarna:
Goedkoope en snelle rechtspraak.
Snelle en goedkoope rechtspraak ver
schaffen ia goed; door snelle en
goedkoope rechtsinlichting rechtspraak voor
komen is beter.
Ieder wordt verondersteld de wet te
kennen.
Eene enorme fictie voorzeker doch
gereehtvaardig'i door do noodzakelijkheid.
Toch ontslaat deze noodzakelijkheid m.i. don
staat geonzins van den plicht om zooveel
mogelijk: te zorgen dat de burgers steeds
kunnen weton wat in eon bepaald gaval
recht is.
De werkelijkheid beantwoordt aan dien i
eersten eisch al zeer slacht. j
Voor rechtsinlichting en rechtshulp is in l
ons land en in alle beschaafde naties de |
advocaat in de eerste plaats aangewezen j
(advocaat-procureur; avocat-avoué;
bui1rister-solicitor; lïeehtsanwalt; Advokat). !
? Denk je dat werkelijk?'1 vroeg hij; maar
op zoo'n gelukzaligen toon, LI 13 twijfelde hij
zelf hier reeds lang niet meer aan.
Haar vader heeft zitting in den Minister
raad. De familie is uitstekend. Het kon niat
mooier bij elkaar komen. Dus wanneer
maak je het met haar in orda?"
Heb je er dan zoo'a haast mee, mij ouder
dak te brengen?"
Ik zal je eens wat zegeen, ra'n waarde,"
en mevrouw Arnstadt sloeg een strengen
toon aan; als mijn man en ik je niet van
tijd tot tijd eens onder hanlea namen en de
waarhe:.d zeiden, dan kreeg je die nooit te
hooren. Je ongeluk is, dat je vader je te
veel geld heeft nagelaten en bovendien een
te betrouwbaren procuratiehouder ia ds
fabriek, die je de zaken en z >rgen uit de
hand neemt, waardoor je te veel tijd voor
gepeins hebt, want een droomer beu je. Eu
daarbij nog een van de onmodernste soort,
waaraan men in onze kringen der maatschappij
niet meer gewend is.
Ik verdenk je zelfs van sentimentaliteit,
van de allergste, want ik weet, dat je in plaats
van een porternonnaie, zooals eik normaal
mensch er op na houdt een oude zijden beur}
gebruikt, die al ontelbare malen versteld is.
-odbeware mij,dat ni'naau of ik in j-j intieme
aangelegenheden ons willen mengen, maar
ik durf er toch om wedden, dat de beurs
van een oude liefde van ja is, die misschien
reeds lang het tijdelijke met het eeuwiüe
heefc verwisseld. En nu weer dat aarzelen,
dat overleggen, dat zeuren, dut je alleen
daarom zoo plezierig vindt omdat het iets
geheimzinnigs geeft. .Natuurlijk: Kein i'euer,
keine Kohle kann breunen so heisa" ... enz.
Maar je vergist je, m'n waarde. De heele
wereld weet, dat je op jullrouw Erna Leut
kirch verliefd bent, Erna weet het natuurlijk
ook; ditmaal zijn je romantische,
sentimenteele opwellingen dus misplaatst. Xu, ant
woord eens oprecht: Wanneer zul je Erna
je aanzoek doen?"
Terwijl zijn vriendin zoo ijverig pleitte was
een schaduw over Otto's gelaat gekomen, die
slechts langzaam weer wegtrok.
Nu, wanneer?" drong zij nog eens aan,
toen ze de eerste strandstoelen, die op dit
late uur bijna alle verlaten waren, en om de
houten, van de duinen naar het strand lei
dende trap geschaard waren, in het oog
kregen.
Zijn gelaat weerspiegelde zijn innerlijke
tweestrijd, eindelijk antwoordde hij, tier wijl
zyn oogen weder van geluk straalden en hij
z\jn vriendin als voor een plechtig belofte
de hand reikte: Morgen!"
Het raadplegen en het zoeken van voor
lichting draagt den naam van consult. Voor
dit consult is in het tarief / 1.80 bepaald.
Het is niet veel duurder dan de honoraria
der medici.
Gewoonlijk wordt de advocaat geconsul
teerd wanneer het rechtsconflikt reeds aan
wezig is.
Toch zoude eene goede gewoonte
vereischen dat men geen contrakt van eenig
belang onderteekende zonder een consult te
hebben ingewonnen.
We komen hier reeds terstond in het
hart der kwestie die behandeld wordt.
Hoe loffelijk de pogingen zijn om tot een
snelle en goedkoope rechtspraak te gera
ken, van veel grooter beteekenis acht ik de
vraag: Hoe moet ons rechtswezen zijn in
gericht om zooveel mogelijk rechtsstrijd te
voorkomen:'
Naast den advocaat zijn er echter tal van
titularissen die juridische adviezen geven.
Tenminste indien men het woord juri
disch" in ruimen zin opvat, d. w. z. indien
een burger zich omtrent het bestaan van
wettelijke voorschriften, hunne werking enz.
wil op de hoogte stellen.
Van de geüxamineerden hebben we in de
eerste plaats den notaris voor die deelen
van het recht die tot zijnen werkkring
behooren.
Daarnaast geeft de belastingambtenaar
inlichting over kwesties van fiscaal recht
terwijl men aan tal vau bureaux van staat,
provincie en gomecr.to zich van sommige
rechtsverhoudingen op de hoogt 3 kan
stellen.
Achter de geëxamineerden komen de
niet-geëxamineerden, in het bizonder de
deurwaarders en zaakwaarnemers uitslui
tend door de ervaring met de praktijk
bekend.
Ka al dadelijk kan ieder voor zich uit
maken of de adviezen door den inspecteur
der registratie e. a. gratis verstrekt min
der zijn dan de inlichtingen van advo
caten, notarissen, deurwaarders en zaak
waarnemers, die tegen betaling adviseeren.
Ken spreekwoord zegt: De domheid van
den notaris is het brood van den advocaat."
Zeer juist. KeehtBstrijd zal er steeds zijn.
Immers de wet is niet altijd duidelijk en
Toorziet niet in alle gevallen.
Maar zeer veel rechtatrijd is het gevolg
van onduidelijk geredigeerde akten en nog
veel meer het gevolg van gemis aan akten,
of liever vau gemis aan deugdelijk schrif
telijk bewijs.
Uitbreiding van goedkoopen doch
obligatoriachen bijstand is derhalve de eerste en
voornaamste voorwaarde om oiis rechts
wezen in den grond ta hervormen.
Maar wat volgt uit deze waarheid? Dat
de Staat als een eerste vereischte voor oen
goed rechtswezen (waarvan de
reehtsbedeeling oen deel is) staatsorganisatie van
het notariaat moest invoeren en daardoor
goedkoope, doch obligatorische notarieelo
hulp kon voorschrijvenookintal van gevallen
waar thans een onderhandsch geschrift
voldoende is.
Hoeveel rechtstrijd zou door eene derge
lijke hervorming niet voorkomen worden?
Men bedenke dat door een goedkoopen
notarieulen bijstand bij alle rechtshandelin
gen van eenige beteekenis vóóraf rechts
kundig advies zoade worden ingewonnen,
dat duizenden van ondorhandsehe slecht
gestileerde, juridis"b. aanvechtbare akten
vervangen zoud-in ::iju door nottneele,
deskundig opgoiaaitkte, geschriften. Thans
wordt de voorlichting van oen advocaat
vaak ingeroepen over de meeste
uiteenloopende rechtt-kwesties. Hij wordt vooronder
steld bekend te zijn met het fiscaal recht,
het handeluroeht, het burgerlijk- eu het
strafrecht.
M. i. zoude hot aanbeveling verdienen
de studie der rechtswetenschap «IgtMiieon
te laten, doch do praktijk later uieor U:
«peciiiiiaoereu. Naar mijne overtuiging zaidit
eenmaal geschieden. Vooral n i ut
uitsli:iHet was fri^ch en m het diner zat hel
gezelschap bijeen in gesloten verauiia.
Da post had inmiddels de laatste couraatfci;
gebracht.
Clara Wittstock is overleden," zei een der
heeren, verdiept in de kunst- eu
tooneeiberichten.
Het nieuw'je bracht onder de aanwezigen.
voornamelijk onder de dames een kleine
opschudding teweeg.
Toch niet de beroemde pianiste'.''
Juist, die."
Een prachtige verschijning, verleden jaar
heb ik haar nog in de academie gehoord."
Ik ook. Za most dunkt me u Jg heel jong
zijn.'1
Acht en twintig.5'
..Vree.selijk. Waaraan zou ze gestorren zijn'.'"
Longontsteking."
Of ze getrouwd was?"
Neen, dames. Maar als u het naadje van
de kous wilt weten. Als het u bliefc, Hier
kunt u alles vinden."
De couraut ging van hand tot hand, (Jok
de dag der ter aardebesteliiug was m het
bericht genoemd.
Ken zigeuner kapel trad op en bij de
rnelo.liën vau die lustige Wilv.'e", was hel
do'".l-< jt-richt spoedig door de aanwezigen
vergelen.
Ik moetje voor morgen goeden dag zeg
gen," [luisterde Otto S-'hlebusch zijn vriendin
lu, t.O'.'U men e.kaar goeden nacht wenschte.
Waarom?'' --- Verwonderd staarde me
vrouw Arnstadt hem aan en trok hem terzijde.
Ka wat zie je eruit! Zoo wit als een doek."
..Ik vertrek morgen naar Berlijn."
Zoo onverwachts'.'"
Vraag EU niet meer."
Maar je komt toch terug?"
.,Dnt weet ik nog niet."
..En Erna? Zeg je haar niet goedendag?"
..Zeg juffrouw Leutkerck als 't je blieft voor
mij goeden dag en verzin maar een
verontschuldin.'."
Alleen eene verontschuldiging? V\"at
beteekeiit dat toch allemaal ? '
Ik zal je later alles vertellen. Kwel me
nu als 't je blieft niet langer. Vaarwel."
Voor ze het wist had hij reeda met een
handkus afscheid van haar genomen en zag
ze zijn gestalte voor zich in het donker
verdwijnen.
Otto Schlebusch zat alleen in een coupé.
Zijne gedachten snelden de locomotief voor
uit, zij snelden naar degene, die eens de aon
van zijn leven was en die nu koud en roer
loos neerlag.
tend tengevolge onzer sociale wetgeving
breidt zich het gebied der rechtsstudie der
mate uit dat het volledig beheerschen van de
geheele stof haast onmogelijk is geworden.
Specialiseering zoude dus de waarde der
juridische adviezen aanmerkelijk verhoogen
zooals me n thans reeds dikwijls aan het ad vies
van een niet-jurist-vak'man (b.v. belasting
ambtenaar) de voorkeur geeft boven het
oordeel van den rechtsgeleerde. Door het
steeds stijgend internationaal verkeer is
bovendien kennis van vreemd recht (d.w.z.
van de grensstaten) en van de beginselen van
internationaal privaatrecht onmisbaar.
Heeft de Staa-t dus dezen eersten plicht
vervuld, dan komt de tweede: Indien ondanks
goedkoope voorlichting en notarieelen bij
stand, rechtstrijd ontstaat, wat dan ?
Als beginsel in ons procesrecht moest
deze bepaling gelden:
Geen proces kan worden aangevangen
wanneer niet door een verklaring van den
betrokken jurist-ambtenair blijkt dat de
zaak van partijen in een vooronderzoek be
handeld is."
M. a. w. Geen burgerlijk proces zonder
kort, mondeling vooronderzoek."
Hierdoor wordt een nieuw juridisch ele
ment in hot rechtswezen ingeschakeld n. 1.
het van staatswege verschaffen van rechts-.
kundig advies.
Deze instelling vindt men in tntce
aanwezig in vele groote Duitsche steden.
De overheid (in Duitschland de gemeente)
heeft do noodzakelijkheid begrepen om
rechtsinlichting te verschaffen.
Ik !? oom slechts de gemeenten Bielefeld,
Brandenburg a. M., Cöln a. Rh., Dortmund,
Essen, Fïensburg, Oiirlitz, Ilalle a. S.,
Hambom (RheinL), llamm i. AV, Heilbronn,
Liibeck, Mühlhausen i.'d. Elsass, Mühlheim
a. Rh., Ruhla, Ulm, "NVald, alwaar eene
stiidtische Auskunftstelle" aanwezig is.
Uitvoerig heb ik de wenschelijkheid en
de mogelijkheid eener dergelijke instelling
bepleit in No. 80 van de brochuren-reeks
Sozialer Fortschritt". *)
Onze moderne tijd verlangt terecht snelle,
goedo en goedkoopa rechtspraak Maar daar
naast is noodig het scheppen van een niouw
juridisch element: Vooronderzoek door oen
onpartijdigen jurist-ambtenaar die beide
partijen hoort.
Een mijner vrienden wieu ik een exem
plaar mijner brochure zond, antwoordde:
Nooit zult ge twee strijdende partijen voor
een ambtenaar krijgen." Ik wendde mij
daarop per brief tot don directeur van de
Rechtsauskunftstelle te Keulen die mij reeds
vroeger do mee=t uitvoerige inlichtingen
verschafte.
Deze ambteuaar heeft mij niet lang; laten
wachten, doch schreef Jat in hoogstens vijf
percent der gevallen, partijen weigeren
.?ui-nul te verschijnen. Alloen bij zeer groote
persoonlijke veeto wenschte men geen ge
meenschappelijke samenkomst.
Ook d B directeur van de Leip/iger
Reclitsauskunfutelle schreef mij in ongeveer
gelijken geest:
.Der i iegcnpartei wird der vorgetragene
Sachverhalt geschrieben umi sie uni
Mitteilunggebeteri. lliiuiig koiumt die Oegenpartoi
auf unser Bureau, woselbst dann nicht
selten ein Vorgk'ich ziistande kommt."
Mr. van Roo.-.egaarde Bisschop doolt ons
in <ii Handelingen «lor Xedcrl. Juristen
Verc'eni::ing (l!)'.'T. Il Ie. stuk bid. tü'J :>40)
modo <ht ook in Knj.,V,ai;d honderde zakeu
afgoihs.'iu wdrii'n doo; 'jc-ii jimsi-anibtenaai1
iiüg vóÓ!' zj ter torecht/itting behandeld
worden !
..Het kantongerecht, aldus de schrijver (ik
spreek hier alleen 'vau rlageland en \Valc3,
niet. var: Schotland eu Ierland, hoewel daar
soortgelijke s;, stomen gelden; bestaat uit
tw6c personon en oen griffier.
Sie fjrii'iier :> hier een man van gewicht
iliwgobd biv.aiiLil v.'ürdt, i iijdoot n.l.rdlc/.akeu
ai v.'üfli'iu (i'eca verdüdiging'Aordi ^evod'd.
Zij hadd'j-n elkaar U-eren kennen toen hij
de uui ?'erSLti it en zij het conservatorium
l>o -.ochton.
oun hadden z= oUaiider eeuwige liefde
en m uw gezworen.
Nu buiru'ep h\j ,-:(-!f niet. meer hoe ze zoo
van elkaar afgeraakt waren. Was het zijn
was het haar schuld?
Clara's reizen, die haar overal heen voer
den, scheidden bon, maar /.e hadden elkaar,
tenminste- ia d^ eerste! jaren, telkens
weergezien. Toen riep zijn werkkring hem elders
heen; hunne brieven werden steeds zeld
zamer; ze deelden niet langer elkanders
leven. Dacht ze nog wel eens aan hem?
Een n"M-oel iiij wi.-;t niet ot liet trots,
verlegenheid, gekrenkthekl of een begin vau
! onver-chilligheid was, hield er hem van
! terug, zich hieromtrent zekerheid te
veriiaar souvenir bewaarde hij echter
zorgvu'idig, u<' Ubur.-, dis zij eigenhandig voor
hem gemaakt had.
| A's liet uu een.- zijn schuld geweest was?
i Ais zij haar belofte vau eeuwige liefde en
j trouw nu een.s tot iu Jen dood gehouden
{ had.' Zij \vas ongehuwd gestorven. Als ze
l nu eens van verdriet om hem gestorven
i wus, haar laatste gedachte, hem was gewijd
i geweest, misschien ook haar laatste tianen,
[ haar laatste zegenbede of haar vloek?
j Had b'j no,* het recht, gelukkig te
worj den. gelukkig, met een ander? Zou niet
j voortdurend tusschen hem en zijn geliefde
| eeu vreeinue gestalte treden, de geest van
| de overledene?
i liet was maar goed, dat hij van Erna
j geen afscheid bad genomen. Tegen zijn wil
zou hem dan misschien zijn bekentenis over
de lippen gekomen zijn. Ku wat uu?...
Een droomer had zijn vriendin hem ge
noemd. \Vat kon hij er aan doen, dat zijn
aard nu eenmaal zoo en niet anders was?
Prft J'iij op al die menschen, aan wie hij
uiterlijk volkomen gelijk was, zulk een groote
uitzondering maakte, hetgeen hem zelf reeds
zooveel leed berokkend had? Eu dan niet
bij machte te zijn, deze zwakheid van zich
af te schudden, veroordeeld te zijn, zichzelf
ongelukkig te maken !
De begrafenispleehtigheid was voorbij, de
lijkkist, onder een berg bloemen begraven,
aan den schoot der aarde toevertrouwd.
Clara Witkopf had geen nabestaanden
meer en blij tens haar testament, dat ze den
dag voor haar overlijden nog door een notaris
j had doen opmaken, had ze haar heele ver
mogen vermaakt aan eene instelling van
liefdadigheid.
Alle verstekzaken, waar de eisch wordt
toegegeven en het geschil kan opgelost wor
den door een compromis. B. v. een winkelier
dagvaardt een klant voor een openstaande
rekening, een huisbaas zijn huurder voor
eene achterstallige huur.
De schuld wordt niet ontkend, noch de
verschuldigde huur. De eenige verdediging
is dat de debiteur geen geld heeft om te
betalen. De griffier is thans gerechtigd de
zaak af te doen. Gewoonlijk geschiedt dit
door een compromis, waarbij overeenge
komen wordt, dat een zekere som per week
of per maand zal worden betaald totdat de
schuld gedelgd is.
,,Het tusschen partijen aldus voor den
griffier overeengekomene wordt op de dag
vaarding geschreven en dit geldt als bin
dende overeenkomst voor partijen. Niet na
leving kan gestraft worden als contempt
ofcourt.""
In waarheid is dit hetzelfde beginsel, zij
het ook in een afwijkenden vorm. Bij den
griffier komt de schifting. En het komt er
weinig op aan of men de grens trekt van
£. 2 (24 gulden) of hooger. Het beteekent
al evenmin iets of men den griffier de zaken
opdraagt waarover het hoofdpunt niet in
geschil is of wel indien men zou vast
stellen :
De griffier doet vóórdat iets geschiedt
do strijdende partijen een kort verhoor
ondergaan waarin aan beide gelegenheid
gegeven wordt hun op vatting toe te lichten."
Alleen is er dit verschil, dat in het door
mij aanbevolen stelsel het mondelinge voor
onderzoek geschiedt vóórdat de dagvaarding
is uitgebracht en dat, worden de partijen
niet tot een vergelijk gebracht, de geheele
zaak verder door het rechtsbureau bij de
rechtbank of bij den rechter, zoo men al
lén rechtsprekenden rechten wil, wordt
aauhandig gemaakt.
De eisenen van een modern rechtswezen
zijn dus :
l". Zooveel mogelijk voorkoming van
rechtstrijd ;
2°. Indien eon rechtstrijd ontstaat moet de
Staat buiten de rechtspraak om een gelegen
heid bieden aan beide partijen om persoon
lijk (dus zonder verplichten rechtsbijstand)
een onpartijdig goedkoop advies te kunnen
inwinnen in den vorm van een vooronder
zoek door eenen boven de partijen staanden
jurist;
3". Volgt ondanks dit alles een proces
dan zij de afwikkeling snel en goedkoop.
Los van het hierboven betoogde is er nog
plaats voor een andere opmerking.
Ik bedoel, den eenvoud in de ambtelijke
rechtstaat.
Do Fransche Minister van Justitie heeft
onlangs in een rondschrijven aan de rech
terlijke macht hierop de aandacht gevestigd.
Neem b. v. een dagvaarding. x
Ik laat onbesproken of we ons niet een
stelsel van rechtspleging kunnen denken
zonder dagvaarding. Ik voor mij geloof dit
wel en heb dit ook elders uiteengezet.
Doch gesteld zij is noodig of zij blijft
voorloopig noodi?.
Zou men de redactie dan niet zoo kun
nen wijzigen dat zij inderdaad verstaanbaar
wordi voor den gewonen burgerman?
In de ^plaats van met ..aangezien" en
j teneinde'' oen alleronmogelijkst
Xedcrlandsch te schrijven kon men waarlijk wel
eon formulier in praktijk brengen hoïwi.'lk
uitmunt door duidelijkheid en beknoptheid,
| b. v. : Aan u wordt kennis gegeven dat
j 1\ 2>\ 3'. onz.
i i In zou men eindelijk niet eens opruiming
l kunnen lijnden met allo buitenlandsche
tonnen eu uitdrukkingen ? Waarom
peri sisteen" men bij eene conclusie" ?
.Men verwijt terecht onzen winkeliers het
gebruik van uithaeniHche woorden, Joch
waarom worden zu bij voorkeur in onze
! rochtstaal gebruikt?
; De/.e opmerking .slaat gelijk ik reeds
Teneinde de woning, waarin z« gestorven
was, KOO spoedig mogelijk te kunnen
ontiiiimen, zou reeds de eerste dagen na d>j
begrafenis alles wat zich daarin bevond,
publiek worden verkocht.
Ook Otto Schebu-ch had zich tot de;;e
treurige gang opgemaakt.
,.Een gouden medaillon," riep nu de man
met de hamer.
Otto herkunde het eenvoudige, met een
enkele donkere robijn bezatte kleinood.
Hij had het Clara kort voor hun eerste
scheiding ten geschenke gegeven in iiiil
voor de beurs, die za voor hem gemaakt had.
Hij deed zulk een hoog bod op het nietige
ding, dat alle aanwezigen hern aanstaarden
en niemand hem het prul betwistte Toen
verliet hij de treurige plaats, waar de koude
stem van den afslager hem onaangenaam
tegenklonk en de hebzucht en gierigheid
hem aanstaarden.
Pas toen hij in de diergaarde op een eerzame
bank zat, haalde hij heï, nu weder hem
toebehuorende kleine ding te voorschijn. Om hem
hing deloomemiddagatüte; overdezandpadeu
lagen reeds enkele gele bladeren verspreid.
eu geen vogel bewoog zich in de takken
bo?en hem.
J jangen tijd bekeek bij liet medaillon, licht
geroerd, terwijl hij de oude teederheid voor
>ie draagster zachtkens weder voelde opleven.
Eeu zonnestraal brak door de takken eu
speelde op het ronde deksel.
Hij wist, als hij liet open deed, kwam zijn
'] portret te voorschijn; hij had het er toen
tertijd als een aandenken zelf ingeschoven.
Het portret was gemaakt, toen hij t wint g
jaar was. Tien jaren waren sedert vervlogen
vergaan in de vergetelheid verzonken.
Hij drukte met zijn duimnagel op de veer,
De beide helften wekeu en gingen open.
Een musch streek op de bank neder. Bru
taal, nieuwsgierig, raet de vleugeis slaand
wipte ze steeds vertrouwelijker naar den
eenzamen man toe, diédaar voor haar zat.
Deze bemerkte er echter niets van. Onaf
gebroken staarde hij op het kleine ronde
portretje voor hem, dat hem uit het medaillon
aankeek.
Het was de beeltenis van een hem onbe
kend, knap officier. .
Eenige avonden later zat in Wcsterland
in de veranda van hun hotel, bij de vroolijke
toonen van de Zigeunerkapel een vroolijk
gezelschap bijeen.
Men vierde een verloving en het van geluk
stralende paar waren Otto Schlebusch en
juü'rouw Erna Leutkirch.