De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 18 oktober pagina 10

18 oktober 1908 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD TOOR NEDERLAND. No. 1634 Tabakswaarden ondervonden nog de meeste belangstelling waarbij echter de koersen meerendeels afbrokkelden. Men komt eenigszins onder den druk van het heden, waarbij de toekomst-muziek ver stomt. De taxatie-cijfers voor de heden aan de markt komende partijen tabak zijn wederom zeer teleurstellend, te meer daar de veelbe lovende najaars-inschrijvingen tot nog toe die belofte niet zijn nagekomen. De doorsnêe-prijs van 1908 wordt dus bij elke inschrijving zooveel lager, en waar die van de voorjaars-veilingen toch al reeds van .dien aard was, dat vele ondernemingen geen dividend zullen uitkeeren, daar brengen die laatste verkoopen den prijs op een niveau, waarop niet slechts geen winst van beteekenis zal worden gemaakt, doch vele Mijen zelfs met groot verlies zullen werken. Zoo spreekt men reeds van een verliescijfer van 4 ton bij de Nieuwen Asahan, terwijl b.v. ook de Deli Cultuur hoogst waarschijnlijk nog een klein verlies-cijfer heeft te boeken. Zooals wij reeds vroeger opmerkten zullen de jongere Maatschappijen het gevoeligst getroffen worden door die zooveel lagere prijzen van 't product en zien wij dan ook dato de Asahan Plantage haar toevlucht gaat nemen tot de uitgifte eener inkomsten obligatie-leening van ? 375000.?ten einde zich uit den geldnood te redden. Aangezien de betiteling obligatie" een beteren klank heeft dan preferent aandeel, heeft men bovenstaande benaming aan de leening gegeven, ofschoon de stukken geheel het karakter hebben van cumulatief prefe» rente aandeelen. Om ze nog smakelijker te maken draagt elke obligatie een bewijs van deelgerechtigdheid op zeker deel van de winst. Moch deze uitgifte echter geen succes hebben, dan doet het bestuur het voorstel de Maatschappij te liquideeren. Ingevolge bovengenoemde omstandigheid verloren Aand. Nieuwe Asahan ca. 10 %, terwijl de overige soorten koersreactie van eenige percenten hebben aan te wijzen. Slechts aand. Bezoeki tabak en Soekoewono Landbouw Mij (Java-tabak) maakten door verdere rijzing eene gunstige uitzondering in den tabakshoek. Van Petroleumwaarden verloren aandeelen Koninklijke ca. %, terwijl de overige soorten vrijwel prgshoudend bleven. De directie van de Snmatra Palembang héft officieel bevestigd wat wij in ons vorig schrijven vermeldden. Russische soorten hadden alle eene vaste tendenz, tengevolge waarvan de 6 % Bnssian Oil Debentnres 5 % verbeterden en ook de gewone en pref. aand. eenige percenten avans aantoonen. Er gaan geruchten dat het voort bestaan der Mij verzekerd moet zijn. Mijnwaarden stil en zonder variaties van eenige beteekenis. Voor Cultuur-waarden is weer eene betere stemming ingetreden, zoodat voor ver scheidene soorten opnieuw hoogere koersen zijn te vermelden; Vorstenlanden skwamen van 126 V* op 129 %, Handel Mij van 159 op 172 96 nu kapitaals-uitbreiding voorloopig als onwaarschijnlijk wordt beschouwd. Dus een manoeuvre van speculanten? Ned. Ind. Handelsbank van 136 op 138% %. Onder de diverse soorten valt een_ koersverbetering van 16 % op te teekenen voor Santa Fe aandeelen, welke de gunstige stroorning dezer aand. in de Londensche markt volgden; naar men verneemt moet het bestuur een profijtelijke overeenkomst met de regeering van Argentiniëhebben aangegaan. Be geldmarkt blijft zeer constant, wat niet te verwonderen valt, nu van allerwege nog jeremiades binnen komen over de langdurige malaise in den handel. 16 Oet. v. D. M. P.S. Heden opnieuw vaste stemming met hoogere koersen voor de Amerikaansche Shares. * * * Balkan tumult. De twist-appel. De rust, waaruit het vredelievend Europa onlangs door het Balkan-tumult werd opge schrikt, belooft door diplomatiek beleid der Mogendheden en het voldongen feit, waar voor zy door Oostenrijk zijn geplaatst, allengs terug te keeren. Bezien wij eens den twistappel, Bosniëen Herzegowina, van een economisch standpunt, voor zoover dit naar de beperkte gegevens, die ons ten dienste staan, doenlijk is. Men kan daarbij buiten beschouwing laten de tegenstrijdige meeningen omtrent de zegeningen" die van de zijde der Oostenryksche overheid de bevolking dezer beide gewesten gedurende de 30 jaren der occu patie zijn ten deel gevallen. De uitlatingen van William Ie Queux, ten nadeele van Oostenrijk, kunnen wel wat over dreven zy'n, die van den Weener Timescorrespondent tijdens zijn bezoek aan Trebinje Brieven van Oom Jodociis. XXVII. Waarde Neef! ' Het was toch maar een gelukkige gedachte van Talma om de witte das te vervangen door de Witte Sociëteit! Gelukkig voor het Christelijk beginsel be doel ik, dat als het nu eenmaal dobbert wat eenzijdig; die van Druckworth gewagen echter van een belangstelling in de econo mische ontwikkeling der bevolking van de zijde van Oostenrijk, die afgescheiden van de motieven, welke het tot die zorgzaamheid voor de bezette provinciën mogen hebben geleid door verschillende andere gegevens worden bevestigd. Volgens die gegevens heeft Oostenrijk in het thans geannexeerd gebied wél deugdelijk werk verricht en al heeft het daarbij wel eens misgetast, toch heeft het zijn taak als bevrij der en beschaving brengend beheerder over 't algemeen goed volbracht. Den mahomedaanschen grondeigenaren, die vroeger de baas waren en de boeren menig maal als hun vee behandelden, was dit mis schien niet naar den zin. Zoowel het religieus fanatisme als de ergernis, van meesters en kleine tirannen voor de wet gewone burgers te worden met gelijke rechten als de vroeger door hen straffeloos verdrukten, verklaren hun verzet tegen den nieuwen toestand, toen Oostenrijk de Turksche provinciën had bezet en het bestuur op zich genomen. De orthodoxe Serviërs, die onder de Turk sche heerschappij paria's waren, zijn door Oostenrijk tot Europeanen gemaakt, het heeft 't land geciviliseerd, straat- en spoorwegen aangelegd, de steden door doelmatige ver andering meer gezonde verblijfplaatsen doen worden en voor de openbare veiligheid der bewoners gezorgd. Het Oostenrijksche kapitaal heeft in niet geringe mate tot dezen meer bevredigenden toestand medegewerkt en de arbeid op cultuur gebied, door die medewerking verkregen, is van groote beteekenis geworden. De land bouwers genieten thans de voordeelen van de toenemende vraag der grootere steden naar landbouwproducten en van het door den aan leg van spoorwegen verbeterd en vergemak kelijkt vervoer. In de laatste jaren bedroeg de oogst-opbrengst ongeveer 2000 millioen K.G., waarvan het vierde gedeelte granen. Tot de waarde volle voortbrengselen van den grond in Bosniëbehoort ook steenkool, waarvan de gemiddelde productie 550 millioen K.G. per jaar bedraagt; voorts ijzererts, waarvan in het vorig jaar 130 millioen K.G. werd gepro duceerd. De groote waterkracht des lands werd dienstbaar gemaakt aan de exploitatie van electriciteitswerken. Op industrieel gebied zijn in Bosniëwerk zaam: De Eerste Bosnische Soda-AmoniakIndustrie-maatschappij met Kr. 4.500,OCO kapitaal, die in de laatste jaren 25 % dividend uitkeerde, de Bosnische Electriciteit-maat schappij met Kr. 4.000,000 kapitaal, waarvan het dividend in de laatste jaren 10 % was, de Bosnische Bosch-industrie-maatschappij, Otto Steinbeie, kapitaal Kr. 6.000,000 en de Bosaische Hout-verkoop- maatschappij. Een belangrijke onderneming, die zeer goede winsten oplevert, is verder de Vareser Uzer-industrie-maatschappij met Kr. 4.400,000 kapitaal, die haren aandeelhouders in de laatste jaren 11 a 12 % dividend kon uitkeeren.DeIJzer-industrie-maatschappijZenica, waarvan de aandeelen eenige maanden ge leden te Weenen werden ter markt gebracht, beschikt over een aandeelen-kapitaal van 3/4 millioen Kronen, dat in de laatste jaren 19 % dividend afwierp. Voorts heeft men de Bosnische Landesbank met een kapitaal van Kr. 10,000,000, die ruim Kr. 20,000,000 aan pandbrieven en Cornmunal-obligatiën in omloop heeft, en verder de Staats-Bosniach-Herzegowinische Hypotheek-Credit-Anstalt. Op handelsgebied geven de volgende cijfers eenig denkbeeld van de beteekenis van den omzet: De invoer vertegenwoordigde in 1907 een waarde van Kr. 114,492,195 tegen Kr. 109,184,522 het jaar te voren; daarentegen is de uitvoer in 1907 tot Kr. 112,100.703 verminderd, tegen Kr. 117,714,041 in 1906, maar niettemin overtreft het cijfer van den uitvoer in 1907 dat van de jaren vóór 1906. Het voornaamste export-artikel is gezaagd hout, waarvan in 1906 296,746,700 KG., in 1907 301,789,000 KG. werd uitgevoerd, daar entegen verminderde de uitvoer van vee van 293,279 tot 235,863 stuks, verder waren de voornaamste export-artikelen ijzer 'en ge droogde pruimen, terwijl voornamelijk meel (in 1907 48,943.300 K.G.), maïs, katoenen goederen, ijzerwaren, kleedingstukken, linnen goed, mode- en toilet-artikelen en koloniale waren werden geïmporteerd. In vergelijking met 1906, nam in 1907 de invoer vooral toe van minerale olieën, suiker, chemische stoffen, zuidvruchten, papier, lin nen- en jute-goederen. In het tijdvak 1903 1906 leverde Hongarije aan Bosnië29 a 32 pCt. van den totalen invoer en was voor 20 a 22 pCt. afnemer van den uitvoer van dit gewest, De middelen van verkeer laten nog te wenschen, maar toch hadden de BosnischHerzegowinische Spoorwegen, bij den Staat in exploitatie, einde 1907 een lengte van 1023.1» Kilometer. Maar alle lijnen hebben slechts enkel spoor ter wijdte van 0.76 M., behalve een gedeelte van de lijn Serajewo Opgedragen aan B. en W. van Amsterdam. op de politieke zee toch ook ergens een haven moet hebben waar liet veilig ligt. Kn waar is het veiliger dan op de Witte, de eenige plaats waar het zeker is, dat de oude Abraham n n'n mosterd halen komt. nu hij waarachtig door de Sneeker zuivelkoopers weer naar het Binnenhof gestuurd wordt? Maar dat is nog niet de eenigo reden om over dien ruil verheugd te zijn. Immers wanneer men uit de ramen van dat deftig gebouw het gewoel op 's I lot- l stads Plein beziet, lijkt dat toch n^g wel iets anders dan wat men van de wereld te zien krijgt uit liet bescheiden venster eener pastorie. Afgescheiden nog van de grooter voortreffelijkheid van den lunch dien men er genieten kan. Als vanzelf slaat het Christelijk beginsel reeds bij de hors d'oeuvre de vleugels iets wijder uit en terwijl men bezig is de koude kip voor de eenvoudige, zij het ook. om met mevrouw Stastok zaliger te a pre ken, aangekleede, boterham te ontleden, heeft het reeds een arendsvlucht,' en wacht het maar op een wenk en het verdwijnen van het laatste lekkere beetje om grootscher dan ooit uit te vliegen. Men leert op de Witte wil ik maar zeg gen als vanzelf verder zien dan zijn neus zelfs zijn politieke neus en die kan vaak van buitengemeene afmetingen zijn OON Brod, nl. Serajewo?Zenica, dat de normale breedte heeft van een hoofdlijn van den tweeden rang, terwijl de onderbouw van dit traject voor normale spoorwijdte is aangelegd. De lengte ran de eigentlijke staatssporen werd in 1907 van 853 tot 934.6 Km. uitge breid. De iinancieele resultaten waren even eens toenemende, de ontvangsten bedroegen in 1907 Kr. 11.825.741, zijnde Kr, 766.512 meer dan in 1906, de uitgaven Kr. 9.L45.524 of Kr. 1,521.178 hooger. Het voordeelig saldo der exploitatie was dus Kr. 2.080.217, welk resultaat niet onbevredigend is, waaneer men in aanmerking neemt, dat het rollend ma terieel voor den legenwoordigen tijd onvol doende is en vele wagens, van oude en zwakke constructie, slechts op enkele lijnen kunnen diengt doen, terwijl de oude locomotievan, zoowel als de meeste oude wagens voor de sneltreinen niet kunnen worden ge bruikt. In db opzicht zal Oostenrijk voor zijn pas geannexeerde provinciën dus in de beurs moeten blazen, want in het belang van de verdere ontwikkeling van handel en verkeer is de aanschaffing van nieuw materieel drin gend noodig. 16,10'OS. V. i>. S. f Wordt vervolgd). Onlangs hield de Vereeniging van R. K. Onderwijzeressen in het bisdom 's-Bosch" hare algerneene vergadering, en het is wer kelijk de moeite waard, in verband met nog een paar andere verschijnselen op onderwijs gebied, iets omtrent die vergadering mede te deelen. De vereeniging, die nog slechta 75 leden telt met 72 eereleden iedere dame heeft dus bijna een eerelid! verheugt zich natuurlijk in het bezit van een Eerw. Heer Adviseur, welke laatste mij een guitige baas toeschijnt! Of is het niet grappig, dezen geestelijken leider te hooren pleiten voor de rechten der vrouw, voor dezer zelfstandig heid, ja, voor hare gelijkgerechtigdheid met den mannelijken evenmensch? Ik vond het zóó kras, dat het me ietwat verdacht voorkwam. In andere gevallen immers hoort men juist van de geestelijken altijd, dat de vrouw aan den man onderge schikt is, dat zij niet instaat is zich zelf te helpen, enfin dat ze maar een vrouw" is en bijgevolg meer plichten dan rechten heelt. Deze adviseur echter kwam nu eens speciaal voor de rechten der vrouw op. Ziehier waarom. Evenals zoovele anderen, zijn ook de Roomsehe onderwijzers van ons vaderlandje in bonden vereenigd. Men heeft een bond van R. K. bijzondere onderwijzers, een bond van R. K. openbare onderwijzers deze twee zorgvuldig van elkander, als schapen van de bokken, gescheiden l men heeit ook een bond van K. K. onderwijzeressen. Deze laatste bond nu is een doorn in 't oog van de heeren onderwijzers. Nog zoo dom niet, wenschen zij gaarne het schoone geslacht onder de collega's vereenigd met de onder wijzers, maar... voor zoo iets zijn de Hooge Heeren niet te vinden. Of zij bevrewd zijn, dat, bij aansluiting, Cupido meer dan de Adviseur de baas zal wezen, kwam mij nooit lang is. Ik overwoog dat dezer dagen, toen ik las hoe Talma de Brusselsciie Tentoonstelling heeft willenen bsidieoren. Jongens, dacht ik, dat moet de Witte zijn. Op het lumineus idee. dat het Christelijk beginsel gebaat zou worden, met vier ton subsidie voor een wereldkennis, zou je toch in je pastorie niet gekomen zijn .' Tot groote schade van gezegd be ginsel ; immers welk een schoone taak wachtte het daar in het waoreldsche Brussel! Welk een heerlijk droombeeld te denken, dat onze vaderlandse!]e gaar- j déniers van Christelijke!', huize en christelijke huizen het srhoonc mid denvak tusschen do gebouwen /ouden hebben kunnen bezaaien en beplanten met al de weelde en ^hittering hunner cultures! Van den eenvoudige n wortel des geloofs en de niet minder simpele slaapbollen van Patrimonium af tot de deftige pracht der adellijke dahlia's met dubbele bloemen en dubbele namen! Nederlandsche en bovenal Christelijke geur te maken in het buitenland is het geen vier ton waard': Bovendien, en dat idee is zon typisch Haagsch. en brengt ons al de wonder verhalen der houten hammen, weder in gedachten, dat liet slechts oj> de Witte in het domincesbrein kan. zijn gc-i'nt, bovendien is die geur zoo wenschelijk ter oore, evenwel nochtans verzet de geeste lijke overheid zich met hand en tand tegen aaneensluiting, hoe gloeiend ze overigens overtuigd is en ook altijd luide verkondt, dat slechts in centralisatie kracht ligt en dat de spreuk van den Belgischen cent (1) steeds waar blijft! De geestelijke overheid laat wél toe, dat men wat vereenigingkje speelt, omdat zij voelt, dat dit in de lucht zit, maar zoodra de organisatie groot en algemeen dreigt te worden, zoodat de teugels moeilijker te houden zijn, steekt die zelfde overheid er een stokje voor, en uit is de pret. Zoo moest bv. Mr. Aalberse indertijd bukken en den grootschen opzet van de organisatie der Kath. Sociale Actie geheel wijzigen. Onderwijzers kunnen echter lastige heeren zijn, en blijkbaar had onze guitige adviseur daarvan ondervinding opgedaan. In ieder geval hield Z. Eerw. op 't eind der vergadering een toespraak tot de dames, waaromtrent het volgende in het Dagblad van NoordBrabant vermeld werd: De geestelijke adviseur, de WelEerw. heer \y. van Riel wraakte in zijn slotwoord vooral het streven van den R. K. Onderwij zersbond om onderwijzeresaen in die ver eeniging te halen, terwijl de onderwijze ressen zelve een vereeniging hebben, die kerkelijk is goedgekeurd en waarin zij best hare eigen belangen kunnen behartigen. Hij noemde het streven van den R. K. O. B. niet alleen belachelijk maar tevens reikt het een recht van onvermogen uit aan de onderwijzeressen als zijn zij onwaardig hare eigen belangen te behartigen." Zie daar nu een geestelijk adviseur die allerkranigst voor de rechten der vrouw opkomt! Werkelijk een phenomeen in de Roomsehe Kerk. Doch is het dan ook niet waür.dat een Bond" van 75 leden met 72 eereleden, alleruitmuntendst in staat is, zijn eigen belangen*te behartigen, veel beter dan in aansluiting bij den R. K. O. B , die honderden leden telt ? En welk een testimonium paupertalis zouden zich de onderwijzeressen zelf wel uitreiken, indien ze aansluiting en steun bij de heeren onderwijzers zochten ! Weineen, zij zijn zelf mans, of liever vrouws genoeg om hare zaakjes op te knappen. De geestelijke adviseur zegt het en dan is het waar. Maar nu in ernst, is het niet treurig, dat een geestelijk adviseur de misschien goedgeloovige dametjes zóó om den tuin tracht te leiden? Nu zet hij de e ven waardigheid der vrouw op den pronkstoel, terwijl deze anders denk b.v. aan de kiesrechtkwestie! niet in aanmerking komt. 't Lijkt me zeer incon sequent en het berust op geen enkel degelijk motief, om aansluiting bij den R. K. O. B. te ontraden. Wat zal een hondje van 75 dametjes toch wel uitrichten? Hoe zal het zijn belangen behartigen ? De Eerw. Adviseur weet evengoed als ik, dat een troepje als deze Bond" niets kan uitvoeren, doch dat mag niet worden gezegd ! Integendeel; als 't kan, moet men de dames wat opwarmen en stiekum een blinddoek voor de oogen binden; op slot van rekening immers willen de Heeren niet, dat er veel bereikt wordt. Als de georganiseerden" slechts zoet zijn I Ware het anders, men zou zeggen : Sluit U aan bij de veel grootere organisatie van R. K. onderwijzers en tracht, samen in n Bond, uw belangen te behartigen I Aaneen sluiting is in de Roomsehe Onderwijswereld waarachtig wel noodig, zoodat de weelde van twee, drie bonden best kan worden gemist. CATHOLICUS. (1) Eendracht maakt macht." 5e Jaargang. 18 October 1908. Re>l.: C. H. BROEKKAMP, Darnrak 59 Amst. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betredende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem Xo. 122, van den heer M. Coe, Amsterdam. Zwart (6 schijven en l dam.) Wit (S schyven). omdat wij aan het buitenland niet moeten laten merken, dat wij eigenlijk in de positie vorkeeren van den vaderlandschen kikvorsch, van wien men tevergeefs zal trachten veeren te plukken. Xietwaar, beste iongon, daar is wat voor te zeggen: laat ons in Cods naam -- en met dien naam op de lippen niet laten merken dat wij niet zonder kleerscheuren uit de crisis tevoorschijn zijn gekomen, ons beste boontje vóór zetten, een nieuwe jas en een hoogcn hoed koopen en net doen of wij nog heel wat in de melk te brokken hebben. De vaderlandsche kikvorsch kan best probeeren een o.s to worden, een beetje opgeblazenheid misstaatzelfs den Christen niet; en wie weet wie er nog inloopt. liet gaat met het crediet als met het credo, zonder een beetje uiterlijk vertoon vang je tegenwoordig de menschen niet meer. En daar is het toch ten slofte om to doen. Ik geloof vast, dat als de Witte niet aan die blikverruiming had mede gewerkt, onze dornine nooit zoo'n practische Christen zou zijn geworden als hieruit blijkt. Hij had anders misschien slechts met afschuw aan al die vaniteiten in Leopold's stad kunnen denken en het wellicht niet verder gebracht dan tot een voorstel om verhooging der subsidie voor de Middernachtzending. Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor den opgezonden aan bovenstaand adres. P.S. Voor de oplossing wordt ook l winst punt gegeven. Daarom hebben wij het pro bleem in volgorde genummerd. Probleem No. 120 is goed opgelost door: S, Abram, A. Damstra.G. de Goey, K. C. de Jonge. P. Pels, A. D. Querido, W. van Rumt, J. S wart, A'dam: C. L. V. Nagel, Delft; K. Bouwes, N. Bouw es, F. H. Kernkamp, D. Kikke, Edam; J. Luteijn, Groede; W. J. A. Matla, J. Meijer, Haarlem; K. Koster, Hoog Carspel; J. H. Makkink, J. J. Oskam, Utrecht, F. Happe,K. Slagter, Zaandam; L. Olrée, Zand voort. NATIONALE SIMULTAAN-WEDSTRIJD. PER CORRESPONDENTIE. A. z 20-20, w 40-34. B. z 20-25, w 36-31. C. z7-12, w 40-41. D. z 14-20, w 44-39. E. zS-12, w 44-39. F. z 20-25, w 40-34. G. z 4-9, w 30-25. H. z 4-y, w 36-31. Zwart moet spelen. UIT DE DAMWERELD. Men bericht ons uit Amsterdam: Dinsdag avond, 27 October a.s., viert de damvereeniging Amsterdam", gevestigd Cafëde Kroon", Rembrandtplein, haar 3e jaarfeest. Bij die gelegenheid wordt o. m. een amusante triowedstrijd gehouden, waartoe behalve ge noemde vereeniging, ook enkele zustervereenigingen zyn of worden uitgenoodigd. Tevens geeft Amsterdam" dien avond gaarne introductie aan amateurs, welke een kijkje wenschen te nemen in het club-'.even dier vereeniging. Wij behoeven de liefhebbers van het damspel zeker niet te wijzen op de enorme speelkracht, welke van Amsterdam' uitgaat. Waar zich dammers vereenigd hebben als bv. Content, 3wart, M. Snijders, H. Simons, A. Cardozo, Van Baaien, Gans (tevens beroemd schakei), Smal, Vos, A. Snijders, S. Abram, enz., waaronder ook wjj een bescheiden plaatsje hebben ingenomen, spreekt deze ver eeniging genoeg voor zichzelf. HET DAMSPEL IN DE PRAKTIJK. Dezer dagen kregen wij inzage van een nieuw danaboekje, getiteld: Het Darnspel in de praktijk", door F. C. Hemmees, Haren bij Groningen. Zoowel de letters en cijfers als de diagram men zijn op stevig papier netjes afgewerkt. waardoor het boekje een alleszins goed aan zien krijgt. Bij de inleiding wijst de schrijver er op, hoe het in een dringende behoefte moet voor zien, daar in vorige werken of werkjes niets te vinden is, waardoor een pas beginnende het spel leert beoefenen. (Wij merken hier even op, dat, waar reeds door verschillende dammers Hollandschedamliteratuur de wereld is ingezonden, deze zinsnede niet juist is. Red.). Voorts zegt de schrijver, dat het damspel een edel spel is, en volstrekt geen kinderspel mag genoemd worden, terwijl het in bepaalde opzichten boven het schaakspel verheven mag beschouwd worden. Het leven", zoo vervolgt de schrijver in. zyn voorrede, is een dam- en schaakspel, waar men, overal, en op elk oogenblik, be rekend moet zijn, op alle mogelijke zetten, en in bepaalde volgorde. Wiskunde zelfs leert dit niet in dien zin l Men moet geen oorzaak en gevolg omkeeren: In de toepasting zit het nul''' Wat de inhoud betreft, zoo is het hoofdstuk slagzetten en problemen aardig afgewerkt, terwijl bij de practische wenken, de puntjes flink op de i worden gezet. Wel komt het ons eenigszins voor, dat de leerstof niet altijd duidelijk wordt behandeld, vooral voor pas beginnenden, voor wien vol gens schrijver, dit werkje is geschreven. Ook bij de toelichting der spelregels is o. i. de auteur minder gelukkig geweest, in het kiezen van practische voorbeelden. De analyse van de in dit boekje opgeno men partij, alsmede eenige beweringen, door den schrijver daarbij op den voorgrond ge bracht, laten wij buiten bespreking, daar in deze, onze zienswijze bij dien van den schrijver, te veel uiteen loopt. Wel moeten wij beken nen, niet te begrijpen, waarvoor die dikwijls aangebracht* !? of ?!, of wel!l??, dienst moe ten doen, en wij vreezen dan ook dat zelfs de meest gevorderden op damgebied, hier achter nog weder dubbele vraagteekens zul len zetten. Wij hopen evenwel, dat de pas begin nende in Het Damspel in de praktijk", een werkje van ruim 50 bladz. druks, hetwelk voor den luttelen prijs van 50 cent wordt aangeboden, een goeden weg zal vinden om het damspel te leeren, en wenschen schrijver en uitgever een goed succes met hun weik. Ja, mijn jongen, Theo had gelijk toen hij mij indertijd zei: laat Talma maar loopen, dat wordt nog eens een man met even breede opvattingen als ik.'' liet is daarom dubbel jammer, dat de Kamer in wat al te naïeve politieke eerlijkheid zijn mooie plannen afstemde. Als hij eens bang werd en niet verder durfde gaan? 3Iaar ik geloof niet, dat dat te vreezen is: Theo is er toch ook nog en de rest van den benoodigden moed wordt wel weer verzameld bij de dagelijksche lunchen op de Witte, die lichaam en geest beide spijzigen en sterken. Maar zou de Kamer of anders oen committee uit het Christen volk-zelve er uu misschien niet voor te vinden zija om op het Plein voor de vensters van de Witte, die christelijke bloemengaarde aan te leggen, die men in Brussel zal moeten missen ? Wij genoten dan zelf van de geur en het sterkte en stichtte den staatsman, die achter die vensters zijn tanden beproeft op iets beters dan een houten ham. Wij moeten zich ontwikkelende talenten toch de gelegenheid bieden om uit te groeien en ze aansporen op elke moge lijke wijze, niet waar, en daarom werp jij, iniju jongen, in je veelvermogendo krant eens een balletje op van dit plan van je OOH JOIXM'TS.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl