Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD TOOR NEDERLAND.
No. 1634
Tabakswaarden ondervonden nog de meeste
belangstelling waarbij echter de koersen
meerendeels afbrokkelden.
Men komt eenigszins onder den druk van
het heden, waarbij de toekomst-muziek ver
stomt.
De taxatie-cijfers voor de heden aan de
markt komende partijen tabak zijn wederom
zeer teleurstellend, te meer daar de veelbe
lovende najaars-inschrijvingen tot nog toe
die belofte niet zijn nagekomen.
De doorsnêe-prijs van 1908 wordt dus bij
elke inschrijving zooveel lager, en waar die
van de voorjaars-veilingen toch al reeds van
.dien aard was, dat vele ondernemingen geen
dividend zullen uitkeeren, daar brengen die
laatste verkoopen den prijs op een niveau,
waarop niet slechts geen winst van
beteekenis zal worden gemaakt, doch vele Mijen
zelfs met groot verlies zullen werken.
Zoo spreekt men reeds van een
verliescijfer van 4 ton bij de Nieuwen Asahan,
terwijl b.v. ook de Deli Cultuur hoogst
waarschijnlijk nog een klein verlies-cijfer
heeft te boeken.
Zooals wij reeds vroeger opmerkten zullen
de jongere Maatschappijen het gevoeligst
getroffen worden door die zooveel lagere
prijzen van 't product en zien wij dan ook
dato de Asahan Plantage haar toevlucht
gaat nemen tot de uitgifte eener inkomsten
obligatie-leening van ? 375000.?ten einde
zich uit den geldnood te redden.
Aangezien de betiteling obligatie" een
beteren klank heeft dan preferent aandeel,
heeft men bovenstaande benaming aan de
leening gegeven, ofschoon de stukken geheel
het karakter hebben van cumulatief prefe»
rente aandeelen.
Om ze nog smakelijker te maken draagt
elke obligatie een bewijs van
deelgerechtigdheid op zeker deel van de winst.
Moch deze uitgifte echter geen succes
hebben, dan doet het bestuur het voorstel
de Maatschappij te liquideeren.
Ingevolge bovengenoemde omstandigheid
verloren Aand. Nieuwe Asahan ca. 10 %,
terwijl de overige soorten koersreactie van
eenige percenten hebben aan te wijzen.
Slechts aand. Bezoeki tabak en Soekoewono
Landbouw Mij (Java-tabak) maakten door
verdere rijzing eene gunstige uitzondering
in den tabakshoek.
Van Petroleumwaarden verloren aandeelen
Koninklijke ca. %, terwijl de overige soorten
vrijwel prgshoudend bleven.
De directie van de Snmatra Palembang
héft officieel bevestigd wat wij in ons vorig
schrijven vermeldden.
Russische soorten hadden alle eene vaste
tendenz, tengevolge waarvan de 6 % Bnssian
Oil Debentnres 5 % verbeterden en ook de
gewone en pref. aand. eenige percenten avans
aantoonen. Er gaan geruchten dat het voort
bestaan der Mij verzekerd moet zijn.
Mijnwaarden stil en zonder variaties van
eenige beteekenis.
Voor Cultuur-waarden is weer eene betere
stemming ingetreden, zoodat voor ver
scheidene soorten opnieuw hoogere koersen
zijn te vermelden; Vorstenlanden skwamen
van 126 V* op 129 %, Handel Mij van 159
op 172 96 nu kapitaals-uitbreiding voorloopig
als onwaarschijnlijk wordt beschouwd. Dus
een manoeuvre van speculanten? Ned. Ind.
Handelsbank van 136 op 138% %.
Onder de diverse soorten valt een_
koersverbetering van 16 % op te teekenen voor
Santa Fe aandeelen, welke de gunstige
stroorning dezer aand. in de Londensche
markt volgden; naar men verneemt moet
het bestuur een profijtelijke overeenkomst
met de regeering van Argentiniëhebben
aangegaan.
Be geldmarkt blijft zeer constant, wat niet
te verwonderen valt, nu van allerwege nog
jeremiades binnen komen over de langdurige
malaise in den handel.
16 Oet.
v. D. M.
P.S. Heden opnieuw vaste stemming met
hoogere koersen voor de Amerikaansche
Shares.
* *
*
Balkan tumult.
De twist-appel.
De rust, waaruit het vredelievend Europa
onlangs door het Balkan-tumult werd opge
schrikt, belooft door diplomatiek beleid der
Mogendheden en het voldongen feit, waar
voor zy door Oostenrijk zijn geplaatst, allengs
terug te keeren.
Bezien wij eens den twistappel, Bosniëen
Herzegowina, van een economisch standpunt,
voor zoover dit naar de beperkte gegevens,
die ons ten dienste staan, doenlijk is.
Men kan daarbij buiten beschouwing laten
de tegenstrijdige meeningen omtrent de
zegeningen" die van de zijde der
Oostenryksche overheid de bevolking dezer beide
gewesten gedurende de 30 jaren der occu
patie zijn ten deel gevallen.
De uitlatingen van William Ie Queux, ten
nadeele van Oostenrijk, kunnen wel wat over
dreven zy'n, die van den Weener
Timescorrespondent tijdens zijn bezoek aan Trebinje
Brieven van Oom Jodociis.
XXVII.
Waarde Neef!
' Het was toch maar een gelukkige
gedachte van Talma om de witte das
te vervangen door de Witte Sociëteit!
Gelukkig voor het Christelijk beginsel be
doel ik, dat als het nu eenmaal dobbert
wat eenzijdig; die van Druckworth gewagen
echter van een belangstelling in de econo
mische ontwikkeling der bevolking van de
zijde van Oostenrijk, die afgescheiden van
de motieven, welke het tot die zorgzaamheid
voor de bezette provinciën mogen hebben
geleid door verschillende andere gegevens
worden bevestigd.
Volgens die gegevens heeft Oostenrijk in
het thans geannexeerd gebied wél deugdelijk
werk verricht en al heeft het daarbij wel eens
misgetast, toch heeft het zijn taak als bevrij
der en beschaving brengend beheerder over
't algemeen goed volbracht.
Den mahomedaanschen grondeigenaren, die
vroeger de baas waren en de boeren menig
maal als hun vee behandelden, was dit mis
schien niet naar den zin. Zoowel het religieus
fanatisme als de ergernis, van meesters en
kleine tirannen voor de wet gewone burgers
te worden met gelijke rechten als de vroeger
door hen straffeloos verdrukten, verklaren
hun verzet tegen den nieuwen toestand, toen
Oostenrijk de Turksche provinciën had bezet
en het bestuur op zich genomen.
De orthodoxe Serviërs, die onder de Turk
sche heerschappij paria's waren, zijn door
Oostenrijk tot Europeanen gemaakt, het heeft
't land geciviliseerd, straat- en spoorwegen
aangelegd, de steden door doelmatige ver
andering meer gezonde verblijfplaatsen doen
worden en voor de openbare veiligheid der
bewoners gezorgd.
Het Oostenrijksche kapitaal heeft in niet
geringe mate tot dezen meer bevredigenden
toestand medegewerkt en de arbeid op cultuur
gebied, door die medewerking verkregen, is
van groote beteekenis geworden. De land
bouwers genieten thans de voordeelen van de
toenemende vraag der grootere steden naar
landbouwproducten en van het door den aan
leg van spoorwegen verbeterd en vergemak
kelijkt vervoer.
In de laatste jaren bedroeg de
oogst-opbrengst ongeveer 2000 millioen K.G., waarvan
het vierde gedeelte granen. Tot de waarde
volle voortbrengselen van den grond in
Bosniëbehoort ook steenkool, waarvan de
gemiddelde productie 550 millioen K.G. per
jaar bedraagt; voorts ijzererts, waarvan in
het vorig jaar 130 millioen K.G. werd gepro
duceerd. De groote waterkracht des lands
werd dienstbaar gemaakt aan de exploitatie
van electriciteitswerken.
Op industrieel gebied zijn in Bosniëwerk
zaam: De Eerste Bosnische
Soda-AmoniakIndustrie-maatschappij met Kr. 4.500,OCO
kapitaal, die in de laatste jaren 25 % dividend
uitkeerde, de Bosnische Electriciteit-maat
schappij met Kr. 4.000,000 kapitaal, waarvan
het dividend in de laatste jaren 10 % was,
de Bosnische Bosch-industrie-maatschappij,
Otto Steinbeie, kapitaal Kr. 6.000,000 en de
Bosaische Hout-verkoop- maatschappij.
Een belangrijke onderneming, die zeer
goede winsten oplevert, is verder de Vareser
Uzer-industrie-maatschappij met Kr. 4.400,000
kapitaal, die haren aandeelhouders in de
laatste jaren 11 a 12 % dividend kon
uitkeeren.DeIJzer-industrie-maatschappijZenica,
waarvan de aandeelen eenige maanden ge
leden te Weenen werden ter markt gebracht,
beschikt over een aandeelen-kapitaal van 3/4
millioen Kronen, dat in de laatste jaren 19 %
dividend afwierp.
Voorts heeft men de Bosnische Landesbank
met een kapitaal van Kr. 10,000,000, die
ruim Kr. 20,000,000 aan pandbrieven en
Cornmunal-obligatiën in omloop heeft, en
verder de Staats-Bosniach-Herzegowinische
Hypotheek-Credit-Anstalt.
Op handelsgebied geven de volgende cijfers
eenig denkbeeld van de beteekenis van den
omzet: De invoer vertegenwoordigde in 1907
een waarde van Kr. 114,492,195 tegen Kr.
109,184,522 het jaar te voren; daarentegen
is de uitvoer in 1907 tot Kr. 112,100.703
verminderd, tegen Kr. 117,714,041 in 1906,
maar niettemin overtreft het cijfer van den
uitvoer in 1907 dat van de jaren vóór 1906.
Het voornaamste export-artikel is gezaagd
hout, waarvan in 1906 296,746,700 KG., in
1907 301,789,000 KG. werd uitgevoerd, daar
entegen verminderde de uitvoer van vee van
293,279 tot 235,863 stuks, verder waren de
voornaamste export-artikelen ijzer 'en ge
droogde pruimen, terwijl voornamelijk meel
(in 1907 48,943.300 K.G.), maïs, katoenen
goederen, ijzerwaren, kleedingstukken, linnen
goed, mode- en toilet-artikelen en koloniale
waren werden geïmporteerd.
In vergelijking met 1906, nam in 1907 de
invoer vooral toe van minerale olieën, suiker,
chemische stoffen, zuidvruchten, papier, lin
nen- en jute-goederen. In het tijdvak 1903
1906 leverde Hongarije aan Bosnië29 a 32
pCt. van den totalen invoer en was voor 20
a 22 pCt. afnemer van den uitvoer van dit
gewest,
De middelen van verkeer laten nog te
wenschen, maar toch hadden de
BosnischHerzegowinische Spoorwegen, bij den Staat
in exploitatie, einde 1907 een lengte van
1023.1» Kilometer. Maar alle lijnen hebben
slechts enkel spoor ter wijdte van 0.76 M.,
behalve een gedeelte van de lijn Serajewo
Opgedragen aan B. en W.
van Amsterdam.
op de politieke zee toch ook ergens een
haven moet hebben waar liet veilig ligt.
Kn waar is het veiliger dan op de Witte,
de eenige plaats waar het zeker is, dat
de oude Abraham n n'n mosterd halen
komt. nu hij waarachtig door de Sneeker
zuivelkoopers weer naar het Binnenhof
gestuurd wordt?
Maar dat is nog niet de eenigo reden
om over dien ruil verheugd te zijn.
Immers wanneer men uit de ramen van
dat deftig gebouw het gewoel op 's I lot- l
stads Plein beziet, lijkt dat toch n^g
wel iets anders dan wat men van de
wereld te zien krijgt uit liet bescheiden
venster eener pastorie. Afgescheiden nog
van de grooter voortreffelijkheid van den
lunch dien men er genieten kan. Als
vanzelf slaat het Christelijk beginsel reeds
bij de hors d'oeuvre de vleugels iets wijder
uit en terwijl men bezig is de koude
kip voor de eenvoudige, zij het ook. om
met mevrouw Stastok zaliger te a pre
ken, aangekleede, boterham te ontleden,
heeft het reeds een arendsvlucht,' en
wacht het maar op een wenk en het
verdwijnen van het laatste lekkere beetje
om grootscher dan ooit uit te vliegen.
Men leert op de Witte wil ik maar zeg
gen als vanzelf verder zien dan zijn neus
zelfs zijn politieke neus en die kan
vaak van buitengemeene afmetingen zijn
OON
Brod, nl. Serajewo?Zenica, dat de normale
breedte heeft van een hoofdlijn van den
tweeden rang, terwijl de onderbouw van dit
traject voor normale spoorwijdte is aangelegd.
De lengte ran de eigentlijke staatssporen
werd in 1907 van 853 tot 934.6 Km. uitge
breid. De iinancieele resultaten waren even
eens toenemende, de ontvangsten bedroegen
in 1907 Kr. 11.825.741, zijnde Kr, 766.512
meer dan in 1906, de uitgaven Kr. 9.L45.524
of Kr. 1,521.178 hooger. Het voordeelig saldo
der exploitatie was dus Kr. 2.080.217, welk
resultaat niet onbevredigend is, waaneer men
in aanmerking neemt, dat het rollend ma
terieel voor den legenwoordigen tijd onvol
doende is en vele wagens, van oude en
zwakke constructie, slechts op enkele lijnen
kunnen diengt doen, terwijl de oude
locomotievan, zoowel als de meeste oude wagens
voor de sneltreinen niet kunnen worden ge
bruikt.
In db opzicht zal Oostenrijk voor zijn pas
geannexeerde provinciën dus in de beurs
moeten blazen, want in het belang van de
verdere ontwikkeling van handel en verkeer
is de aanschaffing van nieuw materieel drin
gend noodig.
16,10'OS. V. i>. S.
f Wordt vervolgd).
Onlangs hield de Vereeniging van R. K.
Onderwijzeressen in het bisdom 's-Bosch"
hare algerneene vergadering, en het is wer
kelijk de moeite waard, in verband met nog
een paar andere verschijnselen op onderwijs
gebied, iets omtrent die vergadering mede
te deelen.
De vereeniging, die nog slechta 75 leden
telt met 72 eereleden iedere dame heeft
dus bijna een eerelid! verheugt zich
natuurlijk in het bezit van een Eerw. Heer
Adviseur, welke laatste mij een guitige baas
toeschijnt! Of is het niet grappig, dezen
geestelijken leider te hooren pleiten voor
de rechten der vrouw, voor dezer zelfstandig
heid, ja, voor hare gelijkgerechtigdheid met
den mannelijken evenmensch?
Ik vond het zóó kras, dat het me ietwat
verdacht voorkwam. In andere gevallen
immers hoort men juist van de geestelijken
altijd, dat de vrouw aan den man onderge
schikt is, dat zij niet instaat is zich zelf te
helpen, enfin dat ze maar een vrouw" is
en bijgevolg meer plichten dan rechten heelt.
Deze adviseur echter kwam nu eens speciaal
voor de rechten der vrouw op. Ziehier waarom.
Evenals zoovele anderen, zijn ook de
Roomsehe onderwijzers van ons vaderlandje
in bonden vereenigd. Men heeft een bond
van R. K. bijzondere onderwijzers, een bond
van R. K. openbare onderwijzers deze
twee zorgvuldig van elkander, als schapen
van de bokken, gescheiden l men heeit
ook een bond van K. K. onderwijzeressen.
Deze laatste bond nu is een doorn in 't oog
van de heeren onderwijzers. Nog zoo dom
niet, wenschen zij gaarne het schoone geslacht
onder de collega's vereenigd met de onder
wijzers, maar... voor zoo iets zijn de Hooge
Heeren niet te vinden. Of zij bevrewd zijn,
dat, bij aansluiting, Cupido meer dan de
Adviseur de baas zal wezen, kwam mij nooit
lang is. Ik overwoog dat dezer dagen,
toen ik las hoe Talma de Brusselsciie
Tentoonstelling heeft willenen bsidieoren.
Jongens, dacht ik, dat moet de Witte
zijn. Op het lumineus idee. dat het
Christelijk beginsel gebaat zou worden, met
vier ton subsidie voor een wereldkennis,
zou je toch in je pastorie niet gekomen
zijn .' Tot groote schade van gezegd be
ginsel ; immers welk een schoone taak
wachtte het daar in het waoreldsche
Brussel! Welk een heerlijk droombeeld
te denken, dat onze vaderlandse!]e gaar- j
déniers van Christelijke!', huize en
christelijke huizen het srhoonc mid
denvak tusschen do gebouwen /ouden
hebben kunnen bezaaien en beplanten
met al de weelde en ^hittering hunner
cultures! Van den eenvoudige n wortel
des geloofs en de niet minder simpele
slaapbollen van Patrimonium af tot de
deftige pracht der adellijke dahlia's met
dubbele bloemen en dubbele namen!
Nederlandsche en bovenal Christelijke
geur te maken in het buitenland is het
geen vier ton waard':
Bovendien, en dat idee is zon typisch
Haagsch. en brengt ons al de wonder
verhalen der houten hammen, weder in
gedachten, dat liet slechts oj> de Witte
in het domincesbrein kan. zijn gc-i'nt,
bovendien is die geur zoo wenschelijk
ter oore, evenwel nochtans verzet de geeste
lijke overheid zich met hand en tand tegen
aaneensluiting, hoe gloeiend ze overigens
overtuigd is en ook altijd luide verkondt, dat
slechts in centralisatie kracht ligt en dat de
spreuk van den Belgischen cent (1) steeds
waar blijft! De geestelijke overheid laat wél
toe, dat men wat vereenigingkje speelt,
omdat zij voelt, dat dit in de lucht zit, maar
zoodra de organisatie groot en algemeen
dreigt te worden, zoodat de teugels moeilijker
te houden zijn, steekt die zelfde overheid er
een stokje voor, en uit is de pret. Zoo moest
bv. Mr. Aalberse indertijd bukken en den
grootschen opzet van de organisatie der
Kath. Sociale Actie geheel wijzigen.
Onderwijzers kunnen echter lastige heeren
zijn, en blijkbaar had onze guitige adviseur
daarvan ondervinding opgedaan. In ieder
geval hield Z. Eerw. op 't eind der vergadering
een toespraak tot de dames, waaromtrent
het volgende in het Dagblad van
NoordBrabant vermeld werd:
De geestelijke adviseur, de WelEerw.
heer \y. van Riel wraakte in zijn slotwoord
vooral het streven van den R. K. Onderwij
zersbond om onderwijzeresaen in die ver
eeniging te halen, terwijl de onderwijze
ressen zelve een vereeniging hebben, die
kerkelijk is goedgekeurd en waarin zij best
hare eigen belangen kunnen behartigen.
Hij noemde het streven van den R. K. O. B.
niet alleen belachelijk maar tevens reikt
het een recht van onvermogen uit aan de
onderwijzeressen als zijn zij onwaardig
hare eigen belangen te behartigen."
Zie daar nu een geestelijk adviseur die
allerkranigst voor de rechten der vrouw
opkomt! Werkelijk een phenomeen in de
Roomsehe Kerk.
Doch is het dan ook niet waür.dat een Bond"
van 75 leden met 72 eereleden,
alleruitmuntendst in staat is, zijn eigen belangen*te
behartigen, veel beter dan in aansluiting bij
den R. K. O. B , die honderden leden telt ?
En welk een testimonium paupertalis zouden
zich de onderwijzeressen zelf wel uitreiken,
indien ze aansluiting en steun bij de heeren
onderwijzers zochten ! Weineen, zij zijn zelf
mans, of liever vrouws genoeg om hare
zaakjes op te knappen. De geestelijke adviseur
zegt het en dan is het waar.
Maar nu in ernst, is het niet treurig, dat
een geestelijk adviseur de misschien
goedgeloovige dametjes zóó om den tuin tracht
te leiden? Nu zet hij de e ven waardigheid der
vrouw op den pronkstoel, terwijl deze anders
denk b.v. aan de kiesrechtkwestie! niet
in aanmerking komt. 't Lijkt me zeer incon
sequent en het berust op geen enkel degelijk
motief, om aansluiting bij den R. K. O. B.
te ontraden. Wat zal een hondje van 75
dametjes toch wel uitrichten? Hoe zal het
zijn belangen behartigen ? De Eerw. Adviseur
weet evengoed als ik, dat een troepje als
deze Bond" niets kan uitvoeren, doch dat
mag niet worden gezegd ! Integendeel; als
't kan, moet men de dames wat opwarmen
en stiekum een blinddoek voor de oogen
binden; op slot van rekening immers willen
de Heeren niet, dat er veel bereikt wordt.
Als de georganiseerden" slechts zoet zijn I
Ware het anders, men zou zeggen : Sluit U
aan bij de veel grootere organisatie van
R. K. onderwijzers en tracht, samen in n
Bond, uw belangen te behartigen I Aaneen
sluiting is in de Roomsehe Onderwijswereld
waarachtig wel noodig, zoodat de weelde
van twee, drie bonden best kan worden gemist.
CATHOLICUS.
(1) Eendracht maakt macht."
5e Jaargang. 18 October 1908.
Re>l.: C. H. BROEKKAMP, Darnrak 59 Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betredende, te richten aan bovenstaand adres.
Probleem Xo. 122, van den heer M. Coe,
Amsterdam.
Zwart (6 schijven en l dam.)
Wit (S schyven).
omdat wij aan het buitenland niet moeten
laten merken, dat wij eigenlijk in de
positie vorkeeren van den vaderlandschen
kikvorsch, van wien men tevergeefs zal
trachten veeren te plukken.
Xietwaar, beste iongon, daar is wat
voor te zeggen: laat ons in Cods naam
-- en met dien naam op de lippen
niet laten merken dat wij niet zonder
kleerscheuren uit de crisis tevoorschijn
zijn gekomen, ons beste boontje vóór
zetten, een nieuwe jas en een hoogcn
hoed koopen en net doen of wij nog
heel wat in de melk te brokken hebben.
De vaderlandsche kikvorsch kan best
probeeren een o.s to worden, een beetje
opgeblazenheid misstaatzelfs den Christen
niet; en wie weet wie er nog inloopt.
liet gaat met het crediet als met het
credo, zonder een beetje uiterlijk vertoon
vang je tegenwoordig de menschen niet
meer. En daar is het toch ten slofte om
to doen. Ik geloof vast, dat als de Witte
niet aan die blikverruiming had mede
gewerkt, onze dornine nooit zoo'n
practische Christen zou zijn geworden als
hieruit blijkt. Hij had anders misschien
slechts met afschuw aan al die vaniteiten
in Leopold's stad kunnen denken en het
wellicht niet verder gebracht dan tot een
voorstel om verhooging der subsidie voor
de Middernachtzending.
Oplossingen moeten binnen 14 dagen wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
P.S. Voor de oplossing wordt ook l winst
punt gegeven. Daarom hebben wij het pro
bleem in volgorde genummerd.
Probleem No. 120 is goed opgelost door: S,
Abram, A. Damstra.G. de Goey, K. C. de Jonge.
P. Pels, A. D. Querido, W. van Rumt, J. S wart,
A'dam: C. L. V. Nagel, Delft; K. Bouwes, N.
Bouw es, F. H. Kernkamp, D. Kikke, Edam; J.
Luteijn, Groede; W. J. A. Matla, J. Meijer,
Haarlem; K. Koster, Hoog Carspel; J. H.
Makkink, J. J. Oskam, Utrecht, F. Happe,K.
Slagter, Zaandam; L. Olrée, Zand voort.
NATIONALE SIMULTAAN-WEDSTRIJD.
PER CORRESPONDENTIE.
A. z 20-20, w 40-34.
B. z 20-25, w 36-31.
C. z7-12, w 40-41.
D. z 14-20, w 44-39.
E. zS-12, w 44-39.
F. z 20-25, w 40-34.
G. z 4-9, w 30-25.
H. z 4-y, w 36-31.
Zwart moet spelen.
UIT DE DAMWERELD.
Men bericht ons uit Amsterdam: Dinsdag
avond, 27 October a.s., viert de
damvereeniging Amsterdam", gevestigd Cafëde Kroon",
Rembrandtplein, haar 3e jaarfeest. Bij die
gelegenheid wordt o. m. een amusante
triowedstrijd gehouden, waartoe behalve ge
noemde vereeniging, ook enkele
zustervereenigingen zyn of worden uitgenoodigd.
Tevens geeft Amsterdam" dien avond gaarne
introductie aan amateurs, welke een kijkje
wenschen te nemen in het club-'.even dier
vereeniging.
Wij behoeven de liefhebbers van het
damspel zeker niet te wijzen op de enorme
speelkracht, welke van Amsterdam' uitgaat.
Waar zich dammers vereenigd hebben als bv.
Content, 3wart, M. Snijders, H. Simons, A.
Cardozo, Van Baaien, Gans (tevens beroemd
schakei), Smal, Vos, A. Snijders, S. Abram,
enz., waaronder ook wjj een bescheiden
plaatsje hebben ingenomen, spreekt deze ver
eeniging genoeg voor zichzelf.
HET DAMSPEL IN DE PRAKTIJK.
Dezer dagen kregen wij inzage van een
nieuw danaboekje, getiteld: Het Darnspel in
de praktijk", door F. C. Hemmees, Haren bij
Groningen.
Zoowel de letters en cijfers als de diagram
men zijn op stevig papier netjes afgewerkt.
waardoor het boekje een alleszins goed aan
zien krijgt.
Bij de inleiding wijst de schrijver er op,
hoe het in een dringende behoefte moet voor
zien, daar in vorige werken of werkjes niets
te vinden is, waardoor een pas beginnende
het spel leert beoefenen. (Wij merken hier
even op, dat, waar reeds door verschillende
dammers Hollandschedamliteratuur de wereld
is ingezonden, deze zinsnede niet juist is.
Red.).
Voorts zegt de schrijver, dat het damspel
een edel spel is, en volstrekt geen kinderspel
mag genoemd worden, terwijl het in bepaalde
opzichten boven het schaakspel verheven mag
beschouwd worden.
Het leven", zoo vervolgt de schrijver in.
zyn voorrede, is een dam- en schaakspel,
waar men, overal, en op elk oogenblik, be
rekend moet zijn, op alle mogelijke zetten,
en in bepaalde volgorde. Wiskunde zelfs leert
dit niet in dien zin l Men moet geen oorzaak
en gevolg omkeeren: In de toepasting zit het
nul'''
Wat de inhoud betreft, zoo is het hoofdstuk
slagzetten en problemen aardig afgewerkt,
terwijl bij de practische wenken, de puntjes
flink op de i worden gezet.
Wel komt het ons eenigszins voor, dat de
leerstof niet altijd duidelijk wordt behandeld,
vooral voor pas beginnenden, voor wien vol
gens schrijver, dit werkje is geschreven. Ook
bij de toelichting der spelregels is o. i. de
auteur minder gelukkig geweest, in het kiezen
van practische voorbeelden.
De analyse van de in dit boekje opgeno
men partij, alsmede eenige beweringen, door
den schrijver daarbij op den voorgrond ge
bracht, laten wij buiten bespreking, daar in
deze, onze zienswijze bij dien van den schrijver,
te veel uiteen loopt. Wel moeten wij beken
nen, niet te begrijpen, waarvoor die dikwijls
aangebracht* !? of ?!, of wel!l??, dienst moe
ten doen, en wij vreezen dan ook dat zelfs
de meest gevorderden op damgebied, hier
achter nog weder dubbele vraagteekens zul
len zetten.
Wij hopen evenwel, dat de pas begin
nende in Het Damspel in de praktijk", een
werkje van ruim 50 bladz. druks, hetwelk
voor den luttelen prijs van 50 cent wordt
aangeboden, een goeden weg zal vinden om
het damspel te leeren, en wenschen schrijver
en uitgever een goed succes met hun weik.
Ja, mijn jongen, Theo had gelijk toen
hij mij indertijd zei: laat Talma maar
loopen, dat wordt nog eens een man met
even breede opvattingen als ik.'' liet is
daarom dubbel jammer, dat de Kamer
in wat al te naïeve politieke eerlijkheid
zijn mooie plannen afstemde. Als hij
eens bang werd en niet verder durfde
gaan? 3Iaar ik geloof niet, dat dat te
vreezen is: Theo is er toch ook nog en
de rest van den benoodigden moed wordt
wel weer verzameld bij de dagelijksche
lunchen op de Witte, die lichaam en
geest beide spijzigen en sterken.
Maar zou de Kamer of anders oen
committee uit het Christen volk-zelve
er uu misschien niet voor te vinden zija
om op het Plein voor de vensters van
de Witte, die christelijke bloemengaarde
aan te leggen, die men in Brussel zal
moeten missen ? Wij genoten dan zelf
van de geur en het sterkte en stichtte
den staatsman, die achter die vensters
zijn tanden beproeft op iets beters dan
een houten ham.
Wij moeten zich ontwikkelende talenten
toch de gelegenheid bieden om uit te
groeien en ze aansporen op elke moge
lijke wijze, niet waar, en daarom werp
jij, iniju jongen, in je veelvermogendo
krant eens een balletje op van dit plan van
je OOH JOIXM'TS.