De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1908 29 november pagina 8

29 november 1908 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1640 «ou willen werken. Het aantal arbeiie-nren per dag ia schrikkelijk hoog; de behandeling der werklieden niet de beste en de sociale hulp welke de Staat hier den arbeider ver strekt, is in Japan onbekend. Van ouderdpms, ongevallen- en ziekteverzekering enz. is in Japan geen sprake en pogingen van conser vatieve Staatslieden om den arbeiders zulken steun te verschaffen, leden'schipbreuk door het verzet der invloedrijke werkgevers, en moesten dus worden opgegeven. Misschien terecht, want de jonge industrie is alleen levensvatbaar, kan dan alleen concurreeren, als zq de ongeschoolde en weinig voort brengende arbeidskrachten, lage loonen be taalt. Ze kan de zware lasten van sociale beschermende wetten niet dragen, waarop de kundige arbeiders aanspraak hebben. Maar van de kundige Europeesche arbeiders wordt dan ook veel meer geëischt, dan va a de geheel ongeleerde Japaneche arbeiders en arbeidsters. De treurige toestand van het Japansche proletariaat, maakt eerst het streven naar landverhuizen begrjjpelyk. Het heeft intasschen vele verschillen met de Vereenigde Staten en Canada opgeroepen, waarom de Japansche regeering door verbodsbepalingen de landverhuizing is gaan beperken. Deze landverhuizing in massa, was het ant woord van het Japansche proletariaat op de behandeling welke men het laat ondergaan, op de ellendige laagte zijner levens voor waar den. En op eene andere wijze kan het zijn wil niet uiten in het Staatsleven, tengevolge van de door de regeering gevolgde militaire machtspolitiek. Om aan de stijgende lasten en het dagelijks duurder worden van het leven bij altijd ontoereikbaar blijvende loonen te ontgaan, werd toegegeven aan den lust om naar den vreemde te verhuizen. De land?\ ? hnizinga agenten kwamen hieraan|tegemoet Nu dwingt de regeering, om de noodige arbeidskrachten niet te vei liezen, hen die landverhuizen willen, in het land te big ven en staat hun alleen toe om naar Korea en China te gaan. Daar nu het meerendeel van het proletariaat in het land blijven moet, zal de toekomst waarschijnlijk eene n. eer gespan nen verhouding tusschen arbeiders en onder nemers b> en gen. De yreeselijke arbeidersellende, welke elke jonge industrie met zich medebrengt, zal niet anders uit de wereld geholpen kunnen worden, dan dat de meer geschoolde arbeiders in den zonder erbarmen gestreden wordenden strijd om het bestaan, zich boven de anderen verhef fen, zich vereenigen in den strijd tegen de on dernemers en hoogere loonen bedingen, welke zy weder te vergoeden hebben door meer en beter werk. Aan pogingen om de arbeiders te vereenigen, heeft het niet ontbroken, maar aan samengaan en eenheid van leiding leden deze pogingen gebrek. Er zjjn reeds beroepe agitatoren, die bij elke omvangrijke werk staking te vinden zijn en door hunne pro paganda aan de stakingen meer nadruk en algemeen samengaan trachten te geven. Bij de grootere arbeidsverschillen zooals in het vorige jaar by de koperwerken van Ashio, onder de weefarbeiders van Mitsu Bishi in Nagasaki en bij de veelvuldige stakingen in Osaka, deelden de leiders der ontevredenen aan de politieke propagandis ten, voor zoover deze uit eigen beweging waren gekomen, schriftelijk mede. waar zij zouden kunnen oogsten. De uitslag van de inmenging dezer politieke drij vers, is geweest, dat de onkundige arbeiders fanatiek optraden en dat de zaken zulk een geweldig karakter kregen dat men er geweld, gepaard met bloed vergieten tegenover stelde. Het heeft ook niet aan pogingen ontbroken om eene politieke sociaal-democratische partij in het leven te roepen en eerst kort geleden werd weder zulk eene, onder den naam van Shakai heiminto" opgelicht, Maar in overeen stemming met het karakter der oprichters, is er geene gematigde houding en een ver standig optreden voor rechtmatige eischen der arbeiders van te verwachten, doch slechts een mateloos opvoeren der ontevredenheid en van k lassen haat alsook opwinden tot wanorde en gewelddadigheden. Dit maakt begrijpelijk, waarom de regeering zich dadelijk tegen de eerste pogingen om eene partij te vormen verzette, de oprichting der partij verbood en alle vergaderingen door de politie uiteen liet drijven. Ook het eenige sociaal-democratische dag blad de Helmin Shimbun" in Tokyo, is het niet beter gegaan. Er werd door de politie gedurig beslag op gelegd en het verschijnen er van verboden. Het herleefde meermalen, altijd echter tot een kort bestaan en nu schijnt er in Japan geen dagblad te be staan, dat de sociaal-democratische eischen vertegenwoordigt. Wel zijn er verschillende tijdschriften, die zich bezadigd en ernstig bezighouden met sociale vragen, o. a. de Shinkor'on" aan welke de bovengenoemde bedraden der loonen der arbeidsters ontleend zijn. Ook in andere grootere tijdschriften vindt men dikwijls artikels welke economi sche vragen in socialistischen zin behandelen. Tot nu toe gaan de vertegenwoordigers van de praktijk en de theorie nog niet samen en de ty'd is nog lang niet gekomen, waarin z\j vereenigd zullen optreden. In de theorie overgenomen van het buitenland, dikwijls christelijk getinte grondstellingen en slag woorden, in de praktijk overal ellende en ontevredenheid, plaatselijke stakingen, welke mees* al met een compromis «indigen, soms echter ook onder den invloed der politieke drijvers bloedig onderdrukt worden. Samen werking tot het bereiken van recht en goeder tierenheid, als in andere beschaafde landen meer en meer bereikt wordt, is in Japan niet te vinden. Het is interessant te weten wat de politieke drijvers in Japan eigenlijk zijn. Voor het grootste deel komen zij niet voort uit het arbeidsproletariaat maar uit het z. jr. beschaafde proletariaat dat de on geregelde ecu ooiwetgeving in massa levert. Terwijl in het beschaafde Europa, de leer lingen na i;tm eindexamen van bepaalde scholen, tot het hooger onderwijs worden toegelaten, staat in Japan het aantal der weinige hoogere scholen, geheel buiten alle ? verhouding tot dat der lagere. De Slaat houdt zijne scholen zoo weinig in geial, dat slechts een heel gering deel der leerlingen van de lagere scholen in de hoogere opname kan vinden. Elke hoogere school, vooral de Kotojrakkos (onze gymnasia) en de universi teiten zeven daarom door strenge examens, uit de massa gegadigden voor hooger onder wijs, de weinige gelukkigen uit. De groote rest moet maar zien, wat er van haar wordt. Dit heeft zijne soede zijde in zoover aan het algemeene streven ooa voor docent, professor of ambtenaar to studeeren, perken worden gesteld en ook andere beroepen als de Staatsdienst en het schoolwezen, beter onder richten worden toegevoerd. Maar een groot aantal dezer afgewezenen wordt op deze wyze gedwongen, zich in een door hun niet gewenscht beroep te begeven. Of deze mensehen met hunne teleurgestelde hoop en onvervulde wenschen vriendelijk gezind zijn voor de Staatsorde, is eene andere vraag. Wie geen lust of geschiktheid heeft voor een ander, gewoon beroep, dien rekent men tot de Soshi te behoren, een stand, die vroeger, toen handwerk nog meer veracht werd dan nu, ook talrijker vertegenwoordigd was. De Soshi waren en zijn ook nu nog de onte vredenen, de teleurgestelden, tot niets ordeIjjks en regelmatigs geschikt en bruikbaar. Ze zijn half beschaafde, verloopen studenten, een stand die er reeds was, eer de ontwik keling der sociale nieuwe orde voor hun bezigheid en bestaansrecht vond. Een deel van hen is voor het kunstleven in Japan van groote beteekenis geworden. Het moderne Tooneel bijv. dankt aan deze Soshi zijn ont staan. Romandichters en schilders, zijn uit de Soshi voortgekomen. ED alle deze moderne tooneelspelers, dichters en schilders, waren in het begia en gedeeltelijk om goede redenen, als ruw en zedeloos, diep veracht. Met behulp van de heerschende meeningen in het buiten land, hebben zij echter de achting der be schaafden weten af te dwingen. Uit de Soshi zy'n o. a. de bekende tooneelspeler Kawakami en zijne vrouw Sadayakko voortgekomen. Eene zelfde rol speelden de Soshi in de politiek, waarin zy eerst niets dan landloopers, dievenpak, tot al wat slecht is bereide Bravos" waren, de gevreesde bezoekers van politieke verga deringen, die men ook kon huren, om hei melijk een vijand een pak slaag of een mes steek te geven. Nu spelen züin de pers, in de gemeentebestuten en de parlementen een groote ro', en een deel hunner vormt nu de woelwaters, die aan het vormen van een arbeidersvereeniging een werkzaam aandeel nemen. Eigenlijke anarchisten, die de geheele staatsorde omver willen werpen, zy'n er in Japan niet. Vooral ontbreekt door de nog bestaande godsdienstige vereering, welke elke Japanner koestert voor het regeerende Huis, de bodem voor moordaanslagen op het gekroonde hoofd. In Europa is men betreu renswaardig ryk aan zulke aanslagen. In het private leven komen de z. g. Gorotsuki met de moordwillende anarchisten zoowat over een. Ze zijn vertwijfelde misdadigere, die in geheime benden vereenigd zijn en van min der of meer sluw bedekte roof en afpersin gen leven. De vreedzame bevolking heeft voor dezen een heillozen angst. Als de Gorot suki zich door een met een bloeddroppel bevlekt stuk papier, bekend gemaakt heeft, betaalt de ontvanger van zulk een stuk papier, gewillig de sommen welke de Gorot suki onder voorwendsel van gemeenschap pelijke of weldadige doeleinden van hem afbedelt en hoedt zich uit vrees voor wraak, aangifte te doen by de politie. De Europeaan, bemerkt zeer zelden wat van deze afdreigin gen, daar de door de Gorotsuki bedreigden weten, dat hij niet zwijgen zou en vreezen daardoor aan de wraak der Gorotsuki bloot gesteld te worden. Dit kwaad, dat zijn hoofdzetel heeft in westelijk midden Japan, is daarom moeilyk uit te roeien, hoewel het tengevolge van de straffe staatsmacht, vooral niet zoo uitgebreid van sociale beteekenis is, als de uitgebreide politieke vereenigingen in China. Naar O. L. Rotterdam. S. B. Nieuwe Uitroi. EpJiemeriden, door DIXI, tweede bundel Rotterdam, Nijgh en van Ditmar's uitgevers maatschappij. Een Gracht-Idylle. Amsterdamsche comedie in drie bedrijnen, doorW. A. PAAP. Max Dannenberg, door W.A. PAAP, uit het Duitsch door J. M. P. PAAP-VAN DER SCHALK. De Doodsklok van het Damrak, Roman uit het jaar 1907 door W. A. PAAP. Amsterdam, uitge vers maatsch. Vivat". Htt Beethoven-huig, door WILLBM HUTSCIIENRUYTBR. Teekeningen naar het ontwerp van H. P. Berlage Nzn. Amsterdam, S. L. van Looy. De avonturen van Kfavervier, door J. L. KEE TELAAR Jzn. Amsterdam, Gebr. Koster. Werken van J. A. ALBERDINGK THIJM, ver zameld en gerangschikt met inleiding en overzichten door J. F. M. Sterck. Deel IX. Portretten van Joost van den Vondel. Her zien naar het handexemplaar van den schryver met portret, plaat, facsimile en genealogische tabellen. Amsterdam C. L. van Langenhuysen. s'Grayenhage, Martinus Nyhoff. Uit het land de.r jeugd. Roman uit het meisjesleven, door MYRA. Brussel. DeVlaameche boekhandel. Diakens voor de jeugd. Naar de Engelsche uitgave van L. L. WEEDON, voor de Nederlandsche jeugd bewerkt, door CHRISTINE DOOR MAN. Prac ituitgave met tal van groote platen en illustratiën tusschen de tekst. 2 deelen, Utrecht. W. de Haan, Amsterdam, Meulenholt' & Co. Parelen uit de werken van ELLEN KEY, verzameld door mevr. LOGEMAN v. D. WIL LIGEN, Leiden, A, W. Sythoffs itg. Mij. PERCT B. SHELLEY, De Cenci. Een treurspel in vijf bedryven. 1819. Vertaling van dr. K. H. DB RAAF, Amsterdam, 8. L. van Looy. Teddy't boek, door ANNA CHAPIN RAT, ver taald door G. W. ELBERTS, Amsterdam, H. Meulenhoff. A. GOLL, Misdadiger»- typen bij Shakespeare, met een aanbevelend voorwoord van prof. mr, J. SIMON VAN DER AA, Groningen, J. B. Wolters. Analecta uit Leopold von Ranke'a histori sche werken, verzameld en toegelicht door M. TEN BOUWHUYS, vertaald door JAC J. VAN GELDEREN, eerste bundel, Amsterdam, S. L. VAN LOOY. H. FORCHHAMMER en W. R. OTH DE VRIES, Het Deenich voor Nederlanden, met een voor woord van dr. OTTO JESPERSEN. Engelsch Leetboek, door C. GRONDHOUD en P, ROOKDA. Deel I, 8e druk. Toestanden en Oebeurteniisen, eenvoudige lessen over de Yaderlandsche geschiedenis voor het 5e en 6e leerjaar, door B. LAARMAN. 3e Deeltje, 6e geïllustreerde druk. Vragen en opgaven behoorende bij Toeitanden en Gebeurtenissen. Ie Deeltjp, van B. LAARMAN, met een inleidend woord van dezen. Idem behoorende bij het 2e deeltje. (Zie vervolg op pag. 12.) ?II» ?!? ?h ?i" F. 450.?F. 500. EN 725.?GULDEN COMPLETE MODERNE WONINGINRICHTINGEN IEDER BESTAANDE UIT SALON - EETKAMER EN SLAAPKAMER VRAAGT PRIJSCOURANTEN. MEUBILEERING MY. H O L L A N D" AMSTERDAM - TELEF. 6974 N Z, VOORB.W. 274 O/H. «.v. o. o». 41 NP ?II" ?II?++++?+« »»»»»++ ++++++ H. W. van Delden | MAKELAAR ^ KANTOOR DAMRAK 28?30. , , KAMER N« 2 iB ETAGE. 10?12 en 1?4. AMSTERDAM. TELEFOON 8562. 444444 + 44444444444.» MAISOTI DROUOT -*? ?*? WKSSER A C«. ?«? «? * LlïQE HOUT8TKA1T 7 * 9 ? . . TMLEFOO» UTTBBC. »T4 « . QBOOTSTE INRICHTING VOOE COMPLETE MEÜBLLEERING = IS AT,T.K 8TLTLKN = = = = ANTIQUITEITEN = = = XIGIN KEUBELfABRIEK Knnstzaal KLEIJKAMP, Zuidblaalr 2*3, K, O T T E JR D A M. TENTOONSTELLING VAN Schilderijen, Aquarellen, Etsen en Batiks, ingericht door de Larensche Kunsthandel. Heerengrachf 495, Amsterdam. LAREN, VILLA MAUVE". Geopend van 18 Oct. tot 8 Nov., van 10?5 uur. Niet-leden 25 cent. De Zaanlandsche Zilversmederij KAL,VERSTRAAT KI, Amsterdam. SPUISTRAAT «2, Den Haag. Specialiteitszaak in Zilver van Antieke Stijlbewerking, Tafel- en Dessertzilver en Zeeuwsen Knoopzilver. NAAMLOOZE VENNOOTSCHAP AMSTERDAMSCHEWEG, ARNHEM. Fabriek van Kunstaardewerk,Vazen, Jardinières Bloempotten etc. Eene zeldzame collectie Smyrna-en Perzische Tapijten, (onder garantie van echtheid), prachtig van dessin en in de meest courante maten, zoomede foyers-antlqne, galeries, kameeltasschen, Oostersche kleedjes, lappen enz. Een en ander gebruikt ter versiering der Arena, bij gelegenheid der Lustrumfeesten te Delft en te Zutfen op 31 Aug. j.]., en het Koninklijk bezoek aan Zaandam, wordt flans tepn uiterst lap prijzen OPGERUIMD, Van heden af dagelijks te bezichtigen. P. C. PAERELS, v Telephoon 4541. ROKOT 138. FUYT EU ZONEN - Meubelfabrikanten UTRECHT ? ? BehangeTaT"". COMPLETE AMEUBLEMENTEN 44444444444444444444444444444444444444444444. t - «? kantoormeubelen geheel van geperst staalplaat vervaardigd. ALL.STEEL, LOKETKASTEN. 4-ALL.STEEL ACTE KASTEN. BRIEVENKASTEN. KLEERENKASTEN. BOEKENREKKEN. AL.LSTEEL TAFELS. ALLSTEEL LESSENAARS. ALLSTEEL BÜREAÜX. 4 4 ?v t ALLSTEEL Complete inrichting der kassa afdeeling. l MOENS&BECK 4 te Bloemendaal. 4»44444444444444444444444444444444444444444< Een natuurgetrouw Portret l» j naar iedere foto ge schilderd, is een allerdankbaarst geschenk voor elke gelegenheid. Prijscourant graf i's. H.BOGAERTS&CO., BOXTEL. Agent voor Amsterdam: MAX. COSMAN, Galerij 48. Onze Inrichting heeft er steeds met alle kracht naar gestreefd aan hoog gestelde eischen te voldoen ; en, te oordeelen naar de groote tevreden heid, die wij steeds bij het geheel of gedeeltelijk inrichten der woningen mochten opmer ken, zijn wij daarin gelukkig geslaagd. DE PHOEIIF, COMPLETE MEUBILEERING: Boofdmagazp 234 Spuistraat, -. Kiliaad KuntoormculHilrii) 76 Damrak,l A rast. Fabriek 43 Looiersgracht, j Zeer uitvoerige prijscouranten gratis op aanvrage. urn m mm u.m~m ? ? 'T BINNENHUIS Inrichting tot meubeleering en versiering der woning RAADHUISSTRAAT 48-50 * AMSTERDAM * Filiaal: KUNSTZA AL KLEIJKAMP Zuidblaak, Rotterdam. _JL ? ? JL B *?»?«?] Meubelfabriek Nederland". J. A. HU1Z1NGA. BINNEN BETIMMERINGEN, BEHANGERIJ, MODEL KAMERS. Groningen. WESTERSINGEL. FRANCO LEVERING. TELEF. 118. KUNSTHANDEL Wel &. DORENS 4 KON. ECKJN 56, AÏSTEBBill TÏAAlïETSEN DOOR ABT.DEBKZEHvlMEREI PHOTOGRAVUREN, N. OUDE EN MODERNE MEESTERS, KLFÜRDRÜIKEN, EEüSETSEN, ETSEN, KOPENHAAGSCH PORCELEDJ, ENCADREMEiviEN. Rijke keuze Nieuwigheden Luxe-Papier en Corresp.-Kaarten STEMPELEN inui?vroesrtiinegke B. VAN MANTCEM, HOFLEVERANCIER SINGEL 562 hoek VIJZELSTR.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl