Historisch Archief 1877-1940
No. 1640
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
door JÖHANNA DIEPENHORST.
Op den namiddag van den 4en van Oogst
maand waren duizenden en nogmaals dui
zenden naar Mainz gestroomd om Zeppelin
hulde te brengen op zjja eerste reis, en van
al die vele duizenden bleef tegen den avond
het kleinste deel over in het vaste vertrouwen,
dat Zeppelin over het oude Mainz komen zou,
en een nog kleiner duizendtal dat tijd had
om in zyn geloof en vertrouwen te volharden
tot in het middernachtelijk uur, werd opeens
door het plotseling uitbrekend jubelgeschrei:
Der Zeppelin kommt, zoo getroffen, dat het niet
wist, waarheen het zich wenden zou.
De in de zaal der Stadthalle vertoevende
gasten vergaten souper en betaling en vlogen
op het terras en vandaar weer op straat,
kellners, evenmin aan betaling denkend,
volgden. Rijnschippers kwamen en profond
négligéop het dek hunner echepen om zich te
overtuigen en om alles in beweging te zetten,
wat de scheepvaart aan middelen bezit, om een
grootsoh moment te vieren.
En eer nog de restauratiezaal der Stadthalle
hare talrijke gasten had uitgeworpen, kwam
het lach t schip, een reusacatigen -hommel
geIjjk, aan zoem en, vertoefde een wijle boven de
stad, draaide zich, en verdween, als een
vooiby zeilend schip, in den donkeren nacht.
Wy schreven 5 Augustus 1908 namiddag
vier uur en veertig minuten, als de alles ver
pletterende tijding tot ons kwam, dat het
.zwoegen van een geheel menschenleven in
vlammen was opgegaan.
Zeppelin's luchtschip was bij Eehterdingen
verbrand.
't Was een Jobstijding voor den zoo
jeugdigen grijsaard, een slag, die een zeventig
jarige bijna niet te boven komt; doch in dezen
werkzamen geest was zooveel wilskracht
voor" handen, dat bij triomfeerde over wanhoop
en verslagenheid en drong de werktuigen te
scherpen en opnieuw de hand aan den ploeg
te slaan. Het volk, van heinde en ver ge
komen, om Zeppelin's wonderwerk, waar het
voorbij zweefde, toe te juichen, was dadelijk
bereid hem daarbij te helpen en zeker was
er geen ontwikkeld mensch in Duitschland die
niet hoopte,dat het graaf vonZeppelin gegeven
mocht zijn, de resultaten van zyn denken en
werken verwezenlijkt te zien en de zekerheid
te be tomen, dat zijn luchtschip geen lucht
kasteel zijn zon.
Na ongeveer elf weken had men reeds die
zeker beid: op den 23sten October kwam het
nieuw gebouwde luchtschip uit de loods te
voorschyn en zette zich zelfs, in tegenstelling
met zijnen voorganger, zonder slag of stoot
in beweging voor een uitstapje in hooger
sfeeren.
Het vloog in de hoogte, zegelde voor en
tegen den wind, verschuilde zich in de wolken
om dan opeens weer te voorschijn te komen,
manoeuvreerde boven onze hoofden en deed
precies wat zijn stuurman van hem verlangde.
Het was een en al gehoorzaamheid
En zoo plichtgetrouw gedroeg het zich ook
OP zfn tweede vaart, die evenals de eerste
over Manzell ging en eenige uren duurde.
Friedricbshaven en omgeving genopt de eer
van vele>lei en hoog bezoek. Vorstel jj kneden,
geldmannen, indnstrieelen en journalisten, het
wachte alles op de dingen, die komen zouden,
die, naar de meening van ieder, die daar
voor in Friedrichshaven verwijlde, reeds
lang hadden moeten zijn.
Doch het luchtschip spotte zelfs met vorsten
en prinsen, het meende, dat zoo'n
geduldoefening geen kwaad kon, voor hen, die een
geestdriftige bevolking dikwijls teleurstelden
door een halven dag later aan te komen of
een geheel anderen dag te nemen, dan bekend
gemaakt was.
Wat stoorde het zich aan vorstelijkheden,
het was op dit oogenblik het meest
beteekenende vorstenkind, naar hem richten zich
aller blikken. Hij liet zich eens zien, draaide
zyn slank jongelingslichaam naar alle kanten
maakte vliegmanoeuvres in den hooge en
vond het nog altijd vroeg genoeg om zich in
al zijne Majesteit ver boven land en zee te
verheffen. Hij vertoonde zich den volke en
eer het Hpsanna-geroep verstomde, trok
hij zich in zyn paleis terug.
Niemand wist wanneer het hem behagen
zou uit te zweven. Men giste, men voorspelde,
men rekende, doch hier kon zelfs de beste
mathematiker geen oplossing vinden. En
wat kon men ook eigenlijk bij dit wachten
verliezen ? Immers niets dan een groote som
aardsch slijk.
Op den 28 s t en October stevende het ein
delijk opwaarts, bestuurd door prins Heinrich,
broeder des keizers. Het vloog in de hoogte,
zeilde voor en tegen den wind, verschuilde
zich in de wolken om dan op eens weer te
voorschijn te komen en was weer een en al ge
hoorzaamheid. En zoo plichtgetrouw gedroeg
het zich ook als het den volgenden dag
hertog Albrecht ?an Wurtemburg in hoogere
luchtlagen rondleidde.
Dan zond graaf Zeppelin mij bericht, dat
de datum eener volgende vaart onmogelijk
vastgesteld worden kon, door den telkens,
plotseling invallenden nevel.
Dat was de tijd der eentonigheid in
Friedrichshafen; steeds afwisselend hetzelfde
beeld: daags nevel en stilte; 's nachts nog
meer nevel en stilte; een koude grauwte
en een grauwe koude.
Op den 2den November was het enkel uit
galanterie tegenover hertogin Vera van Wur
temburg, dat het zich driekwart in den zonne
schijn boven het meer van Constanz verhief
en zoo mooi manoeuvreerde,doch daarop nam
het zich ernstig voor, niet meer uit te zeilen,
als het ten minste geen prins of prinses
was, die het in de lueht rondleiden kon.
Tegen den zevenden November meldde zich
de kroonprins en om 11,20 des morgens koos
het schip vrye lucht over Singen naar
Donaueschingen, waarboven het ongeveer
om l uur veertig heen en weer kruiste, om
twintig minuten later bij de komst van den
keizerlijken trein tot dicht bij het station te
manoeuvreeren op het oogenblik, dat de keizer
en de vorst von Fürstenberg elkander be
groetten. Tot een dergelijke manoeuver liet
het zich ook verleiden als het zag, dat de
vorstelijke passagier zijn keizerlijken vader
later op het terras van Donaueschingen een
groet in briefvorm wilde toezenden.
De losgelaten postduiven, die naar alle
kanten werden gezonden, waren zoo getroffen
door haar majestueuzen luchtconcurrent, dat
ze niet uitvlogen, doch zich op zijn stuur
zetten om zich met hem vertrouwd te maken
en eenige lieten zich als protest tegen zoo'n
reusachtigen mededinger in den gondel neder.
In den tegenwoordigen tijd is er ook niets
zonder concurrentie, zelfs niet het baantje
van postillon d'amour.
Allea wordt op den duur vervelend, ook het
staren in 's blaue hinein, al zweeft daar een
toekomstige troonopvolger, diezijn keizerlijken
vader verheugt door een tijd lang het stuur
te regeeren.
Een besluit naar Konstanz te gaan was het
eenige middel die verveling te ontkomen,
want Friedrichshafen was nu het opstijgen
van hertogin Vera zoo snel leeggeloopen als
het vóór de komst van prins Heinrich op
den 28sten October aangewassen was.
Binnen een paar minuten was ik met
medenemen van een mantel, en met achter
lating van hoog noodige zaken reeds op weg.
De hoog noodige zaken bleven waar zij zich
beponden, de mantel kwam niettegenstaande
de strenge kou J e, op my'n arm; alles om tijd
te winnen, ofschoon het toch ook zeker niet
ter besparing der seconden diende zes maal
te vragen wanneer men in Konstanz zij a kon
en een buitengewoon dikke Gastwirth" zijn
minuten lang zoeken en nazien, lang voordat
hij plan had dit te staken, door een spottend:
Men komt het snelst te Konstanz met het
luchtechip" te vergelden, om dan op zyn
gemak het glas melk te nuttigen, dat zijne
Hoogheid Corpulentie, voor zoover zijne
buitengewoon korte beentjes hem toelieten,
vlug te zijn snel" voor mij gehaald had,
na eerst eene bijna niet te bedwingen
lachlust gestild te hebben, waarbij zijn zwaar
onderlijf een hevige schudding onderging en
my nogmaals verzekerd te hebben, dat hy'
die melk bij uitzondering gaf, en niets dan
bier tapte.
In Konstanz is het al leren en beweging.
Een onafzienbare menschenvloed stroomt uit
het stationgebouw de stad binnen; aan
loopen valt op het perron niet te denken, men
wordt voortgeschoven door den
menschendrom, die zich naar den uitgans; beweegt.
Daarop volgt een groote verlatenheid met
een leegte van wit perron, wat zich telkens
herhaalt, als een trein is binnengekomen, uit
welke richting dan ook.
Na zulk een beeld een paar malen in mij
te hebben opgenomen, tracht ik verder te
gaan. Ik golf met de menschenmassa mede
tot voor een dagbladbureau, en zie uit de
extratijding, dat het luchtschip om vier uur
Singen voorbijgezweefd is.
Nu kan men tenminste zijne berekening
maken. Vier uur Singen, geeft halfvyf
Kudolfcell en ongeveer vijf uur Konstanz tot
oplossing. Dan golf ik weer verder over den
menschenoceaan, om ergens een geschikte
plaats te vinden, ten einde het te veel aan
vermoeidheid bij te komen.
Zonder het te willen wordt men deelgenoot
van Jong-Duitschlands hartewensch; een
drieënheid, welke zich als volgt laat ont
leden : Frankrijk, Marokko, luehtschip".
Met het hoofd uitdagend in den nek en
een nog uitdagender gezichtsuitdrukking wordt
gegeneraliseerd en ouder de liefelijkste ont
boezemingen aan Frankryks adres zwelt de
borst zoo hoog aan kunstmatig aangekweekte
vaderlandsliefde, dat detpetpatria van het
vereenigde Daitsche Ryk Marokko in zijn
veetzakje, Frankrijk in den binnenzak van zijn
jas en het water van Gironde en Loireplus
alle overige water van het Franzosenland op
rijnwrjnflesschen, achter slot en grendel in
Kupfersbergs champagnekelder in veiligheid
gebracht, waant.
Lang nadat men een zitje gevonden heeft,
golven de merschen altijd nog in' dichte
drommen voorby, onafzienbare rijen, waar
heen men de blikken wendt. Op de straten,
op de balkons, aan alle vensters menschen,
zelfs hier en daar op de daken en op aller
gezichten Verwachting; Hoop; Zege" en op
aller lippen : Toekomst; Zeppelin ;
Luchtschip". Zy weten niets, maar gelooven alles.
Het zal komen, zij twijfelen niet. Een
plechtig-vroolyke stemming en daartusschen,
als een tooverslag bjj helderen hemel, de
vernietigende tijding: Zeppelin ist gelandt.
Als een lont schiet het door de menigte;
uit honderde keelen twee woorden : Waar?
Waarom".
En dan een oorverdoovend gelach als
Deidesheim genoemd wordt, en men er bijvoegt,
dat men daar JiUzeler heeft aangeboden en
het luchtschip eerst zyn roes uitslapen moet.
Maar, men is toch onzeker geworden, en
men is teleurgesteld en men wil weten.
Wat zou men doen? Blijven of gaan? Een
gedrang ontstaat; velen trachten zich los te
wringen uit de menschenmassa, zij willen
het luchtschip ergens anders opwachten, zij
willen.... Ja wat willen ze al niet. Zy heb
ben zorg er zou toch niets gebeurd zy'n?
't Is of een heel ander menschengeslacht
aan het woord is, dan die nuchtere, zelf
zuchtige en alledaagsche menigte van heden.
Waarom Zeppelin gelandt is, heeft een
grootdoener in spoorwegdienst-uniform weten
mede te deelen en weldra verbreidt zich tot
op eenige minuten in de omgeving van het
station de leugen, dat er geheime telegram
men gekomen zyn.
De gewichtige man in uniform mocht
eigenlijk niet uit de school klappen, doch
es war zu schön gewesen tenminste eenmaal in
zijn leven voor iets bijzonders aangezien te
worden.
De verslagenheid maakt weer plaats voor
opvlammenden moed, men herwint het ver
loren geduld en men wacht in de toenemende
schemering, plechtig stil. .
't Luchtschip l" brult men opeens.
Een schok, een doodenstilte. Geen geluid,
geen adem. Dan breekt een jubel los uit
duizend kelen en de luchtkruiser zweeft in
de vallende duisternis onder donderende
hoera's over onze hoofden en stijgt majes
tueus den donkeren nacht tegemoet.
Mond ran Talschriften,
De Hollandsche Revue, No. 10: Alfred
Erdmann, München, Winterlandschaft,
Frontispiece. Wereldgeschiedenis.?Belangrijke
onderwerpen: Gefotografeerde geesten. Hoe
zullen de dames haar geld beleggen? De
mant in de volkstaal. Boeniëen de
Herzegowina. ? De vooruitgang en bet werk
van het Leger des Heiig in ons laad.
Karakterschets: Margaretha Verweij. Revue
der Tijdschriften. Het boek van de maand:
Prostitutie en Meisjeshandel, door Dr. Otto.
Henne am Bhein.
Op de Hoogte, Nov.-afl.: Hollandsen land
schap, naar L. H. P. Dommel ihuizen. La
Bergere, naar J. F. Millet. O ver de Maand,
die heenging, geïll. 6. Derksen, met portret
en Bchilderjj-reprod., door Dr. Ed. B. Koster.
Wetenswaardigheden, geïll. Van waar eens
oerwoud was, met af b., door Theo de Veer.
Geschiedenis van Prof. den Ezel, door Bernard
Canter. Draken en monsters der
Voorwereld, door J. Hendrik van Balen, met af b.
De Oostersche kwestie, met af b. door iemand,
die er van nabij mee bekend is. De Geest
van den ouden tijd, door Norman Macleod,
D.D., vertaald door W. van Nes. Het
kaatsspel, geïll., door H. G. Dorhout. Emile
Jacques Dalcroze en zijn methode der
rhythmigche gymnastiek, met portret, door H.
Ruiters. Van en op de planken, met por
tretten, door J. H. Rö*sing. - Fragment uit
Een Paladijn", het nieuwe tooneelspel van
merrouw Simons Mees, waarvan eerstdaags
de première gaat. 't Menschen levensduur,
zeden en gewoonten bij dood en begrafenis
in Nederland, door H. v. H. Over en uit
Tydschriften, door W. van Ree. Onze
Schaakrubriek, door A. van Eelde.
Het Huis, Oud en Nieuw,, afl. 11: Oude
Amsterdamsche poortjes, door H. la Croix.
In de Kerk van Oldenzaal, door Jan Kal tl'.
Het Slot te Assendelft. Het huis van
wijlen Mr. C. Cock te Leiden.
Caecilia, No. 11: Der Meistersinger
holdselige Knnst, door J. D. C. v. Dokkum. Het
nieuwe boek van den heer Dan. de Lange,
door A. D. Loman Jr. De Muziek in
Scandinavië, door Hollander.
Gezondheid in de School, No. 3 : Slaap en
School, door Is. Zeehandelaar Jbz. Arbeid
in de School, door KI. de Vries Szn.
Overgangs- en her-examens, door G.
Oosterbaan. Gezondheid, Ontboezeming, door
Dr. W. F. Uni» Steyn Parvé. Stof bestrijding
op Scholen. Schoolartsen te Dordrecht.
'n Misverstand, door KI. de Vries Szn.
Nederlandsche Vereeniging van Schoolartsen.
Ter overdenking. Gunstig gevolg.
Orgaan van den Ned. Bond tot beitrijding der
Vivisectie, No. 3/4: Proeven op menschen.
Gevaar van Pasteur-inentingen. Nuttige
resultaten door vivisectie verkregen. Serum
tegen diphtherie. Steeds nieuwe *era.
Anti-tnberculose-serum.
Anti-tetanus-serum. Serum-therapie tegen hooikoorts.
Vóór vivisectie. Ergerlijke dierproeven.
Fistelmenschen. Beperking van vivisectie.
Nieuwe vivisectie-gruwelen. Friedrich
von Esmarch.
(Vervolg op pag. 12.)
CAW'S Vul-Penhouder is
DE BESTE.
Oudste merk. Nieuwste systeem.
»
i De verouderde d CAWfc vSAPETYg
] Vul-Penhouder. | VUL-PENHOUDER
HIJ MOET den Vul Pen
houder rechtop in den zak
dragen en bederft toch nog
dikwijls zijn kleeren.
Zjj kan haar hermetisch
sluitenden CAWS Vul-Pen
houder in elke richting be
waren, zonder gevaar van
lekken.
Bfl alle Boekhandelaars, Ferry-Magazijnen en
H. T. BLIKM1N & SUHOÏ08L Bfflffl l?, AMSTERDAM.
Nieuwste 1TAJAAKS-PBIJSCOURAST wordt op
aanvraag gratis toegezonden.
'" G. BAAIJ.
Bootbouwery de Amstel".
Motor-, Zeil- en H oei vaartuigen in hout en staal.
Scheeps-motoreu.
TELEPHOON 7191. OVER HALFWEG 't KALFJE, AMSTERDAM.
Vraagt prijs en teekening.
KINADRUPPELSvanDr.DEVRIJ.
Het krachtigst werkend middel tegen
Malaria (binnenkoortsen) algemeene
zwakte, bloedarmoede en bleekzucht.
Prijs per flacon ?0.75. Men eische^teeds
den naam H. Nanning buiten op de roodettOOS,
daar goedkoope namaaksels in omloop zijn.
Bij overmaking van een postwissel a
?0.75 volgt franco toezending door de
sche Fabriek
van Dr. H. NANNING, DEN HAAG,
Vraagt Dr. H. NANNING's Eiwitstaai a f 1.25 per literflesch en
?0.70 per i/2 liter.
WOENSDAG 3 DECEMBER a.s., te 1OK uur
aanvangende in De lloozenboom" te Bussuui,
zullen in publieke veiling worden gebracht, . in
Onderdeelen en Combinatiën:
a. Een groot Complex zeer gunstig gelegen VILLA-TERREINEN
aan het begin van den Brediusweg te Bussum, en nieuw
geprojecteerde wegen, onmiddellijk grenzende aan de Kom der
Gemeente Bussum, de Brinklaan enz., iu 40 perceeleii en
coiubinatlën;
t», het van ouds bekende, zeer ge r euouimeer «l e HóTEL
KAXDHOEVE (Jan Tabak) met Stallen, Scuureu,, uit
gestrekt Boschterrein enz., zeer gunstig gelegen aan den
Amersfoortsche n weg hoek Brediusweg te Bussum, in
vijf Oiiderdeelen e u Coiiibiiiatiën.
Alle pcrceelen ziji» direct te aanvaarden en kunnen
aangesloten worden aau Water-, Licht- en
Telefooiigeleidiiigeu. Siliiatiekaarteii en inlichtingen intijds verkrijg
baar bij de Bfolarisseii S. SCHEFFELAAR KLOTS, te
Bussiiui, en W KRABBENDAM, te Amsterdam.
Het lederlanclscli Accountants-kantoor onder
Directie van A. v, d. STEMPEL Jr., belast zich
met alle voorkomende
Accountants-werkzaamheden, Telefoon 3425. - Weteringplantsoen 10.
HET BOEK
Zooeven verschenen:
Het Reisbureau THOMSON & Co.
Een nagelaten werk van JULES VERNE.
Met vele illustraties 4- Groot formaat + 416 pag,
Prijs f 2.40. +. + 4. In prachtband f 2.90.
Verkrijgbaar bjj den boekhandel of na toezending van
postwissel bjj den uitgever M. Boogaerdt Jr., te Zeist.
s iv sueStzo f
Ter Perse
Minderwaardige Loterijen
4O»tiiiHNkeri»«f van «Ie Tijt!«reent, Maatudi. tot Kxploit.
van Onroerende 5Ka l.fii.'Anid blaak Xo. 38 te Rotterdam)
DOOR
J. C. HAICHTON,
MHi-ectvur i-an fiotifiro.
Op Mfliriftelijk verzoek a»n liet adres van fvotisioo,
Jnliann van Mtolhergplein *o. 11 te 'x-diravenliage,
vvorilt een exemplaar van dit artikel gratis en
franco per post verzonden.
Verschenen: Muzikaal Woordenboek, bewerkt door Jacques Hartog,
prijs in linnen Band ? 1.9O, Blom &. Olivierse.JUitg-JMemborg.^
W. C. DEENIK /.zn., c.s.,
Makelaara, zullen op Maandag
7 Wecember 1OOH, des avonds
na Zes uur, in het Verkooplokaal
Frascati", ten overstaan van den
Notaris W. KRABBENDAM,
publiek verkoopen:
Het IIEEUESHUIS met afzon
derlijk verhuurd wordend vrij
Boveiiluii?, Tuin en Erve aan
het beste gedeelte der
bij de Van Woustraat, groot
l Are 42 Centiaren.
Dit perceel is geheel modern
ingericht en in uitstekenden staat
van onderhoud.
Te bezichtigen des Maandags en
Donderdags van 2 tot 4 uur, met
Bewijs van Toegang.
Zeg, man, hoe vindt je 't; die
nieuwe menschen beneden hebben geen
glaïenknijper, geen groote tobbe, geen
veegmachine, geen ladder, geen naai
machine, geen mattenklopper, geen
langen stoffer 11
Hoe weet je dat zoo in eens?
Wel ik heb IHentje direct heen
gestuurd om een en ander te leenen en
ze hadden niks!
Verschenen:
Het Tweede Deel van
Om de Oude Wereldzee
- DOOR
D__ /% *WU?~ ? i -^f^ ? ft ?? - ? ?_»
I". ±\»m Jt^- LJ j: JE* J±* JrC..
INHOUD VAN HET TWEEDE DEEL:
Het raadsel van den Islam. Het land der Pharao's. Soedan. De
Bellenen. Sicilië. - Het Protectoraat van Tunis. - De Algerflnsche kolo
nie. Marokko. Spanje. Portugal.
Het tweede deel is versierd met 16 prachtige platen en een groote gekleurde
kaart, voorstellende de geheele reisroute.
(Met de verschijning van dit tweede deel is het geheele werk compleet.)
l'rijs in 12 afleveringen a 50 cent, in deelen ingenaaid ?6.?, in prachtband ?7.25.
Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF te Amsterdam.