De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1909 17 januari pagina 2

17 januari 1909 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VQORNEDERLAND. No. 1647 Komaan, laten nuchtere Hollanders nog eens propaganda maken voor de doodstraf. - Er is hier opwekkende materie te over! Welk verschil is er eigenlijk tusschen de gruwelen der middeleeuwsche terecht stellingen en zulk een gruwel? Natuurlijk geen essentieel verschil. Het is in de praktijk, onder welke mooie woorden men zoo'n gebeurtenis ook-be graaft: de rauwe vergelding1, de barbaarsche wraakoefening. Het is het: jij hebt je aan onsgelijken vergrepen, nu zullen wij jou eens eender behandelen". Het is het optreden van den man, die door zijn dienstknecht grof beleedigd, hem met dezelfde woorden uitscheldt, of, gis teren mishandeld, zich morgen op 't pad begeeft om den ruwen klant de kaken te gaan stuk slaan het is het optreden, de leefmethode van onbeschaafde liedea en een onbeschaafde maatschappij. De quaestie van schuld en straf, van verhoeden van eigenrichting en bescher ming van de gemeenschap, maken de vraag niet gemakkelijk te beantwoorden, hoe te handelen tegenover den bedrijver van een delict. De moeilijkheid van 't vinden eener goede oplossing doet, met alle misstanden erbij gerekend, onder de besten moedeloosheid ontstaan op 't ge bied van het recht. Waar telkens, op ieder oogenblik van iederen dag, onrecht wordt gesproken voor recht zal men zich daar om vier moordenaars warm maken P, Dan is er nog iets: Hoevelen sterven er, door ondermij nendfabriekswerk, door langzame sociale mishandeling, door armoe en verwaarloozing van de jeugd. af, in wien het beginsel zat voor een schoonen geest en een rijk gemoed ? Hoevele duizenden ? Yele duizenden. Het is zeker waar. Maar deze sterven, zij worden niet expres vermoord. En het recht is veelal onrecht, maar het is toch geen gewilde barbarij. En wij kunnen van alles onzeker zijn en weten, dat wij telkens onrechtvaardig handelen, en er ons maar bij neerleggen, in zwakheid, in eigendunk of' uit eigen belang, het kalm onthalzen van rnede. menschen moest ons toch te min zijn, te grof tegenov«r den inhoud van onze eigen beschaving, te ver zelfs beneden den schijn en den naam van onze maat schappelijke waardigheid. Het is niet alleen het openbare van zoo een terechtstelling, dat afschuw wekt, het is de terechtstelling zelf. Het is zeker, dat geheel in dezen geest over de doodstraf en de openbare of niet openbare voltrekking daarvan gedacht is en natuurlijk gesproken on zelfs gerede voerd door mannen als Fallu'res, Clemerceau en Briand. De President en de Premier, beiden hebben ze tientallen jaren lang als politieke personen de doodstraf bestreden en als beschaafde mannen haar uit den tijd gevonden en verfoeid. Toch hebben zij toegegeven en het guillotineeren in eere hersteld. Op een wenk van de Kamer, zelf marionet in handen van de publieke opinie, hebben deze heeren na eenig onderling gemopper hun verleden prijs gegeven en wat ze een gruwel vonden en wat ze konden keeren rustig laten gebeuren. Zij durfden niet hun beschaaf dere persoonlijkheid stellen tegenover de ruwe instincten van de massa. Eon recht 3DE DOOK PEET BOETSER. III (Slot). Onderwijl zaten de beiden die in de machinekamer waren achtergebleven, de professor en de lord, stilzwijgend en van elkaar geseheiden neer en slook de een den ander gedurig geheime, vijandige blikken toe. De zaak was dat zij onverholen elkander bewaakten in hun doen, opdat de een den ander niet te gauw zou wezen en ook hun wederzijdschen haat, die na het ongeluk van den knecht als iets dat nu vanzelf sprak, plotseling uitgelaaid was, toonden zij elkander opon en bloot. Zij hadden, zoodra het lichaam in dien ijselijken kolk verdwenen was, reeds ondanks hunno eerste ontroering elkaar mot hun duistere blikken vol wrok in het diepste der oogen gezien, doch dadelijk daarna ieder ten opzichte van den ander zijn plannen makend, hadden zij zich van elkaar verwijderd. zonder zich zelfs de moeite te geven, uit hunne houding de bedreigingen.te weren, welke hun haat tegen den ander daarin legde. En als zij nu met hun sluwe, ver holen blikken, waarmee zij peinzend en droomerig voor zich heen staarden als de ander hen en zij hem niet beleerden, het bestaan van dien ander schenen te -willen ontkennen, dan was dat alleen uit den angst, dat die ander in hunne oogen hun plannen zou kunnen lezen. "Want die plannen verborgen zij goed! Zoo openlijk als hun wezen den haat uitdrukte dien zij tegen den ander voedden en hun vrees dat die ander zijn eigen voornemens zou uitvoeren, vóórdat zij de hunne dat konden doen, zoo duister hielden zij het, wat dat wel voor voornemens waren. Zij zaten daar maar en spiedden maar, niet alleen naar elkander, doch ook naar de verhooging in het midden der kamer, waarop de tafel stonl, die do toestellen droes, welke het lot der Helium" boheerschteu. En het was zelfs vooral dio tafel, welke het hevigst hun spanning gaande hield. Die houten bank met haar vele knoppen van gratie, van genade", dat met de Wet niets hoegenaamd te maken heeft, en een 'hoog geschenk is van, in deze, volmaakte vrijheid van handelen, verbon den aan hét Presidentschap, werd een voudig prijs gegeven. De vloedgolf van de openbare meening wa3 hun te machtig. Om zich te dekken noemden ze het: ge hoorzamen aan de democratie. Liever menschen als palingen gekorven dan inboeten aan populariteit. Het is wel een voorbeeld van karakter loosheid eener regeering en het bewijs hoe gemakkelijk, onder do impressie van meer moorden en vooral onder den verderfelijken invloed van een op sensatie beluste pers, het schichtig geworden publiek een beschaafden Staat terugvoert tot barbaarsche praktijken. Want het zijn vooral en eigenlijk bijna alleen de dagbladen, dio hier schuld hebben. Men kan gerust zeggen, dut zonder de amerikaniseering van de Pransche pers, die in de laatste jaren dagelijks op de eerste bladzij van haar kranten met geïllustreerde moord-artikels prijkt, de guillotine zou zijn gebleven waar ze was, in haar schuur, om weldra te verhuizen, waar ze hoort, naar een museum. Hetzelfde waarom niet? ? staat ons hier in Holland wellicht no^ te wachten. Da amerikaniseering van do kranten is bij ons slechts in haar eerste begin... Wacht eens, als iedere kleine gruwel, die ergens voorvalt, ieder bloedig tafereel, ieder gespeel met messen en iedere moord, met groote letters komt te staan op de eerste pngina van de kranten en rijk en suggestief geïllustreerd wordt dan zullen allo reactionaire instincten, dio overal sluimeren, danig loskomen, en als de statistiek vermeer dering van bloedige misdrijven aanwijst dan is er, eer men 't weet, een beweging voor de doodstraf aan den gang. Nu behoeven we ons tenminste nog slechts te schamen voor wat in deze óver de grenzen geschiedt. Dat is al weinig opwekkend genoeg! De Belgische legerontwikkeling. IL. Een krachtig bondgenoot hij leek althans krachtig heeft de hervormingspartij ge vonden in den Minister van Oorlog1, gene raal llellobaut. Da politiek" zal uitwijzen of hij zich inderdaad krachtig kan toonen. Jfaar vrij algemeen beweerd werd ij, zou dan de wet van l'J02 niet aan het dool hebben beantwoord; er zouden onvoldoende vrijwillige verbintenissen gesloten worden. In September j.l. vermeldde het Staatsblad dat er te weinig roniulaeanten (vrijwilligers met premie) zich aangemeld hadJen om hen, die een slecht nummer getrokken hadder, te vervangen. Daarom zou er den lotion October op het stadhuis te Brussel geloot worden, wie de gelukkigen zouden zijn, dio hun iuilitie?plicht" konden verkoopun. Do Ylaamsche Gazet, het bericht meliendo, voegt er aan toe: De ziel honden of' zielkoopers zullen in roering komen." Elders las ik, dat reeds geboden was tot 1000 francs en meer boven den kostenden prijs van een soldaat om in godsnaam toch maar een vervanger te krijgen. Waar dit het geval is, laat zich verklaren, dat de voorstanders van het huidige stelsel hemel en aarde bewegen om het volontariaat, indien mogelijk, nog weer wat leven in ts blazen. De Minister van Oorlog nu had reeds in Augustus 1907 in de Senaat, in December dav. in de Kamer verklaard, dat hij zich aan den aanvang der zitting '08 'O'J over de wet van 1902 zou uitspreken. De gele genheid werd hem geschonken door do interpellatie van baron Snoy, lid der rech terzijde (regeeringspartij), tot de Begeering gericht over de resultaten van genoemde wet, voor hetgeen het volontariaat betreft. De publieke meening was volgens interpellant niet gerust. Moest men besluiten tot het faillissement van het vrijwilliger schap, of kon men dit verbeteren ? Ten einde de discussies te bekorten deed spreker in eersten termijn een voorstel om door een commissie van 1) leden de gegevens to doen bestuueeren, die hij wist van den Minister to zullen vernemen, en daarover rapport te doen uitbrengen. De Minister gat' die gegevens volledig. Hij gin:; verder: hij deed, overeenkomstig zijn vroegere toezeggingen, kennen, op welke w ij zo i nut r zijn iiti-wonlijk gevoelen op hot gebied, der logervorming verbetering móestworden gebracht. Verbetering was noodig; het leger had noch zijn vredes-, noch zijn oorlogseiï'eoticf'. ti. Hot gewilde militie-contingent f-;! (JOU) bedroeg ia de jaren 1',iu"> 't H.;, 'tui '07 en ;t>7 08 resp. .'Ui'jo?L':.' ".70?22 .0!>7 man. De jaren daarvoor overtrof het de sterkte, omdat de dienstuekorting toen nog niet gold voor de ingelijfden. Aan de remplaeanten (vrijw. met premie) ontbraken er van 1!K)J '08 resp. .'57 141 390?(>7o?',H!0. Daar in Sgpt. j.l. nog aan 1 .;; der aanvragen niet kon worden voldaan, werd bij K. B. van O Sept. een loting gelast, terwijl de werving werd voortgezet tot l Januari l'JO'.l, waardoor in het tekort zal kunnen worden voorzien. Een ander verlies kan echter niet aan gezuiverd worden, het is dat hetwelk uit art. 5 der wot ontstaan kan. Do beroeps vrijwilligers der jaarlichting in totaal isoo worden over de districten omge slagen. Levert een (arm) district te veel van die mannen dan komen zij in mindering der miliciens. Over de jaren i'.>04 '08 is dientengevolge een verlies van gemiddeld (>?_>" per jaar te boeken, wat overeenkomt in verband met den dienst van 2 jaar met een tekort van l 'J-Mi man aan de vredestterkte. b. Beroepsvrijwilligers eerste verkand. Engagementen in de jaren l'. '1)2 'o.1! t. m. T.H 17 '08: 2.1;^') L'.4!l i^'.'G?2.02-<?1. 482 UI-H. De sterkte (volgens de wet: 7 1.111;') is achtereenvolgens geweest: O.ir>2 7.172 8.4<',4-.'-vMi2?x.010 7.14~>. Sedert T. 'H") '00 is er een sterke vermindering in verbin tenissen. Men heeft liet leger tegenwerking verweien. Maar dat is onmogelijk, daar zulks in strijd ware niet het legerbelang: een kern is sleeds noodig aldus de Minister. I'] r zou vorder te streng gekeurd worden -,)? De .Minister geeft cijfers van af keuringen: militie. vrijwilligers. V.iul n", -_ :;:;.7s pG't. :!:; .1;:; p('r. ~ ' en krukken omringden zij met hunne blikken, die tot in een wijden kring er .omheen alle dingen bespiedden, welke tot haar en haar lot in eouig verband zouden kunnen komen te staan. Zij wisten precies, hoeveel stappen de ander te doen had om bij die tafel te kunnen komen en langs welken kant hij de hoogte waarop zij stond zou moeten beklimmen. H n xoodra oen vau hen een beweging maakte, van welke de ander meende dat zij een begin tot die beklimming zou kunnen zijn, kwam er loering in zijne houding, dook zijn rug naar omlaag, als tot een sprong en schoven zijne oogen naar den verston hoek hunner on bewegelijk blijvende kassen, om al wat er geschied ie- te kunnen /.ie», /.onder zo't' tegelijkertijd van zooveel verweer te doen blijken, dat de ander dit nis een eigen poging tot handelen zou kunnen u-.in/.ion. Zoo znten zij uren laru. terwijl in de kamer het schoont' zcmiic.ht scheen en i:u;vbuiten, voor de ramen, in hè; blauwige rievel-licht de dooi1 het 'ijk vanden kn.-e .i:c voorafgegane uu.-loop dor Helium" /.ijii dartele bewegingen vrieehtie. iJjch 'moa do zon ten ondergegaan iva-, en do ,:??? .t'1; n>; duisternis ivelke .-,lec;i!s >:io:.-eii;k i-: l'i.-iüui; zoowel als huilen het *e!ii;p b-::';'! te heersenen, worde:; /i; oimiati-;, ;;."h!'.:f-.'ide. ; met hunne voeten, ondjuks liii'i bi-nïuii oiu zich niet te verroeren ?: i; w:irou ieder oogenblik klaar om op ie slaan, /.<j'...<u'a K ij dit van den ander Ycn>U'eui;en. En ook, ais bij afspraak, stonden '/.,., ',.> !:':; werkelijk een keer >->\erehid, doch zuedra zij dit van elkaar zagen gingen /'; iMvr zitten. Maar dadelijk daar...;) joeg uc-ellde gedachte, welke hen eerst gedreven had, ben weer overeind en uu. elk zich haastend. om Jen ander voor te zijn, doorslopen zij snel het duister. 15ij döii knop van her electrische licht, dien zij beiden tegeiijkeriij.i grepen, ontmoetten toen hunne handen elkaar; zij waren beide kil L-n kl;;;n en eenzelfde gedachte volgend lieten /ij beiden do hand weer zakken, zoodat de kamer duister bleef'. Daarop ontstak de professor echter het licht, terwijl de lord zwaar hijgend toezag en dadelijk wegglippend uit dien feilen schijn, slopen zij terug naar hunno vorige pUiasi >:, urn iieUeh'de ?-> ! \ ai', spied';!! Of. £;i:ii'on ti- iieri;e j:in-jO;i, ' 'e-ii i' dat hunno oog-n, v,-.:;u'i.". ?'".. ao; ?; ''.)?!.?<*. het duister zwarte diepten :>;(>--cb.adit V.M had, elkaar ook maar een ou^eublik a-.iuzagon. T, ii 17 'ix _ .".j ~;i Eig'üia'ir'iig is «el die fianmerking op een to strenge keuring! ivi in de tweede plaats is voor ons eigenaardig dat er meer afkeuringen nijd bij de miliciens ,'!i dan bij do vrijwilligers, welke zich tuch meer malen m. r < PU nog niet gevormd lichaam aanmelder. ;I(J to! :/0 jarigen). Dit, terwijl on/ery.ijds steeds de eisoh gesteld wordt n van verscherpte keuring, ea om althans du militie aan de ten onzent hoogere ph\ sieke cischen van vrijwilligers te laten voldoen. In het debat merkte do heer Segers (Antwerpen) op, dat er veel meer miliciens zou len moeten worden afgekeurd dan vrij willigere, omdat er onder de eersten velen voorkomen met gebreken en ziekten, terwijl geen vrijwilliger zich aanmeldt die lam of' blind is, van to voren wetende, dat hij toch wordt geweigerd.... Do heer Eorand: dat hangt er van af! Spr. noemde voorts eenigo gevallen van personen, die als vrijwilliger waren afge keurd wegens zwakke borst en later als milicien aangenomen. Een gewezen korpscommandaut had den lieer Scgers verzekerd, dat hij zooveel mogelijk vrijwilligers zoude weigeren : geen wonder, waar men zelfs in de Kamer dagelijks van huurlingen (morcenuires) sprak. Ook de heer lloijois komt Allengs echter begon er in den toestand buiten een merkwaardige verandering te komen. Het was in den beginne niet veel meer dan een soort phosphoriceeren, een zachte gloeiing op do lichamen dio achter het raam dreven, doch telkens en telkens werd dit verschijnsel sterker en eindelijk begon daar duidelijk zichtbaar een vreemde rosse gloed te schijnen. Hot waren Samuels grijze haren, welke hot lichtste vun kleur waren van alles wat daar dreef, waaraan dat hot eerste te zien was. Zij vingen een warmen rooden glans op, als van een brand, die hen als goud deed schitteren, terwijl i al :iet andere nou; in het blauwige duister bleet. Doch naarmate uat grij/o haar heviger j gloeide, e.e^ouneiïook die overige gedaanten j te glanzoii in velerlei dolle en helderder sehakeei'ingen var, IMOI!, zoo-dat eindelijk Samuels oude hoofl als een zon schitterde Ui^'he:! ij die mul tere, vervheiende tinten. j !»c 'Kidëmannen die dat aan/.a:joi! twntV II iloii nat J'.ii'i:)!; geü'/ogenblik oinirent de i..,M'??,?>.; i.' ???::l' \:^l d l,\" buiten ivbl-M'd,- : dit! , ,-,!-..-? e '-.-1,,-....et die \vr:>.u de v e v t c. op',.',;'::; i uit:! '., :ie;;t; n, n'.'i/if /net i; sprong \va.s i;r i u;j.vn'.l,:> :,i,i' de pnit' s^er. die dadeSii;.. :;,; i liei ?. 'Ui.- .u.iruti.-esueld, t-.ti ^evve-Uü-iui verhi.v2;','??-. ruslto ( u tuimelde de l1.?;11!, tegen die afkeuringen van vrijwilligers in verzet: Zij beschouwen zich als mooie mannen, soliede snaken. Worden die wegens physieke ongeschiktheid afgekeurd, dan komen ze vol schaamte op hun dorp terug, zwerende dat men hen niet weer snappen zal. Xij zijn zeer gevoelig voor dio ver nedering, worden voor den mal gehouden enz. Uit door hem gegeven -cijfers blijkt dat or aanmerkelijke verschillen bestaan bij sommige korpsen en da het afkeuringsperceiitagu dikwijls zeer hoog is. (blz. 101). Hiertegenover merkte Z.Kx. op, dat meermalen dezelfde persoon zich aanmeldt; hij gaf goviilioii waarin iemand zi.-jh in G maanden tijds iiiet minder dau acht maal hail laten keuren vblz. i'"ij. r. De leen^a^enieuïc'i van bcroepsvrijwilligers. Ucn.'kend is op t'.'.'iiii. Do cijfers waren iiitusschen van l'.'tii1 'n;! t m 'o7'(iS; .177?:!.')^2?:;.Ci71?">.~i'i7?.'Ï.S7S?;;.077. '1'0 kort -J.'.)^:!. liet beroepskader, tterk 10101 man (-->.-^'j oiiuerofiiciereu en 4.7J;1 kornoruals) verlooiit bijna niet; vandaar 'do weinige reëu^agementen. De fuut van de wet is, dat het rendement aan vrijwillige dienstneming te hoog is geschat, aldus de Miui&ter (blz. 87). (/. O i' andere re engagementen is een te kort van (('>!> man. e. Pupillen zijn overcompleet. Inplaats van 4()i) zijn er dit jaar 41.1. l'upillen hooren bij een soldatenstand" ounoodig te zeggon, waarom. Ook wij Lobbeu onze ^regimcntskiuderen" gekend", en onf.o pupillenschool is sedurt jaren op geheven. /'. liet blijkt dat ook minder wordt op geroepen voor herhaling dan do wet be geerde, do laatste jaren 722 en 604 in plaats van !)uO. Waarom is niet toegelichtfj. De militaire geëmployeerden (c'.vils militarisós). Htt aantal van le(/0 zal in de toekomst w<'rden bereikt. .Nu is het nog 1;J08. De slotsom \an den Mini-itor is ah volgt: Het vredest-'Veetiei -!j dat 42o;:i behoort te wezon bedroej ;n de jare.'i 112 O.'J t m 07 08: 42.73!) -_4i.?}7.%? -'!»IJ-t ^ü.741) ?-37.875 H0>i!7. Alleen door ue regeling van Art. 5 011 door hit delieit in de rubrieken c en d is er een te, kort van 1.2 HJ -} 2.Ü2S -?- 7(i'j m !',);;-< man aan de vredessterkte. Dat/.elfde Art. » hoeft bij mobilisatie een verlies van 3512 man tengevolge. Wat verder het ooi lof/s'-li'ectief aangaat wees de Minister on;p, dat ook het aantal van 10.0ÜO vrijwillige reservisten (miliciens dio bij vertrek met groot verlof voor 2 of 4 jdron verlengden diëtist teekenen.) niet bereikt is. Tegenover es\: beuoo-iigd aantal vun '!7> (2 jaarlijkseKe inschrijvingen werden er in de jaren '0;> tot '08 slechts geboekt .")i:',l-2.'i'.)l.-2'J1(! -L'i'12--i:;i2() en 281IÏ. Ten gevolgu van dit ti^ k'urt zal men op de 14e en I'"i3 jaarklasseu muL-ten beslag leggen. De },li;;ister besluit dit deel xijner rede met de conclusie, 'Itt! l/tt nnrln i^i'jji'i'ti'f citii J^nnOd IIHIH in de u'i'i'ki-iijklitii/, rit i'üurdl i/n, /iti/ a<t»iri':t(j i.i ibewcging), ;<K> in/n <tlx </<: i'i'fiiexxtri'L'ti'.. Waar /.!?',. het voile licht weiischt zal hij hot voorstel-Snoy aanvaarden. Tegenspraak van links: er moet gcltuii'inlil worden! Daarna zal de Minister van Oarlog er toe overgaan om uiteen te zetten, in welken zin naar zijne (persoon!ijkt; meeuing eene oplossing ware te zoeken (Ah! ah! links). In TJ02 heeft de .Uegeering in hare Me morie van Toelichting gezegd dat, mocht het volontariaat onverhoopt niet aan de verwachting beantwoorden, een voorstel zou kunnen worden gedaan tot verhoogiug van het contingent, van welk middel toen uit conciliatie was afstand gedaan. Aan eventueele verhoogiug van contingent is toen alleen gedacht, maar dit. mijne heeren, is niet het eenige middel. M.en zou ook den kazernedienst kunnen verlengen. Dit getfc echter alleen aanvulling aan het vre ies tekort, maar de oorlogssterkte gaat er nog meer door terug tenzij men den totalen diensttijd verlengt; en nu reeds be staat tegen dit lange legerverband groot bezwaar. Het leger zou nog ouder worden aan tien buitenkant van hot schip, zich van zelf en dit vond dan nu ook plaats. De buitenlucht va;i enkele millimeters spanning kreeg al.lus gemeenschap met de lucht der kamer, welke den gewuno:i, wrmalen druk had en dit deed een waren orkaan in het schip ontstaan. Want met ontzettende kracht, als ^'old hot een ontploffing van binnen naar buiten, stroomde de lucht dor kamer door de ontstane opening weg om het even wicht te hersteilen en juist op dit ougenblik stond de lord op. Mot ontzettende kracht, evenals alles wat dien storm in den weg kv,:i!tit,weid hij dan ook aiingegi'oi en on mee:asieu:':i. K ij tuimelde in den koker, kettingen kiiars'.on en reet oei.) U'.jfen sUiu. evenals Uij ' ii-et vcr'lwy.u'u \;u\ Saii'.uei M'MC Uem, sloot de ii: v eri;ii;:.' L'esteld1.: automaat liet ij/."ro;i hi;k iiciitor hoai 'licht. Maar .Mined^er (Lia \ jor eeui^e uron hot lijk \,:e de.i 'inoc'it, di,n!; ::e h. t hi'baai!) va:; d.'üIe; l ',v"e! ()?:::;>:?::, : i"f ;;e!ieeu dat (eli ,i.:'. ;.'Lei;de krill'-!', ii"t belette diep l" s--h;.:. ;!i,.ar ', er-.'??-.,---i !u:i;\.'i'i .',-.;.??: ;:a w<-er ;'p ;" !;':.'' '.i;: ' :!.e :;i i-' l i1.: !;:; nim. * ; ,-k .-,{? e.- ;:,? : ? . > rii.iii"i '.i,.-: ,? :ti -, /.f>-\;- h. r en' de ongelijkheid tusschen hen die dienen en die geheel vrij zijn zou nog stootender worden (zeer goed! links). Er is een tekort van 3692 man aan reëngagementen en van 7188 man(?) aan reservisten. Daaruit blijkt de tegenzin' tegen lang verband. Men gaat er, naar de Minister zegt, dan ook in ver scheidene landen toe over om den diensttijd te bekorten (Frankrijk, Portugal, Italië). De uiteenzetting is hier, ik wil het op merken, echter eenigerraate ver ward; im mors de Minister slaat van den. diinr v«n lnni'i'it, dti'Hisl plotseling over in den tlit'ir nut fn-f'r'i//iji/, welke bei lo slechts in verwijderd verband staan. 'A. E. zet uiteen hoe lang do oefentijd is ia enkele Kijken, o. a. in Holland. Vermindering tot hot uiterste heeft gevaar; voor elk land is een grens, waar m-aii niet beno.len mag gaan. gelet o.p den aard van land en volk. Het zal nauwelijks noodig zijn te zeggen, dat in een land als het onze, dat geen veroveringen maken wil, de benedengrens van oefentijd nog niet bjreikt is (instemming links). Het schijnt weinig logisch en zelfs onrecht vaardig om den burger, die verplicht dient, langer in do kazerne te houden dan voor zijn opleiding noodig is. Verplichte dienst moet tot het minimumgaan. Naar die vermin dering van kazerneverblijf met uitbreiding der lichting moeten wij streven, zoodanig stelsel zou, ook naar mijn persoonlijke mee ning, gaarne door het land worden aan vaard (zeer goed! links.j Het beant woordde het best aan onze situatie zoowel uit politiek, economisch als sociaal oogpunt niettegenstaande de nadeelen van zuiver militairen aard (i1) Eon land als Belgiëmoet bij minimum opofferingen in tijd van vrede tot de grootst mogelijke sterkteontwikkeling in oorlogstijd in staat zijn. (Hartelijke toe juichingen links.) De heer Coeluwaert: En rechts applaudiseert niet!) De heer Hoijvis: Jawel! Do heer Demblon: Mijnheer Hoijvis, do chef, en enkele weinige anderen hebben geapplaudiseerd! (Beweging.) De Minister van Oorlog : Kan ik doorgaan !J De heer Monville: Wij hooren u met veel genoegen. De lieer Terwagne: Stellig, maar op dio wijze zult ge niet lang meer spreken! De Minister : Op dit punt moeten, meen ik, allen het eens zijn. Zóó komt men tot veralgemeening van dienstplicht. (Zeer goed ! links en langdurige toejuichingen.) De hoer Allard: Applaudiseer toeh, mijn heer Hoijvis! Do Minister: Een gezaghebbend orgaan, l c, B/en /nilil/c, bepleitte kortelings een lich ting van 30.ÜUO man met 8 u, 12 maanden dienst. Zoover zou ik niet willen gaan, doch wel in dien zin met tegeinaetkouiaude vrij stellingen overeenkomstig 's lands zeden, gewoonten en politieke stelling. De heer M. A Delporte: Leve het volks leger ! De Minister, vervolgende, verklaart reeds meermalen gezegd te hebben dat hij tegen stander der plaatsvervanging is, die reeds in l f^74 door Nothomb bestreden werj als zijnde een verkoop van den lijve 5) (zeer wel links). Do heer Daens: Slavernij! Daarop volgde de merkwaardige msdedeeling, waarvan ik reeds sprak, dat per soonlijke dienstplicht meer wenschëlijkzoudo zijn uit sociaal dan uit militair oogpunt. Waarschijnlijk speelt hier den generaal nog de kaste-idee parten, welke natuurlijk beter gediend wordt in oen remplacantenleger. Objectief beschouwd, zal echter wel nie mand kunnen weerspreken, dat juist uit een militair oogpunt het intreden van alle krachten uit de natie in het leger gewenscht, ja noodzakelijk is. De taak der oflicieren wordt er moeilijker door, aan hen worden hooger eischen gesteld. Maar, wil ik vragen, is dit uit een militair oogpunt, geen voordeel': Yeralgemeening is noodig zoo gaat de Minister voort om een physiekgoed leger te vormen en om in de mogelijkheid te zijn geestelijken en ouderwijzers vrij te stollen en i;voortdurend of tijdelijk) kostwinners, nam, alsof' het mot overleg van het schip werd ufgestüoteii en met eon langou, zoilenj den haal volgde eindelijk ook Samuels lijk. j En plotseling verschoen do komeet. In j hot Westen, dwars van de Helium", kwam l zij op, oen ontzettende, vuurroode, grooto bol. Zij naderde snel en doorvlamde hot duistere blauw van den nacht met een bramtrooden gloed, die evenveel licht gaf als de zon overdag. En in die blauwige lucht, die nu, doorgbeid door dien vuurrooden gloed, vlamde en fonkelde als een wegterend, weg stervend vernielend vuur, ving nu een woest schouwspel aan. Want naarmate de komeet, j die hoog boven do Helium" ea al wat daar ! verder was, zich voortbewoog, naderde en i (mar aantrekkingskracht op al die lichamen j grooter werd, werd het dansen van den stoet | die daar schuin langs do ruiten van h «t l schip omhoog trok, heviger on hevi-^ci'. ; :>U;eds hartstochtelijke!', steeds wilder ro^oa ; en (laaiden al die lichamen, waarvan d-j ; beide iijkon en <ie houten plank recht overi ''in.l .-t o n de v:, in eer; steeds sneller w arden f , i--in;,o, ten pro.ri uai\ de strijdende :-umi; ok[-iiig-ikrachien welke dujf de komeet eu de aarde vau boven oa beneden op hen uunaanip ii.'-t \ oreeretu, v,ui uof tnxiüC^cet: le .'!/-'i eli vii'L. ten 1-ovige strijd aae. J)..beide i:i,i"iv-n gi-opoi; elkander aan en r.i!: don ti-, or den vloer, traeinend elkander e,p hot ; luik on zoo naar 'ititeu te werpen. Maar de : ni'ül'ossor bleok hiervoor te zwak" en t,j-,:ii i do lord, hoewel hij sterker was, daarin ook ; iiio' kon -lago-'i, wijl -ie ander to ver vori wij.lei'ii ia:', greep hij, om or oen eind aan '. te maken, een hefboom, die het. Snik naar i ijiiiiten deed openslaan en haalde dien over: J do z\'. are ijveren platen klepten nu om en n \ ervan bonsde met groote kracht neer op het j hool'd van don professor, juist zouals do i'<r'i!"i dan ook verwacht iiad.i,i ;;??: -e., il j; , t; / ?.),.) OX ', ;t -. eikitnuéi' ; \v. i r:: e! '.,!.: ie >;->?, iep, itn;.";;' U.' kantend -,varo ! docu' oiiiaar ie :ii s/, cii.Do'.-ii ais mei een zv, eepi sht'j.1, a.';? ^ 'ird er oen ii.iri .cetrokken van l v,oii\c '/.'?''. mei .<i' i.oiiiii.'ii \i;ji-.en, jv \vani er ; van den [?:???. utn bereikte e;i golvoml ca nu. e'. e:i:do dit, ee-uiiiieii zij het do aüus de i'uito!; de;1 ,.!ieliu.:;'' truk. Voorop i'ii l-ien cMe aaus ; .-elieei; v,(.)r d-- riiiien ^:-r Helium ' het /.'i.-Sit iai; den pl'oi'ossur, die uuvei'scliillig .rr b,iir-)n keek. Hij uad oea zware woml') si-, liet hoof'l ou \erioor onijphüiiu'.-lijk '"-d, doeli het licht, der komeet, dut n a ik in die verfek scheen, goot over zijn lieeie gelaat e.'ii vlammenden bloedroudeu ans. Hij zag zosnlCL' dd miusto aundacht: iir \\iit daar button voorviel, doch z-j;idr;i. j het lichaam van den lord ontdekte, balde j de vuisten. Dadelijk daarop begon hij hter te schaterlachen en liep van het nsier weg, doch onmiddellijk weer tenu;orend, toonde hij het lijk een zware .eren staaf, ??NVij gaan dalen! Dalen!", schreeuwde hij. E:i terwijl de lijken zijner beido gezellen 'jet hout, vergezeld van de doozen ea stjes, 111 de rood doorvlumdo blauwige cht hun schrikkelijke!! dans bleven dansen, ed de waanzinnig geworden professor /ijn eren bout neerdalen op al wat onder /ija 'i'ie:; r /, urn en ven-ilde hotledige ,-..:hü> , :. 'l .;????|\> /:liO : i.l ,.,;;;i ziillCr tot ^piüiU1'! S

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl