:'- \, 10 BE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1652 Zoo "wij reeds in den aanvang van dit «efaiTJYen aanstipten, t)iy ft de geldmarkt zeer rnim; en dit verschijnsel jg internationaal. Otn die reden kon ook de DuitscheKijksbank deze week haar disconto. andermaal verlagen en wel tot 3 H pCt. Ten onzent bleef de prolongatie circa 2 pCt. noteeren. 19 Feb. v. D. M. * -» Engeland's buitenlandsche handel in 1908. Waar 1908, het jaar, dat zich onmiddellijk aansluit aan de crisis van het laatst van 191)7 in de Vereenigde Staten van Noord-Amerika, nagenoeg voor den geheelen wereldhandel een tydperk van gevoelige depressie is geweest, is het niet te verwonderen, dat de terugwerking va.n de grootste beteekeuie was voor Engeland, dat meer dan het 1/5 deel van dezen wereldhandel vertegenwoordigt. Geeft de analyse van den bnitenlandschen handel ons in 'f, algemeen de gelegenheid den loop der conjunctuur n» te gaan, is zij voor . belanghebbenden «en aanorjjiing, wat den «0er- of aobteraitgABg der concurrentie betiwft, ook voor de politiek heeft zij beteelamis,.au fltaftt kundige,ver wikkelin^e mecigHMKtl «en .£wno»i»flh karakter dragen en deze meer en meer jnet economische middelen Pfttton bwtred«c of ontward. Jukt om de befciogrükg plaats, die Enjiebutd ate iaodelsnaogendheid inneemt, is het caaer d^i««nig laodafhankelük van de wereld markt en draagt .het ,in de depressie van die markt een aandeel, evenredig aan zijn beteekenis als commercieele staat. Duidelyk blijkt dit uk de eijfprseüaer handels beweging van 1908, toen na «enige jaren van meer dan gewonen vooruitgang een even snelle teruggang plaats vond. Men vergelyke slechts de navolgende offers (in milltoenen pd. et.) van den BritBchen bnitenlandschen handel: .uitvoer invoer 1906 tegen 1904 + 49.8 -f 43 1906 1905 + 46.8 + 42.9 1907 1906 + 60.6 -f 38 1908 1907 48.8 52 7 Na een vooruitgang van 88 millioen pd. st. in 1907, 'valt voor 1908 dus een vermindering van 101K millioen te constateeren; inderdaad een enorm verschil. De invoer vertegenwoordigde een waarde van. 593 millioen, d. i. bjjna 52% millioen minder dan in 1907. Hiervan kwamen op: voedingsmiddelen 1908 1907 on dranken £ 244.200.000 £ 247.20n.000 grondstoffen 203.500.000 24l.300.OQO fabrikaten 143.100.000 154.900.000 Bg den invoer treden dus de levensmiddelen het meest op den voorgrond, hetgeen de be wering, dat Albion nooit te verzadigen is, ook in de letterlijke bel eekenis bevestigt. Het groote waarde-bedrag der grondstoffen is in overeenstemming met Engeland's beteekenis als industrieel centrum, de gedrukte toestand der nijverheid in 1908 spreekt duidely'k uit het belangryk minder verbruik, dat in 1908 een teruggang van 38 millioen pd. at. of bijna 18 % aantoont, Gaat men de voedingsmiddelen nader precieeeren, dan vindt men in 1003 ingevoerd £ 72 700.000 granen en meel. waarvan alleen £ 38.300 000 tarwe en £ 7.100.000 tarwe-meel, in 'c geheel nog £ 1.400.000 meer dan in 1907; de totale hoeveelheid tarwe bedroeg 91.100 cwts, waarvan o.a.: 27.100.000 uit N.-Amer. tegen 20.700.000 cwte. 31.700.000 Argentinië21.900.000 14.400.000 Canada 12.500000 4.600.000 Rusland 10.9CO.OOO 2.POO.OOO Eng. Indië18.300.000 In de tarwe-levering zijn dus in het vorige jaar merkbare wijzigingen gekomen, want terwijl Rusland, Engelsch Indiëen ook Runoeniëveel minder naar Engeland uitvoerden, zijn Amerika en meer nog Argentiniëals voedsel-leveranciers van het Britsche volk belangryk in beteekenis toegenomen. Meel werd in de eerste plaats uit de Ver. Staten en uit Canada betrokken, in plaats, van uit Hongarije, dat vroeger tamelijk veel naar Engeland verzond, maar de concurrentie met Amerika niet heeft kunnen volhouden In 1908 werd slechts voor £ 191 498 Hongaarsch meel ingevoerd, tegen £ 275.037 in 1907. De waarde van het in 1908 geïmporteerd rundvleesch is weinig minder dan die van 1907 en bedroeg ruim £ 10% millioen. Ook voor dit artikel wint Argentiniëmeer en meer terrein en heeft voor een bedrag van ruim £ 6 millioen de plaats van Amerika ingenomen, waaraan wellicht de onthullingen van Chicago gedeeltelijk schuld zijn. Voor " £ 14K millioen werd aan spek ingevoerd, waarvan Amerika 6 en Denemarken b% millioen leverde. De totale invoer van vee en vleeschwaren vertegenwoordigt een waarde van bijna £ 49K millioen. Brieven van Oom Jodocus. XXXVI. Waarde Neef! Toen gisteravond, zoo, even na het eerste kopje thee, een jolige schel de rustige stilte in gang en huiskamer plotseling verstoorde, zei ik het al dadelijk tegen tante: daar komt hij weer om een adviesje". En het was zoo, geen tien minnten later zaten Theo en ik ge zellig tegenover elkander, beiden met D'r Uit. (Fragmenten, uit het te Deventer op 't socialisten- congres verkochte epotblaadje D'r Uil'). EBN TEIBUNIST HEEFT TEN EINDE RAAD DE GEEST VAN MAKX OPGEROEPEN. KZE BEANTWOOKDT ZIJN VRAGEN ALS ECHO I Wie luist'ren hier de vraag eens zoekenden te hooren ? Ooren I Wie is toch d'oorzaak van de ruzie en 't geween ? Eén ! Die Pieter Jelles, wat deed hem de rust verstoren ? Toorn l Wat zegt hij dreigensvol zijn makkers van voorheen ? heen ! SLOT VAN EEN HELDENDICHT. Redacteur der Tribune, Marxistisch profeet, Hoe lang zal 't nog duren, dat gy partij genoot heet ? GEVLEUGELDE "\VOOHDEN. We worden er niet uitgegooid, maar we worden er uitgestonken. Joppe, Geen haar op mijn hoof J, dat aan een scheiding denkt. ^ Ketting. Voegt men daarbij den invoer van ruim £ 24 millioen aan boter, waarvan 11 millioen uit Denemarken, 6 H millioen aan kaas, meerendeels uit Canada, bijna 7% millioen aan eieren, 2 millioen aan ooft en groenten, 20 millioen aan suiker, by'na 10% millioen aan thee en ruim 2 millioen aan cacao en. koffie, dan kan men nagaan, in welke belangryke mate Engeland, wat de voeding betreft, van het buitenland afhankelijk is. Van de grondstoffen treden die, voor de textiel-ny'verheid benoodigd, het meest op den voorgrond. Daarvan was de invoer : 1908 1907 £ 55.800.000 katoen £ 70.400 000 30.700.000 wol 30.400.000 13.700.000 andere vezelstoffen 18 (HO 000 zoodat dus van den totalen teruggang der ingevoerde grondstoffen (.£ 37.80U.OOO) bijna 2/3 ten laste van de textiel-branche komt. De groote beteeksnis der Britsche nijver heid op dit gebied blijkt uit den aanzienlijken teruggang als gevolg van de crisis van het najaar van 1U07. P^ngeland is de werkplaats bg uitnemendheid voor de kleeding der Aziatische en Zuid-Ainerikaanache volkeren en de uitvoer derwaarts heeft in 1908 een meer dan gewone vermindering ondergaan. En niettegenstaande de verminderde koop kracht der Aziaten, bleef men in L-anca^hire maar steeds bedacht op grootere uitbreiding der katoen-industrie, totdat in den loop van het jaar. duidelijk bleek, dat de groote pro ductie in omgekeerde verhouding tot dts ver minderende consumptie was gekomen. Het torale export-beirag was in ]S)fi8 j£ 377.200.000 (tegen 420 millioen in ]'.H)7). waarvan niet minder dan 80 pCt aan faorikaten, o. a. : een kommetje thee, doch hij met een sigaar en ik met een Gouwenaar, genoegelijk te keuvelen over koetjens en kalfjens: van den armen Bevers, en dat hij zoo blij was met diens opvolger; van de blijde gebeurtenis ten Hove, en de moeite die hij had met de spontane huldecomitees die telkens bij hem om inlichtingen kwamen, wat H. M. wel het aangenaamst zou zijn; en of de referendaris die die zaken behandelde met het 002; op het Boek, waarover ik je al eens schreef, al die aanvragen ter fine van advies aan mij mocht toezenden? En toen heb ik hem een pluimpje gegeven omdat ons reeds zoo fijngevoelig volk onder zijn Christelijk bewind toch dage lijks nog in kipschheid vooruit, ging. Ik i dacht daarbij aan die geestige brief kaart, waar de Haagschc stadsvogel als nieuw ste hofleverancier" voor het paleis in het Noordeinde het oude Geuzenlied aan heft: In naam van Oranje, doe open de poort": en ik zag, dat hij voor het compliment gevoelig was. Ja mijnheer Jodocus, zeg dat wel," zoo antwoordde hij met zijn prettigen glimlach, zeg dat wel: men aarzelt of het meer geestig dan kiesch, dan wel meer kiesch dan geestig is. Het was een idee van den lieer Reyne, die als u zich zult herinneren, bij Troelstra's protest zoo van gansober harte Bah !" geroepen had. Er moest een tegengift zijn. meende hij. en ik heb hem aangespoord daarnaar te zoeken. A's man van het spontane kieschheidsgevoel, was Schaper tot Oorter: Dicht jij maar MEI, JUNI, JULI, AUGUSTUS. PROGRAM VOOR HET BUITENGEWOON CONGRES DER S. D. A. P. IN DE SCHOUWBURG ZAAL TE DEVENTER. Op een klein poorije, waardoor de Redactie der Tribune" binnentreedt, itaat: Door mij de weg naar d'eeawiglijk ver doemden, Door my de weg naar 't oord der eeuw'ge smarten, Gij, die hier binnentreedt, laat alle hope varen." (De Zaan komt binnen onder leiding van Duyi zingende): Leve de demi-saison, leve dedemi-saison, Alle Tribunisten in de harington!" (De reeds in de zaal aanwezige Tribunisten antwoorden: Wat ook val, Wij staan pal.:' Hierop hangen zij een rouwkrans om Marx' port'-el. Ceton, Van Ilavetteyn en Wijnkoop treden op. Jlet koor van Twentenaren (dirigent Leeuwenburg) lief t aan : 11)08 l d i? kat. goederen X 95.100.000 .£110500.000 wol!. 28.400000 3-1.200.000 and. text. goederen 12.400.000 1G 500.000 £ 135.1)00.000 .£ l G 1.200 01)0 De verwachting, dat 1909 betere resultaten zal opleveren is, voor zoover zij gegrond was, op een meer bevredigenden toestand voor de maand December 1908, in Jaauaii 1900 niet bevestigd geworden. Immers voor die maand is de uitvoer op nieuw iC5.000.000, de invoer £ 2.850.000 be neden de cijfers van Januari 1908 gebleven. En van het verminderd export komt weder een aanzienlijk gedeelte, nl. £ 5200.000. , ten nadeele van de fabrikaten, hetgeen bij den aanvang des jaara voor de nijverheid geen bemoedigend verschijnsel kan worden genoemd. 10 2-09. V. w. S. 6e Jaargang. 21 Februari 1909. Re'.: C. H. BEOEKKAMP, Damrak 59 Arnst. Verzoeke alle mededeeliugen, deM rubriek betreffende, te richten aan bovenstaand adres. Probleem No. 130 is goed opgelost door: M. de Leeuw. Alkmaar; S. Abram, J. Adams, M. Coe, A. Damstra, K. O. de Jon<e, J. C. Koomen, A. D. (?Mierido, W. van Rnmt, A. B. II. SaJHt, J. Swart, A'dam; K. Bi a we?, N. Bouwes, F. H Kernkamp, D. Kikke, H. Siewew, Edarn; L. La Porte, Goes; J. Luteijn, Groede; W. J. A. Matla, J. Meijer, Haarlem; K. Koster, Hoog Oarspel; M. L-^nstra. Koog a, J. Zaan; C. Mosselman, R'dam; J. H. Makkiuk, J. J". Oskam, Utrecht; F. Happe, K. Slagter, Zaandam. hij de aangewezene. De oplossing van het vraagstuk en haar succes bij de massa trouwens bewijzen, dat ik niet heb misgezien. Tienduizend zulke briefkaarten, in elk district bij de a.s. verkiezingen waarde heer," zoo besloot hij ,,en de overwinning is ons." Ja Theo," merkte ik op, je bent een geiuksvogel: dat koninklijke babytje zoo vlak vóór die verkiezing, is wat de oude Abraham zou noemen: een politiek fortuintje. Nu vooral zul je het hem wel leveren; en wanneer de socialen nog plukharen onder elkaar bovendien, dan is dat heelemaal buiten quaestie." /oo waren wij dan toch in de groote politiek verzeild, waarheen hij al dadelijk koers had willen zetten zooals ik terstond had gemerkt. En zoo koutten wij genoeglijk door over Tribunisten en Marxisten en Revisionisten, alsof wij werkelijk precies wisten wat er aan de hand was. Hij begreep er eigenlijk niet veel van, zei hij echter tenslotte, en hij had het daar over nog met Borgesius op de Witte gehad, die dat volkomen met hem eens was. Weet u wat de oude Goeman zei, mijnheer Jodocus", vroeg Theo, en daar ik begreep, dat hij brandde van verlangen om mij dat te vertellen, brandde ik om zijnentwil van beleefde nieuwsgierigheid. Mijnheer de minister", zoo had Goeman gezegd, terwijl zij samen een dominootje legden in het bitteruur: mijnheer de minister, ik begrijp mij zulke onverdrrfagzaamheden niet. Wie staat nu in dezen Hang op, hang op, hang op, De Tribune aan de lantaren ! Hang op, hang op, hang op, De Tribune n de strop! Dansen wy de Carmagnole, Le -e Het Volk, leve Het Volk ! Dansen wij de Carmagnole, Leve Let Volk, leef' het Volk! Dt Tribune redacteuren plaatsen zich voor Troelstrn's zetel in zingen (bij den derden regel wijzen zij op Marx' portret) : César, ceux qui vont mourir te saluent. Tu peux livrer uos corps au bourreaux qui les [tuent, Maïs uotre a ne garde sa foi, Céiar, salut a toi! Troehtra biedt Wijnkoop een zetel aan. W ij n k o o p : Neen, dat wil ik niet, Neen, dat kan ik niet, Gooi mij liever er daadlijk [maar uit l Het lirele Partijbestuur: En als ik het dan met klem gebied'' W ij n k o o p : Dan doe ik 't lekker niet! iiimuiiiuniiiinniiMiii iniiMMiiMiiiumimiiiiiiiiiiiiitniiiiiiimiim NATIONALE SIMÜLTAAN-WEDSTRIJD. PER CORRESPONDENTIE. A. z 20 25, w 43 39. B. z 8 V.',, w 33 29, z 24-33, w 38-29. C. z 8-12 w 5 07. D. z opgegeven. E. z 28-3."., w 27 21. F. z 7 11, w 37-32. G. z 23-29, -w 39 33. H. z 3 S, w 48 43. Zwart moet spelen. UIT DE DAM WERELD. Zondag 14 Febr. had in Caféde Kroon" A'darn, aangekondigde jaarvergadering plaats, uitgeschreven door den Alg. Ned Damboni. Uit verschillende plaatsen waren de ledau opgekomen en onder aangename discusie wordt de aienda afgehandeld, en het best.uur weder si's volgt samerjgesteld : J. Meijer. Voo zitttr, Ha irlern ; M. A. Snijders, Viee-voorz'.iter ; C. H. liroekkamp, Ie Secre taris. Amsterdam ; II. C. Winters, 2en Secr. ; J. Adauis. Pei)ï)iij£!ueester ; f. Happe en S. S. van Baaien, leden. Na afloop van de vergadering, 'wesd een interessante tno wedstrijd gehouden in 10 groepen. De prijzen, bestaande in hand leidingen, werd ..Oe jonge Dammer" be haald door de Lieeren : Groep 1. J. de Bree, A'dam, met 4 punten ; gr. 2. S. Troost, Zaandam, met 4 p.; gr. 3. M. A. Snijders, A'dam, met 4 p. : gr. 4 .Th. Ki?, Zaandam, met 4 p.; gr. "> ,7. Jacobson A'/.,, Haarlem, na overspelen mei A. !.>. Q-ierirto, A'dam, beiden met 3 p.; gr. (>. C. H. Broekkamp, A'dam, met 4 p. ; gr. 7. G. Fris, Zaandam, na loting met K. C. de Jonge, Ad'am, beiden met 3 p.; gr. .^. P. Blees, Zaandam, met 4 p.; gr. 9. A. Vink, Zaandam, na loting met S. K. nin Baaien, beiden met 3 p. ; gr. 1U. C. Koeman, Zaandam, met 3 punten. tegen woordigen tijd nog zoo op zijn stuk als die hoeren uit de arbeiderspartij r Zoo komt men er immers niet; ik zeg altijd maar: geen principiünreiterei, je moet liet leven beschouwen als ons domino, als je rechts niet kunt aanleggen, dan leg je links aan ; lukt het niet met dubbei-zes, dan probeer je dnbbel-blank, en omgekeerd. Vit de partij zetten ? ik heb het nog r. joit gedaan, in mijne partij is ruimte voor iedereen, voor elk beginsel, want wij zijn uit beginsel eigenlijk /onder beginsel: vrijheid, blijheid". De man had eigenlijk volkomen gelijk", zei Theo, als je i-r i;<nncn moet, zijn al die be ginselen maar ballast, waarover je je niet druk moet r^akeu Wt ?ev e ? TTa" onze coalitie tere- l't KC.'^ep. a*-: v.7-- <""i<:aa~ eens allemaal ^ing-.r. ve*'-w.yr, tc<~ v~-j over elkaar dacht?:- en i^.''i e^a-, partijbroeders! wat zonaen ze grappig kijken als ik eens uitpakte i Maar zoo slim zal ik wol wezen, ik houd het zaakje bij elkaar tot de winste binnen is. Maar daarna... ja. dan moeten wij toch maar liever schoon schip maken en de lastigste luidjes eruit dri agen". ] lij was bij de laatste woorden opeens ernstig geworden en had die peinzende trek om zijn mond ge kregen, die te kennen geeft, dat hij om de oplossing van problemen worstelt. Dit was het due. dat hem dwars zat. en waarom hij was komen aanloopen: hoe zou hij schoon schip maken na Juni: het is er maar O''n die er uit moet,... maar het is een. niannetjeskerel", zoo zuchtte hij. Zaandam" hield zich kranig; niet minder dan in 6 van de 10 groepen wist zij de over winning te behalen, en hierbij muntte de Iti jarige Pieter Blees bijzonder uit. Dat nog vele zulke gezellige dam lagen door den Alg. Ned. Dambond worden gehouden, was de oprechte wensch van allen, die er van geprofiteerd hadden. Te Midden Bsemster had Zondag 14 Febr. de aangekondigde ontmoeting plaats tusschen het V. A. D. en de Damclub Aris de Hear". Amsterdam kwam met 17 spelers uit. Ook de vereeniging Aris de Heer" was met 17 spelers uitgekomen, zoodat de wedstrijd te halfelf kon worden aangevangen. Het was een spannende strijd, die met groot voordeel voor het V. A. D. is geëindigd. Damclub Aris de Heer" 12 p.; V. A. D. 22p. In het 1ste gedeelte van dezen wedstrijd behaalde Amsterdam 27 te jen 21 punten, zoodat het V. A. D. met 49 tegen 43 den kamp gewonnen heeft. N. v. d. D. STRATEGIE VAN HET DAMSPEL. Di heer S. Ifan, Rotterdam, behandelt in no. O van De Damkunst" de. strategie van het damspel, en belangwekkend wordt daarb\j een definitie van de spelopeningen gegeven. Wij apprecieeren ten volle het doel van den schrijver, om langs dien weg mede behulp zaam te zijn tot het ksveeken van dammers, en betreuren het daarom te meer, dat in dit overigens verdienstelijk werk enkele on juistheden voork men. Daar wy ons evenwel overtuigd houden, dat zulks meer een gevolg is geweest van misleiding, hebben wy ge meend hierop even te moeten wij '.en. De geachte schrijver gewaagt dan o.m., ook van fransche-opening" (? red.) aanvangszet 34?30 en voegt daaraan toe: wij zullen dezen naam blijven gebruiken om geen nieuwe moeielijkheden te verwekken bij de chaotische verwarring, die reeds bestaat in de nomenclatuur der openingen". Is dit nu wel juist? of kiest de geachte echrijver meer dien naam, omdat het Het Damspel" dezen onwettig de datnwereld tracht in te voeren? Mogen wij dan even wijzen op ons boek De Damspelei", blz. 6?, waar gezegd wordt: De korte -vleugel-opening", begin nende met den zet 34?30, is nog betrekkelyk nieuv, en eerst in 1904 door ons ontworpen en aangegeven. Vóór dien tyd werd zy niet toegepast en in geen enkel buitenlandsch werk komt zij voor. Zij heeft haar zaam hieraan ontleend, omdat zij zich ontwikkelt uit den ksrten vleugel van wit en zich geheel afscheidt van de Centrum- en Flankopeningen." Dui delijker kan o. i. de ware herkomst toch niet aangegeven worden. Wij hebben als auteur dier opening ons verplicht gevoeld, nog eens de volle waarheid in 't licht te stellen. Is het niet reeds diep te bstreuren, dit in Holland het plegen van plagiaat nog steeds ongestraft kan voort woe keren, terwijl de auteur slechts zy'n eerewoord in de plaats kan stellen ? De Linkerhoek-opening (lanvangszet 31 27), in 1906 eveneens door ons ontworpen en zoo genoemd, omdat zjj zich ontwikkelt uit den linkerhoek der witte schaven, kunnen wij hier buiten bespreking laten, hoewel de ge achte schrijver den openingszet 31?27 ook behandelt en als poolsche-opening" (1 red.) bei itt eld. Het door schrijver ge volgde ant w oord 17?21 van zwart, wijkt te veel af van ons in De Damspeler", bl. 84 aangege/en ant woord 20?24, dat die voortzetting als de linkerhoek-opening mag beschouwd worden. Overigens hopen wij, dat de geachte schrij ver nog dikwyls de strategie van het damspel moge ter hand nemen, wijl daarbij vele nuttige wenken en leerzame speloefeningen kunnen gegeven worden. Verschenen: De Damspeler. Theoretische en practiscbe Handleiding voor het dammen, DOOE c. n. im«i:KKAMi». Opgehelderd door 857 diagrammen. Een werk van pi.m. 430 pagina's Prijs ing. ? 2.50, fraai gebonden ?2.90. Uitgave van VAN Hoi.KEMA & WAKENDOEI' te Amsterdam. Kijk naar Troelstra", heb ik hem toen geraden : kijk naar Troelstra, en het zal wel gelukken. Verbind aan de titaatfrotirant een Christelijk weekblad en eisch dan op de deputaten-vergadering ophefJipg van de Stand ..." Spreek het woord niet uit om Godswil", interrumpeerde hij mij met ongekende heftigheid, spreek het niet uit... vóór Juni,... maar uw denkbeeld is perfect: Als Talma en A.sch van Wijk redacteuren willen worden, dan kan ik aan die stekeligheden van Hein wel een eind maken, en eindelijk zal ik rustig baas zijn. Maar dan na Juni: voorloopig nog maar a la Borgesius van alle markten thuis en tegenover de kijvende socialen de leu'i van Vrijheid en Blijheid. .Voo v.-irinon w;i_<:"te kamp met God, niet "'rr.DJc "il rccf -i'-er-V'. ./rhco", .ei ik, ik halp het je wonsctien, i^aar wees voorzichtiger dan Pieter Jelles.'' Geen nood, heer Jodo cus", antwoordde hij, en hij trok zijn pels aan, geen nood: de wijze kent zijn tijd". En ik overdacht deze dingen in mijn hart, prevelende een variant op het bijbel woord : Indien uw beginsel u ergert werp het uit, want het is beter geen beginsel hebbende in te gaan in de heer lijkheid, dan hetzelve wel hebbende in het helsche vuur geworpen te worden". Een mooie verkiezings-tekst, ook voor Goeman, vindtje niet, mijn beste? JE Ooir JODOCUS.