Historisch Archief 1877-1940
Na 1654
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
DAMEjg.
BericlitTanlietPÊrii-CoiitéTan.ile
Internationale ftonwemaai.
Jaarverslag.
De groote gebeurtenis in het laatste
vereenigingsjaar van den Internationalen Vrou
wenraad is zeker geweest de samenkomst te
Genève. Terecht noemt lady Aberdeen in haar
verslag het een kenmerkend teeken des ty'ds,
dat die samenkomst kon worden Behouden in
de zalen van het Stedelijk Raadhuis. Van
beteekenis achtte zij het ook, dat de 23
aangesloten landen allen op t «ree na, Hongarije
en Griekenland, door eigen afgevaardigden
waren vertegenwoordigd; terwijl de toonder
gevoerde discussies duidelijk deed uitkomen,
dat het begrip van het beginsel van den
Internationalen Vrouwenraad, the Council-idea,
in steeds wijder kring wordt beseft en steeds
beter wordt gewaardeerd. De voornaamste
punten van behandeling, die te Gecève dea
avonds in openbare vergaderingen aan de orde
werden gesteld, waren allereerst het vraag
stuk der openbare hygiëne en dan de
wenechelykheid van oprichting in alle landen van
onderling verbonden informatiebnreaux voor
opleiding en plaatsing, om jonge lieden voor
te liéhten wat betreft vakopleiding en arbeids
voorwaarden; deze bureaux zouden ook moeten
streven naar hechter aansluiting van h t
theoretisch onderwijs bij de eigenlijke practij k
des levens. Een begin daarmede werd alreeds
gemaakt in Engeland, eveneens ten onzent
door het Nationaal Bureau voor
Vrouwenarbeid en door de bemiddelingabureaux van
Tesselschade; ook in Denemarken is reeds iets
dergelijks in werking. Naar uitbreiding in
andere landen en naar internationale samen
werking zal nu verder nog worden gestreefd.
Nieuwe leden waren dit jaar niet gewonnen;
maar de oprichting van nieuwe Vrouwenraden
is toch voorbereid door Mrs. Sanford, lid van
het Dagelijksch Bestuur, die op eene reis door
EB gelach Indiëin Europeeache en Hindoesche
kringen het nut daarvan bepleitte. Daar en
in Japan, dat Mrs. Sanford vervolgens ook
nog bereisde, vond het denkbeeld warme
instemming en althans in Eagelsch-Indiëis
het tot stand komen van eenen Nationalen
Baad zoo goed als verzekerd te achten.
Bij de behandeling der huishoudelijke zaken
in de ochtendzittingen bleek uit de ingekomen
verslagen, dat de verschillende Nationale
Vrouwenraden, ieder in eigen kring, eene
groote werkzaamheid ontwikkelen. In Amerika
is aller werk gericht op eene waardige ont
vangst van den Baad als deze dit jaar te
Toronto, in Caiada, zyne 5de vijfjaarlijksche
samenkomst zal houden. Men wil er de afge
vaardigden uit Europa met warmte welkom
heet en, en, naar wat er omtrent de plannen
verluidt, vorstelijk onthalen ; de aan de samen
komst te verbinden congressen zullen in be
langrijkheid zeker niet achterstaan bij die te
Berlijn in 1904. Van groot belang is het voor
den Amerikaanschen Baad geweest, dat dit
jaar na zeven jaren van onverpoosd aanhou
den rjrerd verkregen, dat de Begeering der
Vereëhïgde Staten een officieel onderzoek
zal doen instellen naar de arbeidsvoorwaar
den waaronder woidt gearbeid door vrouwen
en kinderea, die in eigen onderhoud moeten
voorzien; niet enkel in fabrieken, maar in
alle takken van handel en nijverheid, waar
vrouwen en kinderen werkzaam zijn. Dit ver
zoek was aanvankelijk door de inspectie van
handel en nijverheid geweigerd met de ver
klaring, dat de Begeering zulk een onderzoek
niet kon instellen; maar naarmate de in
vloed van den Nationalen Vrouwenraad.steeg
en zijn prestige rees, vond zijn wenach steeds
meerder steun bij de leden der inspectie en
thans is met het verzamelen van feiten een
begin gemaakt. Eene bijzondere commissie
UIT DB NATUUR.
CCCXIII. Sneeuw-heide.
Een uur geleden, lezer,was het mijn plan nog
u, als elk jaar om dezen tijd, te herinneren,
dat de goede week gekomen i?, om de vogel
studie weer op te vatten. Zoo wat eindFebrnari
en begin Maart immers, dan geeft de natuur
bij ons al weer genoeg gelegenheden tot
opmerken, en dan ben ik in den regel nooit
meer verlegen om een speciaal onderwerp
van waarneming in de natuur zelf, in tuin
of bosch of veld; dan behoef ik niet meer
ietsalgemeens uit laboratorium- of
bibliotheekstudie te hulp te roepen.
Maar toen ik er zoo even op uitging om
in Artis de vrije vogeltjes zelf eerst eens
te bekijken, voor ik er weer over ging
schrijven, werd het mij toch al te bar. Ik
ben heusch geen koukleum, maar ik heb iets
tegen dien guren valschen noord-oostewind,met
doffe betrokken luchten om-ende-bij 2 a 3 gra
den vorst, die door je oude dunne haren egt
als een te scherpe kam, de wind die langs je
manchetten in je jasmouwen glu pt en aan
elk klein schramwondje van handen, kin of
ooren bijt. Die nijdige, droge, scherpe
oostewind moet ook op dezen 27 Februari de
vogels onaangenaam onder de veeren hebben
geblazen; ik heb vink noch pimpel óén
vrooIJjken piep hooren geven; merel en zanglijster
zitten naast een paar spreeuwen in de luwte
vaneen sparreboschje ineen gedoken te sullen;
het eenige geluid dat ze geven, is van tijd
tot tijd, bij het verschikken, een nijdig
gesnauw tegen elkaar. De beesten zijn uit hun
humeur. Alleen de bonte kraai krast luid
en lang in de mistige hoogten vau de be
sneeuwde iepentoppen.
Nu heb ik fantasie genoeg, wortelend in
jarenlange ervaring en bewuste genie
tingen, om u toch een heerlijk lentebeeld
voor den geest te brengen, dat volkomen
natuurgetrouw is; en ik zou het met een
gerust schrijversgeweten doen ook, indien
ik er maar op rekenen durfde, dat het weer
bij het verschijnen van de krant, dat ia een
week nadat ik dit schrijf, omgeslagen zal zijn.
Ik voel mij altijd een beetje gegeneerd en
gedupeerd, als ik over mooi weer heb ge
schreven en het regent Zondags dat het giet.
En deze nawinter doet al heel raar, haast
abnormaal; Februari is zijn plicht niet nage
komen; Maart kon wel eens net zoo mal
doen. Neen, laat ik de vogeltjeswandeling
maar tot later uitstellen en over een of
ander natuurverschijnsel praten, dat met de
uit den Baad hield zich bezig met een on
derzoek naar de omstandigheden, waaronder
vrouwen en kinderen bij de doorgraving der
landengte van Panama arbeiden. Voor zoover
het rechtsgebied der Vereenigde Staten reikt
zijn althans de moreele toestanden niet on
bevredigend; maar in de aangrenzende lan
den laten zij alles ts wenschen over. Het
Permanent Comitéter bestrijding van den
handel in blanke slavinnen vindt hier een
uitgebreid veld van werkzaamheid.
De Canadeesche Baad hield zijne jaarver
gadering te Vancouver, waar de 87 afge
vaardigden, echt Amerikaansch, zich heen
begaven in drie opzettelijk daartoe afgehuurde
Pullman cars, waarin zij 11 dagen lang ver.
blijf hielden, onderweg optredend in ver
gaderingen en onthaald door tal van plaatselijke
vereenigingen en gemeente autoriteiten. Een
handelscrisis noodzaakte den Baad dezen
winter krachtig handelend op te treden in
een aantal gevallen van plotseling ingetreden
volslagen armoede, terwijl door het toe
stroomen van immigranten de arbeidsmarkt
ree Is was overvoerd. Tegen emigratie naar
Canada meent de Baad dan ook met allen
aandrang te moeten waarschuwen. De Daitiche
Vrouwenraad noemt als het merkwaardigste
uit het verloopen vereenigingsjaar de toe
kenning van het rtcht van vereeniging aan
de Duitsche vrouw overal in het Rijk en de
in Pruisen afgekondigde hervorming van het
onderwijs voor meisjes. Wat dit laatste betreft
is het uiterst merkwaardig, dat ditmaal voor
het eerst door de Begeering oflicieel overleg
is gepleegd met vrouwen en wel met een
twintigtal der meeat bekende leden van
twee groo'e leeraresaen-vereenigingen. Hare
wenschen zijn bij het thans bekrachtigde
wetsontwerp wel slechts ten deele vervuld;
maar het feit, dat baar raad ollicieel werd
ingewonnen, acit men toch eene groote
schrede voorwaarts. Op de aanstaande samen
komst van den Raad te Breslau zal het
hoofdpunt van behandeling zijn : de wenschen
der georganiseerde Duitsche Vrouwenbeweging
ten opzichte van de aanhangige herziening
van het Wetboek van Strafrecht.
De Zweedsche Vrouwenraad beweegt zich
voornamelijk op staatkundig en economisch
gebied. De Vrouwenbond voor landsverdedi
ging, indertijd het eerste lid van dien Baad,
vierde zijn 25-jarig bestaan; daarnaast is ook
aangesloten een vrouwenbond voor de ver
dediging ter zee, die populaire lezingen doet
houden om allerwe»e belangatelling in de
vloot te wekken. Een pas opgerichte land
bouwschool voor vrouwen verkreeg van de
Regeering eene subsidie van 25' O kronen
'B j aars. Be Baad beijvert zich het begrip
van verzekering ingang te doen vinden by
arbeidsters, verkoopsters in winkela en der
gelijke; aanleiding daartoe was eene opwek
king van lady Alberdeen, zoodat de waarde
van internationale voorlichting er door wordt
bevestigd. Door den Baad werd Froken
Ina Bogberg afgevaardigd naar de Vereenigde
Staten om studie te maken van de daar
ganglfere afzonderlijke berechting van jeug
dige misdadigers en van de werkzaamheid
der daar veelvuldig voorkomende poli
ematronen. Het door haar gepuoliceerde ver
slag leidde tot de aanstelling te Stockholm
van drie vrouwelijke politie-beambten. Op
aandrang van het Wetten-Comkévan den
Baad werd t ene wet tot beperking van
den nachtarbeid van vrouwen door den
Bijksdag verworpen ; het comitéachtte die
beperking alleen wenschelijk, indien zij ook
van toepassing werd verklaard op den
nachtarbeid van mannen. In Engeland houdt
men zich vooral bezig met oprichting van
informatie-bureaux om jongelieden de keuze
van beroep en van opleiding daartoe te
vergemakkelijken; ook tracht men overal
de benoeming van vrouwen in de armbesturen
te bevorderen. De Deensche Vrouwenraad
almanak van weer en wind niets te maken
heeft.
Ga nu niet meenen dat ik mopper tegen
des Wetters Müchten", en dat ik, net als de
zanglijster uit mijn humeur ben, nu me die
treiterige oostewind mijn makkelijk onder
werp, dat ik al uit de mouv had geschud,
uit de hand heeft geblazen; ik ben haast
nooit uit mijn humeur, dat heb ik, als school
meester al jong afgeleerd, het moet een heele
compilatie en accumulatie van treiterijtjes
worden, eer het zoover komt. En wat het
Hollandsen, klimaat betreft, voor je goed kwaad
bent op 't weer, begint het altijd net weer
naar je zin te doen.
Van Artis loop ik den witten Hortus in;
ik moet er zijn voor een vergadering. Alles
onder sneeuw begraven; de pas dien middag
opgehoogde perken boren daar zwart door
heen, net een winter-kerkhof met versche
graven. Da hulst wit berijpt, de
rhododendrons neergeslagen, de aucuba's en azalia's
slap hangend, als verlept, geel van de vorst;
van de sneeuwklokjes en de kerstrozen is haast
niete te zien, van de winterlentebloemen
heelemaal niets, die stonden van de wees al
op opengaan, nu liggen ze weer verscholen
onder de witte dekens.
Nog n ommegang op een drafje, met
trappelende voeten; en dan gauw terug en
naar binnen, daar brandt tenminste de kachel,
hier is alles koud en dood of houdt zich dood.
Hallo, stop even, wat kleurt daar ginda de
sneeuw zoo roctl. daar in de heide-buurt, dicht
bij het veentje. Bloemen 1 Maar wat bloeit er
nu licht rozerood eind Februari in de sneeuw 'l
En toch zijn het bloemen en toch zijn
ze rozerood en mooi van tint; door
eigen warmte hebben ze de sneeuw doen
smelten, ten minste als geen menschenhand
er van middag aan gf-liolpen heeft. Ik had
moeten weten, dat er nu al een Erica soort
in den Hortus bloeit en ik wir-t het vroeger
ook wel; maar ik was het gewoonweg ver
geten en het is weer een volmaakte nieu
wigheid en een aangename verrassing voor
me, nu ik zoo opeens voor die- volle kleur
kom te staan.
Zoo sterk werkte de nieuwe indruk van rozig
en vroolijk leven, d or de tegenstelling
met doodsche omgeving, dat ik mij dadelijk
voorgenomen heb, er voor te zorgen dat ik
in het volgend jaar zelf de Sceeuw-heide,
Erica carnea, in mijn tuintje zal hebben.
Het ia volstrekt «een kaaplant zooals de
vele Kaapsche Erica's, die tegenwoordig in
zwang zijn en bij alle bloemisten te koop staan.
De Sneeuwheide bloe t nog vroeger dan hier,
geniet van Rijkswege eene subsidie van 200
kronen voor de uitgave van een Vrouwen
jaarboekje; eene andere subsidie van 300 kronen
is toegestaan voor een informatiebureau als
boven omschreven. Het feit, dat de Deensche
vrouwen dit jaar het gemeente-kiesrecht ver
wierven, werd gevierd met een groot feest
maal in het Raadhuis te Kopenhagen ; onder
de 600 aanzittenden behoorden twee ministers
en n der burgemeesters van de hoofdstad.
De Vrouwenraad van Nieuw Zuid-Wales
houdt zich vooral bezig met het voorberei
dend onderwijs, daar het openbaar on lerwijs
eerst begint met het zesde jaar;
moederclubs en ouderavonden zijn aan de door den
Baad opgerichte kleinkinderscholen verbon
den. Daar de vrouwen, schrijft men van daar,
hier het kiesrecht reeds bezitten, zijn zij wat
onderwijs en opleiding betreft op geenerlei
'w^jze achtersteld by' de mannen; alleen hebben
zij nog geene huishoudscholen; maar een
verzoek tot oprichting daar van, door den Baa i
ingediend, zal ongetwijfeld door de Begeering
worden ingewilligd. Na de invoering van
Vrouwenkiesrecht in 1902 heef G men een
Homen'* Poltical Education-League opgericht, die
vrouwen voorlicht omtrent de beteekenis en
de strekking van wetsontwerpen meer bijzon
der de vrouw en het kind betreffende. Tot
de voornaamste der bij den Raad van Tasmani
aangesloten bonden behoort de Sanitaire
Vrouwenraad, die werd opgericht in 1889
tijdens het woeden eener hevige
typhusepidemie en diétoen Ie heftige verontwaardi
ging op wekte van ambtenaren en autoriteiten
om zijn bloot leggen van feiten en toestanden,
maar al te strijdig met hygiëne, orde en
betamelijkheid; thans is diezelfde sanitaire
Baad gezien, populair zelfs en zijne raadge
vingen vinden in den regel gereeden ingang.
In J'talie ziet de Raad met groote voldoening
terug op het te Rome gehouden eerste
Italiaansche Vrouwencongres, dat diepen indruk
heeft gemaakt op alle deelnemers en in de
pers warme waardeering vond. Op den
voorgrond bij de besprekingen kwamen toen
het Vrouwenkiesrecht^raagatuk en het be
ginsel van gelijk loon voor gelijken arbeid.
De Raad ia er trotsch op, dat zijne bestuurs
leden door de Regeering zijn benoemd in de
onder patronaat »an koningin Helena staande
commissie van voogdij over de kin leren, die
na de ramp bij Messina zonder betrekkingen
achterbleven ; hij acht deze officieele erken
ning door de Rejieering van groote beteekenis
voor de 'oekomst. De Vrouwenraad van
Frankrijk, die zich vooral bezighoudt rnet de
verbetering der rechtspositie van de gehuwde
vrouw, breidt zich langhaam maar zeker uit
en begint merkiaar vaster voet te krijgen. In
Argentiniëstreeft deRaad naar gereaeld bezoek
der vrouwengevangenissen en naar uitdeeling
aldaar van iets beter voeding, meest afkom
stig van de door den Raad.opgerichte
volkskookcurshasen. In 'Zuid-Australiëijverde de
Vrouwenraad in het belang der openbare
zedelijkheid voor eene verbeterde verlichting
van pleinen en groote «.«rkeerswegen; en
hy' heeft die ook verkregen!"
In Oostenrijk meet rnei>;<hÉtvel<l winnen».
der beweging af naar de meerdere mate van
tegenstand, dien hij (jntino«t. ;,0#efzien kan
men ons niet meer'*, schrijft men van daar,
en de concurrentie vrees neemt daarom toe".
De verhouding tuascaen patroon en leerling
is daar nosj ongeveer geregeld als oudtijds
bij ons het gilde -vezen ; en concurrenne-vrees
maakt, dat de patroons geene vrouwen als
leerling, hoogstens ala helpsters willen aan
nemen, tot .zelfs als dames-kapsters, ten einde
te voorkomen, dat vrouwenaich selfataijdig
vestigen. Bij het confectie-wezen is het niet
beter dan in het kappers 'ak. De oprichtiag
van vakscholen voor meisjes wordt door de
autoriteiten, voor zoo ver de wet dit toelaat,
wel gesteund; maar de weg om in eenig vak
of beroep tot eene zelfstandige positie te
soma al in Januari op de zuidhellingen van het
Europeesch bergland, van den Balkan, door
Zuid- en Midden Europa heen; ook in Enge
land. Hy kan ook best bij ons aarden, dat
bewijzen enkele vondsten van deze Erica
carnea in het wild in ons land ; in Zeeland
en in Gelderland. Misschien waren dat
vluchtelingen uit den tuin van een of anderen
bloemenvriend; in elk geval, dat ze in ons
land bloeiden, ook zonder opzettelijke ver
zorging, is een voldoende waarborg, voor hun
gedijen in een tuintje.
Bijzonder merkwaardig is deze Erica door
de ligging van zijn groeiplaatsen, zijn geo
grafische verspreiding. Wel een vijftig nauw
verwante soorten leven in Afrika aan de
Kaap. In Europa heeft de plant geennaiate
familieleden. Het meest zuidelijk groeit Erica
carnea op Sicilië; gaat vandaar Noordelijk
door de Apennijnen en klimt in de Alpen
tot boren de sneeuwgrens ('2700 M) om
hoog. Vandaar straalt de plant uit naar het
ooaten en noorden en westen; ze schijnt lang
zaam steeds verder door te dringen, en groeit
zoowel aan de vlakke zeekust als op de
sneeuwtoppen.
Uit die verspreiding is de herkomst van
komen blijft voor de vrouw lang en moeilijk.
Bij onderwijs, post- en telegrafie en by den
handel tracht men de vrouw ook wel te weren;
maar daar staat men toch niet voor zoo vast
aaneengedoten, soms meer dan vier eeuwen
oude vakorganisaties, waar de vrouw met den
besten wil niet binnen dringen kan. Vandaar
een steeds wassende toevloed van vrouwen
bij de posterijen, bij het onderwijs, by' de
bureaucratie ; maar ook daar vinden zij den
toegang tot alle hoogere en beter bezoldigde
rangen gesloten. Voet voor voet worstelende
is men er echter in geslaagd voor de meisjes
te verkrijgen het recht om te worden toege
laten tot het middelbaar onderwy's ; en onder
deze omstandigheden is het zeker van hooge
beteekenis te achten, dat de Regeering in de
commissie van onderzoek in zake eene reor
ganisatie van het middelbaar onderwy's ook
aan eenige vrouwen zitting gaf. In Noorwegen
is het aantal der vrouwen, die in gemeen
teraden werden gekozen met 30% gestegen;
ongeveer 68% der kiesgerechtigde vrouwen
heeft daarbij van haar kiesrecht gebruik
gemaakt, in de groote 4eden ten minste,
want op het platteland heeft de TOUW de
beteekenis van haar nieuw verdorven recht
no< weinig beseft. De gemeenteraadsver
kiezingen gaven aanleiding tot groote be
drijvigheid onder de vrouwen als eene
vooroefei ing voor de aanstaande parlements
verkiezingen, waarbij de
Noorweeeschevrouwen voor het eeist als
staatsourgeressen haar kiesrecht v >or den Rijksdag
zillen kunnen oefenen. De werkzaamhei i
van den tiaad was er ii hoofdzaak van
económischen aard; hij steunde de vrouwe
lijke post-ieambten, die bij eene nieuwe
salarisregeling naar e-sa afzonderlijk tarief en
veel lager dan hare manne ijke collega's
zouden worden gesalarieer i, en die steun
werd niet tevergeefs verleend. De over
winning ras zelfs volkomen, want eene
nieuwe regeling met tlgeheele gelijkstelling
van mannelijke en vrouwelijke beambten
werd nu door den Rijksdag oekrachtigd. Ook
verireeg de Kaal van da Rego-iring de op
richting eener Rijkaopleidingsschool voor
onderwijzeressen bij het huiahoudonderwijs.
In (Jueensland behandelde de Nationale Vrou
wenraad meer inzonderheid het vraagstuk
der zuigelingensterfte en het daarmede samen
hangende problee n der voeding van zuige
lingen; hij wil nu trachten te komen to~
verschalliug van goed gecontroleerde melk
op groote schaal, in af vachting dat deze zaak,
die iinme-3 een volksbelang is, w >rdt over
genomen door den Staat. In Rusland is dit
aar het eerste Russische Vrouwencongres
gehouden, naar men hoopt het uit;angapunt
o n te komen tot de oprichting van eenen
Ruasisehen Nationalen Raad.
Wel mag voor al dit werken en streven,
zooals dit uitvoerig staat beschreven in The
Report of the Int. Coucoil of Women for
1907?1908", gelden het woord van de presi
dente, lady Aberdeen : Niets ia onmogelijk.
Het eenig onderscheid tuafehen moeilijk en
onmogelijk ia. dat moeilijke dingen dadelijk
kunnen worden tot stand gebracht en dat
het volbrengen van onmogelijke dingen wat
tijd eiecht."
JOIIANNA W. A. NAIÏEU,
Afgev. v. Iftderland ', h. Perscomil
r d. L V. R.
llse von Schulenburg. Lady Constance
Stewart-Richardson.
Nog onder de bekoring van Kathleen
Parlow's ontroerend schoon vioolspel, met
verlangen uitziend naar de zomermaanden,
deze heideplant al vrijwel met zekerheid op
te maken, maar nog meer du'dt de bloeitijd
op een zuidelijke afkomst. Alles wat bij ons
zoo ongewoon vroes; of heel laat bloeit, zooals
klimop, herfsttij loos, kerstrozen en sneeuw
klokjes en ook deze Erica, stamt uit warme
landen; en het vreemdste hierbij is, dat deze
eigenschap, van bloeien of vruchtrijpen in
den winter, behouden is gebleven, ondanks
de groote verandering van klimaat, waaraan
de planten sedert zoovele eeuwen waren
blootWanneer op een zonnigen dag in Januari
de sneeuw op een zuidhelling aan een
bergmeer afamelt, komt er plotseling kleur op
bet grauwe gesteente en het kan gebeuren
dat 's morgens nog het witte winterlaken
alle leven onmogelijk scheen te maken en
's middags, zoover het oog reikt een
rozenkleurig kleed de heele helling overtrekt, Dat
doet de Erica carnea en daarom heeft het
bergvolk ze Sneeuwheide gedoopt.
Oppervlakkig bekeken, lijkt de plant zeer
veel op onze gewone heidestruik, die in
Augua'us of September de onbebouwde heide
velden tot n grooten bloementuin maakt.
Maar de kleur is fijner en by' nader toezien
die, de bekoorlijke artiste wederom in ons
midden zullen voeren, wordt zóó is 't
bonte leven, rijk, overvol aan alle kanten,
onze aandacht gevraagd, voor een ander
meisje-violiste: llse von Sehulenburg.
Dit buitengewoon muzikaal-aangelegde
kind, heeft nog maar 13 lente's gezien. In
baar matrozenpabje, met wyd golvende
blouse, en breede kraag, baar parmantig
kort rokje, en slanke kinderbeentjes, is zij
lichamelijk nog een echt kind. Haar donkere,
loszwierende, weelderige haren, omlijsten een
ovaal, hoogst ernstig gezichtje, met groote,
weinig zeggende, droomerig kijkende oogen.
Meer krachtig dan sierlijk, omklemmen
haar forsch ontwikkelde handen viool en
strijkstok.
llse von Schulenburg verwekt in Berlijn
niet enkel sensatie onder leeken, maar wel
degelijk onder kritische muziek-kenners. Dit
laatste is een geluk voor 't muzikale kind.
Het luidruchtig bewonderen, en onoordeel
kundig jubelen der menigte, is gevaarlijk
voor elk, nog niet gevormd kunstenaar en
kunstenares. Kritiek werkt als tegengif, voor
verderfelijke over 't paard tillerij. Tot dus
verre, liet de kleine II se zich alleen in salons
hooren; een enkel maal, betrad zij't podium,
bij het geven van weldadigheida-concerten.
De Beriijnera zijn verbaasd over Ilse's
glanzende techniek; het kleine ding speelt
met rustige zekerheid. Zonder schroom waagt
zij zich aan: Tsckaikowsky, Vieuxtempt en
Wieniawsky! Men roemt haar bisonder
krachtige streek, een kracht, die zij in de
zangerige gedeelten in weeke schuchterheid
weet om te tooveren.
Muziekvrienden moeten den naam van
llse von Schulenburg in 't geheugen pren
ten. De dertienjarige zal cog van zich doen
spreken l
De klassieke danseres, de bekoorlijke,
sierlijke, rapbeenige, blootvoetige Isadora
Duncan, heeft eene rivale onder de
Engelsehe upper ten l
Tot de Stars of English Society" behoort
lady Constimce Stewart-Kichardson. bekend
om haar buitengewone schoonheid; om de
volmaaktheid door haar bereikt in alle
mogelijke lichaamsbewegingen: paardreden,
zwemmen, dansen, loopen; om de vele,
verre rezen door haar gedaan; om haar
hang naar t vreemde, 't avontuurlijke, om
haar nimmer ingedommelde ambitie, iets
te kunnen volvoeren wat de verbazing
wekt van haaregelijken.
Bewonderaarster van Isadora'a nobele
danskunst, streeft zij er naar, de gevierde.
Amerikaansche baüerina te evenaren.
Zij maakt gebruik van haar tijdelij verblijf
te New-York, om, bij feestelijke gelegen
heden in de schitterende huizingen van
New-York's Four Hundred'1 als intermezzo,
haar Isadora Duncari-dansen uit te voeren.
Zij vertoont haar stijlvolle dansflguren,
gekleed en blootsvoets a la laadora, ten bate
van een goed doel.
Lady Constance Ste wart-Bic hardson vraagt
lOOpónd =: L20Ügulden, voor iedere voor
stelling, n, daar haar optreden the great
attractiön", de clou" der New-Yorksche
feesten is, zijn de schatrijke gastvrouwen
meer dan willig in 't vlot uitkeeren van
den bedongen prijs.
Lady Stewart's plan is: in Schotland een
jongensschool op richten, waar, aan het ge
wone onderwijs zullen worden toegevoegd
dans- en zwemoefeningen, gymnastiek... en
landbouwkunde; want, Lady Stewart. ondanks
de gewijzigde spelling van haar familienaam,
waarschijnlijk een afstammelinge der Stuarts,
is een voorstandster van lichaamsbewegin
gen in de open lucht.
CAPRICE.
iiiiuiiiiiHuiiiiiiiMMimiiiiiiiiiiMimiMiimHiimimiiiMHl'timiiniimii
lijkt het bloempje, op zichzelf beschouwd,
meer op dat van onze andere heidesoort,
ook een Erica, die in Juni al bloeit. De kleur
van de Sneeuwheide is soms lichter, soms
dieper dan van onze beide andere soorten;
meer als van donkere rozen; en de nog don
kerder topjes van de meeldraden, die buiten
het mooie bloembekertje uitsteken, stippen
er purperen vlekjes op. c
Het verrassend verschijnsel van het plotse
ling bloeien, in zulke massa's tegelijk nog wel,
is voor iemand, die de plant in den herfst goed
aankijkt.of nu een pas beginnende bloeier inde
hand neemt, dadelijk verklaard. In Octoberis
alles al klaar, de bloem k noppen staan gereed
om te ontluiken, maar dan zijn ze nog groen.
In December krijgen ze kleur; al staan zeeën
voet hoog onder de sneeuw, zoodra de
sneeuw smelt en de zon de helling dporwarmt,
springen tegelijk duizenden en duizenden
bloemen open, rose vaasjes met vier slippen
op den rand.
In den regel komt eerst een draadje, de stijl,
te voorschijn, dat bijna zoover uit de bloem
steekt als het vaasje lang is; een dag later
komen de donker wijnroode helmknoppen
naar buiten en bieden hun stuifmeel aan.
Heeft de zon tegelijk met de bloempjes ook
al vlinders of bijen voor een uurtje wakker
geroepen, dan begint dadelijk het bezoek, en
het is niet vergeefsch; op den bodem van
het vaafje verzamelt zich een flinke droppel
zoete bloemenhonig.
In den laatsten tijd zien we tegen Kerstmis
niet zoo vaak meer de Sneeuwheide in de
bloemwinkels als vroeger, de Kaapache soor
ten met grooter bloemen gaan den
belangwekkenden Europeaan verdringen. Die
Kapenaars hebben zomer als wij schaatsenrijden
en van hen is de winterbloei dus maar
schijnbaar. Ook in de catalogi van de
bioemkweekers zie ik Erica carnea niet overal meer.
Van de mij pas gestuurde prijslijsten vind ik
de plant alleen aangeboden voor 1909 in een
Gida voor den Tuin vau de kweekerij
Moerheim aan de Dedemgvaart, onder den naam
Erica herbacea carnea, voor 25 et. per stuk.
Wat cog niet wil zeggen, dat ze niet bij
Tubergen, Voet, Koozen van Meerbeek en
andere groote kweekera zijn te krijgen, 't Ia,
dunkt me, een plant, die de moeite verdient,
van een poging om ze bij ous in te burge
ren ; aan grond die een weinig kalk bevat,
zooala duingrond, zal ze misschien de voor
keur geven boven een geheel kalkvrijen
bodem. Want op kalkgebergten komt de
Sneeuwheide het menigvuldigst voor.
E. HBIMAKS.