De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1909 28 maart pagina 8

28 maart 1909 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. .No. 1657 -D Onft-'s-ïertoienlioscli. De onderneming van het herbouwen der Btad 's-Hertogenboach, zooals die in vroeger eeuwen was en die plaats heeft naar aan leiding van het 25 jarig ambtsjubilévan den burgemeester van den Bosch, Jhr. P. van der Doe» de Willebois, gaat tot nu toe naar wen;eb. Zij zal er komen de oude stede, die onder en binnen de lommerrijke boomen van de paradeplaats, in teekening reeds is opgebouwd met hare vele winkels groot en klein, haar consumptielokaliteiten, haar oud eer-waard stadhuis, waarvan de af beelding hierby gaat. Van uit haar eeuwenonden toren zal de coer" of trompetter zyn cornet steken om over de pittoreske leien daken het signaal te doen weerklinken dat den burgers een blijde tijding brengt. Dit Ond-Boasche Raadhuis is ont worpen door de heeren Dorus Hermaen, decoratieecbilder, Jan Mosmans, oudheid kundige en Aug. Suyling, architect, naar een prent van Saenredam, die voor eenigen tijd in Van der Kellen's Reproductions du Cabinet des Estampes" is verschenen. Wel kenden we een schilderij van Van Beerenstraten, die echter zeer vrij was be handeld en een gepiateekening, die werd gequalificeerd als van 1550, maar de plaat van Saenredam was tot EU toe niet in de Provinciale verzameling aanwezig. Het Bossche Raadhuis, waarvan Dorus Hermsen deze mooi geslaagde reproductie legerde, wordt het brandpunt van Oad's-Hertogenbofch. De oudheidkundige eegeyens van Saenredam werden door eenige leden van het Provinciaal genootschap voor Kunsten en Wetenschappen in N.-Brabant" aangevuld. Aan den voorgevel ziet men de beelden der keizers Maximiliaan (met een rapier in de hand) en Karel V. Hunne ge malitinen staan op de bincenwaarts geplaatste voetstukken. In de fries, boven de wijzer plaat komen de wapens der Bossche schepenen Jan van Vladeracken, Dirk de Borchgrave, Henrick Proening van Deventher en Gosewinus van der Stegen. Zij zijn, naar het ge voelen van den deskundigen voorzitter van Oud-'s-Hertogenbcsch, Jhr. Mr. A. van Sasse van Yeselt, de vier voornaamste der negen schepenen van het jaar 1529. Op het terrein van .,Oud-'s-Hertogenbosch", dat in hoofdzaak bevat een marktplein met zijstraten en waarvan de voorzijde ge keerd is naar het prachtige Zuider-transept der Cathedrale St. Janskerk, komt ook een open tooneel, waarop tooneelstnkken en kluchten in Oud-Hollandschen styl worden vertoond. In een volgend nummer hoop ik een om megang met den lezer te maken en te doen zien hoe oud 'e-Hertogenbosch er van 9 tot 23 Juni a.s. zal uitzien. Tn. v. W. llllllllllllllllllllllllllllHlllllllllllniMIIMIIIIIIIIIIlMIIIIUIIIIInlIIIIUIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIHIIMIIIlnilMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIlnlIlllllJIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIMII trek daarheen minder sterk dan omgekeerd. Evenals de Vlaming moet de bewoner van dit deel van 't 5e District" menschen zien. Ho behoort tot de gezellige dieren. Het knusaige van den huiseljjken haard is hem vreemd: zjjn vrouw is hem een noodzakelijk kwaad, dat hjj niet missen kan, niet alleen om E\jn soort in stand te houden, maar ook om z|jn kindertjes te verzorgen, zijn potje te koken, te schuren en te gchrobben en meer dergelijke bezigheden, die toch ook hun tijd moeten hebben. Gezelligheid in den huiselijken kring zoekt hij niet en kent h\j niet: hjj houdt van bet kroegleven. Men vertelt van Hugo de Groot, dat hij na een reis door Belgiëzich alle uithangborden wist te her inneren uit de dorpen, die hij bezocht had. Den tijd iri aanmerking genomen, wil ik het graag gelooven, maar de Hugo de Groot, die in staat zou zyn om dit wonderwerk te vertoonen met de uithangborden der kroe gen uit het Land van Hulst, moet nog geboren worden, en ik betwijfel sterk, of het menschelijk geheugen, trots alle evo lutie, ooit in staat zal zjjn dezen tour de force te verrichten. Men heeft hier op het platteland b.v. dorpjes van 2000 zielen, waar men 70 tot 80 herbergen vindt, al is deze naam wel wat weidsch voor verschillende van die in richtingen. En als ge ze bezoekt, hetzij Zondags, hetzij door de week, zult ge er meestal bezoekers aantreffen. De gezelligheid, die de ZeeuwschVlaming daar zoekt, is DU juist niet van de verheffendste soort: hjj zit er te kaarten, niet op zijn dooie gemak, want de spelers schreeu wen soms brullend tegen elkaar in of bonken met de vuist op de tafel, alsof ze de hevigste ruzie hebben. Het is eenjordaensch tafereel. De elementen schijnen te razen. Geen nood echter, alles gaat en tout bien, tout honneur": men wil zich alleen verstaanbaar maken l Een zeer geliefd apel van den Land-vanHulstenaar, dat hij ook weer met den Vlaming gemeen heeft, is het vogelschieten. Op een weiland staat een hooge paal met een steng waarop verschillende vogels" gestoken zy'n. Die z.g. vogels bestaan uit een blokje hout, waarop een ijzertje is bevestigd versierd met wat veertjes. Men heeft er zeer dure en zeer mooie onder, vooral onder de zoogenaamde hooge vogels". Men vertoonde er my eens een, die 16 francs had gekost I De lieve diertjes worden onderscheiden in de volgende, die, wat hun waarde en de prijzen, er aan verbonden, betreft, een afdalende reeks vormen: de hocge vogel, de zijvogels, de kallen en de kleine vogels. De bedoeling is ze van hunne hooge stand plaats naar beneden te schieten; hetwelk moet gebeuren met handboog en pijl, niet met de buks, zooala b.T. in Gelderland (Zie Starings Vogelschieten".) Ongetwijfeld is dit een vermaak, dat gezicht en spieren ont wikkelt : er is heel wat krachtsinspanning voor noodig. Jammer alleen, dathetnittige volkomen geneutraliseerd wordt neen erger nog door de braspartijen, die zulke ichietingen" vergezellen Dit geldt eveneens voor de zoogenaamde doelschietingen, die ook in andere deelen van Nederland vol doende bekend zijn. Een spel, uitsluitend inheemsch in 't Land van Hulst en Vlaanderen is het, langzamer hand in vergetelheid rakende pieren". Dit is een soort kegelspel, waarbij tien in een spiraal geplaatste kegels moeten omgeworpen worden door een halven bol, dien men met de hand zoodanig werpt, dat hij in een spiraal rondloopt. Een kegelbaan is er niet voor neodig. Tien krijtpunten op den vloer der kroeg geplaatst, en de kegels staan gereed om neergeveld te worden. Telkens wordt er gespeeld om gelag, en 't is wonderlijk te zien, hoe een gezelschapje nierders", na een aan tal partijen, van stemming veranderd is. Ik kom wellicht eens terug op de zeden en gewoonten van dit volk aan den Hollandechen uithoek; zijn vereenigingsleven, zijn vermakelijkheden, zyn gebruiken bij gegeboorten, auwlijken en begrafenissen zijn in menig opzicht merkwaardig. Graauw (Z.) M. L. DB KEIJSER. Van de Parüsclie clap". In Parijs is tegenwoordig een interessant proces aanhangig, dat wel bewijst, hoe de bewering, dat het oude claque-systeem zou opgehouden hebben te bestaan, maar een praatje ia van de theaterdirecteuren, om het publiek zand in de oogen te itrooien. Eischerei in dit proces is mad. Alamone, van beroep claque-onderneemster". Twee vroegere theaterdirecteurs, de welbekende gebr. Isola, zijn door haar aangeklaagd wegens contractbreuk. In 1901 sloot ze met deze heeren een verdrag, waarbij haar tot aan 1908 vooi een totaal bedrag van 2000 fics. het claquemonopolie in den schouwburg d< r gebr. Isola werd verzekerd. Ze kreeg daar voor eiken dag 30 vrij biljetten, die ze goed koop van de hand deed aan theaterbezoekers, die nauwkeurige instructies meekregen, voor welken acteur en by welke aria ze verplicht waren te applaudisseeren. De keuze der artisten en de warmtegraad van de bij vals betuigingen werd nauwkeurig geregeld naar mate van de daarvoor van de acteurs ont vangen vergoedingen. Uit de boeken van mad. Alamone blijkt bijv. dat Cléo de Mérode eens 120 frcs. aan de claque-directrice betaald heeft, alleen voor een vriendelijke begrot tine". N. MIN 44 AMSTERDAM. OUD JAPANSCHB a a KUNST a a SCHILDER IJ EN ANTIQUITEITEN H. W. van Delden MAKELAAR IN 4 4 4 l KANTOOR DAMRAK 28?30. KAMER N» 2 la ETAGI. 10?12 en 1?4. AMSTERDAM. TELEFOON 8562. A 4 * * D.oEBIÈVREBIESAART ACHTER ST. PIET EB 16 -:- -:- Utrecht -:- -: MAGAZUH VA» COMPLETE METJBELEERIHQ EN STOPPEEKING = VEKHtriZINOEN, TRANSPOSTEN, SPECIALE APDEELI1ÏQ AISTIQUITE1TEK ES KUNSTVOOKWERPE5 Meubelfabriek Nederland". J. A. HUIZÏNGA. BINNEN BETIMMERLNGEH, BEHANGERIJ, MODELKAMER8. Groningen. WESTERSINGEL. FRANCO LEVERING. TF.LK*. 118. ^r 4?*? 4Bloemendaal. De eenvoudigste en toch de sterkste, veiligste- en krachtigste BRANDBLUSSCHBR is de :-: :-: :-: 'Undepwpiteps J\n v Extinguisher, v ! altijd gereed voor dadelijk gebruik. Draai de Brandblusscher om en de werking begint. :-: :-: :-; :-: Werking kan ten alle tijde zonder kosten gecontroleerd worden. :-: Geen kans voor ontploffingen, geen geheime vullingen, onschadelijk voor personen en kleeren. :-: :-: :-: Sierlijke uitvoering, geheel van gepolijst Rood Koper. i Magazijn Oud-Holland" Damrak 75, Amsterdam. Directie: P. C. PAERELS. TELEFOON 7261. UITVERKOOP wegens verplaatsing naar Kokiii 13O, (perceel voorheen De Kleine Melkmout".) De Zaanlandsche Zilverstnederij KALVERSTRAAT 51, Amsterdam. SPUISTRAAT Den Haag. Specialiteitszaak in Zilver van Antieke Sttjlbewerking, Tafel- en Dessertzilver en Zeeuwsen Knoopzilver. f J. K. C. SNELTJES, | S HAARLEM, KENNEMERSTRAAT i. l «i _ ___ ^ » l METAALWERKEN - KUNSTBRONSGIETERIJ l - KOPERSLAGERIJ ' ' Fabriek van Gas- en Electrische-Ornamenten. «3 Alle Koperwerken voor huishouding en luxe. gt gt Metaalwerken voor het Bouwvak, g «^ 'T BINNENHUIS. 'a*,'" RAADHUISSTRAAT 48?50 AMSTERDAM WONING INRICHTINGEN VAN H, P. BERLAGE EN JAC. V. D. BOSCH EIGEN MEUBELMAKERIJ, BEHANG- EN -_ STCFFEERDERIJ~ AlpmJmistSlERKUNSr Nieuwe Splegelstr. 32. Stadhouderskade 64. KUNSTVOORWERPEN, ANTIQUITEITEN, Meubelen enz. RUDOLP ELION & Co. DRRSOIMflBEL c o. o CDU E OP KOPER EN MERITIS" TLC^'."2QO7 ~' ' . . GLAS-, AARDE- EN METAALWERKEN ] iinmmnMiinïmïriiiiMiin ' KUNSTZ*AL KLEUKAMP FILIAAL TE ROTTERDAM. KUNSTHANDEL Molenstraat 65,65a en 67 's-G K \ V E ft II AG E. GEVESTIGD 1889. VAN Schilderijen en Aquarellen van moderne meesters. GRAVURES, ETSEN, ENCADREMENTEN. Inrichting voor het restaureeren en vernissen van Schilderijen. Belast zich met het houden van kunstveilingen van collecün uit nalatenschappen, enz. LEL Draagbare Eoehenhasf. Kan gemaklielijh worden afgebroken tn opge bouwd zander schroeven of . .... - aWeeljnger) luorden gemahheiyh ) aangebouwd; maxi mum berging in ' minimum ruimt*. < Een Hash voor ± 270 deelen host slechte f&-. _ _«rtte,Pr)O< TEi>5725 iCLICHBS VOOR ZlWTIRTr EN DRJE,KbEURE.MDRUK, IN K.OPBR. BM ZIP1K. [ï~T| OMTWBRPBM VOOR- ~ J

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl