Historisch Archief 1877-1940
10
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Dan heeft het passagiere-Verkeer reeds
wér eene aanzienlijke hitbreiding ondergaan,
zoodat, brj verdere gunstige ontwikkeling
dsfervan, 't volgende jaar een vrij wat beter
dividend tegemoet kan worden gezien, _
Van Petroleum- waarden onderstfheidden
zich vooral de Zqid-Perlak-ftandeeleA door
eene will'ge stemming, Waardoor eene
kbersvefbëtering van ca. 8 pCi. tqt BtaH'd k*am;
de overige soorten hrev'èhïinkprJjshoódBnd.
Cultuurwaarden waren verlaten; ofschoon
de uïltekeeren dividenden op de verschillende
Vorstenlahden (B pCt. op degewohe, 13 pCt.
op de 'piet. en ?5.30 op de bpricht
TBaandeelen) allezins bevredigend zijn, beant
woordden zjj toch "met geheel aan de
verwach tingen.
Mijnwaarden zwak voor Ketahoen's op
grond van de geringere extractie; de overige
sodftën Vrij wel prjjshondfehd.
De koersvariaties in Staatsfondsen namen
geen -grooten omvang aan ; in verband echter
met den politieken toestand was eenige nei
ging 'tot reactie wvarteirenMB,
k gewönlïk «tgiüi l*»! is "de gfei
vdMMr «te-tot fl». 8& pCt. gestegen .
Sft 1S|Ö: v. d. M.
"*>
(Slot.)
ffeM *ttfftre1fc> "totét in
efK&en, dtet op oiro» 16 toilliard Kp&mark
wölfSt' lëSÖfal;, Te'Wiftfoftad VaTi rtog een
w*rüef olie 'resfrfe tfp/otfk omdat het voor
het -grootste 'gedeelte %«tahklfelrjk zal zfln 'te
realiseeren evenals <fe waarden van de bank
instellingen; terwijl aft daaVöta tegen in mindere
mate -het «ewü-Hal "üftkt !&«>t de
beleggingsw«H&en v*» «B «p«ft>are-epSftrfc«wen, waarin
orH«ft*#r 16 tóilïiard v*n bet nationaal
verm«gsn *ftn 'fefcregS. 'Ook WOT de fondsen
van *ele patticaliere rnwrtscbapprjen zal het
te gefiïe maten miaöet geffl»ffctfel«k rijn.
VB vraag, op welke wij ie in tijd van nood
de StrBritleele mobilisatie moet worden tot
stffltó jgebHfeht en in 'welke geldbehoeften
in d»n eersten ttjd ffloöt woïden voorzien,
is *fet 'ïhttoKlttarï*W«r*fc <nws*mal«B
gesteld.
Toor de eerste 6 weken na een oorlogs
verklaring wordt hst bedrog t» voorttening
in de ^behoeften der gemobiliseerde troepen
op 1200 millioen Kijfcsmark geraamd. Ben
raming van het door industrie, handel en
landbouw benoodigde 'tot ;het voorbereiden
en gereedmaken van de oorlogsleverantie's
is .buitengewoon moeilijk. De bank-staat
toont vrij geregeld het meerder benoodigde
?p sekere betalinggtermijnen aai, door huur-,
belasting- en hypotheek- gelden, interest op
schulden, verzekeringspremie'» enz. "Dit meer
dere vertegenwoordigt in tijd van vrede op
ultimo September en December gewoonlijk
ongeveer 500 millioen Rijksmark. Raamt men
het, in oorlogstijd, op het dubbele bedrag,
dan zou 't vermoedelijk te optimistisch blijken,
omdat bühetgeen, dat werkelijk is benoodigd,
nog datgene komt, wat men meent noodig
te Jiebben onder den indruk van vrees voor
gebrek, aan middelen om 'te betalen, die zich
openbaart in «en plotseling opvragen van
tegoed, een steek aanbod van disconto- wissels,
het opzeggen van kredieten enz. inde«erste
weken na het uitbreken van «en oorlog. Als
man de daardoor ontrtan* vraag op slechte
300 millioen raamt, zou men voor de eerste
6 weken reeds een totaal verkrijgen van
2500 millioen en dan vermoedel\jk nog
belangnjk beneden het westelijk benoodigde
bltfven.
Waar baalt men nu deze kapitalen van
daan?
Bij de beantwoording van deze vraag, blijkt
van hoe geringe beteekenis eigenlijk de z.g.
krygskas is, die in den Juliusthurm wordt
bewaard en slechts 120 millioen bedraagt.
Het eenige voordeel ie, dat dit bedrag geheel
in goud gereed ligt, dat in dergelijke tijden
een aller wege gewild betaalmiddel is; maar
met dsien voorraad aou men toch nog weinig,
hoogstens slechts voor de eerste weken, zijn
gehaat
Oorlogvoerende staten zijn gedwongen de
uitgaven, door 't budget in vredestijd voor
geschreven voor cultuur- doeleinden, bouw
werken, kortom *lle niet- urgente uitgaven
te beperken of uit te stellen, zoodat meer
geld voor het oorlogvoeren beschikbaar komt.
Krachtens de wet van 13 Juni 1873, be
treffende de leveringen in tijd van oorlog,
moeten particulieren, ondernemers van ver
voermiddelen, gemeenten, eigenaren van
voertuigen en paarden, granen, fourage, ter
reinen, materialen bnz. het benoodigde leve
ren, waarvoor door het ryk dan met schuld
bekentenissen word-t betaald, zoodat hiervoor
geen groot bedrag aan gereed geld aan de
circulatie wordt onttrokken.
STiettemin zal de behoefte aan gereed geld
en papier in dasdanig teval steeds aanzien
lijk blijven, waaraan dan in de eerste plaats
door de Ry'ksbank zal moeten worden voldaan.
-Om haar in staat te «tellen de noodig*
diensten tot het maximum te kannen
verieenen, moet men haren thans weder
normalen goud-voorraad v*n n milliard
als basis aannemen. Voort» dient de gewone
biljetten-uitgifte van 300 millioen in klein
papier van 20 en 60 Bjjfcsmark, die door
gaans circuleert, den goudvoorraad te bUJ ven
versterken, zoodat mei» met de krijgika» van
120 millioen op een totalen goudvoorraad
van 1420 millioen zou kunnen rekenen.
Vol«ens de bankwet, mag hiertegen bet
drievoudige, dus 4260 millioen Rijksmari in
banknoten worden uitgegeven en, in aanmer
king genomen dat in vredestijd tegen het
midden des jaars gewoonlijk 1600 millioen
bankpapier in circulatie is, zou de
extrauitgifw dus 2760 raülioen moeten bedragen,
Daardoor kan dan piat alUen in de behoeften
der gemobiliseerde legejs gedurende de eerste
6 weken worden voorzien, doch daar hiervoor
245,'J mijlioea worden geraamd, blijft va,n de
biljetten- uitgifte nog meer dan 300 millioen
voijr verdere uitgaven beschikbaar. Maar dan
is slechts voorzien in het noodige gedurende
een betrekkelijk korten tijd; overschrijden de
uitgaven dus de krachten van deRyksbank,
hetzij door onverwacht langeren duur of
andere tegenvallers, dan zou men tot andere
middelen zijn toevlucht moeten n t m en om
in het verder benoodigde te voorzien, als
oorlogsleeningen, gedwongen heffingen, tijde
lijke a waardere belastingen enz.
Engeland heeft tijdens zijn verschillende
«orlogen in de daardoor veroorzaakte uit
gaven gewoojjlijk voorzien voor 2/3 door
leeniagen en bet restant door verhoogde
belastingen. Tijdens den oorlog met Trans /aal
en Oranje Vrijstaat werden 76 millioen pd. st.
als. oorlogabelasting gebaren, voornamelijk
door den income-tax te verboogen en verder
door in- ef uitvoerrechten te beffen. Door
uitgifte van treatuiy billt ten binflenlandsche
leeningen werd 150 millioen pd. st. verkregen.
Gedurende den oorlog met Tfcpfen, wist het
ministerie van fioantiën te St. ^terebnrg in
Rusland zelf de noodige middelen uit
binnenlandtche leeningen te. véikry'gen om de
oorlogsWfgWen te dekken, tèrwyl'voor 3e ih"het
buitenland verschuldigde betalingen
buitenlandscbe leeningen tot *en -bedrag van-ruirh
680 «limoen roebel werden -geëmitteerd. Op
deze wijze werden aan de binnenlandsche
circulatie feeën kapitalen onttrokken «n even
min werd de buitenlandgche geldmarkt door
te sterke goud-onttrekkingen beïnvloed. De
Russische Rijksbank werd daarbij niet in
beslag genomen; uit 3 buitenlandsche
leeningen, tot een gezamenlijke bedrag "ran 681
millioen roebel en binnenlandsche uitgiften,
te zamen 600 millioen roebel, werd het
noodige geld voor den oorlog verkregen.
Japan heeft veel meer noodig gehad voor
zijn krijgsoperatiën ; niettemin kon het zich,
zij 't dan ook op minder voordeelige voor
waarden, door hét aangaan van 4 buiten
landsche leeningen 820 millioen Yen en van
5 binnenlandsche leeningen 480 millioen, te
zamen 1300 millioen Yen, verschaffen.
Het is begrijpelijk, dat in dagen als die,
waarin de spanning tmBchen Oostenrijk en
Serviëde aanleiding dreigde te worden tot
heel wat ernstiger verwikkelingen, büonze
Duitsche naburen de vraag, of en hoe in
de kosten van een eventueelen oorlog kan
worden voorzien, meer op den voorgrond
trad. -Door de gunstige wending op politiek
terrein is de beantwoording van die viaag
nu gelukkig minder dringend geworden,
ma«r by iedere nieuwe kwestie zal zij opnieuw
worden gestelu en staten, die bet meest
blootstaan aan de mogelijkheid in eenig
ernstig conflict te worden betrokken, zullen
aan hét -vraagstuk eener permanente
voorziening in de flnantieele krijgsoperatiëc geen
mindere aandacht kunnen schenken dan aan
de voortdurende regeling huneer
weermiddelen te laad en te water.
Tot dat men alom wordt doordrongen van
het afschuwelijke van den oorlog en langs
diplomatieken weg alle, internationale geschil
len worden opgelost.
Maar dat kan nog lang duren.
16/1 '09. V. D. 8.
Over wogeiiaamde
schuldinvordering-maatschappijen.
In de laatste jarsn is het aantal zooge
naamde schuldinvordering-maatschappijen
voor dubieuze en achterstallige vorderingen
in aantal toegenomen. Ik zeg zoogenaamde
maatschappijen", dat zijn ondernemingen van
een of meer particuliere personen, die aan
hun inrichting eene wijdsche benaming
geven, waarin vooral het woord
maatscbapPÜ' niet ontbreekt, daarmede het publiek
(en meer in 't bijzonder den handel) in den
waan brengende, dat men met eene groote
instelling, met conform de wet goedgekeurde
statuten, te doen heeft.
Die personen sturen agenten af reizigers
met lange gedrukte contracten het land
door, ook vaak bij winkeliers in kleine
steden en dorpen, bij menschen dus die
veel vorderingen hebben op bprgklanten,
büwelke laatsten in rechten weinig of geen
verhaal is. Bij deze eenvoudige winkeliers
hebben bedoelde agenten of reinigers nogal
eens succes, omdat zij veel gemakkelijker
zyn over te halen tot het teekenen van
lange contracten dan groote firma's in
handelsplaatsen.
In den regel levert een dergelijk contract,
waarbij de onderneming zich verbindt t$ t
inning van pretentiën, zoowel langs
minnelijken als gerechtelijken weg, en de
onderteekenaar aanneemt eene jaarlijksehe contri
butie te voldoen van tien gulden bij vooruit
betaling, voor het eerste jaar verhoogd met
? l voor de acte (iie ongezegeld is) en
? 2.50 voor de volmacht, wanneer het een
maal geteekend is, voor den onderteekenaar
schade op.
Daarentegen werpt het voor den onder
nemer van het bureau een zoet winstje af.
Vooral de bepaling in het contract, dat
geschillen tussi'hen den ondernemer en den
onderteekenaar onderworpen worden aan
den rechter ter plaatse, waar die onder
nemer woont, benevens de bepaling, dat
opzegging van het abonnement moet ge
schieden per aangeteekenden brief minstens
drie maanden vóór het einde van het con
tributiejaar, welk jaar wordt gerekend in
te gaan den eersten der maand, in welke
men is toegetreden, maken veel slachtoffers.
De kleine koopman of winkelier van het
platte land, die tot betaling der contributie
gedagvaard ig', getroost zich in den regel
liever de betaling der contributie ad tien
gulden plus gerechtskosten dan eene lange
reis te maken om voor den rechter van
eischer's woonplaats te verschijnen, zelfs al
heeft hij tijdig opgezegd. En neemt hij een
deskundige om voor hem op te treden, dan
bestaat de mogelijkheid, dat diens kosten het
bedrag der vordering overtreffen.
. Er zijn voorbeelden, dat het bureau,
speculeerende op het afwezig blijven van
den geabonneerde, zich niet ontzag, ook bij
behoorlijke opzegging van het contract,
toch tot gerechtelijke vervolging van zyn
cliënt over te gaan.
Die weldoeners der menschheid houden
er zelfs, voor de dagvaarding van cliënten,
gedrukte formulieren op na.
Rechtens zijn bedoelde contracten niet
geheel in orde. Wanneer de onderteekenaar
na dagvaarding goed verdedigd wordt b
het kantongerecht bestaat er bij meer dan
een rechter alle kans de exceptie van on
bevoegdheid toegewezen of de vordering
ontzegd te krijgen.
Zoo heeft de rechter in het vierde kanton
te Amsterdam meermalen, na verweer van
een deskundige, zich onbevoegd verklaard
van e.erie zaak als hierbedoeld kennis te
nemen, of wel de vordering tot betaling
der contributie ontzegd, op grond, dat uit
het contract niet gebleken was, dat het met
dengene, die als eischer optrad, geslo
ten was.
Ook de rechter in het tweede kanton te
Amsterdam, heeft onlangs een eisen van een
schuldinvordering-kantoor tot contributie
betaling, na tegenspraak van een deskundige,
ontzegd, op grond, dat de in het verweer
aangehaalde artikelen van het contract
twijfel overlieten, of het gesloten was met
dengene, die als eischer optrad, of met de
in het contract genoemde maatschappij.
In de tweeslachtigheid van de voorwaarden
van deelneming, (maatschappij of persoon?)
die echter het meest aan een overeenkomst
gesloten met eene (rechtens niet bestaande)
maatschappij do«n denken, teïwijl als eischer
in de dagvaarding, de naam van den
zoogenaamden directeur wordt gebezigd, moet
dus de juridische zwakheid van het contract
gezöcli't woTrüen.
Met nadruk raad ik het -publiek aan con
tracten als hier bedoeld niet te teekenen
en eenmaal afgefcloten contracten op de
daarin voorgeschreven wijze (meestal per
aangeteekenden brief) op te zeggen en het
regu te bewaren.
Op dit terrein zijn reeds zooveel slacht
offers gevallen, dat het meer dan tijd is
he.t publiek te waarschuwen.
Het aangaan van contracten als hier
bedoeld, -waarvan de voordeelen, ondanks
de oogenschijnlijk voorfleelige voorwaarden,
voor den deelnemer erg twijfelachtig zijn,
is op_ Incassogebied absoluut overbodig.
Buiten de kantoren met de gewraakte
contracten, ie er meer dan voldoende rechts
kundige hulp te bekomen voor het innen
van dubieuze posten.
GEK. G. LESSELIXK.
IMmilltllHIUHIUIIHIII
HELTSJES
iteenSiciliaanscli-reisyefliaal,
naar GUY DE MAUI'ASSAST'S Het zuierverslcven.
De begraafplaats d er C a pucijner
monniken te Palermo.
Van tijd tot tyd bleven we staan bij de
verkoopers van Siciliaansche gedchten en zoo
viel ons oog op een vreemde fotografie, die
een kelder vol dooden voorstelde, vol geraam
ten, zonderling gekleed en met vreemde gri
massen. Onderaan stond: Begraafplaats der
Capucijner monniken."
Wat is dat? Stelt men deze vraag aaneen
inwoner van Palermo, dan antwoordt hij
vol weerzin: Ga dien gruwel niet zien. Dat
is iets afschuwelyks, iets barbaarsch, dat
gelukkig binnenkort wel zal verdwijnen. Bo
vendien begraaft men er al sinds verscheidene
jaren niet meer.
Het is moeilijk meer gedetailleerde en
nauwkeuriger inlichtingen te krijgen, zulk
een afschuw schijnt het grootste gedeelte der
Sicilianen voor deze buitengewone catacomben
te gevoelen.
Ziehier evenwel wat ik tenslotte te weten
kwam.
De grond, waarop het klooster der
Capncyners gebouwd is, bezit de zonderlinge eigen
schap, de ontbinding van het lijk zoozeer te
verhaasten, dat na een jaar niets meer op
het gebeente overblijft dan wat zwarte
vastgedroogde huid, die soms de haren van baard
en wangen behoudt.
Men sluit de doodkisten in nissen in den
wand, die ieder acht of tien dooden kunnen
bevatten, en wanneer het jaar verstreken ia
opent men de kist en neemt de mummie
er nit, een afschuwelijke baardige stuip
trekkende mummie, die schijnt te huilen,
die door vreeselijke py'nen schijnt gekweld
te worden. Daarna hangt men haar in een
van de hoofdgalerijen, waar de familie haar
van tijd tot tijd komt bezoeken. De menschen,
die door de^e w«ze van uitdroging bewaard
willen blyven, vroegen het voor hun dood,
en zij zullen eeuwig onder deze sombere
gewelven naast elkander blijven staan, als
voorwerpen in musea, indien hun
bloed'erwanten een jaarlijksehe vergoeding storten.
Wanneer de verwanten ophouden te betalen
begraaft men den doode eenvoudig op de
gewone wijze.
Ik wilde dadelijk deze naargeestige
doodenverzameliDg bezoeken.
Bij de d iur van een klein klooster, dat er
zeer bescheiden uitziet, word ik ontvangen
door een ouden Capucijner monnik in een
bruine py, die mij zonder een woord te
zeggen voorgaat, wel wetende wat vreemde
lingen, die deze plaats bezoeken, willen zien.
Wüloopen door een armelijk kapelletje
en dalen langzaam een breede, steenen trap
af. Plotseling ontwaar ik voor ons een reus
achtige galerjj, breed en hoog van afmeting,
waarvan de muren een geheel volk van op
een zonderlinge en belachelijke wyze gekleede
geraamten dragen. Sommige hangen naast
elkander in de hoogte. Andere zijn op v\jf
platte steenen uitgestrekt, en van den grond
tot de zoldering boren elkander gestapeld.
Een lange ry van dooden staan rechtop op
den grond, een dichte rjj, waarvan de afschu
welijke hoofden schijnen te spreken. Eenige
zijn door afzichtelijke woekeringen aange
vreten, welke de kaken en beenderen nóg
meer misvormen, andere hebben hun haren
behouden, sommige een punt van een snor,
of een vlok van een baard.
Deze hier kijken naar boven met hun Jeege
oogen, die daar naar den grond; en hier zyn
er die schijnen wreedaardig te lachen, en
daar door smart verwrongen, alle ly'Sen
zij door een bo^enaardsche schrik verdwaasd.
En ze zyn aangekleed, deze dooden, deze
arme belachelijke dooden, aangekleed door
hun familie, die hen uit de kist verwijderde
om hen te doen plaats nemen in deze ver
schrikkelijke verzameling. Ze hebben by'na
allen een soort van zwarte pij am, waarvan
by sommigen de kap over het hoofd ge
trokken is. Maar er zyn er ook die men rijker
heeft willen kleeden, en het ongelukkige
skelet, dat met een geborduurd grieksch
mutsje getooid eu in een kamerjapon van
een rijken rentenier gehuld, op den rug ligt
uitgestrekt, schijnt in een vreeselij ken en toch
laehwekkenden slaap verzonken.
Een bordje als van een blinde is om hun
hals gehangen en draagt hun naam en de
datum van hun dood. Deze data doen een
rilling over den rug gaan men leest:
1880?1881?1882.
Dit is dus een mensch, dat wil zeggen,
was een mensch, acht jaar geleden? Deze
leefde, lachte, praatte, at, dronk, was vol
vreugde en hoop ? En zie hem nu!
Voor deze dubbele ry' van onnoembare
wezens zyn allerlei soort kisten opgestapeld,
luxe kisten van zwart hout met ornamenten
in koper en kleine ruitjes om naar binnen
te kunnen ky'ken. Men zou denken dat het
koffers zijn, valiezen van Kannibalen in de een
of andere bazar gekocht door hen, die voor
de groote reis vertrekken, zooals men vroeger
gezegd zou hebben.
Maar andere galerijen openen zich links
en rechts, die dit onderaardsche kerkhof
eindeloos voortzetten.
Dit 'hier zyn de vrouwen, nog potsierlijker
dan de mannen, doordat men haar behaag
ziek heeft opgetooid. De hoofden zien u aan,
stijf gewikkeld in met kant en lint opge
smukte mutsjes, wit als sneeuw om de zwarte
gezichten, die uitgeteerd en aangevreten zyn
door de zonderlinge inwerking der aarde. De
handen, als wortels van een omgehakten
boom, steken uit de mouwen van de nieuwe
japon, en de kousen die de beenen omsluiten
ly'ken lee£. Soms draagt de doode niets dan
schoenen, hél groote schoenen voor deze
arme, verdroogde roeten.
En hier zyn de jonge meisjes, de leelyke
jonge meisjes in haar witte dracht met om
haar hoofd een kransje van metaal, het
symbool der onschuld. Men zou zeggen oude
vrouwtjes, stokoude vrou wtjes, zulke gezichten
trekken ze zij zyn zestien, achtien, twintig
jaar oud. Welk een gruwel. Maar nu komen
we in een galerij vol kleine, glazen kistjes
dit zijn de kinderen. De nauwlijks hard
geworden beenderen hebben geen weerstand
kunnen bieden. En men weet niet recht wat
men ziet, zoo misvormd, vergaan en af
schuwwekkend zyn ze, die beklagenswaardige
kleintjes. Doch de tranen komen u in de
oogen, want de moeders hebben hen aange
kleed met de Heertjes, die zy de laatste dagen
van hun leven droegen. En zij komen ze
zóó zien, haar kinderen l
Dikwijls is naast het lijk een portretje
opgehangen, dat het toont zioah het wai
en niets is treffender, vreesly'ker dan deze
tegenstelling, dan deze bijeenvoeging, dan de
door deze vergely'king in ons opgewekte voor
stellingen. Wij gaan door in een nog som
berder, nog lagere galery, die bestemd schijnt
te zyn voer de armen. In een sombere hoek
zyn er een twintigtal by elkander, opgehan
gen by een kelderraampje, waardoor de bui
tenlucht met plotselinge vlagen op hen valt.
Zy zijn gekleed in een soort van swart lin
nen, dat aan de enkels en den hals dicht
geknoopt is en hangen over elkander heen.
Men zou zeggen dat ze rillen, dat ze zich uit
de voeten willen maken, dat zij om hulp
roepen. Men zou meenen de verdronken
bemanning van een schip te zien, nog ge
teisterd door den wind, gehuld in bruin, ge
teerd zeildoek, zooals de matroien by storm
weer dragen, en nog alty'd aangegrepen door
de ontzetting van 't laatste oogeublik, toen
de zee hen verzwolgen heef r.
Ziehier de priesterwijk. Esn groote eere
galerij! Op 'teerste gezicht lijken ze nog stui
tender om te zien dan de anderen, gekleed
als zij zijn in hun zwarte, roode of paarse
plechtgewaden. Maar ze een voor een beschou
wend bevangt u een zenuwachtige en onweer
staanbare lach bij hun wonderly'ke en naar
geestig gekke houdingen. Hier zyn er die
zingen; en daar die bidden. Men heeft hun
hoofd opgeheven en de handen gekruist. Zy
zyn getooid met de baret van den officiant, die,
op de kruin van hun ontvleesd hoofd gezet, nu
eens dartel schuin op n oor staat, dan weer
tot op den neus zake. 't Is het carraval van
den dood, die de vergulde rijkdom der pries
terlijke gewaden nog kluchtiger maakt.
Van tijd tot tijd, zegt men, rolt er een
hoofd naar beneden, wanneer de halswervels
door de muizen doorgeknaagd zijn. Er leven
duizenden muizen in dit menschelyke
knekelhui?.
Men toont mij een man, die in 1882 ge
storven i?. Enkele maanden tevoren was hij
nog gezond en vroolyk, vergezeld door een
vriend, een plaats komen kiezen; Ik wil
daar zyn", zeide hij en hij lachte.
De vriend komt nu alleen terug en be
schouwt uren lang het onbeweeglijke ge
raamte, dat rechtop op de aangeduide plaats
staat.
Sommige feestdagen zyn de catacomben
der Capucyners voor de menigte opengesteld.
Een dronkaard sliep eens op deze plaats in
en ontwaakte midden in den nacht; hij riep,
gilde radeloos van angst, holde alle kanten
uit, trachtend te vluchten. Maar niemand
hoorde hem. Men voni hem den volgenden
morgen zóó stijf vastgeklampt aan de spijlen
van het ingangshek, dat men hem slechts met
veel moeite kon losmaken. Hij was gek
geworden.
Sedert dezen dag heeft men een groote
bel bij de poort opgehangen.
Na dit naargeestig bezoek had ik behoefte
bloemen te zien
Nienwe ilgayen.
I.MMANCTEI, KANT'S kritiek der zuivere rede,
voorafgegaan door de Prolegomena, afl. 5?6.
Amsterdam, My. Vivat.
Mr. G. T. J. DB JONGII, Bewijs van goed
zedelijk gedray.
Pro en Contra", No 3 : Geslachtelijke voor
lichting. Pro: M. WIEAUT-BKRDENJS v. BER
LEEOM. Contra: L. NATKANS, Den Haait.
Baar n, Hollandia-drukkery'.
OUDGAST, Woordenlijst Hollandsch Laag
Maleisch. Haarlem, N. V. Insulinde."
Veilingscataloyui van v. STOCKUM'S Anti
quariaat, Den Haag.
Veilingscatalogi van de firma H. G. BOM,
Amsterdam.
Se Jaargang. 18 April 1909.
Re 1.: C. H. BROEKKAKP, Damrak 59 Amst.
Verzoeke alle mededeelingeu, deze rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Probleem No, 134 is goed opgelost door: E.
Abram, M. Coe, K. C, de Jonge, A., D. Querido,
W. van Rumt, J, S irart, Amsterdam; K.
Eorwei, N. Bouwes, . H Kernkamp, D. Kikke,
Edam; J. Luteyn, Groede; J. Meijer, Haarlem;
C. Mosselman, Rotterdam; J. H. Makkink, J.
J. Oskam, Utrecht; F. Happe, K. Slagter,
Zaandam.
Oplossing van bladprobleem M. de Leenw:
W40-34 25-20, 43-39, 49:18,48-42, 42 38, 37:19,
(50-44), 41:5! Een zeer goed afgewerkte com
binatie, die aan den eisoh van een blad-pro
bleem volkomen beantwoord,
NATIONALE SIMULTAAN-WEDSTRIJD.
PER CORRESPONDENTIE.
A. z
B. z opgegeven.
C. z opgegeven.
D. z opgegeven.
E. z 12 17, w 33-29.
F. z 7 12, w 26,tl.
G. z 9-14, W 45-40, z 35:44, w 39:50.
H. z opgegeven.
Zwart moet spelen.
UIT DE DAMWERELD.
De damvereeniging Oas Genoegen" t»
Edam, hield dezen winter hare huishoudelijke
wedstrijd met 20 spelers, terwijl iedere speler
met den anderen ttrte partyen speelde;
maximum 80 ponten.
De uitslag was: D. Kikke, Ie pr.,64 p.; W.
Groot, 2e pr., 60 p.; W. de Boer, 3e pr. 58 p.; N.
Bouwef, 4e pr., 65 p.; H. Leuw, 5e pr. 53 p.; J.
J. Plas, 6e pr., 52 p.; J. Bouwes, 7e pr. 44 p.; P.
de Boer, 8e prijs, 44 punten.
Deze Vereeniging speelt gedurende de
zomermaanden slechts eer s per maand, in
het lokaal van den heer G. iewerg.
De tweede ontmoeting tusschen de damclnb
van Zaandam en Wormerveer, had Zondag
1.1. plaats in het lokaal van den heer Woud
te Wormerveer. Thans was het resultaat:
Wormerveer" 20 p, Zaandam"4p. Zoodat
de volledige uitslag is: Wormerirefr" 30 p.
en Zaandam" 18 punten. .
De damvereeniging Gezellig Samenzyn"
isvan speel lokaal veranderd, en thans gevestigd
Haarlemmerdijk No. -.52, bovenzaal, waar zy
iederen Dosderdagavond hare oefeningen,
houdt.
Party No 90, gespeeld te Haarlem, tusschen
de beeren W. J. A. Mat l», met wit en W. B. J.
Pippija, met zwart. fjaarl. Dagblad.
OMGEWERKTE
KORTE CENTRUM-OPENING.
Wit. Zwart. Wit. Zwart.
1.3328 1823 29.4237 2025
2.893:1 ])1218 30.3731 232912)
3.3127! 17211 2j 31. 4339! 2934
4. 34 30 20 24 32 39:30 25 34
5.3731 1420! 33.4843 13)1823
6. 31 26 20 25! 3) 34. 43 39 34:43
7.26:17 11.31 35 38.49 27? 14)
8.86.27 2534 36.33291! 24:22
9.40:20 15:24 37. 27:29 11 17?
10.4540 4) 712! 38.2924! 19.30
11.4137 1015 39.35,24 1721
] 2. 4439! 510 '40.26)7 12:21
13.4034 1014 41.3127 7 \i 15)
14.3430! 611! 42 24 £0! 1218?
15.4641 1117 43. 2015716) 391
16.3731 1721 44.4540 17j 9141
17.6045! 1420 45 4034 2126 18)
18.4136 17 5)46.8430! 2631
19. 49 44 21 26 6j 47. 30 25 31:22
20.4440! 2637 48.2520 19; 14:25
21.42:31 2025 49.1510 812
22.4742 7)25.34 50.105? 20)1217
23.40.20 15:24 51 49 44??21)18 23
24. 39 31? 8) 9 14 9) 52. 5:28 22:33
25.34301 49 10)53.3631 2530
26. 3126 1420 54.4440 1318
27. 30 25! 7 11 11) 55. 31 26 16 21
28. 25:14 9:20 *) opgegeven.
*) Stand na den 28en zet van zwart:
Z. 2/3, 8,11/13,16,18/20, 23/24.
W. 26/28, 32r'33,35/36, 38,42/43, 45, 48.
1) De theorie geeft 31-27 als 2en zet aan,
om zwart te beletten met 12-18 te antwoor
den, wegens de voordeelige afrniling 27-22
enz., door Barteling" aangegeven.
2) Zeer juist, wy'l anders 27-22 enz. zou
velgen.
3) Zeer goed, waarmede wit's spel dezelf ie
verzwakking wordt toegeoracht.
4) 44-39 verdient een weinig de voorkeur.
6) Een zwakte zet. 16, 2-7 en 7-11 is de
juiste voortzetting. Het is alty'd gevaarlijk,
om te vroeg het veld 6 te ontblooten, en
meermalen ontetaat hierdoor een minder
goede positie in het middenspel,
) Reeds min of meer gedwongen, daar
zwart zich zfli eenige goede vrije zetten heeft
ontnomen, met den zet l 7. Wit kan nu een
sterke attaque op zwart's korten vleugel ont
wik selen.
7, Met den zet 39 34 kan het veld thans
gemoedelijk gesloten worden, daar aan de
andere zijde wit sterk staat opgesteld. Met
den zet 47-42, wordt de positie van zwart
weder veel verbeterd.
8) Een zwakke voortzetting. De schijf 45
tot op 30 brengen, geeft een sterke vleugel.
9) Minder goed, het volgende was beter:
z 24-29, w 43:34, z 18-22, w 27:18, z 12:23,
waarmede groote vjy'heid van spelen werd
verkregen, met twee krachtige vooruit ge
brachte schyven.
10) Men ziet den zwakken vleugel van
zwart steeds beter uitkomen, tengevolge van
den foutieven 18en zet l 7.
11) De eenige goede zet.
12) Onmiddellijk op wit's vteogtA
«andringen, met 2430 enz., zou vrijer spel aan zwart
geven.
13) De kroonschijf wordt op het juiste
moment gespeeld!
14) 12-18 moest ml volgen. Wit kon toch
geen twee voor vier schijven afruilen, met
33-29, 32 28 en 26:6, daar dit slechts nadeel
tengevolge zou hebben. Op eiken anderen
zet van wit zou dus volgen : z 11-17, met zeer
goed spel.
15) Nu moest de kroonschijf op ruit 9
gebracht worden, om schijf 24 tijdig t
kannen tegen honden.
16) fout. 20 14 deed het spel vrywel be
slissen, daar zwart aanstonds gebrek krijgt
aan vrye zetten, en dan verplicht is den
slagzet 18-22 enz. te verbreketi, waarna wit
zonder offer de damlijn kan naderen.
17) De schy'f 49 oporengen, is te prefereeren.
18) 13-19 is thans de eenige juiste zet, welke
vrij zeker de remise verschaft.
19) Dit offer had wit kunnen voorkomen,
met als <i3en zet 20-14 te spelen.
SO} fout, 10-4, en daarna 4-15, gaf hoogst
waarschijnlijk de winststelling, hoewel nog
E waar gespeeld meest worden, b. v.: w 104,
s lï-17, w 4-15, z 17-21 de beste, w 15 35,
z 81-27 de beste, w 33:6, ? 27:38, w 61,
z 18-23 of ?, w 1-29, z 38-43, w 49:38, z 22-28
de beste, w 29 24, z 13-18, w 24-19, z 18 23,
w 19-14, z 23-29 of ?, w 18:37, z 25-30 of ?,
w 37-31, z 30-35 de beste, w 31-18; a 29-33,
w 38:29, B 3§40, w 18-22, z4t)-45, w22-50 enz.
In de afwijkende varianten zijn niet minder
moeielijke voortzettingen. Wij meenen even
wel, dat büzeer nauwkeurig s pel, zwart altijd
verloren is.
21) Een blunder, waardoor wit onmiddellijk
verliest. Jammer, dat deze serieuse party zoo'n
tragisch slot krijgt; te meer, daar wit prachtig
heeft gespeeld. Trouwens, beide spelers heb
ben voortdurend geprofiteerd van elkanders
minder goede of foutieve zetten, en daarom
verdiende deze partij met remise te eindigen.