Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD YOOR NEDERLAND.
No. 1661
kalm rjjzende beweging, zooals die nu weken
lang ieois aanhoudt, mocidflk kon
ovareen
00 toestand in de ijzer- en koper-industrie
in Amerik» wal mag. aU$d ontredderd, het
economische leren verkeerde ouder den in
druk v«o de oflBJkarieid dar
tarievenwjjzigingj de bemoeilyking van de finantreele
reconstructie- pJanMi» der Brie, dje vrete voor
staking in de anthraciet-kolenmünen, de
mogelijkheid dat de beslissing omtrent de
goederen-clausule in de Heepburn-bi
radeetig voor de spoorwegen zou kunnen uit
vallen, al deze omstandigheden waren
meer geschikt om de Amerikaansche markt
in een gedrukten toestand te brengen, dan
haar op «mart» te doen gaan.
En niettegenstaande dit alles, verkeerden
de spoorwegsharea, de eene soort in
meerdede andere in mindere mate, in vaste stem
ming, die al w«rd zij nu en dan ook eens
door reactie gestoord spoedig den in ver
houding kleinsn teruggang herwon, om door
verdere ry'zing te worden gevolgd.
Ter vergemakkelijking van het overzicht
der koersbew«ging van thans, vergeleken
met die van het afgelöopen jaar, diene de
volgende opgave :
1908 Snaren 20 April
laagste hoogste 1909
67 100 Ji Atchison'a 105 M
26 K 5.8% Chesap. & Ohio 75 K
15K 39% Denver'» 51 .
12% 3&M Brie"* 31
11%. 40% Gulf'a 4
17% 42% Missouri's 42 M
11% 25 Roefc's 27 X
66 120& South. Pacific 119
29 K 47 K Ontario's 49 %
9)4 26% South. Rail's 28 > i
112J4 18*^ Unioa's 185%
7 20 V*. Wabash 19
De jongste rijzing is te meer opmerkelijk,
daar .Europa bijna aanhoudend fonds aan
Amerika afgaf en minder doordrongen schijnt
van de gronden, waarop deze aanhoudend
vaete tendenz is gebaseerd, die van hieruit
blijkbaar niet gemakkelijk te doorgronden zijn.
Moet die vaste houding worden verklaard
door een nog slechts langzaam toenemen
van het spoorwegvervoer en een even lang
zame verbetering van den gang van zaken
in het algemeen, dan herhaalt zich het gewone
verschijnsel, dat Wallstreet steeds maacden
te voren de toekomst disconteert.
Want inderdaad gaat de verbetering nog
altijd langzaam, hetgeen voldoende uit de
toename der spoorweg-ontvangsten blijkt en
eveneens uit het aantal der terugkeerende
landverhuizers, nog slechts duizenden, tegen
over de vele tienduizenden, die in 't laatst
van 1907 en het begin van 1908 de
Vereenigde Staten verlieten.
Voor de bapordeeling van den algemeenen
gang van zaken in handel en n ij verheid j
vormt het spoorweg- ver voer een beteren
maatstaf, dan de .meerdere of mindere
levendigheid in de ijzer-industrie.
Is de tarieven-kwestie definitief geregeld,
hetgeen vermoedelijk niet vóór den nazomer
het geval zal zijn, dan zullen de plannen,
die daarop wachten, ten uitvoer worden ge
bracht, de handelsbeweging zal een krachtigen
stoot voorwaarts ontvangen en als gevolg
daarvan, zullen de spoorwegen zich genoopt
gevoelen de uitgestelde verbeteringen en uit
breidingen weder ter hand te nemen.
Maar eerst dan zal men kunnen spreken
van hét herstel in het economische leren
van Amerika, waarvan de werkzaamheid der
spoorwegen juist een betrouwbare factor uit
maakt. Daarmede is dan nog niet gezegd,
dat die meerdere levendigheid de beteekenis
van een boom, zooals van 1906 tot 1907 zal
verkrijgen, misschien is dit zelfs niet eens
wenscheHJk en over 't algemeen is het onjuist
de tegenwoordige situatie steeds te vergelijken
met de toestanden, zooals deze zich in den
iopp van de vorige koortsachtige hoogcon
junctuur hebben ontwikkeld.
De grootste Amerikaansche spoorweg
maatschappij is de Pennsylvania, tevens de
voornaamste industrieele spoorweg in de
Ver. Staten. Hare bedrijfsresultaten geven
een juist beeld van den stand van zaken in
de Amerikaansche yzer industrie. Het laatst
verschenen jaarverslag toont duidelijk ie
groote verwoestende terugwerking van de
vorige crisis aan. Het goederenvervoer ver
minderde met ongeveer 25 % (van 334.43 op
230.05 millioen tonnen) en de daardoor noodig
geworden inkrimping der uitgaven had het
ontslag van duizenden beambten en een ver
korting van den arbeidstijd voor de in dienst
geblevenen tengevolge. Feitelijk was de crisis
van 1907, althans wat de spoorweg-ontvangsten
betreft, niet minder ernstig dan die van 1893,
maar als lichtpunt mag worden gewezen op
het fait, dat terwijl toen de deprjssistot
in 1897 voortduurde thans, na IX jaar,
reeds een langzame toename in de ont
vangsten is waar te nemen.
Reeds in het begin van dit jaar was dit
't geval, o.a. (in millioenen dollar) voor de:
Jannnri 1909 7 m.-31J;in. 190U
bruto netto bruio netto
Atcbisoii i Topeka + 0.140 + 0.827 1.43S 4- 4.493
Bock Island-syst. + 0.168 0.057 O 0*7 -!- 0.12$
Southern Pacflio 0.518 + 0.231 O 133 f 3.781
Union Pacitio + 0.154 + 0.402 0.123 -f 4.823
Er zijn spoorwegen, waarvan de
brutoontvangsten in Januari 1.1. de hoogste van
1907 nabijkomen, andere, waarvan de terug
gang nog altijd belangrijk is, maar over 't
algemeen is door beperking van de u-ittjaven
een tamelijk bevredigend resultaat verkregen.
O.a. bedraagt dit voor de Atchison A Topeka
gedurende de eerste 7 maanden vaa het
dienstjaar circa 41 :> % netto van
hetaandeelenkapïtaal, hetgeen de optimisten reeds ver
hooging van het dividend tot G % had doen
voorspellen.
Die voorspelling is niet vervuld geworden
en terecht. Waar, door den nood gedwongen,
de tering naar de nering moest worden gezet,
heeft het bestuur blijk gegeven hare taak
te begrijpen, door geen dividend- verhooging
voor te stellen. Maar en dit geldt op 't
oogenblik nog voor alle Amerikaansche
sporen zoolang op deze wijze een
nettoverbetering moet worden verkregen, is het
hooge koersniveau van thans moeielijk te
verdedigen.
Door vele Amerikaansche Spoorweg-maat
schappijen kan de naaste toekomst echter
met meer gerustheid worden afgewacht, nu
zij erin geslaagd zijn, zich inmiddels de
noodige kapitalen te verschaffen, om de
voorgenomen uitbreidingsplannen, zoodra de
toename van het verkeer dit noodig maakt, ten
uitvoer te brengen. En eerst, als de nood
zakelijkheid daarvan door een meer levendig
vervoer is gebleken, zal het hooge koers
niveau van thans gewettigd zijn.
23/4 '09. V. a, S.
EEK OMSCHEPTE BRIEF,
(Fragment uit een Haagsche corres
pondentie vaa een Fransen journalist,
welks correspondentie, voor een der
groote Parüsche bladen bestemd, hier
h at Nedarlandsche publiek, als premeur,
in vertaling wordt aangeboden).
Sedert tien volle dagen logeer ik in het
Hotel de Twee Steden aan een mooi merk
waardig plein. De heele stad staat sedert
tien dagen op het punt in feestdos zich te
kleeden. Ik sta sedert tien dagen ieder
oogenblik gereed den lezers van de
een grooten geestdrift te berichten. Nimmer
kwam het in den loop der wereldhistorie
voor, dat men millioenen adems zich zóó
hoorbaar hoorde inhouden. Nederland schijnt
betooverd. Ik zag kanonniers, gereed om
het schot te lossen, toen ik hier n dag
vertoefde. Gisteren, bij het passeeren van
dezelfde batterij waren dezelfde kanonniers
nog bezig aan dezelfde taak! Zij waren zicht
baar vermoeid van de schoten die zij aldoor
niet moesten lossen. De ministers zijn afge
vallen en voelen zich ziek onder de ondrage
lijke last van alle telegrammen, die zij ieder
oogenblik niet mogen zenden. De Kamerleden
zijn heesch van de kreten die zij moeten in
houden! De onderwijzers zijn loom en lui
van alle vacantiedagen, die zij dagelijks
doorleven, terwijl de lessen doorgaan. De
leerlingen hebben in lucifersdoosjes hun
oranjestrikken, die, als zij de doosjes openen,
een sprong maken naar het knoopsgat. Zij
zien g^roen en geel van al het oranje
dat zij meenden te zullen dragen. De
geïllustreerde bladen liggen vol feestvreugde
en ? toepasselijkheid op de gebeurtenis te
wachten, de koninklijke familieportretten,
de uitnemendste toepasselijke prenten en
uitgaven, de van liefde getuigende adressen,
die uit geestdrift te vroeg geboren hymnen,
ze liggen alle gereed. Holland leeft een
dubbel leven. Wij zien kale ylaggestokken
en droomen van banieren, wij hooren den
melk wagen gaan en meenen salvo's te
vernemen, wij weten waarheid van ver
dichting niet meer te onderscheiden en
wonen in tooverland.
Intusachen verschijnt niettemin de reke
ning van mijn hótelier op tijd.
Die rekening heeft mij doen peinzen.
Ik ben maar een gewoon Franschnian,
heb ik gezegd, en wie kent 8en onder
nemingsgeest van dit land, dat groot werd
door den koophandel ?
Ik durf het niet zeggen, maar de ge
dachte drong zich aan mij op en ik wil u
haar toch even openbaren: zijn deze koop
lieden ons soms te slim ? Werden wij zoo
vroeg naar hier gelokt om de rekeningen,
die wij betalen?? Is de betoovering, die
over Holland ligt, slechts het net, waarin
wij, visschen, worden gevangen';
Slechte veronderstelling! Dwaze gedachte!
Dit volk is geen volk van tooneelspelers!
Bij lange niet. Het is er vél te serieus voor!
O, merkwaardigheid, deze heele ontzag
wekkende, door geen stormen geëvenaarde,
allesoyerbruisende, maar onzichtbare geest
drift, is zoo echt als mjn rekening!
Men meldt mij daarnet, dat het
telegraafpersoneel in den Haag zóó overwerkt is,
door de telegrammen-rnasaa's.dieniet werden
verstuurd, dat hulp moest worden
gerequireerd van overal!
De slast m fleii cUnmijD,
Pierre Delbet, de proefnemingen van den
Amerikaan Alexis Carrel commenteerende,
zeide onlangs :
Ik hoop, dat de dag niet ver mier is,
waarop in elke heelkundige inrichting naast
de glazenkast niet instrumenten, zich nog
een andere zal bevinden, eene ijskast waar
schijnlijk, Waarin de noodige ruilartikelea
zullen voorradig zijn, zooals aders, slagaders,
peezen, gewrichten, beenen, armen, enz. en
waarin de toekomstige chirurgijns zullen
kunnen putten tot welzijn van hunne zieken."
De kwestie van het griffen in de heel
kunde is niet nieuw. Reeds in 18SO heeft
de Duitsche professor Thiersch bewezen,
dat het enten van en op de huid niet alleen
mogelijk was, msar zooals zijn proe.-en het
aanduidden, vaak van groot nut kon wezen.
De entingen van Thierech"zooal8 men toen
zeide, bleven niet onopgemerkt, alhoewel
men niet de aandacht er aan schonk die ze
verdienden.
Vijftien jaui later warden proeven genomen
met de ktelk'ieren o.a. der schapen. Wan
neer aan een schaap de klier werd ontnomen
zich aan het begin vaa het strottenhoofd
bevindende, vertoonde zich bij het dier heel
een serie van verschillende storingen, waarna
het na eenige weken stierf. Doch grift men
aan. dit schaap, iu of ouder de huid of aan
den onderbuik, hetzij zijn eigen klier, hetzij
die van een ander schaap, dan doet zich het
geval anders voor. Gedurende eeuige weken
geniet het dier dan eene goede gezondheid.
Doch na ve.'loop van ongeveer twee maanden
vertoonen zich ook hier storingen, die den
dood tengevolge hebben. En bij de lijkschou
wing van zoo'n dier is er van de gegrifde
klier geen spoor meer te ontdekken. Ze is
verorberd", vernietigd, in het lichaam op
genomen, zooals dit het geval is met elke
stof, die men onder de huid aanbrengt of in
natuurlijke holten, zooals by voorbeeld het
buikvlies.
Met de entingen van Thiersch en aan de
vruchtelooze proeven genomen
metdiekeelklieren, schijnen de pogingen vau Carrel in
nauw verband.
Deze hadden in den beginne hoofdzakelijk
ten doel het genezen van slagaderbreuken.
Men handelde als volgt :
Een lange insnijding legde de dijbeen slag
aders van den hond bloot. Men nam het
bedoelde deel van den ader aan beide zijden
vast met tangetjes, terwijl tegelijkertijd de
zelfde operatie bij een anderen hond plaats
had. Men ruilde. En slechts als het deel van
den slagader, dat werd gegrift, aan beide
zijden was genaaid en de wond verzorgd,
nam men de tangetjes we?. In andere ge
vallen werd het weggenomen stuk slagader
door een stuk ader vervangen. In beide
ge-vallen gelukte de proefneming volkomen en
ontdekte men bij de geopereerde dieren niet
de minste ongesteldheid.
Deze proefnemingen, zooals reeds gezegd
is, hadden ten doel, het genezen van slagader
breuken. Delbet heeft getracht de methode
op een zieke toe te passen. De poging is
mislukt, omdat de slagader in dit geval als
verbrand waa en bij het toenaaien zelfs voort
durend afbrak.
Maar niettegenstaande dit ia Delbet van
meening, dat in gewone omstandigheden men
de methode met evenveel succes op de
menschen als op de honden kan toepassen.
Van belang zrjn de entingen van Carrel
betreflende de lenden. Aan een kat ontnam
hij de beide nieren en een deel der aorta; hjj
deed dit zalfde by een anderen kat en ruilde
de ontnomen deelen. Ds dieren leefden aldus
nog veertien 4 twintig dagen.
Een beter resultaat nog werd verkregen
met ledematen. Carrel ruilde de pooten van
fox-terriërs. De dieren leefden lang zoo voort.
Al deze proefnemingen hebben mr. Delbet
er toe gebracht te spreken van de toekom
stige ijskast van den chirurgijr. Maar waar
zal men de armen vandaan halen voor de
narmigen, aderg, beenen, enz. voor dege
nen die er noodig hebben? Want de opera
tie gelukt dan alleen als het ruilvoorwerp"
afkomstig is van een dier van dezelfde soort!
Aldus kan een hond bijvoorbeeld niet leven
met de nieren van een kat. En men zal
zich zeker niet voorstellen dat er menschen
zijn, die zich van armen en beenen zullen
ontdoen, eenvoudig om ze aan anderen ten
geschenke te doen oileren!
Delbet nu beveelt ons de frissche" lijken
aan. Dit wil zeggen, dat men geheele organen
in een latenten staat van leven zou houden,
genomen op de lyken van individuen, in btaat
van gezondheid door den dood verrast, zooals
bijvoorbeeld zij die zich zelf om het leven
br.engen of zij die worden vermoord. In Ijjd
van schaarschte" zou men deelen kunnen
gebruiken van iemand die aan eene ziekte
overleed ; aldus zouden armen, beenen, kaken
enz, te gebruiken zijn van iemand, die aan
longontsteking stierf.
Delbet spreekt van eene ijskast en het is
mogelijk dat men deze zal gebruiker. Doch
reeds sedert eenigen tijd neemt men proeven
met de zoogenaamde vloeistof van Locke".
Een hart, dertig uur na den dood aan een
lijk ontnomen en in die vloeistof gedompeld,
begint weder op normale wijze te kloppen.
Door Carrel werden organen, die gedurende
uren in die vloeistof waren geweest, later
met gucces voor de enting gebruikt.
?
Een enkel woord zij hier toegevoegd be
treffende de proeven door twee Duitsche
heelkundigen genomen.
Ieder herinnert zich de operatie door den
Franschman Doyen volbracht: de scheiding
van Dodica en Radica. De twee Duitschers
nu doen het omgekeerde; de heeren
Sauerbiuch en Heyde vervaardigen
Dodica-Ridica's"... met konijnen!
Ze zijn heel bescheiden begonnen met twee
konijnen zij aan zij te verbinden door op dat
deel van het lichaam de huid te verwijderen,
aangemoedigd door dit succes hebben ze eene
diepere insnijding gewaagd en den buik ge
opend.
Toen de twee konijnen aan elkaar waren
genaaid op de plaats der randen van de beide
insnijdingen, -?(die ditmaal aangetast hadden
de huid, de peezen en het buikvlies)
schenen de dieren als het ware slechts n
onderbuik te hebben.
Daarna bevestigde men konijnen aan elkaar
zóó dat de onderste maagopening (daar waar
de ingewanden dus een aanvang temen) in
veibaud werd gebracht met de darmen van
het andere dier. Hetgeen dus door den een
werd genuttigd, werd verder verteerd door
den inder. De konijnen bleven aldus maan
den en maanden Ie ven l
Hetgeen op het gebied aan physiologie
en psychologie vooral den aandacht trok,
was de buitengewone snelheid waarmede de
dieren er toe overgingen slechts n orga
nisme te vormen. Zelfs vóór men hen ont
deed van het gipsverband, scheen er
lusschen hen als het ware een stilzwijgende
overeenkomst ge-loten te zijn. In den be
ginne ging soms nog de een rechts, de ander
links; doch weldra gedroegen ze zich als
normale dieren, aten, liepen en deden alles
tegelijk op dezelfde wijze. Spoot men onder
de huid van het eene dier vergift, dan over
leden beiden. Doodde men plotseling een
van hen, dan stierf de ander enkele minuten
er na. In n woord ze eenenen slechts n
enisel dier te vormen l
H. H.
Kns mij niet."
Kus me quick^wai weleer de raam van't
leelijke, maskeracntige sluiertje dat de mond
vrij liet. In dien «oeden ouden tijd" was men
minder onderlegd op hygiënisch en sanitair
gebied.
Baccillen, microben, bactericen,
infectiekiemen waren griezeligheden bekend door
geleerden, gekweekt op laboratoria, doch. 't
was geen gerneen-goed te kwader faam bekend
zelfs bij leeken
Kus mij snel," was verleidelijk nnudr
gevaarlijk. Geen verleiding trotseer: men
zonder kleer-scheuren, en dan zulkeeue!
Sedert men diep doordrongen is van de
droevige gevolgen van een zoo intieme
vriendschaps- en liefde-uiting als 't kussen, wordt
er minder gekust. Dés te beter!
Slappegewoonheids-zoentjes zonder zin, zonder zie! of
bedoeling, zijn onhygiënische ballast in 't
menschelijk verkeer. Verstandig, praktisch
n gezond is 't om zulken rommel overboord
te werpen.
Natuurlijk geeft Amerika hier weer dan
stoot aan. Het oolijke matrozen-mutsje door
jongens en mei;-je3 gedragen, vervat een
verzoei in duidelijke letters op den band
van'de muts gedrukt: Do not kiss me".
Poezelige, aaierige menschen wetea nu
waaraan zij zich te houden hebben. Kus mij
niet" luidt 't parool van't modern
matrozenmutsje. Een kostelijke vondst, die onze klein
tjes ten goede kan komen Er zal propaganda
gemaakt worden voor de nieuwerwetsche
muts door talloos veel kinderen, die't in den
regel hoogst onaangenaam vinden die
Jan-enAlleman's omhelzingen te moeten ondergaan,
al we'en zij niets van infectie. Ik hoop voor
alle friseche kindergezichtjes, dat de mutsjes
met Kus cnij niet", in een ommezientje ook
ten onzent door onze snuitertjes zullen ge
dragen worden.
C.
Nienwe Uituaien,
(Vervolg van pag. 4.)
C. TIMMERMAN, A short English schoolyrammer.
W. v. D. WIJK, Poésies lyriques.
C. J. BsouwEEan A, BAKKER, Htt voorberei
dend lager onderwas, alles te Groningen bjj
J. B. Wolters.
D. AITTOH, De Fransche Revolutie en de negen
tiende eeuw. Groningen, P. Noordhoff.
Dr. M. G. DE BOBR, Lee^oek der Alg,
Oeschiedeni», I. Groningen. P. Noordhoff.
JACS. M. Vos, Van oude tijden tot liedtn. Gro
ningen, P. Noordhoff.
SCIUDLOF'S Taalmethode Piaxü, afl. 4?5.
Amsterdam, H. Meulenhoff.
Op Zee, Druk van A.W. H. 'Ey'mann, Amersf.
De reorganisatie d?r arbeidsinspectie, uitgave
v. d. Sociaal Tecbnieche Vereeniging.
D. HANS, Vrouwenkiesrecht. Rotterdam, Nijgh
& Van Dit mar.
Kerk en Secte, No. 4, S. K. BAKKER, Het
Christen Socialisme. Baarn, Hollandia-drukkerij.
Onze politieke partijen, No. 5, dr. A. C. A.
HOFFMAX, De lioomsch Katholieke staatspartij.
J. J. VAN BKOEKIIOVKN, Het goed recht van het
spiritualisme, uitgave v. d. SpirttisÜEche
Broederbond Harmona".
Jhr. J. SAKDBERG, De Wissel op donkere
zijpaden. Rotterdam, G. Delwel.
A. P. C. -M-uiJBUOEK1 Het Koljspd. Baarn,
J. T. v. d. Ven.
De man en de vrouw, afl. 34. Amsterdam, H.
Meulenhtiü.
Veilingscatahgi van de firma Boussod
Valadoa & Cie, Kunsthandel, den Haag.
Vrilingscataloyus, Fred. Muller & Co. Am
sterdam,
Inhoud yan TiHsclirtfteii,
Ut Nieuwe Gids, April '09 : K. H. de Eaaf,
Shelley-Cruiek. W. Wijnaendts Francken,
Vrouwenplicht. G. Kapteijn-Muysken,
Judith. Prof. G. J. P. J. Bolland, Het
Evangelie. Herman Lijsen, Nazomer.
Tb. v. Ameide, In den avond. -- Jac. van
Looy, Vervolg der wonderlijke avonturen
van Zebedeus; Chr. Nuys,. Buitenlandeen
Politiek Overzicht. '?Hein Boeken,
Aanteekeninge-n over Kunst en Philosoptue.
Willem Kloos, Literaire Kroniek.
Caecdia, Apri! '09 : J. D. C. van Dokkum,
De Heilige Elisabeth van-Thüringen. L.
Seghers, Beschouwingen van Forckhammer
over Wagner's Tristan und Isolde, slot.
Nieuwe Uitgaven. Buitealandsch Over
zicht. Maandelijksch Overzicht Muziek
berichten. Orgaan v/d. Nederl.
Toonkunstenaarsvereeniging. H. v 1. Bilt,
Paedagogische brieven.
Dt Klaroin, No. 6: Protectie en Christelijke
Beginselen. -- De Coalitie als Brandweer.
De Nieuwe School, afl. 4 : P. J. Bol, Oplei
ding, III. Flip Kaan, Brief uit Cooktown.
Th. J. Thijsaen, De Gastronoom-pedagogen.
P. J. Bol, Uitgaven met noten. - Th. J.
Thijssen, Frisse Pedagogiek, slo'. Pole
miek, Jager-Thijssen.
Op de Hoogte, April '09 : In Gebed, naar
Georg Bujcb. Grootvaders lieveling, naar
E. de B'.aas. O v'er de Maand, die heen
ging. Van een belangrijk melkproduct,
door J. C. W. Hollandsche schilders op
tentoonstellingen. De kunst van het
ivoorsnijden, door Hemiëtte Holet-Hendrix.
Vojrjaarskinderen. -?Het bloeiende voor
jaar. Paaschklokken, naar 't Italisansch
van G. d'Annunzio, door Nico Bergsma.
Van een gewilden watervogel, door Ericue.
Zieltje, door mevr. M. C. E. O vink-Hoer.
Circuio Belga-Holandes, door Theo de Veer.
Moeders smaak, door Bernard Canter.
S'en Hedin op zijn laatste reis door Tibet.
-Indrukken uit het soldatenleven, door J. B.
de J. - Eeu Zonderling, door Chr. van
Balen J>. Van e^n smakelijk visebje, door
L. Dorsman Cz. Neerland's
ZangenNeerland's Lied, door Herman Ruiter?. Van
en uit Tijdschriften, door W. van Ilee.
Voor onze Vrouwen. Onze S 'haakrubriek,
door A. van Eelde.
De Puluur, April "O',i: D. Siavorinu".
IVaugas. Mimosa, Muskieten ais overbrengers
van besmettelijke ziekten. Dr, K. G. Kijkers,
De doorzichtigheid en de
kleurengevoeligheid bij Antochroomplater. J. J. Hof,
Paddenstoelen (slot). F. Zyrnike, De
Omnicolore" plaat. D. S. S., Een nieuw red
middel ter zee. F. C. J. Scheurleer, Het
brand- en explosie-gevaar van benzine, en?.
De Aanló en haar Volken, No. 20 : Om en
door du Pe-loponnesus, door J. deJaudiu.
Ken v oritefihuwelijk op Java. Een
be.; vaar bij Expedities naar de Wes*. De
Duitschers op Nieusv-üuinea aan hè: pio
nieren, i-nz.
J/c;'.;'(/ini/, No. 12: Een plaatje over
Kinderver/.orginp. T-r. R. Bijlsma, Et n
kijkjeinde S;>rc-diaaïiostiek. Lichaamslengte, enz.
£oon'ts y',"i:ui-:tr^rd -Mmjitzij--!, April 'd1,' ;
Pies va.u Arsche, Ltutefee. -- L. de Ridder,
Joppi-. Mr. H. \V. v J. Me ij, 1/tdje ft-r
compositie). J. Fransen PZD?Over het
Middeleeuwsch Tooneel in Frankijk. Mr.
H. W. v 1. Meij, Goeden Nacht. Pol Anri,
De Dubbelganger. J. Pu. i'. Holtrop,
'n Treurige Familie-geschiedenis. Mr. IL
W', v J. Meij, Antje. S. Kaisi, De Patriot
'juint Oadaaije. en?;.
Ei'ifn li'i'irii: Tweestrijd, door Marie
Redelel)e Npgri, II. Alkmaar, door i'. Friuiseu Jz.,
met ai b. naar foto's van C. v. d. Aa. Ver
huizen, door GOS. de V. Het nieuwe
stoomsohip .jHoii.imlia", vanden Koninklijken
Ilolhindtcheii LSoyd, mat «fi). K-uil!öton.
Uitreiking; Militaire. Willemsorde. De
,,Fuller Building". Uitreiking vau
eeotatien aan Atjahers. Jan Kerkheide.
-Ken villa van meer dun een millioeu
gnldeu. Bedenkelijke voorspellingen- De
Do ,'t'r Gaiai--tunnel, allen niet ui b.
j Oe Jaargang. 25 April l WW».
j Rel.: C. 11. BROBKKAMP, Daairak 59 Anist.
Verzoeke alle mededeelingen, deae rubriek
betreffende, te richten aan bovenstaand adres.
Oplossing van pr. No. 135 van den auteur:
w 24 20, 2S 23, 22-"l 8, 47-41,48-43, 32 28. 43-S9,
37-31, 4(>:2(>! Een schoon probieen, met vrij
natuurlijke stand en moeielijke oplossing.
Ons compliment aan dezo toekomstige auteur
van beteekenis.
NATIONALE S1MULTAAN-WEDSTRIJD.
PER CORRESPONDENTIE.
A. z 9-14, w 45-40, z 25-30, w 34:25, z 19-23
w 39-34.
B. z opgegeven.
C. z opgegeven.
D. z opgegeven.
E. z 2328, w 33:23, z 19:28, w 27-22.
F. z opgegevFn,
G. z 13 19, w 31-26.
H. z opgegeven.
Zwart moet spelen.
Probleem No. 136 van den auteur S. Abram,
bekroond met den 3en prijs in den wedstrij l
voor problemisten, onder devies: De dood
graver begraaft zich zelf".
Zwart (12 schijven).
?Wit (13 schijven).
Oplossingen moeten binnen 14 daten wor
den opgezonden aan bovenstaand adres.
Het bestuur van den \lg. Ned Dambond"
verzoekt ons te melden, dat het reglement
van orde voor- den nationaien club-wedstryd
om het kampioenschap voor Nederland, den
deelnemende vereenigingen spoedig zal toe
gezonden worden.
UIT DE DAMWERELD.
Donderdag 15 April 1.1. hield de damv,
Zaandam" haar jaarvergadering. Na afper
king van de agenda werd het bestuur samen
gesteld als volgt: de heeren K. Slagter, voor
zitter; F. Happe, vice-voorz.; G. Fris. lesecr.;
S. Troost, 2e secr; W. oeman, penm.; G.
v. Langelaar en J. Schone. Gelijktijdig werd
de eere-niedaille uitgereikt, welke de damclub
Wormerveer" in de club-match tegen Zaan
dam" behaalde, met 30 tegen 18 p. Als clua
evenwel verwierven beide vereenigingen
beurtelings de meerderheid. Het bestuur van
Vormerveer" gaf, bij monde van den voor
zitter den heer Koeman, zijn groote waardee
ring te kennen, voor de belanglooze aanbie
ding dier medaille, en stelde het op prijs deze
in bezit te mogen nemen, wenschende, dat
deze ontmoeting weldra door andere mocht
gevolgd worden.
Nog merken wij even op, dat de prijzen,
behaald in den ouderlingen wedstrij l van
Zaandam", bestonden in sierlijk afgewerkte
zilveren miniatuur dambordjes; een prachtige
insigne, om op ex'ra damdagen te drager,
GEWIJZIGDE KORTE
CENTRUMOPENING, door C. H. BKOEKKAMI.
Voorheen werd geen enkele opening met
een eigennaam aangeduid. Wel zag men in
Holland veeltijds 33-28 als Ie zet gespeeld, en
in Frankrijk het spel-op de meest verschil
lende manieren geopend, doch de reden hier
van was hoofdzakelijk, omdat in Holland F.
van Embden in zijn verhandelingen over het
damspel", slechts den openingszet 3 J-28 heeft
behandeld, terwijl in't buitenland toen reeds
elke openingsaet werd toegepast. Van Embden
was echter in geen geval de eerste auteur,
die 33 28, als een beste openingszet in prak
tijk bracht. Zelfs kunnen wij aantoonen, dat
bij bet samenstellen zijner verhandelingen,
hij erkele frausche werken geraadpleegd
heeft, i-n cok in 't bezit moet zijn geweest,
van het studie-werk van Manoury", dat toen
al meer dan dertig jaren bestond.
Het is niet om aan de verdienste van Van
Embden" ieta te kort te doen, of ook maar
het geringste aan de groote waarde van zijn
werk af te dingen/.Wij hebben het uitsluitend
vermeld, om te bewijzen, hoe misplaatst het
was, toen het maandblad het Damspel" twee
jaien geleden met den naam
Hollandscheopening" voor den dag kwam. Zelfs Van
Embden" zou een dergelijke handeling r.iet
aangedurfd heiben, wijl hij zeer goed wist, dat
meer danvesrtig jaren vóór hem. deze
opeiiings-zet al vrij algemeen in het buitenland
werd toegepast, en dat vóór het verschrnen
van zijn wei k in 178n, reeds vele gespeelde
jiartijyp bestonden, waarin het j pel met'3o 2b
is geopen i.
Het goede der theoretische behandeling
der verschillende openingen steeds op prijs
stellende, bevreemde htt ons te meer, dat
voorheec geen enkele openingg-;et raet een
ti^en r.aam werd aangeduid, zooals ia het
?chaakfpsl steeds geschiedde. Wel zag men
vele in het spel octwikkelde standen en stel
lingen met een naam aangegevec, vooral in
Frankrijk, doch direct een opening aangeven
deed men niet.
Toen wij in Februari 1904 het voorrecht
had dei , eeii damrubriek in De. Amsterdammer
te op;-!;en, was ook ons eerste weik, om hierin
verandering te brengen, omdat wij maar ui ie
»oed het noodzakelijke er van in zagen vcor
de theoretische studie. In de rubriek vau 27
Maart 1904, gaven wij iceds aan eiken
inleidings-zet een eigen naam. lielijk; ij lig gim-.dn
wij er toe over, om de Hoilandïche manier
van noteeren, met die der Fiansche te ver
wisselen. Velen zullen zich nog goed herin
neren, dat voorheen in Holland het vald
onderaan links l- en bovenaan rechts 50 was,
terwijl in Frankrijk het veld bovenaan links
met l- en onderaan rechts met 50 wordt
aangegeven, dus precies omgekeerd. De oor
zaak hiervan was hoogstwaarschijnlijk, cmdat
Manouy", die deze manier van het
bordnummeren heeft vastgesteld, eerst dit deed
van onder links naar boven rechts, en later
zelf inzag, dat het beter was van boven links
naar onder rechts, te tellen, en dit toen wij
zigde. In dien tusschentijd zal Van Embden
vermoedelijk de eerste manier reeds in Hol
land toegepast hebben.
(Wordt vervolgd.)
P.S. Deze verhandeling wordt wekelijks
voortgezet. Wij vertrouwen dat allen, die
haar volgen, ze ook in volgorde zullen uit
knippen, om in 't bezit te komen van een
leerzame theoretische studie, waarin vele
brillante slagwendingen en combinaties voor
komen, terwijl het goede van het
positiespel nog meer dan voorheen op den voor
grond wordt gebracht.