8 DE AMSTERDAMMER WEEKBLADVOOR NEDERLAND. No. 1661 Hilmi Pascha, de vorige grootvizier. Aehmed Riza Bei de vorige president v/d Kamer. Tewsik Paecha de nieuwe grootvizier. Wq wenechen niet de rekeningen van beide partijen te betalen, en de desbe treffende clausule in het Middelburgvoorstel was alty'd m. i. een van de slechte daarin. Indien iets van dien aard moet gedaan worden, dan denk ik, dat de uitbetaling van de noten minder slecht is dan de uitbetaling vaa de reqnisitie-brieven..." Eindelijk, nalautr heen-en-weer argumen teeren, nam Lord Milner aan, art. 11 naar den zin der Republikeinen te wijzigen, doch mel£ 3.000000 als uiterste limiet. Bleek in deze reeds de onwil van Lord Milner om de Boeren voor ondergang te bewaren, ofschoon elke dag, dien de oorlog lat ger duurde, aan de Engelsche Regeering tien duizenden van ponden sterling zou kosten, ?nog duidelyker bleek dit bij wat verder werd voorgebracht door de Republikeinen. Wülezen op bl. 127: Smutt: De meeste schulden, vóór den oorlog aangegaan, zullen na den oorlog betaalbaar z(jn. KD, kunnen ie gehuldenaren nit-t betalen, dan zjjn wij be vreesd, dat dit de ruïnatie zal zijn van een groot deel der bevolking. En wy zouden gaarne zien, dat stappen ge nomen worden om dit te voorkomen ... Ons .voorstel ie het algemeen zou zijn, dat alle renten, die betaal baar zij n geworden gedurende den oorlog, gevoegd zullen worden bjj het principale bedra?, en dat de termyn voor de betaling van het principale bedrag voor 12 maanden na flen oorlog uitgesteld zal worden. De Republikeinen vroegen in deze niets dan een belofte, dat deze zaak op de aan gegeven wijze zou worden geregeld, b.v. door het opstellen van een concept procla matie, die onmiddellijk na den vrede zou worden afgekondigd, zooals generaal De "Wet voorstelde. Maar Lord Milner wilde alle verbindtenissen die de Britsehe Regee ring raakten, in het vredes- contract -opge nomen zien. Toen generaal Smuts zich bereid verklaarde, onmiddellijk een desbe treffend artikel te formuleeren, was Lord Milner's meenirg plotseling veranderd (zie bl. 128 en 129), en wilde hij niet verder gaan, dan zich te verbinden", dat de zaak in Engeland behoorlijk overwogen zou worden." Waarschijnlijk is deze zaak overwogen. Maar iets gedaan om de onteigening der Boeren pp groote schaal, in de eerste plaats door Britsche banken, tegen te gaan, is er niet. VI . Het vredesverdrag, eenigszins gewijzigd en daarna te Londen goedgekeurd, werd nog in de volle vergaderingen der com mando-vertegenwoordigers besproken. Nog was er groote ontstemming bij velen, vooral büVrijstaters. Eerst toen Gen. Hertzog, openhartig, rondborstig, klaar, en snijdend, de positie had uiteengezet, alle argumenten vóór en tegen het aanvaarden der vredasvoorwaarden had besproken, en aldus eindigde (bl. 181-2): ... Laat my eerst zeggen, dat het my grieft, dat op elke publieke vergadering de kwestie van god-dienst aangehaald wordt. Men zegt gedurig; dit of dat is een vingerwijzing Gods; maar, hoewel ik ook mqn geloof heb, zeg ik, dat noch gij, noch ik in het minst weten, wat een vingerwijzing Gods is. God heeft elkeen van ons een verstand en geweten gege ven en, wanneer die ons leiden, behoe ven wjj niets anders te volgen. Ik moet verder zeggen, dat wy ontegenzeggelyk in eenen hachelijken toestand verkeeren ... (Jen. Hertzog zet dien toestand kort, scherp omlijnd, uiteen, en vervolgt dan: Doch al die zaken hebben oij my nog niet den doorslag gegeven. Wij letten op al die dingen, doch wij moeten letten vooral op wat ons 7oor de deur staat, als wjj ons land opgeven. Wat zal dan de toekomst voor ons zij a? Zal er dan over den Oranje-Vrijstaat en de Zuid Afrikaansche Republiek zulke tevredenheid -zijn, dat wij zullen kunnen zeggen: W^j zullen den tjjd van onze verlossing van Gods hand af vachten ? Indien ik weet, dat er over een paar jaren een opstand zal zijn, dan vecht ik liever tot ik dood ben. Wanneer ik vrede sluit, dan wil ik een blijfenden vrede hebben..." Lord Milner interpreteerend het vredes verdrag op zijn manier, heeft dikwijls den schijn gewekt, als wilde bij zulk een opstand forceeren. De Boeren-leiders hebben het anders gewild en waren machtiger dan hij. Daar is een zaak, die bij tny zwaai der weegt dan alles, en dat is het houden van deze vergadering. Het spijt my in het diepst van mijn hart, dat zij ooit heeft plaats gevonden. Dete ver gadering levert ons den ntkglag.... Ik wil echter niemand blaneeren voor het houden van deze vergadering ..." Toen Gen. Hertog gesproken had, was het pleit beslist... in anderen zin dan zijn conclusie luidde: Indien ik een afgevaar digde was, zou ik zeggen: Gaat voort"; maar ook toen in dat bitterste van alle oogenblikken, was het, alsof de onmenschelijke ernst van het drama enkelen de macht gaf, dieper in de toekomst te zien en daar een lichtstraal te treffen, die aan allen gaf de kracht om het ondragelijke waardig te dragen. Geo. Smuts sprak het uit (bz. 197): De toekomst is duister; maar wij zullen den moed, de hoop, het vertrouwen op God niet prijsgeven. Niemand zal mij ooit overtuigen.dat de ongeëven aarde opofferingen, door't Afrikaansche volk op 't altaar der vrijheid ^gelegd. ijdel en icvergeefsch zullen zy'n. De vrijheidsoorlog van Zuid-Afrika is ge streden, niet alleen voor de Boeren, maar voor het gansene volk van ZuidAfrika. De uitkomst van dien stryd laten wij in Gods hand. Misschien is het Zij a wil, om bet volk van ZuidAfrika door nederlaag, door vernede ring ja zelfs door het dal der schaduwe des doods, te leiden tot een betere toekomst in een helderen dag." Op 31 Mei viel het besluit. De vredesvoorwaarden werden aangenomen, nadat Staatssecretaris Reitz nog had voorgesteld, een ander alternatief te stemmen: door vechten of zich op genade of ongenade over geven. Hij werd door den voorzitter der vergadering buiten de orde" verklaard. Bij de stemming verklaarden zich no? 6 afgevaardigden, 3 Transvalers en 3 Vrij staters tegen den vrede. Het contract werd dadelijk daarop te Pretoria geteekend. Eén .was er, die een maal verklaard had, nooit het opgeven der onafhankelijkheid met zijn handteekening te willen bezegelen, Pres. Steiu: dit maal kón hij het niet. Wat toen onmogelijk scheen, dat hij in 't leven zou blijven, is gebeurd, dank zij ook de goede zorgen van vele vrienden in Nederland. "Was toen, in 1902, zijn naam het symbool van verheven trouw en vader landsliefde, thans, na 7 jaar, is die naam onafscheidelijk verbonden ook aan het tweede wonder, dat Zuid-Afrika in deze nog jonge eeuw geeft te aanschouwen: na het eerste : den geweldigen, hardnekkigen oorlog van twee kleine republieken tegen het machtige Britsche Rijk, het andere : de politieke nwording van Hollandsen en Britsch Zuid-Afrika, de verwezelijking van de profetie van generaal Smuts, mogelijk geworden niet het minst door het politiek beleid, de verstandige, doelbewuste gema tigdheid van den man, wiens naam onder het vredes-tractaat ontbreekt, president Steijn, die nu reeds wordt genoemd als eerste administrateur van den Oranje-Vrij staat-Provincie, onder de nieuwe grondwet van Zuid-Afrika". JOH. YISSCHER. CR. 7öO ZCLICHE.S VOOR ZWflRTZ EN DRJBKbBURIBNDRUK, IN KOPBR. BN ZIMK. (771 ONTWERPECI VOOR. RECMmB fi~ï] Hoogstbelangrijke Kunstveiling op 4 en 5 Mei 1909, des voorrn. te 10V2 ure, in de Brakke Grond, te Amsterdam. Onder Directie van B. L. VOSKÜIL Jr., te Amsterdam, zal op Dinsdag 4 en Woensdag » Mei M.N., in Veiling worden gebracht eene fraaie verzamelin? Schilderijen, enz., waarbij de Collectie van den WellSd. Heer J. C. MEIJERS, Architect te Scheveningen, en die uit de Nalatenschappen van wijlen Vrouwe Fr. J. geb. B. en wijlen den WelEd. Heer C L. C. VOSKÜIL, Kunsthandelaar te Amsterdam, bestaande uit hoogstbelang rijke MODERNE SCHILDERIJEN en AQUARELLEN van eerste Hollandache Meesters en waarbij voorkomen werken van: J. AKKERINGA, L. APOL, C. BISSCHOP, A H. BAKKER KOEFF, DA?ID BLES, B. J. BLOMMERS, AKTH. BEIËT, Ta. DB BOCK, G. H. BRKITNBB. FRED. DU CHATTEL, O. EERKLMAN, JAN VAN ESUEN, P. J. C. GABRIEL, A. M. GORTER, F. HART NIBBR'IG, HOEBE SMITH, ISAAC ISRAËLS, JOZEF ISRAËLS. H. W. JANSEN, B. J. JONGKIND, P. DE JOSSEHN DE JONG, E. KARSEN, HERM. TEN KATE, J. C. K. KLINKENBEEG, B. C. KOEKKOEK. W. A. VAN KONIJNEMJURG. J. MARIS, W. MARIS, J. H. VAN MASTENBROEK, A. MAUVE, H. W. MESDAG, F. P. TBR MEÜLEN, W. C. NAKKEN, ALB. NEUHCIJS, GEO POGGENBEEK, P. KINK. W. C. RIP, C. ROCHUKSEN, ALB. ROELOPS, W. ROELOFS. M. ROOZBNBOOM, WILLY SLUIJTER, Louis VAN SOEST, C. SPRINGER, J. TOOHOP, C. TKOYOM, W. B THOLEN, FLORIS VERSTEK, J. VOERMAN, J. H. WEISSENBRUCH. J. H. WIJSMÜLLER, J. ZON W. DB ZWART. enz. Verder een verzameling Plaatwerken e» echte PerBische Tapijten. Catal. met 16 af b. Terkrygh. a ? 1.?(ongein, kosteloos) b.d. Uir. der Veiling. Spui 15,17 en 19, Amst. Beziehtigingsdagen: l, 2 en 3 Mei 1909. D.KOMTER RORIN 44 AMSTERDAM. OUD JAPANSCHB a a KUNST a G SCHILDER IJ EN ANTIQUITEITEN Praagbarc Boekenhasr. Kan gemohtieljifi worden afgebrófcen in opge bouwd zonder scnroeven of spijkïry Nieuwe arassHngen uxrdun gsmahheUJh > aangebouwd; maxi mum borging in minimum ruimt*. Een hosf voor 270 deelen. h<»l slechte ?25-« Aonp»*nd« afdeeling ??* *10 T BINNENHUIS. RAADHUISSTRAAT 48?50 AMSTERDAM yVONINGfNRICHTINGEN H, P. BERLAGE EN JAO. V. D. BOSCH EIGEN MEUBELMAKERIJ, BEHANG- EN STOFFEERDERIJ GLAS-, AARDE- EN METAALWERKEN KUNSTZAAL KLEIJKAMP FILIAAL TE ROTTERDAM. DRIVSOIMBEL COCIHU'S OP KOPER EN 6EB°W.PELIX MERITIS" KEIZER5 TEL. 2.&07 l KUNSTHANDEL Molenstraat 65,65a en 67 's-G K 4 V E N11 AG E. GETE8TI6D 1889. VAN Schilderijen en Aquarellen van moderne meesters. 6RA7URES, ETSEN, £NCADREMENTEK. Inrichting voor het restaureeren en verniagen van Schilderijen. Balast zich met het honden van kunstveilingen van collectiën uit nalatenschappen, enx. Magazijn Oud-Holland" Telefoon 4541. Directie: P. C. PAERE LS. is verplaatst van DAMFtAK 75, naar ROKIN 130, over de NEDEEL ANDSCH B BANK. (Perceel voorheen DE KLEINE MELCMODT".) Atelier voor let YemarJp van Onl-HÉuubdi iqjiürL Complete inrichtingen in Ou<i-Hollandsch en andere onde stijlen. De Zaanlandsche KAL,VERSTRAAT 51, Amsterdam. Zilversmederij SPUISTRAAT ?». De* SpecialiteitszaaïIn Zilver ran Antieke StiJlbewerklBg, Tafel- en Dessertzilrer en Zeeuwsen Knoopzilver. J. K. C. SNELTJES, | l HAARLEM, KENNEMERSTRAAT i. l l METAALWERKEN - KUNSTBRONSGIETERIJ I ??? - KOPERSLAGERIJ ' Fabriek van Gas- en Electrische-Ornamenten. i Alle Koperwerken voor huishouding en luxe. Metaalwerken voor het Bouwvak. » »~ _& Bloemendaal. De eenvoudigste en toch de sterkste, <» veiligste- en krachtigste BRAND- + BLTJSSCHER ia do :-: :-: :-: * nierwpiteps Eire i v Extinguishep, v | altijd gereed voor dadelijk gebruik. Draai de Brandblusscher om en de werking begint. >: :-: :-: :-: Werking kan ten alle tjjde zonder kosten gecontroleerd worden. :-: Geen kans voor ontploffingen, geen geheime vullingen, onschadelijk voor personen en kleeren. :-: :-: :-: Sierlijke uitvoering, geheel van gepolijst Rood Koper. H. W. van Delden MAKELAAR IN KANTOOR DAMEAK 28?30. KAMER N» 2 In ETAGK. 10?12 en 1?4. A MSTERD AM. TELEFOON 8562. l l 4 J ACHTEE ST. PIET EB 16 -:- -:? Utrecht -;- -: MAGAZIJ5 VA5 COMPLETE MEU BELEERIHQ EN STOFFEEBIHO n VEEHUIZINQEU. TRANSPOHTEH, SPECIALE AFDEELINQ ANTIQ I TÏITEH EN KUHBTVOORWKKPïir Alp. inirt- ei S1ERKUNSF Nieuwe Splei?el»tr. 32. Stadhoaderakade «4. KUNSTVOORWERPEN, ANTIQUITEITEN, Meubelen enz. RÜDOLF ELION ft Co. Meubelfabriek Nederland". J. A. HU1ZINGA. BINNEN BETIMMERLNGKK, BEHANGERIJ, MODBLKAMER8. Groningen. WESTERSINGEL. FRANCO LEVERING. f SLOT, 11».