No. 1669 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. J. DB KOO. NAAR HET HAUTEELIE» VAN PIEK PANDER. (Herplaatsing wegens het minder goed uitvallen van de reproductie, die men in het herdenkingënnmmer heeft gevonden.) iiliiliiiiiiiilliiillilliHiiiiimiiiiiiiiiiiMiminiiiiiiiim iiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiitniiiiiiiMiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiii verder bedenkend dat Holland gunstig lift, en 't mogelijk is met alle bewondering voor de kunst der XVIIe-eeuwers, en met volle waardeering voor de modernen, spoedig aan de grenzen te zyn en naar deze zijde te groe ten met de innerlijke zekerheid, dat aan de overzjj de nog grootere festijnen zijn aangericht. Het is ietwat stekelig, niet precies wjjsgeerig geformuleerd en zeker allerminst voorvoedingsmiddeleninduatrie een erwtenleester, groenteschoonmaakster of garnalenpelster, sigarenmaker en tabakstrip per, van de kleeding- en textielindustrie een kleermaker, naaister, breister, nettenbreister, kant werkster, knoopen maakster, schoenmaker, zadelmaker, twee wevers en een nopster, van de papierbewerking een bloemeDmaker en een lompersorteerder en van de laatste rubriek een diamant slijper, diamantsnijdster en aardewerkschilder, tezamen dus 25 beroepen. Aan de tentoonstelling zal torens ver bonden zijn een congres, waarop de economische oorzaken, de nadeelige ge volgen van de huisindustrie en eindelijk de maatregelen ter bestrijding zullen besproken worden. N. W. POSTHUMUS. llflIlllllunUHIIIIBIMIIUIIIIIHHHIIIIHIIIHHIiniHlllllltllllHIUtHmMllll over ie Sctilöerü-TeDlöonsieJlu]£ ran E. Bernard. Een gebeurtenis van gering belang, deze Tentoonstelling van schilderijen van den Franscaen schilder E. Bernard, te Rotterdam en te Hilversum, nauwelijks opgemerkt waargchjjnljjk, en wis alweer vergeten nog vóór dat de doeken in een duisteren goederenwagen goed en wel over de grenzen zullen z(jn, terug naar den schilder over wiens werk ik geen woord onvriendeljjks zon schrjj?ven, als het niet toevallig aanleiding bood voor eenige meer algemeene opmerkingen. Ik beken, ook hier ia de .wrevel allicht te sterker waar de bedoeling van dit werk juist nd ligt aan meest bewonderde eigenschappen die aan de hollandsche kunst juist te zeer ontbreken, maar die hier door Bernard worden geuit op schamele en on-echoone wijze. Holland is vol, overvol van schilderijen die op observatie alleen steunen, op aan schouwen dat los ia van herinnering, opzien leeg aan associaties, ingaand alleen op uiterljj ke feiten en bijzonderheden, toevallige voorbij gaand» en wisselvallige, vastzettend en na jagend de buitenzijde der verschijningen, met, iets van de rusteloosheid en puntigheid van den conrantier. Niet Holland alleen is vol van deze observatiekunst, ik geloof dat in geen land van Europa 't thans anders is of anders kan zijn, de observatie en impressie lijn immers het laatste waarachtige beginsel dat den kunstenaar overblijft die de gedachte ontvlucht en de geestelijke inhoud uit den booze acht. Maar in n opzicht is het in Holland anders, hier minder dan elders is er eenig tegenwicht, noch in werkelijkheid noch in de verlangens. De jonge kunstenaar in het buitenland, be zield van andere verlangens voor zij a kunst, hij vindt ze voor een deel tot werkelijkheid gemaakt door toch minstens enkele ty'dgenooten, en in ieder geral bezitten de musea van zijn land vele voorbeelden van die kunst, die hem het meest vervult, waarin bereikt werd meer dan waarvan hij nog te droomen waagde. Maar in Holland is dit gansch anders. Niets op Re ai brand t na van die knnst-soort die Bernard terecht grand art" noemt, in dat overigens niet zeer sympathieke voorr edel j e dat hy zelf voor zijn catalogus schreef. Noch van de Italiaansche, noch van de Spaansche, noch van Vlaamse hèen Venetiaansche kunst, om alleen maar van schilderijkunBt te spreken, vindt men hier groote voorbeelden, noch zelfs iets van die moderne kunst uit andere landen die zich aansluit aan de tra dities dezer groote kunst en daardoor vér staat van juist die eigenschappen die de Hollandsche kleinkunst der XVIIe eeuw en der modernen zoo zeer eigen zijn. Te weinig van die bijzon dere grootheid wordt hier gevonden, maar daartegenover te veel nationale kunsttrots. 'Toegepunt en nauw van geest, schraal en tegelijk wimpelig in verschijning deze welvoldane niets ontberende kunsttrots. Hjj wiens gevoel, vóórkeur en bewonde ring naar een andere richting gaan, zal het best doen zoo hij al niet van hier vlucht, te midden van dit armelijk te weinig en van ?dit beklemmend te veel vreedzaam te leven, met ironie en met verlangen voor de dageIjjkeche binnenkamersche omgang, en rustig KMÉ*1 D. KOMTEB ROKIN 44 AMSTERDAM. OUD JAPANSOHB D D KUNST G D SCHILDER IJ EN ANTIQUITEITEN 'T BINNENHUIS. RAADHUISSTRAAT 48?50 AMSTERDAM WONING INRICHTINGEN VAN H. P. BERLAGE EN JAC. V. D- BOSCH EIQEN MEUBELMAKERIJ, BEHANG- EN STOFFEERDER» GLAS-, AARDE- EN METAALWERKEN KUNSTZAAL KLEIJKAMP FILIAAL TE ROTTERDAM. zichtig openlijk te bekennen Titiaan om vattender en weidscher te vinden dan Jan Steen, en Mantegna dieper en ontroerender dan een Metsu of Don, om maar eens loswej! een paar namen tegenover elkaar te stellen als voorbeeld. Werd Jan Steen niet zeer onlangs genoemd een der aller grootste kunstenaars van alle tjjden waar gaan wq heen ? Maar wat staat hem te wachten die Pu vis de Chavaones grooter durft noemen dan een onzer moderne tjjdgenooten wie en waar ook? Moet echter de verbetenste nationalist zelfs niet erkennen dat het geen gebrek aan bewondering verraadt, wijl boven een kunstuiting die schoon is eene andere als nóg meer bewonderingswaaidig wordt erkend? De waardeering in Holland staat er nu eenmaal niet naar de schilderkunst die van wezen synthetisch is daarom hooger te waar deeren, en allerminst acht men het een deugd wanneer zij om de schoonheid van het meest essentiëele uit te drukken, inboet, neen ver werpt, de pakkendheid van 't levendig bij komstige en voorbijgaande. Die kunst waarop Bernard zich inspireert en die h$ graad art" noemt is vol elementen diéaan de Hollandsche kunst, met uitzon dering van de koest van Rembrandt ont breken. Maar zijn zy daarom minder voor treffelijk die Hollandsche kunstenaars omdat tg niet bezaten wat zij niet begeerden? Allerminst, zoomin als 't een kwaad is die andere kunst hooger te achten juist om die elementen. Dat teekenen meer dan op vormnabootsing op expressie gericht ia, dat kleur schoon kan zyn in een schilderij ook al is zjj niet atmospherisch natuurgetrouw, dat compositie en fantasie nog niet identiek zijn met schoolschheid en grol, dit te erkennen is nog maar een allereerste voorwaarde om ingewijd te worden in de kunst van die meesters voor wie het leven een beteekenis en een bedoeling had, en die door hun kunst, ons gedachten, inzichten en gevoelens hebben geopenbaard die anders wellicht nooit ons leven hadden verrijkt, zoo goed als de moderne schilderkunst ons uiterlijke waarheden heeft leeren zien die anders voor de meeste onzer verborgen zouden zijn gebleven. Hoe vreugdevol zonde het zijn als in tegen wicht voor de te zeer en uitsluitend naar de observatie gerichte kunst van thans, die andere kunst geen vreemde bleef in ons land, en het inzicht kwam verwijden. Maar werk als dat van Bernard kan alleen den haisbakken af tceer er tegen vergrooten,'t heeft even de allure van die wijdsche kunst die uit andere sfeeren komt, zooals een opgezette vogel met een lichaam vol drooge watten, toch even gelijkt op den zingenden wiekendn minnenden lokkenden glanzenden vogel van de lucht. In Holland speciaal doet een dergelijke expositie daarom meer kwaad dan goed, omdat zij inplaats van tegenstand te verzwakken, den afkeer voor eene kunstuiting die in op vatting en uiterlijk zóó anders is dan de speciaal en téspeciaal ook geliefde holland sche kunst, met rede versterkt. 14 Juni '09. R. N. ROLAND HOLST. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Te,i,5725 R. BN ZIHK. TÏ1 :: H. W. van Delden:; MAKELAAR DJ KANTOOR DAMRAK 28?80. EAHKB H* 2 11 «TAQm. 10?12 en 1?4. AMSTERDAM. Tmraww 8562. KUNSTHANDEL Molenstraat 65,65' en 67 '«-&K t VE \I1AGE. GETESnGD 1889. m VAN m en van moderne meesters. flRAYUBES, ETSEN, EKCADBEMEHÏEI. Inrichting voor het reataureeren «a v«rni*MB TUI Schilderijen. BeU*t «loh nut het honden rui kanrtr«flln|M TUI oolleotlftn alt nalatauehapiMB. MUL LARENSCHE KUNSTHANDEL, A mslerttam, Heer eng r acht 4t9&. Miaren9 Villa mauve. Het aboniienientgjaar 1OO8/9 elndlyt 3O Jnnl a.s. E] en nieuw abonnement looptvanlJnll !UOOtot3O JnnlIOIO. Ztt, die zlcb tban» abonneeren,verkrijgen aanstond» toegang zoowel te Amaterdam al» te Laren en reent op de premie de Lange Jan van Amersfoort1", ets door Toon de Jong. Abonn. ? 4.?per jaar, voor elk lid van het gezin ? i._ meer. Magazijn Oud-Holland" Telefoon 4541. Directie: P. C. PAERELS. ia verplaatst van DAMRA.K. 75, naar ROKIN 130, over de NEDERLANDSCHE BANK. (Perceel voorheen DE KLEINE MELKMOUT".) Atelier voor let yemarJipfl vaa Ofli-Hollantek nfynL Complete inrichtingen in Oud-Hollandsen en andere onde stijlen. Bloemendaal. De eenvoudigste en toch de sterkste, + veiligste- en krachtigste BRAND- f BLUSSCHER is de :-: :-: :-: £ Underwriters Y\n l ExtiDguisher, vil alt|jd gereed voor dadelijk gebruik. Draai de Brandblussoher om en de werking begint. :-: :-: :-; :-: Werking kan ten alle tijde zonder kosten gecontroleerd worden. :-: Geen kans voor ontploffingen, geen geheime vullingen, onschadelijk voor personen en kleeren. :-: :-: :-: Sierlijke uitvoering, geheel van gepolijst Rood Koper. J. K. C. SNELTJES, i HAARLEM, KENNEMERSTRAAT i. | METAALWERKEN - KUNSTBRONSGIETERIJ * KOPERSLAGERIJ g Fabriek van Gas- en Electrische-Ornamenten. Alle Koperwerken voor huishouding en luxe. Metaalwerken voor het Bouwvak. Meubelfabriek Nederland". J. A. HU1Z1NGA. BINNEN BETIMMERINGEN, BEHAXGERIJ, MODELKAMERS. Groningen. WESTERSINGEL. FRANCO LEVERING. TELEF. 118. Alp, Knust- en K SIERKVNSr Kleuwe Splegelstr. 32. Stadhomderskad» M. D.DtBIÈVRGBIESAART AOHTEB ST. FUST EB 16 -:- -:? Utrecht -:- -:MAQAZIJÏTAJf COMPLETE MBTJ BELEERIira EK STOFFEERIKO ?? YEBHITIZmQElC. TRA58PORTBH. SPECIALE APDBELIHQ AHTIQ I TJUTJJI EU KUKBTVOOBW1BM1 KUNSTVOORWERPEN, ANTIQUITEITEN, Meubelen enz. BÜDOLF ELION * Co. CLICHÉS VOOR DETUDSCHWPTPERS ELEK55WOLF. Onderstaand merk gerendeerd betrouwböcirheid AMSTERDAM BEUr\55TRAAT29 TELEFOON 7574